PROEFSTATIONVOORDEGROENTEN- ENFRUITTEELTONDERGLAS TENAALDWIJK

Transcriptie

1 PROEFSTATIONVOORDEGROENTEN- ENFRUITTEELTONDERGLAS TENAALDWIJK Rassenvergelijking vansnijbonen Inhoud 1 o Inleidingendoel pag. 1 2o Opzet w 1 3. Uitvoering w 1 4o Grondbewerkingenbemesting " 2 5. Toepassingkoolzuurgas M 2 6. Temperaturen w 3 7. Waarnemingentijdensdeteelt " 5 8. Oogstgegevens M 5 9o Financiëleresultaten w ' 10. Saoenvattingenconclusie " 9

2 -1. lassenvergelijkingbijsnijbonen P.N.IV-16 c 2. Plaats C_.2 en C_.3 Jaar Inleidingen doel. Bijeenzeervroegeteeltonder glas,zijninaansluiting opderassenproef van vorigjaar, enkelerassenvergeleken,om degeschiktheidvandezeteeltnogmaalste bekijken. Hiernaastis nagegaanwelkeinvloedhet geren van C0? hadop degroeienvruchtbaarheid. Opzet Deproefisopgezetintvee aparte, naastelkaargelegen kassen.hetproefschema wasinbeide kassengelijk. In C?.2 isdoor middelvan hetverbrandenvan aardgas, C0? gegeven, incp.jisgeen C0? gegeven. Deplantafstandwas107 x50 ca (- 3 rijenper kap).steeds zijntweeplantenbijelkaargepoot. Inbeidekassen kwamen derassenindrieherhalingen voor. Deindezeproefbetrokkenrassen waren s a. Combine R. Zwaan Rotterdam b. Homore R.Zwaan Rotterdam c. Izetha'sSuperia EnkhuizerZaadhandel Enkhuizen d. Prestoorig. J.A.Zwaan Leiiiohendam. 3o Uitvoering Op28januariisintrekkas B 9 ia. zaaibakjes, gevuld met zaagsel, gezaaid. Deplantenzijnop 4februariuitgepoot. Doordater vanprestoorig. doorslechtekiemingeentekort aanplanten was, werdinbeidekassenfinparallelopeen later tijdstip (15februari) gepoot. InC-.2 wasditvolgnummer 8 enin C 9.3volgnummer20(ziedeplattegrondopbijlage 1).

3 -2- DirectnahetuitpotenisinC_.2 begonnenmethetgeven van koolzuurgas. Tegeninsectenaantastingenwerdregelmatigmet Kelthaneof Phosdringespoten» Degroeiwerddoordebespuitingenofdoorde eventueleaanwezigheidvaninsecten, nietgeremd. Oadegrondvoldoendevochtigtehoudenmoestregelmatigworden geregend. Terverhoging van deluchtvochtigheidwerdsomsdagelijks lichtgebroesd. gonodig werder nuendanwatbladgeplukt. Deeerstebonenzijn op21maartgeoogst, delaatsteop24juni. 4. Grondbewerkingenbemesting Inoktober1965werddegrondgestoomd.Vóórhetspittenis 25 kgkalkmergelperaregegevenen metdecultivatorlichtondergewerkt Gelijktijdigmethetspittenvóórdevoorteeltvanderadijs werdalsbemesting gegeven 7 kg 9 z10 z kg magnesiuasulfaat (Bitterzout) perareen doorgespit. Kaderadijsteeltwerdvoorde bonengeenbemestinggegevenendegrondnietmeer bewerkt, behoudensenkelevastgelopen plekjes,o.a. bijde deuren. Tijdensdeteeltwerdende bonentwee maalbijgemest met 9 x10 x23 en 1 maalmetkalkammonsalpeter.steedswerd 2 kgperare gebruikt. 5» Toepassingkoolzuurgas Indeperiodevan 4februaritot18 maartisregelmatig koolzuurgasgegeven.detijdsduurperdagwasnogalwisselend,doordater alofnietvroegeroflatergeluchtmoestworden.gestreefdwerd naareen C0? gehalteindekasvan 0,1^ tot0,12^. Intabel 1ishetaantaldagenper decade, waaropc0_ isgegeven met hetgemiddeldaantalurenperdaggenoteerd.

4 -3- Tabel 1 J. i aantaldagen perdecade gemiddeldetijdsduur perdagin uren 1 decade februari e 2 decade februari e 3 decadefebruari 1 decade maart e 2 decade maart ,15 5,30 4,00 3,10 4,15 Intotaaliserop 40dagen C0? gegevengedurende 182 uur. 6. Temperaturen Dagelijks zijnde lucht-en grondteaperatuur OB 9 uur inbeidekassengenoteerd«, Inverbandmethettoedienen van C0? lagdetemperatuurin C 2 «2 regelmatigietshogerdan in Cgo3» Intabel 2isditgegevenvanbeide kassen apart.

5 -4- Tab el 2 Gemid delde temperaturen per decade gemidd. maximum temp. + co 2 gemidd. minimum temp. gemidd. grondtemp. gemidd«maximum temp. -co 2 gemidd. minimum teap. gemidds grondtemp. 1 e 2 e dec februari februari 22,0 22,7 15,4 15,6 15,3 14,8 21,4 22,7 16,1 15,3 15,4 14,3 3 e 1 e 2 e dec«déco februari iaart maart 29,1 27,9 29,9 17,7 18,0 17,7 16,9 17,8 18,2 26,6 27,1 28,5 17,3 17,5 18,1 16,9 17,8 18,1 3 e 1 e 2 e dec* dec maart april april 26,9 27,3 26,2 16,4 17,7 16,3 17,5 18,5 17,7 25,8 27,0 26,2 16,4 18,3 17,4 17,6 18,8 18,6 3 e 1 e 2 e april mei mei 32,3 31,1 31,0 17,5 16,0 16,0 18,9 18,8 18,5 30,5 28,5 27,5 17,9 15,6 15,4 19,4 18,0 18,3 3 e mei 30,5 12,5 17,4 28,3 13,6 16,6 1 e 2 e ded. juni juni 36,1 37,8 13,9 14,9 18,5 20,6 32,0 34,9 15,0 15,4 18,3 21,0 3 e juni 26,2 13,1 18,4 : 26,4 14,0 17,7 Hieruitblijktdatdegemiddeldemaximumtemperatuur zowel infebruari en maart, toenerc0 werdgegeven, alsin de daaropvolgende maanden, waaringeenc0_ werdgedoaeerd, regelmatiginc_.2 wathogerligt- danin C_«3,decijfersvoor degemiddeldeminimuatemperaturenzijn wisselend en liggen inbeide kassenvrijwelgelijk. Ookindegemiddeldegrondtemperatuurisweinigverschil

6 -5-7. Waarnemingen tijdensdeteelt Degroei vanhetgewasverliepinbeidekassen noraaal. De ontwikkelingin C?.3 wasdooreen watbeterestructuur van de grondechterietsroyalerdanin C..2. Nahalfmeiwasdegroei bij Eoaore mindervlot meer, dan bijdeandere rassen. Inbeginjuni kwamenbijdeprestoorigineeldeeerste peulen voor metstippelstreepvirus.pastegen heteinde van deteeltbreiddeditzich vrijsterk uit. Ook werden naastgelegenrasseninlichtematehierdoorbesmet. Medehierdoor werddeproefop25junibelindigd. DeCombinegafopdit momentnogdebestegroeitezien, directgevolgddoorde Ezetha'sSuperia. Doorde aantastingvande stippelstreepvirusbijde Prestogingeninsneltempo vrij veelplanten dood. De Eomorewas uitgeleefd", dat wilzeggen rzat geen groeimeerin het gewas. Devormingvannieuwebloemen en peulenbleefachterwege. 8. Oogstgegevens Bij hetoogsten werdendepeulengesorteerdingoeden afwijkend.deafwijkendewaren kromme, korteofopeenandere manier mindergoedgevormdepeulen. De peulen,dieinjuniaangetastwarendoorhetstippelstreepviruszijn bij hetoogsten meegewogen. 2 Intabel 3ishetverloop vandeopbrengstper m vanelk ras,uitbeidekassenapartgegeven. Opbijlage 2en 3 isdit nogmaalsineengrafiekweergegeven.

7 -6- Tabel 3 1 soort Opbrengstverloop bijsnijboneningrammenper m Rassenproef1966 Combine Hoaore Ezetfa&'s Superia Presto orig. Data 25siaart 1 april 8 april +co O 598 -co co co co co co co april 1022 IO april april sei mei sei 25II mei O 3 juni juni juni juni Afwijkende 25 maart 1 april april 15 april 22 april 29 april , mei 13»ei 20 mei 27 sei 3 juni 10 juni 17 juni 24 juni , , I I

8 -7- Devroegheidvan Bomorekomtindezetabelduidelijknaar voren. OokEzetha'sSuperiawasduidelijkvroegerdanCombineenPrestoOrig. Eenpaarwekennahetbegin vandeoogstwarendeopbrengstenvande andererassengelijkofhogerdan van Romore. Indetotaleopbrengst blijftdezedanookduidelijkachter bijdeandererassen (ziegrafiek opbijlage 2en 3). Delagereopbrengstbij Ezetha'sSuperiain C?.2 werdveroorzaaktdooreen mindervlotgroeiendeparallel. Hethoogste gewichtafwijkendepeulenkomtvoorbij Romore. Dezegeeftgemakkelijk een korte (somste korte) peul. Detolateopbrengstligtinbeide kassengelijk«enigeinvloed vande C0 2 is nietwaargenomen.hetoogstverloopligtbijdeezetha's Superiaandersdan bijdeandererassen.ondanks datdezealseen vroeg raswordtgekenmerktbleefdezeindeproefsnelachterin opbrengst. Hetoogstverloopwastraag. Bij hetbeëindigenvandeproefhadde Ezetha'sSuperianoghetbeste gewas. 9. Financiëleresultaten. Ookdegeldelijkeopbrengstenwerden, meteengemiddeldeprijs per week, berekend.intabel 4ishetverloophiervan, van beide kassenapart, gegeven. Doorhetgunstigeprijsverloopligtde geldelijkeopbrengst zeer goed, maarligtperrasnogalverschillend. BijdeCombineligtditduidelijkhogertenopzichtevan deandere rassen. Ondanksdevroegheidvan Romoreblijftdezebeduidendachter inopbrengstbijcombineen Presto. Doorhettragegroeienvande Ezetha'sSuperiableefdeze, met Somorein C?.3(-C0? ) hetlaagtsin opbrengst. Voordeafwijkendeisdehalveprijsberekend. Ookdezeopbrengst isnietonbelangrijk.

9 -8- Tabel4. Verloopgeldelijke opbrengstinguldensper m 1966! Data 1 s< Combine + co 2 «co 2 aort Romore +co 2 -co 2 Ezetha'sSuperia +co 2 -co 2 Presto +co 2 origo -co 2 1 ' 26 maart 2april 9april 16april 23april 30 april 7mei 14 Mi 21mei 28 mei 4 juni 11juni 18juni 25juni 0,28 1,93 3,09 5,18 6,43 6,95 8,08 9,34 11,56 13,76 15,32 16,37 16,83 17,30 0,72 2,19 3,63 5,42 6,20 6,80 7,83 9,32 12,17 14,72 16,00 16,75 17,00 17,47 2,26 3,54 4,58 5,28 5,83 6,57 8,47 10,21 12,07 13,07 13,49 13,90 14,14 14,55 2,00 2,56 3,46 3,90 4,26 5,28 7,50 8,84 10,25 10,91 11,18 11,51 11,71 12,16 1,24 2,27 2,62 2,95 3,38 4,14 5,89 7,21 9,00 9,69 10,00 10,48 10,79 11,32 1,73 2,36 2,66 3,08 3,54 5,20 6,82 8,55 9,70 10,36 10,88 11,43 11,92 12,64 0,35 1,53 2,72 4,35 5,46 6,01 6,83 8,28 10,11 11,88 12,86 13,88 14,18 14,66 0,92 1,86 3,61 4,60 5,45 6,10 7,37 O 9 OO 11,11 12,87 13,88 14,65 14,94 15,34 Afwijk ende 26 maart 2april 9 april 16april 23 april 30 april 7oei 14 Ä«i 21 mei 28 Kei 4juni 11juni 18juni 25juni 0,01 0,03 0,10 0,26 0,38 0,45 0,50 0,59 0,72 0,94 1,00 1,09 1,15 1,28 0,01 0,05 0,14 0,35 0,47 0,54 0,62 0,69 0,84 1,09 1,16 1,26 1,29 1,38 0,01 0,04 0,14 0,23 0,30 0,40 0,62 0,83 1,09 1,36 1,40 1,46 1,49 1,61 0,05 0,12 0,26 0,32 0,40 0,57 0,81 1,02 1,29 1,47 1,51 1,56 1,59 1,69 0,02 0,09 0,14 0,17 0,21 0,29 0,43 0,55 0,68 0,76 0,79 0,82 0,84 0,93 0,03 0,14 0,20 0,24 0,31 0,45 0,56 0,66 0,73 0,80 0,82 0,85 0,89 1, ,02 0,06 0,16 0,25 0,33 0,41 0,52 0,63 0,86 0,94 1,01 1,05 1,16 0,02 0,04 0,08 0,13 0,23 0,31 0,38 0,47 0,56 0,74 0,80 0,89 0,91 1,00

10 -9-10,, Samenvattingenconclusie Inaansluitingopderassenproefvan vorigjaar, werd weereenproefopgezetmetdezelfderassenineenzeer vroege teeltonderglas.hierbijwerdin S SnkasC0_ gegeven, inde andereniet«uitdezeproefisgeblekendatdewatlatere rassenevengoedgebruiktkunnenwordenalsde vroege rassen. Devroegheidvanbepaalderassenis maareenbegrip. Hetblijkt steedsdat 3 à 4 weken nadeeersteplukdeopbrengstvande latererassen hogerofgelijkisaandeopbrengstvaneen vroeg ras,inditgevalde Eomore,terwijldetotaleopbrengst, mede doordatdepeulvande Eomoreregelmatigwat korter is, bij de watlatererassenoverwegendhoger is. Eenvroegrasisook eerder uitgeleefd"daneenwatlater ras. Mits een grote teeltperiode geen rolspeeltisdenoodzaak er nietoa voor een vroegeteeltonderglaseen vroegraste gebruiken. Invloedvanhetgeven vanc0_ isindezeproefnietnaar vorengekomen.degroei vanhetgewasendeopbrengstwaren bij -CO-gelijkaan +C0_. HetrasPrestoismogelijkwatvat-baar voorstippelstreepvirus.zowelhetvorigjaaralsditjaar, kwamdit overigens inbeperktemate op heteindvandeteeltin ditras voor. Degeldelijkeopbrengstwasookditjaar weer, mededoor deregelmatigehogeprijzentoteind mei, zeer goed. Dit maakt dezeteeltzeeraantrekkelijk.hoeweldeconsumentvoordit fijne, vroegeproduktgrotebelangstellingheeft, moettoch mijnsinziensvooreengroteteeltuitbreidingwordenopgepast. laaldwijk, februari 1968, De proefnemer, l/q Cl ^IXXM0«iL

11 Bijlage 1 Rassenvergelijkingsnijbonen1966 C 2.1 C 2.6 BBt A D B D A c B A B C B D A C D A B C D A B C IBII : ^^^MÎTENFR^f^^g b. o. d. f. Combine Roaore Presto No Forto drierijen Tan 8x2 plantenper vak plantafstand107 x50ca ( 2 planten per pol) cijfers Ta» 1 /m 24 zijn Tölgaiimmerj

12

13 %l ï Rassenvergelijking bij snijbonen 1966 C 23 (-C0 2 ) Opbrengst per rrr in g COMBINE. PRESTO ORIG. f / / EZ. SUPERIA ROMORE / / / / / /. h> t// /

14 VROEGESNIDBONEN D.deRuiter Doordegoedefinanciëleuitkomstenstaatdeteeltvankassnijbonenindebelangstelling.Opbrengstenvan 5 kg/m2zijnhaalbaaren in1968en1969wasde middenprijs voordeperiodeeindmaart -eind juni ƒ 3, kgvoordeiesortering. Deteeltiszichverderaanhet vervroegen.voorenkele jarenterug werdopzinvroegst-*- februarigezaaid;thansalindecember. Vooreenzeervroegeteeltiseen moderne,lichtekasnodigevenals eenverwarming vanvoldoendecapaciteit. Derassenkeuzeisdelaatstejaren watveranderd.voorheenhetbijzo'n vroogetoeltvrijweluitsluitend gebruik gemaaktvaneenvroeg ras. Momenteeltgebruiktmenoverwegend latere rassen.ditiseengevolgvan hetfeitdatmennugrotewaarde hechtaaneensterkgroeiendras, datookindemaandenmeienjuni goed blijftdoorgroeien. Ookindevroegeteeltzetmenin hetalgemeen drierijenpernormale kap,meteenplantafstand opdo rij -afhankelijk vandegrooikracht -van35-50cm.steeds wordentweeplanten bijelkaargeplant. Bijzeervroege snijbonenhoudtmen indenachteentemperatuur aanvan C.Opdedaghoudtmen22 C aan,maaropoenzonnigedagmogen detemperaturen hogeroplopen.bij +25 Cishetwenselijk tegaan luchten. Eengoedegrondtemperatuurvanafhotbeqinvandeteelt o is15 C. Ookbijoenstartvandeteeltin dewinterishetnodigdatdegrond ruim voldoende vochtig is.deweggroeiissnelonvoldoende bijoen ietstedrogegrond.

15 EN FRUIT 1577 TEELTBEHANDEUNG KASBONEN OU een bonenteelt onder glas is een ^ eerste vereiste voor een rendabele teelt een goede groei en een regelmatige verzorging. Er zijn intussen al veel bonen gezaaid en uitgepoot. OPKWEEK De opkweek geeft in het algemeen weinig moeilijkheden. Veel wordt gezaaid in bakjes met zaagsel of op een goed klaargemaakt zaaibed van potgrond. Het zaaibed legt men in het algemeen op plastic folie om eventuele bodemkwalen uit te sluiten. Het geheel wordt afgedekt met papier of plastic om uitdrogen te voorkomen. Laat het plastic er vooral niet te lang op liggen in verband met de mogelijkheid van smeul in de jonge planten. Een vrij grote vochtigheid en een hoge temperatuur zijn twee voorwaarden die smeul sterk kunnen bevorderen. Wanneer de bonenplanten niet worden opgepot, kan circa één week na het zaaien worden gepoot. Bij het oppotten van de planten kan de opkweek plm. 10 dagen worden verlengd. GROND Bij het uitpoten moet men de grond, waarin wordt gepoot, niet te vast aandrukken. Een boon is zeer gevoelig voor een bodemstructuur. Een luchtige niet te vaste grond is het beste. Wanneer de grond dan bij het poten te vast wordt aangedrukt, is de hergroei van de plant minder snel dan in een luchtige grond. Ook krijgt de boon, wanneer de grond te vast wordt aangedrukt, snel een bruine poot. De grond behoort bij het poten een goede vochtconditie te hebben. Mede hierdoor kan de structuur nabij de planten door het aandrukken van de grond snel verslechteren. Bij het poten van meer dan één plant op één pol, moeten we zorgen dat de planten niet te sterk tegen elkaar worden aangedrukt. De beste manier is om een vinger.tussen de planten te houden en als het k. in met de andere hand een zodanig gat vi maken, dat de wortels goed gespreid in de losse grond komen. TEMPERATUUR Na het uitpoten zijn temperaturen van plm. 16 C 's nachts en 20 à 22 C op de dag noodzakelijk. Wanneer de temperatuur op de dag bij veel zon veel hoger zou komen is wat luchten op zijn plaats. Temperaturen boven de 30 C moet men vermijden, vooral kort na het poten. Vooral als de plant te weinig wortels heeft, gaat deze bij hoge temperaturen te veel rekken. Geef de plant de gelegenheid om bij genoemde normale temperaturen eerst wortels te maken. Een grond op temperatuur zal hieraan veel toe kunnen bijdragen. Is de grond niet goed op temperatuur (< 15 C) dan is het zeer moeilijk om, wanneer is uitgeplant, alleen door te stoken de juiste temperatuur te verkrijgen. Grondsoort en structuur spelen hierbij een grote rol. Heeft de plant flink wat wortels gemaakt, dan kan deze hogere temperaturen wat beter verdragen. Iets teveel zout geeft snel een matige of slechte plek Gaan de bonen bloeien, dan moet men zeker hogere temperaturen vermijden. Dreigt de temperatuur bij zonnig weer te hoog te worden, dan vroeg gaan luchten. Dus vóór de temperatuur sterk is opgelopen. Doet men dit te laat, dan kan de luchtvochtigheid in het gewas te laag worden. VOCHT Vooral tijdens de bloei ia broezen soms noodzakelijk. Wanneer de grond vochtig genoeg is, is een paar minuten beregenen al voldoende, anders moet er tevens worden gegoten. Het beregenen moet bij voorkeur vroeg in de ochtend gebeuren, wanneer de temperatuur nog niet te sterk is opgelopen. Voor of direct na het beregenen lucht zetten, zodat de luchtvochtigheid niet te hoog wordt. Te grote over- ' gangen in temperatuur en luchtvochtigheid moet men steeds vermijden. BLADPLUKKEN Loop zo min mogelijk op een natte grond, vooral op structuurgevoelige gronden. Anders kan de structuur van de grond te sterk lijden. Een boon is er zeer gevoelig voor. Een andere behandeling die een boon soms nodig heeft, is het blad plukken. Overwegend zal dit alleen bij de stokbonen nodig zijn. Bij stambonen wordt meestal geen blad geplukt. Door gewas dicht gegroeide plaatsen kunnen infectie-haarden zijn van schimmels. Het blad-dunnen moet met de nodige voorzichtigheid gebeuren. Men moet het niet doen als het gewas nat is. Opdrogende weersomstandigheden zijn het beste. De gemaakte wonden drogen dan snel, waardoor infectie door schimmels veelal wordt voorkomen. Hiertegenover staat dat bij scherp zonnig weer de planten boven in de kap, kort bij het glas, sterk kunnen lijden. Een licht krijtje over het glas kan dan brandblaadjes voorkomen. Dit moet men echter niet te sneldqen. Volgt er weer een minder zonnige^gnt je^lan kan een scherm op het gias weer nadexig werken. Het schermen is soms een noodzakelijk kwaad; het moet daarom met de meeste voorzichtigheid worden gehanteerd. ZIEKTEN EN PLAGEN De ziekten- en insektenbestrijding blijft steeds aandacht vragen. Voorkom een aantasting door regelmatig gebruik te maken van de bestrijdingsmiddelen. Uiteraard zal dit voor de bestrijding van insekten zwaarder liggen dan voor schimmels. Tegen deze laatste is met teeltmaatregelen veel te doen. Virusziekten kunnen de bonen sterk nadelig beïnvloeden. Hiertegen is nog niets te doen. Op gronden waar de aantasting van Stippelstreepvirus voorkwam, moet men kort daarna geen bonen zetten. Dit virus blijft op humusdelen in de grond achter. Grond stomen helpt onvoldoende. Men vindt dit voor een bonenteelt trouwens te duur. D. DE RUITER Consulentschap voor de Tuinbouw te Naaldwijk