. Literatuurlijst HAVO; Thema: Migrantenliteratuur en Kolonialisme

Transcriptie

1 . Literatuurlijst HAVO; Thema: Migrantenliteratuur en Kolonialisme Titel: Het huis van de moskee Auteur: Abdolah, Kader Jaar van uitgave: 2005 Thema: Migrantenliteratuur Godsdienst & Godsdienstwaanzin 'Ik heb dit boek voor Europa geschreven. Het gaat over mensen, over kunst, over religie, over seks, over film, over het belang van radio en televisie. Ik schuif de gordijnen opzij en laat de islam als levenswijze zien. Wat getoond wordt geeft een dieper inzicht. In Het huis van de moskee verwerk ik ook passages uit de Koran. Het gaat me vooral om de geest van de Koran als boek, niet als religieuze leidraad. Ik wil de milde islam laten zien, niet die van het radicalisme.' Punten: 3 Titel: De koningin van Paramaribo Auteur: Accord, Clark Jaar van uitgave: 1999 Thema: Kolonialisme: Nederlandse Antillen & Suriname Prostitutie Maxi Linder was een van de beroemdste prostituees van haar tijd. Ze was schaamteloos, welbespraakt, extravagant en onzelfzuchtig. Zeelieden en soldaten noemden haar liefkozend de 'Zwarte Koningin van de West'. Accord beschrijft in deze veelzijdige en kleurrijke roman niet alleen op overtuigende wijze een veelbewogen vrouwenleven, hij weeft ook diverse historische gebeurtenissen door het verhaal, die van blijvende invloed zijn geweest op de geschiedenis van Suriname. Titel: Dubbelspel Auteur: Arion, Frank Martinus Jaar van uitgave: 1973 Thema: Kolonialisme: Nederlandse Antillen & Suriname Moord De schijnbare rust die de vier dominospelers in het Curaçaose dorpje Wakota omgeeft, wekt de indruk dat het in Dubbelspel om niets anders dan een dominospel gaat. Maar wat een pastorale leek, blijkt plotseling een strijd op leven en dood. Want de mannen nemen ook hun problemen mee naar het dominotafeltje: aan het eind van de dag kennen we hun gedachten over elkaar, over elkaars vrouwen, over politiek en over de wereld. Het hele register van verborgen vijandschap en schijnheiligheid is opengetrokken en de lezer blijft verbijsterd achter Punten: 3 1

2 Titel: Bruiloft aan zee Auteur: Benali, Abdelkader Jaar van uitgave: 1996 De twintig jaar oude Lamarat Minar keert met zijn familie terug naar zijn geboortestreek waar, in het nagenoeg verlaten kustplaatsje Touarirt, het huwelijk voltrokken zal worden van zijn zus Rebekka met haar oom Mosa. Op de vooravond van de bruiloft ontdekt Lamarat dat Mosa ertussenuit geknepen is; zijn vader draagt hem op de deserterende bruidegom op te sporen. Door de alwetende taxichauffeur Chalid wordt hij naar de Spaanse kroonkolonie Melilliaar vervoerd, waar hij zijn oom in de lokale hoerenkast 'Lolita' in beschonken toestand aantreft. Uiteindelijk vindt de bruiloft alsnog plaats, zij het op onconventionele wijze en op een ongebruikelijke locatie... Bruiloft aan zee is een met veel vaart en enthousiasme geschreven roman vol passie, schaamte en culturele verwarring, die op aanstekelijke en humoristische wijze verslag doet van het conflict tussen de tradities van 'de landstreek' en het leven in 'de West'. Titel: Minnares van de duivel Auteur: Bezaz, Naima El Jaar van uitgave: 2002 Thema: Migrantenliteratuur Fantasie & Werkelijkheid Vrouwen-emancipatie Minnares van de duivel is een roman in verhalen over mystiek in de Arabische wereld. De verschillende personages in dit boek kruisen vroeg of laat het pad van djinns. Hoewel deze geesten gevreesd worden, is hun macht zo aanlokkelijk dat mensen toch hun hulp inroepen op zoek naar macht, geluk en liefde. Als kind raakte Lalla Rebha, inmiddels een oude wijze vrouw, verstrikt in het web van de djinn Farzi. Ze werkt zich op tot seherra, een machtige beoefenaar van de zwarte magie. Naima El Bezaz beschrijft de levens van islamitische vrouwen en houdt tradities als maagdencultus en onderwerping kritisch tegen het licht. Ze vermengt op meeslepende wijze mystiek, verleiding, lust, bedrog én de verhalen van duizend-en-éénnacht. Titel: Geen gewoon Indisch meisje Auteur: Bloem, Marion Jaar van uitgave: 1983 Thema: Kolonialisme: Nederlands-Indië Een meisje worstelt met het besef dat zij zichzelf, haar verleden en daarmee haar culturele achtergrond altijd heeft verloochend. Aan de hand van herinneringen en verhalen probeert ze erachter te komen wie zij is. Daartoe maakt zij ook twee reizen naar Indonesië, de eerste met haar Nederlandse vriend, de tweede met haar moeder. 2

3 Titel: Salomon Auteur: Bouazza, Hafid Jaar van uitgave: 2001 Thema: Migrantenliteratuur Puberteit Een jongeman vervalt in een gruwelijke eenzaamheid wanneer zijn verhouding met Miranna op de klippen loopt. Om aan het verleden te ontsnappen, probeert hij contact te leggen met de schimmige Kai en vlucht hij uiteindelijk naar een verre haven, waar hij, meer dan ooit, gegijzeld wordt door herinneringen aan zijn liefde. Op aanraden van haar therapeut reist Miranna af naar Sicilië om de verbroken relatie te verwerken. Ze houdt daar minutieus een dagboek bij, waarin ze een niet aflatende stroom van gefragmenteerde gedachten noteert. Overweldigd door de schoonheid van het eiland betreedt zij een magische wereld waarin haar hartsvriendin Meranda een belangrijke rol speelt. Titel: Het schnitzelparadijs Auteur: Boudou, Khalid Jaar van uitgave: 2001 Thema: Migrantenliteratuur Humor & Satire De negentienjarige Marokkaan en drop-out Nordip maakt een einde aan zijn lusteloze bestaan en gaat aan de slag als afwasser in de keuken van het oer- Hollandse restaurant De Blauwe Gier. Met leeftijdsgenoten van allerlei afkomst en totaal verschillend karakter overleeft hij de dagelijkse hel van smurrie en stank omdat hij wil deelnemen aan het leven. Het schnitzelparadijs is een razendsnel verteld, humoristisch en eigentijds verhaal over allochtone jongeren die hun eigen plek opeisen in de Nederlandse maatschappij. Titel: Indische duinen Auteur: Dis, Adriaan van Jaar van uitgave: 1994 Thema: Vader-zoonrelatie Cultuurverschillen De in Nederland geboren zoon van een Indische familie wordt in een sfeer van verzwegen leed opgevoed. Zesenveertig jaar later breekt bij hem de woede over zijn familie los. Dan worden leugens ontrafeld, familiegeheimen boven tafel gebracht, rekeningen vereffend en oude wonden opengereten. 3

4 Titel: Oeroeg Auteur: Haasse, Hella S. Jaar van uitgave: 1948 Thema: Kolonialisme: Nederlands-Indië Vriendschap In Oeroeg vertelt Hella S. Haasse het aangrijpende verhaal van een vriendschap tussen een Nederlandse planterszoon en een zoon van een Indische ondergeschikte: Oeroeg. Geleidelijk aan groeien de twee jongens uit elkaar. Wanneer de Nederlandse jongen, de ik-figuur, na een studie in Delft terugkeert in het Indië dat nog net geen Indonesië is geworden, staan de twee zwaar bewapend tegenover elkaar. Oeroeg vertelt zijn jeugdvriend dat die niets meer in het land te zoeken heeft. De ik-figuur blijft met lege handen achter: 'Ik kende hem [alsj een spiegelende oppervlakte. De diepte peilde ik nooit. Is het te laat? Titel: Mevrouw mijn moeder Auteur: Keuls, Yvonne Jaar van uitgave: 1999 Thema: Kolonialisme: Nederlands-Indië Moeder-dochterrelatie In deze roman beschrijft Yvonne Keuls haar indische afkomst, de repatriëring naar Nederland en de aanpassingsproblemen hier. Maar vooral is het een beschrijving van haar moeder. Deze vrouw, zeer koppig, maar ook fantasierijk, vertelt de mooiste verhalen over Indonesië, haar afkomst en al of niet verzonnen familiebelevenissen. Maar ook aan het vasthouden aan gewoontes en normen van Indië wordt aandacht geschonken. De schrijfster vertelt dit met heel veel humor, maar ook vol liefde over haar verhouding met haar moeder. Ook de langzame aftakeling van haar moeder wordt door de schrijfster op een ontroerende manier verhaald. De verhalen van en over haar moeder zijn juweeltjes van vertelkunst. Ontroerend maar ook heel vermakelijk. Titel: Max Havelaar Auteur: Multatuli, Jaar van uitgave: 1860 Thema: Kolonialisme: Nederlands-Indië Sociale problemen Het begint met een makelaar in koffie en het eindigt met een bewogen, hartverscheurende oproep aan de koning: de wereldberoemd geworden roman Max Havelaar. Anderhalve eeuw na verschijning is het nog steeds een zeer toegankelijk en meeslepend boek, een werk van grote tegenstellingen: literair en politiek, nostalgisch en modern, woedend en humoristisch, sarcastisch en teder. Sinds het verschijnen hebben talloze lezers gelachen om Batavus Droogstoppel, gehuild om Saïdjah en Adinda en meegeleefd met Max Havelaar en zijn schepper Multatuli - in 2002 uitgeroepen tot de belangrijkste schrijver uit de Nederlandse literatuur. Punten: 4 4

5 Titel: De heimweekaravaan Auteur: Sahar, Hans Jaar van uitgave: 2000 Hans Sahar komt in deze bundel met een rijkdom aan actuele thema's, die met name een jong publiek zullen aanspreken. Natuurlijk is de ontmoeting tussen twee culturen, de Marokkaanse en de Nederlandse, een constante in zijn werk. Het ene vaderland biedt een haast onbeperkte vrijheid, maar is soms ook kil en hard tegen de donkere 'medelanders'. In Marokko zijn de geuren wild en exotisch, steken de huizen prachtig wit af tegen de blauwe lucht, en schijnt de zon. Maar de strikte religieuze opvattingen maken dat je je als tweedegeneratie-emigrant ook daar niet helemaal thuisvoelt. De heimweekaravaan trekt twee kanten op. Hoe leid je de politie om de tuin, wat is de lol van bungy-jumpenk en van nachtenlang dansen: "De heimweekaravaan" biedt een wilde mix aan onderwerpen, en is geschreven in Sahars bekende pakkende, scherpgesneden stijl. Titel: Kostbaar bezit Auteur: Tahir, Naema Jaar van uitgave: 2006 Thema: Migrantenliteratuur 'Ik zoende niet terug, al had ik duidelijk meer ervaring dan hij. Mijn rol was die van de maagd.' Kostbaar bezit is het zinderende literaire debuut van Naema Tahir. In een subtiele en sensuele stijl schetst ze de lotgevallen van drie machtige vrouwen - allen verbonden met Nederland - in de Pakistaanse stad Lahore. De verleidingskunsten van een twaalfjarig meisje, een meedogenloos gesimuleerde maagdelijkheid en het diepe verlangen naar seksuele onderwerping ontsluieren een erotisch en tijdloos machtsspel tussen de seksen. Kostbaar bezit toont op verrassende wijze dat puur genot aan de wortel ligt van alle levenslust. Titel: Het lelietheater Auteur: Wang, Lulu Jaar van uitgave: 1997 'Het lelietheater', Lulu Wangs indrukwekkende, vuistdikke debuutroman over de jeugd van een meisje tijdens Mao's Culturele Revolutie, heeft bij een groot publiek een verpletterende indruk gemaakt. Haar aangrijpende beschrijvingen van de tijd die ze met haar moeder in een heropvoedingskamp doorbracht en de ontroerende vriendschap met een meisje uit een andere kaste schetsen een indringend beeld van de tijd waarin verraad, intriges en politieke spanningen hoogtij vierden. 5