Den Haag, \ 2 JUNI Kenmerk:

Transcriptie

1 V, Den Haag, \ 2 JUNI 2018 Kenmerk: Motivering van het beroepschrift in cassatie (rolnummer 18/01717) tegen de uitspraak van het Gerechtshof 's-hertogenbosch van 22 maart 2018, nr. 17/00186, X 2» inzake WBBMUBb te 90H0 betreffende dé aanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar AAN DE HOGE RAAD DER NEDERLANDEN Naar aanleiding van uw brief van 1 mei 2018 heb ik de eer het volgende op te merken. Als middel van cassatie draag ik voor: Schending van het Nederlands recht, met name van artikel 8.15 van de Wet inkomstenbelasting 2001-(hierna: Wet IB 2001), en/qf artikel 8:77 van de Algemene wét bestuursrecht (hierna: Awb), doordat het Hof heeft geoordeeld dat belanghebbende hoewel hij niet aan de wettelijke voorwaarde van artikel 8.15, eerste lid, aanhef en onderdeel b. Wet IB 2001 voldoet, recht heeft op de alleenstaande-ouderkorting omdat volgens het Hof door de wetgever uitsluitend voor het heldere criterium woonadres is gekozen om te voorkomen dat de alleenstaande-ouderkorting bij co-ouders dubbel zou worden genoten en die omstandigheid zich niet kan voordoen in een geval als het onderhavige waarbij de ouder en het kind beiden vanwege veiligheidsredenen moeten opteren voor een briefadres, zulks evenwel in verband met het hierna volgende ten onrechte dan wel op gronden die de beslissing niet kunnen dragen.. Opmerking vooraf In een enigszins vergelijkbare zaak over toekenning van de alleenstaande- oudërkorting in een geval waarin inschrijving op een woonadres niet mogelijk Is, is door mij ook een beroep in cassatie ingesteld. Deze zaak Is bij u bekend onder

2 rolnummer 17/ In deze zaak is aangekondigd dat de A-G volgende maand een conclusie zal nemen. Toelichting 1 Voor de vaststaande feiten verwijs ik naar onderdeel 2 van de hofuitspraak. Artikel 8.15r eerste lid, van de Wet IB 2001 (tekst 2013) luidt als volgt: '1. De alleenstaande-öuderkorting geldt voor de belastingplichtige die in het kalenderjaar gedurende meer dan zes maanden: a. geen partner heeft; b. een huishouding voert met een kind dat in belangrijke mate door hem wordt onderhouden en op hetzelfde woonadres als de belastingplichtige staat ingeschreven * in de basisadministratie persoonsgegevens; en c. deze huishouding voert met geen ander dan kinderen waarvan de jongste bij de - aanvang van het kalenderjaar de leeftijd van 18 jaar niet heeft bereikt.' Belanghebbende voldoet niet aan de wettelijke voorwaarde van artikel 8.15, eerste lid, aanhef en onderdeel b, Wet IB 2Ö01 (hlema ook: de inschrijvingseis) omdat zij en haar opfbrbhb^ geboren dochter in het jaar 2013 niet gedurende meer dan zes maanden op hetzelfde woonadres stonden ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (hierna: GBA). Ik meen dat belanghebbende gelet hierop niet in aanmerking kan komen voor toepassing van de alleenstaandeouderkorting: de inschrijvingseis op hetzelfde woonadres is immers zonder restrictie in de Wet IB 2001 opgenomen. Tijdens de parlementaire behandeling van de Wet IB 2001 is ter zake van artikel 8.15 Wet IB 2001 onder meer het volgende opgemerkt: "In het wetsvoorstel is vastgehouden aan de bedoeling van de (aanvullende) alleenstaande-ouderaftrek en is geregeld dat de (aanvullende) atleenstaandeouderkorting wordt verleend aan die ouder waarbij het kind volgens de basisadministratie persoonsgegevens woont. Daarmee Is aangesloten bij een helder criterium en wordt hersteld dat slechts één van de ouders in aanmerking komt voor de (aanvullende) alleenstaande-ouderkorting.' Kamerstukken 11999/2000, en , nr. 202c, blz. S3.

3 En voorts: 'Bij het wetsvoorstel 1B 2001 hebben wij gekozen voor herstel van de oorspronkelijke bedoeling van de fiscale wetgever (toekenning van de aftrek, nu korting, aan één ouder) en is aangesloten bij een helder criterium. Handelingen 11999/2000, en , blz Naast het teruggaan naar de oorspronkelijke bedoeling van de regeling wordt dus ook expliciet het hanteren van een helder criterium als doel voor het gebruik van de inschrijvingseis op een woonadres genoemd. Deze inschrijvingseis betreft een objectief controleerbare duurzaamheidseis (zie ook Kamerstukken II 1998/99,n26 727, nr. 3, blz. 73, inzake de inschrijvingeis van artikel 1.2 Wet IB 2001). Volgens vaste jurisprudentie biedt de tekst van artikel 8.15 Wet IB 2001 noch de wetsgeschiedenis van de bepaling ruimte om voor de toekenning van de alleenstaande-ouderkorting in plaats van de In de wet gestelde voorwaarde van inschrijving van een kind. volgens de GBA op het woonadres van de belastingplichtige aan te sluiten bij het feitelijke woonadres van het kind. Doorslaggevend is slechts de periode van inschrijving op het woonadres in de GBA. Vgl. onder meer Hof Amsterdam 11 mei 2005, nr. 04/3942, ECLI:NL:GHAMS:2005:AT8'172,.Hof Amhem-Leeuwarden 23 augustus 2016, nr. 16/00082, ECLI:NL:GHARL:2016:6748 en HR 17 februari 2017, nr. 16/04905, ECLi:NL:HR:2017:264 (artikel 80a Wet RO), Hof 's-hertogenbosch 2 december 2016, nr. 16/00233, ECLi:NL:GHSHE:2016:5430 (zie ook de verwijzing in die uitspraak naar HR 11 juli 2008, nr , ECLI:NL:HR:2008:BD6826, BNB 2008/243), Hof's-Hertogenbosch 7 april 2017, nr. 16/00401, ECLI:NL:GHSHE:2017:1580 en Hof Den Haag 5 september 2017, nr. 17/00407, ECU:NL:GHDHA:2017:2605. In de eerdergenoemde uitspraak van Hof 's-hertogenbosch 7 april 2017, nr. 16/00401, ECLI:NL:GHSHE:2017:1580, stond het (enig) kind van de belanghebbende gedurende het hele Jaar 2012 jn de GBA Ingeschreven op het adres van een behandelcentrum; aan de overige (materiële) voorwaarden van artikel 8.15 Wet IB 2001 werd, evenals in het onderhavige geval, voldaan. Omdat niet werd voldaan aan de inschrijvingseis, kwam de belanghebbende niet in aanmerking voor de alleenstaande-ouderkorting. Daartoe overwoog Hof 's- Hertogenbosch: "2.8. Gelet op de hiervoor weergegeven wetsgeschiedenis [mijn noot; zoals hiervoor weergegeven] biedt de tekst van artikel 8.15 van de Wet IB 2001 noch de uit de

4 parlementaire behandeling blijkende bedoeling daarvan ruimte om voor de toekenning van alleenstaande-ouderkorting in plaats van de in de wet gestelde voorwaarde van een inschrijving van het kind volgens de GBA op het woonadres van belanghebbende aan te knopen bij het feitelijke woonadres van het kind, indien vaststaat dat dit kind gedurende meer dan zes maanden (feitelijk) op het adres van belanghebbende woont. Weliswaar is in de wetsgeschiedenis een relatie gelegd tussen situaties van co-ouderschap en de invoering van de inschrijvingseis, maar daaraan kan niet de uitleg worden gegeven die belanghebbende voorstaat, namelijk dat in een situatie waarin niet van co-ouderschap sprake zou zijn, die inschrijvingseis niet zou hebben te gelden. Een dergelijke uitleg verdraagt zich niet met de tekst van de wet waarin een relatie met co-ouderschap verder niet tot uitdrukking is gebracht. Nu voorts het inschrijvingscriterium zoals dat in de wet is opgenomen een helder, objectief en controleerbaar aanknopingspunt aangaande de woonsituatie biedt, is er geen ruimte daarvoor de feitelijke'woonsituatie van het kind in de plaats te stellen." Het Hof oordeelt voor de onderhavige situatie - waarin het maken van aanspraak op de heffingskorting door twee co-ouders zich niet kan voordoen - ten onrechte dat deze volledig valt binnen doel en strekking van de wettelijke regeling. Het Hof wijkt met zijn oordeel uitdrukkelijk af van de niet voor meerdere uitleg vatbare wettekst. Het Hof miskent daarbij dat, zoals ook uit de wetsgeschiedenis van de bepaling volgt, de inschrijvingseis een door de wetgever expliciet gekozen, helder en (voor de uitvoeringspraktijk) objectief controleerbaar criterium aangaande de woonsituatie vormt. Het Hof heeft met zijn oordeel dat de voorwaarde voor toekenning van de alleenstaande ouderkortlng van inschrijving van, ouder en kind op hetzelfde woonadres niet zover strekt dat deze eis ook zou moeten gelden voor gevallen waarin de wetgever binnen de Wet basisregistratie persoonsgegevens (hierna: WBP) uitzonderingen heeft toegelaten voor inschrijving op een briefadres vanwege veiligheidsredenen, een uitleg van de wet gegeven die ingaat tegen de duidelijke tekst van de wet. Ook in de wetsgeschiedenis zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor een dergelijke uitzondering. Ook miskent het Hof dat voor het gebruik van het woonadres is aangevoerd dat dit een helder criterium vormt. Een dergelljk helder criterium is van belang voor de uitvoering (werkbare controleerbaarheid). In zoverre heeft het Hof naar mijn opvatting de innerlijke waarde en billijkheid van de wet getoetst, hetgeen op grond van de Wet Algemene bepalingen niet is toegestaan. Het Hof heeft ook niet de bevoegdheid om de hardheidsclausule toe te passen. Voor de volledigheid merk ik op dat verzoeken om toepassing van de hardheidsclausule In dit soort gevallen door mij steeds zijn afgewezen.

5 Voorts merk ik nog op dat het Hof zijn oordeel over doel en strekking baseert op het uitgangspunt dat voor gevallen ais. het onderhavige in de Wet op de gemeentelijke basisadministratie dan wel de Wet basisregistratie personen uitdrukkelijk is geregeld dat inschrijving op een briefadres vanwege veiligheidsredenen mogelijk is. Daarmee miskent het Hof dat de Wet op de gemeentelijke basisadministratie in 2013 niet in een dergelijke specifieke inschrijvingsmogelijkheid voorzag. Zoals het Hof zelf aangeeft in r.o. 4.6 is deze mogelijkheid eerst met ingang van 2014 ontstaan. In zoverre anticipeert het Hof op toekomstige regelgeving, nu het in casu om het jaar 2013 gaat. Ten slotte wijs ik er nog op dat de redenering van het Hof ook van invloed kan zijn op andere bepalingen, waar uitdrukkelijk is gekozen voor de inschrijvingseis op een woonadres. Dit geldt met name voor de inkomensafhankelijke combinatiekorting (zie artikel 8.14a, eerste lid, onderdeel b, Wet IB 2001). In dat artikel wordt in onderdeel c van het eerste lid een opening geboden om af te wijken van de strikte inschrijvingseis. Dit is uitgewerkt in artikel 44b van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting Het feit dat een dergelijke afwijkingsmogelijkheid in artikel 8.15 wet IB ontbreekt, wijst er op dat voor de toepassing van de alleenstaande-ouderkorting strikt vastgehouden moet worden aan de eis van inschrijving op hetzelfde woonadres. Voor de volledigheid merk ik nog op dat de uitzondering van artikel 44b Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 niet ziet op situaties als die van de onderhavige zaak. Op grond van het vorenstaande ben ik van oordeel dat de uitspraak van het Hof niet in stand zal kunnen blijven. Hoogachtend, DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN,