PAASHEUVELWEG BE AMSTERDAM TEL(020) FAX(020)

Transcriptie

1 T I H T I G PHUVWG B T T(020) FX(020) J V G

2 T I H T I G PHUVWG B T T(020) FX(020) J V G

3 IHU Blz. Voorwoord 5 lgemeen Gedeelte 7 - Inleiding - Jurispudentie eclame ode ommissie - uropean dvertising tandards lliance - Klachtenbehandeling 8 - eclame ode ommissie en ollege van Beroep 8 Beslissingen eclame ode ommissie 10 Beslissingen ollege van Beroep 11 antal klagers en uitingen 12 antal klachten en uitingen per categorie 12 antal klachten per categorie klager 12 antal klachten en uitingen per medium 13 antal klachten en uitingen betreffende vormgeving 14 antal klachten en uitingen per product 14 Bestuurssamenstelling 16 amenstelling Kamers I en II 17 amenstelling irect arketing Kamer 17 amenstelling Kamer voor udiovisuele eclame 18 amenstelling ollege van Beroep 18 secretariaat r P... ncion-kors, directeur r J.H.. Bouritius r.. de Gelder r.. Jolles J. orang-evius Y.. insma-chippers.j.. Thijssen-bel Inhoud 3

4 Voorwoord In 1998 was er een toename van klachten (1055) die werden ingediend bij de eclame ode ommissie. e klachten werden voornamelijk ingediend door consumenten. Ten opzichte van 1997 was er een verandering in de aard van de klachten in die zin dat er in % van de consumenten bezwaar maakten tegen de vorm van de reclame en niet tegen de inhoud daarvan. Het gebruik van geweld en sex in reclame was in 1998 een reden om te klagen. e klachten hadden o.a. betrekking op reclame voor mith chips arco Borsato helpt oma (33), tivoro maar ik rook niet (28), chiesser ondergoed, vrouw doet greep in mannenbroek. In 1998 kwam de eclame ode ommissie 36 maal bijeen. e ommissie deed 670 uitspraken. In 56% van de uitspraken werd vastgesteld dat de ederlandse eclame ode was overtreden. evrouw r P... ncion-kors, irecteur 5

5 Inleiding e in 1963 opgerichte tichting eclame ode heeft tot doel ervoor te zorgen dat in ederland op verantwoorde wijze reclame wordt gemaakt. Ter verwezenlijking van dit doel heeft het bestuur van de tichting eclame ode regels opgesteld waaraan reclame moet voldoen: de ederlandse eclame ode. e controle op de naleving van de ederlandse eclame ode wordt uitgeoefend door de eclame ode ommissie en in hoger beroep door het ollege van Beroep. e werkwijze van de eclame ode ommissie en het ollege van Beroep is vastgelegd in een reglement. Jurisprudentie eclame ode ommissie/ollege van Beroep. * Uitsprakenboek In het uitsprakenboek 1998 (deel I en II) zijn 518 uitspraken in verkorte vorm opgenomen. Voor deze boeken bestaat veel belangstelling bij reclamebureaus, advocatenkantoren, universiteiten, hoge scholen en openbare bibliotheken. * om Het aantal abonnementen op de verkorte uitspraken van de eclame ode ommissie en het ollege van Beroep in het om systeem van Kluwer atalex is van 734 in 1996 en 789 in 1997 gestegen tot 806 in uropean dvertising tandards lliance (). -werkbezoeken. In 1998 werd een werkbezoek gebracht aan Budapest en thene, teneinde meer inzicht te krijgen in het Hongaarse en Griekse systeem van zelfregulering op het gebied van reclame. In verband met de uropese eenwording is het van belang op de hoogte te zijn van de verschillende systemen opdat een soepele samenwerking in geval van klachten betreffende grensoverschrijdende reclame kan plaatsvinden. Grensoverschrijdende reclameprocedure. egelmatig verleent het secretariaat van de tichting eclame ode aan buitenlandse zusterorganisaties haar diensten bij klachten die betrekking hebben op grensoverschrijdende reclame. Het merendeel van de verleende diensten bestaat uit het doorzenden van verzoeken tot verwijdering van de naam van de geadresseerde uit zogenaamde mailinglists en het doorgeven van informatie met betrekking tot de vestigingsplaats van adverteerders en verzendhuizen. In één geval heeft de besloten een klacht van een ederlandse klager niet door te zenden naar de uitse zusterorganisatie, maar zelf te behandelen. Het betrof een mailing voor een uitse loterij. e eclame ode ommissie was van oordeel dat nu de reclame in de ederlandse taal was gesteld de reclame geacht moet worden mede te zijn gericht op ederland en de reclame om die reden diende te voldoen aan de ederlandse eclame ode. 6 7

6 Klachtenbehandeling Toewijzing door de voorzitter In 1998 heeft de voorzitter van de eclame ode ommissie 17 maal gebruik gemaakt van zijn bevoegdheid een klacht direct toe te wijzen. In 11 gevallen betrof het de ode Verspreiding ngeadresseerd eclamedrukwerk (ode V). In 6 gevallen was sprake van de vermelding van pk s in reclame voor personenauto s in plaats van de voorgeschreven kw. Terzijdelegging door de voorzitter In 1998 heeft de voorzitter van de eclame ode ommissie in totaal 235 klachten terzijde gelegd, dat wil zeggen niet in behandeling genomen (IB) omdat de voorzitter van oordeel was dat de eclame ode ommissie de klacht niet zou toewijzen. Tegen een dergelijke beslissing hebben 11 klagers beroep ingesteld. aarvan zijn 4 klagers in het gelijk gesteld en heeft de eclame ode ommissie alsnog bepaald dat de betreffende reclame-uitingen in strijd waren met de ederlandse eclame ode. Identieke klachten In 1998 heeft de voorzitter van de eclame ode ommissie op grond van artikel 8 3 van het eglement 115 klachten van dezelfde aard of strekking niet in behandeling genomen, teneinde vertraging van behandeling te voorkomen. In die gevallen werd de uitspraak ter informatie aan de klagers gezonden. Het betrof 22 reclamecampagnes waarvan de meest spraakmakende reclame-uitingen waren: mith chips arco Borsato helpt oma (33), tivoro maar ik rook niet (28), chiesser ondergoed, vrouw doet greep in mannenbroek (21) Prijzenfestival Garant- -atic, win een auto (8), Friesland oberco ythm drinkontbijt/pistool (5), ieuwe evu, nieuwe waarden/hitler kloon (3), ederlandse Hersenstichting Bent u wel goed bij uw hoofd (2), de mersfoortse verzekeringen scène op begraafplaats (2) en Zurich verzekering afbeelding blote borsten (2). eclame ode ommissie en ollege van Beroep 1998 Vergaderingen eclame ode ommissie en ollege van Beroep In 1998 heeft de eclame ode ommissie 36 maal vergaderd. aarvan waren 9 zittingen van de irect arketing Kamer. Kamer I en II kwamen 27 maal bijeen. In deze kamers werden ook klachten betreffende udiovisuele reclame behandeld. Het ollege van Beroep kwam 10 maal bijeen. uur klachtenbehandeling bij eclame ode ommissie Wanneer een klacht in behandeling wordt genomen duurt het gemiddeld 45 dagen voordat de klacht in een zitting van de eclame ode ommissie wordt behandeld. Vervolgens duurt het gemiddeld 33 dagen voordat de beslissing gereed is voor verzending aan partijen. e zaken worden steeds complexer, partijen vragen vaker uitstel voor het indienen van verweer dan wel voor het geven van een reactie op hetgeen verweerder naar voren heeft gebracht. e wens om een mondelinge toelichting te geven kan vertragend werken aangezien daartoe slechts voor een beperkt aantal zaken per vergadering de mogelijkheid bestaat. Geconcludeerd kan worden dat het gemiddeld iets langer dan 11 weken na indiening van een klacht duurt voordat vaststaat of een reclame-uiting al dan niet in strijd is met de ederlandse eclame ode. 8 uur klachtenbehandeling bij ollege van Beroep Vanaf de datum waarop hoger beroep wordt ingesteld tot aan de datum van behandeling door het ollege liggen gemiddeld 50 dagen. Vanaf de datum van behandeling door het ollege duurt het gemiddeld 20 dagen voordat de uitspraak in het bezit is van partijen. In 1998 nam de beroepsprocedure gemiddeld 10 weken in beslag. Klachtenbehandeling voorzitter eclame ode ommissie, eclame ode ommissie en ollege van Beroep in zaken werden in 1998 onder de aandacht gebracht van de eclame ode ommissie. aarvan zijn er 1055 geregistreerd naar klager, klacht, product en medium (zie tabellen) 235 niet in behandeling genomen (IB) door voorzitter van eclame ode ommissie 947 uitspraken werden genomen door de voorzitter van de eclame ode ommissie, de eclame ode ommissie en het ollege van Beroep. Uitspraken voorzitter Uitspraken eclame ode ommissie (zie pagina 9) Uitspraken ollege van Beroep...42 (zie pagina 11) In 280 zaken werd gecorrespondeerd zonder dat dit tot het in behandeling nemen van een klacht leidde. 177 algemene informatie, vragen over de werkzaamheden van de eclame ode ommissie en ollege van Beroep. 17 doorverwijzing naar een andere instantie 57 nadere informatie ode Verspreiding ngeadressseerd eclamedrukwerk 29 bedrijven zetten hun klacht niet door in verband met de verplichting tot betaling van klachtengeld. verzicht Uitspraken eclame ode ommissie penbare aanbeveling 9 ( 1%) 19 ( 4%) Beperkt openbaar 4 ( 1%) 1 ( 1%) anbeveling 342 (51%) 269 (58%) fwijzing 219 (32%) 141 (31%) iet ontvankelijk ( 1%) Vernietiging IB 5 ( 1%) 2 ( 1%) Bevestiging IB 7 ( 1%) 12 ( 2%) Bevestiging VB 2 ( 1%) Geen uitspraak 82 ( 12%) 12 ( 2%) (in verband met ingetrokken klachten) en specificatie van bovenstaande overzicht treft u aan op pagina

7 Beslissingen eclame ode ommissie Beslissingen ollege van Beroep penbare aanbeveling 9(1%) 19(4%) lgemeen 4 4 Geen beroep ingesteld 3 2 penbare aanbeveling door vb onderhands aanbevolen 1 2 irect arketing 5 15 Geen beroep 3 10 Bevestiging uitspraak 1 2 penbare aanbeveling door vb onderhands aanbevolen - 2 Uitspraak deels bevestigd, deels vernietigd 1 1 Beperkt openbaar 4(1%) 1(1%) lgemeen/audiovisueel 1 - Geen beroep 1 - irect arketing 3 1 Geen beroep 2 1 Bevestiging uitspraak 1 - anbeveling 342(51%) 269 (58%) lgemeen/udiovisueel 8 5 Geen beroep 7 4 Vernietiging uitspraak - 1 Bevestiging uitspraak 1 - lgemeen/irect arketing 1 3 Geen beroep 1 3 lgemeen Geen beroep Bevestiging uitspraak 3 4 deels bevestigd, deels vernietigd 1 - Vernietiging uitspaak 5 - udiovisueel Geen beroep Vernietiging uitspraak 1 2 irect arketing Geen beroep Bevestiging uitspraak 7 2 Vernietiging uitspraak 1 2 nderhandse aanbeveling door vb openbaar 1 - fwijzing 219(32%) 141(31%) lgemeen/udiovisueel 8 1 Geen beroep 7 1 Bevestiging uitspraak 1 - lgemeen/irect arketing 1 1 Geen beroep - 1 Bevestiging uitspraak 1 - lgemeen Geen beroep Bevestiging uitspraak 6 4 iet ontvankelijk verklaard - 1 Vernietiging uitspraak 1 1 Beslissingen eclame ode ommissie Beslissingen ollege van Beroep udiovisueel Geen beroep Bevestiging uitspraak 2 1 Beroep ingetrokken 1 - irect arketing Geen beroep Vernietiging uitspraak - 1 Bevestiging uitspraak 2 - iet ontvankelijk - 2(1%) verklaard lgemeen - 1 Geen beroep - 1 irect arketing - 1 Geen beroep - 1 Vernietiging IB 5(1%) 2(1%) lgemeen 3 2 Geen beroep 1 1 Bevestiging uitspraak 1 1 Vernietiging uitspraak 1 - udiovisueel 2 - Geen beroep 1 - Bevestiging IB 7(1%) 12(2%) Vernietiging uitspraak 1 - lgemeen 4 5 Geen beroep 3 4 Bevestiging uitspraak 1 1 udiovisueel 2 6 Geen beroep 1 4 Bevestiging uitspraak 1 2 irect arketing 1 1 Geen beroep 1 1 Bevestiging VB 2(1%) - Geen beroep 2 - G UITPK 83(12%) 12(2%) Uitspraken ollege van Beroep Bevestiging uitspraak 25 (60%) 18 (58%) Beroep ingetrokken 1 (2%) anvulling/wijziging gronden iet ontvankelijk verklaard 2 (5%) 1 (3%) penbare aanbeveling door VB onderhands aanbevolen 1 (2%) 4 (13%) nderhandse aanbeveling door VB openbaar gemaakt 1 (2%) Uitspraak deels bevestigd, deels vernietigd 2 (5%) 1 (3%) Vernietiging uitspraak 10 (24%) 7 (23%) TT T BH BPHIFT 42 (100%) 31 (100%) 10 11

8 amenvatting klachtenbehandeling In 1998 werden in totaal 947 uitspraken gedaan: e voorzitter e eclame ode ommissie Het ollege van Beroep verzicht klachten (1055 m.b.t. 802 uitingen) in 1998 binnengekomen en geregistreerd naar aantal klagers, klacht, product en medium antal Klagers en Uitingen tatus antal klagers antal uitingen Behandeld % % % % og in behandeling 89 8% 7 1% 79 10% 5 1% Ingetrokken 41 4% 72 11% 35 4% 67 13% Procedurele reden % % 22 2% 8 1% (art. 8 3 eglement) Totaal: % % 825* 100% 527** 100% * Van 825 uitingen (1998) zijn 22 uitingen (zie procedurele redenen) in de totaaltelling dubbel geteld. r is sprake van in totaal 802 verschillende uitingen. ** In 1997 zijn er van 527 uitingen 8 in de totaaltelling dubbel geteld. antal Klachten en Uitingen per ategorie antal Klachten antal Uitingen lgemeen/udio 17 4% 11 2% 17 2% 10 2% lgemeen/.. 4 1% 6 1% 4 1% 4 1% lgemeen % % % % udiovisueel % % % 67 13% irect arketing % % % % Totaal % % % % antal Klachten per ategorie Klager Bedrijven 27 2% 32 4% Branche-organisatie 74 7% 25 4% onsument % % onsumenten rganisatie 5 1% 3 1% iversen % Totaal % % antal Klachten en Uitingen per edium edium antal klachten antal Uitingen Buitenreclame bri s Billboards upi s Totaal : 52 5% 40 6% 21 3% 8 2% ag-, nieuws-, h.a.h. bladen andelijke dagbladen ieuws- en h.a.h. bladen egionale dagbladen Totaal: % % % % verige ffiches Bioscoop Buitenreclame sigaretten Busreclame iversen nveloppe Folders Gouden Gids Internet Telefoon Verpakkingen Totaal: % % % % adio en TV adio (landelijk ) egionaal/lokaal commercieel Televisie (landelijk) Totaal: % % % 75 14% aandbladen Tijdschriften Vakbladen Weekbladen Totaal: 65 6% 53 7% 65 8% 53 7% Totaal antal Klachten 1063* 100% % 809* 100% % * 7 uitingen verschenen in verschillende media. In totaal is er sprake van 1055 klachten met betrekking tot 802 verschillende reclame-uitingen

9 antal Klachten betreffende vormgeving en Uitingen: Vorm (niet inhoudelijk) ategorie/product antal antal antal antal klachten klachten uitingen uitingen Vorm: ngstaanjagend Geweld odeloos kwetsend Politieke reclame eligie ex Vrouwonvriendelijk iversen Totaal: % % % 48 9% antal Klachten en Uitingen per Product: (inhoudelijk) ategorie/product antal antal antal antal klachten klachten uitingen uitingen Inhoudelijk: 06-(sexlijn) lcohol uto s Beleggingen/investeringen Bestrijdingsmiddelen Boeken assettes, cd, video s omputers onsumptie-artikelen ursussen iversen lectrische apparaten Fietsen Foto/film Geadresseerde reclame Geneesmiddelen/cosmetica Gereedschap Huishoudelijke artikelen Internet Kinderen Kleding eningen/financieringen oterij ilieu Vervolg aantal Klachten en Uitingen per Product: (inhoudelijk) ategorie/product antal antal antal antal klachten klachten uitingen uitingen nroerend goed Personeelsadvertenties Prijzenfestivals adio s, t.v., hifi-apparatuur eizen elatiebemiddeling ieraden noepgoed peelgoed portartikelen ticker V Tabak Telefoon Verzekeringen Woninginrichting Totaal: % % % % Totaal aantal Klachten: % % % % 14 15

10 Het bestuur van de tichting eclame ode was in 1998 als volgt samengesteld. r. van Vollenhoven, voorzitter rs... Vis, penningmeester, namens de tichting ther eclame.. Westendorp, secretaris, namens de onsumentenbond r J.W.. Gast,, namens het ederlands Uitgeversverbond (dagbladen). olman,, namens het ederlands Uitgeversverbond (tijdschriften) r. Pannevis,, namens BV/ssociatie ederlandse dverteerders rs... og,, namens de ederlandse ssociatie voor irect arketing, istance elling en ales Promotion T. oskam,, namens de ederlandse ieuwsblad Pers Th.P.. trengers,, namens V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus rs. G.. Zaal,, namens de tichting egionale mroep verleg en amenwerking en de Vereniging van rganisatie van okale mroepen in ederland nog nader aan te stellen: B ederland B.V. amenstelling Kamers I en II van de eclame ode ommissie voorzitters : r W.J. ten Brink - van Imhoff r.h. Beukenhorst r J.P. Fokker r.j. van der ee r J..J. Peeters secretarissen : r.. de Gelder r J.H.. Bouritius plv. secretaris : r P... ncion-kors angewezen door het ederlands Uitgeversverbond (dagbladpers en tijdschriftengroepen): leden : rs. H. van runen,..w.b., s Gravenhage H.. traat, Uitgeversmaatschappij e imburger B.V., aastricht plv. leden : J.P. illebrecht, Wegener Uitgeverij idden ederland B.V., Houten r F.W. bertop,.u.v., msterdam directeur secretariaat : r P... ncion-kors : r J.H.. Bouritius r.. de Gelder r.. Jolles J. orang-evius Y.. insma-chippers.j.. Thijssen-bel angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: leden : r. J.H.J. ders, abobank ederland, indhoven. Bolk W..Th.. van der ee W. Huinder, lbert Heijn ommunicatie, Zaandam angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus: leden : H. olenaars, Benjamens Van oorn uro G, mstelveen.. innooy Kan, chweitzer, Blaisse, innooy Kan & ompany, msterdam. chaap, oordervliet & Winninghof/eo Burnett B.V., msterdam. Visser, Benjamens Van oorn uro G, mstelveen. Wijland, B..U.., msterdam angewezen door de onsumentenbond: leden : r.. van den Boogaard r.. berson plv. leden : r T.J. ecter r.j.. Zwinkels amenstelling irect arketing Kamer van de eclame ode ommissie voorzitter : (zie voorzitters Kamers I en II) plv. voorzitter : r J.J.. Kabel secretaris : r J.H. Bouritius plv. secretaris : r P... ncion-kors angewezen door de ederlandse ssociatie voor irect arketing, istance elling en ales Promotion: : r... van uijs, djura, België plv. : r J.T.. Bresters, TT Postgroep.V. msterdam angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: : rs... eijns, B/mro Bank.V., msterdam plv. :.G. chram, ercedes-benz ederland B.V., Utrecht 16 17

11 angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus: : J.W. Brüggenwirth, Brüggenwirth, aas & Boswinkel, msterdam plv. : W. Krol, Wunderman ato Johnson, msterdam angewezen door de onsumentenbond: : r J.T. Peters plv. : r.j.. Zwinkels amenstelling Kamer voor udiovisuele eclame van de eclame ode ommissie voorzitter : (zie voorzitters Kamers I en II) secretaris : r J.H.. Bouritius plv. secretaris : r P... ncion-kors angewezen door de radio/televisiereclame-exploitanten: : r.w. Hins, Universiteit van msterdam.. orees angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: leden : rs.. Verhaar, Postbank.V. msterdam angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus: leden : H. olenaars, Benjamens Van oorn uro G, mstelveen.. innooy Kan, chweitzer, Blaisse, innooy Kan & ompany, msterdam. chaap, oordervliet & Winninghof/eo Burnett B.V., msterdam. Visser, Benjamens Van oorn uro G, mstelveen. Wijland, B..U.., msterdam angewezen door de onsumentenbond: : r.. Wolff, plv. : r T.J. ecter amenstelling ollege van Beroep voorzitters : r. van Hees-van Walraven r W... van chendel r J.. Vrakking secretaris : r.. Jolles plv. secretaris : r. van ijk angewezen door het ederlands Uitgeversverbond (dagbladpers en tijdschriftengroepen): leden :.F.J.H. van ooij rs. P. van der hijs, Verenigde oordhollandse agbladen B.V., lkmaar angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: : r W.. van lphen de Veer, tichting Batterijen, Zoetermeer plv. : r.. Gelderman, criverius anagement B.V., Borculo angewezen door de onsumentenbond: leden : r... Barge-oebergh Prof. r G..F. nijders amenstelling irect arketing Kamer van het ollege van Beroep voorzitters : r. van Hees-van Walraven r W... van chendel r J.. Vrakking secretaris : r.. Jolles plv. secretaris : r. van ijk angewezen door de ederlandse ssociatie voor irect arketing, istance elling en ales Promotion: :. Woelinga, IK, Haarlem plv. : rs W. van der Ploeg, Yves ocher, ederland angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: : r F.T.. mulders, GU Holland Groep, Zwolle angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus : :. aeys, Wunderman ato Johnson, msterdam plv. : P. Vijn, Wunderman ato Johnson, msterdam angewezen door de onsumentenbond: leden : r... Barge-oebergh Prof. r G..F. nijders amenstelling Kamer voor udiovisuele eclame van het ollege van Beroep voorzitters : r. van Hees van Walraven : r W... van chendel r J.. Vrakking secretaris : r.. Jolles plv. secretaris : r. van ijk angewezen door de radio/televisiereclame-exploitanten : vacature angewezen door de BV/ssociatie ederlandse dverteerders: : r W.. van lphen de Veer, tichting Batterijen, Zoetermeer plv. : r.. Gelderman, criverius anagement B.V., Borculo angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus: leden : P.G. Tramontin, esult B, mstelveen r J... chouten angewezen door de onsumentenbond: leden : r... Barge-oebergh Prof. r G..F. nijders angewezen door de V Vereniging van ommunicatie-dviesbureaus: leden : P.G. Tramontin, esult B, mstelveen r J... chouten 18 19

12 20 Jaarverslag 1997