Toelichting. Jaar Enquête Financiën van Ondernemingen. Versie 2018

Transcriptie

1 Toelichting Jaar Enquête Financiën van Ondernemingen Versie 2018

2 Inhoudsopgave 1. Belangrijke aandachtspunten Geconsolideerde jaarcijfers Overname of verzelfstandiging in de loop van het boekjaar Buitenland/binnenland Uitzendkrachten Afboeken c.q. kwijtschelden van leningen Boekwinsten en verliezen Financiële instellingen Subsidies Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving Mutaties balansposten gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering Preferente aandelen Vrijval herwaarderingsreserve Pensioenen Derivaten (code 051, 126, 316, 406, 496) 7 2. Balans, activa (Im)Materiële vaste activa (codes 005 en 010) Groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 015 t/m 030) Langlopende vorderingen en beleggingen (codes 035 t/m 065) Voorraden en kortlopende vorderingen (codes 070 t/m 135) Effecten en overige waardepapieren (codes 140 t/m 159) Liquide middelen (codes 170 t/m 193) Balans, passiva Belang van derden (code 270) Egalisatierekening (investeringspremies, subsidies en dergelijke) (code 275) Voorzieningen (code 280) Schulden op lange termijn (codes 285 t/m 330) Schulden op korte termijn (codes 350 t/m 415) Winst- en verliesrekening (Netto) omzet en overige bedrijfsopbrengsten (codes 447 t/m 449) Kosten (codes 455 t/m 464) Saldo Reversals / Impairments (code 468) Baten uit hoofde van investeringspremies, subsidies en dergelijke (code 470) Financiële baten en lasten (codes 480 t/m 525) Incidentele baten en lasten (codes 530 t/m 535) Vennootschapsbelasting (code 545) Aandeel van derden (code 555) Netto resultaat Mutaties balansposten Mutaties (im)materiële vaste activa (codes 615 t/m 626) Mutaties groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 641 t/m 652) Mutaties reserves (codes 685 t/m 745) Mutaties derivaten (codes 761 t/m 794) Toelichting bij groepsmaatschappijen buiten de EU (outward-fats) Groepsmaatschappijen gevestigd in hetzelfde land 17 2

3 6.2 Land van vestiging Activiteitencode Naam Aantal groepsmaatschappijen Netto omzet Aantal werknemers in FTE s OVERZICHT VAN ACTIVITEITENCODES 19 3

4 1. Belangrijke aandachtspunten De vragenlijst betreft de balans en resultatenrekening van de aangeschreven onderneming voor winstverdeling. Als de aangeschreven onderneming in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen bezit, wordt u verzocht een geconsolideerde opgave van de Nederlandse groep te verstrekken. In het buitenland gevestigde groepsmaatschappijen moeten dus buiten de consolidatie blijven. De relaties met deze ondernemingen kunnen op diverse plaatsen worden opgenomen onder het hoofd 'groepsmaatschappijen buitenland'. Verslagperiode De verslagperiode betreft het kalenderjaar Als uw onderneming een boekjaar heeft dat niet samenvalt met het kalenderjaar, gelieve dan te rapporteren over het boekjaar dat eindigt op een datum tussen en Valuta-eenheid Bedragen afronden op duizenden euro s. Getallen die zowel positief als negatief kunnen zijn Indien een bedrag positief of negatief kan zijn (bijvoorbeeld Belang van derden en Saldo Reversals / Impairments), bij een negatieve waarde een minteken (-) voor het getal plaatsen. Consolidatiecluster In de elektronische vragenlijst is het consolidatiecluster einde boekjaar bijgesloten. Tevens is hier de wijze van consolideren en het deelnemingspercentage bij vermeld. Stelselwijziging Indien bij de onderneming een stelselwijziging (wijziging van grondslag) heeft plaatsgevonden, moet de beginbalans van de vragenlijst dienovereenkomstig worden aangepast. 1.1 Geconsolideerde jaarcijfers In de vragenlijst vragen wij gegevens over de balans en de winst- en verliesrekening van de aangeschreven onderneming voor winstverdeling. Voor zover relevant gaat het daarbij om een integraal geconsolideerde opgave van de aangeschreven onderneming inclusief alle in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen, waarin de moeder voor meer dan de helft van het stemgerechtigde kapitaal houdt of waarin de moeder op grond van aanvullende regelingen beschikt over beslissende zeggenschap ter zake van het bestuur en het financiële beleid. Relaties met een eventuele in het buitenland gevestigde moedermaatschappij en/of dochtermaatschappij en/of zustermaatschappij dient u als groepsmaatschappij buitenland te verantwoorden. De geconsolideerde opgave betreft alle in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen. In dit verband zijn twee kanttekeningen van belang. Op de eerste plaats is de rechtsvorm van de groepsmaatschappij niet relevant. Het gaat om het territoriumprincipe. Dat betekent, dat ook in Nederland gevestigde buitenlandse rechtspersonen en eventueel Nederlandse filialen van in het buitenland gevestigde groepsmaatschappijen in de consolidatie moeten worden opgenomen. Omgekeerd geldt ook dat groepsmaatschappijen met een Nederlandse rechtsvorm, gevestigd in het buitenland, en filialen in het buitenland buiten de consolidatie moeten blijven. 4

5 Op de tweede plaats moet de omschrijving 'gevestigd in Nederland' worden geïnterpreteerd naar de geest en niet naar de letter. Een Nederlandse BV bijvoorbeeld, die haar juridische zetel in Nederland heeft, maar die haar activiteiten praktisch volledig en blijvend in het buitenland uitoefent, moet buiten de consolidatie blijven en als groepsmaatschappij buitenland worden opgevoerd. 1.2 Overname of verzelfstandiging in de loop van het boekjaar Is de aangeschreven onderneming in de loop van het jaar overgenomen, verzelfstandigd of verkocht, dan verzoeken wij u contact op te nemen met medewerkers van de Statistiek Financiën van Ondernemingen, telefoon (045) of statnfo@cbs.nl. Dit om af te stemmen of en zo ja, welke gegevens u moet invullen. Indien de aangeschreven onderneming in de loop van het jaar een groepsmaatschappij gevestigd in Nederland verwerft of opricht, dan consolideert u deze nieuwe groepsmaatschappij in de eindstand van de balans en vanaf het moment van verwerving of oprichting ook in de verlies- en winstrekening. Bij verkoop of liquidatie van in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen consolideert u die groepsmaatschappijen alleen in de beginstand van de balans en tot het moment van verkoop of liquidatie in de verlies- en winstrekening. 1.3 Buitenland/binnenland De term 'buitenland' en als tegenhanger de term 'binnenland' dienen in het kader van de begrippen consolidatie, groepsmaatschappijen en deelnemingen te worden geïnterpreteerd vanuit het territoriumprincipe. Dit principe is onder '1.1 Geconsolideerde jaarcijfers' uitgebreid toegelicht. 1.4 Uitzendkrachten Kosten van bij uw onderneming ingeschakelde uitzendkrachten moet u niet opnemen onder de post lonen, salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelskosten (excl. uitzendkrachten) (code 455), maar onder de kosten van grond- en hulpstoffen en overige bedrijfskosten (code 462). Voor zover de aangeschreven onderneming zelf een uitzendbureau is, of voor zover in de consolidatie een of meerdere uitzendbureaus zijn opgenomen verzoeken wij u de kosten van het uitgezonden personeel wel op te nemen onder lonen, salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelskosten (excl. uitzendkrachten) (code 455). 1.5 Afboeken c.q. kwijtschelden van leningen Het afboeken c.q. kwijtschelden van een lening dient te worden verwerkt in de resultatenrekening bij de post overige financiële baten en lasten (codes 520 en 525). 1.6 Boekwinsten en verliezen Boekwinsten/-verliezen bij verkoop of afstoot van (im)materiële vaste activa worden tot de netto omzet en de overige bedrijfsopbrengsten (codes 447 t/m 449) gerekend. Boekwinsten/- verliezen bij verkoop of afstoot van kapitaaldeelnames dienen te worden opgenomen bij resultaat uit groepsmaatschappijen (codes 480 en 485) of resultaat uit overige deelnemingen (codes 490 en 495). 1.7 Financiële instellingen Onder financiële instellingen worden verstaan: geldscheppende financiële instellingen (zoals algemene banken, coöperatief georganiseerde banken en algemene spaarbanken); 5

6 overige financiële instellingen (zoals hypotheekbanken, bouwkassen, consumptieve kredietinstellingen, afbetalings- en huurkoopfinancieringsinstellingen, wisselmakelaars, beleggingsinstellingen en banken voor de lagere overheid); verzekeringsmaatschappijen; pensioenfondsen. 1.8 Subsidies Loonsubsidies niet in mindering brengen op de loonkosten (code 455) doch opnemen bij de post baten uit hoofde van investeringspremies, subsidies en dergelijke (code 470). De overige kostprijs verlagende subsidies worden in mindering gebracht op de kosten van grond- en hulpstoffen en overige bedrijfskosten (codes 462 t/m 464). Vervoersbedrijven welke subsidie krijgen op het vervoersbewijs dienen deze bijdrage op te nemen bij de omzet (codes 447 t/m 449). 1.9 Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving Voor zover een post niet is toegelicht, wordt verwezen naar de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving Mutaties balansposten gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering Immateriële vaste activa Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post waardecorrecties (code 622). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij saldo reversals / impairments (code 468). Reeds bestaande negatieve goodwill dient ten gunste van de reserve in de openingsbalans te worden verwerkt. Materiële vaste activa Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post waardecorrecties (code 622). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij saldo reversals / impairments (code 468). Groepsmaatschappijen binnenland Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post overige waardecorrecties (code 649). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij resultaat uit groepsmaatschappijen (code 480). Groepsmaatschappijen buitenland Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post overige waardecorrecties (code 649). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij resultaat uit groepsmaatschappijen (code 485). Overige deelnemingen binnenland Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post overige waardecorrecties (code 649). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij resultaat uit overige deelnemingen (code 490). Overige deelnemingen buitenland Mutatie gedurende het jaar als gevolg van fair value waardering opnemen bij de post 6

7 overige waardecorrecties (code 649). In de resultatenrekening komt de mutatie tot uitdrukking bij resultaat uit overige deelnemingen (code 495) Preferente aandelen Preferente aandelen dienen als vreemd vermogen te worden gepresenteerd. Uitgekeerd dividend preferente aandelen moet worden opgenomen bij de post rentelasten (codes 510 en 515). Als de aandeelhoudersvergadering uitbetaling van dividend of aflossing oneindig kan tegenhouden dan wordt dit gezien als gestort en opgevraagd kapitaal (code 250). Uitgekeerd dividend preferente aandelen moet worden opgenomen als mutatie niet verdeelde winsten en overige reserves (code 265) Vrijval herwaarderingsreserve De vrijval van gerealiseerde herwaarderingsreserve dient niet via de resultatenrekening te worden verwerkt maar rechtstreeks ten gunste van de niet verdeelde winsten en overige reserves (code 265) Pensioenen Fair value mutaties met betrekking tot pensioenen dienen rechtstreeks ten gunste/laste van de niet verdeelde winsten en overige reserves (code 265) te worden verwerkt Derivaten (code 051, 126, 316, 406, 496) Bij derivaten wordt gevraagd naar alle derivatencontracten die uw onderneming rechtstreeks, dat wil zeggen zonder tussenkomst van een ingezetene financiële intermediair, met tegenpartijen heeft afgesloten. De te rapporteren informatie heeft zowel betrekking op beurs verhandelde contracten als op termijncontracten. Voor de waardering van derivaten dient de marktwaarde of reële waarde gebruikt te worden. Voor beurs verhandelde derivaten komt deze overeen met de op de beurs overeengekomen handelswaarde. Indien een handelswaarde ontbreekt, mag ook gebruik gemaakt worden van een bied- of laatprijs. Voor termijncontracten mag een benadering van de marktwaarde gebruikt worden volgens een algemeen geaccepteerd waarderingsmodel. 7

8 2. Balans, activa 2.1 (Im)Materiële vaste activa (codes 005 en 010) Als in de loop van het boekjaar groepsmaatschappijen uit de consolidatie verdwijnen of in de consolidatie worden opgenomen dan dient u de hiermee gepaard gaande mutatie op te nemen bij de mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 616) (zie ook Belangrijke aandachtspunten ). Aankopen (im)materiële vaste activa (code 617) Hier neemt u de bruto investering op. Eventuele in mindering gebrachte investeringspremies worden opgenomen bij code 619. Boekwaarde verkopen (im)materiële vaste activa (code 618) Behalve de verkopen moet hier ook de buitengebruikstelling en/of sloop van de (im)materiële vast activa worden opgenomen. Afschrijvingen (im)materiële vaste activa (codes 458 en 459) De afschrijvingen in de winst- en verliesrekening zijn gelijk aan de afschrijvingen zoals opgegeven bij de balansmutaties van de immateriële en de materiële vaste activa (code 621). Waardecorrecties (im)materiële vaste activa (code 622) Hieronder dient u ook fair value en impairment mutaties op te nemen. Opbrengstwaarde verkopen (im)materiële vaste activa (code 626) Bij deze posten gaat het om de feitelijke (bruto) verkoopwaarde. Dus niet om de winst of het verlies ten opzichte van de boekwaarde. Boekresultaten op desinvesteringen van (im)materiële vaste activa dienen als overige bedrijfsopbrengsten (codes 447 t/m 449) verwerkt te worden. 2.2 Groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 015 t/m 030) Groepsmaatschappijen binnenland (code 015) Hier neemt u de waarde van niet-meegeconsolideerde groepsmaatschappijen binnenland op. Van niet-meegeconsolideerde groepsmaatschappijen binnenland is sprake als de onderneming groepsmaatschappij(en) bezit die gekwalificeerd zijn als financiële instellingen, dan wel verzekeringsmaatschappijen die in principe werkzaam zijn voor een breed publiek. Ook vallen hier Bijzondere Financiële Instellingen onder. Veelal zijn hierover afspraken met het CBS gemaakt. Groepsmaatschappijen buitenland (code 020) Bij deze post wordt de waarde van de kapitaaldeelname van alle in het buitenland gevestigde groepsmaatschappijen vermeld. Deze blijven immers volledig buiten de geconsolideerde opgave. Mutaties groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 641 t/m 652) Als in de loop van het jaar het aandelenbezit in een rechtspersoon wordt uitgebreid, kán het zijn dat een deelneming verandert in een groepsmaatschappij. De overboeking van de oorspronkelijke waarde van het aandelenbezit dient u bij zowel overige deelnemingen als groepsmaatschappijen op te nemen bij de post mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 642). 8

9 Bij gedeeltelijke verkoop van aandelenbezit kán een groepsmaatschappij van karakter veranderen in een deelneming. Ook deze (in feite omgekeerde) mutatie neemt u bij groepsmaatschappijen en overige deelnemingen op bij de post mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 642). Netto Resultaat en Dividend groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 646 en 647) Als de groepsmaatschappijen en/of deelnemingen volgens netto vermogenswaarde gewaardeerd worden dan dient het aandeel in het nettoresultaat (na belastingen en aandeel van derden) bij de post aandeel in netto resultaat (code 646) vermeld te worden. Bij de post dividend (code 647) wordt aan het eigen vermogen van de deelneming onttrokken dividend vermeld. Worden de deelnemingen op basis van verkrijgingsprijs c.q. historische kostprijs gewaardeerd dan wordt normaliter de post nettoresultaat (code 646) niet gevuld. Echter voor speciale CBS-doeleinden verzoeken wij u om het resultaat toch te vermelden onder de post aandeel in nettoresultaat. Hetzelfde geldt voor het ontvangen dividend in het gevraagde jaar, te vermelden onder de post aandeel in nettoresultaat (code 646). Om de boekwaarde in de eindbalans weer te laten aansluiten dient de correctieboeking bij de post overige waardecorrecties (code 649) te worden vermeld. Opbrengstwaarde verkopen groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (code 652) Hier vragen wij naar de verkoopwaarde van de verkochte deelnemingen. In de regel is dit de boekwaarde vermeerderd c.q. verminderd met een eventueel verkoopresultaat. 2.3 Langlopende vorderingen en beleggingen (codes 035 t/m 065) Het kortlopende gedeelte van de langlopende vorderingen en beleggingen neemt u op onder de vorderingen op korte termijn (codes 095 t/m 135). 2.4 Voorraden en kortlopende vorderingen (codes 070 t/m 135) Onderhanden werk (code 070) In afwijking van de IFRS voorschriften dienen hier alle werken in uitvoering voor derden te worden verantwoord. Alle gedeclareerde termijnen op onderhanden werk vermeldt u bij u code 075. Kortlopende vorderingen op groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 095 t/m 110) Hier vermeldt u de vorderingen op korte termijn op groepsmaatschappijen en overige deelnemingen. Voorbeelden hiervan zijn handelsvorderingen, commercial papers, tegoeden in rekening-courant en de aflossingsbestanddelen van de vorderingen op lange termijn. Handelsdebiteuren (codes 115 en 120) Onder deze post vallen de handelsdebiteuren, voor zover geen vorderingen op groepsmaatschappijen of overige deelnemingen. Termijndebiteuren en nog te factureren handelsdebiteuren dienen hier eveneens opgenomen te worden. Overige kortlopende vorderingen (codes 130 en 135) Bij deze post moet u ook commercial papers opnemen, voor zover de tegenpartij niet een groepsmaatschappij of een overige deelneming is. 2.5 Effecten en overige waardepapieren (codes 140 t/m 159) Het betreft beleggingen, die op korte termijn in liquide middelen zijn om te zetten (aandelen, obligaties en overige waardepapieren), uitgezonderd de termijndeposito's (code 190) (zie toelichting bij Liquide middelen). Tot de beleggingen op korte termijn worden ook kasgeldleningen gerekend. 9

10 2.6 Liquide middelen (codes 170 t/m 193) Termijndeposito's (code 190) Hieronder vallen alle termijndeposito's, ongeacht de resterende looptijd. Rekening-courant tegoeden en overige kortlopende vorderingen financiële instellingen (binnenland: code 180; buitenland: code 193) Rekening-courantverhoudingen met één en dezelfde bank dient u met elkaar te salderen. Tegoeden in rekening-courant bij een bank mogen niet gesaldeerd worden met schulden aan een andere bank (post rekening courant schulden en overige kortlopende schulden aan financiële instellingen, codes 390 en 395). Tot de overige kortlopende vorderingen op financiële instellingen worden ook daggeldleningen gerekend. 10

11 3. Balans, passiva 3.1 Belang van derden (code 270) In Nederland gevestigde groepsmaatschappijen worden in principe integraal geconsolideerd. Als uw belang kleiner is dan 100%, wordt de waarde van het belang van derden op deze post geboekt. 3.2 Egalisatierekening (investeringspremies, subsidies en dergelijke) (code 275) Het betreft de waarde van aan toekomstige boekjaren toe te rekenen bedragen aan investeringspremies, subsidies en dergelijke. 3.3 Voorzieningen (code 280) Voor zowel de kort- als de langlopende voorzieningen wordt u verzocht deze op te nemen bij de post voorzieningen. In afwijking van de IFRS regels dient onder deze post eveneens de belastinglatentie en de personeelsbeloningen te worden opgenomen. 3.4 Schulden op lange termijn (codes 285 t/m 330) Onderscheiden naar hun aard, neemt u bij deze posten het bedrag van de schulden op met een resterende looptijd langer dan een jaar. Alle aflossingen, die binnen 1 jaar verschuldigd zijn, vermeldt u bij aflossingsverplichtingen schulden op lange termijn (codes 350, 353 en 356). 3.5 Schulden op korte termijn (codes 350 t/m 415) Kortlopende schulden groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 360 t/m 375) Hier vermeldt u de schulden op korte termijn aan groepsmaatschappijen en overige deelnemingen, zoals handelsschulden, commercial papers en schulden in rekening-courant. Handelscrediteuren (codes 380 en 385) Hier neemt u de handelscrediteuren op, voor zover geen groepsmaatschappijen of overige deelnemingen (zie hiervoor de post kortlopende schulden groepsmaatschappijen en overige deelnemingen, codes 360 t/m 375). Rekening-courant schulden en overige kortlopende schulden aan financiële instellingen (codes 390 en 395) Rekening-courantverhoudingen met één en dezelfde bank, dient u met elkaar te salderen. Schulden in rekening-courant bij de ene bank mogen niet gesaldeerd worden met tegoeden bij een andere bank (post rekening courant tegoeden en overige kortlopende vorderingen op financiële instellingen, codes 180 en 193). Bij financiële instellingen opgenomen kasgeldleningen en daggeldleningen worden eveneens bij de post rekening courant schulden en overige kortlopende schulden aan financiële instellingen vermeld. Ontvangen vooruitbetalingen (code 400) Gedeclareerde termijnen op onderhanden werk vermeldt u bij code 075. Overige schulden op korte termijn (codes 410 en 415) Bij deze post moet u ook commercial papers opnemen, voor zover de tegenpartij niet een groepsmaatschappij of een overige deelneming is. 11

12 4. Winst- en verliesrekening 4.1 (Netto) omzet en overige bedrijfsopbrengsten (codes 447 t/m 449) Tot de (netto) omzet wordt gerekend: a. de aan derden in rekening gebrachte bedragen voor geleverde goederen en verleende diensten, onder aftrek van rabatten en kortingen; als derden worden ook beschouwd: de buitenlandse moedermaatschappij; andere in het buitenland gevestigde groepsmaatschappijen; zusterondernemingen; deelnemingen waarin geen overwegende zeggenschap kan worden uitgeoefend. b. de toe- of afname van de voorraad gereed product en onderhanden werk op de eindbalans ten opzichte van de beginbalans; c. kostprijsverhogende belastingen, zoals accijnzen. Overige bedrijfsopbrengsten zijn opbrengsten, die voortvloeien uit niet-reguliere bedrijfsuitoefening, zoals: in eigen beheer vervaardigde nieuwe (im)materiële vaste activa bestemd voor de eigen bedrijfsuitoefening; ook in eigen beheer uitgevoerde werkzaamheden aan bestaande (im)materiële vaste activa, die de levensduur aanzienlijk verlengen; incidentele opbrengsten van verhuur van gebouwen, terreinen, machines en installaties; ontvangsten voor ter beschikking gestelde arbeidskrachten; opbrengsten uit verhuur van woningen aan personeel; opbrengsten uit licenties, royalty s en dergelijke; geactiveerde rente over in aanbouw zijnde materiële vaste activa; winst of verlies bij de afstoot van (im)materiële vaste activa. 4.2 Kosten (codes 455 t/m 464) Lonen, salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelskosten (excl. uitzendkrachten) (code 455) Hieronder vallen alle beloningen van alle personeel dat voorkomt in de loon- en salarisadministratie, ongeacht het aantal gewerkte uren. Deze beloningen omvatten alle werkelijke betalingen en voordelen die aan de werknemers toekomen als vergoeding voor de geleverde arbeid (met inbegrip van de werkgeversbijdragen aan sociale voorzieningen en pensioenen). De pensioenlasten omvatten ook de dotatie aan de pensioenvoorziening alsmede de dotatie aan de voorziening voor vervroegde uittreding (VUT-regeling). Loonsubsidies niet in mindering brengen op de loonkosten doch opnemen bij de post baten uit hoofde van investeringspremies, subsidies en dergelijke (code 470). Ontvangen ziekengelden wél in mindering brengen op de loonkosten. Loonkosten zijn inclusief reiskostenvergoeding woon-/werkverkeer. Tot de overige personeelskosten worden onder andere gerekend: suppletie op uitkeringen krachtens sociale verzekeringswetten, werkgeversbijdragen aan een niet verplichte ziektekostenverzekering, studiekostenvergoedingen, cursuskosten en dergelijke. Kosten voor ingeleend personeel en uitzendkrachten dienen bij de post kosten van grond- en hulpstoffen, inkopen en overige bedrijfskosten (codes 462 t/m 464) opgenomen te worden. Zie ook de toelichting betreffende uitzendkrachten onder Belangrijke aandachtspunten. 12

13 Afschrijvingen (im)materiële vaste activa (codes 458 en 459) De afschrijvingen in de winst- en verliesrekening zijn gelijk aan de afschrijvingen zoals opgegeven bij de balansmutaties van de immateriële en de materiële vaste activa (code 621). Boekresultaten op desinvesteringen van (im)materiële vaste activa dienen als overige bedrijfsopbrengsten post ( netto) omzet en overige bedrijfsopbrengsten ) (codes 447 t/m 449) verwerkt te worden. Kosten van grond- en hulpstoffen en overige bedrijfskosten (codes 462 t/m 464) Betreft het grond- en hulpstoffenverbruik en de inkoopwaarde van de handelsgoederen begrepen in de netto omzet (code 450). Tot de overige bedrijfskosten behoren alle kosten, voor zover zij niet betrekking hebben op lonen (code 455), afschrijvingen (code 460), saldo reversals / impairments (code 468), rentelasten (codes 510 en 515) of overige financiële lasten (codes 520 en 525). Tot de overige bedrijfskosten behoren ook: de af te dragen kostprijsverhogende belastingen (zoals accijnzen), die in het bedrag van de netto omzet begrepen zijn; de kosten van ingeleend personeel en uitzendkrachten; toevoegingen aan de voorzieningen (exclusief latente belastingen en pensioenen). 4.3 Saldo Reversals / Impairments (code 468) Bijzondere waardevermeerdering/vermindering van (im)materiële vaste activa. 4.4 Baten uit hoofde van investeringspremies, subsidies en dergelijke (code 470) De ten gunste van het resultaat gebrachte baten uit hoofde van investeringspremies en dergelijke worden hier afzonderlijk opgenomen. Het opnemen van deze baten bij de vennootschapsbelasting is niet toegestaan. Loonsubsidies en bijdragen van derden dienen eveneens bij deze post verwerkt te worden. 4.5 Financiële baten en lasten (codes 480 t/m 525) Resultaat uit groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 480 t/m 495) Hier neemt u het nettoresultaat op van groepsmaatschappijen en de overige deelnemingen. Het nettoresultaat is het resultaat na aftrek van belastingen en een eventueel aandeel van derden. Raadpleeg in dit verband ook de Belangrijke aandachtspunten in deze toelichting, met name de passage over de geconsolideerde jaarrekening. Resultaten behaald met de verkoop of afstoot van kapitaaldeelnames dienen ook bij resultaat uit groepsmaatschappijen (code 480 en 485) of resultaat uit overige deelnemingen (code 490 en 495) opgenomen te worden. Tevens dienen hier de fair-value mutatie die betrekking hebben op de deelnemingen opgenomen te worden. Is de waardering van de deelnemingen op de balans tegen verkrijgings- of verwervingsprijs, dan vermeldt u bij deze posten het (nog te) ontvangen dividend. Rentebaten (codes 500 en 505) Saldering met rentelasten is alleen toegestaan bij rentecompensatie bij één en dezelfde bank. Rentelasten (codes 510 en 515) Saldering met rentebaten is alleen toegestaan bij rentecompensatie bij één en dezelfde bank. Geactiveerde rente over in aanbouw zijnde materiële vaste activa brengt u niet in mindering op de rentelasten, doch vermeldt u bij '(Netto) omzet en overige bedrijfsopbrengsten' (codes 447 t/m 449). 13

14 Overige financiële baten en lasten (520 en 525) Hier verwerkt u onder andere de koersverschillen uit hoofde van transacties, vorderingen en schulden, luidende in buitenlandse valuta (code 525). 4.6 Incidentele baten en lasten (codes 530 t/m 535) Onder deze post dient het bedrag te worden gerapporteerd dat in de jaarverslaglegging, volgens gewijzigde wetgeving sinds 2016 afzonderlijk moet worden vermeld en toegelicht. Het betreft baten en lasten die van uitzonderlijke omvang zijn of in uitzonderlijke mate voorkomen. 4.7 Vennootschapsbelasting (code 545) Hier vermeldt u de Nederlandse vennootschapsbelasting (inclusief de belasting over het buitengewoon resultaat), die ten gunste of ten laste van dit jaar komt. Investeringspremies mogen niet gesaldeerd worden met de vennootschapsbelasting. Deze worden afzonderlijk opgenomen bij de post baten uit hoofde van investeringspremies, subsidies e.d. (code 470). 4.8 Aandeel van derden (code 555) Betreft het aandeel van derden in het resultaat na belastingen van in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen, waarin uw deelname kleiner dan 100% is. 4.9 Netto resultaat Het netto resultaat in de winst- en verliesrekening (code 560) moet gelijk zijn aan het netto resultaat zoals opgegeven bij de balansmutaties van de post niet verdeelde winsten en overige reserves bij het eigen vermogen (code 720). 14

15 5. Mutaties balansposten 5.1 Mutaties (im)materiële vaste activa (codes 615 t/m 626) Als in de loop van het boekjaar groepsmaatschappijen uit de consolidatie verdwijnen of in de consolidatie worden opgenomen dient u de hiermee verband houdende afname of toename van de (im) materiële activa te vermelden bij post mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 616). Zie ook hetgeen hierover bij Belangrijke aandachtspunten staat vermeld. Stel u verwerft tijdens het boekjaar een meerderheidsbelang. De op het moment van verwerving in de geconsolideerde cijfers op te nemen (im)materiële vaste activa boekt u dan bij mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 616). Aankopen / productie (code 617) wordt pas gebruikt als desbetreffende groepsmaatschappij na de verwerving nog investeringen in (im)materiële vaste activa doet. Eventuele in mindering te brengen investeringspremies vermeldt u bij mutaties als gevolg van (de)consolidaties code 619). De afboeking van een fiscale vervangingsreserve, evenals Impairment- c.q. fair value -mutaties neemt u op bij Waardecorrecties (code 622). Bij Opbrengstwaarde van de verkopen / buiten gebruikstelling (code 626). vermeldt u de verkoopwaarde van de verkochte (im)materiële vaste activa. In de regel is dit de boekwaarde vermeerderd c.q. verminderd met een eventueel verkoopresultaat. 5.2 Mutaties groepsmaatschappijen en overige deelnemingen (codes 641 t/m 652) Als u in de loop van het boekjaar uw aandelenbezit in een rechtspersoon uitbreidt, kán het zijn dat een deelneming verandert in een groepsmaatschappij. U dient dan bij Mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 642) de waarde van het oorspronkelijke aandelenbezit 'neutraal' over te boeken. Een voorbeeld mag dit verduidelijken. Stel u heeft in de beginbalans een deelneming buitenland ter waarde van 100. U koopt in de loop van het boekjaar extra aandelen met een waarde van 200. Hierdoor verandert de deelneming in een groepsmaatschappij buitenland. U boekt dan bij mutaties als gevolg van (de)consolidaties (code 642); bij overige deelnemingen buitenland : '-100'en bij groepsmaatschappijen buitenland : '+100'. De daadwerkelijke aankoop '+200' boekt u bij aankopen / kapitaalstorting (code 643), groepsmaatschappijen buitenland. Het omgekeerde is ook mogelijk. Bij gedeeltelijke verkoop van aandelenbezit kán een groepsmaatschappij van karakter veranderen in een deelneming. Bij Groepsmaatschappijen binnenland kunnen in principe geen bedragen voorkomen omdat de cijfers van in Nederland gevestigde groepsmaatschappijen geconsolideerd in de cijfers moeten worden opgenomen, tenzij daarover met u afspraken zijn gemaakt Als de groepsmaatschappijen en/of deelnemingen volgens netto vermogenswaarde gewaardeerd worden dan dient het aandeel in het nettoresultaat (na belastingen en aandeel van derden) bij deze post vermeld (code 646) vermeld te worden. Bij Dividend (code 647) wordt het aan het eigen vermogen van de deelneming onttrokken dividend vermeld. Worden de deelnemingen op basis van verkrijgingsprijs c.q. historische kostprijs gewaardeerd dan worden normaliter Aandeel in nettoresultaat en Dividend (codes 646 en 647) niet ingevuld. Echter voor speciale CBS-doeleindenverzoeken wij u om het resultaat toch deze posten te vermelden. Om de boekwaarde in de eindbalans weer te laten aansluiten dient de correctieboeking bij de overige waardecorrecties (code 649) te worden vermeld. Bij Opbrengstwaarde van de verkopen / kapitaalterugstorting (code 652) vragen wij naar de verkoopwaarde van de verkochte deelnemingen. In de regel is dit de boekwaarde vermeerderd c.q. verminderd met een eventueel verkoopresultaat. 15

16 5.3 Mutaties reserves (codes 685 t/m 745) Herwaarderingsreserve (codes 685 t/m 715) De herwaarderingsmutatie die bij herwaardering materiële vaste activa (code 685) vermeld wordt, dient gelijk te zijn aan mutaties herwaardering (code 620). In mindering gebrachte latente belastingen dienen bij overboeking voorziening belastingverplichtingen (code 705) vermeld te worden. Niet verdeelde winsten en overige reserves (codes 720 t/m 745) Het nettoresultaat boekjaar (code 720) moet gelijk zijn aan het nettoresultaat in de winst- en verliesrekening (code 560) Coöperaties dienen uitkeringen aan hun leden op te nemen onder overige (dividend) uitkeringen (code 728). 5.4 Mutaties derivaten (codes 761 t/m 794) Optie Verhandelbaar recht om een bepaalde vaste hoeveelheid onderliggende waarde (bijvoorbeeld aandelen of een valuta) te kopen of te verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs gedurende een bepaalde periode Future Een termijncontract. Een verhandelbare overeenkomst tussen twee partijen om een bepaalde onderliggende waarde te kopen of te verkopen op een vooraf afgesproken tijdstip in de toekomst tegen betaling van een eveneens vooraf overeengekomen prijs. Swap Een uitwisseling van geldstromen in de loop van een periode volgens vooraf vastgestelde condities. Traditioneel de uitwisseling van effecten. Recentelijk omvatten swaps ook interest swaps en valuta swaps. Overige Alle nog niet expliciet genoemde derivaten. Transacties Het saldo van aan- en verkopen van derivaten gedurende het boekjaar. Waardeveranderingen Het saldo van waardeveranderingen gedurende het boekjaar van derivaten die tegen reële waarde opgenomen zijn. 16

17 6. Toelichting bij groepsmaatschappijen buiten de EU (outward-fats) 6.1 Groepsmaatschappijen gevestigd in hetzelfde land Indien groepsmaatschappijen in hetzelfde land gevestigd zijn èn dezelfde activiteitencode hebben, dan mag u voor desbetreffende groepsmaatschappijen een gesommeerde opgave doen van netto omzet en aantal werknemers (FTE s). U geeft dan wel in de kolom aantal groepsmaatschappijen aan hoeveel groepsmaatschappijen in deze gesommeerde opgave opgenomen zijn. De namen van de ondernemingen hoeven dan niet vermeld te worden. Uiteraard kunt u de gegevens ook voor iedere buiten de Europese Unie (EU) gevestigde groepsmaatschappij afzonderlijk rapporteren. In de kolom aantal groepsmaatschappijen vult u dan steeds een 1 in. 6.2 Land van vestiging De gevraagde gegevens hebben betrekking op al uw directe en indirecte groepsmaatschappijen buiten de EU (N.B. Zwitserland en Noorwegen zijn géén EU-lidstaten). Binnen de EU (en dus buiten bereik van dit onderzoek) liggen de volgende lidstaten: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden. 6.3 Activiteitencode Met activiteit wordt bedoeld: de aard van de werkzaamheden uitgevoerd door de groepsmaatschappij. Een overzicht van de activiteitencodes is als bijlage opgenomen. U wordt verzocht de code te selecteren die het best de activiteit van een groepsmaatschappij beschrijft. Als er sprake is van meerdere activiteiten binnen een groepsmaatschappij, kies dan de hoofdactiviteit, in termen van toegevoegde waarde, aantal werknemers of omzet. 6.4 Naam Indien u voor iedere groepsmaatschappij buiten de EU afzonderlijk rapporteert vult u hier de naam van de groepsmaatschappij in. Als u een gesommeerde opgave doet voor de groepsmaatschappijen, die in het vestigingsland eenzelfde activiteitencode hebben, dan vult u hier de naam van (een van) de belangrijkste groepsmaatschappijen in. 6.5 Aantal groepsmaatschappijen Hier vult u het aantal groepsmaatschappijen in waarop de gerapporteerde waarden voor netto omzet en aantal werknemers betrekking hebben. Indien u de gevraagde gegevens voor iedere groepsmaatschappij buiten de EU afzonderlijk opgeeft, vult u hier steeds een 1 in. 17

18 6.6 Netto omzet Tot de netto omzet wordt gerekend: de aan derden in rekening gebrachte bedragen voor geleverde goederen en/of verleende diensten, onder aftrek van rabatten en kortingen. Als 'derden' worden ook beschouwd: de Nederlandse moedermaatschappij; andere (binnen- en buitenlandse) dochtermaatschappijen; zustermaatschappijen; deelnemingen waarin geen overwegende zeggenschap kan worden uitgeoefend. 6.7 Aantal werknemers in FTE s Onder werknemers worden verstaan: personen die op de loonlijst staan van de betreffende groepsmaatschappij (gemiddelde gedurende het boekjaar, herleid tot fulltime- equivalenten). Ingehuurde uitzendkrachten worden niet bij het aantal werknemers meegeteld. 18

19 OVERZICHT VAN ACTIVITEITENCODES Landbouw, bosbouw en visserij 01 Landbouw, jacht en dienstverlening voor de landbouw en jacht 02 Bosbouw, exploitatie van bossen en dienstverlening voor de bosbouw 03 Visserij en kweken van vis en schaaldieren Winning van delfstoffen 06 Winning van aardolie en aardgas 08 Winning van delfstoffen (geen olie en gas) 09 Dienstverlening voor de winning van delfstoffen Industrie 10 Vervaardiging van voedingsmiddelen 11 Vervaardiging van dranken 12 Vervaardiging van tabaksproducten 13 Vervaardiging van textiel 14 Vervaardiging van kleding 15 Vervaardiging van leer, lederwaren en schoenen 16 Primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk, riet en vlechtwerk (geen meubels) 17 Vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren 18 Drukkerijen, reproductie van opgenomen media 19 Vervaardiging van cokesovenproducten en aardolieverwerking 20 Vervaardiging van chemische producten 21 Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten 22 Vervaardiging van producten van rubber en kunststof 23 Vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten 24 Vervaardiging van metalen in primaire vorm 25 Vervaardiging van producten van metaal (geen machines en apparaten) 26 Vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur 27 Vervaardiging van elektrische apparatuur 28 Vervaardiging van overige machines en apparaten 29 Vervaardiging van auto's, aanhangwagens en opleggers 30 Vervaardiging van overige transportmiddelen 31 Vervaardiging van meubels 32 Vervaardiging van overige goederen 33 Reparatie en installatie van machines en apparaten Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht 35 Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en gekoelde lucht Winning en distributie van water; afval- en afvalwaterbeheer en sanering 36 Winning en distributie van water 37 Afvalwaterinzameling en -behandeling 38 Afvalinzameling en -behandeling; voorbereiding tot recycling 39 Sanering en overig afvalbeheer Bouwnijverheid 41 Algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling 42 Grond-, water- en wegenbouw (geen grondverzet) 43 Gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw Groot- en detailhandel; reparatie van auto's 45 Handel in en reparatie van auto's, motorfietsen en aanhangers 46 Groothandel en handelsbemiddeling (niet in auto's en motorfietsen) 47 Detailhandel (niet in auto's) Vervoer en opslag 49 Vervoer over land 50 Vervoer over water 51 Luchtvaart 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer 53 Post en koeriers Logies-, maaltijd- en drankverstrekking 55 Logiesverstrekking 56 Eet- en drinkgelegenheden Informatie en communicatie 58 Uitgeverijen 59 Productie en distributie van films en televisieprogramma's; maken en uitgeven van geluidsopnamen 60 Verzorgen en uitzenden van radio- en televisieprogramma's 61 Telecommunicatie 62 Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie 63 Dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie Financiële instellingen 641 Geldscheppende financiële instellingen 642 Financiële holdings 643 Beleggingsinstellingen 649 Kredietverstrekking en overige financiële intermediatie 65 Verzekeringen en pensioenfondsen (geen verplichte sociale verzekeringen) 66 Overige financiële dienstverlening Verhuur van en handel in onroerend goed 68 Verhuur van en handel in onroerend goed Advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening 691 Rechtskundige dienstverlening 692 Accountancy, belastingadvisering en administratie 701 Holdings (geen financiële) en concerndiensten binnen eigen concern 702 Advisering op het gebied van management en bedrijfsvoering 71 Architecten-, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle 72 Speur- en ontwikkelingswerk 731 Reclamebureaus en handel in advertentieruimte en -tijd 732 Markt- en opinieonderzoekbureaus 74 Industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy 75 Veterinaire dienstverlening Verhuur van roerende goederen en overige zakelijke dienstverlening 77 Verhuur en lease van auto's, consumentenartikelen, machines en overige roerende goederen 78 Arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelsbeheer 79 Reisbemiddeling, reisorganisatie, toeristische informatie en reserveringsbureaus 80 Beveiliging en opsporing 81 Facility management, reiniging en landschapsverzorging 82 Overige zakelijke dienstverlening Onderwijs 85 Onderwijs Gezondheids- en welzijnszorg 86 Gezondheidszorg 87 Verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting 88 Maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting Cultuur, sport en recreatie 90 Kunst 91 Culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud 92 Loterijen en kansspelen 93 Sport en recreatie Overige dienstverlening 94 Levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs 95 Reparatie van computers en consumentenartikelen 96 Wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche 19