OMSTANDIG BERICHT VAN HET GEENE DEN ONDERGETEEKENDE. Vice-Hoofd-Schout van wegens Hun Hoog Mogende, binnen hunne Stad Maajlricht is wedervaar en;

Transcriptie

1 458. A 22

2

3 OMSTANDIG BERICHT VAN HET GEENE DEN ONDERGETEEKENDE M R J. H. VAN S L Y P E, Vice-Hoofd-Schout van wegens Hun Hoog Mogende, binnen hunne Stad Maajlricht is wedervaar en; Ter inftantie van Mr. J. Tulling van tildenbarneveld, Fifcaal van de Generaliteit, uit hoofde van e<ne door hem opgegeeve Secreete en Iilicite Correfpondehte, tusfchen Hem ondergeteekende en Zyne DOORLUCHTICE HOOGHEID, DEN HEERE HERTOG VAN BPUNSWYK, thans te Aaken rcfideerende, met oogmerk, om de Stad Maaf richt, door verraad, in handen van Zyne Keizerlyke Maeileit, over te leeveren; met by voeging van eenige noodzaakely kc remarques, omtrent het gehoude gedrag, van bovengemelde Advocaat Fifcaal, en voorts hoe decze zaak, ten genoege van den ondergetee-, kende, by den Souverein, naar gecaan richterlyk onderzoek, is uitgeweezen. O P G E D R A A G E N Aan de gezaamentlyke Ingezeetenen eer Stadt Maaftricht, zyne t getrouwe en geliefde Médeborgers, in het byzonder; en voorts in 't generaal, aan gehee! Nederland, en alle die geenen, voor welken, des onderg?teekendens Naam, Eer, en Reputatie, geproftitueert en vetdacht gemaakt is, en by publieke Nieuwspapieren, op eene Infamantc wyze is gecalumniëert geworden ; alles ten volkomen blyk, van des ondergeteekendens ongekreukte ontfchuld, ifreprochabel gedrag, en alzints Eerlyke en Getrouwe handel en wandel.

4 Autant qu'il faut ce foin, dëgards & de prudence, Pour ne point accufcr 1'honneur & 1'innocence; Autant il faut d'ardeur, d'inflexibilité, Pour déférer un trai:re a la fociété. Et 1'intérêt comraun veut qu'on fe réunifle, Pour flétrir un méclant, pour en faire Juftice. J'inftruirai 1'univers le fa mauvaife foi, Sans me cacher, je 'eux, qu'il fcache que c'eft moi; Un rapport clandefth, n'eft pas d'un honnêt-homme, Quand j'accufe quelqj'un, je le dois & me nomrae. GRESSET. JUoo veel voarzigtigfcid, en zorg men moet befteeden, Dat de Eer en de Onfhuld, niet verdrukt word, nog vertreedenj Geen minder yver dieid, myns oordeels, aangewend, Dat een Verrader won, alom, by 't volk bekend. Het algemeen belang escht middlen te verfchaffen, Om eenen booswicht t» doen fmaaden, te doen ftraffen. Wat my betreft, 'k za] hem doen weeten, kloek te moê, Niet ftil, maar voor di vuift, dat ik, dat ik, zulks doe; Een eerlyk man fpreek rond, en houd van geen verbloemen, Beticht ik iemand, 'k ten *t verplicht, en durf my noemsn. K. W. E.

5 ( 3 ) JAN DEN LEEZEK. Tg- ~w "Tanneer de Fiscaal der Generaliteit Mr. Tulling van Olden- \f %/ barneveld, myn Perfoon en Papieren, welke door hem met arreft bezwaart waren, op ordre en Refolutie van Hun Edele Mogende de Heeren Raaden van Stiaten, als in myn geval, ia naam van Hun Hoog Mogende gedeligeerie Richters geweeft zynde, ontfloeg, zoo was myn eerfte Werk, om mmediaat naar dit ontflag» het volgende Berigt te vervaardigen,ftreklendehet zelve, aan de eens zyde, om aan de geheele Natie, myn Chfchuld open te leggen, en aan de andere zyde, om aan alle Ingezetenen van Nederland een regtfchaapen denkbeeld te geeven, van de cnregtvaardige behandelingen door den Fiscaal my aangedaan; als hebbaide op eene ongeoorloofde wyze my berooft van dat voorregt, de 7ryheid namentlyk, waar op de Nederlanders, boven andere Natiën r<»men mogen, en tot welkers behoud ik, met alle welmeenende, bereid ber goed en bloed op te offeren, en dezelve tegens alle onderdrukkers op hel kragtdadigfte te befchermen; dit myn Berigt vervaardigde ik op eene w;ze, dat ik in plaats van de ftukken, waar op ik my in deeze koome:e beroepen, daar agter, by wyze van Bylagen te voegen, verkoos, dezelve in het Berigt zelve in te lasfchen, tot meêr gemak van mynm Leezer. Met voorneemen dan, om het zelve op dien voet ter Druk]erfen te bezorgen, begaf ik my gepasfeerde maand Juny naar'shage, ten einde de reftitutie van myne Papieren by den Souverein ootmoedig te verzoeken, alzoo de Fiscaal dezelve behield, en zig de ordres van Hun Edele Mogende weinig bekreunde, ten minfte daaraan niet voldeed; dog myne fmeekingen, fchoon gegrond, op twee Refolutien van den Edele Mogende Raad van Staaten, waren zonder de minfte vrucht; dus ik genoodzaakt was naar alle gedaane onkoften, zoo van myne eerfte als tweede reis naar 'sliage, onverrigter zaake naar Maaftricht te retourneeren, om met voorkennis vanmynen Souverein, posfesfievan myne publique bediening teneemen, ftellende dus het uitgeeven van dit myn Berigt nog uit, A 2 m

6 ( 4 ) in hoope, dat myne zaaken, welke Commisforiaal gemaakt waren, fpoedig afgedaan, en hy Fiscaal, ten minfte provifioneel, en op eene ferieufe wyze, zoude gelaft en geordonneerd, in plaats van geauthorifeert worden, om my, ter obediëntie aan Hun Edel Mogendens Refolutien, de Papieren ter band te ftellen. Een geruime tyd, dog al weder vrugteloos, gewagt hebbende, geraakte ik genoegzaam moedeloos, zelfs ongeftelt van lighaam, zoo air dan nog myne gezondheid misfe, en befloot als een eerlyk man en getrouw Regent (ziende, dit ik geen afdoening van zaaken konde verkrygen, en men my, hoe orfchuldig ook, om deeze of geene inzigten, of om de fchande van deezen Fiscaal, te bedekken, vervolgde,) om my aan Hun Hoog Mogende als myne eenigfte Souvereinen, by Mis. five te addresfeeren, en hoo;ftdezelve op de ootmoedigfle en kragtigfte wyze, eene fpoedige afdoeninge van zaaken, af te bidden, welke Misfive, ik, op dat een egelyk overtuigt zy, dat ik de waarheid fchryve, hier by voege, z r de dezelve van deezen inhoud. HOOG MOGENDE HEEREN M Y N E HEEREN, Wanneer het U Hoog Mogende, volgens Hoogftderzelver Souve- reine Magt, behaagt hadien, myne zoo zieltreffende zaak, wegens eene verraderlyke opgegetve Correspondentie, te Hellen, in handen van Hun Edel Mogende te Ileeren Raaden van Staaten, ten einde van onderzoeken decifie: zoo mogte het my gebeuren, gelyk ook alle reden hadden om te vertrouwen, dat aan den Fiscaal Tullïng ontzegt wierden zyne beile eisthen, zoo Crimineel als Civiel, tegens my genomen. met authorifatie op denzelve, om my de gefaisfifeert geweeftzyndepapieren, alsnutereftitueeren; waar uitderhalven met regt moefte befluiten, van de my aangewreevene lafter gezuivert te zyn? en verplicht op deezen grond, debedieninge vanmynen Poft weder te moeten aanvaarden, niet twyffelende, of zal door eene voorduurende waar-

7 (5) waarneeming van denzelve,my Uw Hoog MogeiidenS gnnfté, protectie en vertrouwen waardig maaken, en meer en meer doen verlevendigen; 3, terwyl niet minder vermeende geregtigt te zyn, om mynepapieren van den Fiscaal te rug te éisfchen, en reftitutie van dezelven te vraagen y dog in dit laat/ie, hebbe my wederom, cndanks eene tweede aange- nomenereize, bedrogen gevonden, wart ik moefte ondervinden, dat daar aan voor als nog niet voldaan wierc; maar dat de Fiscaal eerfl tot die reftitutie, door Uw Hoog Mogeide gelaft moefte zyn, ten welke einde by zeide, zyn rapport aan Uw Hoog Mog. te hebben gedaan, en daar op binnen zeer weinige dagen, eene finaale Refolutie teverwagte. Indien de Ondergeteekende niet mtt ongeduld naar een' einde van deeze zaak reikhalzende was, hy zoude in geenen deelen Uw Hoog Mog. attentie, thans met zaaken van zoo veel gewigt bezet, laftig vallen; maar het rechtmatig ongedild aan de eene zyde, en de aanhoudende lafter inde publieke nieuwspapieren aan de andere zyde, treffen allerbitterft, het blank gemoed vin den Ondergeteekende, ja,, wat meer is, Hellen hem genoegzaam luiten ftaat, om zyne bedieninge met die luft waar te neemen, als iy wel wenfchte; en daarom Hoog Mog. Heeren, waare Vaderen, er Befchermers van onfchuldig - vervolgde onderdaanen, het zy my gegunt, de vrymoedigheid te 3, gebruiken, om my eerbiedigft, tot V, myne Overheeden, voor welke myne Ziele van yver, trouw, <n liefde brand, te wenden, en afte fmeeken, dat het Uw Hoog Mo. behaage mooge, (voor zoo verre het voorgegeevene van den Fiscaal in waarheid beftaat,) om over deszelfs ingediend rapport finial te refolveeren, op dat de Ondergeteekende, die zich niet zonder leden in eene allerfmertelykfle toeftand bevind, mag worden opgebeurt, en als een onfchuldige door Uw Hoog Mog. het geen alles is, wat hy in deze affmeektj erkent, en hem zyne papiere gereftitueerd werden. Het is in deze gegronde verwachting, dat de vryheid neeme, naar over Uw Hoog Mog., Hooge Regeeringe, Illuftre perfoonen, en, B aan-

8 ( 6 ) ~ aanzienelyke Familtén, vooral in deze daagen, eene dubbele maats van Wysheid, Moed, en Standvafligheid, te hebben toege^enfcht, my met alle fchuldige eerbied, waare onderdanigheid, en getrouwe gehoorzaamheid, te noemen HOOG MOGENDE HEEREN! MYNE HEEREN, UW HOOG MOGENDENS Onclerdanigfte en Gehoarzaamjïe Dienaar en Getrouwe Onderdaan, MAASTRICHT den July I7&5- J. H. VAN SLYPE, Vke Hoofdfchotit. Wie zoude niet gedagt lebben, dat iemand dus fmeekende, gehoor zoude vinden? doch neen! myne gebeden hoe ernftig en krachtig, zoo by monde, als by gefchrifte gedaan, zyn tot op dit ogenblik vrugteloos gebleven; zelfs verneme, lat de Fiscaal tegens my befwaaren zoude ingebragt hebben, wegens pligt verzuim, in myne hoge bediening; doch ik fchroomeniet, tezaggen, even zoo trouwloos, en ongegrond, als met inzigt tot myne Correspondentie, en dus tot zyne eeuwige fchande, ook dage ik een iegelyk uit, hyzy wie hy zy, Regent, of Onderdaan Groot of Klein, Ryk of Arm, om my van het geringde verzuim te overtuigen, zelfs wenfche net meer, en dit heb ik zelfs myn Principaal verzogt, dat Kun Hoog Mog. by publique advertentie een ieder op de allerfwaarfte pcenalitei:, gelieven te gelaflen, om de befwaren die zy tegens my zoude mooge» hebben, inwendig zekeren tyd,in te brengen, wanneer dit poincl ns zoude opgeheldert wezen, en blyke, dat de Fiscaal ten mynen opziclte een Tyran, een Eerroover, een Calumniateur is; of dat ten minfb die ingebragte befwaaren aan my openger legt worden, op dat ik èeze onrechtvaardige en bloeddorflige van zynen boozen handel overtuge, en eens eindelyk tegens denzelven eene eclatante fatisfactie, waartoe nog goed, nog bloed, zoo nodig, denken te fparen, magtig worde; te meer daar ik my in allen opzigten, al onderzoekt men myne papieren noch zoo naauw, onfchuldig kenne, en niernant geen zaak in de weereld meer kan ter harte gaan, dan in een Land, daar altoos een goede Juftitie heeft plaats gehad, deze niet te kunnen erlangen tegens eenen onrechtmatige vervolger. En derhalve geachte Lezers, niet wetende, of ik ooit myne papieren zal machtig worden, naogelykuit vreeze, dat ik van dezelve te veel gebruik

9 ( 7 ) gebruik zoude maaken ter bekrachtiging van myne onfchuld, of andere daar door te veel zouden ten toon (lellen; zoo hebbe, wyl myn eer, naam en reputatie, door geheel Nederland, ja ganfch Europa bezwalkt is geworden, en men myne Medeburgeren, gelyk zulks de konft in deeze dagen is, zoekt te misleiden, riet langer willen uitftellen, om als nu dit Bericht het dagligt te doen zien, zonfter invoeging der gereclameerde mikken, welke my ontweldigt, en dus buite myne magt zyn; met belofte nogthans, deeze, zoodra zy aan my zullen zyn uitgereikt, ter drukpers te Hellen, en dus openbaar te maaken; of zoo men mogelyk mogte goedvinden, my dezelve te onthouden, (de wil dog van den Souverain, hoe vry ook mene te zyn, zal my tot een Wet zyn,) denkelyk om perfoneele redenen, cie voor het tegenwoordige nog niet zal bybrengen, fchoon gemakkeïyk te doen, zoo zal niet nalaaten van zoo veel myn geheugenis toelart, dezelve in zyne wezentlyke inhoud met den druk te openbaaren; rtet uitdagingen van een iegelyk om te bewyzen, dat iets anders als de zuivere waarheid fchryve; en zulks: Eensdeels om daar door alle kwaade denkbeelden, welke de Fiscaal onze Natie van my heeft ingeboezemd, weg te neemen, en in die waarachtige verzekeringe te brengen, dat niets, dan een ongeoorloofde drift, vervloekte pasfie, of wel misleidingevan Lieden, welke ik voor myne Vrienden hield, ten minften buiten fhat oordeelden zo laag van geeft te zyn, oorzaak gegeeven heeft, en geweeft is, van myne uitgeftaane, en nog voortduurende onregtmatige vervolgingen. Anderdeels op dat de Natie een vry ooideel vellen, of in een Vry Gemeenebeft, iemand zulke papieren, die h;m volftrekt perfoneel betreffen, door een Fiscaal moogen ontweldigt, en agter gehouden worden gelyk dan ook niet zal nalaaten eerftdaags, aan de Natie, myneinnigfte gevoelens met betrekking tot ons dierbaar Vaderland, met den druk meede te deelen, in een werkje, het welk ik in het afgeloopene jaar geconcipieert hadde, en waar omtrent de Lezers nadere opening in het volgende berigt vinden zullen ; my gewillig aan het oordeel van Nederlandfch vrye Natie fubmitteerende, en geruft myne Vervolger ja dood vyand afwagtende, welke ik niet vreeze, maar gelyk hy verdiend minagte, ten zy hy zich opene, en te kenne geve, welke deugenieten zyne verleiders en de aanftokers tegen my geweeft zyn. B 2 Ont-

10 (8) OntFangt' dan goedgunftige Leezer provifioneel myn berigt zonder Bylaage, maar flaat daarom niet te min geloof aan mynè voorgebragte woorden, detydzal, myne onfchuld, thans zoo Godsjammerlyk befmet, nog klaarder, en mogelyk uit hoofde, dat men my dan dwingt te fpreeken, op eene eclatanter wyze daar ftelien, al moert ik dan ook om perfoneele leedenen, die ik nader openen zal, ongelyk lyden en verdraagen. Wie der flervelingen tcg behoeft te zwygen, wanneer het recht en de waarheid zyne gronden van pleitgeding zyn? Het is waar de Souverain kan gelaften om riet te fpreeken, maar dan vraage ik; waar blyft 'slands Vryheid? ff is het my alleen verboden, daar ik ook een Vry perfoon ben, om tei myne verdediging te fpreeken? zoojaa, dan vinde ik my verplicht, S ad en Vaderland te verlaaten, en my onder het gebied van een anderei Mogentheid te ftellen, en vervvagt dan niet minder, zo het een als het ander; want myn gefchondene Eer, en dat door een gemeen perfoor, zal en wil ik handhaven, en gedenke die niet, het mag dan gaan, zoo als het wil, dan met myn leven te verliezen, en die gene, welte anders ten mynen opzichte zoude denken, of meenen dat deeze gecwonge uitftapmyne regtvaardige zaak zoude verflimmeren, door myne tegen party te verbitteren, houde ik voor lieden die alle kenteekenen van eerlykheid en deugd hebben afgelegd. Voorts geagte Leezer, het zy gy my gunftig zytofniet, leeft voorfpoediger, gelukkiger, er gerufter, en blyft bevryd, ö alle gy Nederlanders voor dusdaanige jehandeling, als ik hebbe moeten doorftaan, en nog ondergaa; dat vreede en welvaart Uwe huizen fteeds verzeilen, en dat wy ons alle eerlang daarin mogen verblyden, dat de Eendragt binne onze muuren herftelt werde, op dat het ons ongelukkig, en zinkend Vaderland, in eeuvigheid welgaa; dit is de oprechte en hartelyken wenfch van U Lieder Onderdaanige en Dienflwülige Dienaar en Getrouwe Medeburger, J. H. VAN SLYPE, Vice Hoof'dfcbout. GEAGTE

11 ( 9 ) GEACHTE EN VAARDE MEDEBURGEREN! "Ik "Tïefs is natuurlyker en te gelyker tyd billyker, dan dat een Regent, die fiiéfc j^ll alleen is beklad geworden, met de enorme en God en Menfcheljk Majefteit ** ^ fchen-^ende misdaad v an Verraad, maar daarenboven als zoodanig eenen op eene Crimineele wyze is aangetaft en vervolgt geworden, zigopentlyk, na dat hy door zynen wettigen Souvcrain,en wel mar een raauwkeurig gedaan Rechterlyk on!er/.oek,is vrygefprooken geworden, ]uftificeerten aan zyne Medeburgeren toondt, hoe zeer dezelve nimmer aan dusdanige lafter geloof gaven, dat hy waarlyk ook die geene ïs» waar voor hy ïitoos is gt houden ceworden, te vveeten voor een Regent, bezield met llfde voor zyn Stad en voor het welzyn van derzelver Ingczeetenen niet alleen, maar met onkreukbare trouw voorzone Geëerbiedigde Overlieden en het Gemeene Land. Dit nu,en niets anders is de reeden, dat ik my verplicht reekene, om myne Zaak ( hoe zee"- ook myne ziel van aandöeninge wegfmeldt, wanneer ik aan den Laf>er my aangewreeven, en aan de behandelingen van den Advocaat Fiscaal,my aai (Tedian, gedenkej voor een ieders oog open er. ten toon te leggen, op dat dus een iegtlvk met gron!t over de zaak moge ooideele, het welk met voegzaamheid en fidutie anderzints niet gefchieden kan. Om dan derhab-en de zaak uic haaien oorfprong afteleiden, en tot deszelfs uiteinde toe in een helder daglicht te ftellen, zoo drage ik, myne fteeds geliefds Medeburgeren! welkers voorganger in trouw en eerlykheid voor onzen Geëerbiedigden Souverain, ik verhoope altoos geweeft te zyn, en tot mynen laatften adem toe,hoope te verblyven; voorts aan alle anderen Ingezeetenen myner geboorte Stad, en dus ook aan die geenen, welke in het Militairen en, van my fteed.< geacht, Krygs bewind, gefteld zyn, zoo hooge als mindere Stands-Perzoo- Een: met een woord, aan alle Inwoonderen van ons dierbaar Nederland of gemeene beft, voor welkers oog myn naam zoo eerfchendend, by onderfcheide Nieuwspapieren is aangetaft geworden, dit navolgend allerwaaragtigft verhaal voor. Daagende alle myne, zoo bekende als onbekende vyanden,uit, my van de minfte loogentaal in de geringfte omftandigheid, door my ter nedergefteld, te konnen overtuigen. * O Ö # O Wanneer ik dan in onderfcheidene Niéuws-Papieren, als' mede in den Pojl van den Nederrhyn, Schryvers,die hun dagelyks werk maken, om uit verdervende in?igten hoog aanzienelyke, zoo wel als mindere Stands-Pei_oonen, te lafteren, gcleezen hadde, dat door zeker Hof,oi Groot Koning, aan den Heers Rhyn*nve van Salm waare te verftaan gegeeven, dat 'er binnen de Stad Maaftricht eene geheime en illicite Correfpondentie, tusfehen Zyne Jboorlugtige Hoogheid, den Heere Hrtog van Brunswyk te Aken refideerende, gehouden wierd. en wel, ten einde die Stad by verraad in handen van Zyne Keizerlyké Majejleit te ftellen. C ZcW

12 ( io ) Zoo wierd ik in het binnenfte van myne ziel, weegens zulk eene fnoode grouweldaad ontroerd, en rekende het van mynen indifpenfabele plicht, om weegena dit gewigtig ftuk, eene advertentie te laaten Hellen in de Nieuvvstydingen van de Heer Pieter Gosfe Junior te'shage, C e en man, van wiens oprechtheid ik my konde verzeekeren, en die, buiten, en abftract. van zyne perfoneele qualiteiten,uit hoofde van welke ik hem als een waar Vaderlandsgezinde agte en eere,) met alle bereidwilligheid zyne drukpersfe leendt, om zulke dingen bekent te maaken, die alleen verftrekken, om quaadaardige Courantiers, ile^ts fchryvende,om ons dierbaar Vaderland inwendig te beroeren, en alle welmeenende zoo doenlyk te verderven, den mond te Hoppen, en dezelve van hunne ihoode lasteringen te overtuigen; zynde deeze advertentie, van volgenden inhoud geweeft. Wanneer iemand in perzcon beleedigt word, baard zuiks volftrekt gevoe- ligheid; in zulk geval bevincen wy ons, het zy dan brave Krygslieden binnen, het zy getrouwe Burgers van deeze Stad ; een onwaardig opfteller van de zoogenaamde Nedtrlandfche Qurant, wiens licentieufe inhoud reeds lange een ieders verwondering heeft tot zig getrokken, durft vermetel in zyn lafter Pa- pier N ter nederftellen: dat 'er tusfehen Litden van deeze Stad en den- Heen Hertog van Brunsivyk, te Aken zig ophoudende, eene geheime Corres-,, popden.ie zoude plaats hebben, uitloopende, om deeze Stad, en dus ons dier- baar Vaderland (want deeze Stad-wis eene onbeerlyke voormuur van de Ze- ven Vereenigde Staaten uitmsakt) te verraden. Een blyk voorwaar, dat deeze laftciaar, geen kennis draagt van de waare gevoelens onzer Buigery. Ik fpreeke met relatie tot onze Burgers, als zelfs,, een Burger zynde, (fchoon ik geen oogenblik aarlele, om insgelyks voor de opregte trouw van onze braave Krygslieden in te liaan ;) en hy Schryver van begrip is, dat 'er onder ons zulke God-en- Ecrvergeetende Lieden zyn zou- 9, den, die het kinderfpel reekenen hun Stad en Land te verraden, en hunne eigen haardfteeden, in vuur en vlam te zetten. Om dan deezen Eerrover van onze gevoelens onderrigting te geeven, zoo zeggen wy alleen, dat het waar is, dat 'er by ons geene Lieden gevonden worden die den wettigen Souverain voor uit loopen, en eerlyke Lieden fchel- den, zoo als wel elders plaats heeft; maar wel zulke die een afgryzen van dus-, danig een beftaan hebben, en gruwen op het hooren van het woord van Ver- ' raad; dus wenfchelyk dat zoodanig eenen Schryver, weegens deeze zyne uit- gebraakten grouwel, opcntlyk, ten voorbedde, of van zyne voorgangeren, of van zyne naarvolgeren, ten zy hy zyne geprofereerde fmaadtaal bewyze, op het vigoureufte geftraft wierd. Om nogthans in geen detail van zaken te komen, en den Schryver uit zyn y, eige bericht tetoonen, dat hy, of volkomen dwaas is, of alleen door ver- vloekte pasfie tot deezen lafter gedreeven word, zoo dient alleen tot beant- woording van zyne infame logentaal, ten lafte onzer Ingezetenen, het zy dan Burgers of Krygslieden: dat onze zuivere en oprechte wenfeh is, dat de geëerbiedigde Souverain, deeze Stad, zoo lange onder hunne befcherming mag behouden, als daar toe de trouw haarer Burgeren, en van die geene, welke eigentlyk de verdeediging daar af, is toevertrouwdt, zal medewerken; wan- ' neer men niet twyffejdt, of Maajlricht zal eeuwigduurend zyn en blyven, de voor-

13 ( «) voorname voormuur van het Gemeene Beft, en dus een weezentlyk heil van " den Staat, terwyl baare Landts of Stadf-lngezeetenen,fteeds zullen zyn de ge- 1 trouwfte Onderdanen,die N'derland kan uitleeveren. Dat dan deeze Lafteraar zwyge, of zoo zulks zyne vreugde is; dat hy dan Tn zynen eigen, maar niet in onze ingewanden vroete en zyne gift uit- tafel". Ik meende door dit myn doen, niets anders betracht te hebben, dan de plicht van eeneerl)k#egenj,geftold,rot een voorganger aan het hoofd eener Regeering; en konde dus geen ooge< blik aarfelen, om het harnas, zoo voor myals voor my.-e geachte Medeburgeren, en teffens voor de trouwe en braave Mlitairen deezes Guarnizoens, welke meede indirect beticht waaren, ter haarer verdeedigir.g, aan trekken,en de lacicufe uitftrooijers van zoodanige Eerfchen ende geruchten, uit te dagen, om hunne gezegdens te bewyzen, en met preuves voor den dag te koomen, ten einde de zaak, weezentlyk exteerende, tegens zulke monfters,by zoo verre daar onder Burgerlyke or Politique Perzoonen zig mogten bevinden, te handelen, naar ftrengheid der wetten, en te doen ftraffen, als ihoode verraders van hun eigen Stad, en by wisgevolg,van het geheele Vaderland, of ons dierbaar Gemeenebeft. Tegens deeze myne Advertentie gelufte het den Nederlandfche Courantier % (wiens caraccer de geheele Natie bekent is) eene contra advertentie te doen, zoodanig laag en laf, dat dezelve hier niets anders verdient, dan met een veragtend fti'zwygen voorby gegaan te w<>rd.n; egter van dusdanige natuur, dat den Ondergeteekende vermeende van zyne zyde wederom. daar tegens te moeten opkoomen; ter betooning, dat ongezoute taal niet gefchikt is, om een eerlyk Regent, welkers inzigte, niet alleen zyn, zyne Medeburgeren en I> gezetenen te verdedig,maar te gelykertyd, om fchuldigen naar gewicht van zaken te ftraffen, te doen zwygen ; en diensvolgens in de bovengemelde Haaifche Courant,nog een andere nadere Advertentie te doen plaatzen, van den volgenden inhoud. De Schryver van den brief in onze Haagfche Courant, van den 9 deezer ge- plaatll. en gefchreeven uit MaaftricU den vierde bevoorens, gezien hebbende de refut tie, in het dag papier de Nederlandfche Courant N y. 30. venr eent, ( op dat het Publicq, niet by aanhoudentheid in llaap gewicgt worde,en blindelings geloof fl;i. aan al het geene, door den Opftellervan het gezegd dag papier ter neder gefteld word ) dienftig te zyn, tegens deeze refutatie het volgende aan te merken: dat den Upftelier daar af een perzoon U, die zoo ras hy ziet, dat hy in zyne leugeren word gedwarsboomt, en hem de preuves van zyne calumnien verzogt worden aan den dag te leggen, zig niet anders weet te redden, dan,, met zyne te^e fpreekers te willen doen doorgaan, voor perzoonen, die door dwaaze Argumenten, welke als droog zand aan malkanderen hangen, zig laag,, vernederen, en tegens welke hy niet in het ftrydperk wil treeden, ten einde geen fchelden met fchelden te vergeld, n; en dus merkt deeze befaamde Schry- ver aan, dat het eene lage vernedering is, wanneer iemand het zwaard aan- gord, om zig tegens den lader te verdedigen; wat meer is, hy ziet dusdanige verdediging aan, als een lafterfchrift, waar omtrent hy zegt, dat zyne den- ken?w\ze te verre boven al e iniurieo (wie verwonderd zig nfct over deezen nederi^en en befcb iden Schryver?)verheeven zy, dan dat hy tegen. 1 -zulk eenen man zoude i 1 het ftrydperk treeden, en föheld.n met fchelden beantwoorden, in- derdaad eene gemakkelyke, maar teffens eene ongepafte manier, om de verre- C 2 gaanfte

14 ( U ) gaanfte Calumnien } die men ten lafter» van een geheele Stad uitbraakt, ftaande i, te houden. Op welken grond dog, kan deeze Courantier zeggen, dat de Maaftrichtfche brief een lafterfchrift is? daar dezelve niets anders behelft dan een refutatie van den blaam, de Ingezetenen der Stad, zoo ongegrond door deeze nieuws Schryver,, te lafte gelegt. Wie anders word in deezen brief voor eerloos gehouden dan den Schryver of Aangeever van het verdigt Verraadden dus de NedMandfcte Courantier? niet op eene lafterlyke, maar allergegrondfte wyze, als zynde hy alleen verplicht zyne Nouvelles te juftificeeren; dus het hier de zaak niet is fchelden met fchelden te beantwoorden, maar geprofereerde fmaadtaal, ten minfte als te ontydig verfpreit, met onwrikbaare bewyzen daar te ftellen' en te juftificeeren; en dit niet door hem gefchiedende, maar daarinne nalatig' blyvende, zegt men nogmaals, zonder daarom een lafteraar of fchelder, maar j, integendeel een waare yveraar te zyn, tegen infaame Eerrovers,dat denschry- ver van de Nederlandfche Courant, hy mag dan zyn Wien hy wil, niet anders zy, dan eenen openbaaren leugenaar, aan de eene, en een infaame Eerfchen- der, aan de andere zyde,die de trouw van een geheele Stad bezoedelt. En op welken grond? immers geene andere, dan men zegt. Of meent deezen Cou- rantier, dat het genoeg is, op eene voorbaarige wyze, f]egts om het gemeen kwaade begrippen in te boezemen, en meer en meer te verbitteren, eene ge- heele Stad met de fnoodfte daad te helmetten, en te begeeren, dat deszeifs In- gezetenen, zoodanig eenen, hun aangewreeven grouwel, maar ftilzwygende zoude moeten laaten voorby gaan? zyn dit de gedagten van den braven Cou- rantier? zoo mag men met regt zeggen, dat hy mag dan een meefter, echter geen meefter in de Rechten, zyn, anders zoude hy weeten, dat iemand, die ftilzvvygt, gehouden word als in te willigen, zig ysfelyk vergift daarenboven zooblykt het) dat hy een volkoomen weetniet zy, wen hyfuftineerd, dat de beledigde Parthye' met onloochenbaare bewyzen, het tegendeel van zyne gedaane inculpatie moet daar ftellen,en wel dus,dat niet den Aanklager,maar den Beklaagde prouveere; welk een ongehoord Syftema! onnodig te refutceren, en alleen uitgedagt om' eenen regtvaardigen preuve te ontwyken. Ziende overzulks de verhevene denkbeelden van deezen Courantier, zeggen wy hem, als een der laagfte geeften van onze Republicq, vaarwel; terwyl men rykhalft om den uitdag te zien van de informatien, die 'slands Hooge en Wettige Overheden gehouden zyn, naar zulke misdaden van gequetfte Majefteit te doen; en men leeft in de blyde, en teffens regtvaardige verwagtinge, dat het tegendeel van des Courantiers laftertaal blyken zal. Ja men heeft in alle opzigten gegronde redenen van daar aan niet te twyffelen, enz." Hier meede befloot ik van myne zyde, in verwagtinge, dat 'er nadere ontdekkingen zouden te voorfchyn koomen; aangaande de vertelling door den Heere Rhyngrave van Salm, in naam van een Groot Koning gedaan; ik fpreeke volgens de ordinaire uitgekoome Lafterfchriften, en niet verder. Zonder my direct in te laaten in het onderzoek, hoe verre het verhaal van dea Heere Rhyngrave van Salm, zoo als de Nieuwstydingcn het gedebiteert hebben, met de waarheid overeenftemd, als een zaak zynde, ter myner onderzoek niet ftaande of gehoorende, zy het my alleen gegundt, te remarqueeren, en wel zoo vermeenen, met het hoogfte regt; dat die groote Vor/l of Konmg, van wien men kan zeggen dathy den naam draagt van dedapperfte en Wyfie Vorftvan Euro~ fa, waar van ook zyne roemruchtige enj onfterflyke daaden getuigenis draagen; ingeval

15 ( 13 ) ingeval aan zyn Koninglyke Majejteit iets zekers van dusdanig Verraad ware ken* baar geweeft, Hoogftdenzelven te veel wysheid en yoorzigtigheid bezit,pm op zulk eene wyze, daar van aan een Souverain kennis te geeven, als zynde etn zaak van al te groot gewicht, om dus opentlyk behandelt, zelfs in de Nieuws-Papieren. gèplaatft te worden, eer het genoegzaam ter tafel van den Souverain gebragt was. QndertU! fchen werkte deeze communicatie van den Heere Rhyngrave van Salm zoo veel uit, dat 's Lands Hooge Magten als regtgcaarde Souverainen, de nodige middelen beraamden, om deeze zaak ten ftrengfte te onderzoeken; Loffelyke daad! en ein doorfiaand bewys, dat Gcrechtightid binnen ons Gemeenebeft huisvelt ; ten dien einde committerende den Advocaat Fiscaal d r Generaliteit Air J. Tulling, om zig naar onze Stad te begeeven, en aldaar een allernaauwft onderzoek naar deeze zaak te doe.i. rigiiuii *.. :. ;.'f- f -V^H»^;'4' ^^i»!*-^- : «'-- 5 ; >V'" Met blydfchap verwagte ik deezen Heer binnen onzemuuren, hoopende, dat zyn Edde m: t my, als Vice Hoofdjehout, en dus Crimineele Vfficitr, communicatif zoude te werk gegaan zyn, en wy te zaamen overlegt hebben, hoeen op wat wyze dit onderzoek voegzaamft te begin ien en te voleinden. Kdog bevond k my in myne gedagcen grootelyks te leurgelteld; aangezien deezen Heer my zelfs de eer niet aandeedt van my te koomen zien; maar integendeel tot zjne Lonfulenten Pcrfoonen verkoos', die tegens my ingenoomen waaren, en gewis geene, dan loste en ongefui deerde onderrigtingen geeven konden, en aan welke ik my weinig bekreunde; in die valte verzekering, dat alle raadflaagen van booze Lieden vergaan en vei brooken worden; aan myne zyde vermeende ik het niet te convenieeren, het eerfte by den Advocaat Fisccnl te gaan, en hem mynen dienft in deeze zaak aan te biedente meer, daar ik niet onkundig was. dat men op my het oog geveüigt hadde, en ik dus aan het Publicq, onder het wdke het nooit aan licht geloovige Menfchen mangeld, ( wie tog is 'er onder de zon volkoon en bevryd van vyanden of nydige oogen?) geene de minfte retden wilde geeven, om te denken, dat ik op een onbetaamlyke wyze, my. van de vriendfchap vart den Advocaat Fiscaal ( welke ik nogthans, abftract den poft, waarinne hy geftelt was, niet onv-erfc'n'ltig aclre, dog als nu betuige, hbbende deszelfs innrlyke jentimenten leeren knnen, volflrekt ndsagte') zogte te verzekeren, trouwens ik hadde in deeze zaak zyne vriendlchap niet nodig, nadien een ryn gewisfe nergens voor vreeft, niet ducht zelfs het onderzoek van den Rechter van Hemel en Aard:, ve l min dat van een waereldlyk Richter, wiens hart als buigzaam wafch is, (in de hand van Hem, die met de Koningen der aarde handelt naar zyn vrymatig welgevalle. Dus bleef dan de Advocaat Fiscaal eenigen tyd binnen onze Stad, zonder dat den Ondergetekende bemerkte, dat door hem de minfte devoirs aangewend wierden, ter ontdekking van dit verregaande, doch mag ik vry uit zegden,ingebeeld, gedroomt,envall"chelykuitgedagt, Fm-ffa^dan alleen, gelyk vanag'eren is gebleeken, dat men geraadpleegt had, om de beft mogelyke middelen uit te denken, hoe, en op wat wyze den Ondergetekende, hoezeer nogthans by den Advocaat Fiscaal onbekent, (dan voor zoo veel d'eer gehad heb>e, derzen Heer, eenige jaaren geleeden, wanneer hy zich insgelyks binnen d.eze stad ter verrigtinge van zekere Corrmisfie bevond, op myne buitenwooninge, te recipieeren, en zoo ik vertrouwe alle Politesfen aangedaan te hebben) in zyne eer te proftitueeren, en zoo doenlyk uit alle directie van zaaken te ftellen, ten einde daar door, aan des Gndergctck-endens geheime (zoo hy meent) echter maar al te wel, D by

16 ( i 4 ) by hem bekende, vyanden, geleegendheid te geeven, in hunne finiftre weegeü voort te wandelen, zonder daar inne, door den Ondergetekende, die al dikwyta van de flegte direéhe, h,er te lande opening gedaan beeft, befpied te worden, en dus bevryd te blyven van verdere aanklagcen; of, in ftaat gefteld te worden ttften e e n Ve ' m d i e n 2 6 ^ V e r V l g S e f c h i e d e > t e ontzenuwen, en buiten geioof Trouwens dat myne gedagten te dier tyd geene gisfingen waaren, maar allergegrond/i, toond het vervolg van zaaken. ' Want dat ik weinig dagt, dat het myn Perzoon dus bitter gelden zoude, blykt, om dat ik rrydags voor dat ik Donderdags, daaraan volgende, zoo Crimineel m arreit genoomen, en myne Papieren gefaisilfeert wierden, op de Asfemblé van zyne DoorlugtigeHogheidden Heere Prince van Hesfin, onzen zoo zeer gewenften en agtmgswaarjigen Gouverneur, met de Heer Generaal Major Wilke, ten wiens lallen al mede Eerrovende discourfen gehouden,en infamante Gerugten verfpreid wierden, waar over zyn Hoog Edele ten hoogfte, en niet zonder reden, bitterlyk getroffen was, dienswegens in gefprek kwam, en onder andere woorden, deeze taal, wanneer den Advocaat Fiscaal prefent was, ja zelfs digt aan myne zyde ltond, tot gemelde Heer Generaal Major voerde: hoe kan Uw Hoog Ed zi<r,over deeze zaak,daar het thans zoo algemeen in ons Land is, eerlyke Lieden een blaam op te leggen enfmadelyk te hoonen, dus kwellen» gy zyt immers alleen niet in het ge. val, men heeft my ook in het oog; dog uwe confeientie zoo zuiver zynde als de myne, behoeft gy of ik eemge de minfte vreeze voor dien Man (wyzende op den Heer Ad' vocaat f iscaal j te hebben Dus was het dat: (ik federt dict, tyó geene de minfte gedachten formeerende dat ik in dusdanig Labyrinth zoude geraken: )gantfch onverwagt den Advocaat Fiscaal, geasfifteert door den Auditeur Militair van het Guamizoen, (wat deeze Perfonagie hier verbeelde, begrype ik op dit oogenblik nog niet) des Donderdags avonds, zynde geweeft den 24 Maart, ten klokke negen uuren, aan myn huis verfcheen, eil'chende my te fpreeken; reeds in myn nagtgewaat zynde, en gereed het avondmaal met myne, by my inwoonende kinderen, te necmen, dagt ik in het begin, dat de rede van zyne komfte was, om met my in conferentie te treeden, over het ftuk van Verraad; en te vernemen of ik hem eenig licht in deeze gewigtige zaak geeven konde. En hadde ik geen reden zulks te vermoeden? daar ik aan myn Principaal de Heer Baron Torck van Roozendaal, eene Misfive hadde afgezonden, geaddresfeerd aan Hun Hoog Mogende, inhoudende zelfs eene klagte over inactiviteit aan de zyde van den Heer tiscaal, in het inquireeren naar de oorzaak van dusdanige gerugten, zoo als blyken zouden uit den inhoud van dien, indien dezelve thans in myne handen waare. Dan hoe groot was myne verwondering, wanneer ik bemerkte dat de Contenance van den Advocaat Fiscaal geheel niet vricndelyk wassen zyn ernftig en onaangerraam gelaat my, een boodfehapper van kwaade tydingen ten levendigfte vertoonde, beginnende zonder de minfte plichtspleeging aldus zyne Commisfie. Het is my leed, Myn Heer, dat ik verplicht ben u een onaangenaame boodfehap te brengen; waar op eenvoudig ik antwoordede: dit is onmogelyk, gy kojid my niets onaangenaams bekend maaken. Hier op vertoonde hy my een Copie eener Refolutie van Hun Hoog Mogende geëxtraheerd, en gpauthentifrerd, 4«o adqavfulam concernentem, door den Auditeur

17 '( 15 ) teur Militair deezes Guarnizoens/waarfchynlyk inqualiteit, en dus,ajseen publicq geloofwaardig Perfooti. Deeze Refolutie door my aangenoomcn zynde, zag ik daadelyk uit het hoofd van dezelve wat 'er gaande was;, beginnende dezelve aldus. Ontfangen eenemisftve,gefchreeven uit Maaftricht door denfiscaal Tulling&c. &è. Ik begreep dus, dat den Advocaat Fiscaal als mynen aanklager en tegenparty te voorfchyn kwam; mits die Refolutie op deszelfs AJisfive, my tot op die oogenblik onbekent,genomen was,fen in zich bevatte, een laft om myn Perzoon op de civielfte wyze te arrejleeren, buiten acces te ftellen, in zoo nodig, ten overjlaan van twee Brabandjche Schepenen, myne Papieren te faisfifeeren. Een bevel het welk ik, hoe onverwagt ook voor my, nogthans volgens myne gewoone denkenswyze, met alle eerbied en onderwerping, als komende uit den fchoot van mynen wettigen en fteeds gecerbiedigden Souverain, welkers woorden, hoe bitter dezelve my ook zyn mogte, my iteeds een ftaale wet waaren, ontfong, en zonder de' minfte murmureering, als bewuft zynde, een zuiver gewisfe te hebben, ondergong; alleen verzoekende, my niet voor myne Medeburgeren en Stads Ingezetenen te proftitueeren, nog myne kinderen op één al tc rude wyze te beroeren. Dog, of den yver van den Heer Fiscaal, om een zaak van gewicht te ontdekken, en dus een paarl aan zyn kroon te hegten, ( om my te bedienen van een Expresiie door een van des Fiscaals bcdiendens in, s Hage gebruikt) dan of de Achiiophels binnen deeze Stad geconfuleert, welke, zoo niet myne dood, ten minfte de fchending van myne Eer, en daar door de verwydoring van my uit alle directie van zaken, zogten te be werken, de dry fvetter van des Fiscaals hnndehnge waaren, is my onbekent; ten minfte een van beide is zeker; want in plaats, om volgens de Souveraine beveelen aan my vertoont, op de civielfte wyze, in arreft genoomèn te worden, wierd ik van het eerfte oogenblik af, op de crimineelfte wyze en onder fchyn van Politesfe, daar wraakzugt en innerlysc blydfchap op des Fiscaals aangezigt gemaait ftonden, op de flrengfte wyze behandelt. Met grond vermecne ik, te mogen zeggch, op de crimineelfte wyze; want zynde hier ter plaatfe mede Crimineel, zoo wel als Civiel lioofd~ojjicier van Hun Hoog Mogende, en dus geen minderen rang bekledende dan den Advocaat Fiscaal, vermeene ik ook eenige kennis tc dragen, van het geene by ons hier ter Steede, niet alleen, maar alomme door ons geheel Gemeenebeft, voor Civiel of Crimineel gehoude word, en ook cenigzints tc weten, hoe en op welk eene wyze de beveelen van een Souverain moeten geexecuteert worden; vooral, wanneer dezelve zoo di. ftinct gegeeven en bepaaldt worden, als in de boven aangehaalde Hooge Refolu» tie; te weten cp de civielfte wyze, en dus in den hoogften of fuperlativen graad. Dan het fchynt, dat den Advocaat Fiscaal, of weinig kennis in de trapsgewyze pra&yk Crimineel bezit; of dat hy zyne kennis ten mynen opzigte niet heeft willen gebruiken; maarvoorbedagtelyk myn ongeluk heeft willen bewerken; echter geloove ik i (niet kunnende denken, dat de liefde tot den evenmenfeh by den Fiscaal geheel is uitgedooft:) ja door de ondervinding ben ik overtuigt geworden, dat myne eerfte gisfing wel de befte en gegrondftezy,a!zoo dien Heer een en andermaal in zyne handelingen met my, zoodanig heeft misgetaft, en zulke blyken gegeeven van zyne vol (lage onkunde, dat het byna ongelooflyk fchynt, en van welke misflaagenmy (alzoo uit hoofde van myn zuiver ge weete, en hetftellen van myne Vertrouwen op Hem, die zielen en nieren beproefd, en die ook deeze onrechtvaar- D 2 dïgheid

18 ( i6 ) digbeid my aangedaan, ter zyner tyd wel zal t'huis zoeken ) als alle wenfchelyke en meer dan gewoone tranquiliteit te dier tyd bezittende, geen de minfte omftandi*. beid geéchappeert is; ook niet wel, door my, als een foorrgelyk ampt bekleedende, konde. onaangemerkt voorby gegaan worden 5 doch welke, als ter myner zaak of juftificatie, niet gefchikt. in deeze met ftüzwygen voorby ga; hoe zeer ik niet ontveinfe,daar af, aan onderfcheide perzoonen van hoogere kunde dan ik, opening gegeeven te hebben, welke omtrent het een en ander volmaakt met my in een begrip waaren. En hier mede deeze myne remarques befluitende, zegge ik nog maar alleen, dat volgens myn gering begrip, zulk een Fiscaal nimmer wonderdaden in diergelyke zaaken zal verrigten, of zaaken van dat gewicht, als onderzoek na Verraad, behoorlyk zal uitvoeren, ten zy op eerc tyrannicke, en dus op eene onzekere en ongegronde wyze; op dat derhalve het geheele Publicq kennelyk zy, op wat wyze ik door dien Heer ben behandi ld geworden: te.weeten, niet als een Regent en als een Man van eer, die zyn geflaeht mag noemen, en zyn beftaan voor de geheele waereld durft openleggen, zeker met geen minder aanzien en eer, als de Heer Tulling; nadien, wat myne fentimenten zoo omtrent myn wettigen Souverain, als het lieve Vaderland, aangaat, hét my leet zoude zyn, indien dezelve niet ruim zoo Vaderlands gezint, Edelmoedig en vol van yver, to: behoud van ons Gemeenebeft in defzelfsbeftendigen bloei w iarcn, als. die van den Advocaat Fiscaal, en zelfs op beetere gronden, als die van Zyn Edele ge- ' bouwt; althans eigenbaat en ondankbaarheid zyn by my vervloekt, zoude ik gaarne Her nevens eene Memorie, welke door my ter prïefentie van de Heeren Capiteins Hulftein en de Beyer, myne bewakers, den eerften nagt van myn Arrejl, ik mag wel met recht zeg-cn gevangenis,en dus in het eerfte oogenblik zelfs,is op het p 1 pier geftelt geworden, mccdedeelen, Ifr&én ik dezelve na myn ontflag had kunnen bekomen. Deeze Memorie, inhoudende al het voorgevallene, en de my aangedaane behandeli ge, ter vlugt op den eerften avond, en als door my met een beevende penneter papieregebragt zynde, las ik woordentlyk aan myne Heeren bewakeren voor, welke betuigde alles na waarheid geleld te zyn, waar na dezelve verzegeldeen teraddresfeftelde,»anz^;ze Doorlugtige Hoogheid onzen Heere Gouverneur, met overreikinge van deeze Memorie aan den Heer Capitein de Beyer omme vervolgens dezelve te behandigen aan opgeroeide Zyne Doorluchtige Hoogheid. Edog bemerkende, dat zulks eenige fpeculatie baarde by genoemde Heer Ca' pitein, als niet mogende eenige papieren van my overreiken. dan na dat dezelven door de handen van den Advocaat Fiscaal gepasfeert, en door hem naauwkcurig geëxamineert waaren,- zoo voegde ik by deeze Memorie een open Misfive, inspelyks geaddresfeert aan Fhoggemelden Prins Gouverneur; waar na ik het een en ander aan den Advocaat Fiscaal, wanneer hy ten mynen huize kwam, overreikte, met verzoek om beide deeze ftukken-lnar addres te laaten toekoomen; of zulks op eene decente wyze gefchied zy, betuige ik niet te weeten; alleen is my bekent, dat wanneer myn ontflag gekoomen, en ik op vrye voeten gefteld was, myne allereerftc uitgang geweeft is, om Zyne Doorluchtige Hoogheid van die waare hoogachting, welke zyne uitmuntende hoedanigheden en Vaderlandslievende fentimenten meritecren, adernederiglt te verzekeren, en teffens te verzoeken, alzoo ik geene minuten gehoude had van deeze twee ftukken, reftitutie van dezelve ten myner directie en noodig gebruik; en dat al.< toen Zyne Doorluchtige Hoogheid my verklaarde,dat Hy dezelve niet magtig was, maar dezelve beruftend waaren in handen van den Advocaat Fiscaal; wat regt dien Heer daar toe had, laat ik aan het Publicq

19 ( 17 ) Publicq oordeelen; dan het fchynt my toe, dat het eene onbetamelyke daad zy, en hy geen het minfte recht had, om zich van deeze twee ftukken meefter te maaken, ten zy het recht van den fterkfte,of van verdwaasde en kwaalyk geplaafte hoogmoed; ook zal de i inhoud van deeze twee ftukken zulks ten klaarfte aanduiden wanneer dczelven het licht zien zullen. Eer ik dan ter zaake koome, vermeene ik hier, ten opzichte van de Heeren Capitems myne bewakers te moeten vcrklaaren, dat hoe zeer deeze Heeren my genoegzaam,laat ik liever zeggen ten eenemaal onbekent waaren,( eene keuze zeker niet onverfchillig door den tiscaal in dit myn geval gedaan) ja hoe ftreng myn Perfoon hun was aanbevoolen, zy nogthans, abftract. de flipte uitvoering der gegeevene orders, en de betrachting van hunnen fchuldige plicht in deeze, my met alle mogelyke decentie en vriendelykheid, geduurende den geheelen tjd van myn arreftbehandelt hebben; waar voor ik dezelve, by deeze opentlyk myne dankzegginge betuige, ten einde alle kwaade denkbeelden, die den een of ander, tegens deeze Heeren zouden hebben mogen opgevat, weg te nemen. In de vafte perfuafie dan, dat de twee, hier te vooren genoemde ftukken, by het in 't licht geeven derzelve, myne zaak voor 't oog van geheel Europa zullen bepleiten, en een yder doen oordeelen, of het mogelyk waare, dat iemand die de minfte Ichuld had, op zoodanige wyze zich zoude uiten; biddende ik geenzints om genade, maar om recht; imploreerende geftrengheid, en geen medelyden; althans ik fchroom niet te zeggen, dat den Advocaat Fiscaal of een toegefchroeit geweeten moet gehad hebben, of zoodanig tegens den Ondergetekende ingenoomen geweeft zyn, dat hart en oogen geflooten bleeven, en hy dus rechtvaardig of onrechtvaardig my heeft trapten to proftituccren, en tot opentlyke fchande te brengen; want anders moeft niet alleen den inhoud dier twee ftukken, maar myne bereidwillige overgaaf der andere brieven, hem tot bedaaren en tot eene gematiger handelwys gebragt hebben. Dan laat ik niet verder hier over uitweiden, ik ondcrfchikke de beoordeeling hiervan aan myne Leezeren, en ga dus voort tot het verhaal van het geene my by vervolg overkoomen is. Geen gebruik, naar den vierden dag, mogende maken van pen, papier,noch inkt, (een ieder oordeele of dit de civielfte wyze van arreftee ren way?) begrypt een ie^elyk, dat het my onmogely k zy, zulks in die ordre te melden, gelyk het gebeurt en voorgevallen is ; echter zal ik het voornaamfte, van het geene myn geheugenis niet ontglipt is, aanftippen, en wel op die wyze, dat ik bereid ben, om het geene ik daar van zegge, ja om al het zakelyke, van het geene ik in deeze geheele Memorie ftel en fchryve, met folemneele en perzoneele eede te beveiligen, fchoon nogthans aan de precife woorden niet willende gehouden zyn. De Heer Fiscaal dan, twee of drie dagen naar myn arreft, by my komende, ve>-zogt ik,de Heer Medicina Profesfor Vrythojf ovcv myne lighaams gefteldheid, die, zeeker gelyk een ieder licht begrypt, die een gevoelige ziel heeft, min of meer getroffen was, te mogen fpreeken; het geen my dan ook, mits het gefchiede in prefentie der Heeren Capiteins, toegeftaan wierd, en teffens met ferieufe recommandatie, van niet verder dan over myn lighaams toeftand te fpreeken, en zyn Wel Kd. daar na immediaat te doen heenen gaan; ter zei ver tyd informeerde zich de Heer Fiscaal op eene wyze, uitwendig zeer vriendelyk en beleeft, naar mynen welftand; dan dievriendelyke beleefdheid, fcheen my niet zeer overeenkomftig metizyne weezenstrekken, en noch minder met zyne gehouden conduites, tot E hier

20 C 18 ) hier toe met my; daar na vroeg hy,of ik eenige reeden van klagten hadde tegens de Heeren Capiteins. Myn antwoord op zyn eerfte vraag was eenvoudig, UEdele kunt licht begrypen dat deeze ontmoeting my treft, en myn lighaam eenigermate aandoet; doch ik gevoe my volkoomen gezond en geruft vanbinnen Op de tweede vraag repliceerde ik hem: Myn Heer, ik heb geen; de minfte red nen van klagten, integendeel, ik ben ten vollen vergenoegt over deeze twee Heeren en verlange geene anderen; gelyk dan ook deeze twee Heeren tot den einde toe my bewaakt hebben, met verwisfeling nogthans des nagts van een derzelven, met een Officier van de Granadiers wagt; dus de I'iscaal volkoomen verzekert kondezyn, dat ik buiten alle acces was, wyl dezelve Heeren, die hy uitgekozen had, my nimmer in wat geval, ik my ook bevond, verlieten; maar overal verzelden, waar over ik met Hun zelfs, een en andermaal heb moeten lagchen,hoe treurenswaa-dig ook myn geval was, dermate zelfs, dat myne, buitenhuis wooncode kinderen, my niet naderen konden of mogten. Hoe eenvoudig nogthans beide deeze vragen van den Fiscaal fchynen te zyn, leveren dezelve myr,s bedunkens, geen geringe blyk op, van zyne ge> ei ftheid, en gantfeh ontydige fpotternye met, en omtent een man, wiens eer zoo goddeloos bezwalkt wierd, als doende dezelve met een lagchend weezen, waar op de ironie en befchimpi g te lezen was lnteresfeerde hem myne gezondheid, had hy gevoeglyker de Heer Profesfor Vrythoff daar na kunnen vragen; of was dit zyn eer te na, (want hy ftelde zich wel zeker voor, geen kleinen rol, binnen onze Stad te fpeelen,) hy had door een zyner bediendens daar na kunnen laaln verneemen. Want al was myn gezondheid nog zoo volmaakt geweeft, het aanzien alleen van zulk een man (dieenkel en alleen, of door een verkeerde eerzugt, om na zyne dwaaze begrippen een zaak uit te vorfchen, die hem tot een orakel van ons Gemeenebeft zoude gemaakt hebben; of door fnoode vaad aangedreeven,) zoude de befte gezondheid gekrenkt hebben, ten minfte o;:dervinde ik zulks nog op dit oogenblik, (hoe zeer ik de Voordenigheid danke, in my te onderfteunen,) en zal daarom deeze Advocaat Fiscaal,als de verkorter myner levensdagen, met veragting\ fchoon zonder wraakzugt, die nimmer eenig deel gemaakt heeft, zelfs niet in myn tegenwoordig geval, van myn inwendig Caracter, aanfehouwen. Wat zyn tweede vraag aanbelangt: of ik eenige klagten tegens de Heeren Capiteins hadde, was ruim zoo onnoozel als de eerfte; trouwens een gezond verftand is geen van de cieraaden aan de kroon van den Hoer Fis aal; hoe kan hy de gedagten vormen, dat Officieren van den Staat, hunne gegeevc fchrifcelyke 'orders zouden te buiten gaan, en iemand die hun nooit eenige red.n van ongenoegen gaf, op eene laage en onvriendelyke wyze,behandelen? gevol^lyk moet men befluiten, dat deeze vraag, (of zy is ten hoogfte injurieus voor een Officier van eer,) is voortgekoomen, of uit een wroeging van zyn geweeten, en dat hy bedugt was, al te Straf, en al te Crimineel zyne beveelen gegeeven te hebben ; of uit vrees dat de Heeren Capiteins dezelve al te exaót,(het geen nogthans hunnen onvermydelyken plicht was) waaren naargekoomen. Hoe Streng,nu, en hoe Crimineel die gegeeve ordersfgeweeft zyn, zoude beft blyken, wanneer ik dezelve magtig was, of my van woord tot woord bekend waaren; dit weete ik nogthans, dat dezelve niet efficacieufer hadden konnen zyn, al had ik de grootfte misdadiger geweeft, en tot wiens doodftraf, niets meer

21 ( 19 ) Maar al verder, deeze tweede zaak was geheel riet oordeelkundig, maar duidde de diepfte onweetendheid aan, in cas Crimineel. geen geloof, i c zyne ffpi«trtens gczegdcns woi woiden «.u met aangenoomen,. geivs un. «6 d e n k - ïl,een rtrooktmet de gezonde rechtsgeleerdheid, ^ ; a. o ^ ^ ^ e b o o d e p r S integendeel men zoude my buiten den naam van l'crraader, die van leugenaar gebranditreept hebben. Dog laat ik het fchildery van Wstaalsgevedeld, maar tot het verder gebeurde, overgaan. nog met niet verder opmaken, Ter^lvcrtvd.hnmers^ M S S S om eene Misfit, zoo aan H««f/oog ^ogen^e, als aan myn 1 rmci 7' tiee r v«i HooW^te mogen afzenden; het eerfte Wierd my F O n ^ c r onder vooraarde, dat hy Fiscaal daar af leftuur moefte heb- B ^ ïïïs SyneuCM*. * * * * * doch volkoomen geruftheid op myne rechtvaardige zaak, deed my hier in bewilligen. Kan hier niet met billykheidgevraagt worden, wat reden had den Fiscaal, m n Misfi, voor dezelve aan flb«*f.*««fc af te zenden, te lee- ^Tftemme toe, de afzending ftond hem vry, maar de leezing in geenen 7mé> het was tog een addres zoo wel aan zynen,dan mynen Souveraxn, waar van hv n èt vermogt kennis te neemen, en dus van hem, een verregaande en geenïns betamende, nieuwsgierigheid. Het was zyn plicht, zoo lange met de eefing te wagten, tot dat den Souverain goedvond hem daar van Copie te verieenen en anders niet. War intusfehen de reede geweeft zy, waarom den Advocaat Fiscaal my affloee een brief aan den Heer van Rofendaal te zenden. naar dat hy daar van lectuur zoude gehad, en dezelve ten poft Comptoire befteld hebben, betuige een volfterktraadfel voor my te zyn, en dus een blyk van des Hscaals diepfinmgen geelt, voor imne eenvoudige herfenen niet vatbaar. Alleen moet ik weederom befluiten, dat dezen brief uit fehaamte is agter gehouden geworden, althans zoo als ikgeinfor- E % meert om