Spreekbeurt Verzorging Yerba-Mate

Transcriptie

1 Spreekbeurt Verzorging Yerba-Mate Spreekbeurt door een scholier 2198 woorden 20 juni ,5 9 keer beoordeeld Vak Verzorging SPREEKBEURT YERBA-MATE IK HOU MIJN SPREEKBEURT OVER YERBA-MATE. IK HEB DIT ONDERWERP GEKOZEN, OMDAT BIJNA NIEMAND WEET WAT YERBA- MATE IS, EN IK ER MEER OVER TE WETEN WILDE KOMEN. IK GA HET HEBBEN OVER VOLGENDE ONDERWERPEN: -YERBA-MATE IS... -VITAMINE S DE YERBA-MATE-PLANT -DIT HEB JE NODIG OM YERBA-MATE TE KUNNEN DRINKEN. -MATE -BOMBILLA -GESCHIEDENIS -ZO BEREIDEN WIJ YERBA-MATE OM TE DRINKEN -PROEF MAAR!!! -SOORTEN -YERBA-MATE WEETJES -HET SLOT YERBA-MATE IS YERBA-MATE IS EEN TIPISCH ARGENTIJNSE DRANK. HET IS EEN HEEL SPECIAAL SOORT KRUIDENTHEE. NIET VAN DIE NORMALE, DIE JE IN ELK SUPERMARKT KAN KOPEN. HET IS EEN BEST HEEL UNIEK SOORT VAN THEE. YERBA-MATE KOMT VAN EEN PLANT DIE MATE HEET. YERBA-MATE THEE, IS GEMAAKT DOOR DE NATUUR-OM MENSEN POWER TE GEVEN, VOOR ALS ZE BIJV. MOE ZIJN DOOR HUN WERK OF DOOR HET WEER. YERBA-MATE IS HEEL POPULAIR IN ARGENTINIE, PARAGUAY, EN IN HET ZUIDEN VAN BRAZILIE. IN DIE LANDEN DRINKEN DE MENSEN NET ZO VEEL YERBA-MATE ALS IN EUROPA, NORMALE, GROENE THEE!!! YERBA-MATE WERKT ANDERS DAN ELKE NORMALE THEE. Pagina 1 van 8

2 YERBA-MATE VERLEVIGD JE LICHAAM & GEEST HEEL ANDERS DAN KOFFIE!!! DE MENSEN GEBRUIKEN YERBA-MATE OM TE DRINKEN, EN MENSEN DIE ZIEK ZIJN BETER TE MAKEN. VITAMINE S YERBA-MATE HEEFT WEL MEER DAN 196 VITAMINE S EN MINERALEN, DIE LICHAAM VAN MENS NODIG HEEFT. IK NOEM ZE NIET ALLEMAAL, MAAR DE BERLANGERIJKSTE. -VITAMINE A NODIG OM TE KUNNEN GROEIEN, GOED VOOR JE OGEN EN ZORGT ERVOOR DAT JE NIET SNEL ZIEK WORDT. -VITAMINE B1 WERKT VOOR JE ZENUW-STELSEL -VITAMINE B2 WERSTERKT JE HAREN. -VITAMINE C WERSTERKT JE TANDEN. -IJZER MINERAAL EEN TEKORT VAN IJZERKAN BLOEDARMOEDE VEROORZAKEN. -CALCIUM GOED VOOR BOTTEN EN TANDEN IN DIT HOOFDSTUK ZATEN VEEL MOEILKIJKE WOORDEN. HEBBEN JULLIE VRAGEN OVER DEZE WOORDEN, VOORDAT IK VERDER GA?? YERBA-MATE-PLANT DE MATEPLANT IS EEN ZUID-AMERIKAANSE BOOM. JE DRINKT EIGELIJK DE GEDROOGDE BLADEREN. DAAR GEBRUIK JE JONGE BLAADJES EN KNOPPEN VOOR. EN HEEL SOMS DE TAKKEN. DE PLANT KAN WEL TOT 10 METER LANG WORDEN. HIJ HEEFT EEN GLADDE GRIJZE STAM, EN DONKERGOENE BLADEREN. -HIER ZIE JE EEN FOTO VAN DE MATE-PLANT.... DE BOOM KOMT VOOR IN HET NOORDEN VAN ARGENTINIE, IN PARAGUAY EN IN HET ZUIDEN VAN BRAZILIE. DE PLANT HEEFT VRUCHTBARE-GRONDEN EN EEN TROPISCH KLIMAAT NODIG. DIT HEB JE NODIG OM YERBA-MATE TE KUNNEN DRINKEN. JE HEBT IN IEDER GEVAL YERBA-MATE KRUIDEN NODIG.... DIE ZIJN HET BERLANGERIJKSTE. HET ZOU OOK HANDIG ZIJN ALS JE EEN BOMBILLA HEBT, DAN KOMEN DE BLAADJES NIET IN JE MOND. Pagina 2 van 8

3 ... EN EEN BEKER. MAAR WEINIG MENSEN GEBRUIKEN ZO N GEWONE BEKER. ZE KOPEN EEN MATE. EEN ROND POTJE ZONDER DEKSEL.... MATE MATE IS OOK EEN PLANT. HET IS EEN 1 JAARS PLANT. HIJ KAN EEN 1 EN HALF METER GROOT WORDEN. DE MATE-PLANT IS EEN KLIMMENDE PLANT NET ZO ALS EEN KOMKOMMER. DE MATE HOORT BIJ DE FAMILIE VAN PAMPOEN, KOMKOMMER, EN MELOEN ALS DE VRUCHT GROOT IS, LIJKT DIE EEN BEETJE OP PEER. HIER ZIE JE EEN MATE DIE NOG AAN DE PLANT VAST ZIT... ALS DE VRUCHT GROOT IS PLUKKEN ZE DIE. DAN SNIJDEN ZE DE BOVENKANT ERAF. NU ZIET DE MATE ER NIET MEER ALS EEN PEER ERUIT.... DE ZADEN ZITTEN ER NOG IN. DIE MOET JE ERUIT HALEN. DAT DOEN ZE MET EEN LANGE MES. DAN BRANDEN ZE DE MATE BOVEN HET VUUR. DAARDOOR WORDT DE MATE HARD. BOMBILLA BOMBILLA IS EEN IJZEREN RIETJE MET KLEINE GAATJES AAN HET EIND.... DIE GAATJES ZIJN HEEL HANDIG WANT ANDERS, ZULLEN ALLEN GEDROOGDE MATE BLAADEREN IN JE MOND KOMEN, WAT NIET ECHT LEKKER IS. EN DE BOMBILLA MOET NATUURLIJK VAN IJZER GEMAAKT ZIJN. WANT ER MOET HEET WATER DOORHEEN STROMEN. JE KAN DENKEN DAT YERBA-MATE NIE ZO LEKKER SMAAKT, OMDAT JE DE IJZERE SMAAK PROEFT, MAAR DAT IS NIET ZO. GESCHIEDENIS VAN YERBA-MATE EERSTE MENSEN DIE YERBA-MATE DRONKEN WAREN DE INDIANEN, DIE IN PARAGUAY LEEFDEN. HUN DRONKEN YERBA-MATE NIET ALLEEN, MAAR BETEN OOK OP DE BLADEREN VAN DE MATE-PLANT. HET GAF HUN VEEL ENERGIE WAT VOOR DE INDIANEN BERLANGERLIJK WAS, OMDAT ZE ENERGIE NODIG HADDEN OM TE JAGEN EN HUIZEN TE BOUWEN. HET WAS NIET MAKKELIJK OM AAN ETEN TE KOMEN. Pagina 3 van 8

4 DUS HADDEN DE INDIANEN OOK IETS NODIG WAARDOOR ZE MINDER TREK ZOUDEN HEBBEN. DAAROM DRONKEN DE INDIANEN GRAAG YERBA-MATE. EERST DRONKEN DE INDIANEN YERBA-MATE ZONDER BOMBILLA OMDAT ZE DIE NIET HADDEN. ZE GEBRUIKTEN HUN TANDEN ALS VERGIET. DAARNA HADDEN ZE EEN RIETJE GEMAAKT, MAAR DIE DEED HET NIET, OMDAT ALLE UITGEDROOGDE BLADEN TOCH IN HUN MOND TERECHT KWAMEN. NA EEN TIJD HADDEN ZE EEN RIETJE MET GAATJES AAN HET EIND. HET BEGON OP BOMBILLA TE LIJKEN. ALS DE INDIANEN OP JACHT GINGEN, HADDEN ZE ALTIJD DE BERLANGERIJKSTE DINGEN MEE. DIE DEDEN ZE IN KLEINE ZAKJES EN MAAKTE DIE VAST AAN HUN RIEM. TUSSEN DIE DINGEN ZAT OOK YERBA-MATE-WELKE ERVOOR ZORGDE DAT DE INDIANEN WAKKER BLEVEN, NIET SNEL ZIEK WERDEN, EN NIET SNEL IN STRESS RAKTEN. BIJ DE INDIANEN WAS YERBA-MATE DRINKEN IETS HEEL SPECIAALS. DE BAAS SCHONK EEN BEETJE WATER IN DE MATE MET YERBA-MATE ERIN, NAM EEN SLOKJE, SCHONK WEER WATER ERIN, EN GAF HET IN DE KRING DOOR. IEDEREEN KREEG. ALS JE IN DE 1E RONDE BEDANKT ZEI, KREEG JE IN DE 2E RONDE NIETS MEER. DE WIELAND WAAR YERBA-MATE OP GROEIDE NOEMDEN DE INDIANEN DE RODE GROND. WE WETEN EIGELIJK NIET WAAROM RODE. DE INDIANEN NOEMDEN DE YERBA-MATE THEE CAA AAN HET EIND VAN DE 16E EEUW, KWAMEN ER OP DE GEBIEDEN VAN INDIANEN DOMINEE S. ZE ZAGEN DAT DE MENSEN DIE DAAR LEEFDEN GRAAG EEN GEKKE THEE DRONKEN. SNEL ZAGEN ZE WAT YERBA-MATE DEED. SOMMIGE BOEKEN VERTELLEN OOK DAT SPAANSE VISSERS OOK ONDEKTEN DAT JE DAAR IETS SPECIAALS DRINKT. SPAANSE VISSERS BEGONNEN YERBA-MATE TE DRINKEN, OMDAT HET TEGEN ZEE-ZIEKTES HOLP. ZE KONDEN OOK GERUST VERSE FRUIT ETEN. EN ZE VIELEN NIET IN SLAAP. TOEN DE VISSERS TERUG NAAR SPANJE MET YERBA-MATE KWAMEN, ZEIDEN DE MENSEN DAT HET ZEKER DRUGS WAS, DUS MOCHT JE YERBA-MATE NIET DRINKEN. NA EEN PAAR JAREN WAREN DE DOMINEES HET ZAT, DUS HADDEN ZE MET ZIJN ALLEN EEN KLACHT INGEDIENT. DE DOMINEE S WISTEN DAT YERBA-MATE GEEN ALCOCHOL EN DRUGS WAS. NA DIE KLACHT MOCHT JE WEER GERUST YERBA-MATE DRINKEN. IN 1670 HADDEN DE DOMINEE S EEN HEEL SLIM TRUC BEDACHT. ZE GAVEN DE INDIANEN CADEAUS, EN ZEIDEN DAT ZE HET BIJ HUN IN DE DORP HEEL GOED ZULLEN HEBBEN. DAT WAS NIET WAAR. DE DOMINEE S HADDEN LXUE HUIZEN, MAAR DE INDIANEN HADDEN HUIZEN GEKREGEN DIE UIELKAAR VIELEN. ZE KREGEN WEINIG ETEN, WANT DE DOMINEE S DACHTEN ZE DRINKEN TOCH YERBA-MATE. DE INDIANEN SLIEPEN OOK MAAR EEN PAAR UURTJES, EN VOOR DE REST WERKTEN ZE OP HET LAND. Pagina 4 van 8

5 ZE WERKTEN OP HET LAND BIJ DE MATE PLANTEN. VOOR ONS LIJKT DIT HEEL ERG, MAAR DE INDIANEN VONDEN VAN DAT NIET. NAAR HUN WERK NAMEN ZE HEILIGE BEELDJES EN PORTRETTEN MEE. ALS ZE AAN HET WERK WAREN LUISTERDEN ZE NAAR KERK-MUZIEK. DE DOMINEE S DEDEN DIT OMDAT ZE WISTEN DAT JE VEEL GELD MET YERBA-MATE KAN VERDIENEN. DE DOMINEE S HADDEN YERBA-MATE OOK NAAR EUROPA MEEGEBRACHT, MAAR DE MENSEN VONDEN HET GEEN GOED PLAN. IN DE 17E EEUW WERDEN DE INDIANEN EEN BEETJE SLIMMER EN BEGONNEN ZE TE PROTESTEREN. ZE WILDEN NIET MEER ALLES MET HAND DOEN MAAR MET MACHINES, EN ZE HADDEN GEEN ZIN IN ZO N OUDEWETSE LEEFSTIJL. DE DOMINEE S WERDEN BANG, DUS GAVEN ZE DE INDIANEN PRACHTIGE HUIZEN, KLEREN, EN VEEL ETEN. DE DOMINEE S BETAALDEN OOK VOOR SCHOLEN. ZE HOEFDEN OOK NIET MEER 20 UREN TE WERKEN MAAR 6 UREN HET BLEEK OOK DAT DE INDIANEN IN MEER DINGEN GOED ZIJN DAN ALLEEN SLAVEN ZIJN. BIJV. IN: BEELDEN MAKEN, MAIS KWEKEN, IJZEREN VOORWERPEN MAKEN, EN DIAMANTEN ZOEKEN. ZE WAREN OOK HEEL ERG GOED IN MOEILIJKE VOORWERPEN MAKEN ZOALS: KLOKKEN EN MUZIEK INSTRUMENTEN ER WAS EEN WET ONTSTAAN DAT DE MENSEN GEEN SLAVEN VAN DE INDIANEN MOCHTEN MAKEN. DE INDIANEN WAREN HEEL BLIJ MET DEZE NIEUWE WET, EN GINGEN NIET MEER BIJ YERBA-MATE WERKEN, MAAR BEGONNEN AAN IETS NIEUWS. WAARDOOR ER NIET MEER DE RITUELEN VAN HUN GELOOF WERDEN BIJGEHOUDEN. DOORDAT DE INDIANEN NIET AAN YERBA-MATE WERKTEN WAS ER IN DE 18E EEUW WEINIG YERBA-MATE IN VERKOOP. EN OP DE WEILANDEN WAAR EERST DE MATE-PLANT OP GROEIDE WAREN NU BOMEN. IN HET LAND WAAR EERST VAN TOT INDIANEN WOONDEN, WAREN NU ER MAAR EEN PAAR DUIZEND. DAT KWAM DOORDAT DE INDIANEN BEROEMD WILDE WORDEN, EN DUS NAAR EUROPA, EN NOORD- AMERIKA GINGEN. IN DE HELFT VAN DE 19E EEUW, WILDE AIME GOUJAUD AAN EEN ONDERZOEKING VAN DE MATE-PLANT BEGINNEN. AIME GOUJAUD WAS EEN FRANSE BIOLOGIE DOKTER. HIJ WILDE ONTDEKKEN HOE JE DE MATE-PLANT MOET KWEKEN, HOE HET WERKT, EN HOE JE HET EIGELIJK MOET DRINKEN. IN 1820 EN 1821 HAD HIJ EEN BEZOEKJE AAN PARAGUAY GEDAAN. IN PARAGUAY VROEG HIJ OM EEN ONDERZOEK AAN SOMMIGE PLANTEN TE MAKEN. OMDAT DE MENSEN BANG WAREN, DAT DOOR DE ONDERZOEK VAN DE MATE-PLANT JE GEEN GELD MEER ZAL VERDIENEN, HEBBEN ZE NEE GEZEGD. EN HEBBEN ZE HEM IN DE GEVANGENIS GESTOPT. IN 1829 MOCHT HIJ ER PAS UIT. IN 1903 HEEFT SAN IGNACIO, WAAR VROEGER DE SLAVEN VAN DOMINEE S WERKTEN, BEGON DAAR AAN NIEUWE MATE-PLANTEN Pagina 5 van 8

6 KWEKEN. ER WAREN WEL VERSCHILLEN TUSSEN HET KWEKEN IN 1903 EN IN DE TIJD VAN DE INDIAANSE SLAVEN. BIJV. : ER WERDEN GEEN SLAVEN GEBRUIKT MAAR MENSEN DIE AAN YERBA-MATE WILDE WERKEN. DOOR DIE MENSEN WETEN WIJ NU IN EUROPA OVER YERBA-MATE. IN DE HELFT VAN DE 20E EEUW IS HET KWEKEN VAN YERBA-MATE OPEENS OMHOOG GEGAAN. VAN MENSEN DIE IN 1 PROVINTIE LEVEN, WERKT ER 25% AAN YERBA-MATE. ZO BEREIDEN WIJ YERBA-MATE TE DRINKEN. IN HOOFDSTUK DIT HEB JE NODIG OM YERBA-MATE TE KUNNEN DRINKEN HEB IK VERTELD WAT JE NODIG HEBT. DUS ALS JE GOED HEBT GELUISTERD WEET JE HET. JE PAKT DE MATE EN STROOIT TOT 2 / 3 YERBA-MATE KRUIDEN ERIN. NU LEG IK MIJN HAND OP DE MATE. NU MOET IK SCHUDDEN. DAAR HEB JE 2 MANIEREN VOOR. 1 MANIER IS DE AMERIKAANSE. IK DRAAI DE MATE HELEMAAL ONDERSTE-BOVEN EN SCHUD. DE 2 MANIER IS DE ARGENTIJNSE. EERST DRAAI IK DE MATE HELEMAAL ONDERSTE-BOVEN EN SCHUD, EN DAARNA HOU IK DE MATE SCHUIN VAST EN SCHUD NOG EEN KEER. ALS IK MIJN HAND NU ERAF HAAL ZIE JE SOORT STOF DIE OVER IS GEBLEVEN. IK ZET NU DE BOMBILLA ER SCHUIN IN. IK HEB HIER... EEN THERMOSKAN MET WARM WATER. HET WATER MAG NIET TE KOUD EN NIET TE WARM ZIJN. PRECIES 70 GRADEN. IK SCHENK DE WATER IN DE MATE. ALS DIT OP IS KAN IK ER NOG WATER IN SCHENKEN TOT 8 KEER. DE EERSTE 5 SLOKKEN ZIJN HET STERKST. JE MAG DE BOMBILLA NIET ONDER HET DRINKEN ERUIT HALEN. PROEF MAAR! DEZE HOOFDSTUK IS EEN VAN DE LEUKSTE. NAMELIJK IN DEZE HOOFDSTUK LAAT IK JULLIE YERBA-MATE PROEVEN. WE DOEN HET ZO. IK NOEM EEN RIJ DIE BIJ DE BUREAU MAG KOMEN. NET ALS BIJ DE INDIANEN DRINKEN WE ALLEMAAL SAMEN UIT 1 MATE. ALS JE WILT DAN HEB IK HIER DOEKJES LIGGEN DAN KAN JE DE BOMBILLA EVEN AFVEGEN VOORDAT JE DRINKT. EN NET ALS BIJ DE INDIANEN ALS JE ZEGT DAT HET VIES OF SMERIG IS, DAN IS DIT EEN BELEDEGING. Pagina 6 van 8

7 ... IK HEB EEN VRAAG: HOE VINDEN JULLIE HET SMAKEN? MENSEN DRINKEN YERBA-MATE OOK NIET VOOR DE SMAAK, MAAR VOOR DE WERKING SOORTEN IN DIT HOOFDSTUK NOEM IK DE VERSCHILLENDE SOORTEN EN WAT HET VERSCHIL EIGELIJK IS. AMANDA. AMANDA HEEFT EEN KLASSIEKE ARGENTIJNSE SMAAK. ZE IS OOK EEN VAN DE POPULAIRSTE MERKEN. CRUZ DE MALTA CRUZ DE MALTA HEEFT EEN HELE STERKE SMAAK. WAT NIET GELIJK BETEKENT DAT DE WERKING OOK STERKER IS. LA MULATA LA MULATA KOMT UIT BRAZILIE. ER KOMEN NIET VEEL SOORTEN UIT BRAZILIE. ZE BESTAAT ALLEEN UIT UITGEDROOGDE BLADEREN. LA MULATA SUAVE ER IS BIJNA GEEN VERSCHIL TUSSEN LA MULATA EN LA MULATA SUAVE. HET ENIGSTE VERSCHIL IS DAT DEZE UIT BLAADEREN EN TAKKEN BESTAAT. LE TRANQUERA LE TRANQUERA HEEFT EEN HELE LICHTE SMAAK. DE MANNEN ZEGGEN DAT DEZE SMAAK SPECIAAL VOOR VROUWEN IS. AMANDA COMPUESTA CON HIERBAS IS EEN AMANDA YERBA-MATE ALLEEN DAN MET EGSOTISCHE BLOEMEN EN KRUIDEN. AMANDA LIMON AMANDA LIMON HEEFT EEN CITROEN SMAAK AMANDA NARAJA AMANDA NARAJA HEEFT EEN SINASAPPEL SMAAK. YERBA-MATE WEETJES -IN PROVINTIE MISIONES NOEMEN ZE YERBA-MATE GROENE GOUD -ALLEEN IN ARGENTINIE WORDT ER MEER DAN 180 MILIOEN KG YERBA-MATE VERKOCHT -MADONNA EN HILLARY DUFF DRINKEN YERBA-MATE WEL IN LITERS -IN ARGENTINIE HEB JE OP TANK-STATIONS SPECIALE AUTOMATEN DIE WATER WELKE 80 GRADEN HEEFT SCHENKEN. -IN ARGENTINIE KRIJGEN DE KINDEREN OP BASISSCHOLEN BIOLOGIE LESSEN OVER YERBA-MATE HET SLOT IK VOND HET ECHT HEEL ERG LEUK, OM DEZE SPREEKBEURT TE HOUDEN. IK HEB ER OOK HEEL VEEL VAN GELEERD, EN HOOP DAT JULLIE OOK. ZIJN ER NOG VRAGEN? Pagina 7 van 8

8 DIT WAS MIJN SPREEKBEURT. Pagina 8 van 8