Werkstuk Geschiedenis Praagse lente en Hongaarse opstand

Transcriptie

1 Werkstuk Geschiedenis Praagse lente en Hongaarse opstand Werkstuk door een scholier 4291 woorden 2 juni ,3 190 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding In mijn werkstuk wil ik een vergelijking tussen de Praagse lente en de Hongaarse opstand stellen. Ik ga deze zoeken door over beide historische gebeurtenissen informatie te zoeken en deze uit te werken in mijn werkstuk. Uiteindelijk wil ik dan de conclusie kunnen trekken. Ik ga in beide gevallen kijken naar de aanleiding voor het begin ervan, daarna hoe het verloop was en uiteindelijk wat voor gevolgen het heeft gehad na afloop. Wat was de aanleiding voor de Praagse Lente? De Praagse lente vond plaats in de tweede republiek(deze duurde van 1948 tot1989). In deze tijd werd de politiek in Tsjecho-Slowakije door de communistische geleid, hierdoor werd Tsjecho-Slowakije een deel van de Sovjet-Unie. De officiële naam werd Českaslovenská Socialistická Republika (oftewel ČSSR, in Nederlands:Tsjechische Socialistische Republiek). Onder leiding van A. Novotný werd Tsjecho-Slowakije in 1960 volgens de grondwet een Socialistische staat. Ondanks deze verandering stonden de communisten nog wel steeds aan de leiding van het land. Maar in de loop van de jaren zestig kwam er verzet tegen het strengen bewind van Novotný. Toen er in 1967 en 1968 ook nog een ernstige landbouwcrisis uitbrak kwamen er problemen in het land. Deze crisis kwam gedeeltelijk doordat de communistische regering de boeren en arbeiders veel te weinig begrip zou tonen. Van deze gebeurtenissen maakten de revionisten gebruik om hun kapitalistische ideeën te verspreiden onder het volk. Dit deden zei onder anderen met hulp van de media waar ze goeden contacten mee onderhielden. Ook begon in deze tijd de kritiek van de Slowaken. Zij vonden dat de regering hun slechter behandelden als de Tsjechen. De schrijvers uitte in Juni 1967,tijdens een congres in Praag, openlijk hun kritiek op de politiek van de regering. De regering treed hier onmiddellijk tegen op en zette 2 schrijvers uit de partij en 2 anderen veroordelen ze, wegens opstandig gedrag, voor 5 en 14 jaar cel. Het wordt steeds meer duidelijk dat het zo niet verder kan. Dit wordt echter nog duidelijker als op 31 December 1967 de oproerpolitie gewelddadig optreed tegen een vreedzame demonstratie van studenten(ze protesteerde tegen hun armzalige Pagina 1 van 9

2 huisvestiging). Op 4 januari 1968 is het dan eindelijk zo ver A. Novotný wordt afgezet als leider van de CPT. Zijn status van president behoud hij voorlopig nog wel. Zijn opvolger bij de CPT is de Slowaak Alexander Dubček. Op 22 Maart wordt Novotný ook afgezet als president en op 30 Mei wordt de ellende helemaal compleet voor Novotný,hij wordt op die dag uit zijn partij( de CPT) gezet. Zijn opvolger als president wordt Ludvig Sv Hoe is het verloop van de Praagse lente? Op 10 April 1968 worden de plannen die Dubcek heeft om politiek te gaan bedrijven geopenbaard. Ze verklaarden dat zij,een zogenaamd, socialisme met een menselijk gezicht willen realiseren. Dit hield in dat de censuur afgeschaft werd(dit betekende dat er kranten kwamen waar geen propaganda instond over de Sovjet Unie, het communisme of iets wat daar mee te maken had. Dit leidde ertoe dat de mensen voor het eerst hoorde wat er in West Europa en de rest van de wereld gebeurde), het volk wetenschappelijke vrijheid krijgt, er een scheiding komt tussen politie en geheime diensten, er mochten nieuwen politieke partijen komen met anderen gedachten als de communisten(voorheen bestonden er wel anderen partijen maar al deze partijen werden gecontroleerd door het nationaal front en zij moesten ook helemaal in de communistische stijl denken) en een logisch vervolg hierop is natuurlijk dat de mensen vrijheid van meningsuiting kregen. Ook beloofde Dubcek dat hij het onrecht wat de vorige regeringen hebben gedaan zou goedmaken. Dit komt er dus in het kort op neer dat iedereen mocht zeggen en schrijven wat hij wilde zonder daar,net zoals de schrijvers, voor gestraft zou worden. Door deze plannen stelt de regering het volk tevreden. Deze gebeurtenissen luidde de Praagse Lente in. De Praagse Lente stond in het teken van de opbloei van de cultuur en de politieke bevrijding. Dit leidde er onder anderen toe dat de studenten de straat opgingen met het verlangen om deel te kunnen nemen aan de jeugdcultuur in het Westen. Ook werden naar aanleiding van dit de fabrieken bezet door de arbeiders. De 5 leden van het Warschaupact ( dit zijn Rusland, Polen, Hongarije, Bulgarije en Oost Duitsland) keken in het begin toe over hoe het zou verlopen. Maar dit wou nog niet zeggen dat ze de situatie echt zagen zitten. Ze vreesde dat Tsjecho-Slowakije zijn eigen weg zou gaan net zoals Hongarije dat in 1956 probeerde(zie verder op in werkstuk) De premier van de Sovjet Unie (dat was toen Breznjev Leonid) stelde een aantal regels op waarvan hij vond dat alle socialistische lidstaten zich zo moesten gedragen. Hiermee wou hou onder anderen de vrijheid van meningsuiting beperken. Op 4 Mei 1968 moeten Dubcek, Cernik(dat was de parlementsvoorzitter), en Smrkovsky (de minister van landbouw) naar de Kremlin om aan een vergadering deel te nemen die uiteindelijk op niets zal uitlopen en dus eigenlijk nutteloos was. 4 Dagen later heeft Dubcek een geheime vergadering met alle leiders van de Warschaupact landen. In deze vergadering probeert hij de leiders ervan te overtuigen dat het beleid wat hij voert geen gevaar oplevert voor de Sovjet Unie. Deze vergadering bleek een dag later ook tevergeefs te zijn geweest. Want op 9 Mei worden er legertroepen van de Warschaupact landen naar Tsjecho-Slowakije gestuurd. Er wordt zelfs gemeld dat ze zich op de Tsjecho-Slowaakse grond bevinden. Maar ondanks deze dreiging laten de Tsjecho-Slowaken zich niet afschrikken en gaat gewoon door zoals daarvoor het geval Pagina 2 van 9

3 was. Op 27 Juni verschijnt dan het Manifest der 2000 Woorden. Hierin staat dat de vorige regering bestond uit machtsliefhebbers, egoïsten en schurken. Ook werd er gezegd dat het land door hun schuld bijna ten onder is gegaan. Ze vinden dat deze schurken moeten boeten voor de dingen die ze gedaan hebben. Wel vinden ze dat dit op een wettelijke manier moet gaan(b.v. door kritiek te uitte, demonstraties te houden, boycots van verscheidene dingen etc.). Dit wilden zij omdat ze anders de kans hadden om Dubceks politiek te schaden. Dit Manifest werd ondertekend door honderden intellectuelen, kunstenaars, journalisten e.d. Op dit Manifest reageerde de premier van Rusland direct. Op 3 Juli schrijft hij in de Pravda (een document) dat hij bereidt is om het leger in te zetten om het socialisme kost wat kost in leven te houden. Er wordt dan ook door alle Warschaupact landen geëist dat er een herinvoering komt van de perscensuur komt. Ook willen ze dat er maatregels genomen worden tegen de antisocialisten( dit waren voornamelijk de kapitalisten) en dat het nationale partijgezag gehandhaafd werd. Maar Dubcek en de rest van de regering negeren deze eisen. Op 3 Augustus moet de regering van Tsjecho-Slowakije weer naar de Sovjet Unie om de situatie te bespreken. Hier wordt vastgesteld dat de regering van Dubcek teveel vrijheid krijgt. De Sovjet Unie vindt dat ze hier meteen mee moeten stoppen. Ook krijgt de regering te horen dat ze meteen op militair en op economisch vlak moeten gaan meewerken met Sovjets. Maar in Tsjecho-Slowakije heerst nog steeds het geloof dat ze,ondanks de genomen sancties, de politieke koers van Dubcek kunnen behouden. Maar de Sovjet Unie vreest dat als ze dit toe laten er een zogenaamd domino-effect zal ontstaan. Hiermee bedoelen zij dat als ze 1 lidstaat deze vrijheid geven de anderen ook vergaande eisen zullen gaan stellen. En als dat zou gaan gebeuren dan zou dat heel waarschijnlijk het einde van de Sovjet Unie betekenen. En dat kon natuurlijk niet worden toegestaan. Het einde van de Praagse Lente In de nacht van 20 op 21 Augustus 1968 is het over. De 5 Warschaupact landen hebben geen geduld meer en vallen Tsjecho-Slowakije binnen. De 5 landen sturen samen zo n soldaten naar het land. Deze bezetters krijgen geen weerstand tegen de bezetting. Dit komt dankzij de regering. Deze heeft namelijk gevraagd om geen acties te ondernemen of om tegen te werken tegen de bezetters. Ondanks deze vraag zijn er natuurlijk toch nog een aantal mensen die zullen strijden voor hun vrijheid en voor de verworven rechten die zij hebben. Er komt in totaal zo n honderdtal mensen om in deze gevechten. Na de inval heerst er een nog groter haat gevoel onder de Tsjecho-Slowaken tegen het Russische volk. De russen hadden ook het plan om de liberale regering die het land op het moment van de inval heeft te vervangen voor een regering die wel moskou gezind is. Dit plan mislukt echter omdat er niemand is die met deze invallers wil samenwerken. Maar de zittende politici(waaronder dus ook Dubcek en Smrkovsky) worden door het leger opgepakt en naar Moskou gebracht. In Tsjecho-Slowakije ontstaan ondertussen geheime radio-en televisiezenders en worden er steeds meer tekens gegeven van het algemene verzet. Omdat de politieke leiders nog steeds vastzitten worden er,op een geheim congres van de communistische partij, nieuwe leiders herkozen. Nadat ze dit gedaan hadden wordt er van de Sovjet Unie geëist dat de politiek leiders zouden vrijlaten. Svoboda gaat zelfs zover om naar Moskou te gaan om zijn Pagina 3 van 9

4 collega s te gaan vergezellen in gevangenis. Na deze actie hebben de Russen niet zoveel keus en worden de politiek leiders uiteindelijk ook vrijgelaten. Op 26 Augustus wordt er dan ook een akkoord bereikt tussen beide partijen. Dit akkoord betekent wel dat de politieke klok een heel eind terug gezet zal worden. De perscensuur wordt weer ingevoerd, alle besluiten die het geheime congres heeft genomen worden als niet geldig verklaart en de partij versterkt de invloed op het dagelijks leven van de mensen. De Sovjet Unie doet nog wel iets terug hiervoor. Ze beloven dat ze in ruil hiervoor een deel van hun troepen zullen terugtrekken. De Sovjet Unie versterkt ondertussen wel de greep op het land. Van September tot December is de onderminister van buitenlandse zaken (Dhr. Koesnetov) als opzichter in Praag. Op 16 Oktober is het moment daar dat Dubcek, Cernik en Husak zwikken en instemmen met een blijvende aanwezigheid van Sovjettroepen. Zodra de overeenkomst is getekend begint de Sovjet Unie met een gedeeltelijke terugtrekking. Na de terugtrekking zijn er nog zo n soldaten over in Tsjecho-Slowakije. Door de nieuwe Sovjet-Russische bezetting wordt er weer opnieuw een diepe teleurstelling en woede gewekt bij de bevolking en dit leidt weer tot nieuwe studente opstanden. Als op 28 Oktober het 50-jarig bestaan van Tsjecho-Slowaakse republiek wordt gevierd komt het tot een grote anti-russische demonstratie. De studenten bezetten de universiteiten, houden protest acties en op 17 November gaan ze over tot een zitstaking. Dit duurt 4 dagen daarna eindige de protesten zonder enig incident. Bijna geen van alle hervormingen die ingevoerd zijn overleven het. Slechts eentje wordt doorgevoerd. Dit is de federale staatsstructuur die op 1 Januari 1969 ingaat. Op 17 Maart wordt de wereld opgeschokt als er een bericht komt dat de student Jan Palach zichzelf in de brand heeft gestoken op het Wenseslasplein in Praag. Dit deed hij uit protest tegen het opgegeven plan om voor de hervorming van het land. Op 28 Maart ontstaan er opnieuw rellen nadat het Tsjechische ijshockeyteam dat van de Sovjet Unie heeft verslagen. Tijdens de grote feestvreugde na deze winst gooit een groep betogers de ramen van een gebouw van de Sovjet-Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot in. Op 17 April vervangt de Sovjet Unie Dubcek door Husak. Precies een jaar na de grote inval van de 5 Warschaupact landen(op 21 Augustus dus) zijn er grote betogingen in o.a. Brno, Praag, Mlada, Boleslav en anderen grote steden. Dit keer is er een direct ingrijpen van de politie en worden de rellen meteen onderdrukt. In het najaar vindt Husak het tijd voor een tweede zuivering. Hij gaat iedereen uit de partij verwijderen die hem niet loyaal of is of blijkt. Een zeer grote groep(meer als ) communisten wacht niet eens af tot hun aan de beurt zijn en sturen hun bewijs van lid maatschap terug zonder te vragen van vernieuwing. Wat is het gevolg van de Praagse Lente? Zoals al eerder gezegd werd Dubcek op 17 April 1969 opgevolgd door Gustav Husak. Husak stelde een nieuw bewind in. In zijn bewind is er geen plaats meer voor individuele vrijheid en ook de kritiek op het communistische bewind zal weer gestraft gaan worden. In het jaar 1977 wordt er een nieuw manifest opgesteld. Dit manifest heeft de naam Charta 77 en wordt opgesteld door een groep andersdenkende schrijvers kunstenaars e.d. In dit manifest eisen ze dat de mensenrechten weer gerespecteerd moeten worden. De regering grijpt hier tegen in. Een van de bekendste van de opstellers(de toneelschrijver Vaclav Havel) wordt zelfs voor 5 jaar de gevangenis Pagina 4 van 9

5 ingegooid en zijn werk wordt verboden in Tsjecho-Slowakije. Nadat Gorbatsjov in de Sovjet Unie de politiek van glasnost (openheid) en perestrojka(hervorming) heeft ingevoerd ontstaat er in 1988 in Tsjecho-Slowakije een grote discussie. Want ze vinden dat deze vernieuwing erg veel overeenkomst heeft met de hervorming die Dubcek wou doorvoeren. Een aantal mensen die in de Praagse Lente ook al veel van zich hebben laten horen komen opnieuw naar voren. Ze eisen een hervorming in Tsjecho-Slowakije waar het volk ook wat van merkt. Vanaf 21 Augustus komen er steeds meer demonstraties in Praag en zijn buitenwijken. De regering doet net alsof ze er niks van merken. In Januari 1989 wordt Vaclav Havel opnieuw gearresteerd. Deze keer worden er samen met hem nog een aantal anderen andersdenkende opgepakt. Deze arrestaties gebeuren tijdens een herdenking voor Jan Palach( de student die zich zelf in de brand heeft gestoken). Als gevolg op deze gebeurtenissen volgen er massabetogingen die de steun hebben van buitenlandse ministers en staatslieden. Ondertussen gaat er een petitie rond voor een democratische hervorming van het land. Op 17 November 1989 begint in Tsjecho-Slowakije de fluwelen revolutie. Dit leid tot massale demonstraties in alle groten steden van Tsjecho-Slowakije. Er wordt het aftreden geëist van president Husak en er wordt gepleit voor de vrijlating van de politici die gevangen zitten. Dit gebeurt en in afwachting van nieuwe vrije verkiezingen wordt Havel president met als parlementsvoorzitter Dubcek. Die vrije verkiezingen komen op 10 Juni 1990(dit zijn de eerste sinds 1946). Op deze verkiezingen behaalt het burgerforum een ruime meerderheid(45% van de stemmen). De Fluwelen revolutie lijkt hiermee klaar. Op 21 Februari 1991 wordt Tsjecho-Slowakije als 25ste lid opgenomen in de raad van Europa. Nog geen 2 jaar later, op 1 Januari 1993, valt Tsjecho-Slowakije uit elkaar. Het wordt opgesplitst in Tsjechië en Slowakije. Wat was de aanleiding voor de Hongaarse opstand? Ik begin in 1949 met dit onderdeel over de Hongaarse opstand. Op 20 Augustus 1949 wordt Hongarije officieel een volksrepubliek. Bij de verkiezingen van dat jaar hebben de communisten een grote overwinning behaald op de anderen partijen. De communisten stelde direct een nieuwe grondwet op. Deze grondwet was een kopie van de grondwet van de Russen. Het land stond na de verkiezingen onder leiding van de stalinist Mátyás Rákosi. Onder zijn leiding ging men door met de nationalisatie, onteigening en nog een aantal van dit soort dingen. Ondanks dat Hongarije niet de goede grondstoffen had legde Rákosi toch de nadruk op ontwikkeling van de industrie. Onder anderen door deze nadruk ontstond er een voedsel en levensmiddelentekort in Hongarije. In Juli 1953 begon de destalinisatie in Hongarije. Dit gebeurde na de dood van Stalin toen Ráskosi onder dwang van het volk moest aftreden. De macht werd overgenomen door Imre Nagy. Deze was echter maar een jaar aan de macht. Na een jaar werd hij beschuldigd van het een en ander en moest gedwongen aftreden. Hierdoor kreeg Ráskosi de macht over de partij en de regering weer terug en zat hij dus aan de leiding. Door een slechte oogst en bijna een tekort aan brand stof ontstond er een nog grotere onrust in Hongarije. De Sovjet Unie probeerde het volk tevreden te stellen door Rákosi weg te sturen en Ernö Gerö aan de macht te zetten. Deze man had een grote staat van dienst in de communistische beweging en hij was de Pagina 5 van 9

6 leider van de Hongaarse partij. Maar de rust keerde niet terug. Hoe is het verloop van de Hongaarse opstand? De Hongaarse opstand was een zeer vreemde opstand. Dit was omdat hij door niemand georganiseerd werd. Op 23 Oktober 1956 was er in Boedapest een grote demonstratie van studenten en arbeiders. Er waren 2 demonstraties aan de gang die dag maar in geen van beide demonstraties was het vermoeden dat de demonstraties van die dag aan de voet stonden van een afschuwelijke opstand. Het was eigenlijk de bedoeling dat de demonstratie afgelopen zou zijn nadat er een bijeenkomst was geweest aan de voeten van de Bem. Maar geheel onverwachts kregen de demonstraten steun van de militairen die in een kazerne dichtbij de plek van de demonstratie stond. Nu de demonstranten met een grotere groep waren trokken ze naar het parlementsgebouw. Vanuit de regering was er maar 1 persoon die probeerde te onderhandelen met de demonstranten. Dit was Imre Nagy. Maar toen hij het probeerde werd de menigte zo wild dat hij maar weer snel naar binnen was gegaan. In de tussen tijd waren de demonstranten voor een deel opgerukt naar het Stalin-plein om het beeld van de 3 jaar geleden overleden politicus omver te halen. Een ander deel trok naar gebouw waar de radio gevestigd was om hun boodschap te verspreiden over het land. Echter de smalle straat waar het gebouw stond werd bewaakt door gewapende veiligheidsmensen en leden van de staatsveiligheidsdienst. Aangezien er mensen van het leger en anderen mensen met wapens onder de demonstraten waren leek de demonstratie meer op een belegering. Er werden ook van beide kanten kogels afgevuurd maar uiteindelijk werd het gebouw toch ingenomen door de demonstraten. Enkele uren later gingen de demonstraten weer weg en weer wat later was er niemand meer te zien op de straat. Er was op dit moment niet echt spraken van een gewapende opstand maar toch had Ernö Gerö op de avond van 23 oktober de hulp ingeroepen van generaals van de sovjet Unie. Dit leek hem een goed idee omdat ze in Oost-Berlijn in 1953 ook al een opstand hadden gestopt. Midden in de nacht reden de tanks van de Sovjets de straten van Boedapest in. Maar het effect waar Gerö op had gehoopt was er niet. De Hongaren reageerden anders als de Duitsers een aantal jaar eerder. Op sommige plaatsen in Boedapest begonnen de jongeren de tanks te bestoken en vielen er zelfs een aantal doden omdat de tanks de opdracht hadden gekregen om niet te schieten. Na dit optreden van de Sovjets begon op 24 Oktober de gewapende opstand pas echt. Een dag later gaf Gerö toestemming voor een afschuwelijke schietpartij op het parlemntsplein. Na deze actie werd Gerö naar moskou afgevoerd. Het werd steeds duidelijker dat hooggeplaatste mensen geen invloed konden uitoefenen op de opstand. En als ze dan een poging waagde vormde de ene fout de ander. Imre Nagy was de eerste slimme persoon die begreep dat het om serieuze opstandelingen ging en niet om schietgrage onderwereld figuren. Op 28 oktober was het wapengeweld eindelijk over en werd het doodstil in de stad. Hierdoor dachten de mensen dat ze gewonnen hadden. Op 29 oktober kwamen de communisten samen in het districtskantoor in Boedapest. Zij kregen de bescherming van 3 tanks van de Sovjet Unie die voor het gebouw stonden. De communisten vergaderde over de vorming van een arbeidsmilitie en over een hardnekkig beëindigen van de opstand in hongarije. Tot ieders verbazing begonnen de tanks die voor het gebouw stonden zich dezelfde middag al terug te Pagina 6 van 9

7 trekken. Maar aangezien het zo onverwacht gebeurde liet het een angstig gevoel achter in Boedapest. De dag na dit voorval liep er een patrouille van 5 opstandelingen het gebouw binnen. De jongeren die dit deden waren zich van geen kwaad bewust omdat zij dachten dat de strijd al gestreden was. Want 2 dagen eerder, op 28 Oktober dus, had Imre Nagy op de radio gezegd dat de overwinning voor de revolutie was. Maar de communisten die binnen zaten waren al bang voor een aanval en toen ze de patrouille zagen waren ze helemaal doodsbang. Er volgde dan ook een hevige schietpartij. Het gerucht dat er een belegering was ging snel rond en al snel kwamen er gewapende strijders naar het plein waar het gebouw op stond. In het begin van die middag kwamen er 6 pantserwagens naar het plein. Deze stonden onder het bevel van de partijsecretaris Mezö en Tompa de commandant van de 5 militairen van de staatsveiligheidsdienst. De bemanning begon het gebouw te bekogelen met zware granaten. De doodsbange militairen probeerde te vluchten en werden door Tompa in de schuilkelder verstopt. In een poging om de menigte te bedwingen ging Tompa met een witte vlag in de hand naar buiten. Dit had echter geen zin en hij werd doodgeschoten. Daarna kwamen ook de soldaten naar buiten. Ook zij werden stuk voor stuk neergeschoten door de menigte. Na al deze gebeurtenissen kwam de aankondiging van Nagy dat er een meerpartijensysteem zou komen. Ook zou Hongarije het Warschaupact verlaten. Op 30 Oktober beloofde de Sovjet Unie dat het haar troepen zou terug trekken uit Hongarije. Op 1 November was het zover. Hongarije trad uit het Warschaupact waar het sinds 1955 in zat. En op dezelfde dag kondigde Nagy aan dat er een eind was gekomen aan het communisme in Hongarije. Op 3 November moest een Hongaarse delegatie,die onder leiding stond van generaal Maléter, naar het Sovjethoofdkwartier komen om de laatste details over de terugtrekking van de Sovjettroepen te bespreken. Maar de delegatie werd gearresteerd in plaats van een onderhandeling. Op 4 November werd Boedapest, dat weer in opstand was gekomen, aangevallen door de Sovjettroepen. Dit deden zij op verzoek van de nieuwe regering onder leiding van János Kádár. Het bestuur van het land ging weer over in de handen van Sovjetbevelhebbers. Op 11 November werd er een kwijtschelding van alle straffen aangekondigd en werd er belooft aan de meeste eisen van de volksopstanding te voldoen. Maar alle arbeidersraden weigerde de regering te erkennen en er werd opgeroepen tot een algemene staking. Op 13 oktober werd de opstand beëindigd, maar de stakingen gingen door tot in Januari In deze maand werden alle arbeidersraden opgeheven en de leiders ervan werden opgepakt. In de onderdrukking die daar op volgde werden duizenden Hongaren opgepakt. Er ontvluchten nog ca Hongaren hun land. De leiders van het land,waaronder Nagy en Malèter, werden in,meestal geheime, terechtstellingen ter dood veroordeeld en snel vermoordt. Langzamerhand begon Kádár het vertrouwen van het volk te winnen en verlichte hij langzaam de druk van het bewind. Op 1 april 1960 laat hij veel politiekgevangene vrij om de 15de verjaardag van het binnenvallen van de Sovjettroepen te vieren. Wat is het gevolg van de Hongaarse opstand? Onder Kádár werd een nieuwe regering gevormd die een aantal oude dingen opnieuw in de politiek bracht. 1 Van de meest opvallende dingen was dat Hongarije veranderde van een land dat graan exporteert, in Pagina 7 van 9

8 een land dat graan importeert. Een grote politieke onenigheid onder de bevolking, baarde de regering grote zorgen. Ze bedachten allemaal dingen om de bevolking te interesseren voor het regime van socialistische democratie. Maar de Hongaarse bevolking kreeg ook te maken met een economische crisis die een grote werkeloosheid met zich meebracht. 1/5 van de bevolking zat onder de armoede grens. Aan het eind van zijn bewind bleek Kádár niet in staat om de economie weer op het goede pad te krijgen. In 1968 werd het Nieuw Economische Mechanisme ingevoerd. Hierin kregen de directies van fabrieken meer ruimte. In hetzelfde jaar bewees Hongarije zijn goede wil met aan de Sovjet Unie door troepen naar Praag te sturen om een einde te maken aan de Praagse Lente(zie eerder in werkstuk). Het imago van Hongarije liep hierdoor wel een deuk op. Dit kwam doordat ze meededen aan een inval van Warschaupact landen, ondanks een gesloten vriendschap tussen beide landen. In 1971 werden de banden met het westen weer beter. In de jaren werd het liberalisme voort gezet en voerde de regering een aantal bezuinigingen door en werden de belastingen verhoogd. Dit gebeurde om de inflatie te bestrijden. In 1988 werd de perscensuur voor een gedeelte opgeheven, werden demonstraties en stakingen toegestaan en ook mochten de politieke bewegingen zich in de openbaarheid uiten. Kádár was grotendeels voor deze veranderingen verantwoordelijk. Maar hij weigerde het economisch beleid aan te passen en werd daarom in 1988 afgezet. Nog wat later werd er een meerpartijenstelsel ingevoerd in Hongarije. Ook werd de naam Volksrepubliek Hongarije verandert in Republiek Hongarije. In 1989 paste de regering ook de grondwet nog aan zodat er een duidelijke afscheiding kwam tussen de 3 machten en Hongarije een democratische republiek werd met een meerpartijenstelsel. Conclusie Ik zal nu zo goed mogelijk een antwoord proberen te geven op mijn hoofdvraag.de hoofdvraag is : Wat zijn de overeenkomsten tussen de Praagse lente en de Hongaarse opstand? Beiden opstanden stonden in het teken om zelfstandig te worden. Ze stonden eerst dan ook beide onder de leiding van de Sovjet Unie. Er gingen felle protesten en stakingen gepaard met de opstanden. De Praagse lente is gedeeltelijk voort gekomen uit wat in Hongarije 12 jaar eerder gebeurde. Hierdoor zijn er grote delen zo gelijk aan elkaar. De Sovjet Unie had in beide gevallen geen zin om de staat die in opstand kwam los te laten en vocht dus met zwaar materieel terug. Een iets minder belangrijke overeenkomst die mij opviel, was dat er in beide opstanden een aantal keer tanks en pantservoertuigen van de Sovjets de hoofdstad in zijn gereden. Maar waar in Praag amper gereageerd werd is er in Hongarije verschillende keren tegen de tanks gevochten. In beide opstanden zijn er door de Sovjets ook vele politieke gevangenen gemaakt. Beide leiders hebben in de bak gezeten en ook delen van het volk moesten het ontgelden. Uiteindelijk zijn beide landen zelfstandig geworden en is Tsjecho-Slowakije zelfs opgedeeld in 2 landen(tsjechië en Slowakije). Er zijn natuurlijk ook een aantal verschillen tussen beide en die wil ik ook nog noemen. Pagina 8 van 9

9 Een zeer belangrijk verschil is dat de Praagse Opstand toch min of meer geregeld was. De Hongaarse opstand is spontaan ontstaan na een demonstratie. Ook is het zeer opvallend dat de Hongaren hulp kregen van het leger en de Tsjecho-Slowaken het gewoon zelf moesten doen. De beide opstanden hadden dus zeer veel gemeen. Zoals de tegenstander(s)(denk aan de landen van het Warschaupact) en de vorm. Pagina 9 van 9