Ook op huishoudelijke producten Nieuwe gevaarsymbolen

Transcriptie

1 Informatieblad van BP voor Eindhout, Oosterlo, Stelen, Winkelomheide en Zittaart JAARGANG 13 NR. 42 zomer/herfst Ook op huishoudelijke producten Nieuwe gevaarsymbolen Ontplofbaar Oxiderend Ontvlambaar Irriterend, sensibiliserend, schadelijk Corrosief Giftig Gevaarlijk voor het aquatisch milieu Gassen onder druk Lange termijn gezondheidsgevaarlijk IN DIT NUMMER: Wakannekik!... Op zoek naar het echte talent van uw kind Geluidssaneringsplan afgerond... Werken aan een stillere fabriek Tips voor thuis en elders... Aquaplaning Atmosfeer... VITO-metingen

2 Ontplofbaar Oxiderend Ontvlambaar Irriterend, 2 Colofon Buren verschijnt drie keer per jaar en is een uitgave van BP Chembel N.V. Amocolaan Geel Postadres & secretariaat PR-secretariaat Lea Dries BP Amocolaan GEEL Tel: Lea.dries@bp.com Verantwoordelijke Uitgever Geert Paumen BP Amocolaan GEEL Foto s BP Grete Flies istockphoto Lea Dries Stef Aldelhof Tom Vander Sande Kinderpagina Wendy Onsea Vormgeving FM graphics bvba Druk Grafilux Printing bvba Productie FokZ Communications groene telefoon 0800/ Golf van Mexico Op 20 april 2010 stierven elf mensen na een explosie op het boorplatform Deepwater Horizon. Elf levens die vroegtijdig beëindigd werden en die voor altijd zullen gemist worden door familie, vrienden en collega s. Gedurende bijna drie maanden liepen miljoenen liters olie in de Golf, een enorme belasting voor het ecosysteem. De uitstroom is ondertussen wel gestopt en tienduizenden mensen zijn ingezet voor de bescherming van water en kusten. Ondanks de negatieve berichtgeving in de media, ben ik er steeds van overtuigd gebleven dat BP haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten volle heeft opgenomen in dat incident door alle beschikbare middelen in te zetten om het lek te dichten, door de vervuiling van zee en stranden op te ruimen en door mensen en gemeenschappen in de regio zo snel mogelijk te vergoeden. Dat engagement was er snel en zonder voorbehoud. Terwijl u dit leest, zijn diverse overheidsinstanties samen met BP en andere industriële partners in het project nog steeds op zoek naar de grondoorzaken van de explosie. Het antwoord op de vraag hoe dat ongeval is kunnen gebeuren, moet helpen om het in herinnering te houden en ervoor te zorgen dat een iets soortgelijks zich nooit herhaalt. Dichter bij huis nu. In 2005 zijn we van start gegaan met een geluidssaneringsproject. Dat kaderde in de hervergunningsvoorwaarden van deze site en ik ben verheugd te kunnen zeggen dat die sanering in januari van dit jaar met positief gevolg is afgewerkt. Gevaarlijke stoffen dragen een etiket dat waarschuwt om er voorzichtig mee om te gaan. Omdat er in de wereld daarvoor uiteenlopende pictogrammen werden gebruikt, hebben de Verenigde Naties een eenvormig systeem opgezet: het Global Harmonised System. In de komende jaren zal de etikettering van risicovolle producten dan ook systematisch aangepast worden. Onze site in Geel is daar alvast mee gestart. Al enkele jaren zet de werkgroep Studieoriëntering in Vlaanderen haar schouders onder het project Wakannekik. Op een speelse manier maakt dat ouders en kinderen bewust van het belang van een juiste studiekeuze bij de overgang naar het middelbaar onderwijs. Ook al omdat wij en de bedrijven in de regio mensen nodig hebben met een geschikte opleiding om bijvoorbeeld hoogtechnologische producten te maken, hebben we met plezier meegewerkt aan dat project. Patrick Van Acker gedelegeerd bestuurder Informatieblad van BP voor Eindhout, Oosterlo, Stelen, Winkelomheide en Zittaart JAARGANG 13 NR. 42 zomer/herfst Ook op huishoudelijke producten Nieuwe gevaarsymbolen Bij de cover Giftig Gevaarlijk voor het aquatisch milieu sensibiliserend, schadelijk Gassen Lange termijn onder druk gezondheidsgevaarlijk Corrosief Nieuwe gevaarsymbolen Onze wereld wordt alsmaar kleiner. We kijken er al lang niet meer van op dat we producten kopen die van de andere kant van de planeet komen. De communicatie over de gevaren van die producten laat echter soms te wensen over. Onder meer daarom ontwikkelden de Verenigde Naties een eenheidssysteem voor de indeling en etikettering van chemische stoffen en mengsels. Dat wordt in de nabije toekomst ook in de supermarkt merkbaar. Lees verder op pagina 4 IN DIT NUMMER: Wakannekik!... Op zoek naar het echte talent van uw kind Geluidssaneringsplan afgerond... Werken aan een stillere fabriek Tips voor thuis en elders... Aquaplaning Atmosfeer... VITO-metingen BP_buren 42-v3.indd 1 10/09/10 09:03

3 3 Tips voor thuis en elders Meer tips waarvan we hopen dat u ze nooit nodig hoeft te hebben Aquaplaning Aquaplaning, het is een vaak onderschat gevaar en het heeft veel met de combinatie regen en een te hoge snelheid te maken. Anderzijds spelen ook de aard van het wegdek (spoorvorming), de breedte en kwaliteit van de banden en het gewicht van de auto een rol. We spreken over aquaplaning wanneer er een dun laagje water tussen de banden en het wegdek komt, waardoor de band het contact met de weg kwijt is. De auto begint te waterskiën, te glijden ( to plane betekent glijden) waardoor er een situatie ontstaat die potentieel zeer gevaarlijk is. Waarschuwingssignalen: De regen spat op tegen het onderstel van de auto. De ruitenwissers staan op volle snelheid en hebben nog steeds moeite de ruit schoon te houden. Bij duisternis zijn de koplampen nauwelijks te zien door de hevige regenval. U kunt de sporen die de auto voor u achterlaat niet zien. De weg staat onder water. Tips om aquaplaning te voorkomen: Matig uw snelheid. Houd voldoende luchtdruk in uw banden. Let op de kwaliteit van uw banden. Blijf zo veel mogelijk weg uit de uitgesleten groeven in wegen, de zogenaamde spoorvorming. Houd meer afstand van de auto voor u. Wat doen in geval van aquaplaning Wat te doen als u in een diepe plas rijdt of uw auto begint over het water te glijden en u het contact met het wegoppervlak verliest? Niet remmen en als het niet anders kan, zacht pompend remmen. Gas terugnemen. Ontkoppelen. Laat u niet door andere weggebruikers opjagen. Wacht tot uw banden weer grip hebben op de weg.

4 4 Extra muros Nieuwe gevaarsymbolen op chemische (huishoudelijke) Eindelijk een wereldstandaard Onze wereld wordt alsmaar kleiner. We kijken er al lang niet meer van op dat we producten kopen die van de andere kant van de planeet komen. De communicatie over de gevaren van die producten laat echter soms te wensen over. Tot voor kort waren er geen universeel gangbare afspraken over wat er op zo n etiket moest komen. Landen of regio s hanteerden hun eigen regels en in geval van risicovolle producten kon dat tot gevaarlijke misverstanden leiden. Sommige landen bijvoorbeeld delen een bepaalde stof in als giftig en andere weer niet. Om al die redenen ontwikkelden de Verenigde Naties een eenheidssysteem voor de indeling en etikettering van chemische stoffen en mengsels: het Global Harmonised System (GHS wereldwijd geharmoniseerd systeem). Europa voert dat systeem in via de Europese verordening CLP (classification, labelling and packaging of dangerous chemicals) Dat wordt in de nabije toekomst ook in de supermarkt merkbaar. De doelstelling van het GHS is dat overal ter wereld alle producten op dezelfde manier worden ingedeeld en dat de gevaareigenschappen op dezelfde manier worden gecommuniceerd aan de hand van een reeks nieuwe pictogrammen. Tot nu worden in diverse landen en werelddelen soms heel verschillende symbolen gebruikt. Dat is een risico voor zowel de gewone burger die producten als javel, beits en white spirit gebruikt als voor werknemers in de industrie. Heel wat medewerkers in de chemie werken veel met scheikundige producten. Een goede opleiding Dr. Saskia Walraedt geeft voor essenscia in heel wat Belgische bedrijven opleidingen over de nieuwe etikettering.

5 5 producten over de nakende wijzigingen is dan ook noodzakelijk. In dat kader geeft essenscia, de overkoepelende organisatie van bedrijven in de chemische sector, opleiding voor de medewerkers van de leden. Buren mocht meeluisteren tijdens een opleiding door Dr. Saskia Walraedt van essenscia. Zuiver of gemengd? Dr. Walraedt maakt eerst een belangrijk onderscheid tussen de industrie en het thuisgebruik. Zuivere stoffen, zoals de industrie die veelal gebruikt, moeten op 1 december 2010 voorzien zijn van de nieuwe GHS-pictogrammen. De meeste chemicaliën die we privé gebruiken, zijn echter mengsels en voor die stoffen moet het etiket wettelijk uiterlijk in 2015 veranderen. Dat komt omdat bedrijven de tijd moeten krijgen om de informatie over alle bestanddelen apart te verzamelen. Toch gebruiken we ook en andere niet. Door wereldwijd hetzelfde indelingssysteem te hanteren, vermijden we dat. Het nieuwe indelingssysteem is echter voor bepaalde gevarenklassen strenger en bovendien zijn er nieuwe klassen bijgekomen. Daardoor zullen meer stoffen en mengsels als risicovol worden ingedeeld en zullen er bijgevolg op de productetiketten meer pictogrammen verschijnen. Dat wil echter niet zeggen dat de stof zelf verandert, noch haar intrinsieke eigenschappen of gevaren: javel blijft javel. Informeer de bevolking Dr. Walraedt stelt dat het niet de taak van essenscia is om de brede bevolking in te lichten over die wijzigingen. Dat is de taak van de overheid. Je kunt echter vaststellen dat er weinig burgers afdoende informatie hebben gekregen over de gevaarsymbolen, de oude Oud en nieuw De vertrouwde oranje, vierkante symbolen worden vervangen door nieuwe, roodwitte symbolen in ruitvorm. Naast de zeven meest voorkomende pictogrammen zijn er twee nieuwe voorzien: een pictogram voor gassen die onder druk in een fles zitten en een voor stoffen die op lange termijn gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid. Dat is een belangrijke uitbreiding. Vroeger werd voor acute gevaren en langetermijngevaren hetzelfde symbool gehanteerd. Nu kan de consument ook bewuster omgaan met producten die op termijn gezondheidsrisico s kunnen inhouden. GHS01: Explosiegevaar GHS02: Ontvlambaar De nieuwe pictogrammen zullen binnenkort in de supermarkt te zien zijn. De Verenigde Naties ontwikkelden een wereldwijd toepasbaar eenheidssysteem voor de indeling en etikettering Nieuw GHS03: Oxiderend, Brandbevorderend GHS04: Gassen onder druk thuis zuivere stoffen. Denk maar aan aceton of white-spirit. Voor die producten zullen de pictogrammen ook op 1 december 2010 aangepast worden. Bovendien zijn de meeste bedrijven in België vooruitziend zodat de kans groot is dat ze ook voor mengsels aanpassingen vroeger doorvoeren dan wettelijk voorzien. Op heel wat van chemische stoffen en mengsels: het Global Harmonised System (GHS wereldwijd geharmoniseerd systeem). GHS05: Bijtend producten in de supermarkt, mengsels of niet, zullen dus al nieuwe pictogrammen verschijnen noch de nieuwe. De invoering van het GHS GHS06: Giftig (enkel nog voor acute gevaren) vóór biedt een uitstekende aanleiding om die achter- Meer symbolen In de opzet van het GHS zijn niet enkel de stand in te halen. België ontwikkelt momenteel een sensibiliseringscampagne. Daarnaast moet elk land een nationale helpdesk voorzien waar GHS07: Irriterend, Schadelijk (geen één op één omzetting mogelijk) symbolen van belang. Ook de onderliggende indeling van de stoffen in klassen en categorieën verandert. Zoals gezegd beschouwde sommige landen bepaalde stoffen als giftig je terecht kan voor informatie. Ook het antigifcentrum stelt de informatie beschikbaar. Maar omdat dat nog even op zich laat wachten, zorgt Buren hierbij alvast voor een eerste aanzet. Nieuw GHS08: Lange termijn gezondheidsgevaarlijk WEB CHECK Meer info op onder andere deze website: GHS09: Gevaarlijk voor aquatisch (waterachtig) milieu

6 6 Vito-metingen & Burenplatform VITO-metingen In de periode tussen 11 november 2009 en 10 februari 2010 heeft VITO opnieuw metingen uitgevoerd op elf vaste meetpunten rond het bedrijf. Het merendeel van de gemeten concentraties is gezakt tegenover de vorige metingen in Waar er wel (beperkte) stijgingen waren, liggen de meetwaarden ver onder de officiële grenswaarden. Resultaten meetcampagne VITO: evolutie van de gemiddelde immissieconcentratie (1) in de omgeving van BP en in functie van de tijd (waarden in microgram per kubieke meter) dec-97 okt-99 jun-00 jan-02 okt-03 okt-04 sep-05 nov-07 nov-09 Grenswaarde (2) mrt-98 jan-00 sep-00 apr-02 jan-04 jan-05 jan-06 feb-08 feb-10 methylacetaat gem (3) geen 2,3 1,6 3,3 2,3 1,6 1,0 2,7 2,3 max (4) geen 15,9 16,6 31,6 22,9 8,7 4,3 24,8 7,7 200 benzeen gem 2,3 1,4 1 0,8 1,7 1,6 1,5 1,3 1,7 max 3,1 1,9 2,4 2,2 2,9 2,6 2,7 2,0 2,7 5 tolueen gem 5,5 4,5 3,3 2,3 2,9 2,9 2,9 1,9 1,7 max 19,9 10,3 7 5,8 4,4 4,6 3,8 3,4 2,8 260 o-xyleen gem 1 0,8 0,7 0,5 0,7 0,7 0,9 0,5 0,5 max 3,3 2,1 3,1 1,5 1,7 1,9 5,0 1,4 2,1 870 m/p-xyleen gem 6,1 3,1 2,6 2,2 4,1 2,7 4,7 2,7 2,6 max 80, ,4 8,7 12,5 6,4 20,5 9,0 9,7 870 (1) Immissie is wat er toekomt. Een immissiemeting is een meting aan de kant van de ontvanger. (2) Grenswaarden/richtwaarden aangegeven door de WereldGezondheidsOrganisatie (WHO) of bestaande wettelijke grenswaarden in Vlaanderen of omringende Europese landen (3) gem staat voor het gemiddelde over de volledige periode en over het volledige gebied. (4) max staat voor het absolute maximum over 1 maand op 1 punt. Relatie met omwonenden is verbeterd Burenplatform schakelt versnelling lager Het Burenplatform is in 2001 opgericht als een denktank van mensen van buiten en binnen de fabriek. Het houdt zich vooral bezig met het maatschappelijk draagvlak voor de fabriek. Onder meer omdat er steeds minder agendapunten zijn, wordt het aantal samenkomsten verminderd tot minstens één keer per jaar. Het Burenplatform wil door constructief overleg onder andere het evenwicht tussen de omgeving en de fabriek optimaal houden en tegelijk de continuïteit en de potentiële groei van het bedrijf mogelijk maken. De leden, een twintigtal, zijn mensen uit Geel, Meerhout en Laakdal, aangevuld met experts van instanties zoals de Milieu-inspectie en vertegenwoordigers van BP en INEOS. Toen het Burenplatform in 2001 in het leven werd geroepen, was de relatie tussen de omwonenden en de fabriek vertroebeld. Het is mede dankzij initiatieven zoals het Burenplatform dat die verhouding in belangrijke mate verbeterd is. De deelnemers vinden het zinvol om het platform te behouden, maar door het ontbreken van agendapunten is de vergaderfrequentie de laatste jaren sterk verminderd. Ook de aanwezigheid van de leden is afgenomen door de minder dwingende agendapunten én door eigen wel steeds drukker wordende bezigheden. In de toekomst zou wel een basiswerking behouden blijven. Daarnaast zouden de leden projectmatig samenkomen, afhankelijk van een eventuele toekomstige problematiek. Op dat moment zal ook bekeken worden of het Burenplatform bijkomende personen uitnodigt die een bijdrage kunnen leveren in het kader van die problematiek. Het verslag van de bijeenkomst van 2 juni 2010 kan via de website gedownload worden. De deelnemers vinden het zinvol om het Burenplatform te behouden, maar door het ontbreken van agendapunten is de vergaderfrequentie de laatste jaren sterk verminderd WEB CHECK Voor de omwonenden > Burenplatform > Verslagen

7 7 Overlegcommissie Overlegcommissie In dit artikel komen de thema s aan bod die besproken werden op de Overlegcommissie van 21 april 2010 en dat voor zover ze niet al in deze of vorige edities van Buren worden of werden behandeld. De basis van dit artikel is het officiële verslag van de samenkomst. Voor de leesbaarheid en gezien de beperkte ruimte in dit blad worden de teksten mogelijk ingekort. U kunt het volledige verslag steeds downloaden vanop de website van BP in Geel. Jaarlijkse geluidsmeting Vinçotte heeft in januari-februari 2010 de jaarlijkse immissiemetingen uitgevoerd op de vier vaste meetpunten rondom de fabriek (zie illustratie). De geluidsniveaus zijn stabiel gebleven op de punten A en G, en licht verminderd op de meetpunten F en B. Tijdens de metingenen zijn over de ganse periode spectrale analyses uitgevoerd in meetpunt A en meetpunt G. In beide meetpunten werd laag tot middenfrequent geluid geregistreerd dat afkomstig kan zijn van de industrie en van het wegverkeer. In Winkelomheide werd een tonaliteit van 25 hertz vastgesteld, een niet direct hoorbaar geluid waarvan de bron niet gekend is. Bij zowel BP als INEOS wordt gekeken of daar de oorzaak mogelijk te vinden is. BP bevestigt dat er op de site geen wijzigingen zijn gebeurd naar aanleiding van het uitbreidingsproject in 2008 die aanleiding kunnen geven tot een verhoging van het laagfrequent geluid ter hoogte van de Rundershoek in Eindhout. Wat betreft het geluid in Winkelomheide, werd het geluidsniveau ter hoogte van de nieuwe compressorhal opgemeten. Daaruit kan afgeleid worden dat de wandisolatie voldoet, maar de afwerking niet. Daarvoor wordt actie ondernomen. Geluidshinder treinrangeringen BP in Geel werkt samen met twee verschillende operatoren (Railforce/Bcargo en Crossrail), voor leveringen van product via het spoor. Infrabel, de infrastructuurbeheerder van het Belgisch spoorwegnet, kent daartoe zogenaamde slots of rijpaden toe aan de respectieve operatoren. Zoals vermeld in de mail van 15 januari 2010 zullen de treinrangeringen van Railforce/Bcargo plaatsvinden tussen 6.30u en 9.30u s morgens en dat op dinsdag, woensdag en vrijdag. Voor Crossrail daarentegen zullen de treinrangeringen uitgevoerd worden op maandag en donderdag tussen 3 en 5 h s morgens, zoals vóór het incident van 4 augustus 2009 aan het seinhuis in Herentals. De beladen wagons worden opgehaald rond 17 h. Geurhinder In oktober 2009 heeft de firma PRG, specialisten op het gebied van geurproblematiek, een geurstudie uitgevoerd ter hoogte van de CRU sump put en van de waterzuivering. Dat leverde onder andere een reeks van geurkaarten op. De geurkaarten van de CRU wezen uit dat omwille van de zeer lage waarden het zeer onwaarschijnlijk is dat geurhinder buiten de fabrieksomheining waargenomen wordt. De geurkaarten van de waterzuivering gaven een meer genuanceerd beeld. Zo zou daar de geurdrempel (= de concentratie van een stof die door de helft van de waarnemers nog kan onderscheiden worden) gedurende 2 % van de tijd op jaarbasis worden overschreden en is er bijgevolg geurhinder mogelijk. Er zullen verdere stappen ondernomen worden om benzaldehydes op te sporen aan de bron, dit aan de hand van een intern stalenplan. Er zal nagegaan worden waar de benzaldehydes gevormd worden en waar/hoe ze geëmitteerd worden. Voor meer detailinformatie kunt u terecht op website van BP in Geel. PTA3-koeltorenpluim BP heeft antwoord gekregen van de Provincie op de in 2005 ingediende studie naar een mogelijke reductie van de PTA3-koeltorenpluim. De Bestendige Deputatie gaat akkoord met de stelling dat de huidige koeltorentechniek kan beschouwd worden als de best beschikbare technologie (BBT) en dat geen verdere maatregelen nodig zijn. Verder Andere thema s die aan bod kwamen, maar die al in Buren behandeld worden of werden: Overzicht Groene Telefoon zie Buren 41 (jaaroverzicht) Status saneringsproject geluid zie p. 8-9 in dit blad VITO-metingen zie p. 6 in dit blad WEB CHECK Voor de omwonenden > Overlegcommissie > Verslagen De resultaten van de geluidsmetingen in januari-februari 2010 en ter vergelijking die van 2009.

8 8 Kerncijfers uit 2009 Geluidssaneringsplan afgerond Werken aan een stillere fabriek BP heeft de laatste jaren onophoudelijk geïnvesteerd in allerlei manieren om de geluidsoverlast voor de buurtbewoners te beperken. Vooral na de bouw van PTA3 in 1998 werd dat een thema. Het Actiecomité en de buurtbewoners legden toen de vinger op de wonde. In twee grote saneringsbewegingen pakte BP de geluidsproblemen aan en begin 2010, elf jaar later, kon het bedrijf de laatste fase afronden. Milieucoördinator Linda Bets was er van in het begin bij betrokken: De recentste metingen door het onafhankelijk bureau Vinçotte bewijzen dat de doelstellingen, opgelegd door de overheid, gehaald zijn. Dat geeft toch wel een goed gevoel. Linda legt uit dat geluid een complexe materie is: Om te beginnen is het een subjectief gegeven. Wat door een bepaalde persoon als lawaai ervaren wordt, is dat voor de andere niet. We moeten dus wetenschappelijk te werk gaan en daarom gaan we decibels meten, aangeduid als db(a). Daarbij moet je weten dat een stijging of daling met drie db(a) al een verdubbeling of halvering betekent van de geluidsintensiteit. Het meten van geluid is op zich ook niet eenvoudig. Voor gassen bijvoorbeeld, kunnen we werken met emissiemetingen: daarbij soort nulpunt te creëren. Op basis daarvan werd een geluidkadaster opgesteld voor de ruime omgeving. Daaruit bleek dat de impact van BP niet onaanzienlijk was op de omliggende woongebieden. Bij de start van PTA3 in 1998 bleek het probleem nog te verergeren. Die fabriek was al ontworpen voordat geluid echt op de milieuagenda stond en daardoor was ze te luid. Zoektocht naar evenwicht In 2002 moest BP na dertig jaar operaties een hernieuwing van zijn algemene milieuvergunning krijgen. Een voorwaarde in die vergunning was dat BP verder werk zou maken van geluidsbeperking. Linda: We hebben toen een nieuw saneringsplan opgesteld dat het provinciebestuur in 2006 goedkeurde. Dat Door een samenloop van omstandigheden sprong de overlast bij de opening van PTA3 in 1998 erg in het oog, maar de klachten waren terecht. meet je gewoon aan bijvoorbeeld de schoorsteen wat er wordt uitgestoten. Bij geluid doen we dat ook, maar daarnaast moeten we toch vooral kijken wat de immissies zijn. Je moet op een bepaalde plaats meten wat er toekomt. Dat is helemaal niet eenvoudig omdat andere invloeden, zoals de E313-snelweg of de windrichting, het resultaat mee bepalen. Kortom, geen gemakkelijke materie. Nulpunt Bij BP ging het geluidsaspect voor het eerst echt een rol spelen vanaf eind jaren negentig. Linda: De milieuwetgeving werd in die periode veel strenger gemaakt. In 1997 was er een onderhoudsstillegging van de volledige fabriek gedurende drie dagen. Dat was het ideale moment om een Linda Bets was als milieucoördinator van in het begin bij de geluidsproblematiek betrokken.

9 9 plan legde een limiet op van 48,5 db(a) voor de oude installaties. Voor nieuwe installaties was die wettelijk al vastgesteld op 45 db(a). Toen konden we echt uit de startblokken schieten. De luidruchtige beluchters in de waterzuivering hadden we op dat moment al vervangen, maar er was nog werk aan de winkel. Op drie jaar tijd hebben we heel De echte sanering is wel afgelopen, maar de metingen gaan gewoon door. Het beheersen van geluid is immers een continu proces wat onderdelen vervangen, isolatieschermen geplaatst en installaties ingekapseld. Dat soort werk is immers constant zoeken naar een balans tussen geluidsvermindering en functionaliteit. Je moet bijvoorbeeld rekening houden met de toegankelijkheid van een installatie of de invloed op de brandveiligheid. Kan een ingekapseld toestel makkelijk gerepareerd worden? Kan er nog geblust worden bij brand? Die evenwichtoefening hebben we eind januari 2010 helemaal afgerond. Slijtage Linda kijkt tevreden terug op de afgelopen periode. De doelstellingen werden gehaald, maar toch is het werk nooit echt klaar. De metingen gaan gewoon door en het beheersen van het geluid is een continu proces. Daarnaast kunnen ook tijdelijke mankementen of slijtage een invloed hebben op het geluid. Het blijft dan ook onze taak die oorzaken snel op te sporen en te verhelpen. We werken ook verder aan de geluidsvermindering van de aangemeerde schepen. Tot slot besteed ik ook nog tijd en middelen aan het onderzoeken van klachten over laagfrequent geluid. Een moeilijke materie, met zeer specifieke oorzaken en klachten. Uitdagingen genoeg op het geluidsfront Een voorbeeld van de positieve evolutie van de geluidsuitstoot, hier in de eenheid waterzuivering-nutsvoorzieningen (WWT en OSBL)

10 10 Wakannekik! De kinderen hadden heel goed nagedacht over hun uiteenlopende talenten en er hun T-shirts mee beschilderd: muzikaal, netjes, creatief, grappig, handig, tevreden, spontaan, knuffelachtig, sportief... Wakannekik! Op zoek naar het echte talent van Piloot, brandweerman, verpleegster, zangeres Veel kinderen dromen ervan om later een beroep uit te oefenen dat hen plezant lijkt. Hun ouders daarentegen hebben heel dikwijls andere keuzes in gedachten, veelbelovende jobs die hoog op de sociale ladder staan. Helaas heeft geen van beiden oog voor de eigenlijke talenten of interesses van de kids. Het nieuwe project Wakannekik! moet hen helpen om de juiste studiekeuze te maken op basis van wat ze kunnen. Buren was erbij toen het unieke project werd voorgesteld. Wakannekik! is een initiatief van VOKA Kempen om de bedrijfswereld en het onderwijs te laten samenwerken rond onder meer de studiekeuzes van kinderen. Het project start vanaf de tweede graad lager onderwijs. Het is de bedoeling om jongeren vanaf negen à tien jaar bewust te maken van keuzes die gemaakt moeten worden, zegt medeorganisator Luc Stevens van de Vrije Basisschool Sint-Dimpna in Geel. Zelf staat hij al 27 jaar in het onderwijs en ziet hij de noodzaak van dat project in. Heel wat kinderen maken in de overgang naar het middelbaar de foute studiekeuze. Enerzijds omdat ze te weinig stilstaan bij de mogelijke beroepen die ze later kunnen gaan uitoefenen en dus ook geen besef hebben van de nodige opleidingen daarvoor. En anderzijds omdat de ouders hun kinderen vaak in een Heel wat kinderen maakt in het middelbaar de foute studiekeuze. te hoge richting duwen. Onder het motto Je kan nog altijd zakken naar een lagere studierichting, sturen ze hun kroost naar het ASO en bij voorkeur het hoogste niveau. Maar ze beseffen niet dat lang niet alle kinderen dat aankunnen of de ambitie hebben om later een universitair diploma te halen. Zo ontstaat een watervalsysteem, waarbij een kind telkens geconfronteerd wordt met zijn beperkingen en slechte resultaten behaalt. Door deze negatieve spiraal is de motivatie op de duur ver te zoeken, waardoor de jongere zich nergens nog voor wil inzetten: Het lukt toch niet. Resultaat: de individuele vaardigheden worden onvoldoende ontwikkeld en die foute studiekeuze bepaalt de rest van zijn leven. Ambitieuze ouders Bij de start van het initiatief hadden al zeventien scholen uit de regio Kempen zich ingeschreven voor Wakannekik!. Tijdens een aantal projectdagen op school werken ze rond het ontdekken van hun eigen talenten om in een latere fase keuzes te maken op basis van die talenten, maar ook op basis van hun vaardigheden en interesses. Door zich te baseren op hun eigen capaciteiten, competenties en persoonlijkheid

11 11 De toneeltjes werden verzorgd door twee acteurs, onder wie we Arthur van Schuif Af herkenden. Stefanie (rechts) wil zangeres of schrijnwerkster worden. uw kind kunnen leerlingen bijgevolg instromen in de voor het individu best mogelijke studierichting. Maar omdat de gedrevenheid van heel wat ouders volgens Luc Stevens een groot deel van het probleem is, richten de initiatiefnemers zich ook tot hen. Tijdens de voorafgaande projectdagen hadden de kinderen hun T-shirt beschilderd met een afbeelding van hun talenten en dat in overleg met hun ouders. De juf had ballonnen voorzien waarop hun goeie eigenschappen vermeld stonden en ze hadden een liedje ingestudeerd. Bleek dat de kinderen heel goed hadden nagedacht over hun talenten en eigenschappen. Die waren zeer uiteenlopend: muzikaal, netjes, creatief, grappig, handig, tevreden, spontaan, knuffelachtig, sportief... Via toneelvoorstellingen worden de ouders bij het project betrokken en uitgenodigd om mee na te denken over deze thematiek. Buren zat mee in het publiek bij de voorstelling in SAIO in Geel. Drie grappige sketches werden afgewisseld met intermezzo s van de leerlingen. Zangers of schrijnwerkster De toneeltjes werden verzorgd door twee acteurs, onder wie we Arthur van Schuif Af herkenden. De ene keer waren ze Bob en Kevin, de andere keer Jeanine en Francesca om dan weer Jefke en Joske te spelen. Het kwam er telkens op neer dat kinderen vaak door hun ouders gepusht worden om in de hoogste studierichting te starten, dokter of advocaat te worden en veel geld te verdienen. Onder het motto Je kan nog altijd zakken naar een lagere studierichting, sturen vele ouders hun kroost naar het ASO. Helemaal fout. Maar de vraag is of het kind daarmee wel gelukkig is. Uit de sketches bleek van niet. Het was duidelijk dat dat een overdreven voorstelling was, maar dat is naar verluidt de opzet om ouders aan het denken te zetten. Dat was blijkbaar gelukt bij de mama van Stefanie (10). Toen haar dochter ons toevertrouwde dat ze ofwel zangeres ofwel schrijnwerkster wou worden, zei ze: Stefanie verandert nogal snel van idee, dus we zullen nog zien of ze echt schrijnwerkster wil worden (lacht). Maar als dat zo is, dan moet ze dat vooral doen. Het is haar keuze en het belangrijkste is dat ze later met plezier gaat werken. Ze moet haar baan te lang uitoefenen om het tegen haar zin te doen. Sam (9) was er ook nog niet helemaal uit wat hij later worden wil. Ofwel het bedrijf van zijn papa overnemen en dus bierhandelaar worden, ofwel ploegbaas worden: anderen commanderen leek hem wel iets. Toch vond hij het moeilijk om dat nu al te beslissen: Het moment dat ik echt werk moet gaan zoeken, is nog zo ver weg. Mijn studiekeuze moet ik al sneller maken en ik denk dat het iets met mijn handen zal worden. Ik heb geen zin om me op dikke cursussen te concentreren. De toneelstukjes hadden alvast wel zijn volle concentratie. Ik vond ze erg grappig! Continuïteit Het project Wakannekik! is geen eenmalig gebeuren. Zo krijgen de deelnemende scholen de gelegenheid om in de derde graad van het basisonderwijs beroep te doen op bedrijven die bereid zijn om een bedrijfsbezoek op maat te organiseren. Ook bestaat de mogelijkheid om er gastsprekers naar de klas te halen om over hun beroep te vertellen.

12 12 t Buurtje Chat Chat Chat Chat Chat Chat Chat Chat Chat Chat Chat Achter de monitor, bijna in de pc zat Bernard ongedurig te wachten nerveus sleepte hij zich tot de wc om daar zijn slakkenzenuwen wat te verzachten. Nieuw bericht klonk op dat ogenblik en Bernard schuifelde in vier, vijf, zes tot bij het scherm, en met één tik las hij de stem van zijn droomprinses. Dag mijn held, klonk het in rood alfabet en Bernards voelsprieten kleurden tot buiten de rand, hij antwoordde voorzichtig in lichtviolet en hoopte op nieuwe letters van de andere kant. Zo hupte de liefde dartel over en weer en maakte twee wezens gek van verlangen Bernard en Nellie, een koppel dat virtueel veilig met hun liefde in de pc zat gevangen. Tot de warmrode stem plots weer verscheen: Wanneer zien we elkaar nu in het echt? Bernard maakte een sprong en wist geen een letter meer gezegd. Ze wou hem zien, in levende lijve hij keurde zijn sprieten, met volle moed. Zou hij zo ook geliefd kunnen blijven? ach, een date was best, dan wist hij het voorgoed! Bladstempelen Nodig: Verschillende kleuren (plakaat)verf, stevige herfstbladeren in veel vormen, gekleurd papier Doen: Meng verf met water, zodat die zacht is. Leg een herfstblad op een krant met de nerven naar boven. Geef het blad een dikke laag verf. Stempel met het blad op gekleurd papier. Knip de gestempelde vormen uit en gebruik ze om een dier te maken / te versieren (een egel, een leeuw met veel manen ). Ze spraken af, de volgende morgen bij de oever van het meer Bernard maakte zich eerst nog wat zorgen over de staat van zijn woonst en zelfs het weer. Pasta sieraden Nodig: Verschillende soorten pasta in de vorm van vlinders, staafjes, letters, diertjes Stevig touw, elastiek of visdraad, een schaar, glitter- of goudverf Zijn huis kreeg een beurt en werd piekfijn en de slak bond een rode roos aan het dak. Zo zou Nellie hem herkennen en om zeker te zijn stak hij er nog één in zijn borstzak. Nerveus vertrok hij op pad en op tijd en keek nieuwsgierig om zich heen maar na een uur nog geen slakkenmeid verveeld kauwde hij blaadjes en voelde zich alleen. Doen: Rijg de pasta aan elkaar tot een hals-, arm-, of enkelband. Voor een spetterend effect kan je de deegwaren ook eerst beschilderen! Tot luid gezang zijn verdriet verstoorde, door een zingend nijlpaard in het frisse bad, en toen Bernard die vrolijke klanken hoorde, wist hij dat hij zijn vriendin voor zich had... Hij schoof tot bij het enorme beest, en reikte de roos aan Wat ben je groot, mijn schat! en zo begon een heel intiem feest en nooit praatten ze nog via de chat! Doe mee en stuur ons een tekening, gedichtje of verhaal op. Je kunt een bon van 15 EUR verdienen. Stuur jouw werkstuk naar: REDACTIE BUREN - jeugdwedstrijd BP PR-secretariaat Amocolaan GEEL Vergeet je naam, adres en leeftijd niet te vermelden! De winnaars worden schriftelijk verwittigd.