Jaarplan energiecoöperatie Wijdemeren 2019

Transcriptie

1 Jaarplan energiecoöperatie Wijdemeren 2019 Energiecoöperatie Wijdemeren Koninginneweg CX Kortenhoef November 2018, verspreid 8 januari 2019

2 Inhoud Algemene doelstelling Energiecoaches per kern Energiebesparingsplannen voor de eigen woning Ambassadeurs voor straatgesprekken Informatieavonden/dorpsgesprekken Warmtetransitie Energielessen op school De informatievoorziening Duurzaamheidsweek en energiemarkt Energieopwekking De energiecoöperatie als professionele maatschappelijke organisatie Coöperatief organiseren als instrument voor lokale democratie Globale samenvatting van activiteiten 2019 Begroting 2

3 Algemene doelstelling en werkwijze De energiecoöperatie is opgericht om identiteit te geven aan de energietransitie als actueel vraagstuk van alle bewoners in Wijdemeren. Uitdaging is om zoveel mogelijk bewoners te betrekken en te werken aan energiebewustzijn, energiebesparing en energieopwekking. We zetten verschillende werkwijzen in om mensen te bereiken. Zo is de collectieve energieopwekking naast een investering in duurzame energie ook een investering in langdurige betrokkenheid van mensen (minimaal 15 jaar). We werken vanuit de kernen om de energietransitie zo toegankelijk mogelijk te maken. De energiecoach krijgt daarin een steeds grotere rol. In 2019 bouwen we ook verder aan de energiecoöperatie als een professionele maatschappelijke organisatie, qua werkwijze, menskracht, systemen en financiën. We werken intensief samen met andere energiecoöperaties in de regio en met de partners in de regionale energiestrategie. Energiecoaches per kern De energiecoach is begin 2018 gestart met het doen van energiecoachgesprekken bij de mensen thuis en het geven van informatie op bijeenkomsten. In 2019 gaan we de rol van energiecoach verder uitbreiden en vanuit de kernen opbouwen. De rol van energiecoaches omvat vanaf 2019: - Bemensen van de energie-informatiepunten in kernen - Presentaties houden bij de open informatiebijeenkomsten in de kernen - Houden van energiecoachgesprekken bij de mensen thuis - Ondersteunen bij de EnergieThuisBijeenkomsten - Ondersteunen bij het gebruik van het Hoomdossier voor energiebesparingsplannen - Begeleiden van straatgesprekken - Geven van energielessen op school - Contactpersoon zijn voor de energietransitie in een bepaalde kern Energiecoaches zijn (vooralsnog) vrijwilligers en minimaal twee uur per week beschikbaar voor één of meer van bovengenoemde activiteiten. De energiecoaches vormen per kern een team met een contactpersoon en zetten de verschillende activiteiten in om bewoners steeds meer mee te nemen in de energiebesparing. Door de start met energie-informatiepunten per kern worden de energiecoaches steeds makkelijker vindbaar en aanspreekbaar voor bewoners. Het energiecoachgesprek bij de bewoner thuis maakt energiebesparing al wat concreter en de uitwisseling van energiebesparingsplannen en offertes in EnergieThuisbijeenkomsten helpt bewoners om tot uitvoering te komen. We investeren zowel lokaal als regionaal in de rol van energiecoach. Lokaal zullen we ons richten op het werven van voldoende energiecoaches om onze plannen te realiseren. Samen met de andere energiecoöperaties in de regio organiseren we training en netwerkbijeenkomsten voor de energiecoaches en ontwikkelen we nieuwe werkwijzen zoals de EnergieThuisBijeenkomsten. Energiebesparingsplannen voor de eigen woning De energietransitie is een vraagstuk van en voor iedere bewoner, maar als het gaat om energiebesparing heeft de energiecoöperatie vooral te maken met de particuliere woningeigenaar. Belangrijke stap voor particuliere woningeigenaren is een energiebesparingsplan voor de eigen woning. Een energiebesparingsplan wordt bepaald door het soort woning, de energiestaat van de woning en persoonlijke omstandigheden. Bewoners kunnen krachten bundelen door samen plannen te maken in wijken met dezelfde woningtypen of door collectieve inkoop van maatregelen of materialen. In 2019 gaan we werken met het Hoomdossier (coöperatie Hoom), een digitaal 3

4 instrument waarmee bewoners hun energiebesparingsplannen kunnen maken, actueel houden en eventueel uitwisselen. Ambassadeurs voor straatgesprekken We verschuiven steeds meer van ambassadeurs per kern naar ambassadeurs per straat. Vanuit de energiecoöperatie stimuleren we bewoners om samen met buren, straten en buurten de energietransitie te verkennen en concrete maatregelen op te pakken. Een straatgesprek begint met een ambassadeur, een persoon die het initiatief wil nemen om de bewoners uit de straat te mobiliseren. Er zijn op dit moment verschillende ambassadeurs in de kernen die het plan hebben om een straatgesprek te organiseren. De energiecoöperatie helpt om daadwerkelijk te starten, ondersteunt bij de uitvoering en de stappen van straatgesprek naar straatproject. Daarbij gaan bewoners samen ook nieuwe uitdagingen aan zoals het onderzoeken van een buurtbatterij. Informatieavonden/dorpsgesprekken Ook in 2019 investeren we in informatieavonden/dorpsgesprekken in de verschillende kernen. Er zijn nog veel mensen te bereiken. We beginnen de avond met algemene informatie over energiebewustzijn, energiebesparing en energieopwekking. We verkennen de kennis en ervaring van de aanwezigen en nodigen mensen uit om in gesprek te gaan over de energietransitie. Insteek is dat de energietransitie een vraagstuk is van ons allemaal en dat we ook nog veel moeten uitvinden om dat allemaal te realiseren, met name op het gebied van warmte. We gaan in gesprek over ieders mogelijkheden en onmogelijkheden. Welke stappen kunnen we zetten? We wisselen ook praktische tips uit die zonder veel kosten gedaan kunnen worden. Warmtetransitie Met name op het gebied van warmte zijn de mogelijkheden nog niet uitgekristalliseerd. Er zijn ambitieuze bewoners die al een voorbeeldhuis hebben, maar er is nog veel uit te vinden aan warmtebronnen, warmtenetten, apparaten en voorwaarden. Buurten kunnen dit ook samen onderzoeken en een plan maken voor de buurt. Dit vraagt ook afstemming met de gemeente. De gemeente werkt komende jaren lokaal en regionaal aan een warmteplan (2021). Een buurt kan hiervoor een inspirerend voorbeeld zijn. Afhankelijk van de wijk/buurt zal dit leiden tot meer individuele of collectieve oplossingen. Energielessen op school Via kinderen (en leerkrachten en ouders) kunnen we een impuls geven aan de energietransitie. Binnenkort worden de contacten met de scholen gelegd om te kijken of we tot een samenwerking kunnen komen. Twee energiecoaches, die graag met kinderen werken, gaan dit in gang zetten en hebben inmiddels het initiatief genomen om energielessen voor scholen te ontwikkelen. De informatievoorziening De energiecoöperatie heeft een belangrijke rol in de toegankelijkheid en beschikbaarheid van informatie voor bewoners. Veel bewoners willen naast concrete informatie over energiebesparing, meer weten over gemeentelijk beleid, subsidieregelingen, maar ook het klimaatakkoord, de energietransitie, de ontwikkelingen op het gebied van warmte, de regionale energiestrategie enzovoort. In wezen komt alle informatie lokaal samen bij bewoners. Daarom gaan we als energiecoöperatie komend jaar lokaal en regionaal investeren in deze informatievoorziening. Wij doen een voorstel aan de RES om tot een gezamenlijk projectplan te komen en organiseren zelf als energiecoöperatie, graag samen met de gemeente, een deelproject. Samengevat onderscheiden we drie lagen van informatie die met elkaar samenhangen en dit jaar investering vragen: 4

5 1. Lokaal realiseren van de toegankelijkheid van informatie voor bewoners. Met name via informatiepunten in de kernen, het Hoomdossier en de energiecoaches die gebruik maken van een aantal lokale, regionale en landelijke informatiebronnen. Voorlopig werken we in drie kernen met informatiepunten die eenmaal per week twee uur open zijn. We hopen dit in het project verder uit te breiden. 2. Regionaal vanuit Energie Verbonden samen met Hoom werken aan een coöperatief energieloket dat aansluit bij de lokale werkwijze van energiecoöperaties en toegankelijkheid en beschikbaarheid faciliteert van lokale, regionale en landelijke informatie voor bewoners. 3. Regionaal met de partijen in de regionale energiestrategie (RES) zorgdragen voor lokale beschikbaarheid van informatie die aansluit bij de ontwikkelingen in de regio. En daarnaast vorm geven aan een regionaal informatiecentrum voor de energietransitie waar iedereen uit kan putten. Duurzaamheidsweek en energiemarkt De gemeente heeft het initiatief genomen voor een duurzaamheidsweek (30 maart 6 april 2019). Deze week kunnen wij benutten voor activiteiten die we zichtbaar willen maken. Veel van deze activiteiten kunnen we later dit jaar ook weer gebruiken voor een energiemarkt. We denken aan: Duurzame huizenroute (met in ieder geval onze voorbeeldhuizen) Energieavond (informatie en gesprek vanuit de energiecoöperatie (Neragebouw) Open podium of platform voor energiethema s Er zijn bewoners die veel afweten van een bepaald energiethema, zoals energie uit water, gebruik van waterstof, geothermie, windenenergie, circulaire economie enzovoort. Het podium biedt ruimte om deze energiethema s te presenteren. (locatie nader bepalen) Informatiebijeenkomst voor bedrijven. Het is voor bewoners van groot belang dat bedrijven meer weten van de energietransitie en energiebesparingsplannen van bewoners. Open energiethuisbijeenkomst (offertes beoordelen, inductiekoken, enz) Energielessen (scholen) Circulaire economie Opbouwen netwerk van bedrijven Voor bewoners die hun energiebesparingsplannen willen uitvoeren, is het van belang om te weten waar ze terecht kunnen. De wens is dat zichtbaar wordt welke bedrijven kennis en ervaring hebben met het verduurzamen van woningen of bereid zijn om daarin te investeren. We bouwen aan het netwerk en zijn voor 2019 enkele gerichte acties aan het voorbereiden. Energieopwekking Met collectieve energieopwekking investeren we in lokaal opgewekte energie en langdurige betrokkenheid van bewoners bij de energiecoöperatie. Voorjaar 2019 ronden we het collectieve zonneproject Kortenhoef af. Medio 2019 starten we weer een nieuw project. We zijn nog in gesprek over de locatie. We werken samen met om nieuwe energie, een duurzame coöperatieve energieleverancier zonder winstoogmerk, aan wie wij de opgewekte energie leveren. We raden bewoners daarbij aan het cirkeltje rond te maken en niet alleen 100% lokale en duurzame energie op te wekken, maar zelf ook af te nemen van een duurzame leverancier. De energiecoöperatie als professionele maatschappelijke organisatie De energiecoöperatie Wijdemeren bouwt aan een professionele maatschappelijke organisatie die coöperatief werkt aan duurzaamheid in het algemeen en de energietransitie in het bijzonder en de 5

6 kennis en deskundigheid van de lokale samenleving aanboort en inzet rond de vragen en opdrachten die opkomen. De energiecoöperatie Wijdemeren heeft de gemeente, die zorgdraagt voor de duurzaamheidsagenda van Wijdemeren, aangeboden en gevraagd om vraagstukken en opdrachten op het gebied van duurzaamheid en energietransitie aan hen uit te besteden. De energiecoöperatie bouwt aan een pool van lokale deskundigen die daarvoor ingezet kunnen worden. Deze pool bestaat uit een combinatie van jonge en oudere zzpers die graag maatschappelijk bijdragen, gepensioneerden met veel kennis en ervaring en jonge mensen die uit goede banen stappen om invulling te geven aan hun maatschappelijke betrokkenheid of om dichter bij de zin van het leven te staan. Het is indrukwekkend wat er aan kennis en ervaring lokaal beschikbaar is. De coöperatie functioneert als schakel en biedt een infrastructuur om vragen, opdrachten, initiatieven en beschikbaarheid bij elkaar te brengen en verder te helpen. We vormen netwerken en teams rond deze vragen, opdrachten en initiatieven waar mensen betaald en onbetaald aan bijdragen. Waar nodig wisselen we uit tussen de energiecoöperaties in de regio waar we intensief mee samenwerken. Coöperatief organiseren als instrument voor lokale democratie De initiatiefkracht van de samenleving krijgt steeds meer eigen identiteit. Betrokkenheid rond actuele thema s zoals de energietransitie zijn een motor voor het opbouwen van samenleving. Coöperatief organiseren helpt om daar vorm aan te geven, krachten te bundelen en het potentieel van de samenleving te benutten. Wij vinden het een uitdaging om hiermee bezig te zijn en vragen daarmee ook aandacht voor een nieuwe kijk op lokale democratie. Niet alleen een hiërarchische opbouw van representatie, maar veel meer de interactie tussen de verschillende partijen, stemmen in de samenleving: bewoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheid, die samen zorgdragen voor ontwikkeling. De energietransitie als actueel thema en de energiecoöperatie als wijze van organiseren bieden dan een mooie casus om van te leren. In 2019 organiseren we samen met de initiatiefgroep lokale democratie een regionale bijeenkomst. 6

7 Globale samenvatting activiteiten 2019 Zie voor concrete data de jaaragenda op de website. Organisatie Bouwen aan een professionele maatschappelijke organisatie Coöperatief organiseren Uitbreiden gebruik Econobis, ICT systeem voor energiecoöperaties Maken projectplan coöperatief energieloket (afstemmen met regio en samenwerking Hoom) Projectaanvraag provincie NH (voor extra financiële armslag rol energiecoaches) Samenwerken in de regio Opwekking Werven participanten collectief zonneproject Kortenhoef Met werkgroep afronden aanbesteding collectief zonneproject Kortenhoef Realiseren collectief zonneproject Kortenhoef Beheer collectief zonneproject Kortenhoef Samenwerking met om nieuwe energie Voorbereiden nieuw collectief energieopwekkingsproject Zoeken locaties voor collectieve energieopwekkingsprojecten Energiebewustzijn en energiebesparing Werven en opleiden nieuwe energiecoaches Implementeren nieuwe rollen voor team energiecoaches en contactpersonen per kern Starten energie-informatiepunten voorlopig in drie kernen (2 uur per week). Nederhorst den Berg, Loosdrecht (met Breukeleveen) en Kortenhoef (met Ankeveen en s Graveland) Voorbereiden duurzaamheidsweek (30 maart-6 april) Implementeren Hoomdossier voor bewoners Starten nieuwe straatgesprekken (thans vijf in optie) Informatiebijeenkomsten/dorpsgesprekken voorbereiden Implementeren EnergieThuisBijeenkomsten (in ontwikkeling samen met de regio) Plan maken voor netwerk van bedrijven en energiemarkt 7

8 Begroting 2019 Er lopen nog twee aanvragen voor subsidie bij de provincie NH waarvan natuurlijk nog niet zeker is dat deze gehonoreerd worden! Deze bedragen zijn wel opgenomen in de begroting. Daarnaast zal een informatieproject (toegang en beschikbaarheid van informatie) worden ingediend in de RES. Daarmee hopen we de informatievoorziening in de kernen verder uit te breiden. Baten Subsidie gemeente Subsidie provincie (in aanvraag) Subsidie provincie (in aanvraag) Leden Opbrengst PCR voor beheer/onderhoud project EnergieThuisBijeenkomsten (provincie via Energie Verbonden) Totaal Kosten Uitvoering en beheer Coördinatie uitvoering en beheer Administratie Financiële administratie Econobis Beheerskosten collectief zonneproject Kortenhoef Huur Kantoorartikelen 500 Automatisering (onderhoud ed) Accountant (afhankelijk van subsidievoorwaarden) pm Algemene kosten/verzekeringen Uitbreiding / werving werving/promotie leden werving/onderzoek locaties zonnefabrieken Collectieve zonneprojecten coördinatie zonneproject werving/promotie technisch projectleiding Notaris kosten installatie/aansluitingen pm Energiebesparing Coordinatie energiebesparing kernen/wijken werving/promotie kernen energiecoaches (drie kernen) Ondersteuning van straatgesprek naar straatproject pm EnergieThuisBijeenkomsten Informatiepunten (project) 3 computers drie contactpersonen onvoorzien 250 Totaal