Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Transcriptie

1 Cover Page The handle holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Pan, Wen Title: Crises and opportunities : strengthened European Union economic governance after the 2008 financial crisis Issue Date:

2 Samenvatting De Titel: Crisis en Mogelijkheden: Versterkt Economisch Bestuur na de Financiële crisis van 2008 Dit proefschrift maakt gebruik van drie verschillende belangrijke denkkaders om de recente ontwikkelingen in het Europees economisch bestuur in de periode na de financiële crisis van 2008 te analyseren. Deze periode werd thematisch gedomineerd door de schuldencrisis in de eurozone. Dit proefschrift is opgezet rond de volgende hoofdonderzoeksvraag: Welke nieuwe weg slaan de EU en de European Economische en Monetaire Unie (EMU) in, tegelijk met het aannemen en implementeren van de nieuwe maatregelen van de EU? Met andere woorden, wat zijn de beleidsvoornemens van het economisch bestuur van de EU en de EMU na de crisis van 2008? Deze hoofdonderzoeksvraag (HOV) is onderverdeeld in vijf sub-onderzoeksvragen (SOVs): Is de EU op weg naar een politieke eenheid/politieke integratie (SOV1)? Wijzen de huidige ontwikkelingen van de EU eerder op supranationalisme dan op nationalisme (SOV2)? Waarom gingen de EU en de deelnemende staten akkoord om deze nieuwe maatregelen aan te nemen (SOV3)? Wat zijn de implicaties en de gevolgen van de nieuwe ontwikkelingen van de EU tijdens de crisis (SOV4)? Wat zijn de vooruitzichten voor de EU en de EMU in de toekomst (SOV5)? Om de SOVs alsook de HOV te beantwoorden en om de ontwikkeling van de EU te ontrafelen, maakt deze dissertatie gebruikt van drie fundamentele EU integratie theorieën het neo-functionalisme, het liberaal intergouvernementalisme (LI) (een recente tak van het intergouvernementalisme) en het historisch institutionalisme (HI). De stellingen van deze integratie theorieën worden verwacht de recente ontwikkeling van de EU te verklaren en voorspellingen te bieden over de ontwikkeling van de EU in de toekomst. Dit leidt tot een andere SOV van deze dissertatie: Wat is de verklarende en de voorspellende kracht van deze drie Europese integratie theorieën bij het bestuderen van de recente ontwikkelingen van de EU na 2008 (SOV6)? Vanuit de theoretische kaders die de drie Europese integratie theorieën bieden, werd een brede range aan hypotheses afgeleid. Deze hypotheses zijn vervolgens toegepast op drie geselecteerde cases van recente EU ontwikkelingen (die verschillend 625

3 zijn op vlak van hun aard en functies, maar overeenstemmend zijn in hun intentie om de crisis op te lossen): Het Europees Semester, het European Systemic Risk Board (ESRB), en het Europees Stabiliteit Mechanisme (ESM). De voorspellingen van de theorieën over de causale mechanismen die de ontwikkeling van de EU kunnen verklaren werden in detail getest aan de hand van congruence testing en process-tracing, Als de causale ketens, voorspeld door de hypotheses van de verschillende integratie theorieën, teruggevonden worden in de geselecteerde cases, dan zijn de hypotheses gerechtvaardigd. Als dit niet het geval is, dan is er niet genoeg evidentie die de hypotheses ondersteunt en is er bijgevolg nood aan verder onderzoek en aan aanpassingen. Wanneer de case studies een van de hypothetische mechanismen volledig of gedeeltelijk tegenspreken, dan wordt de oorzaak hiervan onderzocht en worden er bijgevolg wellicht nieuwe variabelen, nieuwe hypothetische mechanismen of theoretische verklaringen ontwikkeld. Bijgevolg worden er, gebaseerd op de hypothesetoetsing door de drie verschillende cases, nieuwe variabelen onderzocht en toegevoegd aan de oorspronkelijk hypotheses, worden er nieuwe voorspellende hypotheses geformuleerd en worden er voorspellingen gemaakt. Het aanvaarden, verwerpen of herzien van de hypotheses levert een mogelijke bijdrage aan de gedebatteerde EU studies en aan de Europese integratie theorieën die zich blijvend verder ontwikkelen. Daarenboven verschaffen ze antwoorden op de SOVs van deze dissertatie wat tot een antwoord op de HOV leidt. Deze dissertatie is daarom als volgt opgebouwd. In het eerste hoofdstuk (inleiding) worden de onderzoeksvragen en doelstellingen, de theoretische kaders, het onderzoeksdesign en de onderzoeksmethode uiteengezet. In hoofdstuk twee, hoofdstuk drie en hoofdstuk vier wordt een literatuuroverzicht gegeven en worden de hypotheses van de drie verschillende integratie theorieën besproken. Het vijfde hoofdstuk biedt een samenvatting van de hypotheses die geformuleerd zijn en getoetst moeten worden, en bevat daarnaast een illustratie van de verbanden tussen de verschillende hypotheses en de sub-hypotheses. Daarenboven biedt hoofdstuk vijf een algemene beschrijving van de drie geselecteerde nieuwe maatregelen. In de volgende drie hoofdstukken hoofdstuk zes, zeven en acht worden de case studies en de hypothesetoetsing van de drie theorieën besproken, alsook de onderzoeksresultaten, nieuwe bevindingen en voorspellingen geformuleerd in de vorm van stellingen. Elk van deze hoofdstukken focust op één van de theorieën. Tenslotte worden in hoofdstuk negen conclusies geformuleerd over het onderzoek. Hierbij worden antwoorden op de SOVs en de HOV 626

4 en de beperkingen van het onderzoek toegelicht, gebaseerd op de hypothesetoetsing en de case studies van de voorgaande hoofdstukken. De bevindingen kunnen als volgt samengevat worden. Uit de empirische analyses van deze dissertatie blijkt enerzijds dat de EU op weg is naar een politieke eenheid, maar dat het anderzijds onwaarschijnlijk is dat de EU een eenheid zal worden die gekenmerkt wordt door de hoogste mate van politieke integratie. Een opvallend kenmerk van deze politieke unie is dat er sprake is van een verschillende mate van politieke integratie over de verschillende beleidsgebieden. De hoogste mate van politieke integratie wordt teruggevonden in, bijvoorbeeld, de werking van de Europese Centrale Bank (ECB), waarbij er eenheid is op vlak van het monetair beleid voor de Europese lidstaten. De laagste mate van politieke eenheid, daarentegen, wordt teruggevonden in politieke coördinatiegebieden die geen legale bindende krachten kennen voor de lidstaten (antwoord op SOV1). De recente golf van EU hervormingen en ontwikkelingen wijst er niet op dat er eerder sprake is van een trend van supranationalisme dan van intergouvernementalisme, want twee van de drie geselecteerde nieuwe maatregelen hebben geen legaal bindende krachten. Desondanks houden ze wel een sterker en verbeterd EU economisch bestuur in, wat ook wijst op een nieuwe tendens van EU supranationale bestuur in de toekomst (antwoord op SOV2). Een reden van de EU en lidstaten om akkoord te gaan met de nieuwe maatregelen is het feit dat het aanpakken van de crisis buiten de capaciteiten en mogelijkheden van de individuele lidstaten ligt (antwoorden op SOV3). Met betrekking tot de implicaties en gevolgen van de nieuwe ontwikkelingen van de EU tijdens de crisis, verschaffen de drie Europese integratie theorieën die getest zijn op basis van de case studies hun eigen particuliere standpunten via de rechtvaardiging en aanpassing van hun assumpties op basis van de empirische bevindingen. Vanuit een neo-functionalistisch standpunt leiden de nieuwe EU maatregelen van economische integratie tot EU politieke integratie. Anderzijds, vanuit het perspectief van LI, reflecteren en versterken de nieuwe ontwikkelingen van de EU tijdens de crisis nog steeds de invloed en kracht van de grote landen. In overeenstemming hiermee stelt het HI perspectief dat niet alle beleidsmaatregelen die aangenomen en geïmplementeerd zijn tijdens de crisis op belangrijke keerpunten en substantiële hervormingen van het EU project wijzen, maar dat sommige maatregelen eerder sterke overeenkomst vertonen met de vroegere praktijken en beleidstradities (antwoord op SOV4). Het is onwaarschijnlijk dat een lidstaat in de toekomst de EU of EMU zal verlaten. EU 627

5 integratie is onomkeerbaar en het blijkt dat het regionaal integratie project sterker en meer matuur geworden is na een periode van verwering door de crisis (antwoorden op SOV5). Deze bevindingen leiden tot antwoorden op onze HOV: een trend van EU economische bestuur in de toekomst is om collectieve kwesties en uitdagingen aan te pakken met een holistische benadering, en dit vereist effectieve communicatie, coördinatie en coöperatie over de grenzen van verschillende beleidsgebieden - tussen de verschillende actoren in de EU. De rationale achter de collectieve EU-level oplossingen is om de synergetische effecten tussen de individuele lidstaten te maximaliseren, alsook tussen de individuele EU instituties en beleidsvormen. Dit heeft als doel om meer te bereiken dan enkel de som van de individuele delen. Het onderzoek van deze dissertatie toont aan dat crisis ook een mogelijkheid biedt voor de EU om verder te ontwikkelen en de EU economische bestuur is sterker geworden en is verder gegroeid sinds de globale financiële crisis van 2008 (als ook na het Verdrag van Lissabon). Wat SOV6 betreft over de verklarende en voorspellende kracht van de drie belangrijke Europese integratie theorieën, suggereren de resultaten van de hypothesetoetsing dat de causale mechanismen die de drie theorieën voorstellen (met de uitzondering van enkele ontoepasbare situaties en niet geschikte casussen beschreven in de case studie secties) grotendeels de drie geselecteerde maatregelen kunnen verklaren. In het bestuderen van de EU vanuit verschillende perspectieven met verschillende focus, blijkt dat de drie integratietheorieën elkaar eerder aanvullen dan elkaar te vervangen of dan elkaar tegen te spreken. Neo-functionalimse lijkt goed te zijn in het verklaren van beleid en maatregelen die ontwikkeld zijn door collectieve beslissing makingsprocedures van de EU. De LI blijkt geschikt te zijn om benaderingen te verklaren die niet ontwikkeld zijn op basis van de Community methode, maar via intergouvernementele onderhandelingen. De HI blijkt vooral goed toepasbaar op vlak van zaken die gekenmerkt worden door legale bindende krachten tussen de verschillende partijen. Naast de theoretische ontwikkelingen, de bevindingen en antwoorden op de onderzoeksvragen die hierboven beschreven zijn, heeft deze dissertatie ook onderzoeksbeperkingen. De interacties en mogelijke synergetische effecten van de drie geselecteerde maatregelen werden niet bestudeerd. Daarenboven werd ook de actuele impact en effectiviteit in het oplossen van de crisis niet in detail bestudeerd. 628

6 Toekomstig onderzoek kan deze beperkingen adresseren, en de auteur van dit proefschrift, die afkomstig is uit China, plant om onderzoek uit te voeren naar lessen en inspiraties van EU economische bestuur tijdens de post-2008 crisis periode voor de transformerende Chinese economische bestuur. Deze dissertatie biedt een beginpunt om de EU te verkennen in zo n globale context. 629

7 630