Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015

Transcriptie

1 Sector in beeld: kostenontwikkelingen 2016 juli 2015 Op basis van cijfers rondom de cao kinderopvang en cijfers van het Centraal Planbureau (CPB), volgt in dit document een overzicht van kostenontwikkelingen in Daarnaast heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de voorlopige maximum uurprijzen voor kinderopvangtoeslag in 2016 bekendgemaakt. Loonkosten (cao en sociale lasten) Recent is er een onderhandelaarsakkoord voor een cao voor 2015 tot stand gekomen. Deze cao voorziet in een verhoging van de bedragen van de loonschalen met 1% per 1 november Daar tegenover staat een daling van de loonkosten door een daling van de pensioenpremies (leidt vanaf 2015 tot structurele daling kosten met 0,49%) en het handhaven van de kan - bepaling voor stagevergoedingen voor het schooljaar 2015/2016. Wij adviseren u om deze loonstijging voor uw eigen organisatie te berekenen. Tijdens de Algemene Ledenvergadering op 16 september wordt dit akkoord toegelicht en vervolgens in stemming gebracht. Vanaf 1 januari 2016 zal een nieuwe cao moeten worden afgesloten. Omdat onbekend is welke loonkostenstijging hiermee gepaard zal gaan, hebben we voor een reële inschatting van de loonkostenstijging 2016 het CPBpercentage als uitgangspunt genomen. Door het CPB wordt de te verwachten stijging van de loonkosten in de marktsector voor 2016 gesteld op 1,6% (inclusief overloop). Daarnaast is er een stijging van loonkosten als gevolg van periodieke loonsverhogingen en kosteneffecten van onder andere in- en uitstroom. Het CPB raamt dit getal op 0,7%. Dit cijfer is een macro-economisch gemiddelde. Wij adviseren u om voor uw eigen organisatie na te gaan welk percentage hierbij van toepassing is. Het CPB heeft in het Centraal Economisch Plan 2016 een inschatting gegeven voor de sociale lasten die de werkgever moet afdragen. Voor 2016 wordt een stijging verwacht van deze kosten van gemiddeld 0,3%. Pensioenpremie 2016 Later dit jaar beslist het bestuur van het pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) over de hoogte van de pensioenpremie voor Het is niet uitgesloten dat het bestuur van PFZW zal besluiten om de pensioenpremies te verhogen. Dit besluit kan van invloed zijn op de kostenontwikkeling. Zodra de pensioenpremie voor 2016 bekend is, zullen wij u hierover berichten. 1

2 Over 2015 zijn de premies voor het ouderdomspensioen verlaagd. Bij het besluit om de premie te laten dalen, speelden een rol dat door overheidsmaatregelen het opbouwpercentage daalt. Hierdoor daalt de premie. Tegelijk is de levensverwachting weer gestegen. Als gevolg hiervan stijgt de premie. Een premiedaling van 0,9% is hiervan het resultaat. De premie voor het arbeidsongeschiktheidspensioen blijft 0,4% van de pensioengrondslag. Vanaf Premie ouderdomspensioen Premie arbeidsongeschiktheidspensioen AOWfranchise Franchise arbeidsongeschiktheidspensioen ,5% 0,4% ,4% 0,4% Bron: PFZW. Premieheffing FCB FCB, het opleidings- en ondersteuningsfonds voor de kinderopvangsector, heft jaarlijks premie om haar diensten te kunnen blijven verlenen. De CAO FCB bestrijkt de gezamenlijke werkingssfeerbepalingen van de CAO s Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening, Jeugdzorg en Kinderopvang. Alle organisaties die onder deze werkingssfeer vallen, zijn vanaf 1 januari 2015 gebonden aan de CAO FCB Deze cao heeft invloed op de premieheffing. Voor de dienstverlening rekent FCB een premie op basis van de loonsom. Voor 2015 is deze vastgesteld op 0,086% van de loonsom per organisatie. Deze premie blijft voor 2016 gelijk. Het voorstel voor de FCB cao wordt nog aan de leden voorgelegd. Algemene kostenstijging (inflatie) Naast personeelskosten hebben kinderopvangorganisaties ook te maken met algemene kostenstijgingen voor huisvesting, energie, voeding en dergelijke. Wat betreft de te verwachten stijging van deze kosten, heeft het CPB de inflatie geschat op 1,2% voor

3 Totaaloverzicht kostenverhogingen (landelijke cijfers) In onderstaande tabel is een overzicht van de eerder genoemde kostenverhogingen, zoals geraamd door het CPB, weergegeven: Onderwerp Verwachte kostenstijging 2016 Verwachte kostenstijging 2015 CAO-loonstijging (inclusief overloop) Incidenteel (periodieke loonstijging, etc.) Sociale lasten werkgever Loonkostenstijging totaal 1,6% 1,1% 0,7% 0,4% 0,3% -1,0% 2,6% 0,5% Inflatie 1,2% 0,4% Bron: CPB, Centraal Economisch Plan 2015 en juniraming

4 Ontwikkelingen maximum uurprijs kinderopvangtoeslag Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het conceptbesluit voor de maximum uurprijzen voor 2016 bekend gemaakt. De indexering is onder het voorbehoud van eventuele wijzigingen door de Tweede Kamer. Opvangsoort Maximum uurprijs Huidige maximum Percentueel 2016 (voorlopig) uurprijs (2015) verschil maximum uurprijs 2015 t.o.v Dagopvang 6,89 6,84 + 0,7% Buitenschoolse opvang 6,42 6,38 + 0,7% Gastouderopvang 5,52 5,48 + 0,7% Bron: Ministerie van SZW. De maximum uurprijzen voor de kinderopvangtoeslag worden per 1 januari 2016 met naar verwachting 0,7% verhoogd. Dit is het resultaat van de som van twee onderdelen: de indexatie voor 2016 en de correctie voor de indexatie over De verhoging voor 2016 is 2,15 procent. Dit is berekend op basis van de geraamde stijging van de loonkosten in 2016 en de consumentenprijsindex. De loonkosten wegen mee voor 80 procent, de consumentenprijsindex voor 20 procent. Basis zijn de prognoses van het Centraal Planbureau (CPB) uit het Centraal Economisch Plan (CEP) dat eerder dit jaar is gepubliceerd. De correctie op de indexering voor 2015 is -1,42 procent. De correctie valt negatief uit omdat de prognoses voor de loonkostenstijging en de inflatie voor 2015 aanzienlijk naar beneden zijn bijgesteld. De indexering voor 2015 was gebaseerd op de prognoses van het CPB van voorjaar Voorjaar 2014 werd nog verwacht dat de loonkosten in 2015 zouden stijging met bijna twee procent en de inflatie met ongeveer anderhalf procent. De prognose voor de gemiddelde loonkostenstijging is nu aanzienlijk verlaagd naar een half procent en voor de inflatie naar minder dan een half procent. De inflatie komt dit jaar met name lager uit door de sterke daling van de energieprijzen in najaar De lagere inflatie werkt ook door naar een lagere prognose voor de gemiddelde cao-loonstijging. Daarnaast dalen de pensioenpremies dit jaar fors door politieke besluiten van najaar 2014: de versobering van het fiscale kader van de aanvullende pensioenen, de 4

5 verhoging van de pensioenleeftijd en de verlaging van de maximale jaarlijkse pensioenopbouw. Daarnaast lopen ook herstelplannen voor pensioenfondsen af. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft inmiddels een concept-besluitover de indexering van de uurprijzen aan de Tweede Kamer gezonden. Een definief besluit hierover zal naar verwachting in oktober worden gepubliceerd. Zodra dit definitieve besluit bekend is gemaakt, zullen wij u hierover informeren. Kinderopvangtoeslag 2016 Het kabinet heeft medio juni een eerste uitwerking uitgebracht van de plannen voor de belastingherziening. Eén van de onderdelen is een verhoging van het budget voor de kinderopvangtoeslag met 250 miljoen euro. Om de werkgelegenheid van jonge ouders te stimuleren stelt het kabinet daarnaast voor om de inkomensafhankelijke combinatiekorting met 250 miljoen euro te verhogen. De maatregelen zijn onderdeel van een pakket om de lasten op arbeid met in totaal 5 miljard euro te verlagen. Verschillende inkomensgroepen, hogere en lagere inkomens, profiteren van de voorstellen. Het pakket zorgt voor een koopkrachtverbetering voor werkende huishoudens van 1½ tot 3 procent. De komende tijd overlegt het kabinet met partijen over de plannen. Met Prinsjesdag wil het kabinet een definitief voorstel komen. Zodra hier meer over bekend is, zullen wij u hierover informeren. Indexering inkomensklassen De inkomensklassen in de toeslagtabel worden in 2016 naar verwachting verhoogd met 1,44 procent. Nieuwste economische prognoses optimistischer over economie en werkgelegenheid Zowel het Centraal Planbureau als De Nederlandsche Bank hebben de prognoses voor dit jaar naar boven bijgesteld. De economische groei voor dit jaar en volgend jaar wordt nu geschat op ongeveer twee procent. De werkgelegenheid groeit met naar verwachting een half tot één procent. Feitelijk gebruik kinderopvang landelijk De meest recente informatie over het feitelijk gebruik van kinderopvang betreft gegevens van het ministerie van SZW over het eerste kwartaal van Per saldo is er 2,3% minder kinderopvang afgenomen dan in dezelfde periode een jaar ervoor. Met name ouders met een inkomen tot modaal niveau hebben minder kinderopvang afgenomen. De daling van het aantal uren kwam het meest tot uiting bij de dagopvang (-3,3% t.o.v. jaar eerder) en de gastouderopvang voor vier tot en met twaalf jarigen (-1,5% t.o.v. jaar eerder). 5

6 Ook het aanbod aan kinderopvang daalde in het eerste kwartaal van Na een stijging van het aantal locaties dagopvang in de vorige jaren (o.a. als gevolg van de omvorming van peuterspeelzalen naar kinderdagverblijven), daalt ook het aantal locaties voor dagopvang. De daling van het aantal locaties buitenschoolse opvang blijft zich voortzetten, ten opzichte van januari 2012 is het aantal locaties voor buitenschoolse opvang met ruim 400 gedaald. Ook in de gastouderopvang is er nog steeds sprake van een trend van dalend aantal gastouders. Sinds januari 2012 zijn er ruim gastouders minder. Meer informatie vindt u in de brief van SZW. Prognose gebruik kinderopvang lokaal De prognose van gebruik van kinderopvang van sectorfonds FCB geeft aan dat ook voor dit jaar nog rekening moet worden gehouden met een daling in het gebruik van kinderopvang. Dit betreft de landelijke prognose. Wat de prognose is voor uw eigen gemeente of regio kunt u vinden op de website van FCB. Volgende uitgave van Sector in beeld In september na Prinsjesdag komen we met de tweede overzicht van de ontwikkelingen. Op dat moment liggen er nieuwe ramingen van het CPB voor 2016, is er ook meer duidelijkheid over kabinetsplannen voor volgend jaar en zal mogelijk definitief duidelijk zijn wat de maximum uurprijzen volgend jaar zullen zijn. 6