Travel Trends vakmensen over de reissector in 2013

Transcriptie

1 Travel Trends vakmensen over de reissector in 2013

2 10 vakmensen over de reissector in 2013 Luc Coussement Tui Travel België Ronny Fierens De Reisspecialist Mark De Vriendt Garantiefonds Reizen Anna Pollock Conscious Travel Philip Timmermans Sundio Group Belgium Jan Peeters Travel360 Olivier Dujardin Travelmedia Simone Pullens Creneau International Debbie Pappyn Reisjournaliste Herman Konings nxt

3 Twitter mee over Travel Trends 2013 via #traveltrends13

4 Welkom in de toerisme-arena Luc Coussement Chief Digital Officer TUI Travel België

5 VAARWEL Heel kort, vlak voor het jaareinde even achterom kijken. Niet te lang want dat ligt niet in mijn aard, net lang genoeg om de belangrijkste lessen in mijn reiskoffer 2013 mee te pakken is een bewogen jaar gebleken. Het lijkt op een kabbelende rivier met schuimkopjes op enkele golven en overspoelde oevers aan beide zijden; er is in onze toerisme sector nogal wat gebeurd. Om er maar eentje, bovenop het lage consumentenvertouwen te noemen; de afschaffing van het reisbureaudecreet. Dit transformeerde onze kabbelende rivier om tot een vervaarlijke Tsunami waarvan de schuimkoppen, de gevaarlijke onderstromen en draaikolken nog steeds aanwezig zijn... OP NAAR 2013! Heel wat stroomversnellingen voor ons, heel wat uitdagingen te nemen. Centraal, meer dan ooit onze reiziger, omgeven met technologie in evolutie aan Warp-speed, gestuwd en gedragen door het geliefde sociale netwerk en gegidst door de zoekmachines van deze wereld. Die reiziger verzucht naar erkenning en herkenning in de binaire wereld van het digitaal, experimenteert in functie van de mogelijkheden van het moment, wil verleid worden en geeft steeds meer toe aan de onafwendbare aantrekkingskracht van de warme geborgenheid van het klassieke interactiemodel, in een modern kleedje weliswaar.

6 Dit wordt onze toerisme-arena, een arena waarin de reiziger bepaalt hoe hij zich als consument naar ons toe zal gedragen. Waar en wanneer hij zal toehappen, consumeren, verteren en recycleren. Een arena waarin we op het juiste moment op de juiste plaats zullen moeten zijn om ons te profileren op maat van de reiziger. Een arena waarin onze toerismesector de digitale technologie net genoeg zal moeten omarmen in functie van de wens van De klant van Een arena waarin we met heel veel passie voor ons product de balans zullen moeten vinden tussen het perfecte digitale informatiewoud en het onwaarschijnlijk warme aantrekkingsveld van de oer-klassieke menselijke interactie. Tot slot een arena waarin de touroperators en de reisagent de handen in elkaar zullen moeten slaan om er als tandem te staan voor het inlossen van onze servicebelofte naar die steeds kritischer en beter geïnformeerde Reiziger. Geen tijd dus om te twijfelen aan de identiteit van onze sector; handelen is de boodschap! Het belooft een uitdagende en spannende afdaling te worden doorheen Succes!

7 Ook uw gemoedsrust verdient vakantie in 2013 Mark De Vriendt Algemeen Directeur Garantiefonds Reizen

8 Tal van redenen waarom 2013 een jaar is met grote mogelijkheden, maar mogelijk ook moeilijkheden. vooruit, en biedt/bood het de zo gezochte consumentenbescherming, ook al voor de afschaffing van het reisdecreet in Vlaanderen. Het pas geïntroduceerde waarborglabel is de Het Garantiefonds Reizen is meer dan ooit partner en ankerpunt van de reissector, voor zowel touroperators, als voor reisagenten. Met perfecte eerste stap naar een algemeen aanvaard kwaliteitslabel dat de consument de weg wijst naar betrouwbare reispartners. een gloednieuwe site, een flitsend logo én een waarborglabel voor de aangesloten leden, biedt het Garantiefonds Reizen een zekerheid in onzekere tijden. Het Garantiefonds Reizen is al lang pleitbezorger voor een gelijkaardige consumentenbescherming voor lijnvluchten en biedt zelf reeds bescherming bij verkoop van Ook voor de consumenten staat het Garantiefonds als een huis (van vertrouwen). De nieuwe site is dynamisch en uiterst gebruiksvriendelijk. Het biedt de bewuste reiziger de kans om zich te verzekeren van seat only, in casu deze verkocht door een airline-onderdeel van een verzekerde touroperator. Aldus wordt er een stukje extra zekerheid aangeboden die de rest van de luchtvaartmarkt niet biedt. gemoedsrust op reis door een overzicht te bieden van alle gewaarborgde leden en voor wat zij verzekerd zijn. In 2013 wil het Garantiefonds Reizen de aangesloten leden naast de site en logo/label ook helpen met G-trainingen, bedoeld om de Daar waar zelfregulering het modewoord schijnt te zijn, is het Garantiefonds Reizen jaren reisagent te informeren over wat wel en niet mogelijk is binnen het kader van het

9 Garantiefonds Reizen, maar ook hoe de reisagent deze info kan gebruiken als verkoopargument. De eerste trainingen blijken kan het Garantiefonds Reizen het onderwerp wél positief benaderen, en pijnlijke situaties in de reissector helpen voorkomen. een groot succes, en het Garantiefonds Reizen krijgt nu aanvragen voor extra vormingen spontaan binnen. Het Garantiefonds Reizen staat garant voor snelle en efficiënte interventies in geval van faillissement. De ongemakken voor de Het Garantiefonds Reizen werkt met een uiterst gespecialiseerd team, met veel ervaring en grote know how. Zij verlenen graag goede raad, extra informatie en tips. consumenten worden tot een minimum beperkt. Het Garantiefonds Reizen heeft dit keer op keer bewezen in eerdere schadedossiers. Door zijn proactieve rol via de permanente screening van reisbureaus helpt het Garantiefonds Reizen om op een financieel gezonde basis te werken, waardoor er minder faillissementen zijn. Het is niet fijn om over een faillissement te praten, maar het gebeurt wel elke dag: van faillissementen van grote (auto)bedrijven tot de recordstatistieken die Graydon maandelijks naar voren brengt, met negatieve outlook op Door zijn 2013 wordt, volgens het Garantiefonds Reizen, een jaar waarin we, in afwachting van de werkelijke afschaffing van het Vlaamse reisdecreet op 1 januari 2014, nog meer nieuwe aanbieders op de markt zullen zien verschijnen, en waarin we, gelet op de magere economische vooruitzichten, zeer waakzaam zullen moeten zijn. De betrouwbare nieuwe spelers zullen, na een objectieve evaluatie, welkom zijn bij het Garantiefonds Reizen. preventieve, transparante en objectieve aanpak

10 De wijze waarop de sector zijn marktaandeel kan veilig stellen en daardoor zoveel mogelijk consumenten beschermen, zal bestaan uit creativiteit, solidariteit en samenwerking. Solidariteit en samenwerking binnen de sector, tussen de sector en de overheden, maar zeker ook tussen de verschillende beroepsverenigingen in beide taalgebieden, met een eensgezinde positieve boodschap. Samen sterk in het voordeel van de consument.

11 Ruimte voor een multiproductspeler? Philip Timmermans Managing Director Sundio Group Belgium

12 Colruyt, Aldi, Lidl zetten in de Benelux reeds hun eerste stappen met het aanbieden van reizen. Connections verkoopt ondermeer ook reiskoffers in hun belevingsshop te Antwerpen. Axivate Capital, de investeringsmaatschappij achter Zoover, nam recentelijk een belangrijk aandeel in Corendon en nam in december ook alle activiteiten in België en Nederland van het bekende postorderbedrijf Neckerman.com over. De topman van het bedrijf verklaarde de overname ondermeer als volgt: Het gaat om e-commerce, dat is de toekomst en ook nog zij hebben het product, wij hebben de kennis van de marketing. Als dan vervolgens ook de nieuwe reisbureau-wetgeving in voege treedt, is de kans groot dat het ABTOmarktaandeel voor standaard producten de komende jaren nog sterker onder druk zal komen te staan (lees: zal dalen?). Afgaande op bovenstaande mag je rustig stellen dat de definitie van een reisbedrijf, en dan maak ik zelfs niet meer het onderscheid tussen een reisbemiddelaar en reisorganisator, sterk aan het vervagen is. Wordt deze definitie steeds ruimer? Zullen er in de nabije/verre toekomst dan ook spelers opduiken die een zeer ruime productportfolio aanbieden zoals uit de verkoop van ondermeer electronica, kledij, reizen,... Worden de Bol.com, Coolblue.be, Amazon.com van deze wereld de belangrijkste collega s en Google.com de grootste concurrent?

13 Om die kans (of voor sommige een bedreiging) in te schatten, moeten wat mij betreft volgende drie belangrijke pijlers geanalyseerd worden: Product Marketing IT In welke mate is het product dat aangeboden wordt en gevraagd wordt door de klant (opgelet, dit is niet altijd hetzelfde) makkelijk beschikbaar om te kunnen aanbieden als leverancier. Belangrijke elementen hier zijn ondermeer beschikbare stock, prijs en inhoud van het product. Is de toetredingsbarrière voor een nieuwe speler voor een product dat door alle reisorganisaties wordt aangeboden aan quasi dezelfde prijs zeer laag? Ik denk het wel! Wat zou de impact zijn als H&M start met de verkoop van reizen via hun site? We weten dat ze ongetwijfeld een groot aantal bezoekers per dag hebben op hun site, we weten dat de klant hen een zeer goede prijs/ kwaliteit toedicht, we weten dat het merk veel fans heeft. Zouden ze er dus qua marketing een succes-story van kunnen maken? Ik denk het wel! Tenslotte heb je de IT-kant waar zowel back- als frontoffice een zeer belangrijk gegeven zijn. Hoe praten de systemen van de producent (vb een hotelier) met de website zodat ondermeer steeds aan de beste/juiste prijs verkocht wordt en archaïsche zaken zoals een boeking op aanvraag niet meer mogelijk zijn.

14 Is de communicatie-flow met de klant duidelijk? Schept deze vertrouwen bij de klant? Zijn de CRM-tools voldoende ontwikkeld?... Zijn er bedrijven buiten onze sector die over dergelijke performante systemen beschikken? Ik denk het wel! Moeten wij nu schrik hebben dat onze nieuwe collega s en concurrenten de bestaande reisbedrijven gaan platwalsen? Ik denk het niet! Mijn boodschap is echter wel dat éénieder die succesvol reizen wil verkopen moet trachten uniek te zijn op minstens één van deze pijlers. Voorbeelden op de Belgische markt zijn legio en worden zelfs als benchmark gehanteerd op Europees niveau!

15 De reisondernemer is terug Olivier Dujardin Gedelegeerd bestuurder Travelmedia

16 Recent las ik een blogpost van Seth Godin (als je zijn blog nog niet volgt, start er dan nu meteen mee) met daarin de uitspraak : When everyone has access to the same tools, then having a tool isn t much of an advantage. De reisondernemer van de toekomst verkoopt bovendien geen reizen meer. Hij verkoopt wél inspiratie en dromen. Hij verkoopt comfort en service. Hij verkoopt kennis en passie. Als expert, als vakman. Hoog tijd om zélf jouw advantage uit te werken, zegt Godin. Het kan je netwerk zijn, je expertise, je attitude en zelfs je kijk op de reisbranche. En daar haak ik graag mijn trend voor 2013 op in. Als je het niet alleen kan, zoek dan allianties. Versterk jezelf met collega s of met slimme freelancers die ook goesting hebben. Grootkapitaal is niet vereist. Maar wel gezond verstand en energie. In grote dosis als het kan. Onze sector heeft dringend nood aan meer ondernemerschap. Aan entrepreneurs. En aan intrapreneurs zij die ondernemen binnen een bedrijf als werknemer. Mensen, en daarom Ondernemerschap is vitaal voor hoognodige innovatie in onze sector. Wanneer zet jij de stap als entrepreneur of intrapreneur? Het liefst nu meteen. niet noodzakelijk structuren, die de vinger kunnen leggen op hun eigen unique selling proposition. Dat kan een bestemming zijn, een concept, een service of een eigenzinnig distributiekanaal. Claim je niche. Er zijn online en offline heel wat creatieve mogelijkheden om je als een expert te profileren.

17 Foto : David De Vleeschauwer DE 4 REISTRENDS VAN DEBBIE Debbie Pappyn Reisjournaliste

18 TREND 1 MEER EXPERIENTIAL TRAVEL noorden van Canada op drift-ijs expeditie meeneemt. Of kleine luxehotels zoals San Een klinkende en chique naam die niet meer wil zeggen dan reizen op een uitzonderlijke manier, naar even uitzonderlijke plekken. Ofwel reizen met meer diepgang naar intensere plaatsen op de wereld. Dit jaar vond bijvoorbeeld voor de 4de keer Pure Life Experiences plaats in Marrakech. Deze Experientiel Travel Trade Show by invitation only is the place to be voor reisagenten op zoek naar unieke producten die hun veeleisende klanten zeker zullen charmeren. Enkel standhouders die bijzondere en vaak kleinschalige (luxe)producten verkopen, worden toegelaten. Enkel de beste reisagenten die mikken op luxe reizigers die anders willen reizen, worden uitgenodigd. In tegenstelling tot bekende luxereisbeurzen zoals ILTM in Cannes, zie je op Pure geen grote namen of merken zoals Ritz Carlton of Singapore Airlines. In de plaats staan hier operators zoals Arctic Lorenzo Mountain Lodge in de Dolomieten van Italië. Alles draait rond kleinschaligheid en oog voor detail. De reisbeurs Pure zit er niet naast met de keuze van dit thema. Ze raakt een gevoelige snaar bij zowel de reisagent, de internationale media die ook (op strikte basis) worden uitgenodigd als de klant zelf, die via zijn agent of reis designer zal kennismaken met dit uitzonderlijke aanbod. Want tegenwoordig wil de slimme reiziger, met wat meer budget, vaak net dat extraatje meer. Een rondreis in Myanmar en logeren in de beste hotels, ja, maar ook een ballontocht over Bagan, het mooiste tempellandschap van dit land. Misschien wil de experimentele reiziger ook naar Antarctica maar wel op een originele manier. Vliegen vanuit Chili bijvoorbeeld met Antarctica XXI en op 2,5 uur op het witte continent landen om dan een expeditiecruise te doen. Korter, krachtiger en intenser. Kingdom die reizigers tot in het hoge, Arctische

19 TREND 2 ZICH KLAARMAKEN VOOR DE BRIC REIZIGER Westhoek die het slim aanpakt (en misschien enkele Chinese, Russische of Braziliaanse woordjes leert). Een oergezellig en traditioneel In het Engels krijgen ze de veelzeggende naam the new emerging markets, oftewel landen waar twintig jaar geleden niemand naar om keek (op vlak van reizigers met budget) en die nu op het verlanglijstje van veel hotels en reisorganisaties staan. Ze worden ook wel de BRIC-landen genoemd: Brazilië, Rusland, India en China. De komende jaren zullen reizigers met stevige budgeten Europa overspoelen, niet alleen om het te bezoeken maar vooral om te shoppen. De dure merken en labels zijn hier interieur combineert met perfecte service en voortreffelijke streekgerechten. En the best beer in the world de West-Vleteren Sint Sixtus 12 graden aanbiedt, zal scoren bij de BRIC s. Ze worden er naartoe gebracht met de limo natuurlijk, voor of na hun bezoek aan Brugge, Brussel, Antwerpen of wie weet, Parijs. Budget speelt voor deze reiziger niet zo een rol, wel het straf verhaal waarmee ze naar huis keren, naast een nieuwe Louis Vuitton handtas en Chanel maatpakje natuurlijk. goedkoper dan in de thuislanden en steden zoals Parijs, Londen, Frankfurt, Milaan en Madrid zullen om deze BRIC reizigers vechten. Logeren doen ze natuurlijk in luxehotels met TREND 3 DIGITAAL DETOXEN IN BLACK HOLE RESORTS een voortreffelijke service en eten doen ze ofwel in de sterrenrestaurants of op plaatsen waar de real deal wordt geserveerd in een authentieke setting. Om een Belgisch voorbeeld te geven: Een restaurantje in de De grootste luxe van de 21ste eeuw zal eruit bestaan om even van de wereld te verdwijnen. Trend watchers zijn het er over eens, digitaal detoxen en black hole locaties worden straks

20 even significant als de Slow Food beweging. Of misschien nog belangrijker? Steeds meer resorts bieden hun klanten digital detox pakketten aan. Mediteren of yoga is niet meer genoeg. De geest een time-out geven van de digitale wereld wordt een noodzaak. Lake Placid is een bekend skigebied op enkele uurtjes van New York City. Om de zakenmensen uit The Big Apple die steeds online of bereikbaar moeten zijn een hart onder de riem te steken, lanceerde het Lake Placid Resort hun Check-In to Check-Out pakket. Bij het inchecken moeten alle telefoons, ipads, laptops of andere digitale toestellen aan de recepties worden afgegeven en verdwijnen ze in de kluis. In de chalets is er geen tv maar een open haard, er is prachtig zicht over het meer en je vind er een selectie van New York Times bestsellers om te lezen. In Europa biedt het LifeHouse Country Spa hotel in Engeland ook een detox pakket aan, speciaal ontworpen voor overstreste managers. Iedereen moet de smartphone droppen in de BlackBerry Crèche waarna er kan genoten worden van massages, lekker eten en het buitenleven. Reisorganisaties krijgen meer en meer de vraag van hun klanten om ze naar plaatsen te sturen waar er absoluut geen ontvangst is. Extreem disconnecten en ondertussen een mooi plekje van de wereld ontdekken. De Belgische/Nederlandse Afrikaspecialist Thika Travel stuurde onlangs klanten op zoek naar stilte naar Jack s Camp in Botswana. Compleet weg van de wereld op de Makgadikgadi zoutpannen in de Kalahariwoestijn. St. Vincent & Grenadines, een handvol van de meer onbekendere eilanden in de Caraïben, mikken ook op de reiziger die een tech-vrije vakantie wil. Compleet unpluggen voor de rest van de wereld is hun slogan oftewel going cold-techy. Gasten worden vriendelijke gevraagd om al hun elektronische apparaten bij het inchecken af te geven. De meeste hotels op deze eilanden hebben ook geen tv op de kamer. Wie een Digital Detox pakket boekt, krijgt zelfs een workshop van een lifecoach die het digitaal dieet nog wat beter

21 uitlegt. Het Palm Island resort in de Grenadines was trouwens een van de eerste eilanden waar in het hotel gsm-gebruik compleet verboden is. Stilte en rust zijn hier verplicht. Mandalay. Andere trekpleisters van blacklist landen zijn Cuba, Libië en Noord-Korea. Veel reiziger en reisagenten weten nog steeds niet dat Noord-Korea een gemakkelijke bestemming is. Zeker wanneer je de trips via Koryo Tours boekt, een Britse organisatie die al TREND 4 DE ROEP NAAR VERBODEN LANDEN OF STREKEN meer dan 15 jaar toeristen in dit land meeneemt. Een visum krijg je in minder dan een week, trips vertrekken met de trein of het Stonden deze landen tot voor kort op veel black lists, dan staan ze voor 2013 op veel bucket lists van avontuurlijke (en ruimdenkende) reizigers. Myanmar is een schoolvoorbeeld. Tot vorig jaar was het zelfs nog moeilijk om er naartoe te reizen met trage en omslachtige visum procedures, minder vluchten plus natuurlijk het gegeven dat veel toeristengeld naar de corrupte regering gaat. In 2012 veranderde de situatie met vlottere visumaanvragen, vluchten zoals Qatar Airways die zelfs Brussel via Doha met Yangon verbinden en Air Asia die nu vanuit Bangkok niet alleen op Yangon vliegt maar ook op vliegtuig van uit Beijing en duren van enkele dagen tot zelfs drie weken. Je reist in groep of individueel maar altijd met (verplichte) begeleiding van een gids en chauffeur. Nog zo een voorbeeld van vroeger off-limits tot tegenwoordig meer bereikbaar is Frans Congo met de opening van zijn allereerste safari lodge door Wilderness Safaris. Wie de fantastische lowland gorilla s wil zien, moet naar hier reizen. Brazzaville is verrassend rustig en totaal niet zo onveilig zoals Kinshasha aan de overkant van de rivier. Air France vliegt als een van de enige grote, Europese carriers op deze stad en ziet een stijging in het aantal leisure bezoekers.

22 Het is duidelijk een Afrika-bestemming die de connaisseur of de early adopter reiziger zal aanspreken Debbie Pappyn studeerde toerisme en journalistiek en schrijft bijna 10 jaar over toerisme en reizen voor titels zoals De Morgen en De Tijd in België plus buitenlandse publicaties zoals Monocle in UK, Reforma in Mexico, Gourmet Traveller in Australië, Traveller s World in Duitsland. Ze reist bijna fulltime de wereld rond en is ook een consultant voor reisagenten in Benelux met rapporten en advies over de mooiste plaatsen en meest unieke reisproducten. Ze licht op haar website een tipje van de sluier.

23 De najaarsperiode is klassiek het moment van alle travelcongressen. Zowel die van samenwerkingsverbonden, beroeps-verenigingen, rond e-commerce of internationale trends. Een moment van bezinning en reflectie, maar vooral ook een blik op de toekomst. Of het nu het Selectair-congres, VVR-congres, TravelNext, Travel2012 of PhoCusWright is, één ding hebben ze allen gemeen: men tracht de toekomst te voorspellen. Een toekomst, die voor travel meer nog dan voor geheel onze voorthollende maatschappij, zeer snel evolueert. Steeds weer krijg ik op die congressen dan ook het gevoel dat het allemaal zo snel evolueert dat niemand nog echt kan volgen. Ronny Fierens Zaakvoerder De Reisspecialist We gingen in razendsnel tempo van offline naar online, van eenvoudige e-commerce naar de meest exotische apps, naar alles in the cloud, mobile en verder. Met steeds nieuwere technologieën en een aantal razend interessante start-ups die alle klassieke spelers degraderen tot toeschouwers. Om stil van te worden. Of toch niet. Heel veel boeiende nieuwe spelers en technologische hoogstandjes verbazen ons, worden opgevoerd op alle congressen, forums, sociale media en in tal van magazines. Maar over hoeveel van deze spelers, gadgets, apps,... spreken we

24 volgend jaar nog? Hoeveel doorstaan er de tand des tijds en wat hebben ze gemeen? Als we kijken naar de blijvers, zowel in travel (vb. Ryanair, Booking.com) als daarbuiten (vb. Apple) of naar nieuwe, echt succesvolle initiatieven (vb. Airbnb) hebben ze één zaak gemeen: ze houden het allen eenvoudig, keep it simple! Ryanair verkoopt eenvoudige vluchten van punt A naar B. Booking.com verkoopt simpele hotelovernachtingen. Coolblue geef je eenvoudig advies. Apple maakt technologie heel gebruiksvriendelijk. Airbnb biedt je een dak boven je hoofd. Met heel eenvoudige vragen: wie, wat maar vooral waar en wanneer geven ze je dadelijk praktische oplossingen, zonder veel franje. En dat is mijns inziens de sleutel tot hun succes. De manier waarop ze zelf hun product banaliseren. Apple goochelt niet met de specificaties (snelheid van de processors, geheugenruimte, aantal slots,...) van hun producten maar met de onbegrensde mogelijkheden, het mooie uiterlijk, de gebruiksvriendelijkheid. Men maakt het product menselijk. De manier ook waarop

25 Booking.com en zeker Airbnb je eenvoudig door hun heel breed aanbod een keuze laat maken. De manier waarop Airbnb vertrouwen wekt (reviews en heel intelligent gebruik van sociale media) in een op zich bijna oncontroleerbaar product (privéverhuringen) is schitterend. En net daarin ligt volgens mij de belangrijkste uitdaging, maar zeker ook de belangrijkste trend voor de toekomst. Houd een travel product doorzichtig en eenvoudig en gebruik de nieuwe technologieën om dit te ondersteunen, niet voor de technologie op zich. Offline kan je heel breed gaan in advies en tools, online moet je dit kanaliseren en mobile moet je het bijna banaliseren. En aangezien online en zeker mobile enkel nog aan belang zullen winnen, wordt mijn motto keep it simple enkel nog belangrijker.

26 Conscious Travel: on waking up to a better world Anna Pollock Founder Conscious Travel

27 Obviously I don t believe that the world will end on December 21 st 2012 (as some interpretations of the Mayan prophecies suggest) or I wouldn t bother to share these thoughts with Travelmedia 360. But I do think that, in years to come, we ll look back at 2012 and recognize that it marked a watershed, a tipping point and a huge shift in human consciousness and priorities. The biggest change driver of the century remains climate change and, just because it hasn t been given much media attention of late, don t think that the challenge is overrated. I am confident in suggesting that by mid 2013 any topics related to climate change (and there will be many) will and should dominate the headlines with or without Al Gore-type proponents might be the year when the scientific community gets its voice back, driven almost to desperation because scientists are first to see and experience the evidence that time is running out for humanity to make a huge course correction. A mounting body of scientific evidence of a warming world combined with the continuation of extreme weather events will accelerate a shift in awareness and priorities at all levels. You know there s a problem when somewhat stuffy and certainly conservative organizations like the International Energy Authority (IEA), The World Bank, and several of the top accountancy-based consulting firms start clanging alarm bells. I won t spoil your Christmas cheer with the details now you can visit Conscious.Travel for updates on this subject. Suffice to say that we re running out of time in which to get off a train that is heading towards unacceptable levels of warming. So instead of making predictions, I am going to exercise the tradition of making three wishes under the star that sits on top of the Christmas Tree. I would like 2013 to emerge as the year in which the global tourism industry woke up, grew up and stepped up.

28 Waking up means ceasing to sleep walk, breaking the trance and letting go of the belief that tourism s only destiny is to get bigger (grow in size) without thought of getting better generating higher value in the sense of higher yields, deeper, richer satisfaction, greater stability and more net benefit to host communities. We need to get off the industrial merry-go-round that has us chasing more volume in response to diminishing returns. Growing up means leaving the self-obsessed irresponsibility of adolescence and becoming mature members of society in which we ask less what can my country do for me? and more what can and must we do to help our country? We ll come to see that the concept of sustainability as in to endure or continue indefinitely simply isn t natural! Nothing stays the same in nature, where there are no straight lines either. Nature is always on the move, always developing in a constant exchange with its environment. Through a process of adaptation and innovation it evolves becoming ever more complex, beautiful and diverse; creating ever more opportunities for life to flourish. So must tourism. Stepping up means action and activism. Every sector of the human economy will be asked to re-think itself in order to live within the constraints set by an amazingly powerful but very finely tuned ecological system. Those destinations with groups of hosts who come together in community to address the issues of resilience, self sufficiency and prosperity together will be the ones which build the capacity to survive and thrive in a period of volatility, unpredictability, complexity and ambiguity.

29 All it will take is for a small group of restless, curious, concerned, creative, often crazy yet caring hosts to come together and commit to truth telling and fierce questioning and the evolutionary process will be ignited. The one thing I know about Belgium and Holland is that you have plenty of people who fit that leadership profile and a history of creatively adapting to a changing world so your future is actually very positively exciting.

30 Nieuwjaarsbrief van een klant aan de reisindustrie Jan Peeters Oprichter Travel360 Beste reisindustrie, Temidden van dit spervuur van trends, voorspellingen en toekomstgerichte uitspraken zou ik graag even persoonlijk het woord tot u richten. Ik krijg immers de indruk dat u, beste reisindustrie, vaak een vreemd en eenzijdig beeld van mij hebt. En dat wil ik graag even bijstellen.

31 Ik ken u. Al jaren. U kent mij niet. Ach, u probeert wel een beeld van mij te krijgen, hoor. U probeert - vaak krampachtig - labels op mij te plakken. Soms zijn die best wel grappig. all-in klant vind ik persoonlijk de leukste. Maar ook business traveler of vroegboeker zijn minstens voor interpretatie vatbaar. Onlangs sprak één van uw leden mij nog aan met beste familie. Tja. Beste reisindustrie, ik hou van uw producten. Ze doen mij dromen, ze zetten mij aan tot opzoeken van informatie, ze zorgen ervoor dat ik fantastische ervaringen meemaak. Ik praat dan ook vaak over die ervaringen met anderen. Als het een goede ervaring was, maar ook als het slecht was. Ik krijg echter zelden reactie van u. Dat begrijp ik, u hebt het ongetwijfeld druk. U zoekt wel vaak contact met mij, hoor, beste reisindustrie: ik krijg mails van u, ik kan niet om uw online en offline advertenties heen kijken en u bent meer en meer

32 aanwezig in sociale media. Uw boodschap tijdens deze contacten is staat u me even toe wat kritisch te zijn? dank hiervoor - redelijk eenzijdig. Als ik er zo over nadenk, kan ik 90% van uw boodschappen in twee woorden samenvatten: Boek nu!. Beste reisindustrie, mag ik u één goede raad geven? Stop met die boekingterreur. Mijn reizen, mijn vakanties, mijn hotelverblijven, mijn vluchten: ik beslis wel wanneer en hoe ik die vastleg. Soms lang op voorhand, soms op het laatste moment, soms via een coole app, soms in een winkel, soms langs uw website, soms meestal zelfs - via het kanaal dat mij op dat moment het snelste, of het leukste, of het gemakkelijkste lijkt. Om het met een legendarische filmquote te zeggen: Frankly, my dear, I do not give a damn. Dus, beste reisindustrie, als ik u één goede raad mag geven voor 2013: doe iets aan

33 uw eigen gewoontes. Als trend voor uw sector zou ik graag de volgende herkennen in het komende jaar: We will provide all the information we can in the most convenient way for our consumers to use, digest and spread. And after that, we will let the consumer do what the hell pleases him or her most. (Ik vond zelf dat het in het Engels net iets serieuzer klonk. Heb ik van u geleerd, trouwens). Beste reisindustrie, ik hoop dat ik u hier niet boos of bedroefd mee maakte. Geloof me, het is met de beste bedoelingen geschreven. Want u doet dat echt niet slecht, en uw producten zijn over het algemeen hun geld méér dan waard. Stop gewoon met zo krampachtig achter dat geld te jagen. Ik zal er u dankbaar voor zijn. Uw klant

34 Het reisbureau van de toekomst Simone Pullens Designer Creneau International