Spreekbeurt Biologie Olifanten

Transcriptie

1 Spreekbeurt Biologie Olifanten Spreekbeurt door een scholier 2460 woorden 26 december ,2 317 keer beoordeeld Vak Biologie Olifanten Inhoud 1. Wat is een olifant? 2. Soorten 3. opgroeien 4. Olifanten gedrag 5. Records 6. quiz hallo allemaal, ik houd mijn spreekbeurt over de olifant. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik wel iets meer over dit dier wou weten en toen ik met mijn opa naar de dierentuin ging vond ik de olifaten ook hele leuke beesten. Hopelijk zullen jullie het leuk vinden om naar mijn spreekbeurt te luisteren. 1. wat is een olifant? 1.1 algemeen Een mannetjes olifant heet een bul en is net zo zwaar als: 80 mensen 6 auto s 12 grote paarden of 1500 katten. Ook zijn ze erg sterk. Ze kunnen met hun slurf een boom uit de grond trekken en even meenemen als souvenir. Olifanten zijn zoogdieren. Ze kunnen hun eigen lichaamstemeratuur regelen. Ze kunnen 70 jaar oud worden. Aziatische olifanten zijn tot de schouder 3 meter hoog en zesduizend kilo. Een Afrikaanse is iets kleiner en dus ook minder zwaar. 1.2 de slurf de slurf van een olifant zit op zijn kop. Hij kan er nog meer mee dan wij kunnen met onze neus, mond, armen en benen. Een olifant kan met zijn slurf ademen, eten wel 150 tot 170 kilo per dag, dingen oppakken, gooien, voelen, ruiken, vechten en spelen, water modder en stof spuiten, andere olifanten begroeten en geluiden maken. Het is dus niet zo raar dat een jonge olifant pas na een hele tijd zijn slurf pas goed kan gebruiken. Ook kunnen ze hun slurf makkelijk buigen. Probeer jij dat maar is te doen! Dat lukt echt niet. Dat komt omdat wij botten in onze neus hebben. Maar olifanten hebben dat niet. Ze hebben alleen maar spieren in hun slurf. Vandaar dat ze hun slurf kunnen buigen. Een olifant heeft Meer dan honderd duizend spieren in zijn slurf. Veel he? Voor olifanten is het makkelijk dat ze hun slurf gebruiken omdat ze met hun kop niet bij de grond kunnen komen. Ze spuiten zo met hun slurf het water in hun mond. Handig dus om te drinken!!! Alleen voor baby Pagina 1 van 5

2 olifanten maakt het niets uit. Zij kunnen met hun bek nog makkelijk bij de grond. En kunnen hun bek ook nog niet gebruiken. De slurf is 8 meter. Ze kunnen met hun slurf ook bomen optillen, en zelfs rotsen verschuiven. Kun je nagaan hoe sterk je dan moet zijn! Ook als olifanten gaan paren gebruiken ze hun slurf. Dat zal ik straks vertellen in het hoofdstuk over het paringsspel. 1.3 slagtanden De slagtanden zijn de voortanden van een olifant. Je kunt maar 2/3 van de slagtand zien. De rest is verborgen in zijn schedel. Slagtanden zijn gemaakt van ivoor. Ivoor is een supersterk materiaal. Olifanten gebruiken hun slagtanden vooral om mee te eten. Daarom hebben de slagtanden meestal een scherp puntje. Zo kunnen ze wortels opgraven en ander eten uit de grond halen. Maar slagtanden worden ook gebruikt als wapen en als bescherming voor de slurf. Olifanten worden niet geboren met melktanden, maar met melkslagtanden die binnen 6 tot 12 maanden worden vervangen door blijvende slagtanden. Ze groeien met 17 cm per jaar. Snel he? Als de punt van de slagtand er af gaat komt het andere stuk uit de schedel geduwd. Wist je trouwens al dat de linker slagtand, korter is dan de rechter slagtand? Dat komt omdat hij zijn linker slagtand meer gebruikt. Net zoals wij rechts of links handig zijn. De slagtanden van mannetjes wegen ongeveer 60 kilo. Dat is ongeveer net zo zwaar als 1 mens. Ook heb je verschillende vormen van slagtanden. Ook door de slagtanden lopen zenuwen en bloedvaten. Het bloed geeft voedingsstoffen aan de slagtand. 1.4 de huid de huid van een olifant is grijs, dik en gerimpeld. De huid van een olifant op zijn kop is 2,5 cm dik. Maar op andere plekken is het 2 centimeter dik. Ze zweten nooit omdat het zweet niet door hun dikke huid komt. De olifanten zijn grijs omdat ze hebben kleurstof in hun lichaam. Als ze ouder worden komt er meer roze kleurstof in het lichaam waardoor de olifant een beetje roze begint te worden. Ook hebben ze pigment vlekken. Die zijn pikzwart vergeleken met zijn lichtgrijze huid. 1.5 de poten de poten van een olifant zijn grijs en ribbelig. 1.5 Dat heeft te maken met het grip op de grond. Net zoals bij ons op onze schoenen. In de poot van een olifant zit een vetachtig kussen. Dat vangt de klap op van de stappen die hij neemt. Olifanten lopen ook niet echt snel. Ze lopen 6 km per uur. Maar als ze boos of bang zijn kunnen ze wel 40 km per uur lopen, alleen over korte afstanden. Ook kunnen olifanten zwemmen, klimmen alleen niet springen. Bij het neerkomen zouden ze hun poten nog breken. Als een olifant om moet draaien lopen ze liever achteruit. Dat vinden ze makkelijker. 1.6 Het gebit De olifanten hebben 24 tanden in hun mond, de twee slagtanden, en 22 kiezen. Die komen in setjes van 4 kiezen. Een olifant wisselt dus 6 keer van tanden. De nieuwe kiezen groeien steeds verder naar voren totdat de oude kiezen eruit vallen. Aan elke kant van de kaak zitten kiezen. Zowel boven als onder. De slagtanden zitten in de boven kaak en de andere kiezen zitten in de onderkaak. De kiezen zijn ribbelig. Die ribbels werken als een soort schaar. Ze snijden het eten terwijl de olifant kauwt. De verwisseling van de kiezen is ongeveer zo: van 1-2 van Pagina 2 van 5

3 van 8-10 van van en met de laatste moet hij heel zijn leven doen. Maar raakt hij zijn laatste tanden toch kwijt dan kan hij de rest van zijn leven niet meer kauwen. 1.7 zintuigen De olifant heeft 5 zintuigen: gehoor, zicht, reuk, smaak en tast. De reuk is het belangrijkste zintuig van zijn lichaam. Al sta je op anderhalve kilometer ver. De olifant ruikt je al. Het gehoor van een olifant is ook heel sterk. Ze horen een andere olifant al dreunen op de grond van 8 kilometer afstand. Als een olifant wil horen duwt hij zijn oren recht naar voren. Ook verspreiden ze een geur met hun oren. Door te flapperen. Ook kunnen olifanten de hoogste en de laagste tonen horen. De oren van een Afrikaanse olifant zijn even groot als een laken. Olifanten hebben bruine ogen met hele lange wimpers. Alhoewel ze klein zijn vergeleken met hun kop. Olifanten zijn kleurenblind en zien niet zo goed in het zonlicht. Ze zien beter in donkere bossen. Olifanten kunnen elkaar herkennen als ze elkaar aanraken. Zo worden ze ook niet bang. Daarom staan ze als ze rustig ook lekker veilig tegen elkaar aan. De tong is 35 cm. 2 Soorten Er bestaan 2 soorten olifanten: de Aziatische en de Afrikaanse. Deze 2 soorten zijn ook weer onderverdeeld in een paar andere soorten. De Afrikaanse zijn onderverdeeld in: de bosolifant de savanne olifant de woestijn olifant De Aziatische zijn onderverdeeld in de: Srilankaolifant Sumatraanse olifant De bosolifant is het kleinste olifant in Midden- en West- Afrika. Zij hebben rechte slagtanden en ovale oren. Zij wegen 4,5 ton. En zijn 3,50 hoog tot de schouderlengte. Zij kunnen wel 4, 21 meter hoog worden. Het heet in het latijns ook wel: Loxota africana cyclotis. De savanneolifant is 6,4 ton en 3,6 meter hoog tot zijn schouder. Deze olifant leeft ook in midden en west Afrika. De allergrootste olifanten leven aan de geraamtekust in Zuid west Afrika. En wegen 7,3 ton en zijn 3,8 meter hoog tot schouderhoogte. De savanneolifant heet in het latijns: Loxota africana. De woestijnolifant is bijna hetzelfde als de savanneolifant. Alleen heeft de woestijnolifant langere poten. De srilanka olifant is even groot als de bosolifant en ook even zwaar. Deze olifanten hebben terecht hun naam want ze leven op Sri Lanka. De Aziatische olifant heet in het latijn: Elephas maximus. Dat betekent grote boog. De sumatraanse olifant is de kleinste van de Aziatische soorten. Hij is het lichtst van kleur en heeft minder roze plekken. De verschillen tussen de Aziatische en de Afrikaanse olifanten zijn het verschil in de vorm van de slurf. Een Pagina 3 van 5

4 Afrikaanse olifant heeft 2 vingers aan het einde van zijn slurf links, terwijl een Aziatische er 1 heeft aan het einde rechts. De Aziatische heeft ook een bolle rug en een aflopend voorhoofd, maar de Afrikaanse heet een puntig voorhoofd en een holle rug. Ze zijn dus makkelijk uit elkaar te houden. De slagtanden van een Aziatische bul zijn ook iets korter dan die van de Afrikaanse bul. Aziatische baby olifantjes hebben ook meer haar op hun rug dan de Afrikaanse. 3 Opvoeden Als een olifant 10 tot 20 jaar is kunnen ze gaan paren. Het mannetje gaat dan op zoek naar een vrouwtje. Als het vrouwtje wil paren noemen we dat de bronstig. Ze kunnen niet het hele jaar paren. Dat kan maar 2 tot 6 dagen. Maar als ze dan niet paart, wordt ze 16 weken later weer BRONSTIG. De bul kan wel makkelijk te weten komen of het vrouwtje bronstig is. Als zij in de bronsttijd is geeft ze geuren af en maakt rare geluidjes. Zo lokt ze dus ook mannetjes. Als er een mannetje op af komt dan loopt het mannetje achter het vrouwtje aan. Als het vrouwtje het mannetje nou helemaal niets vind loopt ze snel weg. Dat is makkelijk want een vrouwtje kan sneller lopen dan het mannetje. Maar is het mannetje wel aantrekkelijk, dan blijft ze lopen en heel de tijd over haar schouder achterom kijken. Het mannetje gaat dan met zijn slurf over het lichaam van het vrouwtje. uiteindelijk wil het vrouwtje paren en dan blijven ze een paar uur tot een paar dagen bij elkaar. Een vrouwtje is 22 maanden zwanger. Tijdens de paring gaat het mannetje op 2 achterpoten staan. Hij leunt met zijn hele gewicht op de rug van het vrouwtje. De paring duur 2 minuten. Dan is de baby olifant geboren. Meestal worden de baby s in een groep geboren en zorgen ze ook samen voor het olifantje. Zijn moeder geeft hem 6 maanden melk, en beschermd hem tegen vijanden, zoals leeuwen of tijgers. Als zijn moeder hem melk geeft, zuigt de olifant zijn melk uit de borst van zijn moeder. De melk is dun en waterig maar ook erg voedzaam. De olifant moet natuurlijk leren zijn slurf te gebruiken. Als hij hem nog niet goed gebruikt dan struikeld hij erover of gaat hij erop zuigen. Daarom oefent een olifantje daarop maar dat kan maanden duren. Maar doordat hij zijn slurf nog niet zo heel goed kan gebruiken, kan hij ook nog niet zo goed drinken. Daarbij helpt zijn moeder hem. Ze zuigt water met haar slurf en spuit het in de mond van de kleine olifant. Ook moet de olifant leren eten. Na een paar maanden steekt het kalf soms zijn slurfje in de bek van de moeder een voelt welke planten eetbaar zijn. Als ze niets te doen hebben spelen ze of onderzoeken ze. Ze spelen met elkaar door een beetje te stoeien en heel de tijd achter elkaar aan te rennen. Maar ze pakken ook allerlei voorwerpen op en zoeken uit wat het is. Tot hun 6e blijven ze bij de kudde. Dan verlaten ze de groep en zijn ze al weer volwassen. 4. Een dag uit het leven Een familie van olifanten bestaan uit moeders en kinderen. De groep bestaat uit 20 tot 30 olifanten. De groep word geleid door een oud, bazig vrouwtje. Zij heet de matriarch. Zij neemt alle beslissingen in de groep. Ze zorgt voor de gezondheid en veiligheid. De olifanten blijven hun hele leven bij elkaar. Tot ze natuurlijk dood gaan of dat de groep te groot word en ze met 2 groepen verder gaan en dan word de 2e groep geleid door de oudste dochter van de leidster. Mannetjes verlaten HUN groep als ze tussen de 10 tot 16 jaar oud zijn. Een echte groep kan je het niet noemen. Ze leven met z n ²en of ³en bij elkaar. Als olifanten eten houden ze hun ogen in de omgeving en zoeken met hun slurf naar het voedsel. Dit blijven Pagina 4 van 5

5 ze doen totdat de matriarch klaar is met eten. Verder houd zij de wacht. Ze eten zo n 16 uur per dag. Ze slapen 2 per dag. Een paar uurtjes. Bij elkaar ongeveer 4 uur. In de ochtend en in de middag. s Nachts zijn ze wakker. Ze slapen meestal op hun zij. Olifanten maken voordat ze liggen een soort kussen op de grond. Er is ook bekend gemaakt dat olifanten snurken. En dat klinkt wel iets harder dan het snurken bij ons. Voor de kleintjes is er een speelkwartier. Elke dag spelen ze even met elkaar. Ze klimmen over elkaar heen worstelen met hun slurven, duwen elkaar en rennen achter elkaar aan. De oudere olifanten gaan dan bij een waterpoel staan en kletsen wat. 5. Records Het hoogst Met een gemiddelde schouderhoogte van 3 tot 3,7 meter is de Afrikaanse olifant het grootste landdier dat nu leeft. Het record staat op naam van een in Namibië geschoten stier van 4,2 meter hoog. De Aziatische record houder is nog in leven en groeit nog steeds. De mensen die hem in Nepal zagen schatten dat hij nu 3,6 meter hoog is. Het zwaarst Een volwassen stier van de Afrikaanse olifant weegt zo n 4 tot 7 ton. Het vrouwtje rond 3 ton. Het allergrootste exemplaar is in Angola vermaard. Deze kolossale stier woog meer dan 12 ton. Het maximum van de Aziatische olifant ligt tegen de 8 ton. Het langst Van het puntje van de slurf tot het einde van de staart meet een Afrikaanse stier zo n 9 meter. De superolifant uit Angola haalde 10,6 meter. Een Aziatische olifant haalt ongeveer een lengte van 8 meter. De grootste oren De oren van een Afrikaanse olifant zijn de grootste van alle dieren. Van onder tot boven zijn ze soms wel twee meter lang. De langste tanden Ook de slagtanden van de olifant zijn de grootste ter wereld.ze groeien met een snelheid van ongeveer 17 cm per jaar. Een olifant zou dus aan het eind van zijn leven een tand kunnen hebben van bijna 10 meter. Maar ze slijten ook, waardoor ze binnen de perken blijven. De grootste lengte die een stoottand van een Afrikaanse olifant ooit bereikte was 3,5 meter. Pagina 5 van 5