Informatie. Masterspecialisatie Straf- en strafprocesrecht. Studiejaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Informatie. Masterspecialisatie Straf- en strafprocesrecht. Studiejaar 2010-2011"

Transcriptie

1 Informatie Masterspecialisatie Straf- en strafprocesrecht Studiejaar Bijgewerkt tot 26 augustus

2 2

3 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage en scriptie - Ter inleiding Rooster Masterspecialisatie straf- en strafprocesrecht 2010/ Tweejarige masterspecialisatie straf- en strafprocesrecht De arbeidsmarkt Stages via de Afdeling straf- en strafprocesrecht Het schrijven van een afstudeerscriptie Het beoordelingschema voor de masterscriptie...19 Mastervakken straf(proces)recht - Rechtshandhaving Recht Realiseren Ideeëngeschiedenis van het strafrecht Capita straf- en strafprocesrecht Practicum straf(proces)recht Penitentiair recht Criminologie voor juristen Privatissimum straf(proces)recht Internationaal en Europees Strafrecht...44 Informatie over docenten - Coördinatoren Docenten Master Straf- en strafprocesrecht Individuele medewerkerspagina s...52 Overige informatie - Studiekring over Strafrecht (S.O.S.) Adres- en zittingsinformatie rechtbanken en gerechtshoven

4 4

5 Ter inleiding De Leidse master rechtsgeleerdheid bestaat uit een aantal specialisaties. Elke specialisatie kent een vaste kern van vakken en een aantal voor de betreffende specialisatie bijzondere vakken. De vaste kern van vakken maakt duidelijk dat elke masterspecialisatie onderdeel is van de master rechtsgeleerdheid en studenten die in Leiden hun master rechtsgeleerdheid doen bovenal als jurist worden opgeleid. Zij bestaat uit de vakken practicum en privatissimum en twee vakken waaraan studenten van verschillende masterspecialisaties deelnemen. De format van practicum en privatissimum is bij elke specialisatie dezelfde, maar wordt uiteraard per specialisatie apart ingevuld. Hiermee wordt enerzijds een zekere gelijkheid in zwaarte tussen de verschillende specialisaties beoogd, maar anderzijds de eigenheid van elke specialisatie benadrukt. De masterspecialisatie straf- en strafprocesrecht is uiteraard gericht op verdieping van in de in de bachelor opgedane kennis van het straf- en strafprocesrecht maar geeft daarnaast ook inzicht in nog niet behandelde gebieden van het straf- en strafprocesrecht, namelijk het internationale en Europese strafrecht en het penitentiaire recht. Tevens, en daarmee is de specialisatie anders dan de andere masterspecialisaties, wordt kennisgemaakt met een aan het strafrecht gelieerd wetenschapsgebied, namelijk de criminologie. Zonder kennis van de criminologie is bestudering van het straf- en strafprocesrecht namelijk onvolledig. In dit boekje wordt in de eerste plaats een overzicht gegeven van de vakken die in de masterspecialisatie straf- en strafprocesrecht worden aangeboden. Voltijdstudenten volgen in principe een vast en door studenten als intensief maar ook zeer leerzaam ervaren programma. Hierdoor worden zij geacht in staat te zijn om hun master in één jaar te halen. Hoewel het curriculum vast staat, bestaat er niettemin de mogelijkheid om door het Instituut voor Strafrecht en Criminologie gefaciliteerde stages bij het arrondissements- en ressortsparket van Haarlem en Den Haag en de rechtbank Haarlem en Den Haag te volgen. Informatie hierover is ook in dit boekje te vinden. In de tweede plaats worden ook de docenten die in de master vakken verzorgen of daarin betrokken zijn, voorgesteld. In de derde plaats vindt u informatie over de strafrechtelijke studievereniging Studiekring Over Strafrecht (S.O.S.), waarvan wordt verwacht dat iedere masterstudent lid is, het arbeidsmarktperspectief en adressen van rechtbanken en gerechtshoven voor het bijwonen van zittingen. Ook voor deeltijdstudenten is informatie opgenomen over het volgen van de masterspecialisatie straf- en strafprocesrecht.. 5

6 Rooster Masterspecialisatie Straf- en Strafprocesrecht e semester: Rechtshandhaving Recht Realiseren Onderwijs: Hoorcolleges op dinsdagen, in de periode t/m , van uur, in A 144; en op woensdagen, in de periode t/m , van uur, in de Campus Den Haag,, DH1/HV2. Docenten: Mr. J.H. Crijns, mr. P.C. Adriaanse, mr. A. Cuyvers Coördinator: Mr. J.H. Crijns Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op Ideeëngeschiedenis van het Strafrecht Onderwijs: Werkcolleges op donderdagen: op en , van uur, in A 144; op , van uur, in C 131; op en , van uur, in A 144. Docent: Mr. J.M. ten Voorde (tevens coördinator) Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op Capita Straf- en Strafprocesrecht Onderwijs: Werkcolleges op dinsdagen in de periode t/m , m.u.v , van uur, in B 041. : Docenten: Prof.mr. C.P.M. Cleiren, Mr. J.H. Crijns, mw. mr. F.P. Ölcer Coördinator: Mr. J.M. ten Voorde Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op Practicum Straf(proces)recht Onderwijs: Introductiecollege op van uur, in B 031. Werkgroepen op de volgende maandagen: , , , , , van uur, van uur en van uur. Al deze werkgroepen vinden plaats in A 014. Docenten: Tentamen: Mw mr. M.J. Dubelaar (tevens coördinator), mr. R. Malewicz en mr. W. Morra Som van het cijfer van vijf schriftelijke opdrachten Penitentiair Recht Onderwijs: Hoorcolleges op dinsdagen in de periode t/m , m.u.v , van uur, in A 144. Werkgroepen op donderdagen in de periode t/m , m.u.v , van uur en van uur, in C 004. (Voor criminologie studenten vinden er werkgroepen plaats op woensdagen in de periode t/m , m.u.v , van uur, in C 004.) Dus hou er rekening mee bij de inschrijving via usis, dat de woensdagwerkgroepen alleen voor criminologiestudenten zijn bestemd en de donderdagwerkgroepen alleen voor strafrechtstudenten! Docenten: Prof. dr. L.M. Moerings, mw. mr.dr. P.M. Schuyt (tevens coördinator) Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op

7 2 e semester: Ten tijde van het drukken van dit boekje waren de roosters van het 2 e semester nog niet vastgesteld. Criminologie voor juristen Onderwijs: Werkcolleges op. Responsiecollege op. Docenten: Mw. mr. drs. M.A.H. van der Woude (tevens coördinator) Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op Privatissimum Straf(proces)recht Onderwijs: Introductiewerkgroep op. Werkgroepen op. Docenten: Tentamen: Mr. G.K. Schoep (tevens coördinator), mr. J.M. ten Voorde, gastdocent De som van vier schriftelijke opdrachten, een referaat en de deelname aan discussies tijdens de werkgroep Internationaal en Europees Strafrecht Onderwijs: Werkcolleges op.. Docenten: Mw. mr.dr. P.M. Schuyt, mr. C. Stahn, e.a. Coördinator Mr. J.H. Crijns Tentamen: Schriftelijk tentamen op en schriftelijk hertentamen op Scriptie Coördinator: Mw. mr. F.P. Ölcer N.B: In het bovenstaande onderzicht zijn niet de eventuele wijzigingen opgenomen, die tijdens het studiejaar zijn doorgevoerd. Controleer daarom altijd de college- en werkgroeproosters en de tentamenkalender op de website:

8 Tweejarige Master Straf- en Strafprocesrecht voor deeltijdstudenten Studenten die in september instromen, wordt aanbevolen om de volgende volgorde te hanteren: 1e jaar: 1e semester: - Practicum Straf(proces)recht - Ideeëngeschiedenis van het Strafrecht of Penitentiair Recht 2e semester: - Criminologie voor Juristen - Internationaal en Europees Strafrecht 2e jaar: 1e semester: - Rechtshandhaving Recht realiseren - Capita Straf(proces)recht - Penitentiar Recht of Ideeëngeschiedenis van het strafrecht 2e semester: - Privatissimum Straf(proces)recht - Scriptie Bij instroom in januari dient de volgorde van de vakken overlegd te worden met de coördinator van de masterpecialisatie straf- en strafprocesrecht, mr. J.M. ten Voorde. Daartoe kan een afspraak gemaakt worden via het Secretariaat Strafrecht (tel: of w.bonis@law.leidenuniv.nl). 8

9 De arbeidsmarkt Strafrechtjuristen blijven in een samenleving waarin criminaliteit nooit afwezig zal zijn, altijd nodig. Hoewel ook de arbeidsmarkt voor juristen de laatste jaren onder de economische crisis heeft geleden, zijn er ook tekenen dat, met het aantrekken van de economie, ook voor juristen de arbeidsmarkt verbetert. De rechterlijke macht Met name in de rechtspleging bestaat een constante behoefte aan strafrechters, officieren van justitie en strafrechtelijk gespecialiseerde advocaten. De rechterlijke macht neemt zowel voor de raio-opleiding als voor de griffies en parket-secretariaten strafrechtelijk afgestudeerde juristen aan. Het enkel volgen van een strafrechtelijke master is geen selectiecriterium voor de raio. Op de griffies van de gerechten is geregeld vraag naar gerechtssecretarissen met een strafrechtelijke achtergrond. Voor de parketten van het Openbaar Ministerie bestaat met enige regelmaat vraag naar parketsecretarissen. De advocatuur Strafrechtelijk gespecialiseerde advocaten werken op grote of kleine kantoren in de algemene praktijk of op (enkele) grote kantoren in een strafrechtssectie. Het aantal op strafrecht georiënteerde kantoren is de laatste jaren sterk gegroeid. Hun specialisme wordt alom erkend. Behandeling van zaken voor de Hoge Raad of het Europese Hof voor de Rechten van de Mens komt bij deze gespecialiseerde kantoren regelmatig voor. Binnen de politie is een ontwikkeling gaande tot verdere professionalisering waardoor voor academisch geschoolde strafrechtspecialisten meer plaats is. Andere mogelijke werkterreinen De reclassering en de kinderbescherming behoren vanouds tot de werkterreinen voor strafrechtjuristen en ook bij het bureau van de Nationale Ombudsman, de bureaus van sociale raadslieden en verzekeringsmaatschappijen en in andere functies op het terrein van de rechtshandhaving komen strafrechtelijk afgestudeerden terecht. Vanwege de strafrechtelijke aanpak van economische criminaliteit (fraude, witwassen van geld, fraude met EG-subsidies etc.) en milieucriminaliteit (door en in bedrijven, overheden etc.) heeft ook het bedrijfsleven - in toenemende mate - belangstelling voor strafrechtelijk geschoolde juristen. Naast de genoemde mogelijkheden kunnen strafrechtelijk gespecialiseerde juristen terecht in vele functies waarin algemeen opgeleide juristen worden gevraagd, zoals wetgevingsjuristen, de wetgevingsacademie, diverse beleids- en adviesfuncties binnen de onderscheiden ministeries en functies binnen gemeenten. Tot slot kan men nog denken aan functies als: wetenschappelijk onderzoeker in strafrecht/criminologie aan een universiteit, het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie) en het NSCR (Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving). 9

10 Stages via de Afdeling Straf- en strafprocesrecht Als student van de masterspecialisatie Straf- en strafprocesrecht kun je onder andere stage lopen bij een rechtbank, een gerechtshof of het Openbaar Ministerie. Stagelopen is geen verplicht onderdeel van deze master en je kunt er geen studiepunten mee verdienen, maar het is wél een zeer waardevolle aanvulling. Je krijgt de kans de strafrechtspraktijk van heel dichtbij en zeer intensief te leren kennen. Studenten die de stage al hebben gedaan, zijn zonder uitzondering enthousiast over de inhoud van de werkzaamheden en de aard en omvang van begeleiding. Afspraken over stages De Afdeling Straf- en strafprocesrecht heeft met verschillende instanties afspraken gemaakt over onder meer de inhoud en de duur van de stage. De studenten die graag stage willen lopen bij één van de stage-instanties kunnen contact opnemen met de stagecoördinator van de afdeling. Deze zorgt in overleg met de instanties voor de plaatsing van studenten. De stage-instanties zijn: De rechtbanken in Den Haag en Haarlem Het Openbaar Ministerie in Den Haag (arrondissements- en ressortsparket) De gerechtshoven in Den Haag en Amsterdam Inhoud In de eerste weken van je stage krijg je uitgebreid de gelegenheid om verschillende soorten strafzaken bij te wonen en mee te kijken over de schouder van een medewerker (griffier of secretaris). Vervolgens leer je hoe je een strafzaak voor de terechtzitting voorbereidt en achteraf weer afrondt (met de nodige begeleiding). Tijdens de stage bij één van de gerechten zal je na enige tijd zelfstandig als griffier optreden en meerdere zaken afhandelen. Tijdens de stage bij de parketten draag je na enige tijd de verantwoordelijkheid voor de behandeling van verschillende dossiers. De gerechten en parketten zorgen zelf voor variëteit in de strafzaken en werkzaamheden waarbij je wordt betrokken. Enkele voorbeelden: meedraaien in het kabinet van de rechter-commissaris werk voorbereiden voor politierechterzittingen griffierwerkzaamheden bij de meervoudige kamer bijwonen raadkamerzittingen overzichtelijk samenvatten van zeer omvangrijke dossiers De gerechten en parketten zorgen voor een goede begeleiding van de studentstagiair en geven deze ook een officiële eindbeoordeling. Duur De stages zijn full time (vijf of vier dagen in de week). Er wordt natuurlijk altijd rekening gehouden met tentamens, een laatste vak dat je moet volgen of gemaakte afspraken met je scriptiebegeleider. 10

11 Vergoeding Alle stage-instanties kennen een vergoeding. De hoogte verschilt per instantie. (Let wel: de vergoeding is niet te vergelijken met die van een bijbaantje). Strafrechtelijk dispuut S.O.S. Je kunt natuurlijk ook zelf een stageplaats zoeken, bijvoorbeeld bij een advocatenkantoor. Geregeld worden op de site van het strafrechtelijk dispuut S.O.S. advertenties geplaatst voor incidentele stagemogelijkheden of bijbaantjes. Interesse of meer informatie? Drie keer per jaar houdt de afdeling kennismakingsgesprekken met geïnteresseerde studenten. Na dit gesprek brengen wij de studenten die daar gezien de vordering in hun studie aan toe zijn, in contact met de stage-instantie. De gesprekken vinden plaats in: juni voor de stageperiode vanaf 1 september november voor de stageperiode vanaf 1 januari maart voor de stageperiode vanaf 1 mei. Wil je in aanmerking komen voor een stageplaats bij de gerechten of de parketten, of wil je meer informatie? Stuur dan een mail naar Ard Schoep: g.k.schoep@law.leidenuniv.nl, stagecoördinator voor de masterspecialisatie Straf- en strafprocesrecht. 11

12 Over het schrijven van een afstudeerscriptie Het is goed om je zo vroeg mogelijk in de masterfase te gaan bezighouden met datgene waar het toch op uitdraait: het schrijven van een afstudeerscriptie. Het is erg nuttig om bij de vakken die je volgt te ontdekken welke onderzoeksgebieden je goed liggen en je interesseren, en ook om de schriftelijke vaardigheden die je opdoet bij vakken als Practicum en Privatissimum te kunnen aanwenden voor het schrijven van je afstudeerscriptie. Hier volgt de informatie die voor elke student die strafrechtelijk wil afstuderen, van belang kan zijn. Het kiezen van een onderwerp Het begin Voor het schrijven van een afstudeerscriptie is het goed om al in een vroeg stadium één of meerdere onderwerpen te vinden waar je over zou willen schrijven. Als eerste voorwaarde geldt dat voor een strafrechtelijke scriptie het onderwerp voldoende juridisch én voldoende strafrechtelijk is, dat wil zeggen dat er een strafrechtelijke benadering van het onderwerp mogelijk is. Het is vaak zo dat scriptieonderwerpen worden ingegeven door onze Mastervakken als Ideeëngeschiedenis, Penitentiair recht, Recht Realiseren (Rechtshandhaving), Criminaliteit & Sanctionering en Internationaal & Europees recht. Ook de onderwerpen die aan de kaak worden gesteld in het Practicum of het Privatissimum kunnen leiden tot ideeën voor een onderwerp. Probeer in je onderwerpkeuze wel los te komen van de onderwerpen die je al heel concreet bij de Mastervakken hebt behandeld. Vrije keuze De keuze van een geschikt onderwerp is vooral een kwestie van je eigen interesse en gericht zoeken. Interesse is belangrijk, want een scriptie schrijven is voor de meeste studenten toch een hele klus. Een onderwerp dat je zelf boeiend vindt, verlicht de last. Laat je niet van de wijs brengen door medestudenten die zeggen dat er onderwerpen zijn waarover je niet zou mogen schrijven, bijvoorbeeld omdat een andere student daar al over heeft geschreven. Geen enkel onderwerp geniet een beschermde status en er is ook geen onderwerp dat is verboden. Natuurlijk is het wel leuk als je een origineel thema weet aan te snijden. Een gesprekje met de scriptiecoördinator kan je daar ongetwijfeld bij helpen. Als je eenmaal een onderwerp hebt bedacht, vraag dan voor de zekerheid na of je met dat onderwerp aan de slag kunt gaan. Los van de vrijheid die je hebt in je onderwerpkeuze, kan het namelijk zo zijn dat een bepaald onderwerp al zo vaak is beschreven (in scripties of in het algemeen) dat het erg moeilijk wordt een scriptiebegeleider te vinden. Voorbeelden Er zijn studenten die van begin af aan weten wat hen interesseert. De ene student heeft als hobby het werken met computers en het bouwen van de meest complexe netwerken; wellicht dat hij of zij zich wil verdiepen in de opsporing van strafbare feiten door middel van ICT-toepassingen of in computercriminaliteit. Een andere student heeft weer veel affiniteit met voetbal en zal zich willen verdiepen in de aanpak van voetbalgerelateerd geweld of het strafrecht als ultimum remedium bij ernstige overtredingen op het voetbalveld. Weer een andere student heeft in de Bachelorfase van de studie een keuzevak gevolgd, bijvoorbeeld op het gebied van het jeugdrecht, de forensische psychiatrie of de criminalistiek, dat hij of zij voor zijn scriptieonderzoek dat terrein nader wil verkennen, bijvoorbeeld met de vraag onder welke voorwaarden op jeugdigen het volwassenenstrafrecht mag worden toegepast en wat daarvan is te verwachten. 12

13 Zoeken naar een onderwerp Meestal is het echter zo, dat een student nog niet zo goed weet welk onderwerp hij of zij zal kiezen. In dat geval adviseren wij studenten zich op het internet en in de bibliotheek van de Faculteit te verdiepen in bijvoorbeeld recente wetsvoorstellen en wetswijzigingen ( in kamervragen die aan de minister van Justitie worden gesteld, in onderwerpen die worden besproken in vakbladen (denk aan Ars Aequi, Delikt & Delinkwent, het Nederlands Juristenblad, Strafblad, Nieuwsbrief Strafrecht, Proces), in krantenartikelen en journaals op televisie om ideeën op te doen. Je moet even zoeken, maar dan heb je wel een reeks van mogelijke onderwerpen. Even doorzoeken Kijk vooral verder dan je neus lang is: in het Nederlands Juristenblad wordt bijvoorbeeld tweejaarlijks een Kroniek van het straf(proces)recht afgedrukt, met daarin tal van actuele, maar misschien voor studenten minder voor de hand liggende ontwikkelingen op het gebied van het straf(proces)recht. Op de websites van het ministerie van Justitie en het Openbaar Ministerie worden vaak interessante beleidsplannen gepresenteerd die de nodige consequenties hebben voor de strafrechtspraktijk en ingrijpende voorstellen die de beginselen van ons strafproces of de materieelrechtelijke leerstukken onder druk zetten. Ook worden op de websites van het Openbaar Ministerie en de rechtspraak ( hele dossiers bijgehouden over spraakmakende onderwerpen. De meeste tijdschriften geven maandelijks een mooi overzicht van recente strafrechtelijke jurisprudentie; Delikt & Delinkwent bespreekt bijvoorbeeld met regelmaat ontwikkelingen in de rechtspraak per thema. Het Strafblad werkt elke twee maanden met een themanummer rondom een actueel onderwerp. Vergeet ook niet jezelf te abonneren op allerlei gratis nieuwsbrieven en rss-feeds van de genoemde websites en bekende juridische uitgevers zoals Kluwer en Sdu (beperk je wel tot het thema straf(proces)recht). Geen lijsten met scriptieonderwerpen Het is de bedoeling dat je zelf een onderwerp bedenkt en op papier zet, al dan niet met de hulp van de scriptiecoördinator. Op onze afdeling hebben we helaas geen lijst van onderwerpen waaruit de student een scriptieonderwerp kan kiezen. Gezien het aantal instromers per collegejaar is het niet te doen voor alle studenten geschikt scriptieonderwerpen te bedenken. Het is bovendien toch vaak zo dat een student met een zelfbedacht onderzoek langer gemotiveerd blijft om het onderzoek af te ronden. Soms geeft een docent aan de scriptiecoördinator een thema door waarop hij of zij graag nader onderzoek zou willen doen en waarbij de scriptiebegeleiding van een student hem of haar kan helpen. Ook dan loont het de moeite even langs te gaan bij de scriptiecoördinator. Een eerste opzet van je scriptie Een opzet is nodig om een begeleider te krijgen Heb je eenmaal een onderwerp gekozen, dan is het de bedoeling dat je een eerste opzet van je scriptie samenstelt. Met deze eerste opzet wordt het voor de scriptiecoördinator mogelijk om een geschikte begeleider voor je te zoeken die minstens net zoveel interesse heeft in het onderwerp als jijzelf. Mocht je nog niet eerder contact hebben gezocht met de scriptiecoördinator (je zou al een afspraak kunnen hebben gehad omdat je het erg lastig vond een geschikt onderwerp uit te denken), dan is dit het aangewezen moment. Een eerste opzet bestaat altijd uit een vijftal onderdelen, namelijk een beknopte inleiding, een probleemstelling, een uitgewerkte vraagstelling, een korte inhoudsopgave en een eerste versie van de literatuurlijst. De opzet maakt zo onder meer duidelijk hoe je tegen het 13

14 onderwerp aankijkt, hoezeer je je al in de materie hebt verdiept en in welke richting je afstudeerscriptie zich in eerste instantie zal begeven. Een beknopte inleiding Het eerste hoofdstuk van je scriptie is de inleiding, met daarin vier van de vijf genoemde onderdelen van je scriptieopzet (de literatuurlijst staat daar natuurlijk niet in). Die inleiding kan je vaak pas achteraf helemaal goed uitschrijven, maar voor je scriptieopzet is het wel belangrijk dat je in ongeveer anderhalve pagina aangeeft hoe je tot het onderwerp bent gekomen: de aanleiding. Het is natuurlijk de bedoeling dat je dat al direct juridisch inhoudelijk aanpakt! Begin niet te persoonlijk en te oppervlakkig in de trant van ik vind dat er te licht wordt gestraft in Nederland en daarom moeten de maximumstraffen veel hoger worden, nu krijgen criminelen vaak alleen maar een taakstraf. Het is beter algemeen in te steken ( De rechter heeft in Nederland van oudsher veel vrijheid in concrete strafzaken de hoogte van de straf te bepalen ) en te proberen in je aanleiding het onderwerp te introduceren ( Enkele recente ontwikkelingen zoals de verhoging van de maximale tijdelijke gevangenisstraf van twintig naar dertig jaar hebben die vrijheid vergroot ), de lijn van de scriptie aan te geven ( Dit heeft er echter niet toe geleid dat de rechter significant zwaarder is gaan straffen ), enkele beperkingen in je onderzoek aan te geven ( De rechter is zelfs tot op heden vrij voor alle delicten die zijn bedreigd met een gevangenisstraf of een geldboete een taakstraf op te leggen ) en de lezer naar je probleemstelling te leiden ( Is de taakstraf wel geschikt als sanctie bij ernstige delicten zoals moord en doodslag ). Let wel: de aanleiding zoals die hierboven met enkele zinnen is uitgewerkt, is natuurlijk veel te beknopt en te weinig onderbouwd. De probleemstelling Van de opzet is het schrijven van een goede probleemstelling verreweg het moeilijkste onderdeel. Je zal bijvoorbeeld in de loop van je scriptieonderzoek wel bemerken dat er de nodige haken en ogen zitten aan dit beginpunt van je scriptie, ondanks het feit dat je zoveel aandacht hebt besteed aan een goede probleemstelling. Waar het op neer komt is dat je bij aanvang van je scriptieonderzoek jezelf een probleem stelt, het probleem kort beschrijft en probeert aan te geven hoe je het probleem (en mogelijk de oplossing) gaat onderzoeken. Probeer maar eens in een alinea (zo n tien à vijftien regels) heel scherp te formuleren waarom je het onderwerp dat je hebt gekozen problematisch vindt, waarom het probleem dient te worden opgelost en hoe jij denkt dat te gaan doen. Iets anders geformuleerd: je moet oog hebben voor de beschrijvende kant van je probleemstelling (Hoe ziet het probleem er feitelijk uit), en voor de normatieve kant? Is dit een goede of slechte zaak? Waar zie ik mogelijke oplossingen?). Beide aspecten zijn bij je aanvankelijke probleemstelling alleen aangestipt, je gaat immers zoeken naar mogelijke oplossingen en je zal gedurende het schrijven van je scriptie onvermijdelijk je probleemstelling aanpassen. De vraagstelling en de inhoudsopgave Je probleemstelling leidt uiteindelijk tot één allerbelangrijkste onderzoeksvraag, de hoofdvraag, de vraag die je in je scriptieonderzoek gaat beantwoorden ten einde het door jou geconstateerde probleem op te lossen. Voor alle duidelijkheid: een probleemstelling is dan ook iets anders dan een vraagstelling. Voor het beantwoorden van die hoofdvraag heb je weer allerlei deelvragen nodig, die je logischerwijs in een bepaalde volgorde zal stellen. Het bijzondere aan deze deelvragen is dat zij in belangrijke mate de volgorde van je inhoudsopgave bepalen. Schrijf na je probleemstelling ook je vraagstelling uit door aan te geven wat je per hoofdstuk ongeveer wilt gaan onderzoeken. Je kunt proberen te vermijden een opsomming van vragen te geven ( In hoofdstuk zal worden onderzocht ; De aandacht gaat daarbij uit naar ; In navolging van deze paragraaf zal verder 14

15 worden behandeld ). De opsomming van vragen komt wel weer in je inhoudsopgave, vaak geven de genummerde hoofdstukken en de paragrafen namelijk je onderzoeksvragen in de juiste volgorde weer. Vaak passen de uitgewerkte vraagstelling en de inhoudsopgave precies op elkaar. De voorlopige literatuurlijst De voorlopige literatuurlijst die je tezamen met de scriptieopzet aanlevert bij de scriptiecoördinator zal minimaal zo n twintig verschillende bronnen (artikelen, boeken, handboeken, jurisprudentie, internetbronnen, etc.) beslaan. Dit geeft weer hoeveel je al van het onderwerp hebt gelezen en wat het instapniveau van het onderzoek is. De beknopte inleiding tenslotte maakt duidelijk welke juridische, rechtspolitieke, maatschappelijke ontwikkelingen, of welk arrest, of welke strafrechtelijke relevante gebeurtenis voor jou de aanleiding hebben gevormd om het gekozen onderwerp te problematiseren en te onderzoeken. De scriptiecoördinator Afspraak met de scriptiecoördinator Nadat je een onderwerp hebt gekozen en je een eerste opzet van je scriptie hebt samengesteld, is het tijd om je tot de scriptiecoördinator Pınar Ölçer te wenden. Het is het makkelijkst als je haar een (scriptiestrafr@law.leidenuniv.nl) stuurt met daarin een korte introductie van jezelf en je eerste scriptieopzet in een los document als bijlage. De taak van de scriptiecoördinator is om de scriptieopzet marginaal te toetsen. Het onderwerp moet niet te ruim zijn en er moet iets blijken van het toetsend kader en zo zijn er nog veel meer problemen die al in een beginstadium de kop op kunnen steken. Bij goedkeuring van de scriptieopzet stelt de scriptiecoördinator vast wie de scriptie zal begeleiden. Daarna worden afspraken over het inleveren van stukken e.d. met de scriptiebegeleider gemaakt. Op de BB-omgeving voor master scripties strafrecht staat veel nadere informatie. Het komt vaak voor dat een student zijn of haar scriptieopzet eerst nog wil bespreken voordat hij of zij een begeleider krijgt toegewezen, of dat de coördinator het nodig vind dat die eerste opzet wordt besproken en wordt aangepast. In dat geval wordt een afspraak gemaakt. Elke maand worden er afspraken gemaakt op specifieke dagen. Op de BBomgeving voor de master scripties strafrecht, worden deze dagen vermeld. Als je een afspraak wil maken, moet je een mail te sturen naar dhr. W. Bonis (w.bonis@law.leidenuniv.nl). Zoeken naar een begeleider Indien de scriptieopzet is goedgekeurd, zal de coördinator op zoek gaan naar een begeleider, waarbij het altijd mogelijk is dat de student zijn of haar voorkeur voor een bepaalde docent aangeeft. Nadat een docent heeft aangeven bereid te zijn een student te begeleiden, zal de scriptiecoördinator de student berichten dat hij of zij contact kan opnemen met de hem toegewezen scriptiebegeleider. En dat is dan het echte begin van een mooi scriptieonderzoek! Scriptieplanning Wanneer schrijven aan de scriptieopzet? Het schrijven van een afstudeerscriptie levert een student de laatste 10 ECTS op. Voor 15

16 het schrijven van de afstudeerscriptie is een periode van 280 uur in de Master gereserveerd in het tweede deel van het tweede semester (maart tot en met juni). Het is de bedoeling dat de studenten die instromen in september het eerste semester van de master ook daadwerkelijk in april beginnen te schrijven aan hun afstudeerscriptie. Dit betekent dat je de relatief rustige onderwijsperiode in januari aangrijpt om je te verdiepen in een onderwerp en je scriptieopzet samen te stellen. Wanneer de scriptieopzet aanleveren? Voor het collegejaar 2010/2011 wordt elke masterstudent aangeraden zich vóór maandag 31 januari 2011 te melden bij de scriptiecoördinator met een scriptieopzet. In de periode tot aan maart 2011 kan de scriptiecoördinator dan aan de slag om een scriptiebegeleider te zoeken. Planning van de begeleiding Het is belangrijk om te weten dat in de periode van juli en augustus geen scriptiebegeleiding kan worden gegeven, aangezien dat de periode is waarin veel docenten op vakantie gaan en waarin zij hun eigen onderzoek hebben te doen. Wil je derhalve in augustus afstuderen, zoals dat de bedoeling is volgens het masterrooster, dan kan het niet anders dan dat je begint met het schrijven van je afstudeerscriptie in april, direct na het vak Privatissimum. Zo heb je vier maanden de tijd om intensief te schrijven, en kan je de maanden juli en (de eerste twee weken van) augustus gebruiken voor de laatste aanpassingen en het verkrijgen van goedkeuring door je scriptiebegeleider en de tweede lezer. Het beoordelen van de laatste versie van je scriptie eind juli of begin augustus is alleen aan de orde als je begeleider je eind juni heeft gezegd dat die afronding ook haalbaar is. Door het grote aantal Master-studenten en de relatief kleine onderwijsstaf kan de duur van de scriptiebegeleiding niet langer dan vier maanden zijn. Houdt ook daar rekening mee met in de planning van het schrijven aan de scriptie. Scriptieplanning voor de februari-instromers Voor studenten die in het tweede semester van het collegejaar 2010/2011 instromen in de Master, is het de bedoeling dat zij in de periode die staat gereserveerd voor het daadwerkelijke schrijven aan de afstudeerscriptie (maart tot en met juni) zich gaan verdiepen in een onderwerp en de scriptieopzet samenstellen. Ondanks het drukke eerste semester van het collegejaar 2011/2012 dat zich dan nog aandient, kunnen zij in de tweede helft van dat semester toch voortvarend aan de slag met de afstudeerscriptie. Het is in elk geval de bedoeling dat deze studenten zich vóór 1 oktober 2011 melden bij de scriptiecoördinator met hun scriptieopzet. Het begeleidingstraject Het begin van de begeleiding Nadat je door de scriptiecoördinator een begeleider hebt toebedeeld gekregen, kun je je eerste afspraak met je begeleider maken. Probeer dit zo snel mogelijk te regelen, de begeleidingstermijn begint namelijk te lopen op het moment dat je hebt gehoord wie je begeleider is. In een eerste begeleidingsgesprek is het goed te bespreken waar je met je onderzoek naar toe wilt, wat je wilt bereiken. Een gedegen scriptieopzet is een heel goed richtsnoer. De begeleider heeft zelf vast ook veel ideeën over het onderzoek en samen kunnen jullie een plan de campagne maken. De begeleider zal met een ander oog naar je scriptieopzet kijken dan de coördinator, veel meer inhoudelijk (de coördinator toetst de opzet marginaler). Het kan zijn dat je je opzet (opnieuw) moet aanpassen. Dat is soms 16

17 lastig, maar het hoort wel bij het doen van onderzoek. In het eerste gesprek kan je alvast afspraken met elkaar plannen, deadlines voor het inleveren van hoofdstukken vaststellen, aangeven wanneer je wilt afstuderen en andere verwachtingen omtrent je scriptieonderzoek uiten. Het maken van afspraken Het scriptietraject veronderstelt dat je goed contact blijft houden met je begeleider. Het komt nog wel eens voor dat studenten vast komen te zitten en zich lange tijd niet meer (durven te) melden bij hun begeleider. Dat is gek, want je begeleider is er juist om je verder op weg te helpen. Zorg ervoor dat je consequent reageert op s en dat je je afspraken nakomt, of dat je het op zijn minst gewoon eerlijk zegt als je het niet redt een bepaald hoofdstuk op tijd in te leveren. Mede vanwege het feit dat je 'groeit' in je onderwerp en er zoiets bestaat als een voortschrijdend inzicht dat je gedurende het schrijven van je scriptie ontwikkelt, is het goed om steeds een los hoofdstuk in te leveren, in plaats van in één keer de gehele scriptie. Dat laatste is ook niet toegestaan: het betekent voor je begeleider veel nakijkwerk in één keer, met voor jou het risico dat het helemaal over moet, en de scriptie is bijvoorbeeld ook lastig te controleren op plagiaat. Eindbeoordeling Na diverse begeleidingsgesprekken en beoordelingsmomenten kom je zover dat je een eindversie van de scriptie gaat aanleveren. Deze eindversie wordt niet alleen beoordeeld door je begeleider, maar ook door een zogenoemde 'tweede lezer'. Deze tweede lezer is al aan het begin van je begeleidingstraject aangewezen door de coördinator, vaak geheel willekeurig. De tijd die nodig is voor de eindbeoordeling is minimaal twee weken, tenzij daar afwijkende afspraken over zijn gemaakt met je begeleider. Dit betekent dat je bij het aanvragen van je afstuderen voor een bepaalde rekening dient te houden met die leestermijn. Voor de beoordeling van de eindversie is het noodzakelijk dat je drie stuks van de - al dan niet ingebonden - papieren versie inlevert bij je begeleider (niet alleen voor de twee beoordelaars, maar ook één voor het archief). Je kunt dan niets meer aan de scriptie veranderen. Naast de papieren versie vragen we je een digitale versie aan te leveren, in pdf-formaat. Dit document kun je naar Wim Bonis mailen (w.bonis@law.leidenuniv.nl), die het archief voor het Instituut voor Strafrecht beheert. Het is niet nodig op de digitale versie al je gegevens te vermelden: adresgegevens en telefoonnummers kunnen achterwege blijven. Het moet wel duidelijk zijn wie de scriptie heeft geschreven (naam, studentnummer), wanneer je bent begonnen met de scriptie en wie de eerste en tweede lezer zijn geweest. In het eindgesprek dat je met je begeleider hebt, krijg je te horen met welk cijfer de scriptie is gehonoreerd en kan je over de scriptie en het begeleidingstraject napraten. Je begeleider levert de papieren versie(s) in bij Wim Bonis, tezamen met de twee beoordelingsformulieren (van je begeleider en van de tweede lezer) en met het cijferbriefje. Je krijgt zelf een afschrift van dit cijferbriefje en daarmee kun je je melden bij het Onderwijs Informatie Centrum (OIC) om je afstuderen aan te vragen. Een voorbeeld van een beoordelingsformulier voor de Master-scriptie is als bijlage aan dit bericht gehecht. Afstuderen! Het afstuderen van rechten is altijd op de laatste donderdag van de maand, tenzij er iets bijzonders op die donderdag is. In december is het afstuderen altijd op de laatste 17

18 donderdag voorafgaand aan Kerstmis en op Hemelvaartsdag is er bijvoorbeeld nooit een afstudeersessie ingepland. Om in een bepaalde maand te kunnen afstuderen, dien je twee weken vóór de afstudeerdatum je cijfers te hebben ingeleverd en je afstuderen te hebben aangevraagd (denk ook aan de leestermijn!). Stel dat je op donderdag 26 mei 2011 wilt afstuderen, dan moet je alles hebben geregeld uiterlijk op donderdag 12 mei 2011 en eind april je eindversie hebben ingeleverd. Houdt rekening met mogelijke afwijkende sluitingstijden van het OIC. 18

19 Beoordelingsschema Masterscripties Vraagstelling Structuur van het betoog Kwaliteit van de argumentatie Is er een Werkt het betoog op Vindt er een zelfstandige en duidelijke, werkbare zinvolle en samenhangende adequate inventarisatie en goed wijze de vraagstelling (en plaats van relevante gemotiveerde het beoordelingskader) uit; argumenten en vraagstelling; is sluit de conclusie aan op de gezichtspunten; er een passend vraagstelling; besteedt deze worden argumenten tegen beoordelingskader? aandacht aan nieuwe elkaar afgewogen in vragen die zijn opgekomen? plausibele (tussen-) conclusies; worden begrippen, argumenten etc. adequaat 6 Uitwerking en motivering van de vraagstelling laten te wensen over 7 Duidelijke vraagstelling. De relatie vraagstelling/ betoog/ conclusie is weliswaar voldoende te volgen, maar overtuigt niet geheel Leidt via navolgbare tussenstappen naar een gefundeerde conclusie geproblematiseerd? Doorgaans juist en relevant, maar aarzelend, weinig problematiserend, blijft dicht bij de gebruikte literatuur en/of jurisprudentie Enig eigen denkwerk verricht, aandacht voor tegengestelde meningen, maar academische verdieping ontbreekt Gebruik van de relevante literatuur Is de evident relevante literatuur en jurisprudentie verwerkt op een wijze die recht doet aan de inhoud; zijn door eigen onderzoek nieuwe bronnen van informatie gevonden? Wel de meest relevante literatuur en jurisprudentie geraadpleegd; weinig of geen verder eigen onderzoek; gebruik van literatuur en jurisprudentie is niet onjuist maar blijft oppervlakkig Wel de meest relevante literatuur en jurisprudentie geraadpleegd; enig verder eigen onderzoek; gebruik van literatuur en jurisprudentie is adequaat Vormgeving en presentatie Is het stuk goed leesbaar door onder meer: - duidelijke hoofdstuk- en paragraafindeling van het betoog - adequate literatuurverwijzing - leesbare stijl zonder taalfouten? Het volgen van het betoog vereist inspanning van de lezer, doordat de indeling van het betoog, de bronverwijzing en/of stijl en taalgebruik te wensen overlaten Het betoog is goed leesbaar, maar zou nog duidelijk hebben geprofiteerd van een goede eindredactie 8 Duidelijke, goed gemotiveerde vraagstelling met interessant beoordelingskader 9/ 10 Duidelijke, goed gemotiveerde vraagstelling met interessant beoordelingskader; origineel en vernieuwend onderwerp Leidt via aaneensluitende tussenstappen naar een gefundeerde conclusie Een meeslepend betoog dat vanaf de vraagstelling tot aan de conclusie boeit en overtuigt of tot interessante discussie leidt Goede, representatieve beschrijving van uiteenlopende argumenten, gedegen afweging in zelf geformuleerde conclusies; een eerste proeve van academisch onderzoek Nieuwe gezichtspunten, argumenten, c.q. afwegingen maken het stuk een goede basis voor wetenschappelijke publicatie Goed gedocumenteerd stuk op basis van eigen onderzoek naar informatiebronnen, inclusief rechtsvergelijkende, rechtshistorische en/of internationale bronnen; gebruikte informatie is grondig benut Hoge documenterende waarde doordat moeilijk toegankelijke of ongebruikelijke bronnen van informatie zijn benut Een mooi opgezet, verzorgd verhaal met adequate bronverwijzing, zonder stijl- en taalfouten (ook) qua vormgeving zonder meer publicabel Korte toelichting op onderdelen: a. De criteria hebben geen 'gewicht' gekregen. Een rekenkundige benadering zou slechts schijn-exactheid opleveren. Voor elk deelaspect is weliswaar beschreven hoe een cijferbeoordeling tot stand kan komen, maar dit levert toch niet meer dan indicaties op. Het is dan ook heel goed denkbaar dat een stuk dat op geen van de vier criteria meer dan een zesje scoort, als onvoldoende wordt beoordeeld. b. Indien de scriptie niet voldoet aan de richtlijnen voor het cijfer zes moet een onvoldoende worden toegekend en bepaalt de docent welke onvoldoende wordt toegekend. c. Naast de genoemde criteria kan de docent ook andere omstandigheden naar eigen inzicht meewegen, zoals werk- en leerhouding van de student tijdens het schrijfproces. Zo is een goede betoogstructuur nauwelijks een verdienste van de student te noemen waar de docent terzake uitvoerige aanwijzingen heeft moeten geven; het zelfde geldt bij bijvoorbeeld de beoordeling van taal en stijl. 19

20 20

21 Vakbeschrijvingen Mastervakken straf(proces)recht: Rechtshandhaving Recht Realiseren Ideeëngeschiedenis van het strafrecht Capita straf- en strafprocesrecht Practicum straf(proces)recht Penitentiair recht Criminologie voor juristen Privatissimum straf(proces)recht Internationaal en Europees strafrecht 21

22 22

23 Rechtshandhaving - Recht realiseren Vakbeschrijving Rechtshandhaving - Recht realiseren Code: Docent(en): mr. J.H. Crijns e.a. ECTS: 5 Niveau: 500 Periode: Semester 1 Blok: - Voertaal: Nederlands Toegangseisen Bachelor Rechtsgeleerdheid. Beschrijving Rechtsnormen zullen moeten worden toegepast. Die toepassing vindt plaats via processen van uitvoering (het formuleren van beleid, het uitoefenen van bevoegdheden door bestuursorganen en burgers, het sluiten van contracten, het nemen van beschikkingen, het in het leven roepen van bestuursorganen en en strafrecht soms gelijktijdig en geïntegreerd worden ingezet om handhavingsdoelen te effectueren. De integratie tussen de verschillende deeldisciplines komt aan de orde door hun complementaire, overlappende en concurrerende aspecten te laten zien. Daarbij zal ook worden ingegaan op de coördinatieen afstemmingsproblemen. Uiteraard wordt daarbij ruime aandacht besteed aan de eisen, die voortvloeien uit de internationale mensenrechtenverdragen en het recht van de Europese Unie. Het perspectief van handhaving door de overheid wordt tot uitgangspunt genomen. Het gaat hierbij om handhaving van objectief publiekrecht, al of niet via verwezenlijking van subjectieve rechten van individuele burgers. Het perspectief van die individuele burgers, dat met name gericht is op verwezenlijking van hun individuele rechten komt vooral aan de orde als uitwerking van het perspectief van de overheid en vanuit vergelijkend perspectief. Het vak is verbonden met de onderzoeksprogramma s Criminal Justice en Securing the rule of law in a world of multilevel jurisdiction. Leerdoelen Doel van het vak: Doel van het vak is: In het vak Rechtshandhaving Recht realiseren krijgt de student een helicopter view op het recht. Het vak bouwt voort op de deeldisciplines van het recht uit de bacheloropleiding. Het vak beoogt studenten inzicht te geven in de grondslagen, samenhang en verschillen tussen de uiteenlopende deeldisciplines. Eindkwalificaties (eindtermen van het vak) Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven: Juridische kennis: met name inzicht in de grondbeginselen van het recht en in de onderlinge samenhang van de deelgebieden (staats- en bestuursrecht, strafrecht en Europees recht) Vaardigheden: Studenten worden met name getraind in het zelfstandig verwerven van inzicht en kennis van de samenhang tussen de verschillende juridische disciplines (strafrecht, staats- en bestuursrecht en Europees recht). 23

24 Onderwijsvorm Hoorcolleges Aantal à 2 uur: 5 Namen docenten: mr. J.H. Crijns e.a. Vereiste voorbereiding door studenten: bestuderen van de per week aangegeven stof. Werkgroepen Geen. Andere onderwijsvorm(en) Geen. Toetsing Toetsvorm(en) Schriftelijk tentamen in essayvorm. Inleverprocedures Geen Examenstof Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens het hoorcollege. Blackboard Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard. Literatuur Verplicht studiemateriaal Literatuur: De voorgeschreven literatuur wordt integraal opgenomen in de reader Rechtshandhaving Recht realiseren Werkboek: Geen. Reader: Reader Rechtshandhaving Recht realiseren Aanbevolen studiemateriaal Geen. Aanmelden De aanmelding verloopt via usis. 24

25 Contact Vakcoördinator: mr. J.H. Crijns Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.14 Bereikbaarheid: Per , en tijdens het spreekuur (zie Blackboard) Telefoon: Instituut/afdeling Instituut: Strafrecht & Criminologie Afdeling: Straf- en strafprocesrecht Kamernummer secretariaat: C1.01 Openingstijden: 9:00 17:00 uur (ma/di/do/vr) Telefoon secretariaat: Opmerkingen Geen. Contractonderwijs Belangstellenden die deze cursus in het kader van contractonderwijs willen volgen (met tentamen), kunnen meer informatie vinden over kosten, inschrijving, voorwaarden, etc. op de website van Juridisch PAO 25

26 IDEEËNGESCHIEDENIS VAN HET STRAFRECHT Vakbeschrijving Ideeëngeschiedenis van het strafrecht Code: Docent(en): mr. J.M. ten Voorde ECTS: 5 Niveau: 500 Periode: Semester 1 Blok: - Voertaal: Nederlands Toegangseisen Bachelor Rechtsgeleerdheid. Beschrijving Strafrecht wordt zowel in zijn theoretische basis als in zijn toepassing gekenmerkt door een inherente spanning tussen belangen van de gemeenschap als geheel en belangen van de individuele burger. De positie van de overheid en de legitimatie van het publiekrechtelijk karakter van ons strafrecht en onze strafrechtscultuur brengt met zich mee dat dit spanningsveld in de loop van de tijd niet minder is geworden, maar wel voortdurend van kleur verandert. In de loop van de geschiedenis is deze problematiek vooral aan de orde gesteld en bestudeerd vanuit het perspectief van de straf- en strafrechtstheorie. Deze benadering heeft onder meer bijgedragen aan een tamelijk rijk geschakeerd veld van straf(rechts)theorieën, waarin de rechtsstaatgedachte, de democratische beginselen en grondslagen van strafrecht en strafvordering, alsmede fundamenten voor al dan niet gedetermineerde persoonlijke en sociale verantwoordelijkheden centraal staan. In de huidige strafrechtspleging is noch de bedoelde spanning, noch de noodzaak van bestudering van en discussie over die spanning verdwenen. In de huidige tijd komt dit spanningsveld met name naar voren in reacties en kritiek op de criminele politiek, de wijze waarop de overheid, met het wettelijk kader van het formele en materiële strafrecht als basisinstrument keuzes maakt om beleid te realiseren en eventueel in wetgeving neer te leggen. Discussies over de legitimiteit van die keuzes vinden hun fundament in dezelfde waarden en normen die (destijds) vorm kregen in de straf(rechts)theorieën. Leerdoelen Doel van het vak: Het doel van deze cursus is om met behulp van de ideeëngeschiedenis van het strafrecht de student een instrumentarium mee te geven voor een kritische beschouwing van de criminele politiek van vandaag en in de toekomst en de studenten vertrouwd te maken met een hedendaagse vertaling van de in de ideeëngeschiedenis ontwikkelde opvattingen, posities, waarden en normen. Die vertaling zal zichtbaar worden gemaakt door actuele crimineel-politieke ontwikkelingen te plaatsen in het licht van de relevante strafrechtelijke ideeëngeschiedenis. Besloten in deze doelstelling ligt de verwerving van voldoende historische en rechtstheoretische kennis van het strafrecht om het juridisch discours binnen het vakgebied in zijn historische en huidige maatschappelijke context te kunnen plaatsen. Eindkwalificaties (eindtermen van het vak) De verkregen basiskennis moet de student voldoende diepgang bieden voor het zich verplaatsen in de rol van de te onderscheiden actoren in het hedendaagse strafrecht en voldoende analytische vaardigheid om zorgvuldig beargumenteerde keuzes te maken ten aanzien van actuele strafrechtelijke en crimineel-politieke vraagstukken. De te verwerven kennis vormt een noodzakelijke voorwaarde voor een wetenschappelijke 26

27 bestudering van, respectievelijk attitude ten aanzien van het strafrecht. Er wordt in de hoorcolleges zo veel mogelijk gewerkt met de socratische methode. Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven: kennis van strafrechtelijke traditie academische attitude vaardigheid om academische attitude te benutten t.a.v. concrete en actuele strafrechtelijke vraagstukken. Onderwijsvorm Hoorcolleges Aantal à 2 uur: 5 Naam docent: mr. J.M. ten Voorde Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de per week voorgeschreven literatuur. Zie reader. Werkgroepen Aantal à 2 uur: 5 Naam docent: mr. J.M. ten Voorde Vereiste voorbereiding door studenten: tijdens de werkgroepen worden door groepjes studenten presentaties gehouden. De inhoud zal nog nader worden uitgewerkt en worden weergegeven op Blackboard. Andere onderwijsvorm(en) Zelfstudie. Toetsing Toetsvorm(en) Schriftelijk tentamen; open vragen/essayvragen. Inleverprocedures Geen. Examenstof Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege, werkgroep en tijdens eventuele andere onderwijsvormen. Blackboard Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard. Literatuur Verplicht studiemateriaal De Stamliteratuur van de Masterspecialisatie Strafrecht, te weten: G.J.M. Corstens, Het Nederlands Strafprocesrecht, Deventer: Kluwer, laatste druk; J. de Hullu, Materieel Strafrecht, Deventer: Kluwer, laatste druk; Werkboek: Vakspecifieke literatuur, te weten: Reader Ideeëngeschiedenis van het strafrecht

28 Aanbevolen studiemateriaal Geen. Aanmelden De aanmelding verloopt via usis Contact Vakcoördinator: mr. J.M. ten Voorde Werkadres: Steenschuur 25, kamer C 1.21 Bereikbaarheid: Tijdens spreekuur; zie Blackboard Telefoon: j.m.ten.voorde@law.leidenuniv.nl Instituut/afdeling Instituut: Strafrecht & Criminologie Afdeling: Strafrecht en Strafprocesrecht Kamernummer secretariaat: C 1.01 Openingstijden: Maandag/dinsdag/donderdag/vrijdag: van 9.00 tot uur Telefoon secretariaat: strafrechtalgemeen@law.leidenuniv.nl Opmerkingen Het vak gaat uit van zelfstudie, reflectie en het ontwikkelen van het op een academisch verantwoorde wijze kunnen innemen van positie. 28

Scriptieleidraad master Jeugdrecht 2013-2014

Scriptieleidraad master Jeugdrecht 2013-2014 Scriptieleidraad master Jeugdrecht 2013-2014 Afdeling Jeugdrecht Steenschuur 25 2311 ES Leiden tel. 071-5276056 - Vera Versluis, of tel. 071-5277235 - Maureen Aartman e-mail: jeugdrecht@law.leidenuniv.nl

Nadere informatie

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Informatie Master rechtsgeleerdheid Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Studiejaar 2011-2012 Bijgewerkt tot 19 augustus 2011 1 2 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage en scriptie

Nadere informatie

Informatie. Masterspecialisatie

Informatie. Masterspecialisatie Informatie Masterspecialisatie specialisatie Straf- en strafprocesrecht recht Studiejaar 2009-2010 Bijgewerkt tot 1 augustus 2009 1 2 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage & scriptie - Ter

Nadere informatie

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Informatie Master rechtsgeleerdheid Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Studiejaar 2013-2014 Bijgewerkt tot sept 2013 1 2 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage en scriptie - Ter inleiding...

Nadere informatie

Informatie. Master rechtsgeleerdheid

Informatie. Master rechtsgeleerdheid Informatie Master rechtsgeleerdheid Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Studiejaar 2012-2013 Bijgewerkt tot september 2012 1 2 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage en scriptie -

Nadere informatie

Handleiding notariële bachelorscriptie

Handleiding notariële bachelorscriptie Handleiding notariële bachelorscriptie 2016-2017 1. Algemene Handleiding bachelorscriptie; contactinformatie Deze Handleiding bevat informatie over het schrijven van een bachelorscriptie Notarieel recht.

Nadere informatie

Informatie. Master Straf(proces)recht. Studiejaar

Informatie. Master Straf(proces)recht. Studiejaar Informatie Master Straf(proces)recht Studiejaar 2007-2008 Bijgewerkt tot 1 augustus 2007 1 2 Inhoudsopgave Master Straf(proces)recht: introductie, stages & onderwijsrooster - De Masterspecialisatie Straf-

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-3 4 9 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam], appellante tegen [namen], in hun hoedanigheid als examinatoren,

Nadere informatie

BEOORDELINGSFORMULIER STAGES BACHELOR NIVEAU 3

BEOORDELINGSFORMULIER STAGES BACHELOR NIVEAU 3 Faculteit Geesteswetenschappen BEOORDELINGSFORMULIER STAGES BACHELOR NIVEAU 3 Onderstaand formulier betreft de beoordeling van het stageverslag en het onderzoeksverslag. Deze wordt door de begeleidende

Nadere informatie

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij

10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10 Masteropleiding Filosofie & Maatschappij 10.1 Inleiding Dit hoofdstuk bevat gedetailleerde informatie over de doelstellingen, eindkwalificaties en opbouw van de Masteropleiding Filosofie & Maatschappij.

Nadere informatie

Juridische kennis en professionele vaardigheden

Juridische kennis en professionele vaardigheden Eindtermen Bachelor Rechtsgeleerdheid master rechtsgeleerdheid De bachelor heeft kennis van en inzicht in het geldende recht alsmede recht met elkaar verbonden zijn. De bachelor is in staat om vanuit het

Nadere informatie

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Artikel 1 Toepassingsbereik Dit reglement is van toepassing op scripties in: a. de masteropleidingen Nederlands Recht, Fiscaal Recht, Internationaal en Europees

Nadere informatie

Overgangsregelingen 2013-2014 - Fac. der Rechtsgeleerdheid

Overgangsregelingen 2013-2014 - Fac. der Rechtsgeleerdheid Overgangsregelingen 2013-2014 - Fac. der Rechtsgeleerdheid agv. wijzigingen onderwijsprogramma s FdR Concept - Leiden, 5 augustus 2013 V2 1 Overzicht miv. 1 sept. 2013 gewijzigde onderwijsprogramma s en

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

BEOORDELINGSFORMULIER

BEOORDELINGSFORMULIER Faculteit Geesteswetenschappen Versie maart 2015 BEOORDELINGSFORMULIER MASTER SCRIPTIES Eerste en tweede beoordelaar vullen het beoordelingsformulier onafhankelijk van elkaar in. Het eindcijfer wordt in

Nadere informatie

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Artikel 1 Toepassingsbereik Dit reglement is van toepassing op scripties in: a. de masteropleidingen Nederlands Recht, Fiscaal Recht, Internationaal en Europees

Nadere informatie

Scriptiehandleiding voor Bachelor- en Masterscriptie

Scriptiehandleiding voor Bachelor- en Masterscriptie Scriptiehandleiding voor Bachelor- en Masterscriptie Oktober 2005 Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Leiden 1 Inhoudopgave Hoofdstuk I Wat wordt er van u verwacht bij het schrijven van een scriptie?

Nadere informatie

1

1 1 2 3 4 5 6 7 8 - - - 9 10 o o 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Toetsingskader scriptie master Financieel recht SCRIPTIE BEOORDELINGSFORMULIER MASTER FINANCIEEL RECHT Uitleg beoordelingsformulier

Nadere informatie

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015

Reglement Bachelorscriptie Geschiedenis Vastgesteld op 1-9-2015, verbeterd en goedgekeurd door de examencommissie op 10-9- 2015 Faculteit der Geesteswetenschappen Afdeling Geschiedenis, Europese studies en Religiewetenschappen Spuistraat 134 1012 VB Amsterdam Datum 10-9-2015 Contactpersoon J.J.B.Turpijn@uva.nl Bijlagen Beoordelingsformulier

Nadere informatie

Artikel 1 Toepassingsbereik

Artikel 1 Toepassingsbereik Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Nederlandstalige opleidingen Inhoud Artikel 1 Toepassingsbereik... 1 Artikel 2 Scriptiecoördinator/scriptiebegeleider... 1 Artikel 3 Doel... 2 Artikel 4 Studielast...

Nadere informatie

Masterscriptie arbeidsrecht 2014-2015 (versie 2 december 2014) Gang van zaken

Masterscriptie arbeidsrecht 2014-2015 (versie 2 december 2014) Gang van zaken Masterscriptie arbeidsrecht 2014-2015 (versie 2 december 2014) Gang van zaken I. Inleiding Ter afsluiting van de master recht en onderneming, maar ook ter afsluiting van de master privaatrecht kun je een

Nadere informatie

- mr C. de Groot (c.degroot@law.leidenuniv.nl) voor onderwerpen op het gebied van het ondernemingsrecht;

- mr C. de Groot (c.degroot@law.leidenuniv.nl) voor onderwerpen op het gebied van het ondernemingsrecht; Scriptieleidraad Ondernemingsrecht 1 Procedurevoorschriften De afdeling Ondernemingsrecht heeft voor studenten die op het gebied van het ondernemingsrecht of het intellectueel eigendomsrecht een masterscriptie

Nadere informatie

Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen)

Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen) Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen) Artikel 1 toepassingsbereik 1.- Dit reglement is van toepassing op alle studenten die na 31 augustus 2004 aanvangen

Nadere informatie

1. Inleiding. 2. Aanvang

1. Inleiding. 2. Aanvang Studenthandleiding Bachelorscriptie Burgerlijk recht 2015-2016 Inhoud 1. Inleiding... 2 Doel bachelorscriptie... 2 Aansluiting bij eerder geschreven essays... 2 2. Aanvang... 2 Introductiecollege... 2

Nadere informatie

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte

Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie. Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Faculteit der Geesteswetenschappen Cluster Filosofie Bachelor scriptiereglement voor de opleiding: Wijsbegeerte Vastgesteld door de Examencommissie CoH, clustercommissie Filosofie op 1-2-2019 Scriptiereglement

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING. Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING 2016-2017 Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Master Filosofie (120 EC) Deze onderwijs- en examenregeling (OER-FFTR) treedt in werking op 1 september

Nadere informatie

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht

Informatie. Master rechtsgeleerdheid. Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Informatie Master rechtsgeleerdheid Afstudeerrichting Straf- en strafprocesrecht Studiejaar 2016-2017 Bijgewerkt tot eind november 2016 1 Inhoudsopgave Introductie, onderwijsrooster, stage en scriptie

Nadere informatie

FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN

FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN FACULTEIT DER GEESTESWETENSCHAPPEN REGELS VOOR HET SCHRIJVEN EN BEOORDELEN VAN BACHELORSCRIPTIES BIJ KUNST- EN CULTUURWETENSCHAPPEN (tot 1 september 2015 geldt dit reglement ook voor de BA Religiewetenschappen)

Nadere informatie

Informatiebrochure. Profielwerkstuk HAVO Colegio Arubano

Informatiebrochure. Profielwerkstuk HAVO Colegio Arubano Informatiebrochure Profielwerkstuk HAVO Colegio Arubano 2011-2012 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Het profielwerkstuk 4 Beoordelingsmomenten 6 Het schriftelijk verslag 7 Eindbeoordeling profielwerkstuk 8 2

Nadere informatie

Reglement Onderzoekscollege en Bachelorscriptie Europese Studies

Reglement Onderzoekscollege en Bachelorscriptie Europese Studies Faculteit der Geesteswetenschappen Europese Studies Reglement Onderzoekscollege en Bachelorscriptie Europese Studies 2015-2016 Vastgesteld en goedgekeurd door de Examencommissie van het College of Humanities,

Nadere informatie

IBR SCRIPTIEPRIJS

IBR SCRIPTIEPRIJS IBR SCRIPTIEPRIJS 2016-2017 PRIVAATRECHTELIJK BOUWRECHT JURYRAPPORT Het Instituut voor Bouwrecht (IBR) heeft o.a. als taak het bevorderen van de wetenschappelijke en praktische beoefening van het bouwrecht

Nadere informatie

Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht

Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht Handleiding Scriptie Blok 1/3 Master Film- en Televisiewetenschap Universiteit Utrecht Inleiding Een masterscriptie is een academisch werkstuk waarin verslag wordt gedaan van een wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen)

Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen) Scriptiereglement (Ex artikel 4.14 Onderwijs- en examenregeling van de masteropleidingen) Artikel 1 toepassingsbereik 1.- Dit reglement is van toepassing op alle studenten die na 31 augustus 2004 aanvangen

Nadere informatie

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen:

Het profielwerkstuk. 2. Eisen en voorwaarden Het profielwerkstuk moet aan een aantal eisen en voorwaarden voldoen: -1- Het profielwerkstuk 1. Inleiding Hier staat hoe u te werk gaat bij het maken van het profielwerkstuk. Ook de eisen waaraan het moet voldoen zijn opgesomd. Verder geeft het u een voorbeeld van een plan

Nadere informatie

SCRIPTIEBROCHURE BEDRIJFSRECHT

SCRIPTIEBROCHURE BEDRIJFSRECHT SCRIPTIEBROCHURE BEDRIJFSRECHT Versie 2012 Erasmus Universiteit Rotterdam 1 Voorwoord De scriptie vormt het sluitstuk van uw master Bedrijfsrecht. De sectie Handels- en Ondernemingsrecht vindt het belangrijk

Nadere informatie

Grondslagen van het strafrecht

Grondslagen van het strafrecht Grondslagen van het strafrecht Minor, verbredend I. Algemene informatie 1. Naam van de minor: Grondslagen van het strafrecht 2. Taal van de minor: Nederlands (gebruik van anderstalig onderwijsmateriaal

Nadere informatie

Specialisatieopleiding. Deskundige in strafzaken

Specialisatieopleiding. Deskundige in strafzaken Specialisatieopleiding Deskundige in strafzaken Specialisatieopleiding De opleiding Deskundige in Strafzaken van Deskundige in strafzaken de samenwerkende faculteiten Rechtsgeleerdheid van de Universiteit

Nadere informatie

Studiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging

Studiehadleiding. Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Studiehadleiding Opleiding: hbo-masteropleiding Islamitische Geestelijke Verzorging Naam onderwijseenheid: Methoden en vaardigheden voor praktijkonderzoek Code onderwijseenheid: HBOMIGV015MV Jaar: Onderwijsperiode:

Nadere informatie

Reglement bachelorwerkstuk

Reglement bachelorwerkstuk Reglement bachelorwerkstuk Artikel 1 toepassingsbereik 1.- Dit reglement is van toepassing op alle studenten die na 31 augustus 2004 aanvangen met een werkstuk ter afronding van de bacheloropleidingen

Nadere informatie

Scriptieleidraad Master Civiel Recht

Scriptieleidraad Master Civiel Recht Scriptieleidraad Master Civiel Recht 1. Inleiding Het schrijven van een scriptie vormt veelal de afsluiting van de studie. Voor veel studenten die de civielrechtelijke masterrichting hebben gekozen is

Nadere informatie

Faculteit Rechten. Universiteit Hasselt. Reglement betreffende de bachelorscriptie (derde bachelor rechten)

Faculteit Rechten. Universiteit Hasselt. Reglement betreffende de bachelorscriptie (derde bachelor rechten) Faculteit Rechten Universiteit Hasselt Reglement betreffende de bachelorscriptie (derde bachelor rechten) Versie 25 augustus 2010 Artikel 1: Algemene doelstellingen De bachelorscriptie is een bijzondere

Nadere informatie

Verantwoordelijk docent en contactpersonen bij rechterlijke instellingen

Verantwoordelijk docent en contactpersonen bij rechterlijke instellingen Law Extra Stage bij Rechtbank Arnhem en Hof Arnhem (5 EC) Doelstelling Studenten maken kennis met de praktijk van het recht, nadat zij in het tweede jaar kennis hebben genomen van allerlei theorieën over

Nadere informatie

Scriptieleidraad Master Civiel Recht

Scriptieleidraad Master Civiel Recht Scriptieleidraad Master Civiel Recht 1. Inleiding Het schrijven van een scriptie vormt veelal de afsluiting van de studie. Voor veel studenten die de civielrechtelijke masterrichting hebben gekozen is

Nadere informatie

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:

Nadere informatie

Studenten Faculteit der Rechtsgeleerdheid

Studenten Faculteit der Rechtsgeleerdheid Aan Studenten Van Cleveringa Onderwijs Instituut Contactpersoon Studieadviseurs Datum 8 juli 2009 Onderwerp Overgangsregelingen nav. Curriculumwijzigingen miv. 1 sept. 2009 bij de vier bacheloropleidingen:

Nadere informatie

Beoordelingsmodel Profielwerkstuk Lyceum Elst Deel 1: onderzoeksvoorstel (havo/vwo)

Beoordelingsmodel Profielwerkstuk Lyceum Elst Deel 1: onderzoeksvoorstel (havo/vwo) Beoordelingsmodel Profielwerkstuk Lyceum Elst 2016-2017. Deel 1: onderzoeksvoorstel (havo/vwo) Afspraken Om te worden beoordeeld, moet worden voldaan aan de volgende voorwaarden: 1) Het onderzoeksvoorstel

Nadere informatie

SECTORWERKSTUK 2013-2014

SECTORWERKSTUK 2013-2014 SECTORWERKSTUK 2013-2014 1 HET SECTORWERKSTUK Het sectorwerkstuk is een verplicht onderdeel voor alle leerlingen uit het Mavo. Het maken van een sectorwerkstuk is een manier waarop je, als eindexamenkandidaat,

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij

Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij 2001 Annotaties bij: o Rechtbank Amsterdam 13 juni 1995, RR 366. o Hof Leeuwarden 7 april 1997, RR 430. o Rechtbank Rotterdam 8 april 1998, RR 471. o Hof Den

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte

Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Curriculumevaluatie BA Wijsbegeerte Beste student, U heeft onlangs alle onderdelen van uw bacheloropleiding Wijsbegeerte afgerond en kunt nu het BA-diploma aanvragen. Het bestuur van het Instituut voor

Nadere informatie

MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN

MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN MAAK KENNIS MET CRIMINOLOGIE FACULTEIT DER RECHTSGELEERDHEID PROF.DR.MR. WIM HUISMAN LIQUIDATIE NIJMAN Waarom liquidaties? Vechtsport & georganiseerde misdaad Criminele inlichtingen Forenisische opsporing

Nadere informatie

Ba-scriptiebrochure Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur

Ba-scriptiebrochure Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur Ba-scriptiebrochure Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur 2014-15 1. Definitie De BA-scriptie is een schriftelijke weerslag van een praktische oefening in het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een

Nadere informatie

REGELING BACHELOR SCRIPTIE (specialisatie Geschiedenis LAS)

REGELING BACHELOR SCRIPTIE (specialisatie Geschiedenis LAS) Latijns-Amerika Studies (LAS) BA programma REGELING BACHELOR SCRIPTIE (specialisatie Geschiedenis LAS) De Bacheloropleiding Latijns-Amerika Studies (specialisatie geschiedenis) wordt in het tweede semester

Nadere informatie

Curriculumevaluatie BA Filosofie

Curriculumevaluatie BA Filosofie Curriculumevaluatie BA Filosofie Beste student, U heeft onlangs het laatste onderdeel van uw bacheloropleiding Filosofie afgerond en staat op het punt het bachelorexamen aan te vragen. Om de kwaliteit

Nadere informatie

Stagehandleiding. bedoeld voor studenten en docenten bachelor- en masteropleiding Rechtsgeleerdheid, Ondernemingsrecht en Fiscaal Recht

Stagehandleiding. bedoeld voor studenten en docenten bachelor- en masteropleiding Rechtsgeleerdheid, Ondernemingsrecht en Fiscaal Recht Stagehandleiding bedoeld voor studenten en docenten bachelor- en masteropleiding Rechtsgeleerdheid, Ondernemingsrecht en Fiscaal Recht herziene druk mei 2013 1 1. Gang van zaken rond de stage Een stage

Nadere informatie

Studiehandleiding Profileringscursus. Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen in samenwerking met de Stichting Strafrechtspraktijk

Studiehandleiding Profileringscursus. Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen in samenwerking met de Stichting Strafrechtspraktijk Studiehandleiding Profileringscursus Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen in samenwerking met de Stichting Strafrechtspraktijk 2017 1. Inleiding Het Willem Pompe Instituut voor Strafrechtswetenschappen

Nadere informatie

Deel II. 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen

Deel II. 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen Deel II De opbouw van de Masteropleiding 1. Doelstelling en eindtermen van de opleiding 2. De Masteropleiding in hoofdlijnen 13 Doelstelling en eindtermen van de opleiding 1 DOELSTELLING EN EINDTERMEN

Nadere informatie

Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk. april 2012

Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk. april 2012 Handleiding bij het maken van een profielwerkstuk april 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. De tijdlijn 3. De verschillende fasen 4. Onderwerp zoeken 5. Informatie zoeken 6. Nog 10 tips 7. De beoordeling

Nadere informatie

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat?

Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Scheiding der machten De rechters zijn gescheiden www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website*. Naam Leerling:...Klas:...

Nadere informatie

informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016

informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016 informatie profielwerkstuk havo avondlyceum CAL handleiding H5 2015-2016 Inhoud: Inleiding 2 Tijdsplanning 3 Logboek 4 Voorbeeld logboek 5 Verslag 6 Bronvermelding 7 Weging/ eindcijfer 8 pws-informatieboekje

Nadere informatie

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ juli 2014 ingangsdatum 1 september 2014 Algemeen Het verplichte keuzeonderwijs beslaat 10 ec in studiejaar 2 (keuzevakken) en 10

Nadere informatie

Stagereglement Togamaster

Stagereglement Togamaster Stagereglement Togamaster Doelstelling, stageplaatsaanbieder, begeleiding, inhoud van de stage. I. De doelstelling van de stage 1. De stage heeft tot doel de student in een leerproces, bij en onder toezicht

Nadere informatie

BACHELOREINDWERKSTUK KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE

BACHELOREINDWERKSTUK KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE BACHELOREINDWERKSTUK KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE INLEIDING 2 1. HET BACHELOREINDWERKSTUK KI 3 2. PROCEDURES 4 2.1. AANMELDINGSPROCEDURE 4 2.2. PROCEDURE BIJ AFRONDING 5 2.3. GESCHILLEN 5 3. BEGELEIDING EN

Nadere informatie

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum

Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences. Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Opleidingsspecifieke deel OER, 2018-2019 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Sectorwerkstuk. Kandinsky College. locatie Sint Jorisschool

Sectorwerkstuk. Kandinsky College. locatie Sint Jorisschool Sectorwerkstuk Kandinsky College locatie Sint Jorisschool schooljaar 2015-2016 1 Wat is het sectorwerkstuk? Het sectorwerkstuk is een werkstuk dat je maakt in klas vier over de door jou gekozen sector.

Nadere informatie

IBR SCRIPTIEPRIJS

IBR SCRIPTIEPRIJS IBR SCRIPTIEPRIJS 2016-2017 PUBLIEKRECHTELIJK BOUWRECHT JURYRAPPORT Het Instituut voor Bouwrecht (IBR) heeft o.a. als taak het bevorderen van de wetenschappelijke en praktische beoefening van het bouwrecht

Nadere informatie

Samenwerking Erasmus School of Economics en de Erasmus School of Law

Samenwerking Erasmus School of Economics en de Erasmus School of Law Erasmus School of Law Samenwerking Erasmus School of Economics en de Erasmus School of Law Masteropleidingen Fiscale Economie en Fiscaal Recht Nieuwe specialisatie Indirecte Belastingen per academisch

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden. Informatiepakket stage-organisatie

Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden. Informatiepakket stage-organisatie Opleiding Bestuurskunde - Universiteit Leiden Informatiepakket stage-organisatie Instituut Bestuurskunde Universiteit Leiden Faculteit Governance and Global Affairs Schouwburgstraat 2 2511 VA, Den Haag

Nadere informatie

Studenthandleiding Bachelorthesis European Law School 2015-2016

Studenthandleiding Bachelorthesis European Law School 2015-2016 Studenthandleiding Bachelorthesis European Law School 2015-2016 1. Inleiding Doel bachelorthesis Aan het einde van de bacheloropleiding moeten studenten in staat zijn om zelfstandig een internationaal-

Nadere informatie

Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit

Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit SAMENVATTING De Wet BOB: Titels IVa en V in de praktijk Besluitvorming over bijzondere opsporingsbevoegdheden in de aanpak van georganiseerde criminaliteit Mirjam Krommendijk Jan Terpstra Piet Hein van

Nadere informatie

Non satis scire WP 4 Pilot opzet peer feedback. Aanleiding

Non satis scire WP 4 Pilot opzet peer feedback. Aanleiding Non satis scire WP 4 Pilot opzet peer feedback Aanleiding De lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit Groningen werkt mee aan het SURF-project Nonsatis scire. In het kader van dit project wordt een pilot

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling bacheloropleidingen 2013-2014: specifiek deel bachelor European Law School Inhoud

Onderwijs- en Examenregeling bacheloropleidingen 2013-2014: specifiek deel bachelor European Law School Inhoud Onderwijs- en Examenregeling bacheloropleidingen 2013-2014: specifiek deel bachelor European Law School Inhoud Onderwijs- en Examenregeling bacheloropleidingen 2013-2014: specifiek deel bachelor European

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Opleiding Fiscaal recht

Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Opleiding Fiscaal recht Vrijstellingen Faculteit der Rechtsgeleerdheid Opleiding Fiscaal recht Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Standaardvrijstellingen Opleiding Fiscaal recht... 3 Algemeen... 3 HBO Rechten: totaal 33 ects vrijstelling...

Nadere informatie

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid

Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Scriptiereglement Faculteit Rechtsgeleerdheid Artikel 1 Toepassingsbereik Dit reglement is van toepassing op scripties in a. de masteropleidingen Nederlands Recht, Fiscaal Recht, Internationaal en Europees

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 MAVO

Beroepenwerkstuk 3 MAVO Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2015 2016 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan

Nadere informatie

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences

Opleidingsspecifieke deel OER, Opleiding / programma: BA Liberal Arts and Sciences Opleidingsspecifieke deel OER, 2017-2018 Opleiding / programma: Artikel Tekst 2.3 Colloquium doctum Het toelatingsonderzoek, bedoeld in art. 7.29 van de wet, heeft betrekking op de volgende vakken op het

Nadere informatie

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1)

Studiewijzer. Bachelor Informatica. Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Studiewijzer Bachelor Informatica Vak: Inleiding Programmeren Studiejaar en semester: jaar 1, semester 1 (blok 1) Coördinator: J. Lagerberg Docenten: R. Poss en J. Lagerberg Studielast: 6 EC Studiegidsnummer:

Nadere informatie

De scriptie in de masteropleiding Neerlandistiek

De scriptie in de masteropleiding Neerlandistiek De scriptie in de masteropleiding Neerlandistiek Reglement 2014-2015 1. Omschrijving 1.1 De MA-scriptie is een schriftelijk verslag van een door de student zelfstandig opgezet en uitgevoerd onderzoek.

Nadere informatie

Staatsrecht. Course information. Commencement Period. Lecturer(s) RD Nederlands

Staatsrecht. Course information. Commencement Period. Lecturer(s) RD Nederlands Staatsrecht Course information C OURSE RD201 AC ADEMIC YEAR 2017-2018 EC 7.5 LANGUAGES Nederlands PROGRAMME bachelor 2 / Bachelor Rechtsgeleerdheid / Vrijdagmiddagonderwijs C ONT AC T mr. S Philipsen Commencement

Nadere informatie

U I T S P R A A K

U I T S P R A A K U I T S P R A A K 1 7-1 5 6 Rapenburg 70 Postbus 9500 2300 RA Leiden T 071 527 81 18 van het College van beroep van de Universiteit Leiden inzake het beroep van [naam] appellant tegen de Examencommissie

Nadere informatie

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies

Toetsplan Masteropleiding Midden-Oosten Studies Toetsplan Masteropleiding Studies 2017-2018 JAAR 1 semester 1 Blok 1 Blok 2 vaktitel vakcode week 1-7 colleges week 8/9/10 (her)toetsing week 11-17 colleges week 18/19/20 (her)toetsing Conflicten in het

Nadere informatie

DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN

DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN DE RECHTERS ZIJN GESCHEIDEN www.rechtvoorjou.nl Hoofdstuk 3.0 Wat is een democratische rechtsstaat? Maak de volgende oefeningen met behulp van de informatie op de website. Naam Leerling: Klas:. 3.0 a.

Nadere informatie

Faculteit der Rechtsgeleerdheid: overgangsregeling bij herziening bachelorcurriculum

Faculteit der Rechtsgeleerdheid: overgangsregeling bij herziening bachelorcurriculum Faculteit der Rechtsgeleerdheid: overgangsregeling 2014-2015 bij herziening bachelorcurriculum 26 mei 2014 Aanvulling 10 juli 2014, betreft een explicitering van de overgangsbepaling voor het vak Economie.

Nadere informatie

Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij

Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij Lijst met publicaties van P.P.J. van der Meij 2001 Annotaties bij: o Rechtbank Amsterdam 13 juni 1995, RR 366. o Hof Leeuwarden 7 april 1997, RR 430. o Rechtbank Rotterdam 8 april 1998, RR 471. o Hof Den

Nadere informatie

Handleiding profielwerkstuk. Mavo 4

Handleiding profielwerkstuk. Mavo 4 Handleiding profielwerkstuk Mavo 4 2018 2019 Inleiding: Je gaat dit jaar een profielwerkstuk maken. Het doel van het profielwerkstuk is dat je leert op een zelfstandige manier onderzoek te doen. Daarnaast

Nadere informatie

Bachelorproject Wiskunde (9 ects)

Bachelorproject Wiskunde (9 ects) Bachelorproject Wiskunde (9 ects) Inleiding Deze handleiding structureert en uniformeert de gang van zaken rond het bachelorproject Wiskunde, zowel voor docenten als studenten. Bij deze handleiding behoren

Nadere informatie

De casuïstiek is relatief eenvoudig. Het betreft grotendeels enkelvoudige strafzaken. Met één verdachte en één strafbaar feit

De casuïstiek is relatief eenvoudig. Het betreft grotendeels enkelvoudige strafzaken. Met één verdachte en één strafbaar feit Algemene informatie Titel OWE Code OWE Eigenaar OWE Opleiding Inleiding Straf- en Strafprocesrecht ISSE de heer mr. dr. P Smith (SMTHP) HBO-Rechten Studiejaar 2011-2011 Periode (1-4) 1&2 en 3&4 Doorlooptijd

Nadere informatie

MSc Management van de Publieke Sector

MSc Management van de Publieke Sector MSc Management van de Publieke Sector September 2015 augustus 2016 Management van de Publieke Sector (MPS) Voor wie bedoeld? Het profiel van het programma De organisatie van het programma Het curriculum

Nadere informatie

Wat is een sectorwerkstuk?

Wat is een sectorwerkstuk? Het sectorwerkstuk Wat is een sectorwerkstuk? Bij het sectorwerkstuk gaat het om een vakoverstijgende thematiek die past binnen de sector. Het onderwerp moet gaan over een maatschappelijk relevant thema

Nadere informatie

Portfolio vrijstellingsverzoek op grond van praktijkervaring

Portfolio vrijstellingsverzoek op grond van praktijkervaring Vrijstelling op grond van praktijkervaring binnen de bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid Door relevante praktijkervaring ontstaat voor u de mogelijkheid vrijstelling te krijgen voor maximaal 5 modulen

Nadere informatie

ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?

ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? Wim Biemans Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen 4 juni, 2014 2 Het doen van wetenschappelijk onderzoek Verschillende

Nadere informatie

Staats- en bestuursrecht

Staats- en bestuursrecht Specialisatie Staats- en bestuursrecht LL.M. Rechtsgeleerdheid Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Staats- en bestuursrecht LL.M. Rechtsgeleerdheid Graad

Nadere informatie

31 mei 2012 z2012-00245

31 mei 2012 z2012-00245 De Staatssecretaris van Financiën Postbus 20201 2500 EE DEN HAAG 31 mei 2012 26 maart 2012 Adviesaanvraag inzake openbaarheid WOZwaarde Geachte, Bij brief van 22 maart 2012 verzoekt u, mede namens de Minister

Nadere informatie

Sectorwerkstuk 2012-2013

Sectorwerkstuk 2012-2013 Sectorwerkstuk 2012-2013 Namen: ---------------------------------------------------------------------------------------- Klas: -------------------- Sector: --------------------------------------------

Nadere informatie

Bijeenkomst afstudeerbegeleiders. 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie

Bijeenkomst afstudeerbegeleiders. 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie Bijeenkomst afstudeerbegeleiders 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie Doel deel II bijeenkomst vandaag Afstudeerbegeleiders zijn geinformeerd over inhoud Medmec jaar vier (scriptievaardigheden) Afstudeerbegeleiders

Nadere informatie

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

Economie en Bedrijfseconomie. Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Economie en Bedrijfseconomie Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde Faculteit der Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde ( FEWEB) Opbouw van studie door prof. dr. Henri de Groot (programmadirecteur)

Nadere informatie