KWALIFICATIEDOSSIER MEDEWERKER OPERATIONELE VOORBEREIDING

Transcriptie

1 KWALIFICATIEDOSSIER MEDEWERKER OPERATIONELE VOORBEREIDING Werkzaam bij de brandweer Status Dit kwalificatiedossier is vastgesteld door de stuurgroep van het project Besluit kwaliteit brandweerpersoneel in mei Het dossier is in juni 2009 aangeboden aan het ministerie van BZK. Procesverantwoording is te vinden in de verantwoordingsnotitie inzake het opstellen van kwalificatiedossiers voor de brandweer (Van der Lijcke, juni 2009).

2 Inhoudsopgave Deel A Vast te stellen door de minister 1.1 Algemene informatie 1.2 Vakbekwaamheid Deel B Vast te stellen door de minister 2.1 Kerntaken 2.2 Competentiematrix Deel C Vast te stellen door de stuurgroep 3.1 Uitwerking kerntaken, keuzes en dilemma s en beoordelingscriteria 3.2 Prestatie-indicatoren 3.3 Specificaties vakbekwaam worden, vakbekwaam blijven Deel D Verantwoording Bijlage Uitwerking competenties en niveaus 1

3 Deel A Vast te stellen door de minister 1.1 Algemene informatie Functienaam Beschrijving van de functie Medewerker operationele voorbereiding De medewerker operationele voorbereiding werkt op een afdeling die zich bezighoudt met preparatie en voert daar (mono- en multidisciplinaire) werkzaamheden uit die nodig zijn om de repressieve dienst en de multidisciplinaire voorzieningen zo effectief en efficiënt mogelijk te laten functioneren. Afhankelijk van de invulling van de functie binnen het korps voert de medewerker operationele voorbereiding werkzaamheden op een of meer van de volgende gebieden uit: planvorming; materieelbeheer (onderhoud, vervanging en verbetering); opleiden en oefenen. 2

4 1.2 Vakbekwaamheid De vakbekwaamheid (uitgedrukt in kerntaken en competenties zoals beschreven in deel B) wordt geborgd door middel van opleiden, examineren, bijscholen en oefenen. Aanstelling in de functie van medewerker operationele voorbereiding kan geschieden wanneer de opleiding tot medewerker operationele voorbereiding is afgerond met een Rijksdiploma. De werkgever en de brandweerfunctionaris dienen aan te kunnen tonen dat de vakbekwaamheid is onderhouden. 3

5 Deel B Vast te stellen door de minister 2.1 Kerntaken Planvorming Kerntaak 1: Verlenen van logistieke ondersteuning. De medewerker operationele voorbereiding draagt er zorg voor dat de benodigde middelen op het juiste moment op de juiste plaats zijn zodat de repressieve taak goed uitgevoerd kan worden. Kerntaak 2: Leveren van informatie voor de operationele dienst. De medewerker operationele voorbereiding draagt zorg voor de controle van bluswatervoorzieningen (o.a. brandkranen), zoekt en verstrekt informatie aan de repressieve dienst over actuele wijzigingen in de infrastructuur in het verzorgingsgebied (bijvoorbeeld in de vorm van bereikbaarheid- en aanvalskaarten) en zoekt en verstrekt informatie aan de repressieve dienst over objecten, zoals de bereikbaarheid van veiligheidsvoorzieningen in objecten. Materieelbeheer Kerntaak 3: Uitvoeren van taken op het gebied van materieel beheer. De medewerker operationele voorbereiding zorgt voor onderhoud van materieel en materiaal. Hij 1 adviseert zijn leidinggevende over nieuw aan te schaffen materieel en materiaal en geeft input voor beleid op het gebied van materieelbeheer. Hij verzorgt instructie over het gebruik van materieel en materiaal. 1 Overal waar in dit document hij wordt aangeduid kan ook zij worden gelezen. 4

6 2.2 Competentiematrix In de competentiematrix wordt het verband tussen competenties en kerntaken weergegeven. Er zijn drie typen competenties: Strategische en organisatorische competenties (organisatie). Sociale, maatschappelijke en communicatieve competenties (omgeving). Vakmatige en kenniscompetenties (professie). Daarnaast zijn voor de repressieve brandweerfuncties drie kerncompetenties vastgesteld die voor iedere brandweerfunctionaris noodzakelijk worden geacht om succesvol te kunnen functioneren: accuraat; stressbestendig; samenwerken. In de cellen van de matrix wordt voor elke competentie het niveau beschreven dat vereist is bij het uitvoeren van de kerntaken. In de bijlage wordt beschreven welke betekenis de niveaus uit de competentiematrix hebben. De competentiematrix voor de functie van medewerker operationele voorbereiding is te vinden op de volgende pagina. 5

7 Functie: Medewerker operationele voorbereiding Kerntaken Organisatie Omgeving Innoveren/ creativiteit Problemen oplossen Plannen, organiseren en coördineren Flexibel Daadkracht Mondeling communiceren Verlenen van logistieke ondersteuning Leveren van informatie voor de operationele dienst Uitvoeren van taken op het gebied van onderhoud en aanschaf Er zijn geen vakmatige en kenniscompetenties voor de medewerker operationele voorbereiding vastgesteld. 6

8 Deel C Vast te stellen door de stuurgroep 3.1 Uitwerking kerntaken, keuzes en dilemma s en beoordelingscriteria Kerntaak 1: Verlenen van logistieke ondersteuning Werkzaamheden Stelt een logistiek verzorgingsplan op voor langdurig en grootschalig brandweeroptreden. Draagt er zorg voor dat de benodigde middelen op het juiste moment op de juiste plaats zijn zodat de repressieve taak goed uitgevoerd kan worden. Zorgt dat de voorraden ten behoeve van de repressieve dienst op orde zijn. Vereiste competenties en niveaus van functioneren Plannen, organiseren en coördineren (1) Flexibel (1) Daadkracht (1) Keuzes en dilemma s Omgaan met verschillen tussen in- en externe partijen. Omgaan met verschillende belangen. Acteren met beperkte financiële en personele middelen. Omgaan met schaarste in materieel en materiaal. Omgaan met een beperkt aantal leveranciers. Beoordelingscriteria Kan planmatig en projectmatig werken. Is in staat om flexibel te handelen en in te spelen op onmiddellijke behoeften. Is in staat om er voor te zorgen dat de voorraden van de repressieve dienst op orde zijn. Heeft kennis van de activiteiten van de brandweer die van belang zijn voor de logistieke ondersteuning van de repressieve dienst. Is communicatief vaardig, zowel mondeling als schriftelijk. Kent het netwerk van interne en externe partners. Heeft kennis van de brandweerorganisatie en de multidisciplinaire partners. 7

9 Kerntaak 2: Leveren van informatie voor de operationele dienst Werkzaamheden Draagt zorg voor de controle van bluswatervoorzieningen (o.a. brandkranen). Zoekt en verstrekt informatie aan de repressieve dienst over actuele wijzigingen in de infrastructuur in het verzorgingsgebied (bijvoorbeeld in de vorm van bereikbaarheid- en aanvalskaarten). Zoekt en verstrekt informatie aan de repressieve dienst over objecten, zoals de bereikbaarheid van veiligheidsvoorzieningen in objecten. Vereiste competenties en niveaus van functioneren Innoveren/creativiteit (1) Plannen, organiseren en coördineren (1) Mondeling communiceren (1) Keuzes en dilemma s Omgaan met verschillen tussen in- en externe partijen. Omgaan met verschillende belangen. Hanteerbaarheid en duidelijkheid vs. compleetheid van plannen. Omgaan met beperkingen vanuit wet- en regelgeving. Acteren met beperkte financiële en personele middelen. Bepalen van de validiteit en betrouwbaarheid van de beschikbare gegevens. Omgaan met informatie uit verschillende ICT-systemen. Beoordelen in hoeverre innovatie verbetering is. Beoordelingscriteria Is in staat om de informatie te verzamelen die nodig is om de repressieve taak uit te voeren. Kan op accurate wijze deze informatie verspreiden. Is in staat om in samenwerking met de repressieve dienst plannen, procedures en instructies te ontwikkelen, te implementeren en te evalueren. Is communicatief vaardig, zowel mondeling als schriftelijk. Beschikt over overtuigingskracht. Kan planmatig werken. Is in staat om flexibel te handelen. Heeft kennis van de activiteiten van de brandweer die van belang zijn voor de repressieve dienst. Heeft kennis van relevante ontwikkelingen in het verzorgingsgebied. Is bekend met het netwerk van interne en externe partners. Heeft kennis van de brandweerorganisatie en de multidisciplinaire partners. 8

10 Kerntaak 3: Uitvoeren van taken op het gebied van materieel beheer Werkzaamheden Draagt zorg voor onderhoud van materieel en materiaal. Adviseert aan zijn leidinggevende over nieuw aan te schaffen materieel en materiaal. Adviseert aan zijn leidinggevende over het beleid op het gebied van materieel beheer. Draagt zorg voor gebruiksinstructie ten aanzien van materieel en materiaal. Vereiste competenties en niveaus van functioneren Innoveren/creativiteit (1) Problemen oplossen (1) Flexibel (1) Mondeling communiceren (1) Keuzes en dilemma s Omgaan met verschillen tussen in- en externe partijen. Omgaan met verschillende belangen. Omgaan met beperkingen vanuit wet- en regelgeving. Acteren met beperkte financiële en personele middelen. Omgaan met schaarste in materieel en materiaal. Omgaan met een beperkt aantal leveranciers. Omgaan met verschillende belangen. Beoordelingscriteria Beschikt over relevante technische kennis en kan deze zonodig toepassen. Is in staat om te bepalen aan welke eisen nieuw aan te schaffen materieel of materiaal moet voldoen. Is op de hoogte van relevante ontwikkelingen en eisen op het gebied van arbeidsveiligheid. Is op de hoogte van de relevante ontwikkelingen binnen het vakgebied t.a.v. materieel, materiaal en onderhoud. Kan op een accurate wijze de gebruikersinformatie overdragen. Is communicatief vaardig, zowel mondeling als schriftelijk. Kan planmatig en projectmatig werken. Is in staat om flexibel te handelen. Heeft kennis van de organisatie en activiteiten van de brandweer. Heeft kennis van relevante ontwikkelingen in het verzorgingsgebied. Is bekend met het netwerk van interne en externe partners. In staat om te gaan met tegenstrijdige belangen. 9

11 3.2 Prestatie-indicatoren De medewerker operationele voorbereiding beheerst de vereiste competenties zodanig dat hij in staat is om zijn werkzaamheden adequaat uit te voeren. Hij kan omgaan met de keuzes en dilemma s die hij in zijn werk tegenkomt. 10

12 3.3 Specificaties vakbekwaam worden, vakbekwaam blijven Niveaubepaling (indicatie) Voor de functie is een MBO werk- en denkniveau vereist. Studielast (indicatie) Nader te bepalen. Instroomeisen Om in te kunnen stromen in de opleiding tot medewerker operationele voorbereiding dient men minimaal over een MBO werk- en denkniveau te beschikken. Rijksdiploma/certificeerbare eenheden Het rijksdiploma medewerker operationele voorbereiding wordt uitgereikt als de examinering van de eisen uit dit kwalificatiedossier met een voldoende resultaat is afgerond. Vakbekwaam blijven Gezien de aard van deze functie wordt verwezen naar reguliere mogelijkheden voor blijvende vakbekwaamheid. 11

13 Deel D Verantwoording Proces- en inhoudsinformatie Ontwikkeld door: Onder regie van: In opdracht van: VNG, NVBR, Nifv, Nbbe en het Ministerie van Binnenlandse Zaken. De projectgroep Project Kwaliteit Brandweer Personeel. De stuurgroep Project Kwaliteit Brandweer Personeel. Gebruikte brondocumenten Nbbe en Nifv - Functie- en competentieprofielen brandweerfuncties op (v)mbo niveau, juni NVBR Kwalificatieprofiel voor de medewerker operationele voorbereiding werkzaam bij de brandweer, maart

14 Bijlage: Uitwerking competenties en niveaus Strategische en organisatorische competenties (organisatie) Dit betreft strategische en organisatorische competenties die met name betrekking hebben op het geven van richting aan organisatie(onderdeel) (visie, strategievorming) en de inrichting van het werk (de interne organisatie). Innoveren/creativiteit Creëren van nieuwe en originele ideeën, werkwijzen en toepassingen door het combineren van formele en informele informatie, bestaande en nieuwe oplossingen/aanpakken. Niveau 1 Heeft niet voor de hand liggende, frisse ideeën voor nieuwe werkwijzen of methoden. Genereert nieuwe ideeën in het werk; ook samen met partners/experts. Betreedt bij tegenslagen nieuwe paden of bedenkt alternatieve oplossingen. Speelt met nieuwe ideeën en benaderingen in op veranderingen. Problemen oplossen Het signaleren van (potentiële) problemen/knelpunten en deze zelfstandig of in samenwerking met anderen verhelpen. Niveau 1 Signaleert tijdig knelpunten binnen het eigen organisatieonderdeel en lost deze binnen de gestelde kaders op. Formuleert binnen gestelde kaders verschillende alternatieven of oplossingen. Dringt door tot de kern van het probleem; achterhaalt onderliggende oorzaken om herhaling te voorkomen. Voorziet problemen en anticipeert hierop. Plannen, organiseren en coördineren Vanuit een vastgesteld doel bepalen welke taken/activiteiten georganiseerd en gepland moeten worden en daar naar handelen. Bepalen van prioriteiten en aangeven van een volgorde van werkzaamheden. Niveau 1 Plant eigen werkzaamheden, stemt deze planning af met partners/experts. Werkt ordelijk en systematisch volgens vooraf opgestelde planning. Heeft overzicht over eigen werkzaamheden; toetst eigen voortgang. Wendt de juiste middelen aan die nodig zijn om de planning te realiseren. Stelt doelen en prioriteiten voor zichzelf. 13

15 Sociaal, maatschappelijke en communicatieve competenties (omgeving) Dit betreft sociale, maatschappelijke en communicatieve competenties die betrekking hebben op de interactie met de omgeving zowel extern als intern. Flexibel Aanpassen van de eigen stijl, benadering en gedrag aan wisselende eisen en omstandigheden. Openstaan voor nieuwe ideeën en actief zoeken naar alternatieven om het gestelde doel te bereiken. Niveau 1 Pakt nieuwe zaken snel op, ook bij aangrenzende werkzaamheden. Interpreteert regels en richtlijnen en richt zich daarbij op de bedoeling van de vastgestelde regels. Accepteert dat werkzaamheden door partners/experts en door omstandigheden bepaald worden en handelt daarnaar; staat open voor veranderingen en verbeteringen die partners/experts voorstellen. Past gedrag aan bij veranderende omstandigheden/ schakelt snel tussen verschillende werkzaamheden. Daadkracht Op adequate en krachtige wijze nemen van beslissingen op basis van een inzichtelijke afweging en eigen oordeel, ook als kennis en/of informatie beperkt is en tevens het uitvoeren en afronden van activiteiten. Handelen naar en staan voor een genomen besluit (van zichzelf of een ander). Niveau 1 Handelt moedig in lastige situaties, neemt verantwoorde risico s. Neemt beslissingen op grond van relevante informatie en duidelijke feiten, waarbij de gevolgen van de besluiten voorspelbaar zijn. Neemt en motiveert beslissingen binnen het eigen werkterrein. Blijft achter gemaakte keuzen (van zichzelf of van partners/experts) staan. Mondeling communiceren Ideeën, meningen en informatie aan anderen overdragen in voor de ontvanger begrijpelijke taal, gebaren en non-verbale signalen. Tactvol en effectief reageren op behoeften en gevoelens van anderen, taal en terminologie aanpassen aan de doelgroep (incl. Engels). Niveau 1 Drukt zich zowel mondeling als schriftelijk goed uit bij contacten van verschillend niveau, onderbouwt de boodschap met duidelijke argumenten. Stelt zich open en onbevooroordeeld op in een gesprek, interpreteert verbale en non-verbale signalen en vraagt na of de boodschap goed begrepen is. Formuleert tactvol, stemt taal, gebaren en houding af op de behoefte en belangen van de ander. Stelt open vragen en vraagt door; geeft feedback wanneer daar om wordt gevraagd. Redigeert interne documenten en schrijft documenten voor extern gebruik. 14