jaarverslag 2008 I Van Nature Veeleisend

Transcriptie

1 jaarverslag 2008 I Van Nature Veeleisend

2 Krachtlijnen en Kerncijfers 2008 Kerncijfers 2008 OMZET: 393,2 miljoen EUR (+7,2%) Hoofdzakelijk als gevolg van het in september 2007 overgenomen Berkhout. EBITDA: 29,9 miljoen EUR (+ 2%) EBITDA-stijging is lager dan de omzetstijging omdat: stijgende grondstofprijzen ten belope van ongeveer 4,6 miljoen EUR niet konden worden door- gerekend in de verkoopprijzen, en de daling van het Britse Pond het resultaat drukte met 1,1 miljoen EUR. EAT: 7,6 miljoen EUR (+ 25,3%) Niet-courante elementen hebben een positief effect op het netto resultaat na belastingen ten belope van ongeveer 1,5 miljoen EUR; op courante basis is het netto resultaat in lijn met het resultaat van NETTO CASH FLOW: 29,5 miljoen EUR (+17,6%) Krachtlijnen 2008 Ter Beke wint gerechtelijke procedure in verband met Luxemburgse captive-herverzekerings structuur. Divisie Vleeswaren TerBeke-Pluma: Aanhoudende groei in voorverpakte vleeswaren. Verhuis gevogelteproductie van Ruiselede naar Waarschoot. Divisie Bereide Gerechten FreshMeals: Verdere verbetering van de rendabiliteit. Reorganisatie van de productieactiviteiten in Frankrijk. Voorstel tot behoud van het bruto dividend van 2,10 EUR per aandeel.

3 Geconsolideerde kerncijfers geconsolideerde verlies- en winstrekening Verkopen EBITDA (1) Courant resultaat van bedrijfsactiviteiten Niet courante bedrijfsactiviteiten Resultaat van bedrijfsactiviteiten Resultaat na belastingen Netto cash flow (2) geconsolideerde balans- en financiële structuur Vaste activa Vlottende activa Eigen vermogen Totaal van de balans Netto financiële schulden Netto financiële schuld / Eigen vermogen 89,4% 96,3% 78,7% 63,6% 33,2% Eigen vermogen / Totaal activa 32,6% 30,0% 34,5% 33,7% 36,7% aandelen- en dividendinformatie Aantal aandelen Gemiddeld aantal aandelen Gemiddelde beurskoers december 41,91 56,85 65,10 66,10 60,51 Gewone winst per aandeel 4,39 3,51 3,76 4,35 5,32 Verwaterde winst per aandeel 4,38 3,49 3,7 4,24 3,59 EBITDA per aandeel 17,25 16,95 15,10 15,83 22,04 Netto cashflow per aandeel 17,05 14,53 12,50 12,35 16,61 Dividend per aandeel 2,10 2,10 2,10 2,10 2,00 Payout ratio 47,8% 59,9% 60,6% 48,3% 36,3% Dividend return (december) 5,0% 3,7% 3,2% 3,2% 3,3% waardering Beurskapitalisatie (december) Netto financiële schulden Totale beurswaarde van de onderneming Beurswaarde / Resultaat 18,7 16,2 18,8 15,2 16,4 Beurswaarde / EBITDA 4,8 5,8 7,0 5,5 4,6 Beurswaarde / Netto cashflow 4,8 6,8 8,5 7,1 6,1 (1) Resultaat van bedrijfsactiviteiten + afschrijvingen + waardeverminderingen en voorzieningen (2) Resultaat na belastingen + afschrijvingen + waardeverminderingen en voorzieningen Voor de verklaring van de verantwoordelijke personen, de geconsolideerde jaarrekening van de Ter Beke groep, de verkorte jaarrekening van Ter Beke NV en de respectievelijke opinies van de commissarisrevisor wordt verwezen naar de financiële bijlage bij het jaarverslag, die u achteraan in dit jaarverslag terugvindt, dan wel op de website in de investor relations module.

4 Omzet EBITDA 366,7 393,2 29,3 29,9 326,7 20,8 21,6 24,0 200,2 236, Courant resultaat van bedrijfsactiviteiten (REBIT) Resultaat na belastingen (EAT) 7,6 12,0 10,7 8,6 12,2 11,4 5,0 5,9 6,0 6, Netto Cash Flow Winst per aandeel 25,1 29,5 5,32 15,7 16,9 19,8 4,35 3,76 3,51 4, GECONSOLIDEERDE JAARREKENING TER BEKE GROEP (alle bedragen in miljoen EUR, winst per aandeel in EUR)

5 profiel van de groep Ter Beke is een innoverende Belgische verse voedingsgroep die zijn assortiment commercialiseert in 10 Europese landen. De groep heeft 2 kernactiviteiten: fijne vleeswaren en verse bereide gerechten, beschikt over 10 industriële vestigingen in België, Nederland en Frankrijk en telt ongeveer medewerkers. Ter Beke realiseerde in 2008 een omzet van 393 miljoen EUR. Ter Beke is genoteerd op Euronext Brussel. Divisie Vleeswaren: TerBeke-Pluma producent van fijne vleeswaren voor de Benelux, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland 4 productievestigingen in België (Wommelgem, Waarschoot, Marche-en-Famenne en Herstal) en 6 centra voor versnijding en verpakking van vleeswaren waarvan 3 in België (Wommelgem, Marche-en-Famenne en Veurne) en 3 in Nederland (Milsbeek, Ridderkerk en Hendrik-Ido-Ambacht) innoverend in het segment van voorverpakte vleeswaren staat sterk in salami, kookham, gevogeltecharcuterie, paté en kookwaren en is tevens aanwezig in zoutwaren distributiemerken en voornaamste eigen merknamen L Ardennaise en Daniël Coopman ongeveer medewerkers Divisie Bereide Gerechten: FreshMeals producent van verse bereide gerechten voor de Europese markt marktleider in verse lasagne in Europa 3 productievestigingen waarvan 2 in België (Wanze en Marche-en- Famenne) en 1 in Frankrijk (Alby-sur-Chéran) Voornaamste merknamen Come a casa, Pronto en Vamos naast distributiemerken ongeveer 750 medewerkers meer info 1

6

7 Inhoud Profiel van de groep 1 Inhoud 3 1 Brief van de Voorzitter 4 2 Charter van de groep Ter Beke 6 3 Ter Beke en Duurzaam ondernemen 9 4 Corporate Governance 15 5 Verslag van de Raad van bestuur over Activiteitenverslag 21 - Belangrijkste gebeurtenissen in Markten 21 - Operations 28 - Onderzoek en ontwikkeling 32 - Sociaal verslag 34 - Beschrijving van de belangrijkste ondernemingsrisico s Vooruitzichten Beurs- en aandeelhoudersinformatie 43 7 Financiële kalender en contactinformatie 48 bijlage Financiële bijlage bij het jaarverslag 2008 Verklaring van de verantwoordelijke personen Geconsolideerde Winst- en Verliesrekeningen 2008 en 2007 Geconsolideerde Balansen 2008 en 2007 Geconsolideerd mutatieoverzicht van het eigen vermogen 2008 en 2007 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2008 en 2007 De grondslagen voor de financiële verslaggeving en toelichtingen Verslag van de Commissaris over de geconsolideerde jaarrekening Verkorte jaarrekening van Ter Beke NV Verslag van de Commissaris over de verkorte jaarrekening Financiële kalender en contactinformatie 3

8 1Brief van de voorzitter T e r B e k e r e a l i s e e r t b e v r e d i g e n d e r e s u ltat e n in moeilijke marktomstandigheden We beleven een uitzonderlijke crisisperiode die midden van het jaar 2008 in alle hevigheid losbarstte en die ongezien is omwille van de snelheid en de diepte waarmee onze economie werd geraakt. In 2008 werd de groep geconfronteerd met stijgende grondstofprijzen die slechts gedeeltelijk konden worden doorgerekend en met de daling van het Britse Pond die een substantieel effect had op het resultaat. De geconsolideerde omzet van de groep stijgt in 2008 met 7,2 % tot 393,2 miljoen EUR. De omzet van de vleeswarendivisie stijgt met 11 % wat hoofdzakelijk te danken is aan de opname van het in september 2007 overgenomen Nederlandse Berkhout Verssnijlijn, terwijl de omzet van de divisie bereide gerechten nagenoeg ongewijzigd is gebleven. Dit is het resultaat van enerzijds de voortgezette autonome groei van de divisie en anderzijds van de beëindiging door Ter Beke van een aantal belangrijke volumecontracten die, voornamelijk in Frankrijk, aan een te lage marge waren gesloten. In de loop van het eerste semester 2008 werd een samenwerkingsovereenkomst met Weight Watchers afgesloten voor bereide gerechten in België. Verder in dit verslag vindt u uitgebreide informatie over de ontwikkeling van de verkopen in het voorbije jaar en meer bepaald over de succesvolle ontwikkeling van de service-slicingactiviteiten en onze blijvende keuze voor en steun aan het grossierskanaal. De EBITDA stijgt lichtjes tot 29,9 miljoen EUR, ondanks het niet doorgerekend bedrag van 4,6 miljoen EUR grondstofprijsstijging en de minderopbrengst van 1,1 miljoen EUR als gevolg van de daling van het Britse Pond. In de financiële bijlage bij dit verslag leest u uitgebreid over een aantal niet-courante kosten (3,4 miljoen EUR) en niet-courante opbrengsten (4,9 miljoen EUR). Een en ander leidt uiteindelijk tot een nettoresultaat na belastingen van 7,6 miljoen EUR wat in lijn ligt met de nettowinst van het vorige jaar (6 miljoen EUR), als men abstractie maakt van de uitzonderlijke elementen. Ter Beke investeerde in 2008 voor 17,4 miljoen EUR in o.a. de transfer van de productie van gevogeltecharcuterie van Ruiselede naar Waarschoot, in de modernisering en uitbreiding van de versnijdings- en verpakkingsinfrastructuur en in een aantal milieuprojecten waarover u verder in dit verslag leest. Ook en vooral in deze uitzonderlijke tijden deed de groep media investeringen om het consumentenmerk Come a casa verder uit te bouwen. In een apart hoofdstuk van dit verslag rapporteren we over de vele inspanningen die Ter Beke levert in het kader van duurzaam ondernemen (CSR) waarin we bijzondere aandacht geven aan kwaliteit en (voedsel)veiligheid, gezondheid en evenwichtige voeding, duurzaam energiemanagement, preventie en afvalbestrijding. 4

9 We brengen tevens verslag uit over ons wetenschappelijk onderzoek en productontwikkeling alsook over de diversi teitspolitiek van de groep en de dialoog met de sociale partners. In het vorige jaarverslag informeerden we u over een mogelijke overname van een bedrijf in Charleroi. Na het onderzoek van de boeken hebben we beslist dit dossier af te sluiten en de overname niet te realiseren. We hebben in 2008 ook onze Franse organisatie aangepast als gevolg van de heronderhandeling en opzegging van een aantal volumecontracten in de Franse markt waartoe de groep had beslist. Deze reorganisatie moet de groep toelaten de rendabiliteit van de Franse activiteiten verder te herstellen. Luc De Bruyckere, Voorzitter Rekening houdend met de bijzondere marktomstandigheden mogen we gewagen van bevre digende resultaten voor het jaar Ik dank dan ook onze Gedelegeerd Bestuurder Marc Hofman en zijn team voor de geleverde prestatie. Om onze aandeelhouders te erkennen voor hun steun en tegelijk rekening houdend met de resultaten en het draagvlak van de onderneming zal de Raad van bestuur aan de Algemene Vergadering voorstellen éénzelfde bruto dividend van 2,1 EUR per aandeel uit te keren als het jaar daarvoor. De groep blijft in 2009 verder werken aan een verbetering van de rendabiliteit van de activiteiten in de beide divisies. Ter Beke zal ook blijven investeren in haar merk Come a casa en verder blijven bouwen aan de bestendiging van de vertrouwensrelatie met haar klanten en met de consument. Luc De Bruyckere voorzitter 5

10 2Charter van de groep Ter Beke Missie Wij creëren waarde voor onszelf en onze klanten door erkend leiderschap in kwalitatieve verse bereide gerechten en fijne vleeswaren. Doelstellingen Wij willen leiderschap door het verstrekken van kwaliteitsproducten, door vernieuwing en innovatie van producten en diensten, door een betrouwbare dienstverlening, door de efficiëntie van onze organisatie en infrastructuur en door onze kennis, know-how, competentie en vakmanschap betreffende onze activiteiten. Wij willen onze klanten enthousiasmeren met vernieuwende producten en innovaties en door een toegevoegde waarde biedende dienstverlening en aldus uitgroeien tot hun bevoorrechte partner. Wij beschouwen integrale kwaliteit en efficiëntie als voorwaarden voor de realisatie van onze strategie. Wij willen een rendabele, open onderneming zijn en beschouwen winst als een middel tot continuïteit, als een instrument om de aandeelhouders een adequate vergoeding te geven en als een middel om aan onze medewerkers een faire en competitieve remuneratie te bieden. Wij beschouwen groei als middel, een voorwaarde en een uitdaging en zeker als een na te streven doel. Wij willen onze verantwoordelijkheid opnemen tegenover onze aandeelhouders, door hen een marktcompetitief rendement te bieden en te bouwen aan een adequate aandeelhouderswaarde; tegenover de consument, door hem waarde te geven voor zijn geld en hem gegarandeerd veilige producten aan te bieden die voldoen aan alle geldende wettelijke vereisten terzake (HACCP, FAVV Autocontrole, ); tegenover onze medewerkers, die wij willen motiveren door erkenning en een faire beloning, door teamwerk, door een prettige werksfeer en door hen kansen te bieden tot permanent leren. Wij willen hun persoonlijke groei en ontwikkeling stimuleren en erkennen en eerbiedigen hun waardigheid en rechten; tegenover de gemeenschap, door duurzaam te ondernemen en te handelen als een onder neming met burgerzin, door een correcte onderneming te zijn ten aanzien van de overheid, haar leveranciers, haar socio-economische omgeving, door een gezonde en veilige arbeids omgeving te vrijwaren en door respectvol om te gaan met het leefmilieu. 6

11 Strategische krachtlijnen Ter Beke wil een toonaangevende Europese aanbieder zijn bij een aantal geselecteerde retailers en bij de gespecialiseerde groothandel. In onze kernproducten, verse bereide gerechten en fijne vleeswaren, willen we een leidende positie behouden of verwerven in de door ons gekozen markten. Ter Beke wil groeien door productontwikkeling en innovatie, via partnerships met key accounts, door strategische samenwerkingen, allianties en acquisities. Wij willen een hoge servicegraad realiseren in samenwerking met onze klanten. In onze thuismarkten kiezen we voor een gedifferentieerde meerkanalen aanpak gesteund op de consumentenmerken Come a casa (verse bereide gerechten) en l Ardennaise (fijne vleeswaren) en op de handelsmerken Vamos (verse bereide gerechten) en Daniël Coopman (fijne vlees waren). In de internationale markten kiezen we voornamelijk voor een retail gerichte marktaanpak. Onze product- en dienstenstrategie is gebaseerd op het permanent streven naar efficiëntie, kwaliteit en productveiligheid. Onze infrastructuur is erop gericht flexibel te zijn en ons tegelijk toe te laten aan lage kost te opereren. Onze organisatiestructuur drukt voorgaande strategie uit, wordt gericht op de specificiteit van elk van onze twee kernactiviteiten door de onderbrenging van deze activiteiten in twee afzonderlijke filialen, en wordt gedragen door competente en gemotiveerde medewerkers. Cultuur In een steeds complexere en snel veranderde wereld willen we bouwen aan een open, soepele en positief kritische geest die alert inspeelt op voortdurende verandering. We zijn bereid permanent te leren en stellen onszelf en onze omgeving voortdurend in vraag. De waarden van de groep Ter Beke zijn: competentie, engagement, resultaatgerichtheid, transparantie, integriteit, kwaliteit, innovatie en teamwerk. We gebruiken ze als uitgangspunt en als toetssteen voor ons persoonlijk gedrag en dat van de onder neming. 7

12

13 3Ter Beke en duurzaam ondernemen Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen is een belangrijke pijler binnen het globale beleid van Ter Beke. Oog hebben voor het evenwicht tussen economische prestaties en de sociale en ecologische effecten daarvan maakt deel uit van onze bedrijfsvoering in alle gebieden. Duurzaam ondernemen is hierbij geen einddoel op zich maar een continu verbeteringsproces waarbij op systematische wijze economische, sociale en ecologische overwegingen worden geïntegreerd. K w a l i t e i t e n V o e d s e lv e i l i g h e i d : p r i o r i t e i t n 1 Kwaliteitsbeheer en voedselveiligheid spelen een sleutelrol in het continu verbeteren van onze producten, onze service en onze interne werking. De basis voor ons kwaliteits- en voedselveiligheidsbeleid is het intern kwaliteitscharter van Ter Beke. Dit charter hanteert duidelijke richtlijnen en voorschriften voor de verschillende deelaspecten van het kwaliteits- en veiligheidsbeleid: Leveranciersselectie en -opvolging: Ter Beke werkt enkel met leveranciers die bewijzen dat zij de eisen van Ter Beke blijvend kunnen invullen. Een gestructureerde selectieprocedure, waarin kwaliteitsbeheersing centraal staat, geldt hierbij als uitgangspunt. Specificatiebeheer: alle grondstoffen en verpakkingsmaterialen worden grondig onderzocht op het voldoen aan alle wettelijke en andere kwaliteitsnormen en kritische parameters worden gedefinieerd die bepalend zijn voor de veiligheid en de kwaliteit van de eindproducten waarin ze verwerkt worden. Naspeurbaarheid: bij ontvangst van grondstoffen en verpakkingsmaterialen wordt een unieke code toegekend die doorheen het gehele productieproces wordt gebruikt en die zich vertaalt in een uniek lotnummer voor afgewerkte producten. Daardoor zijn alle producten volledig traceerbaar, zowel naar klanten als naar leveranciers. Procesbeheersing en -veiligheid: bij de ontwikkeling van producten worden de samenstelling en het productieproces onderworpen aan een risicoanalyse volgens de principes van HACCP ( Hazard Analyses and Critical Control Points ). Hieruit volgen kritische controlepunten voor de veiligheid en de kwaliteit van het productieproces. Het beheersen van ingrediënten die een allergische reactie kunnen veroorzaken zoals bijv. noten, melk, eieren, schaaldieren is een inherent deel van onze productveiligheid. Kwaliteit van afgewerkte producten: De kwaliteit van de afgewerkte producten wordt systematisch geverifieerd. Daartoe beschikt Ter Beke over een eigen verificatielaboratorium dat onafhankelijk van de productie-eenheden opereert. Onafhankelijke kwaliteitsaudits: Alle fabrieken van de groep worden op periodieke basis gecontroleerd door onafhankelijke instanties, al dan niet op verzoek van klanten. Deze audits gebeuren doorgaans aan de hand van binnen de sector erkende kwaliteitsstandaarden zoals BRC ( Britisch Retail Consortium ) en IFS ( International Food Standard ). Alle Belgische productiebedrijven staan verder onder permanent toezicht van en systematische inspectie door het FAVV (Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen). 9

14 Al deze systemen laten Ter Beke toe op duurzame wijze garant te staan voor de kwaliteit en de voedselveiligheid van haar producten en diensten. Gezonde en evenwichtige voeding Een gezonde en evenwichtige voeding is essentieel voor iedereen. Ter Beke helpt daarom actief mee aan het creëren van goede eetgewoonten en het bevorderen van een gezonde levenswijze: Voedingswaarde: De voedingswaarde van de Ter Beke-producten wordt op een uniforme en transparante wijze gecommuniceerd naar klanten en consumenten. Ter Beke hanteert daartoe de etikettering op basis van GDA s ( Guideline Daily Amount ). Hierbij wordt de energiewaarde en de hoeveelheid van een aantal basisnutriënten (zoals vet, verzadigd vet, suikers, zout,...) per portie uitgedrukt als een percentage van de dagelijkse behoefte. Productontwikkeling vleeswaren: Bij iedere productontwikkeling zoeken we naar mogelijke zout- en vetreducties en herleiden we waar mogelijk het aantal additieven tot een minimum. In samenwerking met leveranciers en onderzoeksinstellingen (o.a. Flanders Food) werd in 2008 een programma opgesteld om verschillende zout- en vetverlagende middelen voor vleeswaren te onderzoeken op hun effectiviteit naar smaak, verwerkbaarheid en voedselveiligheid. In antwoord op de toenemende aandacht voor de nadelige impact van productie van vlees op het milieu verkiest Ter Beke het gebruik van minder milieubelastend varkens- en gevogeltevlees boven rundvlees. Ter Beke werkte in 2008 ook actief verder aan de eliminatie van gluten en melkallergenen in haar charcuterieproducten. Productontwikkeling bereide gerechten: Onder het submerk Equilibre van Come a casa creëerde FreshMeals reeds enkele jaren geleden een gamma gezonde en lekkere mediterrane gerechten, boordevol verse groenten en arm aan vetten en zout. Iedere Equilibre -maaltijd is een volwaardige en evenwichtige maaltijd. Ze bevat minstens 160 g groenten, wat overeenkomt met 40 % van de door voedingsdeskundigen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groenten en fruit. In 2008 werden enkele nieuwe maaltijden aan het gamma toegevoegd (zoals cannelloni). In de loop van het eerste semester van 2008 sloot FreshMeals ook een samenwerkingsovereenkomst met Weight Watchers voor de ontwikkeling en verdeling van een gamma gezonde mediterraanse gerechten in het kader van het Weight Watchers -programma. Diverse: Ter Beke weert ingrediënten van GGO s uit haar producten en gebruikt enkel duurzaam gewonnen palmolie. 10

15 Duurzaam produceren Ook met betrekking tot de impact van de voedingsproductie streeft Ter Beke naar duurzaamheid. In al haar productievestigingen voert de groep een investeringsbeleid waarbij bewust gezocht wordt naar duurzame technologieën, erop gericht om zoveel mogelijk de hinder voor mens en milieu te voorkomen of te verminderen tegen een aanvaardbare kost. Er werden in 2008 audits uitgevoerd met betrekking tot het energieverbruik. Deze lieten toe verbeteringen op elke productie site op het vlak van energieverbruik, water, afvalbeheer enz. te bepalen. Op basis van deze evaluatie werden er een aantal verbeteringsprojecten op touw gezet waarvoor de nodige budgetten werden vrijgemaakt. Energie: Het bewust verbruiken van energie is een sleutelthema. Er wordt permanent gezocht naar innovatieve oplossingen om te komen tot een bewust en verantwoord energieverbruik en een beperking van de CO 2 uitstoot. De Belgische productiesites in Marche-en-Famenne, Wanze, Wommelgem en Waarschoot hebben zich geëngageerd via de Energie Auditconvenant (Vlaanderen) of via het Accord de Branche (Wallonië) om de nodige investeringen te doen die moeten resulteren in een jaarlijkse reductie van de totale CO 2 uitstoot. In samenwerking met onze energieleveranciers werd een elektronische analyse tool opgezet die toelaat de verbruiken van gas en electriciteit on-line op te volgen per fabriek. Elke investering omvat een opgave van het energieverbruik die medebepalend is bij de keuze van de aan te kopen installaties. De rentabiliteit van een investering omvat het minimaliseren van het energieverbruik en dus een rentabiliteit op lange termijn. De transfer van de productie van gevogeltecharcuterie van Ruiselede naar de vestiging in Waarschoot liet toe een aantal milieuvriendelijke en energie-efficiënte productietechnieken, zoals een nieuwe baktechnologie met warmterecuperatie, te implementeren waardoor het energieverbruik met 25 % werd gereduceerd. In 2008 leidden deze inspanningen tot een reductie van het energieverbruik met meer dan 10 %. 11

16 Water: Speciale aandacht gaat ook uit naar een vermindering van het totale waterverbruik van de groep. Zo werd het waterverbruik op de site in Wommelgem in 2008 met meer dan 10 % verminderd. Ook op de andere sites van de groep verminderde het waterverbruik gevoelig in Investeringen zijn gepland voor 2009, om op deze weg verder te gaan en het totale waterverbruik verder te verminderen. Afval: Het rationeel gebruik van grondstoffen in de productie en de afvalproductie maken het voorwerp uit van een systematisch beheer en van continue reductieplannen. Het beheer ervan gaat door een volkomen gecontroleerde recyclage om zoveel mogelijk afvalstromen te vermijden. De selectieve inzameling van afvalstromen werd op alle sites ingevoerd en geoptimaliseerd. Logistiek : Het optimaliseren van het transport is één van onze prioriteiten. In eerste instantie het vervoer van de medewerkers die wat de sites in Marche en Wanze betreft het voorwerp uitmaakt van een mobiliteitsstudie met de overheid, maar ook het transport van grondstoffen en afgewerkte producten, waarvan de logistieke trajecten werden geoptimaliseerd tussen de diverse sites maar eveneens tussen de leveranciers, de sites en de klanten. In 2008 werd gestart met de studie van een integratie en optimalisatie van de logistieke activiteiten in Nederland. De resultaten van deze studie zullen in 2009 worden geïmplementeerd, wat opnieuw tot een reductie van de CO 2 uitstoot zal leiden. Diverse: In de vestiging te Veurne werd in 2008 in samenwerking met OVAM een eco-efficiëntiescan uitgevoerd in het kader van de inventarisatie van kansgebieden voor eco-efficiëntie verbeteringen. Duurzaam ondernemen en Verpakking Ter Beke streeft naar een rationeel gebruik van verpakkingsmateriaal. Bij elke nieuwe productontwikkeling wordt nagegaan of de verpakking niet kan verminderd of zelfs weggelaten worden, zonder aan de intrinsieke verpakkingseigenschappen zoals productbescherming en transport te raken. In 2008 werd voor alle kartonnen dozen overgeschakeld van nieuw papier naar gerecycleerd papier, het design van bestaande dozen werd gewijzigd om het totale gewicht te verminderen, de stapelwijze van de paletten met afgewerkte producten werd aangepast waardoor vrachtwagens efficiënter gevuld kunnen worden en het aantal logistieke trajecten kan worden verminderd, en aluminium schaaltjes en verpakkingsfolies werden verdund, wat leidt tot een vermindering van de totale afvalstroom. 12

17 Ter Beke zoekt constant naar verpakkingen die gemaakt worden uit duurzame materialen, waarbij erop wordt gelet of deze herbruikbaar, recycleerbaar en eventueel biodegradeerbaar zijn. Bij kartonnen verpakkingen is dit reeds het geval. Voor het gebruik van primaire biodegradeerbare verpakkingen stuit de industrie momenteel nog op een aantal technologische beperkingen. Ter Beke houdt echter permanent de vinger aan de pols en nieuwe technologieën zullen geïmplementeerd worden van zodra deze tegen een aanvaardbare kost beschikbaar zijn. Ter Beke is aangesloten bij FostPlus en Val-i-Pac en neemt actief deel aan de preventieplannen voor verpakkingen van de Belgische Interregionale Verpakkingscommissie. D u u r z a a m o n d e r n e m e n e n maatschappelijk engagement Ter Beke gaf ook in 2008 blijk van haar sterk maatschappelijk engagement door actief lidmaatschap van organisaties als Voka, VBO, UWE, de beroepsorganisaties Fevia (voedingsindustrie), Brema (bereide gerechten) en Fenavian (vlees en vleesverwerking). Meer informatie daarover wordt gegeven in het hoofdstuk Wetenschappelijk Onderzoek & ontwikkeling in het activiteitenverslag van de Raad van bestuur. Daarenboven is Ter Beke een trouwe partner van de Vlerick Leuven Gent Management School en stimuleert zij op deze manier onderzoek naar duurzaam ondernemen en goede corporate governance. Ter Beke werkt tenslotte actief aan de diversiteit van haar personeelsbestand. De precieze invulling hiervan wordt verder in dit jaarverslag uiteengezet in het sociaal verslag. 13

18

19 4Corporate Governance De Raad van bestuur van Ter Beke NV heeft per 1 januari 2006 een Corporate Governance Charter goedgekeurd waarin zij haar positie ten aanzien van de bepalingen van de Corporate Governance Code van 9 december 2004 verduidelijkt. Dit Charter is gepubliceerd op de website van de vennootschap ( Dit hoofdstuk bevat de feitelijke informatie omtrent de corporate governance bij Ter Beke in het algemeen en de toepassing van de Corporate Governance Code bij Ter Beke in het bijzonder. Raad van bestuur Samenstelling De Raad van bestuur bestaat uit elf leden en is samengesteld uit 3 categorieën bestuurders: 4 nietuitvoerende bestuurders, 3 uitvoerende bestuurders en 4 onafhankelijke bestuurders. Per 31 december 2008 was de Raad van bestuur als volgt samengesteld: Naam Functie Type Einde mandaat Luc De Bruyckere Voorzitter Uitvoerend 2011 Lidmaatschap comités ** Marc Hofman Gedelegeerd bestuurder Uitvoerend 2012 * Frank Coopman (1) Bestuurder Niet uitvoerend 2011 Dominique Coopman Bestuurder Niet uitvoerend 2011 Louis-H. Verbeke (2) Bestuurder Niet uitvoerend 2012 * RBC Eddy Van der Pluym Bestuurder Uitvoerend 2012 * Luc Vansteenkiste (3) Bestuurder Niet uitvoerend 2011 AC Vincent Doumier (4) Bestuurder Niet uitvoerend - onafhankelijk 2010 AC Willy Delvaux (5) Bestuurder Niet uitvoerend - onafhankelijk 2011 RBC Thierry Balot (6) Bestuurder Niet uitvoerend - onafhankelijk 2011 AC Jules Noten (7) Bestuurder Niet uitvoerend - onafhankelijk 2011 AC - RBC In de hoedanigheid van vaste vertegenwoordiger van: (1) NV Holbigenetics (2) BVBA Louis Verbeke (3) NV Vean (4) Compagnie du Bois Sauvage SA (5) BVBA Delvaux Transfer (6) Sparaxis SA (7) BVBA Lemon * onder voorbehoud van goedkeuring van herbenoeming door de Algemene Vergadering van 28 mei 2009 ** AC = Auditcomité RBC = Remuneratie- en Benoemingscomité Eremandaten Daniël Coopman Prof. Dr. L. Kympers Ere-Voorzitter Ere-Bestuurder 15

20 De Raad van bestuur zal aan de Algemene Vergadering van 28 mei 2009 voorstellen om over te gaan tot herbenoeming als bestuurder, voor een termijn van drie jaar aflopende op de Algemene Vergadering van 2012, van de heer Marc Hofman, de heer Eddy Van der Pluym en BVBA Louis Verbeke (vast vertegenwoordigd door Louis-H. Verbeke). Werking De Raad van bestuur komt in beginsel vier maal per jaar samen en wordt verder bijeengeroepen telkens het belang van Ter Beke dit vereist. Daarnaast wordt door de voorzitter regelmatig tussentijds overleg gepleegd met de bestuurders om de voortgang van bepaalde dossiers te bespreken. De gedetailleerde werking van de Raad van bestuur is beschreven in het intern reglement van de Raad van bestuur, dat integraal deel uitmaakt van het Corporate Governance Charter van de groep. In 2008 waren alle bestuurders op alle vergaderingen aanwezig. Compagnie du Bois Sauvage was voor één vergadering verontschuldigd. Comités binnen de raad van bestuur Algemeen In de schoot van de Raad van bestuur waren in 2008 twee comités actief: het Auditcomité en het Remuneratie- en Benoemingscomité. De samenstelling van de comités geschiedt steeds op basis van competentie, beschikbaarheid en engagement en sluit aan bij de voorschriften van de Corporate Governance Code op dit gebied. De comités werken binnen het mandaat dat hen door de Raad van bestuur werd verstrekt en dat beschreven is in de bijlagen bij het Corporate Governance Charter. De voorzitters van de comités rapporteren aan de Raad van bestuur. Auditcomité Het Auditcomité bestaat thans uit vier leden, allen niet-uitvoerende bestuurders, waarvan drie onafhankelijke bestuurders zijn. Het Auditcomité wordt voorgezeten door Vincent Doumier, als vaste vertegenwoordiger voor Companie du Bois Sauvage SA. Het comité was in 2008 verder samengesteld uit Luc Vansteenkiste (vaste vertegenwoordiger NV Vean), Jules Noten (vaste vertegenwoordiger BVBA Lemon) en Thierry Balot (vaste vertegenwoordiger Sparaxis SA). Alle leden van het comité beschikken over een gedegen kennis van financieel management. Desgewenst vergaderde het comité in aanwezigheid van de commissaris. In 2008 vergaderde het comité driemaal. Alle leden waren op deze vergaderingen aanwezig. Compagnie du Bois Sauvage was voor één vergadering verontschuldigd. Het auditcomité adviseerde de raad over de jaarresultaten 2007 en de halfjaarresultaten 2008 en inzake de interne controle en het risk management van de groep. Het houdt toezicht op de interne auditfunctie. 16

21 Remuneratie- en Benoemingscomité Het Remuneratie- en Benoemingscomité bestaat thans uit drie leden, waarvan twee onafhankelijke bestuurders. Het Remuneratie- en Benoemingscomité werd in 2008 voorgezeten door Louis-H. Verbeke, vaste vertegenwoordiger van BVBA Louis Verbeke, en was verder samengesteld uit Willy Delvaux (vaste vertegenwoordiger BVBA Delvaux Transfer) en Jules Noten (vaste vertegenwoordiger BVBA Lemon). Het Remuneratie- en Benoemingscomité adviseert de Raad van bestuur over de vergoedingen van de directieleden, de voorzitter en de bestuurdersbezoldigingen. Het Comité adviseert ook over het algemene remuneratiebeleid voor de bestuurders en het topmanagement alsmede over de principes van het systeem van variabele verloning. Verder adviseert het comité de Raad van bestuur over de benoeming en herbenoeming van bestuurders, de samenstelling van de comités binnen de Raad van bestuur, de leden en de voorzitter van het directiecomité en de Gedelegeerd Bestuurder. In 2008 vergaderde het comité tweemaal. Alle bestuurders waren op deze vergaderingen aanwezig. BVBA Delvaux Transfer was verontschuldigd voor één vergadering. Belangenconflicten In 2008 dienden zich geen belangenconflicten aan in de zin van artikel 523 en 524 W. Venn., noch werden enige conflicten gemeld in het kader van bijlage 2 bij het Corporate Governance Charter van de groep inzake transacties met verbonden partijen. Vergoeding De leden van de Raad van bestuur ontvingen in 2008 een jaarvergoeding van EUR. De voorzitters van de comités ontvingen daarenboven een éénmalige vergoeding van EUR. De leden van de comités ontvingen in aanvulling op hun bestuurdersvergoeding een éénmalige bijkomende vergoeding van EUR. De vennootschap stelde aan Edith De Baedts, voormalig bestuurder, een bedrijfswagen ter beschikking tot eind april

22 Directiecomité en dagelijks bestuur Algemeen Het Directiecomité van de groep was in 2008 als volgt samengesteld: Marc Hofman, Voorzitter / Gedelegeerd Bestuurder Patrick Cludts, Commercieel Directeur Wim De Cock, Operations Directeur Vleeswaren Marc Lambert, Operations Directeur Bereide Gerechten Annie Vanhoutte, Directeur Human Resources René Stevens, Group CFO. Patrick Cludts nam per 31 december 2008 ontslag als lid van het Directiecomité en verliet de groep. Het Directiecomité vergaderde in 2008 tweewekelijks en telkens de operationele realiteit dit noodzaakte. Het stond in voor de managementrapportering aan de Raad van bestuur. Belangenconflicten In 2008 dienden zich in de schoot van het Directiecomité geen belangenconflicten aan in de zin van artikel 523 W. Venn. noch werden enige conflicten gemeld in het kader van bijlage 2 bij het Corporate Governance Charter van de groep in verband met transacties met verbonden partijen. Vergoeding De vergoedingen van de uitvoerende bestuurders / leden van het Directiecomité zijn gestructureerd in een vast gedeelte, een variabel gedeelte dat wordt bepaald in functie van een evaluatie door het Remuneratiecomité inzake het behalen van korte en lange termijndoelstellingen, o.a. op financieel en strategisch vlak, en incentives op lange termijn zoals pensioenregeling. Met ingang van 1 januari 2006 werd het vergoedingsbeleid opgenomen in het Corporate Governance Charter van de groep. De individuele remuneratie van de Gedelegeerd Bestuurder/Voorzitter van het Directiecomité bedroeg voor 2008 (totale kost voor de groep, exclusief vergoeding voor bestuurdersmandaat Ter Beke NV): vaste vergoeding: ,80 EUR variabele vergoeding over 2008: ,67 EUR andere (pensioenen en verzekeringen): ,83 EUR bedrijfswagen. De gezamelijke remuneratie van de andere leden van het Directiecomité en de uitvoerende bestuurders (7) bedroeg voor 2008 (totale kost voor de groep, exclusief vergoeding voor bestuurdersmandaat Ter Beke NV): vaste vergoeding: ,76 EUR variabele vergoeding over 2008: EUR andere (pensioenen en verzekeringen): ,46 EUR bedrijfswagens. 18

23 In 2008 werden aan geen van de uitvoerende bestuurders van de groep aandelen, aandelenopties of alle andere rechten om aandelen te verwerven, toegekend. In 2008 werden door Marc Hofman warrants geconverteerd aan een uitoefenprijs van 31,30 EUR. Er werden geen bijzondere aanwervings- of vertrekregelingen overeengekomen met de leden van het Directiecomité, noch met de uitvoerende bestuurders. Extern toezicht Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA, vertegenwoordigd door de heer Dirk Van Vlaenderen, is benoemd tot commissaris van NV Ter Beke door de Algemene Vergadering van 31 mei 2007 voor een termijn van drie jaar. Het mandaat vervalt onmiddellijk na de gewone Algemene Vergadering van Met de commissaris wordt regelmatig overlegd en voor de semestriële en de jaarlijkse rapportering wordt hij uitgenodigd op de vergadering van het Auditcomité. De commissaris heeft geen relaties met Ter Beke die zijn oordeel zouden kunnen beïnvloeden. De vergoedingen die in 2008 betaald zijn voor audit- en niet-auditdiensten aan Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA en aan de personen met wie Deloitte Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. CVBA is verbonden, zijn weergegeven in de financiële bijlage bij dit verslag. P r o t o c o l i n z a k e t r a n s a c t i e s i n e f f e c t e n van Ter Beke Ter Beke beschikt over een Protocol houdende de regels inzake transacties in effecten van Ter Beke. Het Protocol werd toegevoegd als bijlage 3 bij het Corporate Governance Charter van de groep. Het Protocol bepaalt dat koersgevoelige informatie onmiddellijk moet gecommuniceerd worden. Bestuurders, directieleden en insiders moeten voorgenomen aandelentransacties voor advies voorleggen aan de Compliance Officer. Bij negatief advies moet de betrokkene afzien van de verrichting of de geplande transactie aan de Raad van bestuur voorleggen. Het Protocol houdt tevens richtlijnen in om het vertrouwelijk karakter van bevoorrechte informatie te bewaren en voorziet in sperperiodes waar binnen transacties in effecten van Ter Beke voor de bestuurders en relevante personen niet toegelaten zijn. Het Protocol wordt steeds meegedeeld en voor kennisname ondertekend door alle nieuwe leden van de Raad van bestuur, het Directiecomité en andere personen die op regelmatige basis toegang hebben tot bevoorrechte informatie. De vennootschap houdt tevens een lijst bij van de personen die op regelmatige basis toegang hebben tot bevoorrechte informatie. 19

24

25 5Verslag van de raad van bestuur over Activiteitenverslag Belangrijkste gebeurtenissen in 2008 Transfer van de productie van gevogeltecharcuterie Begin april 2008 besliste de groep om de productie van gevogeltecharcuterie en de daarbijhorende tewerkstelling te transfereren van de fabriek in Ruiselede naar de fabriek te Waarschoot. Dit besluit werd genomen omdat de infrastructuur en productiecapaciteit van Ruiselede ontoereikend waren om aan de groei van gevogeltecharcuterie te kunnen beantwoorden. Deze productietransfer werd voltooid binnen de vooropgezette timing en binnen het voorziene investeringsbudget van 3 miljoen EUR. R e o r g a n i s a t i e p r o d u c t i e a c t i v i t e i t e n bereide gerechten Frankrijk In juli 2008 werd de eerder aangekondigde reorganisatie van de commerciële en administratieve organisatie en van de productiestructuren in de vestiging te Alby-sur-Chéran (Frankrijk) voltooid binnen het voorziene budget van 1,1 miljoen EUR. Deze herstructurering was nodig om de Franse organisatie aan te passen aan de gevolgen van de heronderhandeling en opzegging van een aantal volumecontracten in de Franse markt waartoe de groep had beslist. Deze reorganisatie moet Ter Beke toelaten de rendabiliteit van de Franse activiteiten te herstellen. Ter Beke wint de gerechtelijke procedure in verband met het hangende captive-geschil Op 6 mei 2008 won Ter Beke in beroep het juridische geschil met de Belgische belastingsautoriteiten omtrent de Luxemburgse captive-herverzekeringsstructuur. De autoriteiten hebben geen cassatieberoep aangetekend tegen deze uitspraak. Deze uitspraak leidde ertoe dat de over de jaren opgebouwde belastingslatentie in verband met dit geschil in 2008 in het resultaat kon worden opgenomen (voor meer informatie, zie de financiële bijlage bij dit jaarverslag). Mark ten Algemeen - Omzetevolutie De totale omzet van de groep stijgt in 2008 met 7,2 % van 366,7 tot 393,2 miljoen EUR. De omzet van de divisie bereide gerechten is in 2008 nagenoeg ongewijzigd gebleven ten opzichte van Dit is het resultaat van enerzijds de voortgezette autonome groei van de divisie en anderzijds van de beëindiging door FreshMeals van een aantal belangrijke volumecontracten, voornamelijk in Frankrijk, die aan een te lage marge waren gesloten. 21

26 De omzet van de vleeswarendivisie stijgt in 2008 met 27,0 miljoen EUR (+ 11,1 %). Deze omzetstijging is hoofdzakelijk het gevolg van de opname van de resultaten van het in september 2007 overgenomen Nederlandse Berkhout Verssnijlijn. Bij gelijke perimeter daalt de omzet licht. Dit is het netto effect van verschillende bewegingen. Vooreerst werd de omzet in het vierde kwartaal negatief beïnvloed door de economische crisis, vooral in Spanje en in het Verenigd Koninkrijk, dat tegenvallende Kerstverkopen kende. De omzet van 2008 gerealiseerd in het Verenigd Koninkrijk diende verder te worden omgerekend naar Euro tegen de gedevalueerde wisselkoers van het Britse Pond. In de loop van 2007 werden een aantal weinig rendabele volumecontracten beëindigd bij Belgische en Duitse discounters, waarvan het volledige jaareffect de omzet van 2008 beïnvloedt. De groei bij alle grote Europese retailers, met nieuwe introducties zowel in bulk als in service slicing, compenseerde de daling van de verkopen in de traditionele kanalen. Divisie Vleeswaren TerBeke-Pluma Algemeen Ook in 2008 blijft de Beneluxmarkt de belangrijkste markt voor de vleeswaren van TerBeke- Pluma. Binnen deze markt, die in totaliteit stabiel is, blijven we twee voortgezette dominante trends onderscheiden: enerzijds de sterke stijging van voorverpakte charcuterie en anderzijds de daling van de bedieningsproducten. TerBeke-Pluma staat vooral sterk in salami, kookham, gevogeltecharcuterie, kookwaren en paté, en is tevens aanwezig in zoutwaren. TerBeke-Pluma is tevens de grootste versnijder en verpakker van fijne vleeswaren in de Benelux. In 2008 investeerde de groep verder in vernieuwingen van het assortiment en de ontwikkeling van nieuwe verpakkingstechnologieën. beeld vervangen door grote foto over volledige breedte en aflopend? 22

27 Markten en Distributiekanalen Benelux Retail: Zowel in België als in Nederland is er een verdere groei van de verkopen van charcuterie in zelfbediening. De groei in deze landen wordt vooral gedragen door de ontwikkeling en commercialisering van producten voor industriële slicing. Verder consumentenonderzoek en gesprekken met onze klanten brachten meer duidelijkheid over de toekomstige verwachtingen in de manier waarop de producten moeten verpakt worden. Onder tussen zijn verschillende vernieuwende concepten in ont wikkeling en/of reeds op de markt geïntroduceerd. Eén van de laatste is het eenpersoonsportie -concept, specifiek voor het kleine huishouden of om mee te nemen naar school of het werk. Benelux Grossiers: Het traditioneel kanaal (grossier/slager/traiteur), dat sinds enkele jaren in volle mutatie is, blijft voor TerBeke-Pluma een hoeksteen van haar beleid. De evoluties binnen het segment van de bedieningsproducten verplichten de grossiers tot grote aanpassingen. Dankzij zware inspanningen en service gerichtheid slagen de betere bedrijven erin bij te dragen aan de consolidatie van dit segment en hun plaats in dit deel van de markt te behouden en te ontwikkelen. Ter Beke groeide van oudsher via dit traditionele kanaal en de groep blijft dit segment ondersteunen dankzij een gerichte verkoopsploeg, een aangepast assortiment en een specifieke commerciële ondersteuning. Discountkanaal: Dankzij een jarenlange commerciële ervaring en een specifieke aanpak met aangepast assortiment slaagt TerBeke-Pluma er in om zijn positie als erkend charcuterieleverancier in dit kanaal verder te bestendigen. In het Verenigd Koninkrijk groeide de verkoop van paté verder, vooral door nieuwe verpakkingen en vernieuwingen van het assor timent en niettegenstaande eerder matige eindejaarsverkopen. In deze markt werd in 2008 vooral gewerkt aan een aanbod van een breder productengamma. Bij diverse retailers biedt TerBeke-Pluma nu naast paté ook een volledig gamma continentale charcuterie aan. In Duitsland werden in 2008 een paar belangrijke contracten gesloten m.b.t. patéproducten en werd een nieuw gamma ovengebakken specia liteiten gelanceerd (zie verder). 23

28 Productontwikkeling en Marketing De totale vleeswarenmarkt kende in 2008 in de Benelux een stagnatie in volume tegenover In België dalen de verkopen in het bedieningssegment en het traditioneel kanaal. Voorverpakte charcuterie noteerde opnieuw een verdere groei. In België is het vooral het discountkanaal dat hierin een sterke groei kent. De vleeswarenmarkt werd ook in 2008 niet gekenmerkt door de lancering van ingrijpende innovaties. Wel stellen we een verdere polarisatie vast in het aanbod tussen enerzijds de goedkoper geprijsde producten en anderzijds de hoogwaardige kwaliteitsproducten. Zoals hoger aangegeven stonden de productontwikkelingen binnen TerBeke-Pluma in 2008 in het teken van gezondheid. Daarbij wordt actief gezocht naar mogelijke zout- en vetreducties en indien mogelijk wordt het aantal additieven tot een minimum herleid. Verder werd in 2008 een assortiment ovengebakken specialiteiten ontwikkeld. Ovengebakken vleeswaren zijn sinds eeuwen een delicatesse. TerBeke-Pluma wil deze traditie verder zetten en verkoopt deze kwaliteitsproducten onder het merk Les Rôtisseurs des Flandres. Onder het merk L Ardennaise werden in 2008 de Crottes groene peper gelanceerd: gerookte worstjes met een Ardense smaak en een uitstekende kwaliteit. In Nederland werden binnen het segment van de voorverpakte vleeswaren de éénpersoonsporties aan het assortiment toegevoegd. Binnen de voorverpakte vleeswaren noteerde TerBeke-Pluma zowel in de traditionele Zuurstofarme Verpakking (ZAV) als in de Verspak verpakkingstechnologie een mooie groei. TerBeke-Pluma kan binnen dit laatste segment een Europees marktleiderschap ambiëren door haar dominante positie in de Benelux. Divisie Bereide Gerechten FreshMeals Algemeen FreshMeals bestendigde in 2008 haar Europees marktleiderschap in verse lasagne. De andere verse mediterrane gerechten zoals spaghetti, cannelloni en tagliatelle groeiden eveneens als gevolg van een strategie die gericht is op merkontwikkeling enerzijds en het produceren van distributiemerken anderzijds. Het bestaande assortiment werd in 2008 versterkt door de lancering van verschillende nieuwe producten en de vernieuwing van recepturen. Gelet op de opportuniteiten die zich voordoen in de markten waar de groep vandaag reeds succesvol aanwezig is, werden de aandacht, energie en beschikbare middelen in 2008 bij voorrang in deze markten geïnvesteerd. Markten en Distributiekanalen Benelux Retail: De groei van Come a casa, vooral in België, en de lancering van nieuwe en verbeterde producten, ook in private label, brachten nieuwe volumes in het eerste semester van In het tweede semester kwam de consumptie van bereide maaltijden licht onder druk te staan omwille van de algemene economische crisis. Desalniettemin blijft FreshMeals investeren in haar merk Come a casa en neemt zij verdere initiatieven inzake publiciteit en below the line promotionele ondersteuningen. 24

29 Benelux Grossiers: Samen met de traditionele grossiers bouwt de groep verder aan haar plaats in dit segment. Nieuwe producten en recepturen worden gelanceerd voor verdeling bij slagers en traiteurs, niettegenstaande de achteruitgang van dit kanaal, zoals hoger aangegeven. Discountkanaal: De discountmarkt is in de meeste Europese landen nog steeds groeiend. Dankzij een jarenlange commerciële ervaring en een specifieke aanpak met aangepast assortiment in de verschillende landen slaagt de groep er in om zijn positie als erkend leverancier van verse bereide gerechten in dit kanaal verder te bestendigen. Vooral de verkoop van lasagne en pastamaaltijden zorgde voor een verdere groei van de volumes. Internationaal: Internationaal blijft de vaststelling dat de grote retailers de druk op de prijzen verder opvoeren en daarmee de marges van de producenten/leveranciers onder druk zetten. Een aantal contracten in de Franse markt werden reeds in 2007 heronderhandeld of opgezegd. Rekeninghoudend met de effecten van de heronderhandelde en opgezegde contracten in de Franse markt heeft de groep de Franse commerciële en administratieve organisatie en de productiestructuren van de fabriek te Alby-sur-Chéran in het eerste semester van 2008 aangepast aan de nieuwe situatie. De Spaanse markt is een nog steeds groeiende markt waarin lokale spelers hoe langer hoe meer een plaats veroveren. De focus van de groep in Spanje ligt steeds meer op het grossierkanaal, waarin Ter Beke zelfstandig haar sterke marktpositie in Spanje heeft opgebouwd. Zij consolideert deze positie via een net van grossiers die instaan voor een performante nationale verdeling van het gamma. In Zwitserland werden nieuwe contracten gerealiseerd bij bestaande klanten en werden nieuwe klanten toegevoegd. Ook in Ierland realiseerde de groep in 2008 de verwachte resultaten in de verkoop van haar verse bereide gerechten. 25

30 In 2008 werd op de Duitse markt van de bereide gerechten een verder gevolg gegeven aan de samenwerking met een Duitse partner die in 2007 van start is gegaan. Dit uit zich in een sterke groei van de volumes in FreshMeals verdeelt haar bereide gerechten ook nog in Denemarken en in een aantal andere Europese landen. Productontwikkeling en Marketing De Europese consument blijft steeds op zoek naar kwalitatieve convenience maaltijdoplossingen die toelaten om, ongeacht tijd en plaats, een gezonde maaltijd te kunnen nuttigen. FreshMeals speelt met haar aanbod perfect in op deze behoefte. Het productaanbod van FreshMeals is duidelijk mediterraans geïnspireerd, met als centraal product de verschillende lasagnes. Binnen de bereide maaltijden kent dit nog steeds groeiend - segment van de mediterrane maaltijden de hoogste penetratie in Europa. Om de service nog te verhogen en klantinzichten nog beter in kaart te hebben, investeerde FreshMeals in 2008 verder in een actieve klanten- en consumentenaanpak, waarbij samen met de klant aan het management van het gamma en de productcategorie wordt gebouwd. De positie van Come a casa werd in 2008 verder verstevigd in de Belgische markt. Het aanbod werd verruimd en er werd gewerkt aan een verhoging van het distributieniveau van elke referentie. Er werd ook verder gebouwd aan zichtbaarheid van het merk. Dit laatste werd actief bewerkstelligd door stevige promotiecampagnes doorheen het jaar op o.a. TV en radio. Een niet te onderschatten medium naar zichtbaarheid is het promotiemateriaal en de animaties op de winkelpunten. Deze activiteiten worden met veel enthousiasme en in samenwerking met de verantwoordelijken van de klant uitgebouwd door het fieldteam, met het ultieme doel de afzet te verhogen alsook verder te bouwen aan de bekendheid van het merk. Om de positionering van Come a casa ook meer tastbaar te maken voor de consument, werd het logo in het najaar van 2008 aangepast en geherlanceerd. 26

31 MEER WETEN OVER ONZE PRODUCTEN? Zie onze website Naast Come a casa en Vamos, werd in 2008 ook een gamma producten onder het Weight Watchers - merk zeer succesvol geïntroduceerd in België. De groep tracht dit aanbod nog te verruimen, zodat er voldoende variatie kan worden aangeboden aan de consument. Op het vlak van de productontwikkeling lag de focus in 2008 op de verdere verfijning en differentiëring in de belangrijkste productcategorie, nl. lasagne, en op de ontwikkeling van kwalitatief hoogstaande gezonde maaltijden binnen het eigen Equilibre gamma en onder het Weight Watchers -merk. Binnen het pizzasegment werd de focus integraal gelegd op de gekende Pronto - brooddeegpizza. Drie nieuwe smaken werden succesvol geïntroduceerd binnen dit segment: tomaat mozzarella pepperoni 4 stagione. 27

32 Operations Inkoop Grondstoffen In het algemeen was 2008 een jaar van prijsstijgingen van grondstoffen en verpakkingsmaterialen, die zich reeds in 2007 ingezet hadden. Ter Beke slaagde er niet altijd in deze prijsstijgingen door te rekenen in haar verkoopsprijzen, waardoor de marge onder druk kwam te staan. Productie en investeringen Divisie Vleeswaren TerBeke-Pluma De fabrieken van de vleeswarendivisie hebben in het algemeen een positief jaar 2008 achter de rug. De service levels voor alle markten lagen opnieuw op een hoog niveau, en door intense focus op enkele specifieke aandachtspunten werd een verdere vermindering van het aantal consumentenklachten opgetekend in Alle Belgische vestigingen van TerBeke-Pluma haalden in 2008 opnieuw de BRC- en IFS-certificatie met de hoogste score en alle Belgische bedrijven hebben met succes de eerste autocontrole audit, opgelegd door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV), afgerond. In 2008 werd verder gewerkt aan de strategische optimalisatie van de activiteiten in onze bedrijven. De doelstellingen om onze productiebedrijven in te richten volgens een maximale productspecialisatie werd hiermee gerealiseerd. In de productievestiging te Waarschoot werd 2008 volledig beheerst door de investering van ongeveer 3 miljoen EUR voor de gedeeltelijke ombouw naar een fabriek voor productie van gevogeltecharcuterie. Deze productie werd in oktober overgebracht vanuit Ruiselede naar de nieuwe fabriek te Waarschoot. Alle medewerkers van de productiesite in Ruiselede konden worden tewerk gesteld in Waarschoot. De vestiging in Ruiselede werd volledig ontmanteld en wordt verkocht. Deze belangrijke transfer werd door het projectteam uit Waarschoot binnen de vooropgestelde timing en budget uitgevoerd, zonder verlies aan service t.o.v. onze klanten en zonder toegift op de hoge kwaliteit van het eindproduct. 28

33 Op de site te Wommelgem werd in 2008 de volledige productie van kookhammen en kookworsten samengebracht en een nieuwe state of the art versnijdingslijn voor gekookte producten werd in gebruik genomen. Een investeringsproject van 1,5 miljoen EUR in de verbouwing van de slicingruimte in Wommelgem werd in 2008 afgerond, waardoor deze zal voldoen aan de nieuwste Europese eisen wat betreft voedselveiligheid en gezondheid. Een investering van 1,5 miljoen EUR voor een tweede volledig geautomatiseerde versnijdingslijn werd inmiddels goedgekeurd. Deze lijn zal in gebruik genomen worden in het tweede kwartaal van De vestiging in Veurne werd in 2008 een volwaardig service slicing centrum. De volledige ombouw van de fabriek in 2007 resulteerde in januari 2008 in de ingebruikname van een nieuwe versnijdingsruimte. Een deel van de versnijdinglijnen van de vestiging in Wommelgem deze voor rauwe en gefermenteerde vleeswaren werd overgebracht naar de vernieuwde fabriek in Veurne. Belangrijke investeringen werden gedaan in de vervanging van verouderde koelinstallaties door milieuvriendelijker alternatieven. Na de overname eind 2007 van het Nederlandse Berkhout Verssnijlijn, werd in 2008 gestart met een studie ter optimalisatie van de activiteiten in onze Nederlandse versnijdingbedrijven Langeveld/ Sleegers en Berkhout: alle versnijdingactiviteiten zullen samengebracht worden in 2 grote service slicing centra (Ridderkerk en Nijmegen), en een nieuw logistiek centrum voor de Nederlandse markt zal de productiestromen naar onze klanten optimaliseren. 29

34 Divisie Bereide Gerechten FreshMeals In 2008 hebben de fabrieken van de divisie alle vastgelegde objectieven behaald zowel wat efficiëntie als servicegraad betreft. De sites van Marche en Wanze zijn erin geslaagd hun IFS certificaat naar een hoger niveau te brengen en tegelijkertijd met glans de eerste autocontrole audit opgelegd door het FAVV succesvol te doorstaan. Bovenop deze belangrijke erkenningen door externe organismen, is de divisie erin geslaagd in 2008 het aantal klantenklachten met 35 % te reduceren door het invoeren van diverse maatregelen inzake kwaliteitsverbetering. In het kader van een belangrijke investering voor de renovatie van één van de productielijnen in Wanze, heeft de keuze van de installaties bijgedragen tot een belangrijke vermindering van afval en een belangrijke vermindering van energieverbruik niettegenstaande een stijging van de geproduceerde volumes. In het kader van het opstellen van een overzicht van het gebruik van natuurlijke grondstoffen op de site in Marche-en-Famenne, werd er in 2008 een energieaudit uitgevoerd i.v.m. de consumptie van gas en elektriciteit. Op basis van deze audit werden belangrijke investeringen goedgekeurd voor 2009 met het oog op een rationeler gebruik van energie en water. Een professioneler beheer van het waterzuiveringsstation heeft geleid tot een optimalisatie van de verwerking van afvalwater, een vermindering van de hoeveelheid gerecycleerd slib en het gebruik van dit slib voor landbouwdoeleinden. Er werden tenslotte belangrijke investeringen voorzien voor 2009 om definitief het gebruik van freon R22 te bannen en op die manier nog beter te voldoen aan de Kyoto-norm. De reorganisatie van de productiesite in Alby-sur-Chéran werd beëindigd in juli 2008 en heeft geen enkel effect gehad op de prestatie-indicatoren van de site. Tussen 2007 en 2008 werd het aantal arbeidsongevallen met 30 % verminderd op de sites van de divisie. Deze verbetering is te wijten aan het opzetten van een specifiek preventieproject voor elke site, steeds gebaseerd op het verhogen van het verantwoordelijkheidsgevoel van onze medewerkers. Deze specifieke inspanning zal verdergezet worden in

35 Logistiek De vermindering van de impact van transport van goederen blijft een prioritaire doelstelling voor de groep. Bovenop de rationalisatie van het transport van afgewerkte producten en van grondstoffen voor de Belgische, Franse en Engelse markt werd er in 2008 een gedetailleerde analyse opgestart van de logistieke stromen in Nederland. De implementatie van de conclusies van deze studie is voorzien voor De zoektocht naar een juiste locatie voor een nieuw te bouwen centraal distributieplatform voor de Nederlandse markt werd inmiddels opgestart. Dit distributiecentrum zal in gebruik genomen worden in de eerste maanden van 2010, en zal ons toelaten de integratie te realiseren van al onze verschillende productstromen (zowel uit België als uit Nederland) naar onze Nederlandse klanten. Om onze transportactiviteiten in de Nederlandse markt verder te optimaliseren, werd beslist om vanaf 2009 alle outbound transporten in de Benelux markt toe te vertrouwen aan de externe logistieke partner waarmee de groep reeds vele jaren samenwerkt voor de Belgische transporten. Het expeditieplatform van Veurne werkt sinds 2008 volgens dezelfde principes als de FreshMeals platformen wat bijdraagt tot een optimalisatie van de logistieke activiteiten van de groep. Op die manier kunnen we telkens weer beter beantwoorden aan de steeds hogere eisen van onze klanten. Zoals in 2007 zorgen de hoge brandstofprijzen ook in 2008 voor een relatief hoog niveau van de transportkosten. 31

36 Onderzoek en Ontwikkeling Wetenschappelijk onderzoek Via basisonderzoek bouwt Ter Beke voortdurend aan de noodzakelijke kennisverwerving om op korte termijn de operationele activiteiten te ondersteunen en op midden- en lange termijn te blijven innoveren. Deze kennisopbouw omvat onder meer: de optimale kwaliteit en functionaliteit van grondstoffen en ingrediënten; de innovatie in processingtechnieken met behoud van de smaak en voedingswaarde van onze producten; het bewaren van de kwaliteit van de geproduceerde producten en het bewaken van hun voedselveiligheid; de rol van onze producten in de voeding en gezondheid van onze consumenten; de impact van onze grondstoffen, ingrediënten en verpakkingen op het milieu. Eigen kennis binnen onze bedrijven wordt aangevuld met extern onderzoek, zowel op het precompetitieve vlak door de samenwerking met Flanders Food, IWT en andere onderzoeksinitiatieven, als door het afsluiten van vertrouwelijke bilaterale samenwerkingsovereen komsten met externe kenniscentra en geselecteerde leveranciers. De aldus verworven fundamentele wetenschappelijke inzichten worden door verder doorgedreven toegepast onderzoek omgezet in generieke bouwstenen die op hun beurt gebruikt worden ter ondersteuning van productontwikkeling. In het ganse proces wordt de kwaliteit van het onderzoek, de vlotte doorstroming van kennis doorheen de organisatie en de valorisatie ervan bewaakt door de directeur R&D-QA. Onderzoek en ontwikkeling is een groepsactiviteit waarbij maximale synergie tussen de verschillende kennisdomeinen en een optimaal gebruik daarvan als leidraad gelden. 32

37 Maatschappelijk engagement van Ter Beke inzake onderzoek Ter Beke neemt, vooral in hoofde van de persoon van haar directeur R&D-QA, Dr. ir. Guido Bresseleers, actief en intensief deel aan de beleidsvoorbereiding en het overleg binnen de voedings keten. Ter Beke is daarmee direct vertegenwoordigd in de belangrijkste overlegorganen met de andere stakeholders. Zij aarzelt niet om binnen deze structuren haar verantwoordelijkheid te nemen. Aldus vervulde Ter Beke in 2008 het voorzitterschap van de technische comités binnen de Belgische sectorfederaties FENAVIAN ( Nationale Federatie der Fabrikanten van Vleeswaren en Conserven ) en BReMA ( Belgian Ready Meals Association ) alsook van het Europese Technical, Legal and Food Safety Committee van het overkoepelende CLITRAVI ( Centre de Liaison des Industries Transformatrices de Viandes de l U.E ) en is Ter Beke actief lid van ECFF ( European Chilled Food Federation ). De voortrekkersrol die Ter Beke daardoor vervult, wordt over de grenzen heen erkend en gevaloriseerd in de talloze contacten met klanten en leveranciers, evenals met andere stakeholders zoals collega s in de voedingsindustrie (FEVIA, CIAA), distributie (FEDIS), Belgische regelgevende (FOD) en controlerende overheden (FAVV), en consumenten organisaties (Testaankoop, Oivo,...). Ter Beke werkt ook actief mee aan de invulling van het Nationaal Voedings- en GezondheidsPlan voor België. De doelstellingen van dit plan, vnl. mbt zout- en vetreductie en een verhoging van het gehalte aan groenten, worden vertaald in concrete aanpassingen van bestaande en ontwikkeling van nieuwe producten, zowel onder eigen merk als onder huismerken van onze klanten. Deze initiatieven worden aangevuld met doelgerichte productverbeteringen in het kader van gezondheid zoals onder andere clean labelling (beperken van additieven in onze producten) of het bannen van nadelige transvetzuren (afkomstig van geharde plantaardige vetten) uit onze bereide gerechten. 33

38 Sociaal verslag Organisatie Op sociaal vlak lag de focus in 2008 intern op de verdere integratie van de organisatie, en dit naar aanleiding van de recente fusie en acquisities. Het zoeken en definiëren van synergieën, het stroomlijnen van processen en procedures en het vastleggen van aangepaste strategische krachtlijnen resulteerde in een vereenvoudiging van de organisatiestructuur. Dit moet toelaten om snel en alert in te spelen op een steeds complexere en voortdurend veranderende omgeving. In 2008 werd in de Franse vestiging in Alby-sur-Chéran een herstructurering doorgevoerd teneinde de rendabiliteit van de Franse activiteiten te herstellen. Deze reorganisatie van zowel de commerciële, de administratieve als de productieactiviteiten is succesvol verlopen, niet in het minst door de open en constructieve houding en participatie van de betrokken medewerkers. In de Belgische vestigingen is er verder gewerkt aan de optimalisatie van de productieactiviteiten, met als strategische doelstelling een maximale productspecialisatie per vestiging, en dit met maximaal behoud van de aanwezige competenties: De vestiging in Veurne is sinds begin 2008 een service slicing centrum, en de vroegere productiemedewerkers zijn succesvol opgeleid en omgeschoold tot operatoren van de nieuwe versnijdings- en verpakkingslijnen. De productietransfer van de gevogeltecharcuterie van de vestiging in Ruiselede naar de fabriek in Waarschoot is door de inzet, het enthousiasme en het engagement van alle betrokken medewerkers ook op sociaal vlak vlekkeloos verlopen. Om bovenvermelde optimalisaties mogelijk te maken zijn een aantal productieactiviteiten in de loop van 2008 getransfereerd naar de gespecialiseerde kookwarenfabriek in Wommelgem. Via een regelmatige en gestructureerde informatie, een interactieve communicatie, een permanente dialoog, en de actieve betrokkenheid van onze medewerkers in diverse projectgroepen werken wij permanent aan een dynamische organisatie die zichzelf in vraag durft te stellen en de flexibiliteit heeft om zich snel aan te passen aan de vragen en de behoeften van onze omgeving. 34

39 Competenties Het bereiken van onze businessdoelstellingen hangt voor een groot deel af van de motivatie, de inzet en de betrokkenheid van onze medewerkers. Ter Beke wil een werkomgeving creëren die getalenteerde mensen aantrekt, hen de kans geeft zich ten volle te ontplooien en zich zowel professioneel als persoonlijk verder te ontwikkelen. Het optimaal inzetten en ontwikkelen van competenties leidt immers tot een succesvolle en duurzame ontwikkeling van de onderneming. De belangrijkste peilers om dit te realiseren zijn de werving van getalenteerde medewerkers, een passend evaluatiebeleid en permanente ontwikkeling. Het evaluatieproces van de competenties werd verder ontwikkeld en er werd een opleidingsplan opgesteld voor de kaderleden die medewerkers evalueren. Aanwervingen In 2008 werden bij Ter Beke 105 nieuwe medewerkers (arbeiders en bedienden) aangeworven met een contract van onbepaalde duur. Totale tewerkstelling in voltijdse equivalenten per 31 december: (inclusief het gemiddelde aantal interimarissen over 2008) Arbeiders Bedienden Totaal De daling van de totale tewerkstelling ten opzichte van 2007 is voornamelijk het gevolg van de herstructurering van onze Franse vestiging in Alby-sur-Chéran. In het kader van de optimalisering van de organisatie en de vereenvoudiging van de organisatiestructuur zijn een aantal bediendenfuncties niet opnieuw ingevuld. Om het imago van de voedingsindustrie als aantrekkelijke werkgever te verhogen heeft Ter Beke in 2008 deelgenomen aan de campagne van het Streekplatform Meetjesland in dit verband. 35

40 Diversiteit In onze huidige multiculturele samenleving, waarin bovendien de vergrijzing van de bevolking een feit is, is diversiteit meer dan ooit aan de orde. Ter Beke neemt hierin zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid op, en is ervan overtuigd dat een op diversiteit gericht beleid een positieve uitwerking kan hebben op de kwaliteit van haar werking en op de uitstraling van de onder neming. Ter Beke opteerde ervoor om stap voor stap een duurzaam diversiteitsbeleid op te bouwen. Aansluitend op de diverstiteitsplannen van 2007 werd in 2008 een diversiteitsplan uitgewerkt in de vestiging te Waarschoot, waar mensen uit verschillende kansengroepen (vooral laaggeschoolden en ouderen) tewerkgesteld worden. Het accent van dit diversiteitsplan lag voornamelijk op: De aanpassing van functie- en competentieprofielen aan de hand van een competentiemonitor, en dit naar aanleiding van de gewijzigde omstandigheden bij de productietransfer van de gevogelteproductie van Ruiselede naar Waarschoot. Het werken met de competentiemonitor vergemakkelijkt het opstellen van opleidingsplannen, helpt de inzetbaarheid te optimaliseren en biedt een belangrijke ondersteuning bij het uitwerken van functieprofielen. Het uitwerken van het wervingsbeleid met het oog op een verdere uitbreiding van de productiecapaciteit van de nieuwe gevogelteafdeling enerzijds, en de voorbereiding van de opvolging van een verouderend personeelsbestand in de vestiging te Waarschoot anderzijds. Het verder opleiden van meters/peters en coaches, die de nieuwe medewerkers ondersteunen bij het aanleren van hun job aan de lijn. Loopbaanbegeleiding, waarbij het potentieel in kaart gebracht wordt van medewerkers met een bepaalde ambitie. Vorming, opleiding en ontwikkeling De continue wijziging van de marktsituatie en van de consumentenbehoeften, de steeds hogere eisen inzake voedsel veiligheid en onze constante zorg om de consument een veilig kwaliteitsvol en eerlijk product aan te bieden, zorgen ervoor dat continue opleiding noodzakelijk is opdat onze medewerkers permanent voldoen aan de behoeften inzake flexibiliteit, competentie en expertise. Via interne bedrijfsopleidingen on the job, introductiesessies, bedrijfsbezoeken, regelmatige productopleidingen, enz. zorgen wij er in eerste instantie voor dat onze medewerkers over een degelijke en actuele bedrijfs- en productkennis beschikken. 36

41 Basis- en vervolmakingscursussen rond voedselveiligheid, kwaliteit, hygiëne, veiligheid, ergonomie, alsook omtrent de steeds wijzigende wet- en regelgeving terzake, zorgen voor een permanent bewust zijn voor deze basiselementen. Naast de algemene opleidingen worden via de jaarlijkse functioneringsgesprekken of periodieke evaluatiemomenten eveneens de meer jobspecifieke opleidingsbehoeften en de individuele ontwikkelingsmogelijkheden van de medewerkers in kaart gebracht en vertaald naar aangepaste coachings- of opleidingsprogramma s. Naast het organiseren van jobspecifieke opleidingen werkt Ter Beke ook mee aan opleidingsinitiatieven die door de sector (Fevia, Fenavian, IPV) worden uitgewerkt, en die ondermeer als bedoeling hebben om de specifieke vakkennis van onze huidige en toekomstige medewerkers verder te ontwikkelen en te borgen. Zo werkte Ter Beke in 2008 actief mee aan de ontwikkeling van een specifiek opleidingsprogramma voor de arbeiders in de vleeswarenindustrie, een initiatief van Fenavian in samenwerking met IPV en Syntra. De niet-technische competenties worden in kaart gebracht met behulp van assessment centers voor de nieuwe medewerkers, en development centers voor de beloftevolle en ambitieuze medewerkers, en dit met het oog op loopbaanbegeleiding en carrièreontwikkeling. In functie van doorgroeimogelijkheden biedt de organisatie eveneens de eigen medewerkers de kans om als eerste te solliciteren voor vacatures die in de organisatie vrijkomen. Alle vacatures worden verspreid via de Ter Beke job-site, via en via affichage aan de communicatieborden in de fabrieken. In 2008 zijn een 25-tal vacatures ingevuld via doorgroei van eigen medewerkers. 37

42 E v e n w i c h t e n o n t p l o o i i n g van het personeel Ter Beke is er zich van bewust dat het evenwicht tussen werk en privé-leven van haar medewerkers heel belangrijk is. Er wordt dan ook steeds gezocht naar oplossingen om dit permanent te verbeteren en om zowel voor de organisatie (de afdeling, de collega s) als voor de betrokken medewerker een evenwicht te vinden waar iedereen zich goed bij voelt. Bij de vaste medewerkers werkt 22 % van de arbeiders en 16 % van de bedienden in een deeltijds stelsel. De deeltijdse tewerkstelling loopt zowel via vrijwillige deeltijdse arbeid als via de systemen van tijdskrediet zoals het algemeen stelsel, het stelsel van ouderschapsverlof, medische bijstand, palliatief verlof, enz. Sociale partners Sociale dialoog en overleg vormen een van de sleutels tot het succes van een onderneming. De belangrijkste wijzigingen die de organisatie in 2008 heeft doorgemaakt zijn mede tot stand gekomen via een open en constructieve dialoog met onze sociale partners, die wij permanent op de hoogte houden van onze activiteiten en beslissingen, en die wij eveneens vanaf het begin bij elk project betrekken en uitnodigen om mee te denken aan oplossingen waar iedereen zich kan in vinden. 38

43 Beschrijving van de belangrijkste ondernemingsrisico s De belangrijkste risico s voor de groep Ter Beke zijn de risico s verbonden aan fluctuaties in grondstof prijzen, de kwaliteit van de grondstoffen, de evolutie van de GBP-wisselkoers en van de rentevoeten en het risico met betrekking tot de solvabiliteit van haar commerciële partners. Grondstof- en verpakkingsprijzen Het belangrijkste ondernemingsrisico voor de groep Ter Beke, als bedrijf dat actief is in de voedings industrie en dat vooral werkt met natuurlijke grondstoffen, is het risico verbonden aan de kwaliteit en de prijsfluctuaties van de grondstoffen en verpakkingsmaterialen. Ter Beke werd in 2008 geconfronteerd met een gevoelige stijging van de grondstoffenprijzen met een druk op de marges tot gevolg daar deze stijging slechts ten dele kon worden doorgerekend in de verkoopprijzen. Ter Beke tracht dit risico te beperken door, waar mogelijk, termijncontracten af te sluiten en door het werken met volume-jaarafspraken. Productaansprakelijkheid Ter Beke produceert en verkoopt vleeswaren en bereide gerechten. Zoals eerder vermeld in het hoofdstuk duurzaam ondernemen, stelt Ter Beke hoge eisen naar productveiligheid- en kwaliteit. Ter dekking van haar productaansprakelijkheid werd een verzekering onderschreven. 39

44 Kredietrisico De klanten en uitstaande klantensaldo s worden van nabij opgevolgd zodat potentiële risico s kunnen beperkt en beheerst worden. Het overgrote deel van de vorderingen is op grote Europese retailers. Wisselkoersrisico De marge in de vleeswarendivisie stond in 2008 extra onder druk door de negatieve koersevolutie van het Britse Pond. De groep dekt zich in tegen tegen verdere dalingen van het Britse Pond op basis van termijn- en optiecontracten. Er worden geen financiële instrumenten aangewend voor handelsdoeleinden. Liquiditeits- en kasstroomrisico Door de belangrijke netto cashflow t.o.v. de netto financiële schuldpositie is het liquiditeitsrisico eerder beperkt. Om het liquiditeitsrisico verder te beperken wordt het thesauriebeleid centraal gevoerd. 40

45 5.2 Vooruitzichten 2009 De groep blijft in 2009 verder werken aan een verbetering van de rentabiliteit van de activiteiten, zowel in de vleeswarendivisie TerBeke-Pluma als in de bereide gerechten divisie FreshMeals. Ter Beke zal ook blijven investeren in haar merk Come a casa en verder blijven bouwen aan de bestendiging van de vertrouwensrelatie met haar klanten en met de consument. 41

46

47 6Beurs- en aandeelhoudersinformatie Notering van het aandeel Op 31 december 2008 werd het maatschappelijk kapitaal van Ter Beke vertegenwoordigd door aandelen. De aandelen zijn genoteerd op de contantmarkt (continumarkt) van Euronext Brussel (symbool: TERB). Teneinde de liquiditeit van het aandeel te bevorderen is sedert 2001 een liquidity provider -overeenkomst afgesloten met Bank Degroof. Transparantie In toepassing van de wet van 2 maart 1989, artikel 4 2, werden in 2008 de volgende kennisgevingen ontvangen van deelnemingen in het kapitaal van Ter Beke NV: Datum kennisgeving Kennisgevende aandeelhouder % aandelen op datum kennisgeving 8 mei 2008 Stichting Coovan 60,90 % Seneca NV / Luc De Bruyckere 5,68 % Ter Beke NV werd op 15 februari 2008 in kennis gesteld van het feit dat Stichting Coovan en de familie Coopman op 13 februari 2008 een melding verrichtten in toepassing van artikel 74 6 van de wet van 1 april meer info Investor Relations Kennisgeving ontvangen op Op 23 januari 2009 heeft SPGP (Société Privée de Gestion de Patrimoine) een laattijdige kennis geving gestuurd met de melding dat zij sinds 29 april 2008 geen aandeelhouder meer is van Ter Beke NV. Overeenkomstig de bepalingen van artikel 29 van de Wet van 2 mei 2007 op de openbaarmaking van belangrijke deelnemingen meldt Ter Beke NV dat zij volgende kennisgevingen van deelnemingen in Ter Beke NV heeft ontvangen (situatie per 1 september 2008): Kennisgevende aandeelhouder Aantal stemrechten % stemrechten 28 oktober 2008 Compagnie du Bois Sauvage SA ,08 % 31 oktober 2008 Stichting Coovan ,48 % Seneca NV / Luc De Bruyckere ,68 % 43