IN DIT CLUBBLAD. 32. Dek & Geboorte-meldingen. 22. Gezondheid; Hysterie in goede banen. Foto omslag: A.Giskens Eye Dea Fotografie -3-

Transcriptie

1 Verrassend Veelzijdig De Zwitserse Witte Herder

2

3 IN DIT CLUBBLAD 32. Dek & Geboorte-meldingen 5. Van de redactie 34. Inventarisatie 6. ZWHVN Contacten 35. HD & ED Uitslagen 7. Woord van de Voorzitter 36. In Memoriam 9. Agenda Algemene Leden Vergadering 37. Ton Verlind: Emoties 10. Jaarverslag 39. Kadin's Wereld: Hondenleven 12. Van de vereniging 41. Pootjes: Minder Zicht 13. Clubmatch 2015 & Doe Dag Info 44. Fenna; Inbraak 16. Sport; Dog Frisbee 45. Showuitslagen 18. Gezondheid; Beweging bij pups 46. Voor de Kidz; Kleurplaat & quiz 22. Gezondheid; Hysterie in goede banen 49. Colofon 29 Opvoeding; Braintrainer 50. Ballotage Foto omslag: A.Giskens Eye Dea Fotografie -3- Inhoud 4. Agenda

4 Agenda OM TE NOTEREN Zwitserse Witte Herder Vereniging CAC/CACIB Shows Nederland Sluitingsdatum uitgave : 15 mei 2015 Kopij aanleveren: 4 & 5 april 2015 CAC/CACIB Dubbelshow Zeelandhallen, Goes 23, 24 & 25 mei 2015 CAC Pinkstershow Rijnhal, Arnhem (met op 23 mei o.a. De Zwitserse Witte Herders) Zondag 19 april 2015 Algemene Leden Vergadering Sporthal Lunetten Zwarte Woud 201, 3524 SG Utrecht Aanvang: zaal open 10.45u 5,6 & 7 juni 2015 CAC/CACIB Oss Sportcentrum, Oss (met op 6 juni o.a. De Zwitserse Witte Herders) Zondag 17 mei 2015 Clubmatch 2015 i.c.m. Witjes Doe-Dag Landelijke Ruitervereniging Nimmerdor Kerkweg 3, Leusden 4 & 5 juli 2015 CAC/CACIB Limburgia Dogshow Sportpark Bandert, Echt (met op 5 juli o.a. De Zwitserse Witte Herders) Zondag 21 juni 2015 Inventarisatie Hippisch Centrum Robaard Meppel Voor meer info zie ook: -4-

5 VOORWOORD Beste Lezers, Ondertussen verloopt het contact erg prettig, voorzien wij nu al een prettige samenwerking en een waardevolle aanvulling op de inhoud van de komende clubbladen. Vanzelfsprekend hebben we ook het bestuur en de commissies de vraagstelling voorgelegd om een actievere rol op zich te nemen wat betreft het aanleveren van kopij. Als laatste hebben we besloten om bij enkele onderwerpen, deze wat minder uitgebreid te gaan plaatsen. Nu dit nieuwe formaat een feit is, zijn wij ook benieuwd naar uw mening.wat vindt u positief aan dit nieuwe clubblad? Wat vindt u iets minder, of waar denkt u zelf aan bij te kunnen dragen. Deze en al uw andere vragen/opmerkingen, waar u nog niet aan toe bent gekomen om deze voor te leggen, kunt u mailen naar: redactie.sander@zwhvn.nl of redactie.mascha@zwhvn.nl Na al die jaren, waarbij grijs, zwart en wit, afgewisseld met een gekleurde afbeelding de boventoon voerde, bleek de keus om alles in kleur te gaan doen juist heel leuk uit te pakken. Het signaal dat het clubblad niet informatief was voor de, zeg maar gerust, "het merendeel van de leden" hebben we ook niet naast ons neergelegd. Gelukkig zijn we voor een groot deel altijd weer voorzien geweest met kopij, zoals verenigingsinformatie en verhalen c.q. artikelen verzorgd door leden en relaties. Maar een voorkomende opmerking bleef toch dat er in verhouding weinig voor de gewone leden in het clubblad stond. Leden die bijvoorbeeld geen ambitie's hebben te gaan fokken, showen of sporten, maar gewoon dagelijks genieten van hun hond. Als thema voor het volgende clubblad is de keus gevallen op de Zwitserse Witte Herder senioren. Dus heeft u een Zwitserse Witte Herder, die ouder is dan 8 jaar en heeft u hier een leuke foto van of wilt u hier zelfs een stukje over schrijven; laat het ons weten. Uw foto's (voorzien van naam van de hond en leeftijd) of uw verhalen kunt u doormailen naar: redactie.sander@zwhvn.nl of redactie.mascha@zwhvn.nl Hierop hebben we in de vorige uitgave een oproep geplaatst, waarop een aantal leden positief heeft gereageerd. Redactie ZWHVN Sander Kamperman & Mascha de Lange -5- Redactie In elke aanloop naar een nieuwe uitgave van het clubblad, kijken we stiekem toch ook wel een beetje uit naar het papieren eindresultaat. Deze keer, waarbij heel het clubblad op de schop is geweest, stonden we te popelen om het nieuwe clubblad, weliswaar een proefdruk-versie, in het echt te zien. En om eerlijk te zijn; we waren verrast!

6 ZWHVN Contacten Voorzitter Ben de Kramer, P.J. Jongstraat 56, 1614 LG Lutjebroek Ledenadministratie Alja Sijbesma, Uthof 9, 9248 KS Siegerswoude Secretariaat Interim Rob Commandeur, Schoolstraat 13, 2211 EA Noordwijkerhout Rascommissieleden Thea Commandeur, Tiny de Kramer-Klaver, Gea Jonkman- de Kleine Penningmeester / Port. Evenementen Rob Commandeur, Schoolstraat 13, 2211 EA Noordwijkerhout penningmeester@zwhvn.nl Port. Rascommissie Thea Commandeur, Schoolstraat 13, 2211 EA Noordwijkerhout portefeuillerc@zwhvn.nl Bestuurslid Alja Sijbesma, Uthof 9, 9248 KS Siegerswoude ledenadministratie@zwhvn.nl Bestuurslid Tiny de Kramer-Klaver, P.J. Jongstraat 56, 1614 LG Lutjebroek Tiny.Klaver@zwhvn.nl Aspirant Bestuursleden Carla Regeer, Mascha de Lange, Marsha Blanksma-Groenhof Inventarisatie inventarisatie@zwhvn.nl Alja Sijbesma, Gegevensbeheer Mariella Feenstra Archivaris Stambomen Sander Bouman, J. Vermeerstraat 31, 7462 BN Rijssen Pupinfo & Herplaatsing Marjan van Dijk-Dijken pupinfo@zwhvn.nl herplaatsing@zwhvn.nl Sport & Evenementen evenementen@zwhvn.nl Rob Commandeur, Carla Regeer Monique Ketelaar, Tineke Wielhouwer, Marsha Blanksma-Groenhof -6- Redactie Clublad redactie@zwhvn.nl Mascha de Lange, redactie.mascha@zwhvn.nl Sander Kamperman redactie.sander@zwhvn.nl Advertenties Rob Commandeur Rob.commandeur@zwhvn.nl Redactie Digitaal Website webmaster@zwhvn.nl Alja Sijbesma Facebook Marsha Blanksma-Groenhof Ereleden Janny Stegeman-Bonnes Henk Timmermans

7 VAN DE VOORZITTER Al eerder heb ik het gehad over vernieuwing en verbetering en zoals u kunt zien heeft de redactie hier een geweldige bijdrage in geleverd. Ook wordt er hard gewerkt aan structurele zaken en ik kan u melden we liggen op koers. De Witjes Doedag en de Clubmatch op 17 mei komen er weer aan en ook de wandelingen vinden weer plaats maar het bestuur wil meer activiteiten voor u organiseren in de vorm van diverse workshops en activiteiten voor u en uw Witte Herder. Met de rascommissie zullen we in 2015 de database bij gaan werken en in samenwerking met de fokkers werken aan ras specifieke zaken want uiteindelijk gaat het toch om er voor te zorgen dat ons prachtige ras de aandacht krijgt die het verdient. Als u ideeën heeft willen wij dat graag van u horen want het bestuur en de evenementen commissie staan absoluut open voor leuke activiteiten en ideeën. Met vriendelijke groet Ben de Kramer Voorzitter ZWHVN -7- Van de Voorzitter Het bestuur zal met goedkeuring van de ALV zelfs naar 9 personen gebracht worden en ook hebben we de luxe positie dat in alle commissies geweldige enthousiaste mensen zitten die de ZWHVN een warm hart toe dragen. Met dit vernieuwde clubblad, de website, Facebook en een eventueel forum denkt het bestuur u beter te kunnen informeren en op de hoogte te houden van alle actuele zaken.

8

9 Betreft: De Algemene Leden Vergadering Datum: 19 april 2015 Aanvang: uur; zaal open vanaf uur Locatie: Sporthal Lunetten, Zwarte Woud SG Utrecht Agenda punten: Verkiezing nieuwe kascontrolecommissie 2015 Vaststelling contributie 2015 Bestuursverkiezing Aftredend en herkiesbaar: Aftredend en niet herkiesbaar: Aftredend en niet herkiesbaar: R. Commandeur E. Sipkes R. Reijnen Voorgedragen door het bestuur: M. de Lange M. Blanksma C. Regeer Opening voorzitter structuur bestuur en commissies Mededelingen Ingekomen stukken Goedkeuring stukken ALV 2014 Uitslag stemming bestuursverkiezing Jaarverslag secretaris en commissies Verkiezing voorzitter Verslag penningmeester 2015 Vaststelling wijzigingen Fok reglement Begroting 2015 Vereniging Fok Reglement Verslag kascommissie 2014 Pauze Rondvraag Sluiting -9- Algemene Leden Vergadering AGENDA ALV 2015

10 Algemene Leden Vergadering JAARVERSLAG 2014 Tijdens de ALV van 6 april 2014 is besloten dat Rob Commandeur tijdelijk het secretariaat op zich neemt tot er een vervanger is en deze is ingewerkt. dit er nog 295. Dit is een terugloop van 26 leden. Waarvan er 21 leden hebben opgezegd en er 47 nieuwe leden zijn bijgekomen. Na de ALV bestond het bestuur uit de volgende personen; Ben de Kramer, Alja Sijbesma, Rob Commandeur, Thea Commandeur, Tiny de Kramer en Rene Reijnen. In de loop van het jaar zijn hier 3 aspirant bestuursleden bij gekomen; Carla Regeer, Mascha de Lange en Marsha Blanksma. Carla heeft samen met Rob Commandeur het afgelopen half jaar het secretariaat van de vereniging gedaan. Carla zal na de ALV 2015 het secretariaat op zich nemen. Op 17 mei 2014 te Kerkwijk heeft er een keurmeestersexamen plaatsgevonden, afgenomen door de Raad van Beheer er waren voor ons ras, 8 aspirant keurmeesters. In totaal zijn er 5 als keurmeester voor de Zwitserse Witte Herder geslaagd. In het afgelopen jaar heeft het bestuur 4 keer vergaderd. Eén van de belangrijkste onderdelen was om een goede structuur in de vereniging aan te brengen en duidelijke afspraken te maken. De voorzitter Ben de Kramer en Thea Commandeur portefeuille houder rascommissie, zijn met de twee andere rasverenigingen in overleg betreffende het plan van aanpak (voor het uitbreiden van onze bloedlijnen door middel van een verzoek tot aankeuringen) om met elkaar tot een eenduidig plan te komen. Het komende half jaar zal dit verder worden uitgewerkt en afgerond in juni De onderlinge samenwerking tussen de 3 rasverenigingen verloopt goed en het bestuur ziet het plan van aanpak met vertrouwen tegemoet. Helaas is het ledenaantal is ook dit jaar weer teruggelopen. Hadden we per nog 321 leden, per waren Bijdrage Rascommissie De RC verzorgde 3 maal de fokgeschiktheid keuring exterieur en gedrag. In totaal zijn er in 2014 negentien honden gekeurd, in 2013 waren dit er zeventien.tevens was er de mogelijkheid tot gebitscontrole, hier hebben in 2014 vier honden gebruik van gemaakt. Dit waren er in 2013 drie. De ledenadministratie verstrekten in fokkerspassen in vergelijking met 2013 bleken dit 4 passen minder. In 2013 werden er nog veertig passen verstrekt. Het afgelopen jaar is er ook hard gewerkt om alle gegevens up to date te krijgen in het zoo easy programma. Wij verwachten in 2015 hier mee te gaan werken. Afgelopen jaar zijn er 29 nestje gemeld, van deze 29 meldingen kregen er 27 een nestje en bleven 2 teven leeg. Er is 1 melding binnen gekomen van een pup welke is overleden. Tevens is er 1 melding binnen gekomen van een erfelijke oogafwijking. 9 November is er Fokkers-dekreu houders overleg geweest. Vier ZWHVN fokkers waren er aanwezig. Verslag is in het 4e clubblad gepubliceerd. Belangrijk punt is de erfelijkheid van DM. Hierover zal in dit clubblad een uitgebreid stuk komen te staan. -10-

11 Bijdrage Penningmeester Bijdrage Redactie Commisie Door terugloop van het ledenaantal, een niet te begroten De 4 uitgaven van het clubblad zijn in 2014 weer verzorgt door uitgave voor het keurmeesters examen in 2014 en de Witjes de redactieleden Sander Kamperman, Mascha de Lange Doe dag (die pas bekend werd vlak voor de ALV), hebben we (inhoud en opmaak) en Rene Reijnen tekstcontrole. een tekort van 1100 euro in Daarnaast heeft de redactie zorg gedragen voor de opmaak De financiële stukken zullen op 19 april 2015 voor aanvang van van de catalogussen en het overige drukwerk ten behoeve van de algemene leden vergadering ter inzage liggen. de Kampioenschapsclubmatch en de Clubmatch. Mocht u de financiële stukken eerder willen inzien, dan kunnen Het aantal adverteerders in het clubblad is t.o.v. het voorgaande deze door leden worden opgevraagd via de mail bij de jaar onveranderd gebleven evenals het losse aanbod van kopij penningmeester (penningmeester@zwhvn.nl). Alle vragen over en beelmateriaal. de financiële stukken zullen op de ALV beantwoord worden. Ook is de nieuwe ZWHVN website online gegaan met als beheerders Alja Sijbesma en René Reijnen. Bijdrage Evenementen Commisie De ZWHVN is sinds 2014 ook op Facebook te vinden, welke In 2014 hadden we een geheel vernieuwde Evenementen wordt bijgehouden door Marsha Blanksma-Groenhof. Commissie. De commissie bestond uit Rob Commandeur, Carla Regeer(secretariaat), Mirjam Veltman, Imca Hurken, Monique Vanuit de redactie zijn Sander en Mascha ook meerdere malen Ketelaar, Tineke Wielhouwer, Ceciel Cuperus en Marsha op (ZWHVN) activiteiten aanwezig geweest voor het Blanksma. fotograferen voor o.a. het clubblad. Deze activiteiten waren de Inventarisatie's, de Clubmatch/Witjes Doe Dag en de Op 27 april 2014 is er een Kampioenschapsclubmatch Kampioenschapsclubmatch. gehouden in Houten. In totaal waren er 37 deelnemers waarvan: 20 teven en 17 reuen. De redactie is op 15 augustus met enkele bestuursleden Op 12 oktober 2014 is de Clubmatch/Witjes Doe Dag gehouden samengekomen, in het kader van uiteenzetting en verdeling van in Velddriel. In totaal waren er 36 deelnemers waarvan 17 teven taken. en 19 reuen en was er grote belangstelling voor de Witjes Doe Dag. We hopen dat de vele positieve reacties zal leiden tot nog meer deelnemers in Algemene Leden Vergadering JAARVERSLAG 2014

12 ADVERTEREN Vereniging Wilt u als aangesloten fokker en/of dekreuhouder van de ZWHVN adverteren in het clubblad? Dat kan! U kunt zelf uw advertentie ontwerpen en aanleveren, mocht u ondersteuning wensen, dan is de redactie zeker bereid u met het ontwerpen te helpen. De advertentie dient wel aan bepaalde voorwaarden te voldoen, deze kunt u bij de redactie opvragen. Bij twijfel over uw eigen ontworpen advertentie, mail deze vooraf ter beoordeling aan de redactie. De afmeting van de advertentie is 1 clubbladpagina en wordt in kleur geplaatst! De kosten voor het adverteren zijn (voor leden): éénmalig adverteren in het clubblad 25, in 4 opeenvolgende clubbladen adverteren 70,- Wilt u uw bedrijf profileren door te adverteren in het clubblad en/of een of meerdere ZWHVN evenement(en) sponseren? Er zijn verschillende opties voor adverteren en sponsoring mogelijk. Hebben wij uw interesse gewekt? Neemt u dan contact op! Graag informeert de redactie u omtrent de mogelijkheden en opties voor adverteren en sponsering. Stuur een naar: redactie@zwhvn.nl en wij nemen contact met u op. Wij zien uw mail met belangstelling tegemoet. FACEBOOK De ZWHVN heeft haar eigen facebook pagina! Like ons op facebook en blijf op de hoogte van nieuwe activiteiten, workshops, nieuwtjes, uitslagen, foto s en nog veel meer. U kunt de ZWHVN op facebook vinden onder Zwitserse Witte Herder Vereniging Nederland -12-

13 DOE DAG & CLUBMATCH Evenementen Doe Dag De Witjes Doe Dag afgelopen oktober was een groot succes, vandaar dat we deze dag met veel enthousiasme opnieuw voor u willen organiseren! De voorbereidingen voor dit evenement zijn op het moment van dit schrijven nog in volle gang. Zo is er onder andere een demo en workshop IPO, een workshop Gedrag en Gehoorzaamheid met gelegenheid vragen te stellen, Clubmatch en een demo en workshop Discover Frisbee, een workshop De clubmatch van de ZWHVN is een goede gelegenheid om Rally-O, workshop Speuren, Ringtraining en een Kind-Hond laagdrempelig kennis te maken met een hondenshow. Het Parade! inschrijfgeld voor de baby- en puppyklasse voor de clubmatch is Kinderen kunnen zich opgeven voor de Kind-Hond Parade! Je deze keer extra laag, een goede reden om u in te schrijven en mag verkleed komen en ook je hond mag verkleed worden in eens mee te doen! een door jou gekozen thema! Zijn jullie piraten, prinsessen, politieagent en politiehond, monsters of ballerina s, alles mag! In tegenstelling tot de grote nationale shows, waar vaak Tussen en uur is er tijd om nog even te oefenen, tientallen verschillende rassen worden geshowd, is er op onze hierna een grote show in de ring. Aanmelden is gratis en clubmatch slechts 1 ras vertegenwoordigd. En wel de mogelijk tot 15 mei 2015 bij rob.commandeur@zwhvn.nl mooiste... toch? Graag vermelden; de naam en leeftijd van het kind, naam van Het biedt de mensen die nog niet of niet veel ervaring hebben de hond en indien bekend, het thema. met shows de mogelijkheid om te kijken hoe alles er tijdens zo n Ook deze keer staat er weer een professionele dierenfotograaf show aan toe gaat. Wat gebeurt er in de ring, wat wordt er klaar om uw witte kanjer zo mooi mogelijk op de foto te zetten. verwacht van de hond, en wat van u als baas. Op de clubmatch Bovendien krijgt u de mooiste foto direct mee naar huis! kunt u rustig kijken hoe alles eraan toe gaat en bent u in de Houdt u voor het volledige programma van de Doe Dag onze gelegenheid vragen te stellen aan de vrijwilligers, of de mensen facebook site in de gaten. U kunt ons op facebook vinden onder die hun hond hebben ingeschreven voor de show. Wellicht de naam Zwitserse Witte Herder Vereniging Nederland. wordt uw enthousiasme gewekt om een volgende keer ook mee Wij hopen op een gezellige dag en het zou super zijn u te zien te doen met uw Witte Herder. Voor de voorwaarden voor op de Clubmatch of bij de activiteiten van de Witjes Doe Dag! inschrijving en wat Tips & Tricks voor het showen van uw hond kunt u kijken op onze website, onder het kopje Namens de evenementencommissie; Marsha Blanksma Activiteiten. Op 17 mei aanstaande staat onze jaarlijkse Clubmatch en de gezellige Witjes Doe Dag gepland. Ditmaal zal de Clubmatch en de Doe Dag gehouden worden bij de Landelijke Ruitervereniging Nimmerdor aan de Kerkweg 3 in Leusden. Vanaf 10 uur s ochtends beginnen de keuringen en activiteiten en rond 16 uur zal de dag worden afgesloten.

14

15 CLUBMATCH & DOE DAG Clubmatch Keurmeester Teven: Mevr. A. Boonemmer Keurmeester Reuen: Mevr. F Zijdenbos-Jansen Opgave voor deelname kan via de site van de ZWHVN voor 4 mei Laat uw hond Keuren: door: Keurmeesters Coby van Kessel en Renate Chiodi, gehele dag. Deelname aan de clubmatch kan tegen een gereduceerd tarief; DoggyDancing: onder voorbehoud Baby Klasse Puppy Klasse Jeugd Klasse Jonge H. Klasse Open klasse Gedrag en Gehoorzaamheid: door Anneke Robben, gehele dag niet leden 12,50 niet leden 12,50 niet leden 17,50 niet leden 27,50 niet leden 27,50 Het voorlopige Witjes Doe Dag programma Ringtraining: door Kynospirit: workshop 10:00-11:00 & 14:0015:00 Kind Hond Parade door Kynospirit : Oefenen 12:00 Show: 12:30 Fotograaf door: Andrea Loot Dream Logic Design, gehele dag Speuren: door Michaël Rüben van Kynosport workshop 10:00 11:00 / 13:30 15:00 Flybal: onder voorbehoud Discover Frisbee: door Jeanine Falk Workshop 10:00 11:00 / 14:00 15:00 Demo 13:00 IPO: door Ed Beukers Workshop 11:00 12:00 / 14:00-15:00 Demo: 10:30-13:30 Kijk voor het definitieve programma op de website van de ZWHVN. Wilt u zich opgeven voor een workshop, stuur een mail naar: rob.commandeur@zwhvn.n. Natuurlijk kunt u zich ook op de dag zelf aanmelden Evenementen ZWHVN Leden 10,00 ZWHVN Leden 10,00 ZWHVN Leden 15,00 ZWHVN Leden 25,00 ZWHVN Leden 25,00 - Rally-O: door Jolanda Bekker en Ceciel Cuperus, gehele dag

16

17 DOG FRISBEE hoeft te zijn voor de hond. In 2010 kwam Silas bij ons en de passie voor de Dogfrisbee had ook mijn man besmet. Hij is actief met Silas gaan frisbeeën, met het resultaat dat we nu samen naar veel wedstrijden gaan. Ook werken we graag mee aan demonstraties en workshops. Samen met Emiel en Silas speel ik ook de "pairs" een erg leuk onderdeel in de Dog-frisbee sport, waarbij twee handlers samen met één hond gaan frisbeeën. DiscoverFrisbee De naam DiscoverFrisbee is heel bewust gekozen. In het woord Discover zit het woord "Disc" (schijf) en het woord "over". Eén van de oefeningen binnen de Dog-frisbee heet "Over the body", waarbij de hond over het lichaam van de baas springt. De combinatie van deze twee woorden is erg toepasselijk. Tevens vormen de woorden samen het woord Discover, te weten ontdekken. Dog-frisbee is namelijk een sport die het echt waard is om te ontdekken. Witjes Doe-dag Hoe dit allemaal in elkaar steekt, kunt u zien op de Witjes Doedag. Op deze dag geven wij demonstraties en workshops. Tijdens de workshops, kunt u zelf met uw Zwitserse Witte Herder of een andere (ras)hond, ervaren hoe leuk deze sport is. U kunt ervaringen opdoen met de beginselen van het frisbeeën, uw hond laten wennen aan een frisbee en de basisuitleg waar u op moeten letten tijdens het frisbeeën, met een speciale hondenfrisbee. Hoe het begon We hebben Aisha in 2007 gekregen, een fantastische hond met veel energie. Na alle cursussen te hebben doorlopen, die de Hondenschool in Zwolle ons bood, kwam een dog frisbee instructeur een workshop frisbee geven. Dat bleek een schot in de roos te zijn. Dog-frisbee is een geweldige sport, waarbij zowel de hond als de baas alles uit de kast moeten halen. Aisha is een redelijk grote herder en wij kwamen tot de ontdekking, dat je ook met een wat grotere hond en met wat creativiteit een heleboel mooie dingen kan laten zien, zonder dat het belastend Tijdens de demonstraties zal Marjon met haar Oostenrijkse Pinchers, Emiel met Silas en ik met Aisha laten zien wat de sport inhoudt. Natuurlijk kunt de hele dag bij mij of bij één van de leden van het demoteam terecht voor vragen of opmerkingen, wij staan u graag te woord. Maar wilt u nu al meer weten, kijk dan gerust op mijn site Graag tot ziens op 17 mei op de Witjes Doe-dag in Leusden. Jeanine Falk -17- Sport Ik ben Jeanine Falk en samen met mijn man Emiel, spelen wij Dog-frisbee met onze twee honden. Een Zwitserse Witte Herder Aisha van ruim zeven jaar oud en een kruising Alt Deutsche Hütehund, Silas. Regelmatig geef ik les bij Hondenschool Zwolle en neem ik daar de examens van de basiscursus af. Naast de cursus Dog-frisbee, heb ik ook diverse instructeur cursussen gevolgd binnen de hondenschool. Nu heb ik mijn eigen frisbee club genaamd: DiscoverFrisbee!

18 Gezondheid BEWEGING BIJ PUPS Als dierenarts en dierfysiotherapeut worden we vaak geconfronteerd met onzekerheid bij hondenbezitters: hoe vaak, hoe veel en hoe actief mag ik met mijn jonge hond wandelen en spelen? Aan de ene kant constateren we regelmatig de voorzichtigheidsreflex bij eigenaren waarbij men liever te weinig dan te veel met een pup doet. Aan de andere kant zien we de wees maar flink attitude, waarbij men er vanuit gaat dat een jong lichaam flink wat aankan. Tot op heden is er ten aanzien van het bewegingsadvies voor pups aan eigenaren geen eenduidigheid. Om wijsheid en leidraad te geven aan alle goed bedoelende nieuwe hondenbezitters hebben wij een richtlijn opgesteld, een eerste aanzet tot een consensus op dit gebied. Lichaamsbeweging met een hoge intensiteit en piekbelasting of te langdurige beweging moet bij jonge honden worden vermeden. De pup behoort zich tijdens alle gangen te kunnen ontwikkelen De veelgehoorde regel vijf minuten beweging per levensmaand is in de literatuur niet te achterhalen. De waarde van deze regel is onduidelijk en niet wetenschappelijk onderbouwd. Veel jonge honden hebben behoefte aan meer beweging. In de praktijk blijkt een groot aantal pups meer te lopen (en aan te kunnen) dan deze regel voorschrijft. Daarentegen blijkt uit studies die al in de jaren 90 zijn uitgevoerd, dat een gedoseerd bewegingsprogramma bijdraagt aan spierkracht, dikte en samenstelling van het gewrichtskraakbeen en peesdikte. Deze effecten zijn overigens ook bij paarden en mensen overtuigend aangetoond. We hanteren de volgende uitgangspunten: Een gelijkmatige en goed gedoseerde lichaamsbeweging kan bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van de pup. Voor Jonge pups (vanaf twee tot en met acht maanden) jonge pups geldt dat beweging in dienst staat van de spierontwikkeling, coördinatieontwikkeling en de ontwikkeling Een jonge pup mag 4 á 5 maal daags wandelen. De duur van van sociaal gedrag. de wandeling mag 10 minuten per wandeling per maand leeftijd Beweging en training hebben als doel het optimaal zijn. Dat betekent dat een pup van 3 maanden leeftijd tot 30 ontwikkelen van het lichaam en de bewegingscoördinatie minuten per wandeling mag lopen. Indien de pup eerder van de jonge hond, niet het vroegtijdig verhogen van uitingen geeft van vermoeidheid (verminderde alertheid, gaan sportprestaties. zitten of liggen, stress-signalen, aangeven van pijn of Bij deze beweging moet rekening worden gehouden met mankheid, verlies van coördinatie) moet er eerder worden de sterke en de zwakke punten van de individuele hond gestopt. en het ras. Hierin ligt een adviserende en sturende taak voor de dierenarts, dierfysiotherapeut en instructeur. -18-

19 BEWEGING BIJ PUPS Het voordeel van deze terreinsoorten is dat de bewegingssnelheid noodgedwongen laag blijft. Daarmee wordt overbelasting voorkomen. Het geniet de voorkeur deze wandelingen individueel met de pup uit te voeren. Als richtlijn houden we aan dat zo n wandeling tien minuten per levensmaand mag duren waarbij het wandelen over moeilijk terrein en vlak terrein afgewisseld dient te worden. Dergelijke wandelingen mogen maximaal viermaal per dag worden gemaakt. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen grote of kleine honden. Voor beide groepen geldt dat zij hun bewegingsapparaat moeten ontwikkelen. Het is belangrijk om de vermoeidheidsverschijnselen van de pup in de gaten te houden. In verband met het risico op verwondingen aan de keel moet het spelen met stokken worden afgeraden. Spelen met een bal kan worden gestimuleerd door de pup hiernaar te laten zoeken in b.v. hoog gras. Het op hoge snelheid achter ballen aan rennen en plotseling remmen is te belastend voor de jonge hond. Een rustige, volwassen hond speelt vaak meer gedoseerd. Voor de sociale ontwikkeling van de pup heeft dit de voorkeur boven wilde stoeipartijen van pups onderling. Tekenen van vermoeidheid zijn: Gaan liggen of zitten Hijgen en gaan liggen of zitten Achterblijven tijdens de wandeling Verminderde alertheid, zoals het trager reageren op de naam en/of bekende commando s Indien dit gebeurt tijdens de wandeling zal de duur van de Coördinatietraining betekent in eerste instantie dat pups moeten wandeling moeten worden ingekort naar 5 minuten per levensmaand, waarna deze in de loop van de volgende twee leren om onder wisselende omstandigheden te lopen in alle weken weer voorzichtig kan worden opgebouwd. gangen (stap, draf, galop, telgang) en daarmee leren om zich Daarnaast zijn ook wandelingen waarbij de pup los kan lopen aan te passen aan de omstandigheden. In dit kader geven we noodzakelijk om wisselingen in gangwerk onder gedwongen vooral aandacht aan werken bij draf of telgang. omstandigheden te stimuleren. Deze worden tot de vier Om deze reden adviseren we wandelingen op wisselend wandelingen per dag gerekend. terrein, waaronder gebieden met hoog gras, bos of los zand Gezondheid Wanneer pups met elkaar stoeien is het van belang dat ze van ongeveer gelijke grootte en gewicht zijn. Het combineren van een erg grote pup met een erg kleine geeft soms aanleiding tot onhandigheids ongevallen waarbij kleine pups zelfs fracturen kunnen oplopen. Spelen en stoeien met andere pups gaat vaak erg wild. Dit overschrijdt de grenzen van de fysiologische belastbaarheid van veel pups. Stoeipartijen leiden soms tot kreupelheid. Het heeft onze voorkeur om pups met sociale, niet te drukke, volwassen honden te laten spelen. Dit draagt bij aan de ontwikkeling van normaal sociaal gedrag en vermindert de kans op blessures.tevens moet worden gelet op de ondergrond waarop pups stoeien. Hiervoor is een zachte gras- of bosbodem zonder kuilen en obstakels de beste optie.

20 Gezondheid BEWEGING BIJ PUPS Traplopen is geen bezwaar voor jonge honden mits dit rustig en aangelijnd gebeurd. Dit moet pups vooraf aangeleerd worden. Pups zijn in staat traptreden stappend (en dus niet springend!) te nemen als deze lager zijn dan de ellebooghoogte van de pup. Pups van kleine rassen kunnen gemakkelijk gedragen worden. Tevens kan er worden gestart met vormen van balanstraining. Hierbij moet worden uitgesloten dat pups ergens af kunnen springen en dus mogelijk vallen. Het heeft de voorkeur om dit aan te leren onder begeleiding van een goed geschoolde en ervaren instructeur. Vervolgens kan het lopen vanaf enkele minuten worden opgebouwd naar ongeveer dertig minuten aan het eind van de twaalf maanden leeftijd. De aanvangssnelheid is een ontspannen draf die, afhankelijk van de grootte en en lichaamsbouw van het ras, varieert van 8-14 km/u. Bij twijfel is het raadzaam een en ander in overleg met de dierenarts of dierfysiotherapeut te bespreken. Na de leeftijd van één jaar kan met meer intensieve sportactiviteiten worden gestart. Is de hond in goede gezondheid en conditie, dan kan na de leeftijd van één jaar worden gestart met sportactiviteiten. Voorbeelden van balanstraining zijn: Samenvatting: De pup leren lopen over een balk van verschillende breedtes (20-30 cm.) De pup leren om langzaam over een stokkenbaan te lopen Balans op een grote oefentol of evenwichtsplank Deze balanstrainingen worden geleidelijk uitgebreid en kunnen een terugkerend onderdeel zijn van de reguliere puppy training. De oudere pup (negen tot en met twaalf maanden) Op de leeftijd van tien maanden zijn de meeste groeilijnen gesloten en is de snelle groei van de pup achter de rug. De pup heeft dan ongeveer 80-85% van het volwassen gewicht bereikt. Vanaf deze leeftijd kan er worden gestart met een fietsprogramma waarin de hond het lopen naast de fiets kan leren. De eerste fietstrainingen bestaan uit het netjes meewandelen naast de fiets, waarbij de eigenaar zelf ook wandelt met de fiets aan de hand. Tien minuten per keer lopen per maand leeftijd, maximaal 4 keer Traplopen op treden lager dan ellebooghoogte Spelen, maximaal 2-3 daags tien minuten met een rustige, volwassen hond of een pup van gelijke grootte Niet spelen met stokken en ballen, eventueel wel zoekspelletjes met de bal in hoog gras en dergelijke Coördinatietraining Fietsen vanaf de leeftijd van negen maanden Oneffen en zware ondergrond geen probleem Sportactiviteiten vanaf de leeftijd van twaalf maanden Geschreven door: Dhr. M. Nijland, dierfysiotherapeut te Eindhoven Drs. S.W. Schukking, dierenarts verbonden aan dierenkliniek Kortenoord te Wageningen Dr. Luc A.A. Janssens, DMV, Ph.D., Dipl. ECVS, Specialist in orthopaedic- and neuro-surgery in companion animals.

21

22 Gezondheid HYSTERIE IN GOEDE BANEN Degeneratieve Myelopathie Eén van de gezondheidsproblemen die ook bij de Zwitserse Witte Herder kan voorkomen is Degeneratieve Myelopathie (DM). Met name de genetische omstandigheden zijn behoorlijk problematisch en een juiste inschatting daarbij is van groot belang. Over deze aandoening heeft de Duitse dierenarts dr. Wolfgang Lauber voor het julinummer van de SV-Zeitung zijn bevindingen en gedachten op een rijtje gezet. Dhr. Lothar Quoll, Bundeszuchtwart (Commissaris Kynologie bij de SV), vulde het artikel aan. Gedachten omtrent DM Er is op het moment onder fokkers veel discussie over Degeneratieve Myelopathie (DM) en jammer genoeg leidt onwetendheid vaak tot de verspreiding van halve waarheden en onzekerheid over hoe om te gaan met DM. In de Verenigde Staten was de situatie drie jaar geleden vergelijkbaar en nu moeten we in Europa de hysterie in goede banen leiden.n de hondenfokkerij mag het niet zo zijn dat een modetrend de norm bepaalt, maar moet men weldoordacht en gebaseerd op kennis en wetenschap te werk gaan. DM bij de hond is een langzaam voortschrijdende, neurologische aandoening, waarbij de zenuwomhulsels in het ruggenmerg worden aangetast. Hierdoor wordt de geleiding van signalen eerst vertraagd en later volledig geblokkeerd. De honden vertonen een zwakte van de achterhand, beginnend met het slepen van de voor tenen van de achterste ledematen dat vaak niet opgemerkt wordt. Het voortschrijden van de ziekte is heel langzaam en kan zich over meerdere jaren uitstrekken. Soortgelijke symptomen Zoals ook bij andere hondenrassen treden de eerste symptomen van DM bij de Zwitserse Witte Herder meestal rond het achtste levensjaar op. De eigenaar merkt dan dat de hond moeite heeft met opstaan, bij het springen in de auto of over de schutting. Typisch hierbij is het asymmetrische begin met verlammings-verschijnselen aan slechts één van beide achterste ledematen. Helaas kan de diagnose bij de levende hond alleen maar gesteld worden via het uitsluitingsprincipe, d.w.z. dat men andere aandoeningen via grondig orthopedisch en neurologisch onderzoek alsmede röntgen en MRI scans moet uitsluiten. Aandoeningen als het Cauda Equina Syndroom, tussen wervelschijfdegeneratie op andere plaatsen, heupdysplasie, tumoren en nog veel meer leiden tot soortgelijke klinische symptomen. De definitieve diagnose DM kan alleen door middel van een pathologisch onderzoek van het dode dier gesteld worden. Veranderingen van het zenuwweefsel die onder de microscoop te zien zijn, vormen hierbij het bewijs. Medicijnen kunnen geen zichtbare verbetering van de verlammings- verschijnselen bewerkstelligen. Het ziektebeeld verslechtert meestal gedurende een tijdsduur van één tot twee jaar en leidt tot volledige verlamming van de hond, waarbij tijdens het verloop van de ziekte geen pijn optreedt. -22-

23 HYSTERIE IN GOEDE BANEN Het resultaat kan dus zijn: Normaal (N/N), DM-vrij Deze hond is homozygoot, hij heeft twee normale kopieën van het gen. Deze hond kan alleen de normale variant van het gen aan zijn nakomelingen doorgeven en het is zeer onwaarschijnlijk dat deze hond DM krijgt. DM-drager (A/N) Deze hond is heterozygoot, hij heeft dus een gemuteerde en een normale kopie van het gen. Terwijl het onwaarschijnlijk is dat deze hond DM krijgt, kan hij ofwel de normale ofwel de veranderde (risicodragende) vorm van het gen aan zijn nakomelingen doorgeven. At-Risc, risicodrager (A/A)d Deze hond is homozygoot A/A, hij heeft het gemuteerde gen dubbel en loopt dus gevaar op latere leeftijd zelf DM te krijgen. Of dit daadwerkelijk zal gebeuren, is echter niet te voorspellen. Hiervoor is nog omvangrijker nader onderzoek nodig om duidelijk te maken welke factoren uiteindelijk de doorslag geven of en wanneer een hond DM krijgt. Volgens de huidige stand van kennis op dit gebied is DM een multifactoriële aandoening met genetische en niet-genetische factoren die van invloed zijn. Honden met het resultaat A/A geven steeds de veranderde (risicodragende) vorm van het gen door aan hun nakomelingen. Kruisingen met risicodragers leiden daardoor steeds tot nakomelingen met een verhoogd risico op DM en moeten vermeden worden. Onderzoek Het onderzoek naar DM zoals dat tot nu toe werd gedaan, werd in belangrijke mate bespoedigd door het feit dat DM heel erg lijkt op een aandoening bij de mens. Desondanks zijn veel details nog onbekend en vooral de kennis met betrekking tot de dingen die voor de eigenaar en de fokker wezenlijk zijn, is nog onvolledig Gezondheid Terughoudendheid Als risicofactor voor de aandoening kon een mutatie in het gen SOD1 aangetoond worden. Dat DM bij de Duitse Herder voorkomt, is al in de jaren '70 van de vorige eeuw beschreven. Wat er gezegd is over hoe vaak DM voorkomt of hoe vaak het risico-allel voorkomt, is niet zonder meer te zeggen, want bij het onderzoek werkte men met een voorgeselecteerde patiëntenpopulatie. Een groot aantal van deze honden was al in behandeling bij een dierenkliniek en vertoonde neurologische problemen die best eens het gevolg van DM zouden kunnen zijn. Deze studies zeggen dus niets over de totale populatie honden met DM.Er bestaat een genetische test waarmee de mutatie aan het gen SOD1 dat met het ontstaan van DM in verband wordt gebracht, aangetoond kan worden. Het resultaat van de test is echter geen diagnose ziek of gezond, hij geeft slechts uitsluitsel of het risico-allel aanwezig is of niet. Zo kun je inschatten hoe waarschijnlijk het is dat de geteste hond op latere leeftijd DM zal krijgen.

24 HYSTERIE IN GOEDE BANEN Gezondheid Hoe vaak komt de ziekte bijvoorbeeld in totaal voor? En hoeveel vaker krijgen A/A honden de aandoening in vergelijking met de honden die slechts één of helemaal geen kopie van het gemuteerde SOD1 gen hebben? Waarvan is het afhankelijk wanneer een hond de eerste symptomen van DM vertoont en hoe snel de verlammingsverschijnselen erger worden? De SV heeft besloten mee te gaan werken aan de beantwoording van deze vragen en de oplossing van de met DM samenhangende problemen om zo de discussie zakelijk te houden. Om te beginnen moeten er data verzameld worden waarmee bewijskrachtige resultaten te verwachten zijn. Ideaal hiervoor zijn at random uitgekozen honden, waarvan niet alleen genetisch materiaal (DNA) beschikbaar is maar ook uitgebreide informatie over hoe ze gehouden en gebruikt worden, hoe ze zich ontwikkelen en hoe hun gezondheidstoestand is. Door het SV- onderzoek naar de heupen ellebooggewrichten bestaat zo n steekproef al en het ligt voor de hand deze verzameling van data te continueren en uit te breiden met betrekking tot DM. Alle uitkomsten van dit onderzoek worden wetenschappelijk verwerkt en vanzelfsprekend alleen maar anoniem gepubliceerd. Zo heeft iedereen de garantie dat hij met zijn Duitse herder mee kan doen zonder bang te hoeven zijn voor nadelige gevolgen voor zichzelf of zijn hond. Het is eerder zo dat hij profiteert van de kennistoename waaraan hij zelf kan bijdrage en die juist voor de aandoening DM zo hard nodig is. Alleen als er een solide informatiebasis ligt, kunnen er binnen de vereniging gezamenlijk oplossingen gevonden worden en kunnen er maatregelen gedefinieerd worden die de gezondheid van het ras blijvend ten goede komen. Meerdere factoren Toevoeging van Bundeszuchtwart Lothar Quoll: De Werkgroep Gezondheid heeft in haar voorjaarsvergadering aan de VWA (noot: Verwaltungs-und Wirtschafstausschus, de bestuur- en beheerscommissie van de SV) de aanbeveling gedaan om bij de honden die aan het onderzoek (beter bekend onder de naam Gelenkstudie ) meedoen een genetische test met betrekking tot DM af te nemen. De VWA heeft daar in de vergadering van april unaniem mee ingestemd. De kosten voor deze genetische test komen voor rekening van de SV. Daarmee krijgen we representatieve data over DM voor ons ras. Dr. Manz (hoofd van een Duits laboratorium dat zich bezig houdt met DNA onderzoek) legt daarbij uit: Bij DM gaat het niet om een monogeen erfelijk defect. Naast het SOD1 gen spelen waarschijnlijk nog meer factoren een rol (erfgang met onvolledige penetrantie). Dat verklaart het late optreden en de constatering dat 34 procent van de gezonde dieren homozygoot voor de SOD1- mutatie is (Awano et al, 2009). Bij een genetische test is het absoluut noodzakelijk om de epidemiologische (besmettelijke) situatie juist te beoordelen en daaruit de toepassing van een genetische test te sturen. -24-

25 HYSTERIE IN GOEDE BANEN Hieruit kan de prognostische waarde van de SOD1 mutatie voor het krijgen van DM berekend worden: 5,6%. Dat betekent dat van elke 1000 honden die positief homozygoot op de SOD1 mutatie getest werden, er slechts 56 het ziektebeeld ontwikkelen. Dat de aandoening pas optreedt na de reproductiefase en de relatief geringe betekenis van de SOD1 mutatie verklaren het grote aantal dieren dat SOD1 drager is. De onwetendheid over de epidemiologische situatie en het belang van de SOD1 mutatie zorgt ervoor dat de test al ruimschoots verkeerd als diagnostisch middel wordt gebruikt. Honden met Ataxie van de achterste ledematen die ook de homozygote SOD1 mutatie hebben, hebben DM. Jammer genoeg leidt de onwetendheid van de fokkers ertoe dat honden die SOD1 drager zijn, ten onrechte gestigmatiseerd worden. Ook de at risk dieren zijn waardevol want zij zijn genetisch zo toegerust dat ze de uitwerking van de SOD1 mutatie compenseren. Daarom deugt de test niet als diagnostisch middel, waarop ook al vaker is gewezen. Voor het omgaan met de DM situatie stelt dr. Manz voor als volgt te werk te gaan: Om inzicht in de situatie te krijgen moet men om te beginnen een aantal fokdieren testen die ouder zijn dan 10 jaar. Het onderzoek zou laten zien of zich daaronder dieren bevinden die als homozygoot voor de SOD1 mutatie uit de test komen. Deze dieren zijn blijkbaar genetisch zo toegerust dat ze de uitwerking van de SOD1 mutatie compenseren en ze zijn daarom zeer waardevol voor de fokkerij. Door de nakomelingen van deze dieren te onderzoeken, zou kunnen worden vastgesteld of het effect wordt doorgegeven. Parallel daaraan de mogelijkheid aanbieden op vrijwillige basis een monster af te geven ter diagnose. De honden die aan het onderzoek van de heup- en ellebooggewrichten in Duitsland meedoen, doen oo hieraan verplicht mee. Dat maakt het mogelijk om informatie te verschaffen over de aandoening en over de betekenis van de test voor de SOD1 mutatie en de SV krijgt inzicht in de geteste dieren. Op deze manier krijgen we verdere informatie over de uitwerking van de SOD1 mutatie. Jongere honden die getest werden als homozygoot voor de SOD1 mutatie, worden opgenomen in een monitoring traject. Dat betekent dat de eigenaar de SV op de hoogte moet brengen zodra de eerste symptomen van DM zich manifesteren. (Vrijwillige en honden van het onderzoek) Lothar Quoll, Bundeszuchtwart SV Marian Servaas, ( Gezondheid Onwetendheid Bij de SOD1-mutatie en de klinische DM blijkt volgens Awano: Het percentage honden dat de aandoening krijgt: 2,1% Honden met de diagnose DM en homozygoot voor de SOD1 mutatie: 96% Gezonde honden en homozygoot voor de SOD1 mutatie ( at risk ): 34%

26

27

28

29 BRAIN TRAINER Positieve Bekrachtiging Gedrag wat hem iets positiefs oplevert zal hij vaker laten zien. Of dit nu gewenst of ongewenst gedrag is. Dit leerprincipe heet Positieve Bekrachtiging. Bijvoorbeeld; bij het aanleren van het commando zit wordt de hond beloond. Door het belonen van het zitten gaan zal de hond de volgende keren ditzelfde gedrag laten zien na het commando zit. (een beloning kan zijn voer, een aai, een speeltje, dit kan van alles zijn, belangrijk hierin is dat de HOND dit als positief ervaart) piepen om uw aandacht te trekken. U reageert hierop door tegen de hond te gaan praten of tijd vrij te maken voor een aai of spelletje met hem. Bingo! Het geblaf/gepiep van de hond heeft hem iets positiefs opgeleverd, uw aandacht voor hem. De hond zal de volgende keer opnieuw proberen om uw aandacht te trekken door te gaan piepen of blaffen. Negatieve Bekrachtiging Gedrag wat de hond laat zien om iets onprettigs (bijvoorbeeld iets engs of bedreigends) te laten verdwijnen zal hij vaker laten zien als hij merkt dat ook dit gedrag hem oplevert wat hij wil. Dit leerprincipe heet Negatieve Bekrachtiging. Bijvoorbeeld; de postbode wordt als ongenode gast gezien door de hond. De hond zal gaan blaffen/grommen om zo te proberen deze indringer te verjagen. Dit heeft effect, de postbode verdwijnt áltijd weer. Een ander voorbeeld hiervan is hoe u als baas omgaat met bijvoorbeeld voerbaknijd. Voerbaknijd is het gedrag (bijvoorbeeld grommen of verstijven) wat een hond laat zien wanneer hij het idee heeft dat hij zijn eten verdedigen moet. U wilt als baas dat u zonder problemen de bak tijdens het eten weg kan halen en wil dit vervolgens gaan oefenen. Maar op het moment dat u met uw hand dichtbij de voerbak komt, begint de hond te grommen en u trekt uw hand weer weg omdat u bang bent gebeten te worden. In dit geval zal de hond de link leggen tussen zijn gegrom, en uw hand die vervolgens weer verdwijnt. Zijn gegrom heeft dus effect gehad en dit gedrag zal hij blijven herhalen, omdat hij heeft kunnen voorkomen dat zijn eten werd weggehaald. Een ander voorbeeld van positieve bekrachtiging is bijvoorbeeld de hond aandacht geven wanneer hij uw aandacht probeert te trekken door piepen of blaffen. Stel u zit rustig naar de televisie te kijken en uw pup/hond wil aandacht. Hij begint te blaffen of -29- Opvoeding Het hondenbrein en de 4 leerprincipes. Bij de opvoeding van een hond komt veel kijken. Menig hondeneigenaar zal het herkennen dat je af en toe met je handen in het haar zit wat betreft bepaald gedrag wat je pup of volwassen hond laat zien. Een hond leert àlles van zijn omgeving en wat hij meemaakt en van het gevolg wanneer hij bepaald gedrag laat zien. Het resultaat van zijn gedrag bepaalt of hij de volgende keer opnieuw dit gedrag zal laten zien, of dat hij het achterwege laat. De hond gaat een relatie leggen tussen twee signalen, waardoor bij de hond een bepaalde verwachting wordt gecreëerd. Dus; als ik dìt doe, levert het me dàt op. Van al deze dingen die een hond meemaakt en ervaart wat zijn gedrag hem oplevert, kunnen we zijn manier van leren onderverdelen in 4 leerprincipes.

30 Opvoeding BRAIN TRAINER Positieve Correctie Het gedrag wat de hond op dat moment laat zien, levert hem een onprettig resultaat op. De hond zal een verband gaan leggen tussen zijn gedrag en het onprettige wat zijn gedrag hem heeft opgeleverd. Hierdoor zal het gedrag afnemen of zelfs verdwijnen. Dit leerprincipe heet een Positieve Correctie. Hoewel de benaming van dit leerprincipe eraan refereert dat het leuk en goed is, is het tegendeel vaak het geval. Een voorbeeld; stel, de hond ziet de afvalbak open staan en vanwege de diverse interessante geurtjes die hieruit komen besluit hij zijn neus in de afvalbak te stoppen. Op het moment dat hij in de afvalbak wil gaan snuffelen valt de deksel van de afvalbak op zijn kop. De hond schrikt hier wellicht van en zal een link gaan leggen, wanneer ik mijn kop in de afvalbak steek krijg ik die deksel op mijn kop. Een ander voorbeeld van een positieve correctie is bijvoorbeeld de volgende situatie tussen hond en kat. Stel de hond vindt de kat zeer interessant en dringt zich met veel gesnuffel en gepor op aan de kat. De kat is hier niet van gediend en geeft de hond een flinke haal over zijn neus. Het opdringerige gesnuffel van de hond wordt door de kat dus bestraft met een uithaal. Zijn gedrag levert hem iets op wat hij als onaangenaam ervaart, en de hond zal uiteindelijk het gedrag minder vaak laten zien. Negatieve Correctie Het gedrag wat de hond op dat moment laat zien, resulteert er in dat er iets -voor de hond- aangenaams wordt weggenomen. De hond leert dat zijn gedrag hem niet datgene zal opleveren wat hij graag wil, en zal hierdoor dit gedrag minder vaak laten zien. Dit leerprincipe heet een Negatieve Correctie. Een voorbeeld van een negatieve correctie is bijvoorbeeld consequent het spel of aandacht staken bij een pup die in je handen gaat bijten. Het bijten van de pup resulteert erin dat de aandacht die hij op dat moment kreeg, verdwijnt. Een ander voorbeeld is het uitstellen van een maaltijd, zolang de hond onrustig is (blaft, piept, springt etc). U wilt de voerbak neer zetten en de hond is/blijft onrustig, dan zet u de voerbak weer weg. Op een gegeven moment zal de hond de link gaan leggen dat het onrustige gedrag wat hij vertoont, hem oplevert dat hij geen eten krijgt. Bij dit laatste voorbeeld is het natuurlijk wel belangrijk dat de hond weet wat u wèl van hem verlangt. Bovenstaand verhaal is géén trainingsadvies! Voor gedragsproblematiek waar u graag aan wilt werken is het altijd verstandig een (gediplomeerde) trainer of gedragstherapeut om advies te vragen. -30-

31

32 IN AFWACHTING VAN Dekmeldingen Datum Reu Teef Prince fan Cosmo s Noflik Stee Lizzy of the Blond Nuns Binglee of Edelweiss Blossems Edelweiss of Black and White Island Bandhu of Shadasa Quick Quirina van de Banjou Burght Xoennie of Haely s Future Charis Z Blatenských Luk Flash McQueen des Divines Folies Bergere Grace of the Heart of Lothian Afrodisio White Chocolate First Lady Faye from Wihehokewa Binglee of Edelweiss Blossems Assou-Rissette fan Wiesmar Charis z Blatenských Luk Luna-Esti v.d. Witte Herder Sunnantorps Grant Gawain Nela-Faya van de Witte Herder -32-

33 PUPPIES Kennel Reu x Teef Aantal Fan Sjonah-Mae A. Sijbesma Izan fan Cosmo s Noflik Stee Sjonah-Mae fan Cosmo s Noflik Stee 1/ Van de Witte Herder J. Peeters Sunnantorps Grant Gawain Jelke-Faya van de Witte Herder 4/ Arvensis W.D. Bakkes Goliath fan Cosmo s Noflik Stee Arvensis Zillah 4/ Het Bloemhofje E. Roijé Avalon Exa of the Heart of Lothian Misthy s Friend Hera Shira 3/ Of the Northern White Winds Fam. Bekkering Prince fan Cosmo s Noflik Stee Lizzy of the Blond Nuns 6/ Geen J. Hofman Afrodisio White Chocolate First Lady Faye from Wihehokewa 5/ Of Haely s Future M.C. Dozeman-van Burk Binglee of Edelweiss Blossems Edelweiss of Black and White Island 3/ Of Haely s Future M.C. Dozeman-van Burk Charis Z Blatenskÿch Luk Xoennie of Haely s Future 5/5-33- Geboortemeldingen Datum

34 Inventarisatie STANDAARD & KARAKTER Voorlopig goedgekeurd Voorlopig goedgekeurd Fan Sjonah-Mae Ayura Blanc (T) Eig.: A. Sijbesma Donna Sissy fan Cosmo's Noflik Stee (T) Eig.: A. de Vries Deelnemen? Gebitscontrole? een Inventarisatie bijwonen? Neem contact op met: De volgende Inventarisatie staat gepland op: 21 juni 2015 Voorlopig goedgekeurd Pretty Silken Girl v. Zwieten (T) Eig.: I. Kloppenburg -34-

35 HEUPEN & ELLEBOGEN HD-uitslagen Periode: tot en met Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Botafw. 0 Norbergw. 28 Aansl. Sl. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 35 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 38 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 23 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 40 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 38 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 40 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 38 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 40 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 30 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 38 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 40 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 35 Aansl. Gd. Vorm. Botafw. 0 Norbergw. 33 Aansl. Onv. Vorm. Botafw. 1 Norbergw. 26 Aansl. Onv. Vorm. HD C HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD A HD B ED-uitslagen Periode: tot en met Oldambt's Special Our Pride Nashoba vom Terlüner Schloss Keros Mauri v.d. Witte Klaver Berber Faam fan Cosmo's Noflik Stee Djody Roxan fân Swide Pracht Kosmic Mate v.d. Witte Klaver Mandu Lane v.d. Witte Klaver Sterre of the Dancing White Dream Callista fan Cosmo's Noflik Stee Ayscha Gypsy of the Bright White Star Kyona Ayomi for the Joy of Life Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Bijl. G Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V Arthr. V/V OCD. V/V LPC. V/V LPA. V/V Inc. V/V ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij ED-Vrij HD & ED Uitslagen Keros Mauri v.d. Witte Klaver Berber Faam fan Cosmo's Noflik Stee Djody Roxan fan Swide Pracht Vivid Daydream Aristide Sterre of the Dancing White Dream Kosmic Mate v.d. Witte Klaver Mandu Lane v.d. Witte Klaver Gypsy of the Bright White Star Kyona Ayomi for the Joy of Life Phoebe aen den Noordendijck Ayscha Chiron The Lovely White Sheperd Callista Fan Cosmo's Noflik Stee White Angel Of Pici Fhanzi Oldambt's Special Our Pride