Zomermonitor rapport nr. 01. donderdag (week 18)

Transcriptie

1 Zomermonitor 2019 rapport nr. 01 donderdag (week 18) Document nr Dossier DIG-3774/007 Hoogheemraadschap van Rijnland Cluster Informatie team Monitoring & Kerngegevensbeheer Postbus 156, 2300 AD Leiden

2 Inhoudsopgave 1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND a. Opschaling Calamiteiten organisatie b. Algemeen beeld Rijnland c. Actuele situatie d. Prognose komende periode NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot b. Historisch verloop neerslagtekort c. Neerslagtekort per peilvak op 1 mei d. Verwacht neerslagtekort per peilvak NEERSLAG RIJNLAND a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau b. Neerslagsom april WEEERSVERWACHTING a. Weersverwachting KNMI b. Weersverwachting Meteo Group c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn RIJNAFVOER a. Gerealiseerde Rijnafvoer: b. Gerealiseerde Rijnafvoer c. Verwachte Rijnafvoer d. Opschalingscriteria Rijnafvoer WATERSYSTEEM RIJNLAND a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland b. Aanvoer boezemgemaal Gouda c. Aanvoer Bodegraven d. Doorvoer gemaal Den Dolk naar Delfland e. Afvoer boezemgemaal Spaarndam f. Afvoer boezemgemaal Halfweg g. Afvoer boezemgemaal Katwijk VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL (2 MEI :20 U) VERZILTINGSBEELD RIJNLAND ZWEMWATER a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) b. Actuele zwemwaterkwaliteit in tabelvorm c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit d. Kaart actuele watertemperatuur Hoogheemraadschap van Rijnland 2 van 27

3 1. OPSCHALING EN BEELD RIJNLAND 1a. Opschaling Calamiteiten organisatie Rijnlands calamiteitenorganisatie is NIET opgeschaald: 0 Normale bedrijfsvoering De fasering is als volgt: Fase Omschrijving 0 Normale bedrijfsvoering 1 Neerslagtekort groter dan 125 mm 2a Neerslagtekort groter dan 150 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 2b Neerslagtekort groter dan 175 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 3 Neerslagtekort groter dan 200 mm én uit beheerdersoordeel blijkt dat inspectie nodig is 1b. Algemeen beeld Rijnland 1c. Actuele situatie Opschaling Rijnland is NIET opgeschaald vanwege droogte. Er geldt: Normale bedrijfsvoering. Neerslag De periode oktober 2018 tot en met maart 2019 was met 399 mm binnen Rijnland circa 65 mm droger dan het langjarig gemiddelde, wat 464 mm bedraagt. De maand april was eveneens met 30 mm ongeveer 15 mm droger dan het langjarig gemiddelde van 45 mm. Daarmee is van oktober 2018 tot 1 mei 2019 circa 80 mm minder neerslag gevallen dan normaal (langjarig gemiddelde ) Neerslagtekort Het KNMI start jaarlijks vanaf 1 april met het bepalen van het neerslagtekort in Nederland. Tot op heden is er in Nederland sprake van een neerslagtekort dat iets hoger is dan het langjarig gemiddelde. Het neerslagtekort op 1 mei in Rijnland varieert tussen 39 en 53 mm. Keringen Er vinden geen inspecties van waterkeringen plaats. Hoogheemraadschap van Rijnland 3 van 27

4 Rijnafvoer De Rijnafvoer neemt na een aanvankelijke daling sinds enkele dagen weer toe van naar m3/s. De Rijnafvoer is voldoende hoog, zodat verzilting van de Hollandsche IJssel en het innamepunt bij Boezemgemaal Gouda niet aan de orde zijn. Boezem De afgelopen week fluctueerde het gemiddeld peil in de hoofdsysteem (boezem) tussen winterpeil (NAP -0,64 m) en waarden iets boven het zomerpeil (NAP -0,61 m). Afgelopen week is er dagelijks bij Gouda water ingelaten uit de Hollandsche IJssel. Polders De peilen in de polders zijn op normaal peil. Zwemwater Van de 42 zwemwaterlocaties voldoen 40 locaties aan de eisen. Voor 2 locaties geldt een waarschuwing of negatief zwemadvies. 1d. Prognose komende periode Weer De komende dagen koel weer met vooral in het weekeinde een enkele bui De dagelijkse neerslagkans ligt rond 80% met een vrij grote spreiding van de temperatuur rond normaal. Vanaf zondag 12 mei waarschijnlijk droger en warmer. Neerslagtekort Komende periode blijft wisselvallig, grote neerslag hoeveelheden blijven echter uit. De komende 10 dagen zal het neerslagtekort binnen Rijnland gering toenemen tot waarden tussen 50 en 60 mm op zaterdag 11 mei 2019 Wateraanvoer De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen zal afnemen van tot circa m 3 /s. Vanaf 7 mei zal de Rijnafvoer naar verwachting weer oplopen en op 16 mei uitkomen op waarden tot m 3 /s met een spreiding van +/- 100 m 3 /s Hoogheemraadschap van Rijnland 4 van 27

5 2. NEERSLAGTEKORT NEDERLAND EN RIJNLAND 2a. Doorlopend potentieel neerslagoverschot (bron KNMI) 2019: Langjarig gemiddelde ( ): Het KNMI start jaarlijks vanaf 1 april met het bepalen van het neerslagtekort in Nederland. Tot op heden is er in Nederland sprake van een neerslagtekort dat iets hoger is dan het langjarig gemiddelde. 2b. Historisch verloop neerslagtekort (bron KNMI) Het landelijk neerslagtekort (zwarte lijn) bevindt zich momenteel net onder de lijn van 5% droogste jaren (groene lijn). Afhankelijk van de hoeveelheid neerslag die de komende periode valt, neemt het neerslagtekort licht toe of daalt het bij meer neerslag tot de mediaan (blauwe lijn). De spreiding is weergegeven in het grijze vlak. Dit is een landelijk beeld, regionale verschillen zijn mogelijk. Hoogheemraadschap van Rijnland 5 van 27

6 2c. Neerslagtekort per peilvak op 1 mei 2019 (berekend vanaf 1 april tot aangegeven datum) (gegevens Hydronet) Neerslagtekort 24 april 2019 Het neerslagtekort is ten opzichte van vorige week licht gedaald. en als volgt verdeeld over het gebied van Rijnland: o mm: 60% (grijze gebieden) o mm: 40% (donkergroene gebieden) De komende 10 dagen zal het neerslagtekort binnen Rijnland gering toenemen tot waarden tussen 50 en 60 mm op zaterdag 11 mei Hoogheemraadschap van Rijnland 6 van 27

7 2d. Verwacht neerslagtekort per peilvak komende periode (gegevens Hydronet) Verwacht neerslagtekort over 10 dagen zaterdag 11 mei 2010: Hoogheemraadschap van Rijnland 7 van 27

8 3. NEERSLAG RIJNLAND 3a. Neerslagsom afgelopen maanden op peilvak-niveau binnen Rijnland (gegevens Hydronet) Periode Neerslag Gehele beheergebied Rijnland Normaal Nieuwe Wetering langjarig gemiddelde ( ) Droger/Natter dan langjarig gemiddelde ( ) Oktober ,6 95,6 Droger November ,0 90,7 Veel droger December ,5 83,2 Iets natter Januari ,4 75,0 Droger Februari ,8 53,2 Iets natter Maart ,7 66,7 Veel natter Winter halfjaar 399,0 464,4 Droger April ,8 45,3 Droger Mei ,7 Juni ,9 Juli ,8 Aug ,4 Sep ,8 Periode okt t/m maart 2019) was circa 65 mm droger dan het langjarig gemiddelde. April is gemiddeld 15 mm droger dan normaal. Tot 1 mei is het gerekend vanaf 1 oktober ongeveer 80 mm droger dan het langjarig gemiddelde Hoogheemraadschap van Rijnland 8 van 27

9 De bovenste figuur geeft de neerslag in de afgelopen wintermaanden (blauwe stafen) uitgezet tegen de gemiddelde neerslag per maand zoals berekend over de jaren in Nieuwe Wetering De gestippelde lijnen geven de gecumuleerde neerslag weer over betreffende maanden De onderste figuur geeft de neerslag in de zomermaanden van 2019 weer. Tot nu toe is alleen april opgenomen over 2019 en de gemiddelde neerslag per maand over de periode Zodra een maand voorbij is zal deze ook opgenomen worden in de figuur. Hoogheemraadschap van Rijnland 9 van 27

10 3b. Neerslagsom april 2019 Hoogheemraadschap van Rijnland 10 van 27

11 4. WEEERSVERWACHTING 4a. Weersverwachting KNMI (ontleend aan ) Vooruitzichten (vrijdag 3 mei tot en met woensdag 8 mei): Koel weer met vooral in het weekeinde een enkele bui. Vooruitzichten lange termijn (donderdag 09 mei tot en met donderdag 16 mei): De dagelijkse neerslagkans ligt rond 80% met een vrij grote spreiding van de temperatuur rond normaal. Vanaf 12 mei waarschijnlijk droger en warmer. 4b. Weersverwachting Meteo Group Regionale verwachting HHR lange termijn (bron: Hoogheemraadschap van Rijnland 11 van 27

12 4c. Neerslagverwachting 10 dagen per 6 uur voor Rijnland op basis van EPS gegevens 4d. Cumulatieve neerslagverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens 4e. Temperatuurverwachting 10 dagen voor Rijnland op basis van EPS gegevens Verklaring: Bovenstaande grafiek geeft de te verwachtingen voor neerslag en temperatuur aan voor de komende 10 dagen. De lichtblauwe lijn (gemiddeld 50%), geeft de gemiddelde verwachting aan. De donkerblauwe lijn (maximum 90%), geeft de maximale verwachting aan. De vaalblauwe lijn (minimum 30%) geeft de minimale verwachting. Als resultante geeft het blauwe vlak de onzekerheidsband aan, tussen welke waarden de verwachtingen variëren. Vanaf donderdag 2 mei wordt vrijwel iedere dag enige neerslag verwacht. Uiteindelijke totale hoeveelheden variëren tussen 22 en 37 mm, met een midden verwachting van circa 25 mm. De temperatuur daalt de komende dagen eerst nog, om vanaf volgende week donderdag langzaam op te lopen. Hoogheemraadschap van Rijnland 12 van 27

13 4f. Weersverwachting Stroomgebied Rijn (bron: De weersverwachting voor Basel de komende 14 dagen: De weersverwachting voor Koblenz de komende 14 dagen: Zwitserland Vrij zonnig en zacht lenteweer maakt komende dagen plaats voor een weertype dat een beetje aan de winter doet denken. Er trekken buien over het land en daarbij valt in de bergen boven 1100 meter sneeuw. De temperatuur duikelt naar beneden en zondag is het slechts 6-8 graden in de dalen en het laagland. Duitsland Komende tijd is het wisselvallig en fris. Een koude noordwestenwind blaast buien over het land en daarbij is dit weekend in de middelgebergten zelfs kans op (smeltende) sneeuw. Zaterdag is het met 8 graden aan de noordkust en 10 in Berlijn en het Rijndal ronduit fris. In de heuvels wordt het slechts 4 graden. Na het weekend blijft het buiig, maar wordt het wel een paar graden warmer. Hoogheemraadschap van Rijnland 13 van 27

14 5. RIJNAFVOER 5a. Gerealiseerde Rijnafvoer: 2019 (ontleend aan: De Rijnafvoer neemt na een aanvankelijke daling sinds enkele dagen weer toe van naar m 3 /s De afvoer is voldoende hoog, zodat verzilting van de Hollandsche IJssel en het innamepunt bij boezemgemaal Gouda niet aan de orde zijn. 5b. Gerealiseerde Rijnafvoer afgelopen week (ontleend aan: Afgelopen week is de Rijnafvoer bij Lobith na een aanvankelijke daling iets opgelopen tot net boven m 3 /s, om vanaf woensdag weer af te nemen tot waarden lager dan m 3 /s. Hoogheemraadschap van Rijnland 14 van 27

15 5c. Verwachte Rijnafvoer Info rijkswaterstaat De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende dagen zal afnemen van tot circa m 3 /s. Vanaf 7 mei zal de Rijnafvoer naar verwachting weer oplopen en op 16 mei uitkomen op waarden tot m 3 /s met een spreiding van +/- 100 m 3 /s 5d. Opschalingscriteria Rijnafvoer (Landelijke Commissie Waterverdeling LCW) Het opschalingscriterium conform het draaiboek van het Regionaal Droogte Overleg West- Midden ligt bij een Rijnafvoer van m 3 /s of lager in mei. De Rijnafvoer bevindt zich boven deze grens en zal naar verwachting niet onder deze waarde uitkomen komende periode. Grenzen voor laagwatersituaties conform LCW maand Rijnafvoer Lobith (m³/s) januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december Hoogheemraadschap van Rijnland 15 van 27

16 6. WATERSYSTEEM RIJNLAND 6a. Gemiddelde waterstand boezemsysteem Rijnland afgelopen week De afgelopen week fluctueerde het gemiddeld peil in de hoofdsysteem (boezem) tussen winterpeil (NAP -0,64 m) en waarden iets boven het zomerpeil (NAP -0,61 m). Deze variaties zijn normaal.. 6b. Aanvoer boezemgemaal Gouda Bij Gouda is het hoofdinnamepunt van water voor Rijnland, waar water uit de Hollandsche IJssel ingelaten kan worden voor peilhandhaving. Het ingelaten water is enerzijds ter compensatie van de verdamping, anderzijds dient het ter doorspoeling van het watersysteem. Deze doorspoeling is ter bestrijding van de interne verzilting vanuit de diepe droogmakerijen waar dagelijks zout water moet worden afgevoerd. De doorspoeling heeft ook als doel, nu er voldoende water is, het watersysteem zo zoet mogelijk te maken/houden, voor het geval er in de zomer minder zoet water beschikbaar is. gevoegd. Er is afgelopen weken dagelijks water ingelaten uit de Hollandse IJssel. Hoogheemraadschap van Rijnland 16 van 27

17 6c. Aanvoer Bodegraven De hoeveelheid water die momenteel bij Bodegraven binnenkomt bij Rijnland, is overtollig water van hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Rijnland voert dit overtollige water af voor De Stichtse Rijnlanden. 6d. Doorvoer gemaal Den Dolk naar Delfland Afgelopen periode heeft er geen waterdoorvoer via gemaal Den Dolk vanuit Rijnland naar Delfland plaatsgevonden. Actuele meetinformatie Actuele waterstanden en debieten zijn via onderstaande link op de website van Rijnland op te vragen: Hoogheemraadschap van Rijnland 17 van 27

18 6e. Afvoer boezemgemaal Spaarndam 6f. Afvoer boezemgemaal Halfweg 6g. Afvoer boezemgemaal Katwijk Afgelopen periode zijn de gemalen Spaarndam, Halfweg en Katwijk meerdere keren ingezet voor de afvoer van overtollig water. Hierbij wordt Halfweg het meest ingezet, gevolgd door de gemalen Katwijk en Spaarndam. Deze inzet is naast peilhandhaving mede om de verzilting zo goed mogelijk te bestrijden. Hoogheemraadschap van Rijnland 18 van 27

19 7. VERZILTINGSBEELD HOLLANDSCHE IJSSEL (2 MEI :20 U) Boezemgemaal Gouda Gemaal Verdoold Gemaal Nesse Gemaal Veurink Gemaal Middelwetering Krimpen a/d IJssel Brienenoordbrug Brienenoordbrug: Het chloridegehalte is periodiek verhoogd. Periodiek lopen de chloridegehaltes op tot waarden rond mg/l, om daarna weer te dalen tot de achtergrondconcentraties van het aangevoerde water. Krimpen aan de IJssel: Bij Krimpen aan de IJssel zijn de chloridegehaltes laag en variëren tussen 110 en 135 mg/l. Hollandsche IJssel: Op de Hollandsche IJssel zijn bij alle meetpunten de chloridegehalten laag en variëren tussen 90 en 125 mg/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 19 van 27

20 Hoogheemraadschap van Rijnland 20 van 27

21 Hoogheemraadschap van Rijnland 21 van 27

22 8. VERZILTINGSBEELD RIJNLAND Bij Sluis Bodegraven is het het chloridegehalte in het door Stichtse Rijnlanden aangevoerde water laag, ca. 80 mg/l. Bij hefbrug Boskoop is het chloridegehalte ook laag ( mg/l, mede door de periodieke aanvoer van water via boezemgemaal Gouda. Het chloridegehalte bij Sloten is laag, ca. 80 mg/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 22 van 27

23 Het chloridegehalte bij boezemgemaal Spaarndam is goed met waarden tussen 150 en 250 mg/l. Het chloridegehalte bij Halfweg is licht verhoogd met waarden tussen 250 en 400 mg/l. Bij Katwijk is het chloridegehalte goed met de afgelopen dagen waarden rond 150 mg/l. Hoogheemraadschap van Rijnland 23 van 27

24 Totaalbeeld : Verklaring: Bij elk meetpunt staan 2 getallen. Chloride (in mg/l) is het bovenste getal (berekend uit de EC). De EC (in us/cm) is het onderste getal. Alle metingen zijn uitgevoerd in boezemwater (m.u.v. locatie Lijnden) Het elektrisch geleidend vermogen (EGV) en het chloridegehalte (Cl-/l) vormen een maat voor de verzilting van het oppervlaktewater. Verzilting is het geleidelijk toenemen van het zoutgehalte van het water, onder andere door zoute kwel (opwelling uit de diepere ondergrond). Voor chloride geldt in het algemeen een norm van 200 mg Cl-/l, voor EGV bestaan geen normen. Binnen Rijnland variëren de Chloride- en EGV-waarden in het algemeen van 50 mg Cl-/l of 200 us/cm in natuurgebieden (Nieuwkoopse Plassen) tot maximaal mg chloride/l of us/cm in diepe droogmakerijen (Haarlemmermeerpolder en polder de Noordplas). Gevoelige teelten zoals de bloembollen in de Bollenstreek en de bomen en heesters rond Boskoop, hebben baat bij lage Chloride/EGVwaarden. Actuele informatie over dit onderwerp is via onderstaande link op te vragen: Hoogheemraadschap van Rijnland 24 van 27

25 9. ZWEMWATER 9a. Zwemwater binnen Rijnland (Algemeen) De provincies Noord- en Zuid-Holland zijn het bevoegd gezag voor het afgeven van zwemadviezen, bevoegd gezag voor publieksinformatie over waterkwaliteit en veiligheid op internet en ter plaatse van een zwemlocatie en wijst zwemlocaties aan/voert zwemlocaties af. De Rijnland is verantwoordelijk voor het bemonsteren van de zwemwaterlocaties en het rapporteren van de meetresultaten aan de provincies. Binnen Rijnland zijn 42 zwemwaterlocaties aanwezig. Om de gezondheid van de zwemmers te beschermen wordt gedurende het zwemseizoen (1 mei tot 1 oktober) de zwemwaterkwaliteit minimaal elke 2 weken bepaald. Voorafgaand aan het zwemseizoen wordt een zogenaamd nulmeting gedaan. Deze meting vindt in de 2 e helft van april plaats. Het zwemwater wordt onderzocht op bacteriologische kwaliteit (E.Coli en Intestinale Enterococcen), blauwalgen en zwemmersjeuk en getoetst aan landelijk vastgestelde normen. Indien een overschrijding van de normen wordt geconstateerd dan wordt in geval van bacteriën een extra bemonstering uitgevoerd en bij blauwalgen wordt de bemonsteringsfrequentie aangepast naar wekelijks. 9b. Actuele zwemwaterkwaliteit in tabelvorm week Toelichting op zwemwaterkwaliteit: Alle locaties met een blauw bolletje hebben een goede zwemwaterkwaliteit. De locaties met een gezondheidsrisico door blauwalgen zijn met een geel (waarschuwing) of oranje (negatief zwemadvies) weergegeven. Bij de locaties met een paars bolletje is een sprake van zwemmersjeuk en geldt een waarschuwing. Bij de locaties met een zwart bolletje is vermoedelijk sprake van een bacteriële overschrijding en geldt in de onderzoeksfase een waarschuwing. Na bevestiging van een bacteriële overschrijding geldt een negatief zwemadvies (oranje bolletje) of een zwemverbod (rood bolletje). Verdeling zwemwater locaties Totaal aantal Officiële zwemwaterlocaties 42 Zwemwater locatie voldoet 40 (95%) Blauwalgen - waarschuwing 1 Blauwalgen negatief zwemadvies 1 Zwemmersjeuk waarschuwing 0 Overschrijding Bacteriologische kwaliteit negatief zwemadvies 0 De locaties die niet voldoen zijn (zie ook kaart volgende pagina): Locatie naam blauwalgen bacteriologisch 5 Naaktrecreatie Spaarnwoude Negatief zwemadvies 33 Zegerplas westoever Waarschuwing Duiding Op de locatie Naaktrecreatie Spaarnwoude is een grote drijflaag met toxische blauwalgen aangetroffen. Op de locatie Zegerplas westoever is een geringe hoeveelheid vlokken aangetroffen waar toxische blauwalgen bij zitten. Zie voor verdere informatie, toelichting op de gezondheidsrisico s en de laatste status: Hoogheemraadschap van Rijnland 25 van 27

26 9c. Kaart actuele zwemwaterkwaliteit Zwemwater wordt eens in de 2 werken bemonsterd, de ene week Noord Holland, de andere week Zuid Holland. Hierdoor kunnen ogenschijnlijke verschillen ontstaan in deze rapportage. Hoogheemraadschap van Rijnland 26 van 27

27 9d. Kaart actuele watertemperatuur Zwemwater wordt eens in de 2 werken bemonsterd, de ene week Noord Holland, de andere week Zuid Holland. Hierdoor kunnen ogenschijnlijke verschillen ontstaan in deze rapportage. Hoogheemraadschap van Rijnland 27 van 27