Bomen-effect-analyse. Rotterdamseweg 13 te Delft

Transcriptie

1 Bomen-effect-analyse Rotterdamseweg 13 te Delft

2 Colofon Bomen-effect-analyse (BEA) Rotterdamseweg 13 te Delft Uitgevoerd door: Opdrachtgever: Contactpersoon: Natuurbank Overijssel BJZ.NU dhr. W. Bekke Twentepoort Oost 16a 7609 RG ALMELO Projectnummer en versie: 1345B, versie 1.0 Projectleider: Ing. P.Leemreise Ligging projectgebied: Rotterdamseweg 13 te Delft Veldmedewerker(s): Ing. P.Leemreise Status: definitief Rapportdatum: Correspondentieadres: Aladnaweg RR Aalten E: Tel: /

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Het plangebied Situering Beschrijving van het plangebied Beschrijving van de boom Voorgenomen activiteiten Standplaats condities Huidige standplaats condities Historische standplaatscondities Ingreep-effect-analyse Algemeen ingreep-effect Conclusie Advies verbeteren groeiplaatscondities Verbeteren stabiliteit beantwoording onderzoeksvragen Advies...9 2

4 1 Inleiding Er zijn concrete plannen voor de bouw van twee woningen op een perceel aan de Rotterdamseweg 13 te Delft. Net ten zuiden van de nieuw te bouwen woningen staat een witte paardenkastanje (vermoedelijk Aesculus hippocastanum). De gemeente Delft heeft initiatiefnemer gevraagd een bomen-effect-analyse op te laten stellen om het effect van de voorgenomen activiteit op de levensverwachting van deze boom in beeld te brengen. De boom is op 18 januari 2017 geïnspecteerd en de effectanalyse wordt opgesteld op basis van een visuele beoordeling van de situatie. Er zijn geen proefsleuven gegraven. Voorliggend rapport geeft antwoord op onderstaande onderzoeksvragen: 1. Wat is de levensverwachting van de boom na realisatie van het huidige plan? 2. Op welke wijze kan de levensverwachting van de boom vergroot worden? 2 Het plangebied 2.1 Situering Het plangebied is gesitueerd aan de Rotterdamseweg 13 te Delft. Het ligt in de stad Delft en wordt aan alle zijden omgeven door stedelijke bebouwing. Op onderstaande afbeeldingen wordt de ligging van het plangebied op kaart weergegeven met de blauwe marker in de cirkel. Globale ligging van het plangebied. De ligging van het plangebied wordt met de blauwe marker aangeduid (bron: PDOK). 2.2 Beschrijving van het plangebied De boom staat op een achtererf en wordt aan alle zijden omgeven door tuin. Direct ten zuiden van de stam staat een betonnen schutting. Op onderstaande afbeelding wordt de boom en de directe omgeving in beeld gebracht. 3

5 Detailweergave van het plangebied. De boom wordt met de pijl aangeduid (Bron luchtfoto: PDOK). 2.3 Beschrijving van de boom Het onderzoeksobject betreft een witte paardenkastanje met een diameter van 76 cm op 1,3 meter boven de wortelvoet. De boom staat op de erfscheiding, waarbij een betonnen erfafscheiding is aangebracht ten zuiden van de boom. De stam van de boom helt circa 18⁰ over naar het zuiden. De boom is ca. 10 jaar geleden gekandelaberd waarna de boom uitlopers heeft gevormd op de snijvlakken. De kroonprojectie van de boom geeft een diameter van 10 meter. Aan de noordzijde van de boom is zichtbaar dat een tak op 1,50 hoogte is afgezaagd waarna de boom deze verwonding bijna volledig heeft ingekapseld. Het is onzeker of deze wond volledig ingekapseld zal worden. Er zijn verder geen verwondingen aan de boom zichtbaar en er is geen dood hout aanwezig in de boom. De boom maakt een vitale indruk. Detailopname van de boom. 4

6 3 Voorgenomen activiteiten Het concrete voornemen bestaat om twee woningen te bouwen op een perceel ten noorden van de boom. Op onderstaande afbeelding wordt het wenselijke eindbeeld voor het plangebied weergegeven. De buitenmuur van woning komt op ca. 100 cm afstand naast de stam van boom. Voor het aanbrengen van fundering zal er op minimaal 80 cm afstand van de boom gegraven moeten worden. Weergaven van het wenselijke eindbeeld (bron: Zeeuwse jongens). Detailopname van de standplaats van de boom t.o.v. de nieuwe woning (bron: Zeeuwse jongens). 5

7 4 Standplaats condities 4.1 Huidige standplaats condities De boom staat in een achtertuin. De bodem onder de kroonprojectie is onbebouwd, m.u.v. een betonnen schutting. De boom staat in een vermoedelijk niet opgehoogd perceel in de stad Delft. De standplaats ligt relatief laag ten opzichte van de omgeving, zoals zichtbaar op de hoogtekaart (zie onder). Vanwege lage ligging is er ook een afvoer voor hemelwater in de verharding zichtbaar vlakbij de boom. De huidige standplaatscondities zijn optimaal voor een boom van deze omvang. Ligging van het plangebied op de hoogtekaart (bron: AHN.NL). 4.2 Historische standplaatscondities Tot een jaar geleden was de kroonprojectie ten noorden van de schutting volledig bebouwd met een houten schuur welke gedekt was met golfplaten. Het hemelwater van deze schuur werd via twee dakgoten afgevoerd, vermoedelijk naar het gemeentelijk riool. Op onderstaande afbeeldingen is de bebouwing onder de boom zichtbaar, evenals de regenpijpen en de put + afvoergootje om hemelwater af te voeren naar het gemeentelijk riool. Historische afbeelding (2016) van bebouwing en erfverharding onder de kroonprojectie. Op de foto rechts zijn de dakgoten en de waterafvoer zichtbaar (foto s: eigenaar). 6

8 5 Ingreep-effect-analyse 5.1 Algemeen In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de mogelijke effecten die de voorgenomen activiteiten hebben op de levensverwachting van de boom. 5.2 ingreep-effect Stabiliteit De nieuwe bebouwing wordt op ca. 1 meter van de voet van de boom gebouwd, waarbij graafwerkzaamheden worden uitgevoerd tot 0,8 meter van de voet van de boom. Door het graven van de bouwput worden vermoedelijk wortels doorgestoken. Deze wortels worden weggestoken ten noorden van de boom waardoor de boom mogelijk een iets verminderde stabiliteit heeft voor winden uit het noorden en noordwesten. Noordwest is een windrichting van waaruit soms stormkracht voorkomt De boom staat beschut achter een hoge woning ten westen en staat daarom beschut voor zuidwester- en westerstormen, maar niet beschut voor stormwinden uit het noordwesten. Door het wegsteken van wortels wordt de boom gevoeliger voor windworp voor noordwesterstorm. Windrichting met stormkracht West en noordwest Overheersende windrichting: Zuidwest Overheersende windrichting en windrichting die met stormkracht kan voorkomen. Groeiplaatscondities Door het bouwen van de woning, wordt een groot deel van de kroonprojectie ten noorden van de stam, bedekt met bebouwing (verharding). Tot voor kort, was de noordelijke helft van de kroonprojectie ook bedekt met bebouwing en aansluitend erfverharding. De boom heeft vermoedelijk op deze historische situatie ingespeeld door lucht, water en voeding te halen uit het zuidelijke deel. Het (opnieuw) bebouwing van het perceel ten noorden van de boom heeft vermoedelijk geen negatief effect op de groeiplaatscondities. De nieuwe bebouwing komt verder van de boom te staan dat de oude bebouwing, 7

9 waardoor de groeiplaatscondities t.o.v. de oude, bebouwde situatie zelfs iets verbetert. Het bouwen van de woningen heeft vermoedelijk een licht positief effect op de groeiplaatscondities ten opzichte van de oude, bebouwde situatie. In de periode na het afbreken van de oude bebouwing en de bouw van de woningen, heeft de boom onvoldoende tijd gehad om daarop te reageren. Hemelwater van de woning mag op enige afstand van de woning geïnfiltreerd worden in de bodem (als dat mogelijk is), maar niet alle water van het dakvlak moet geïnfiltreerd worden binnen de kroonprojectie van de boom. Geadviseerd wordt om niet meer water binnen de kroonprojectie te infiltreren dan valt binnen de kroonprojectie zelf. Soms is de waterafvoer tijdens de bouwperiode nog niet optimaal. Vanwege de lage ligging van de groeiplaats moet voorkomen worden de groeiplaats te lang te nat wordt. Bouwfase Er is geen informatie bekend over het gebruik van bronbemaling tijdens de bouw. Gelet op de standplaats van de boom t.o.v. de bouwplaats, leidt bronbemaling tot het wegzuigen van noodzakelijk bodemvocht voor de boom met desastreuze gevolgen wanneer dit gebeurt tijdens de periode met bladzetting of de groeitijd van de knoppen. Bronbemaling zo dicht bij een boom kan alleen toegepast worden tijdens de winterperiode (november februari). 5.3 Conclusie Door de bouw van de woningen verslechteren de groeiplaatscondities niet dusdanig dat de levensverwachting van de boom lager wordt. Door het doorgraven van wortels wordt de gevoeligheid voor windworp als gevolg van stormwind uit het noordwesten groter. Als voorwaarde wordt gesteld dat er geen bronbemaling wordt toegepast t.b.v. de bouw in de periode maart-oktober. Het bouwen van de woningen leidt niet tot een verslechtering van de levensverwachting van de boom, wel neemt de kans toe dat de boom om waait als gevolg van stormwind uit noordwestelijke richting. Door het nemen van maatregelen kunnen de groeiplaatscondities versterkt worden en kan het risico op windworp verkleind worden (zie onder). 6 Advies 6.1 verbeteren groeiplaatscondities De bebouwing welke in het verleden ten westen van de boom stond, waterde af of de riolering. Deze nieuw te bouwen woningen zullen dat vermoedelijk ook doen. Vanwege de ligging van de boom in een relatieve laagte, heeft de boom geen last van de afvoer van hemelwater. Indien hemelwater ter plekke geïnfiltreerd dient te worden, wordt geadviseerd om dat buiten de kroonprojectie te doen om te voorkomen dat de boom vochtschade ondervindt. De nieuwe bebouwing wordt gebouwd op de plek waar tot voor kort andere bebouwing heeft gestaan. De boom heeft daar vermoedelijk op gereageerd door zich voor het verkrijgen van voedingsstoffen te concentreren op het de zuidelijke helft van de kroonprojectie. Het verstrekken van aanvullende voeding wordt niet noodzakelijk geacht. Omdat er mogelijk toch enige afname van wortels plaats zal vinden, wordt aanbevolen de boom te knotten op de plekken waar de boom enige tijd geleden gekandelaberd is. Hierdoor heeft de boom de eerste jaren minder water en voedingsstoffen nodig en is het in staat een mogelijke lichte teruggang in de conditie beter op te vangen. Deze maatregelen wordt beschouwd als voorzorgsmaatregel en niet als een noodzakelijke maatregel. 8

10 6.2 Verbeteren stabiliteit Door het (mogelijk) doorsteken van wortels wordt de boom iets gevoeliger voor stormwind uit het noordwesten. Door de boom te knotten op de plekken waar de boom enige tijd geleden gekandelaberd is, neemt de oppervlakte van de boom af en wordt de boom minder vatbaar voor windworp. Een kleinere kroon speelt vooral een rol tijdens zomerstormen en najaarsstormen wanneer nog niet (alle) blad van de bomen is. 7 beantwoording onderzoeksvragen Voorliggend rapport is opgesteld om antwoord te geven op twee onderzoeksvragen. Hieronder worden ze beantwoord: Ad 1. Wat is de levensverwachting van de boom na realisatie van het huidige plan? Het bouwen van de woning heeft geen negatief effect op de vitaliteit van de boom, maar door het doorsteken van wortels, wordt de boom meer gevoelig voor stormschade. Om watertekort te voorkomen mag geen bronbemaling worden toegepast t.b.v. de bouw in de periode maart-oktober. Ad 2. Op welke wijze van de levensverwachting van de boom vergroot worden? Door de boom te knotten op de plekken waar de uitlopers zichtbaar zijn (welke ontstaan zijn nadat de boom enkele jaren gekandelaberd is) wordt de bladzetting de eerstvolgende jaren verminderd. Hierdoor is de boom beter bestand tegen mogelijke negatieve effecten als gevolg van de bouw en is de boom minder gevoelig voor stormschade, in het bijzonder tijdens zomerstormen. Geadviseerd wordt om de boom periodiek te knotten. 8 Advies Bomen die dicht op de bouwplaats staan dienen middels het aanbrengen van een houtscherm om de stam fysiek beschermd te worden. Verder kunnen de volgende maatregelen dienen ter bescherming van bomen. Bescherm de wortel- en kroonprojectie van de bomen op het werkterrein door een duidelijke afzetting (denk b.v. hekken, schutting enz); Binnen de wortel- en kroonprojectie van de bomen op het werkterrein mogen geen bouw- of directieketen staan, materialen opgeslagen worden, grond worden verhoogd of verlaagd, grondverdichtende werkzaamheden plaatsvinden en mag niet gereden worden; Er mogen geen graafwerkzaamheden plaatsvinden binnen de wortel- en kroonprojectie van de boom en wortels mogen niet beschadigd of afgesnoeid worden; Een bouwput of sleuf tegen de wortel- of kroonprojectie van een boom mag niet langer dan 3weken open liggen; Blootliggende wortels moeten beschermd worden tegen uitdroging en vorst; Bij grondwateronttrekking moeten bomen waarop dit van invloed is beschermd worden tegen uitdroging. Dit geldt ook voor de bomen die buiten het werkterrein staan; Cementresten, spoelwater en andere reststoffen (verpakkingen etc.) dienen zorgvuldig afgevoerd te worden; lozingen in bodem en/of oppervlaktewater en begraven is nooit toegestaan 9