Minor Theologie

Transcriptie

1 Minor Theologie I

2 Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II

3 Inhoudsopgave Vak: De bijbel als Volksboek (Periode 3) 1 Vak: Inleiding in het Oude Testament (Periode 1) 1 Vak: Kerkgeschiedenis (Periode 1) 3 Vak: Religies en groepsidentiteit: Focus op nationalisme-, fundamentalisme- en syncretismetheorieën. (Periode 2) Vak: Religieuze existentie in Amsterdam (Periode 2) 5 4 III

4 De bijbel als Volksboek Vakcode G_BIJVOL () Periode Periode 3 Credits 6.0 Voertaal Nederlands Faculteit Faculteit der Godgeleerdheid Coördinator prof. dr. A.A. den Hollander Examinator prof. dr. A.A. den Hollander Docent(en) prof. dr. A.A. den Hollander Lesmethode(n) Hoorcollege Niveau 300 Doel vak De student: kan in grote lijnen een overzicht van de geschiedenis van de Nederlandse bijbelvertalingen schetsen; kan beschrijven hoe en waarom nieuwe bijbelvertalingen tot bloei zijn gekomen en wat hiervan de consequenties zijn; is in staat een tekst of een belangrijke historische gebeurtenis/ontwikkeling te analyseren en voor de groep te presenteren. Inhoud vak De Bijbel is het belangrijkste geloofsboek voor christenen, niet alleen voor geleerden en theologen maar voor alle gelovigen. Al vanaf de Middeleeuwen verschijnen dan ook vertalingen van de Bijbel in de volkstaal en wordt de bijbel door gelovigen zelf in hun eigen taal gehoord en/of gelezen. Welke bijbelgedeelten de mensen precies lazen en hoe men van kerkelijke zijde probeerde invloed uit te oefenen op de omgang van gelovigen met de bijbel, verschilde door de eeuwen heen. In deze module zal een overzicht worden gegeven van de bijbelvertalingen die in het Nederlands zijn verschenen, maar wordt ook ingegaan op de receptiegeschiedenis van de bijbel in de Nederlanden. Onderwijsvorm Hoor- en werkcolleges, leesverslagen, presentaties, zelfstandige literatuurstudie. In de module zal zo veel mogelijk met historisch materiaal zelf gewerkt worden. Indien mogelijk zullen ook één of meerdere excursies plaatsvinden. Toetsvorm Schriftelijk tentamen; leesverslagen. Literatuur Paul Gillaerts, e.a. (red.) De Bijbel in de Lage Landen. Elf eeuwen van vertalen (Heerenveen 2015). Overige informatie Deze module maakt deel uit van de minor 'God in Nederland'. Inleiding in het Oude Testament Vakcode G_INLOT (100001) Periode Periode Pagina 1 van 7

5 Credits 6.0 Voertaal Nederlands Faculteit Faculteit der Godgeleerdheid Coördinator prof. dr. K. Spronk Examinator prof. dr. K. Spronk Docent(en) prof. dr. K. Spronk Lesmethode(n) Hoorcollege Niveau 100 Doel vak Eindtermen waaraan de student moet voldoen bij het voltooien van de module: De student heeft overzicht van de inhoud van het Oude Testament, zijn ontstaansgeschiedenis en van de wereld waarin het is ontstaan. De student heeft inzicht in de wetenschappelijke benadering van het Oude Testament. De student heeft de vaardigheid om de verschillende benaderingen kritisch te beoordelen en te relateren aan de eigen opvattingen. Inhoud vak De module richt zich op de ontstaansgeschiedenis, Umwelt, theologie en inhoud van het Oude Testament. De module is de eerste in de leerlijn Oude Testament die in periode 5 gevolgd wordt door Exegese Oude Testament en ten behoeve waarvan in periode 2, 3 en 4 Hebreeuws en Rabbijns Jodendom geleerd wordt. In jaar 3 volgt binnen deze leerlijn de module Bijbelse theologie. De inhoud van de module: canon, torah, profetische teksten, poëzie, wijsheid, buiten-bijbelse teksten, archeologie, rabbijnse exegese. Onderwijsvorm Werkcolleges, waarbij ook steeds gezamenlijk een Bijbeltekst wordt gelezen. Voor elk college wordt ter voorbereiding een gedeelte van de literatuur opgegeven. Aanwezigheidsplicht: 80%. De aanwezigheidsplicht is gebaseerd op het feit dat tijdens de colleges op interactieve wijze wordt gereflecteerd op de verhouding tussen geloof en wetenschap in de benadering van de Bijbel binnen de christelijke traditie als een heilige tekst. Toetsvorm Schriftelijk tentamen over het boek en de collegestof (80%); paper over relatie Bijbel en moderne wetenschap (20%). Literatuur Nieuwe Bijbelvertaling met deuterokanonieken, 2004 Herziene Statenvertaling, M.D. Coogan, A Brief Introduction to the Old Testament, OUP, New York, 2nd edition, 2012, of latere druk. Extra materiaal wordt via Canvas bekend gemaakt. Overige informatie Aanwezigheidsplicht: 80% Pagina 2 van 7

6 Kerkgeschiedenis Vakcode G_BKERKGS () Periode Periode 1 Credits 6.0 Voertaal Nederlands Faculteit Faculteit der Godgeleerdheid Coördinator dr. A. Goudriaan Examinator dr. A. Goudriaan Docent(en) dr. A. Goudriaan, prof. dr. M.A. Smalbrugge Lesmethode(n) Hoorcollege Niveau 100 Doel vak De student: kan een omschrijving geven en de betekenis uitleggen van belangrijke debatten, gebeurtenissen, en personen uit de geschiedenis van kerk en theologie vanaf de Vroege Kerk tot en met de dertiende eeuw; leert een brontekst of een kerkhistorisch belangrijke gebeurtenis of een kort deel van het leerboek te analyseren en voor de groep te presenteren; kan over een tekst en de auteur van een geselecteerde tekst relevante gegevens opzoeken en deze verbinden met de tekst; leert te onderkennen dat strikt neutrale geschiedschrijving niet bestaat. Inhoud vak De module biedt een overzicht over de geschiedenis van het christendom tot aan de late middeleeuwen. De module vormt het begin van de leerlijn Kerkgeschiedenis. Vervolgmodules zijn Reformatiegeschiedenis en Moderne Kerkgeschiedenis. Onderwijsvorm Hoor- en werkcolleges, presentaties, zelfstandige literatuurstudie. Tijdens de colleges wordt telkens een bepaald thema behandeld, in combinatie met één of meer studentenopdrachten. Gedurende de zes weken dient de student het leerboek te lezen. Toetsvorm Tentamen Literatuur Everett Ferguson, Church History, vol. 1, From Christ to Pre- Reformation. The Rise and Growth of the Church in Its Cultural, Intellectual, and Political Context (2nd ed., Grand Rapids, 2013: Zondervan),ISBN-13: Tevens als e-book leverbaar. Overige informatie Pagina 3 van 7

7 De module biedt een overzicht over de geschiedenis van het christendom tot aan de late middeleeuwen. De module vormt het begin van de leerlijn Kerkgeschiedenis. Vervolgmodules zijn Reformatiegeschiedenis (G_BREFKGS) en Moderne Kerkgeschiedenis (G_BMODKGS). Religies en groepsidentiteit: Focus op nationalisme-, fundamentalisme- en syncretisme-theorieën. Vakcode G_RELGRP () Periode Periode 2 Credits 6.0 Voertaal Nederlands Faculteit Faculteit der Godgeleerdheid Coördinator dr. L. Minnema Examinator dr. L. Minnema Docent(en) dr. L. Minnema Lesmethode(n) Werkcollege Niveau 200 Doel vak - Studenten zijn in staat om de inhoudelijke en interdisciplinaire complexiteit van het studieveld De wijze waarop religie en pluralisme op elkaar kunnen inwerken bij de vorming van groepsidentiteit zelfstandig te verkennen zonder in het studieveld te verdwalen, en ze zijn in staat om deze complexiteit in opdrachten te verwerken. Dit blijkt uit het kunnen uitvoeren van opdrachten waarvoor zelfwerkzaamheid wordt gevraagd, het deelnemen aan groepssessies, het opzoeken van materiaal in de bibliotheek, mediatheek en via deskundigen. - Studenten kunnen hoofd- en bijzaken van elkaar onderscheiden door steeds de kern van een kwestie benoemen, en door uiteenlopende disciplines op elke casus toe te passen. - Studenten kunnen van hun kennis en inzicht zowel schriftelijk als mondeling verslag doen, en daarbij eigen thematische en methodische keuzes motiveren. - Studenten kunnen het onderwerp van hun keuze afbakenen, een bijpassende vraagstelling formuleren en stapsgewijs uitwerken tot een bondige beschouwing met bronvermelding. - Studenten zijn bereid om inhoudelijk binnen het studieveld religies in een pluralistische cultuur cross-culturele en cross-religieuze verbanden te leggen, via literatuurstudie nader te onderzoeken op academische houdbaarheid, en systematisch op papier te zetten binnen de beschikbare tijd. Inhoud vak Deze module gaat over Religies en Groepsidentiteit, met een focus op de eigen toepassing van bestaande nationalisme/etniciteit-theorieën, of van fundamentalisme-theorieën, of van syncretisme-theorieën, op een casus naar keuze. Je schrijft daarover een paper. In de colleges komt vooral het thema Religie en Nationalisme aan de orde. Studieveld is dus de manieren waarop religie en pluralisme op elkaar kunnen inwerken bij de vorming van groepsidentiteit, gezien vanuit de sociaal-culturele wetenschappen. Drie invalshoeken: religie en nationalisme/etniciteit, religie en fundamentalisme, en religie en syncretisme. Keuze-onderwerpen Pagina 4 van 7

8 binnen het omvattende studieveld en vanuit één van de drie invalshoeken. Onderwijsvorm Werkcollege en presentaties. Toetsvorm Wekelijkse samenvattingen meebrengen naar college, deelname aan discussie, presentaties (10%); schrijfopdracht (20%); vooral het eindpaper is cruciaal (70%). Literatuur De literatuur zal deels in de studiehandleiding en via Canvas bekend worden gemaakt, deels wordt de zelfwerkzaamheid van de student aangesproken. Vereiste voorkennis Geen andere ingangseis dan dat men het niveau (level 200) aan kan. Overige informatie Aanwezigheidsplicht minimaal 80% vanwege werkcolleges. Religieuze existentie in Amsterdam Vakcode G_BRELEXA () Periode Periode 2 Credits 6.0 Voertaal Nederlands Faculteit Faculteit der Godgeleerdheid Coördinator dr. G.M. Speelman Examinator dr. G.M. Speelman Docent(en) prof. dr. A.A. den Hollander, dr. G.M. Speelman Lesmethode(n) Hoorcollege, Werkcollege Niveau 200 Doel vak Algemene probleemstelling en individuele subvraag Als basis voor het onderzoekswerk is een algemene probleemstelling geformuleerd: Welke verhalen worden verteld over materieel religieus erfgoed van een specifieke gemeenschap en hoe verhoudt zich de diversiteit aan verhalen tot de multireligieuze context van de buurt? De student: verwerft langs de weg van empirisch onderzoek inzicht in de samenhang tussen religieuze ervaring en de materiële aspecten van religie, de onderlinge verbinding daartussen en de wijze waarop deze kunnen worden geoperationaliseerd (academische competentie) doet vaardigheden op op het gebied van het interviewen van personen en het doen van participerende observatie (academische en communicatieve competentie) is in staat tot constructieve samenwerking met medestudenten (coöperatieve en communicatieve competentie) is in staat in groepsverband onderzoeksresultaten geordend en Pagina 5 van 7

9 inzichtelijk te presenteren, deze in verband te brengen met theoretische inzichten en te komen tot een gegronde evaluatie van de gevonden uitkomsten (academische en integratieve competentie) Inhoud vak Opzet van de module In veel gangbare benaderingen van religie gaat het vooral over ideeën: wat geloven mensen en waarom? In deze module willen we de focus richten op iets anders, namelijk de materiële kant van religies. Religieuze mensen bezoeken gebouwen, richten die in, gebruiken voorwerpen voor hun religieuze activiteiten. Gebouwen, inrichting en voorwerpen kunnen veel betekenis krijgen voor mensen. Ze weven er hun eigen verhalen omheen. Dat geldt niet alleen voor mensen die actief betrokken zijn bij religieuze gemeenschappen. Ook buitenstaanders met een andere levensbeschouwelijke en etnische achtergrond kunnen hun eigen ervaringen hebben met en verhalen vertellen over de religieuze gebouwen in hun woonomgeving. De verhalen van insiders en buitenstaanders maken deel uit van het grote verhaal over het vanouds multireligieuze, tolerante Amsterdam. In deze module Religieuze Existentie in Amsterdam (REiA) gaan studenten een onderzoek doen naar de manier waarop religieus erfgoed in Amsterdam wordt beleefd door leden van de betreffende geloofsgemeenschap én door buurtbewoners die er als buitenstaanders kennis van nemen. Hierbij moeten de studenten leren om, startend vanuit de materiële kenmerken, geloofsgemeenschappen in Amsterdam waar te nemen en te beschrijven. Studenten doen empirische kennis op van religieuze gemeenschappen, leren historische en sociaal wetenschappelijke methoden van onderzoek toe te passen, en verkrijgen inzicht in historische en praktisch-theologische vragen. Onderwijsvorm Hoorcollege, werkcollege en groepsbijeenkomsten. Gebruikmakend van de verworven kennis en vaardigheden uit de module Inleiding Sociale wetenschappen (G_INLSOCWET) nemen de studenten interviews af en gebruiken ze andere onderzoekstechnieken om de onderzochte gemeenschap in kaart te brengen. Toetsvorm Voortgangsverslagen; presentaties; eindrapportage; beoordeling door groepsgenoten. Literatuur Verplichte algemene literatuur Ben Baarda, Monique van der Hulst, Basisboek interviewen, Groningen 2012 Graham Harvey, Field research. Participant Observation, in: Steven Engler and Michael Stausberg, The Routledge Handbook of Research Methods in the Study of Religion. London: Routledge, 2011, p (als e-book in UBVU) Joep de Hart, Geloven binnen en buiten verband. Godsdienstige ontwikkelingen in Nederland, SCP, Den Haag Zie: G. Dekker en H.C. Stoffels, Godsdienst en samenleving. Een introductie in de godsdienstsociologie, Kampen Nancy Ammerman, Sacred Stories, Spiritual Tribes. Finding Pagina 6 van 7

10 Religion in Everyday Life. Oxford 2013, Chapter 1: 'In Search of Religion in Every Day Life'. pp Birgit Meyer, Mediation and the Genesis of Presence. Towards a Material Approach to Religion Graham Harvey, Field research. Participant Observation in: Steven Engler and Michael Stausberg, The Routledge Handbook of Research Methods in the Study of Religion. London: Routledge, 2011 Handreiking Roerend religieus Erfgoed. Kim Knott, The Location of Religion. A Spatial Analysis. Durham 2013: Acumen (Equinox 2005 Voor verdere specifieke literatuur: zie Canvas. Aanbevolen voorkennis Inleiding Sociale Wetenschappen (G_INLSOCWET). Overige informatie Een aparte en uitgebreide studiegids wordt bij intekening op het vak uitgereikt. Deze module kan niet individueel worden gevolgd: groepsgewijs samenwerken is een vereiste. In geval van de noodzaak van een herkansing moet zeer tijdig contact worden opgenomen met de docenten Pagina 7 van 7