UITGEWERKTE EN TOELICHTENDE STAAT BEHOOREXDE BIJ DE

Transcriptie

1 Bijlage A. (Staut>l>i'}>Tootiii voor hel dienstjaar L926. i.?«. 8.) Tweede Kamer. 2. Va. 3. UITGEWEEKTE EN TOELICHTENDE STAAT. UITGEWERKTE EN TOELICHTENDE STAAT BEHOOREXDE BIJ DE RAMING VAN KOSTEN VOOR HET W VAN i M M KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN VOOR HET DIENSTJAAR Handelingen der Stateu-Generaal. Bijlagen

2 HOOFDSTUK Va. Afd. I. Artt to «2 O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. tumcben de raming voor 1925 en het bedrag, beloop v;m de uitgaven, gedaan "f nog te di.cn v., ir L9 18. TOELICHTING EN. late AFDEELING. il» üc blerop toegepaste vermindering bedraagt 16,6 pet a. b. c. d. Kotten van het Departement en van het ondenvijs in h\ i algenuen. Jaarwedde van den Minister (1) Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, voor den secretaris-generaal en verdere ambtenaren en bedienden in de verschillende rangen, alsmede aandeel in de jaarwedden van het personeel, geineenschappelijk in dienst van de Departementen van Arbeid, Handel en Nijverheid en van Onderwijs, Kunstenen Wetenschappen (2): 1 secretaris-generaal f 9 000, 5 administrateurs , 6 referendarissen , 13 hoofdcommiezen , 16 commiezen adjunct-commiezen , 58 klerken en schrijvers op jaarloon kamerbewaarder 2 700, 14 boden en vaste knechts , aandeel gemeenschappelijk personeel... 7 Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige (3) Jaarwedden of belooning van tijdelijk met werkzaamheden belaste personen en schrijfloonen: tijdelijk personeel f 9 aandeel schoonmaaksters en verder los bedienend personeel 9 375, belooning van overwerk 7 000, schrijfloonen 2 f , f , 1. f 8 625, , , , , , , , 8 775, , 1 100, # , f , , f , , , f f 1 100, f 3 000, f 18000, ' , , , (2) Volgens bel Bezoldigingsbesluit Burgerlijke Rijksambtenaren 1920 \Stbi. n". 37) zen zijn te ramen f , waaropeene vermindering ei' f' Is toe te pussen, soodat is uit te trekken f Voorts is voor de volgende ambtenaren >AC_'IJI-: bevordering, Ingaande op l Januari 1925, f700 meer uitgetrokken, nl. 1 referendaris, chef van afd. M.O., tol administrateur i 100, en ï adjunct-commies tot commies f 300. Vervolgens iigt liet in de I edoeling om 4 klerken tot adjunct-commies te bevorderen, welk" bevordering in verband met het ontj werp van de nieuwe salarisregeling geen uitgaaf zal veieischen. (8) Ter belooning van bijzondere verdien* sten wordt voor enkele ambtenaren eene buitengewone weddeverhoogirig aangevraagd', ingaande 1 Januari (4) Naar verkregen uitkomsten over vorige jaren is voor het doen drukken van verslagen en catalogi voor archieven, 's Rijks verzame* lingeh voor geschiedenis en kunst, en van onderwijsverslagen f te ramen. Het is wenscheujk dit bedrag, dat eerst bij regularisatiewet ten laste van dit artikel pleegt gebracht te worden, bij oorspronkelijke begrootingswet uit te trekken. Toelagen aan ambtenaren en tijdelijk personeel, als in de" artt. 2 en 4 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 8 000, 8 800, 800, 8 520, Toelagen voor gemis van het genot der leges , 297, n. b. c. d. e. Bureel* en lokaalbehoeften, alsmede bindwerk (4): drukwerk en correctiekosten, bureelbehoefteri f , drukwerk, correctiekosten en bindwerk , aankoop en onderhoud van meubelen , briefporten, vrachtkosten en andore uitgaven , aandeel verwarming, verlichting, water, telefoonabonnementen, onderhoud liften en materieel schoonhouden an de gebouwen , , f , , , , , Reis- en verblijfkosten, met inbegrip van een reisabonnement voor den Minister 2 000, 2 000, Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel bestreden moeten worden, van den secretaris vari den Onderwijsraad en verdere ambtenaren en bediende: 1 secretaris f 4 534, 1 adjunct-commies 2 385, 1 klerk 1 i schoonmaakster , 7 731, f 4 434, 2 284, 1400, 157,- S -21~K- B44, 7 817, T

3 HOOFDSTUK V«. Afd. I Jl. Artt Bijlage A. (Staatsbegrootinjr voor het dienstjaar Va. 3.) Tweede Kamer. sj 11 SE - I BENAMING DEB ON'DKHWKRI'FA' VAN lllttiaaf. GEKAAMD BELOOP van 10 pet. ' van 10 pet tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, Mindei T O E LIC IITI N G E N Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige Toelagen aan ambtenaren, als in au. ;i bedoeld, voor kinderen, die zij ii' bunnen laste hebben Reis* en verblijfkosten en zitpenningen voor de leden van den Onderwijsraad en voor de personen, welke ter voorlichting tot de vergaderingen van den Raad, de afdeelingen en de onderafdeelingen zijn toegelaten, reis-. verblijf- en bureelkusten van tien secretaris van dien Raad, alsmede onderhoud van hel gebouw en verdere uitgaven Memoriet f ,- 550, 9 600,- f 50, 538, , (5) Wegens intrekking van subsidies aan cursussen voor opleiding tot de akte van bekwaamheid tot Int geven van M.O. kan f minder worden uitgetrokken. Van dit bedrag wordt evenwel bij afd. Hooger Onderwijs f 9600 meer uitgetrokken voor beurzen en tegemoetkoming in de huisves tingskosten voor studenten aan de R.-K. universiteit te Nijmegen. 13 Rijksbeurzen ter tegemoetkoming in de kosten van onderwijs aan jongelieden van buitengewonen aanleg, benevens reisen verblijfkosten en vacatiegelden van de leden der commissie. welke daaromtrent van advies dient en toezicht houdt op de studie van hen. die niet zoodanige beurs begiftigd zijn, zoomede verdei e uitgaven ten behoeve van die commissie , , , 14 Subsidie aan de Roomsch-Katholieke leergangen (5) , 50000, Totaal der Iste afdeeling... f 725 5Ö8,- f ,- f 16100, f , f , Minder f ,- Ilde AFDEELING. HoogW Ondorwys. A. Rijksuniversiteiten. 15 a. b. I. RlJKHfXIVEKSITEIT TE LEIDEN. :.'' ls- en verblijfkosten der leden en van den secretaris van het college van curatoren, onkosten op de vergaderingen, bureelkosten van het college en den secretaris van curatoren, den rector-magniflcus en den secretaris van den senaat: reis- en verblijfkosten van curatoren.... f onkosten voor vergaderingen en bureelbehoeften 100, abonnement voor bureelkosten van den secretaris van curatoren 750, bureelkosten* van den rector-magnificus en van den secretaris van den senaat , f 1950,- f 1950,- f G Jaarwedde, voor zoover deze niet uit het volgenoe artikel moet bestreden worden, van den secretaris van curatoren. f ,- f 5 000, 17 Buitengewone traktementsverhooging aan den secretaris van curatoren toe te kennen IS Jaarwedden, voor zoover deze niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 60 gewone hoogleeraren, 8 buitengewone hoogleeraren en 11 lectoren van de onderscheidene faculteiten , , , , , 19 Buitengewone traktementsverhooginlren aan het in het vorige 20 Toelagen aan ambtenaren, als in art, 18 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben , , Handelingen der Staten-Generaal Bijlagen

4 6 HOOFDSTUK V«. Afd. II. Artt I I 3 te,» 2 s N SE ir 1 13 O T3 i-c o 3 O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. tusschen de raming voor 1925 en 4" het bedrag, beloop van do uitgaven, TOBLICHTINOE N. voor \u-±:\ a. b. Personeele toelagen aan emeriti-hoogleeraren Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 600.ambtenaren en bedlenden... Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige (1) Toelagen aan ambtenaren, als in art. 22 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben Kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering, voor huur en lasten van gebouwen en terreinen, voor aankoop en overdracht van grond of gebouwen, voor onderhoud en aankoop van meubilair, voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reisen verblijfkosten, voor begrafenis, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven: kosten voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verblijfkosten, voor personeele hulpen schrijfloonen, voor begrafenis, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven (2) f , kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering der gebouwen en terreinen, voor aankoop en overdracht van grond of gebouwen, voor huur en lasten der gebouwen, voor buitengewoon toezicht en voor onderhoud en aankoop van meubilair , - f , f 263, , 1000, , ,- f 263, , , ,- 1 i f 1000, 1 f , , f , ,,f 342, , , , dj Dit bedrag dient om aan 2assistenten bij het llijks Museum van Oudheden weten* schappelijke ambtenaren eene buitengewone weddeverbooglng toe te kunnen van f 500 voor leder, met Ingang van 1 Januari i Door een misverstand tyj de samenstelling van het Bezoldigingsbesluit 1990 (-S*W. n. 87) 1 is hun ambt onjuist gerangschikt en om verschillende redenen is dit nog niet verbeterd. Intusscben heeft deze toestand ten slotte tot eene onbillijkheid tegenover de betrokkenen geleid, die niet langer is te verantwoorden. De voorgestelde verhooging zou kunnen dienen om hierin voorloopig eenige verhetering te brengen. (2) Zie de Memorie van Toelichting. 26 Buitengewone kosten voor het natuurkundig laboratorium. i 27 Subsidie aan de gemeente Leiden voor het onderhoud van een park op de groote Ruïne aldaar 500,- 1 II. RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. 28 a. b. c. d. Reis- en verblijfkosten der leden en van den secretaris van het college van curatoren, onkosten op de vergaderingen, bureelkosten van het college en den secretaris, van den rector-magnifleus en den secretaris van den senaat: reis- en verblijfkosten van curatoren.... f 400, onkosten voor vergaderingen en bureelbehoeften 100, abonnement voor bureelkosten secretaris van curatoren van den 1 000, bureelkosten van den rector-magnificus en den secretaris van den senaat , 2 100, ' 1841, 29 Jaarwedde, voor zoover deze niet uit het volgende artikel moet bestreden worden, van den secretaris van curatoren , 3 870, 5 000, , 30 Buitengewone traktementsverhooging aan den secretaris van curatoren toe te kennen 31 Toelage aan den ambtenaar, als in art. 29 bedoeld, voor kindeion, die hij te zijnen laste heeft m 200, 200, a. Jaarwedden, voor zoover die niet uit. het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 58 gewone hoogleeraren, 7 buitengewone hoogleeraren en 8 lectoren van de onderscheidene faculteiten , , , , Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige 34 Toelagen aan ambtenaren, als in artikel 32 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben , :20QO0,- 1

5 II in d IIOOl'bSTI'K Va. Afd. II. Artt c eele E ~ C3 4) 3-3 * e o BENAMING DEH ONDERWERPEN VAN U KWAAK. /onder aftrek van 10 pet van 10 pet vftor Bijlage A. (StaatsbegTooting'voor het dienstjaar Va, 8.) Tweede Kamer.» v i: Et SCHIL tuaschen de raming voor 1925 en bet bedrag, gedaan of nog te d<.ni TOELICHTINGEN. Personeels toelagen aan emeritl-hoogleeraren Jaarwedden! voor zouver die niet uit het volgende artikel moeten bestreden.vorden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 540 ambtenaren en bedienden Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige f , , f 196, I , f J4, , f 196, f8) Zie de Memorie van Toelichting ,- a. b. Toelagen aan ambtenaren, als in art. 86 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben Kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering, voor huur en lasten van gebouwen en terreinen, voor aankoop en overdracht van grond of gebouwen, voor onderhoud en aankoop van meubilair, voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verblijfkosten, voor begrafenis, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven: kosten voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingenen hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verblijfkosten, voor personeele hulp en schrijlloonen, voor begrafenis, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven (3) f , kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering der gebouwen en terreinen, vooraankoop en overdracht van grond of gebouwen, voor huur en lasten der gebouwen, voor buitengewoon toezicht en voor onderhoud en aankoop van meubilair , , , , , , f , , , , lil. RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN. Reis- en verblijfkosten der leden en van den secretaris van het college van curatoren, onkosten op de vergaderingen, bureelkosten van het college en den secretaris, van den rector-magnificus en den secretaris van den senaat: reis* en verblijfkosten van curatoren.... onkosten voor vergaderingen en bureelbehoeften abonnement voor bureelkosten van den secretaris van curatoren bureelkosten van den rector magnificus en den secretaris van den senaat f Jaarwedde, voor zoover deze niet uit het volgende artikel moet bestreden worden, van den secretaris van curatoren... Buitengewone traktementsverhooging aan den secretaris van curatoren toe te kennen 5 000, 4 300, , , Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 43 gewone hoogleeraren, 3 buitengewone hoogleeraren en 9 lectoren van de onderscheidene faculteiten Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige , , , , Toelagen aan ambtenaren, als in art. 43 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen van 150 ambtenaren en bedienden Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige , , , , ,- ' , S9 970, Handelingen der Staten-Generaal. Bijlagen

6 10 HOOFD.STl'K Va, Aid. II. Artt d E 'S s a C BENAMING DEP. ONDEBWERPEN VAN ( [TGAAF. BERAAMD BELOOP ' I T0EGE8TAAN V KI!S (III I U tusschen de raming voor 1926 en hel bedrag, Vermoedel^k gedaan "f nog te doen voor TOK MC II Tl MC KN. Toelagen aan ambtenaren, als in art. 46 bedoeld, voor kinderen, die zij ir bunnen laste nebben '. f 5 000, f 5 000, f r, sis, (4) Zie de Memorie van Toelichting. Kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering, voor huur en lasten van gebouwen en terreinen, voor aankoop en overdracht van grond <>{' gebouwen, voor onderhoud en aankoop van meubilair, voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verblijfkosten, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven : kosten voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis» ei: verblijfkosten, voor personeele hul;! en schrhfloonen, admini- Stratieve, buishoudeujke en andere uitgaven f , kosten voor aanbouw, onderhoud en verbeteringder gebouwen en terreinen, vooraan^ koop en overdracht van grond of gebouwen, voor huur en lasten der gebouwen, voor buitengewoon toezicht en voor onderhoud en aankoop van meubilair , , , f 2 000, f , , , IV. Verdere uitgaven betreffende de Rijksuniversiteiten: Uitgaven voor den dienst der Rijksuniversiteiten, niet begrepen in de artt. 15 tot en met 49, van zoodanigen aard als, volgens beslissing van dea Minister van Binnenlarulsche Zaken, tot en met het jaar 1878 gekweten zijn uit de opgeheven fondsen, bedoeld in art. 212 der Hooger-onderwijswet Beurzen voor studeerenden aan cle Rijksuniversiteiten, bedoeld in art, 85 der Hooger-onderwijswet , Vergoedingen aan hoogleeraren, lectoren en beambten wegens gemis van emolumenten als gevolg van de wet van 7 Noveinber 1917 (Staatsblad n. 616) , ,- 700, B. Technische Hoogeschool. a. b. c. d. Reis- en verblijfkosten der leden en van den secretaris van curatoren, onkosten op de vergaderingen, bureelkosten van het college en den secretaris, van den rector-magnifleus en den senaat: reis- en verblijfkosten f 450, onkosten voor vergaderingen en bureelbehoeften 100, abonnement voor bureelkosten van den secretaris van curatoren 450. bureelkosten van den rector-magnificus en den secretaris van den senaat , , , Jaarwedde, vooi zoov- ; - deze niet uit het volgende artikel moet bestreden worden, van den secretaris van curatoren f 5 000, 4 500, , Buitengewone traktementsverhooging aan den secretaris van curatoren toe te kennen Toelage aan den ambtenaar, als in art. 54 bedoeld, voor kinderen, die hij te zijnen laste heeft 500,- Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en beiooningen van 04 gewone hoogleeraren, 5 buitengewone hoogleeraren en :IJ lectoren van de onderscheidene afdeelingen , 58S 600, , , Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig M' tnorie. igen aan ambtenaren, als In art. 67 bedoeld, voor kinderen, die '.:; te hunnen laste '-:i ,-

7 12 H00FD8TÜK V«. Af,l. II. Artt. (iü OS. Bijlage A. (Staatsbegrooting voor het dienstjaar Va. 3.) Tweede Kamer. 13 eelen. CS T5? 3 «E O GEKAAMD BELOOP van 10 pet roor r.*24. tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, TOELICHTINGEN. 00 Jaarwedden, vuur zoover die niet uit. bet volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en j belooningen van 826 ambtenaren en bedienden f , f , f f , f , (5) Zie de Memoiie van Toelichting. 01 Buitengewone traktementaverboogingen aan het in het vorige artikel bedoelde personeel toe u- Kennen 62 Toelagen aan ambtenaren, als In art. 60 bedoeld, voor kinderen, die zij te bunnen laste bobben : , , 03 a. Kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering, voor huur i en lasten van gebouwen en terreinen, voor aankoop en I overdracht van grond of gebouwen, voor onderhoud en aankoop van meubilair, voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verblijfkosten, voor kleeding der bedienden, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven r kosten voor aanvulling en uitbreiding der verzamelingen en hulpmiddelen voor het onderwijs, voor reis- en verbuj f kosten, voor personeele hulp en schrijfloonen, voor kleeding der bedienden, administratieve, huishoudelijke en andere uitgaven (6) f , kosten voor aanbouw, onderhoud en verbetering der gebouwen en terreinen, voor aankoop en overdracht van grond of gebouwen, voor huur en lasten der gebouwen, voor buitengewoon toezicht en voor onderhoud en aankoop van meubilair , f , , , 04 Beurzen voor studeerenden aan de Technische Hoogeschool en verstrekkingen voor het ondernemen van buitenlandsche studiereizen, bedoeld in art. 38 der Hooger-onderwijswet , ,- 05 Reis- en verblijfkosten en vacatiegelden van de deskundigen bij de examens aan de Technische Hoogeschool, bedoeld in art. 119 der Hooger-onderwijswet, benevens verdere examenkosten , ,- C. Verdere uitgaven betreffende het hooger o n d e r w ij s. 00 Kosten der opleiding van leeraren voor het Hervormd kerkgenootschap vanwege dat genootschap , , , , , 67 a. Kweekscholen der godgeleerdheid voor de Evangelisch- Lutherschen en Remonstranten, mitsgaders kosten van opleiding van studenten bij de Hersteld Evangelisch- Lutherschen: Evangelisch-Lutherschen: ondersteuning van het Evaiigclisch-Luthersch seminarium f 7 132, b. Hersteld Evangelisch-Lutherschen: toelagen voor de kosten van opleiding van theologische studenten 300, Remonstranten: traktement van den hoogleeraar 2 400, 9 832,; , Seminariën voor het Roomsen-Katholiek kerkgenootschap: jaarwedden van het onderwijzend personeel aan het seminarie van ii>-: aartsbisdom van Utrecht: te Driebergen, 5 professoren a f 400 f 2 000, bisdom van Haarlem: te Warmond. 5 professoren a f bisdom van 's Hertogenbosch: te Haaren, 7 professoren a f , bisdom van Breda: te Hoeven, 4 professoren a f , Handelingen der Staten-Generaal. Bijlagen

8 14 HOOFDSTUK Va. Afd. If. Artt c fc!5 s a D o l-c <v o Ö O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. van 10 pot. tusschen 'de raming voor 1925 en het bedrag, voor 192.",. TOELICHTING h N. 69 b. bisdom van Roermond: to Roermond: 1 directeur en professor f 800,- 4 professoren h f , f beurzen voor studeerenden verbonden aan: het seminarie te Roermond: 5 heele beurzen a f 200 f 1 000, 8 halve beurzen h f , het bisdom te 's Hertogenbosch: f 1 800, eene beurs 180, f 11600, 1 980, Toelagen voor en verdere uitgaven in verband mot godgeleerd en godsdienstonderwijs voor de Israelietische kerkgenootschappen: seminarium: toelage voor het seminarium...f7 000, toelage voor studenten 650, f 7 650, toelagen en 'verdere uitgaven voor godsdienstonderwijs , f , , f 13580, ,- f , , (6) Dit artikel wordt f 4000 tlooger?< raamd, ten einde de tegemoetkoming In de kosten van de voorziening In onderwtyslokalen, bedoeld In art. 197 der Hooger-onderwHewot, to kunnen veileenen aan tu: l!.-k. unlversl' toit te Nijmegen. Zie voorts hetgeen boven la vermeld omtrent R.-K. leergangen. f7) Dit artikel wordt f 5600 booger geraamd, ten einde zeven beurzen to kunnen uitloven aan studenten van bijzonderen aanleg aan do R.-K. universiteit Zie voorts hetgeen boven is vermeld omtrent de R.-K. leergangen (art. 14). (8) Dit subsidie kwam aanvankelijk op de ontwerp^begrooting voor 1924 voor, maar is later ter bezuiniging daarvan afgevoerd. Bij nadere overweging komt het billijk voor dezen post te herstellen. De in 1828 opgeriebte Amsterdamschc klinische school ontving sedert haar oprichting eene jaarlijksche bijdrage van f 3000 uit de fondsen van de provinciale geneeskundige commissie. Bij de wet van 1865 werden de provinciale genees» kundige commissies opgeheven en vervielen haar fondsen aan den Staat. Do toenmalige Regeering beeft torn beslist, dat door de overneming dier fondsen de bijdrage niet zou komen te vervallen, maar als subsidie op de begrooting zou worden uitgetrokken, wat sedert 1806 regelmatig heeft plaats gehad. 70 Tegemoetkoming in de kosten van de voorziening in onderwijslokalen ^ian besturen van instellingen, stichtingen of vereenigingen voor bijzondere universiteiten, bedoeld in art. 197 der Hooger-onderwijswet (6) 8 000, 4 000, f 4 000, 4 000, 71 Subsidie aan de Nederlandsche Handelshoogeschool te Rotterdam f , ,- f , 72 Kosten der gouden eerepenningen voor bekroonde prijsvragen, uitgeschreven door de Rijksuniversiteiten en de Technische Hoogeschool, bedoeld in do artt. 37 en 84 der Hoogeronderwijswet Beurzen voor studeerenden aan bijzondere universiteiten, bedoeld in art. 198 der Hooger-onderwijswet (7) , 5 600, 5 600, , 74 Reis-, verblijf- en bureelkosten, zoomede vacatiegelden der leden van de commissie van toezicht op de bijzondere leerstoelen en de bijzondere universiteiten, bedoeld in art. 201 der Hooger-onderwijswet 500,- 413, 75 Beurs ter begeving van den heer van Warmond en uitkeering aan dezen voor de armen dier gemeente, ten gevolge van destijds aan de hoogeschool te Leiden gekomen goederen, die later zijn te gelde gemaakt , 300, 76 Subsidie aan de Vereeniging Instituut voor Tropische geneeskunde Rotterdam Leiden" 5 000, 5 000, , 77 Kosten van de examens van hen, die een diploma van tandarts of getuigschrift van apothekersassistent verlangen volgens de wet van 25 December 1878 {Staatsblad n. 222), met inbegrip van reis- en verblijfkosten en vacatiegelden van de leden der examencommissiën , , 78 Bijdrage in de kosten van het practisch geneeskundig onderwijs te Amsterdam (8) 3 000, 3 000, , 79 Beurzen toe te kennen aan Zuid-Afrikaansche studenten , ,

9 L6 HOOFDSTUK Va. Afd. JI JIJ. Artt Bijlage A. (Staatsbegrootinf? voor Let dienstjaar ~. Va. B.) Tweede Kamer. " d raers tikele c eele T3 C H E V 3 B «o L<5 "- 1 e O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. Zonder aftrok tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, beloon van de uitgaven, TOELICHTINGEN. 80 Kosten van de bijzondere commissie voor georganiseerd overleg in aangelegenheden, In bet bijzonder van belang voor don rechtstoestand van bet nlet-doceerend personeel in 's Rijks dienst bij do Rijksuniversiteiten, de Technische Hoogoschool, de Landbouw noogeschool en de Veeartsenij kundige Hooge sebool werkzaam f 1 000, f f 216,. (9) Dit artikel moet hooger geraamd worden wegens nauwkeurige splitsing tusschen de artt. 87 en 99; Subsidiën aan bijzondere H.B.S.", voor zooveel betreft de scholen, bestaande uit H.B.S. en gymnasium. Voorts wegens het gereedkomen van nieuwe gebouwen en het uitgroeien van scholen. 1). Voorbereidend Hoogeronderwys. 81 Jaarwedde, voor zoover deze niet uit het volgende artikel moet bestreden worden, van een Inspecteur der gymnasia en van den aan dezen tocgevoegden ambtenaar.... f 9 333, 8400, 9 325,- 925, 9 276, 82 Toelagen aan de ambtenaren, in art. 81 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 525, 525,- 83 a. b. Reis-, verblijf" en bureelkosten van den inspecteur der gymnasia: reis- en verblijfkosten f 850, bureelkosten 800, 1 650, 1 840,- 190, , 84 Reis- en verblijfkosten, vacatiegelden en verdere uitgaven der gecommitteerden, bedoeld in de artt. 11 en 157, en der commissie, bedoeld in art. 12 der Hooger-onderwijswet , , , Subsidiën aan gemeenten ten behoeve van hare gymnasia: Breda, 's Hertogenbosch, Apeldoorn, Doetinchem, Nijmegen Tiel. Zutphen, Delft, Dordrecht, Gorinchem, Gouda, Leiden Schiedam, Alkmaar, Hilversum, Zaandam, Middelburg Amersfoort, Utrecht, Leeuwarden, Sneek, Deventer, En schede, Zwolle, Hengelo (O.), Groningen, Winschoten Assen, Maastricht, voor hare gymnasia Subsidiën aan gemeenten ten behoeve van hare gymnasia, bedoeld in art. 22 bis der Hooger-onderwijswet , , , / 88 Subsidiën aan besturen van bijzondere gymnasia, alsmede voorschotten op die subsidiën, met inbegrip van de kosten van accountantsonderzoek (9) Kosten van de Staatscommissie voor het hooger onderwijs. Kosten van de commissie in zake beheer en besparing op do exploitatie van Rijksziekenhuizcn Totaal der Ilde afdeeling , f , , 2 000, f , f f O0 r - f , S47 322, 922, 282, f , Minder f lilde AFDEELING. Middelbaar onderwijs. A. Schooltoezicht. 89 Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, en belooningen voor vier inspecteurs van het middelbaar onderwijs 28 0O0,- f , f , f 2 800, f Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige 91 Toelagen aan do in art. 89 bedoelde ambtenaren toe te kennen voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben.. 158, 350, , Handelingen der Staten-Generaal. Bi>lapren

10 18 HOOFDSTUK Va. Afd Artt I!. c "3 O) 73 I-I 4) G c BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, gedaan of oog te doen voor TO EL KMI'! [NG EN. a. b. b. a. h. Reis-, verblijf" en bureelkosten van vier inspecteurs van het middelbaar onderwijs: reis- en verblijfkosten van de inspecteurs van het middelbaar onderwijs f 6 000, bureelkosten 6 000, B. Hoogereburgerscholen. Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, verlofstraktementen, toelagen en belooningen der leeraren, beambten en bedienden bij de Rijkshoogereburgerscholen f 8327 werkloonen hulppersoneel en kindertoeslagen, enz , Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige Toelagen aan ambtenaren, als in art. 93 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gebouwen en terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor het onderwijs, boeken en leermiddelen ten behoeve van onvermogende leerlingen, lokaal behoeften, reis- en verblijfkosten, en verdere uitgaven ten behoeve der Rijkshoogereburgerscholen en ten behoeve der aan die scholen te houden eindexamens: aankoop en onderhoud van gebouwen en terreinen f , hulpmiddelen voor het onderwijs, enz. ten behoeve van de Rijkshoogereburgerscholen (2) , f , (1) f , 52*00, m593il>,- f , (5 000, (5 000, f , , , , f f , >\ , f :: 18L , dl De besparing op de salarissen dor Rijks leeraren, berekend volgens de oude regeling, bedroeg, In verband met de tusschentljdscbe invoering van de nieuwe salarisregeling (K.B. van 26 Me) i'.»- >: i. SM. n. 817) reeds plm. 8Vj pet. Aangezien voor 1926 moeten winden geraamd de salarissen volgens de oude regellng, verminderd met 10 pet., Is boven de :!!,., pet. nog oen vermindering van 8 x /i pet. toegepast. Voor de eventueele vorming van nieuwe parallelafdeelingen is f 80(XX) gerekend. Uit dit artikel worden met ingang van 1 Januari V-)S> tevens de werkloonen voor het hulppersoneel bestreden. i: Vermindering door bezuiniging. (8) Eindhoven f 9000: Nijmegen f13 000; Zutphen f9 000; Apeldoorn f15 000; Delft f 11000; Leiden f (f voor de H.B.S. voor jongens, f6 000 voor de H.B.S. voor meisjes); Dordrecht f12000; Zaandam f ; Hilversum f ; Utrecht f (voor de H.B.S. voor jongens f , voor de H.B.S. voor meisjes f6000): Kampen f5000; Enschedé f 12000; Hengelo f 7000; Groningen f (voor de H.B.S. voor jongens f 11000, voorde H.B.S. voor meisjes f6 000); Winschoten f ; Maastricht f Voor eventueele vermeerdering van klassen ; is f geraamd. (4) Over 1924 komen de volgende scholen voor subsidie in aanmerking: Subsidiën aan gemeenten ten behoeve van hare hoogere burgerscholen (3) Subsidiën aan gemeenten ten behoeve van hare hoogereburgerscholen. bedoeld in art. 37 bis dermiddelbaar-ondenvijswet Subsidiën aan besturen van bijzondere hoogereburgerscholen en lycea, alsmede voorschotten op die subsidiën, met inbegrip van de kosten van accountantsonderzoek (4) Mniiorie , , f 4 000, , bat st..lans Lycaum te ' Hertogenhosch. 8. bat St. Itaiii Lycaum ta 'ahertogenboach, 3. de R.K. H.B.S. mat B-J. cursus voor jongens te Bergen op Zoom. 4. de R.-K. H.B.S. met 8-J. cursus voor meisjes te Bergen op Zoom. ö. liet R.K. Lyceum ta Breda. 8. het s;. Catharina Lyceum te Eindhoven. 7. de R.-K. H.B.s. met 5-J. cursus te Eindhoven. 8. de R.-K. H.B.s. mat 5-j. cursus ta Helmond. 9. het st. ktorbartua Lycaum ta Roosendaal. 10. het st. Gertnuüs Lyceum ta Roosendaal. 11. liet St. Odulphus Lyceum to Tilburg. 12. Dat Chr. Lyceum te Arnhem. 13. de R.-K. HBS. niet B-j. cursus te Arnhem. 14. Int Chr. Lycaum ta Harderwijk. 15. de R.-K. H.B.s. met B-J, CUTKU te Nijmegen. 16. de Chr. H.B.S. met 8-J. cursus ta Zetten. 17. het Chr. Lycaum la Zutphsn. 18. da Chr.H.B.'*.BM t "p-i. cursus te 'sc.ravenhage. 19. der.-k.h.b.s. mal B-J. CUItua te 's Oravenhage. 20. het R.-K. Lyceum foor meisjes te 'sgravenhage. 21. hot Ned. Lyceum ta 'a OrftTanbaga. 22. da Chr. H.B.S. net 5.J.1 tmua te Alphen a/d Rijn. 2.'!. da Chr. H.B.S. met r,.j. cursus te Dordrecht. 24. de R.-K. H.B.s. met.yj. cursus te Katwijk a/d Rijn. 25. da Chr. H.B.s. mal B-J. curaua te Leiden. 20. de Chr. H.B.s. mat "ej. cursus te Rotterdam. 27. da R.-K. H.B.s. mat ü-j. cursus te Rotterdam. 28. da bijzondere H.B.S. niet B-J, cursus te Rotterdam. HL da i'hr. H.B.s. mat B-J. cursus ta Vlaardingen. 30. de bijz. H.B.S. mot 5-j. cursus te Woerden. 31. het Amsteid unsch Lyceum te Amsterdam. BS. da chr. H l'.s. in.t.'i-j. cursus te Amsterdam. Chr. H.B.s. niet ">-j. cursus te Amsterdam. '.'4. da Chr. H.B.S. mat 8-J. cursus te Amsterdam. 85, da B. K. H.B.s. mat 5-j. cursus voor jongens te Amstenlam. BS, da R.-K. H.B.s. niet r,.j. cursus voor meisjes te Am- Btl rdain. :;7. het Chr. Lycaum te Haarlem, "s. het Keiinenier I.yo i.m ie B!e. m.iidaal 39. het R.K. Lyceum ie BI. niciidaal. 40. de OOOtache H.B.s. net B-J. iiiisus te Bussum. 41. het Chr. Lyceum roor meisjes te Bussum. 42. de R.-K. H.B.S. met ".-j. cursus te Hilversum. 4-i. li.-t Chr. Lvceum te Hilversum.

11 20 IIOOFDSTCK \'. M,. [II IVA. Artt s. öijlac je A. (Staatsbegrooting voor het dienstjaar 191!6. 2. v«. 3.) i weeae Kamer, si 8 s S.S 1 Ba ^ = 6 a "9 BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITdAAF. GEKAAMD BELOOP vitn 10 pet. tumcben do raming voor 1925 en het bedrag, voor 192:5. TOELICHTINGEN Subsidiën aan besturen van cursussen ter opleiding voor akten van bekwaamheid tol hel geven van middelbaar onder* \vij- (5) \... C. Kosten van examens. Reis- en verblijfkosten 'en vacatiegelden van de leden der commissie tot liet afnemen van de examens, bedoeld in art. 55, 2de lid, der M. O.-wet en van de deskundigen bij de examens, bedeeld In art. ï>ïi> der M. O.-wet, zooals deze is gewijzigd bij de wet van 1 Maart 1920 (Staatsblad n. 106), benevens verdere kosten van deze examens Reis- en verblijfkosten en vacatiegelden der leden van de j commissiën tot liet examineeren van hen, die wenschen ie omvangen eene akte van liekwaamheid voor het middelbaar onderwijs, eene der akten van bekwaamheid, vermeld in art. 86 der wet tot regeling van het lager onderwijs,! benevens verdere kosten van die examens (6) D. Verdere uitgaven betreffende het middelbaar onderwijs in het algemeen. Kosten voor het onderzoek in zake de oplichting van een Rijks Centraal Instituut voor de lichamelijke opvoeding. Tijdelijke subsidiën aan instituten voor lichamelijke opvoeding (7) Kosten van de Staatscommissie, ingesteld bij Koninklijk besluit van 27 Maart 1916 n". 70, tot verbetering van het lot van blinden en halfblindeu (8) Totaal der lilde afdeeling f , , 2 000, 4 400, f , / f 11700, , , 2 000, 4 950, f , f 11700, f 12980, , ,» 550, 4 690, f , f , f , Minder f , ii..in dn. n.n.s. mei r,.j. avena to Utrecht. IA ds i.ijz.., 40, int ii.k. Lyceum u> Utrecht, 17. bet HiiiiniM ii Lyceum te Baan. is. het Chr. Lyceum te Zeist. 49, de Qhr. n.n.s. mor 5-j. cureua te Leeuwarden. EO. iiu,,., Zwolle. 6L hot Chr. Lycouni Ui Almelo. M. de i in. H.H.S. met o-j. cursus t u Groningen. r,.i. da., stii.lskana.il. "1. de,., Hoogevuen. W, ilo R.K. H.H.S. met 5-j. cursus voor jongens te.maahtiïilit.!>i>. 07.,. i,i meurjee» jongens Heerlen. 58., :i-j., meisjes, 59. Roermond. 60.,., jongens, 61.,, 5-j., Holduc. Hooger wegens uitgroeiing van scholen en het gereedkomen van nieuwe schoolgebouwen. Door een meer nauwkeurige splitsing tusacben de artt. 87 en 99 (t. o. v. gymnasia en h. b. scholen, die in één gebouw zijn gehuisvest en feitelijk één onderwijsinrichting vormen) is plm. f naar art. 87 overgebracht. Indien de nieuwe salarisregeling (K. B. van 25 Mei 1923 (Stbl. n. 217) niet was ingevoerd en de 5 pet. (10 pet.) niet was toegepast, zou vermoedelijk bovendien f meer benoodigd zijn geweest. Ook moet gerekend worden op het R.-K. Lyceum te Oldenzaal. (5) Met ingang van 1 Januari 1925 worden deze subsidiën ingetrokken. (6) zal met f4 000 minder kunnen worden volstaan. (7) Evenals alle niet op «'ettelijken grond steunende subsidiën wederom met 10 pet. verminderd. (8) De Blindencommissie is in den loop van 1924 ontbonden. IVde AFDEELING A. Nijverheidsonderwijs. Jaarwedde van den inspecteur-generaal van het nijverheidsonderwijs f 9 000, f 8100, f 9 000, f 900, f 9 000, Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen van vier inspecteurs, eene inspectrice en eene adjunct-inspectrice, belast met het toezicht op de in deze afdeeling genoemde scholen, een accountant bij de inspectie van het nljverheids- en handelsonderwtys, drie toegevoegde ambtenaren en van het bedienend personeel , , , , , Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig artikel bedoeld personeel toe te kennen Toelagen aan ambtenaren, als in art. 105 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 650, 700,- 50, 410, Reis-, veiblijf- en bareelkosten van den inspecteur-generaal van her nijverheidsonderwijs, van de inspecteurs, de inspectrice en de adjunct-inspectrice van het nijverheidsonderwijs en van den accountant bij de inspectie van het nijverheidsen handelsonderwiis , , , Handelingen tier Staten-Generaal. Bijlagen

12 22 HOOFDSTUK V«. Afd. IV A. Artt. 10» 120. d / i mmer irtikel R fe - d I "2 e O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. (ieraamü BELOOP tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, beloop van do uitgaven, TOELICHT] Nd EN Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen voor het onderwijzend en bedienend personeel i>tj het Rijksinstituut tot opleiding van teekenleeraren Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig artikel bedoeld personeel toe to kennen Toelagen aan ambtenaren, als in art. 109 bedoeld, voorkinderen, die zij te hunnen laste hebben Kosten van onderhoud, huishoudelijke uitgaven, bureeb, reisen verblijfkosten, hulpmiddelen, ameublement, aankoopen en verdere uitgaven voor het Rijksinstituut tot opleiding van teikenleeraren Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen van den directeur, leeraren en beambten der Rijksschool voor de aardewerkbedrijven te Gouda f , ,- f , (1) 5 560, f , 1 000,' , , f 560, f 4 430, 100, 3 140, f , (2) , 1 092, (2) 60, 2 822, (2) , (1) Hierin is begrepen f 800 voor de verhuizing der schooi naar de zoogenaamde oefenschooi als iiij liet Rijksmuseum. (2) Deze uitgaven bel rellen de bij de begrooting voor het dienstjaar 1921 opgeheven Rijksschool voor Kunstnijverheid te Amsterdam. De leer- en hulpmiddelen, boeken enz. zijn destijds overgedragen aan de Rijksnormaab school voor teekenonderwijzers, later omgezet in het Rijksinstituut tot opleiding van teeken leeraren. 114 Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig artikel bedoeld personeel 115 Toelagen aan ambtenaren, als in art. 113 bedoeld, voor kinderen, die zy te hunnen laste hebben ,- 270, 116 Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gebouwen en terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor het onderwijs, lokaalbehoeften, reis- en verblijfkosten en verdere uitgaven ten behoeve van de Rijksschool voor de aardewerkbedrij ven te Gouda , , , 117 Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen van den directeur, leeraren en beambten der Rijksrietvlechtschool te Noord wolde: zonder aftrek na aftrek directeur 1 leeraar 1 leeraar 1 leeraar 1 leeraar wandelleeraren conciërge vergoeding aan leerlingen. loon tuinarboider en werkvrouw f 5 060, 3 130, 3 680, 2 950, 2 210,! I 1 810, f 4 560, 2 820, 3 320, 2 660, 1 990, , 1 260, 250, f 21880, , , Buitengewone traktementsvorlioogingen aan het in het vorig artikel bedoeld person«el toe te kennen tig Toelagen aan ambtenaren, nis In artikel 117 bedoeld, voor kinderen, die zij te bunnen laste hebben 1 150, 1 200, 50, 865. I :. ( i i Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gehouwen en terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor bet onderwijs, boeken en leermiddolon ten behoeve van onvermogende leerlingen, loknalbchoeftcn, rois- en verblijfkosten en verdere uitgaven ten l>ehoevc k'au do Kyksrictvk chtechool to Koordwolde , v,

13 u HOOFDSTUK V«. Afd. IV A. Artt Bijlage A. (Staatsbegrooting voor het dienstjaar v «- 80 Tweede Kamer, n d 11 ^< CU "O «5 li O) "O e O BENAMING DEB ONDERWERPEN VAN UITGAAF. tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, toegestaan voor T O E L 1 0 II TIN G E N. 121 Jaar wedden, voor ZOOVer die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen voor den directeur, leeraren en beambten der Hijksvak- en Kunstnijvertieldaschool tot opleiding van goud* en zilversmeden en horlogemakers te Schoonhoven f ,- f ," f 30 f f B600,- f 27 7I3,- 122 Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig artikel bedoelde personeel Toelagen aan ambtenaren, als in artikel 121 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 1 100, 1 200, 100,-* 985,- Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gebouwen en terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor het onderwijs, lokaalbehoeften, reis- en verblijfkosten en verdere uitgaven van de Rijksvak- en Kunstnijverheidsschool tot opleiding van gouden zilversmeden en horlogemakers te Schoonhoven , , 245, 4 948, Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen voor den directeur, leeraren en beambten der Rijksschool voor schoenmakers en leerlooiers enz. te Waalwijk: directeur 1 leeraar 1 leeraar 1 leeraar hulpkrachten leeraren voor theoretisch onderwijs toelagen voor avondcursussen conciërge machinist schrijfloonen 8 720, , , , , , ,- f 6 050, ,- 4'590, , , , , ,- 800,- f 41410,- f , , , , 2 270, , Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig Toelagen aan ambtenaren, als in artikel 125 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 2 300, 2 400, 100, ,- Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gebouwen en terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor het onderwijs, boeken en leermiddelen ten behoeve van onvermogende leerlingen, lokaalbehoeften, reis- en verblijfkosten, vacatiegelden, toelage aan den secretaris der commissie van advies en ventere uitgaven ten behoeve van de Rijksschool voor schoenmakers en leerlooiers enz. te Waalwijk ( 4 000," ,- Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen van liet personeel der Rrjkslandbouwhuishoudschoo] Rollecate", te den Hulst a/d Dedemsvaart en de verdere Rijksinrichtingen voor landbouwhuishoudonderwijs 1(5G60, , ,.000, , Buitengewone traktementsverhoogingen, aan bet in het vorig Toelagen aan ambtenaren, als in art. 129 kinderen, die zij te hunnen laste hebben. bedoeld, voor 100, 100, 100, Handelingen der Staten-Generaal. Bijlagen

14 26 HOOFDSTUK Va. Atd. IV A. Artt tl a d mmers artikele rdeele g 3 o O BENAMING DER ONDERWERPEN VAN UITGAAF. tusschen de raming voor 1925 on het bedrag, beloop van do uitgaven, gedaan of nog to doen TOELICHTINGEN Aankoop van grond en gebouwen, huur en lasten van gebouwen, aanbouw en onderhoud van gebouwen, terreinen, vuur en licht, hulpmiddelen voor het onderwys, lokaalbehoeften en verdere uitgaven ten behoeve van de Rijkslandbouvvhuishoudschool de Rolleeate" te Den Hulst a/d Dedemsvaart, en de verdere Rijksinrichtingen van landbouvvhuishoudonderwijs Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgend artikel moeten bestreden worden, toelagen en belooningen van de leeraren en leeraressen bij het landbouwhuishoudonderwys... f ,- f 7 000, , 1 f 7 000, , f 4 f 6 098, , 134 Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorig 135 Toelagen aan ambtenaren, als in art. 133 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben 136 Reis- en verplaatsingskosten, zoomede vergoeding voor het gebruik van rijwielen by reizen ten behoeve van 's Ryks dienst voor de leeraren en leeraressen by het landbouwhuishoudonderwys , , 700, 9 976,» 137 Jaarwedde, voor zoover die niet uit het volgend artikel moet bestreden worden, toelage en belooning voor den assistent Rijksvisscherijleeraar 1 410, 1 270, ,- 140, 4 660, 138 Buitengewone traktementsverhooging van denrijksvisseherijleeraar 139 Toelage aan den ambtenaar, als in artikel 137 bedoeld, voor kinderen, die hij te zynen laste heeft 120, 300, 180, 375, 140 Reis-, verblijf- en bureelkosten van den assistent Rijksvisscherij leeraar 400, 1000, 600, 634, 141 Subsidiën aan scholen voor middelbaar technisch onderwys, textielscholen en academiën , , , , 142 Subsidiën aan scholen voor teekenen en kunstnijverheid , 151 * , , 143 Subsidiën aan zeevaait-, visscherij- en schippersscholen , , , , 144 Kosten van cursussen en examens in de kennis van de internationale bepalingen ter voorkoming van aanvaringen op zee, van eindexamens van 2-jarige cursussen aan zeevaartscholen en van eindexamens aan schippersvakscholen en subsidiën ten behoeve van examens voor gezagvoerder en machinist bij de binnenvaart, zoomede reis- en verblijfkosten van Rijksgedelegeerden voor deze examens: Kosten van cursussen en examens in de kennis van de internationale bepalingen ter voorkoming van aanvaringen op zee, zoomede reis- en verblijfkosten van Rijksgedelegeerden voor deze examens en voor de eindexamens aan schippersvakscholen f 4 000, Kosten eindexamen 2-jarige cursussen zeevaartscholen 4 000, Subsidie aan de Nederlandsche Vcrceniging van Gezagvoerders bij de Binnenvaart, ter tegemoetkoming in de kosten van de vanwege die vereeniging afgenomen examens van gezagvoerder en machinist 3 400, Reis- en verblijfkosten Rijksgedelegeerden voor deze examens 200, , 11600, , 145 Subsidie aan cursussen tot opleiding voor het voorloopig machinistendiploma , 146 Subsidie aan de Nederlandsche Vereeniging van Gezagvoerders by de Binnenvaart ten behoeve van het vakonderwys voor varensgezellen en schippersdochters dier vereeniging , , , , I

15 28 HOOFDSTUK V*0. Afd. IV A IV B. Artt Bijlage A. (Staatsbegrooting voor het dienstjaar V«. 3.) Tweede Kamer. 29 d 9 B o c O BKNAMINU [)VAi ONDKItWKHI'KN VAN UITGAAF. VERSOH IL tumchen de raming voor 1986 en liet bedrag, Mier. TOELICHT] NG EN. Subsidiën aan Industrie* on huishoudscholen voor meisjes, zooniedo verdere uitgaven ten behoeve van dat onderwijs Subsidiën ten behoeve van scholen en cursussen voor landbouwhuishoudonderwijs Subsidiën aan ambachtsscholen f , , , , , , f , , f , 11!) 624, , (2) Dit artikel is gesplitst De gelden voor de examens boekhouden enz. zijn thans bij de afdeeling llandelsonderwijs" uitgetrokken. De raming van dit artikel is ruim f lager dan de kosten van de akte-examens voor het nijverheidsonderwijs in 1923 hebben bedragen. Subsidiën aan teekenscholon I , , , Subsldlön aan scholen en cursussen voor speciale vakken en patroonsleergangen , , , , Subsidie aan de Vereoniglng tot bevordering van het voorbe* reidend vakonderwijs te Groningen Subsldlön aan vereenigingen ter bevordering van hot loerlingwezen: Subsidie aan do Vcreeniging ter bevordering van het ambacbtsonderwrjs in Drenthe Subsidie aan de Vereeniging ter bevordering van het vakonderwijs in Westfiiesland Buitenyeivone subsidiën aan vakscholen, enz. Buitengewone subsidiën aan besturen van van Rijkswege gesubsidieerde bijzondere nijverheids* en handelsscholen in de kosten van pensioen aan het onderwijzend personeel dier scholen of hunne weduwen en weezen Reis- en verblijfkosten en vacatiegelden der leden van de commissiën tot het examineeren van hen, die wenschen te ontvangen eenc akte van bekwaamheid tot het geven van nijverheidsonderwijs , 5 000, 0 95 (2) ,- 12 f i t f 100 0O0, , 1000, 3 000, , , , , (*) De bedragen van het schooltoezicht voor het dienstjaar 1924 zijn opgenomen in de betreffende artikelen bij afd. IVA. il) Waar deze bedragen voor het eerst in deze nieuwe afdeeling voorkomen, behooren zij voor de juiste vergelijking vermeld te worden in kolom meer", hoewel het bestaande bedragen zijn. (2) In verband met de instelling van de afdeeling llandelsonderwijs" thans afzonderlijk vermeld. Was in 1924 begrepen in art (3) Als voren art (4) Voor dezen inspecteur zijn thans de bureaukosten vervallen. In verband met de instelling van de afd. Handelsonderwijs" thans afzonderlijk vernield. Was in 1924 begrepen in art Subsidiën ten behoeve van cursussen tot opleiding voor akten van bekwaamheid tot het geven van nijverheidsonderwijs , , Totaal der IVde afdeeling A... f , f , f , f , f , Minder f , IVde AFDEELING B. Handelsondencijs. Jaarwedde van den inspecteur, de handelsscholen (2) belast met het toezicht op f (2) 7 000, f 6 300, (*) f(l) 6 300,- Jaarwedde van een aan vorenbedoelden inspecteur toegevoegden ambtenaar (2) (2) 2 400, 2 160, (2) 2 160,- Buitengewone traktementsverhooging aan den in het vorige artikel bedoelden ambtenaar Toelage aan den ambtenaar, als in artikel 159 bedoeld, voor kinderen, die hij te zijnen laste heeft (3) 50 (1) 50, van den in art. 158 bedoelden inspec- Reis- en verblijfkosten teur (4) 1500 (1) 1 Handelingen der Sta ten-generaal. Bijlagen

16 30 HOOFDSTUK Va. AM. IV B. Art van 10 pet tusschen de raming voor 1925 en het bedrag, TOELICHTINGEN. Idem Bubsldlfin aan Inrichtingen voor handelaonderwtyi: Aalsmeer. Oem. handeiscursus f 2 238, Aalten. 633, Alkmaar. ^ 4 815, Idem. Handelsdagschool , Idem. Oom. Hoogere Handelsschool 11764, Almolo. Handelscursus 8 285, Amersfoort. Gem. handelsdagschool , Idem. handelscursus 4 900, Amsterdam. Avondscholen der vereeniging Handelsonderwijs" , Idem. Vereeniging voor voortgezet handelsondenvijs 5 750, Handelsdagschool der Algemeene Winkoliersvereeniging , Idem. Handelscursus voor meisjes , Idem. der Vereeniging Christelijk Vakonderwijs , Idem. Bijz. Hoogere handelsschool , Idem. Handelscursus voor den R. K. Patronatenbond , Apeldoorn. Handelscursus , Appingedani. 634, Arnhem. Oem. Hoogere Handelsschool..., Handelscursus,,de Hanze" , Assen. Gem , Baarn , Bedum., 1 108, Beek. (L.), 182, i Handelsdagschool en.. ) Bergen op Zoom. _ J (Bijz. Hoogere Handelsschool 11760, Beverwijk. Handelscursus 570, Blerick , Blokzijl. Gem. 366,50 Bolsward. 1237, Boskoop. 1021, Boxmeer. 495,16 Boxtel. voor jongens 920,25 Breda, Gem , Buasum. Gem., 2 515, Coevorden., 1395, Culemborg. Gem. 2110, Cuyck. 541,19 Dolft. Gein. handelscursus 2 660, Idem. Handelscursus van de Hanze" , Delfzijl., 650, Deurne. 513,90 Deventer. Gem. handelscursus 6 965, Idem. Handelsdagschool , Idem. Bijz. Hoogere Handelsschool Doesburg. Handelscursus 727,50 Doetinchem. Gem. handelscursus 3 046, Dokkum. 286, Dordrecht. Bijz. Hoogere Handelsschool , Drunen. Handelscursus Echt. _ Eindhoven. Gem. Hoogere Handelsschool , Idem. Handelsdagschool , Idem. Handelscursus , 2 080, 740, 5 930, 21830, , , 3 830, , 5 250, , , 11900, 3 190, 675, , 5 7 (KiO, 3 375, 1 240, 200, , , , 480, 720, 5 050, 2 635, , 660, ,50 550, 8 670, , , 2 840, 266, , 360, ,

17 82 HOOFDSTUK V«. Afd. IV B. Art Bijlage A. (StaatsbegTooting vooi In-t dienstjaar '2. Va. 3.) Tweede Kamer. 88.:' mers tikele.4 -. p 35 T3 d 1 S 'S s O BENAMINO DEI! ONDEHWEKI'EN VAN rjitgaaf. Ka aftrek tuaachen de raming voor 1925 en hei bedrtg, toi "< taan Meel'. lei' op van de uitgaven, voor L928. T0ELICH TI NG EN. 103 Eindhoven. Hij/.. Hoogere Handelsschool.. Bulthuizen. Handelacuraua Enschede. Gom. Hoogere Handelsschool.. Idem. Gem. Handelaavondachool... Etten. Handelscursus Franeker. ' Geertruldenberg. Geincrt., Goes. Gorinchem. Gouda., 'agravenhage voor meisjes.. Idem. van de Hanze" Groenlo. Groningen. Gem Idem. Gem. Hoogere Handelsschool.. Idem. Cursussen voor voortgezet handelsonderwijs Haarlem. Gem. Hoogere Handelsschool.. Idem. Gem. handelscursus Idem. Handelsavondschool d. R.K. Jongenspatronaten Harlingen. Gem. Hoogere Handelsschool.. Idem Gem. handelscursus Heerenveen. Handelscursus Heerlen. Handelsdagschool Idem Handelscursus Helder. Handelsdag" school en Hoogere Handels- Idem. Handelscursus Helmond. Handelsdagschool Idem. Handelscursus Hengelo. Gem. Handelscursus 's Hertogenbosch. Gem. handelscursus... Idem. Hoogere Handelsschool.. Idem. Handelscursus St. RaphaêT' Hilversum. Gem. Handelsdagschool.... Hoorn. Handelscursus Huizen. Hulst. Handelsdagschool Joure. Handelscursus Kaatsheuvel. Kampen. Gem., Kollum.., Krommenie. Leerdam. Leeuwarden. Gem. handelscursus Leiden. Handelscursus Loon op Zand. Handelscursus Maastricht. Handelscursus Middenstand"..Maastrichtsche Maastricht Gem. Hoogere Handelsschool.. Made. Handelscursus Medemblik. Meppel. Gem. Middelburg. Idem. Handelsdagschool en Hoogere Handelsschool Musselkanaal. Handelscursus Mijdrecht , 2 57S, , , 938, 529, , 2 794, 5 650, 1 080, 7 000, 0 927, , , 4 545, 6 359, 2 750, 1 050, G200, 2 400, , 3 425, , 2 172, 6 700, 5 655, 0 175, , 2 175, 1 700, , 900, 513, 900, , 7 255, 3 546, 7 492, 912, 3 737, 7 790, , 512, 758, 9 715, 2 786, 11855, , 1 090, 680, 525, 2 915, 2 705, 5 760, 1 835, 7 110, 720, 6 540, , , , 5 835, 7 000, , 6 300, 2 320, , 4 000, , 3 190, 5 760, 5 665, , , , 527, , 875, 1 375, 1 350, 11610, S00 305, 1150, 3 360, , , 1 Handelingen der Staten-Generaal. Bijlagen

18 3-1 HOOFDsTLK V«. Afd. JVB. Art. L68. 4 ga a o "1 aden. 'S E r^ S 6 O BENAMING DER ONDERWEIM'EN VAN UITGAAF. <; F. RA AMD BELOOP Voor van 10 pet vuur 11)21. VER SC11 1 F tumcben de lamlng voor LÖ26 en bel bedrag, Meer, voor L928. TOE LIC II Tl \'i; EN. 86 1G3 Nleuwe-Pekela. Handelscursua f 1 2t;o, NtJkerk., 597, Nijmegen. Oem , Idem. B^jz. Hoogere Handelsschool... Idem. riem. Handelsdagschool en Hoogere Handelsschool , Oosterhout. Handelscursus 808, Oss. voor jongens ,70 Idem. Handelscursus voor meisjes 1 135,40 Idem. Handelsdagschool , Purmerend. Handelscursus 1 129, Raamsdonkveer. 980, Roermond. Gem. handelscursus 2 930, Idem. Bijz. Hoogere Handelsschool , Rolduc. Bijz. Hoogere Handelsschool verbonden aan het seminarie van het bisdom van Roermond 7 324, Roosendaal. Handelsdagschool 8 810,50 Rotterdam. Handelsavondschool Mercurius" , Idem. Handelscursus van de Hanze". 3810, Rijen. Handelscursus 470, Sappemeer. 2165, Schagen. 675, Schiedam. 1317,50 Schijndel. 548,90 Sittard. Handelsdagschool der vereeniging College 8t Jozef" 11650, Sneek. Handelscursus 3 082, Stadskanaal., 1268, Steenwijk. 1215, Ter Apel. 769, Tiel. Gem. handelscursus 2 195, Tilburg. Gem. handelscursus 3 712, Idem. Bijz. Handelsdagschool en Hoogere Handelsschool : Uithoorn. Handelscursus 1 118, Uithuizermeeden. Handelscursus Utrecht. Gem. Hoogere Handelsschool , Idem. Gem. handelsdagschool , Idem. Gem. handelscursus , Veendam. Handelscursus 1 200, Veghel., 920,51 Venlo. Gem. handelscursus 3 435, Idem. Bijz. Handelsdagschool , Venray. Handelscursus 993, Vlaardingen. Handelscursus 3 740, Vlissingen. Gem. Hoogere handelsschool , Vlijmen. Handelscursus 565,20 Waalwijk. Hoogere Handelsschool , Idem. Handelscursus de Hanze" , Wageningen. Gem. handelscursus 987, Idem. Handelsdagschool , Waspik. Handelscursus Weert. Handelsdagschool 5 150, Idem. Handelscursus Weesp. Handelscursus , Wildervank. Handelscursus 1 253, Winschoten. Gem. Handelsdagschool , Idem. Handelsavondschool 2 750, IJmuiden. Handelscursus 3116, , 640, 7 600, 8 375, , 825, 900, 1 025, , 1 217,50 740, 3 270, 9 187, , , , 4 000, 2 375, , 600, 8 130, 3 330, 1 480, 1 250, 850, 2 600, 3 400, , 255, , , , 1400, 745, 3 430, , 1 205, 5 000, 8 015, 600, , 1000, 1 350, , 5 280, 2 360, 1 125, 1 450, soa 4 865,

19 86 HOOFDSTUK V a. Afd. IVB V. Am uijiac je A. (Slaalslicgrnol ing voor hel dienstjaar '1. Va. 1 i weeae Kamer, M CS S 'S 05 te i o BENAMING DEB ONDERWERPEN VAN UITGAAF. GERAAMD BIOLOOP voor Zonder aftrok van 10 pet VERSOH 1 1, tuuchen de raming voor 1925 en het bedrag, toegestaan voor Hinder. \ i riiioiililijk voor TO \'. LICHTING KX Zaandam. Gem. Hoogere Handelsschool. [dem. Gem. nandelsdagscbool.... Idem. Gem. handelscursus Zeist. Handelscursus Zevenbergen. Handelscursus Zutpben. Gem. Handelscursus Idem. Gom. Hoogere Handelsschool.. [dem. Gem. handelsdagschool.... Zwolle. Gem. handelsdag' en avondschool. Zwijndrocht. Handelscursus Onvoorzien 9 160, 19 00'.*, 9698, 1 019, 006, , 7 792, , , , Reis- en verblijfkosten en vacatiegelden der leden van de commissie tot het examineeren van hen, die de akte van bekwaamheid wenschen te verkrijgen tot het geven van middelbaar onderwijs in boekhouden (akte K XII en Q) of de akte hundelskennis lager onderwijs, (akte Ui. (7)... (5) f , , f , , , 2 630, , , , 2 415, (6) f , , f , f , (8) f , f , f 100 (,27,.f 1 zioi 000, (5) Hel totaal van deze geraamde subsidies bedraagt f Hoewel hot nog onbekond is, hoe groot de salarisvermindering zal zijn, die per 1 Januari 1926 zal worden lngevoerd, zal ven lelijk op eene vermindering mei f looooo kunnen worden gerekend. Hiermede Is met de optelling rekening gehouden en Is derhalve het totaal bedragmei f verlaagd en uitgetrokken op f 1 Olis UJ8, welk" vermindering in verhouding over de onderscheidene scholen moet worden toegepast. (6) Aanvankelijk was dit totaal f ,50 welk bedrag bij 2cle Nota van "Wijziging is verlaagd tot f (7) Was in 1924 begrepen in art (Si De overige uitgaven, betreffende dienst 1928, van de/e nieuwe afdeeltngztjnbegrepen In de bedragen der betrokken artikelen hij afdeeling 1VA vermeld. Minder f , Vde Lager onderwijs. AFDEELLXG. Algemeen..laai wedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel bestreden moeten worden, en belooningen van de hoofdinspecteurs van het lager onderwijs, den inspecteur van het buitengewoon lager onderwijs, de inspecteurs vau het lager onderwijs, de schoolopzieners, de bureau-ambtenaren voor h<rt toezicht op het lager onderwijs en van het I bedienend personeel (1) Buitengewone traktemontsverhoogingen aan het in het vorige Toelagen aan ambtenaren, als. in art. 165 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben (2) Reis-, verblijf- en bureelkosten van de hoofdinspecteurs van het lager onderwijs, den inspecteur van het buitengewoon lager onderwijs, de inspecteurs van het lager onderwijs, de schoolopzieners en reis- en verblijf kosten van de bureauambt* naren voor liet toezicht op het lager onderwijs, benevens aankoop en onderhoud van gebouwen, huur en lasten van perceelen of perceelsgedeelten voor genoemd toezicht (3) f 436 9B5.- f , f / , f 31000, (1) De jaarwedden bedragen voor: 5 hoofdinspecteurs.... f , 1 inspecteur buitengewoon onderwij s 7 000, 58 inspecteurs , 14 schoolopzieners , 9 bureauambtenaren , f , salarisvermindering , f , f , f , De raming ad f is f minder dan voor 1924, ten gevolge van de plaats gehad hebbende reorganisatie , , (2) De kindertoelagen bedragen voor: de hoofdinspecteurs.... f 1 990, den inspecteur van het bulten* gewoon lager onderwijs.. de schoolopzieners 1 515, de bureauambtenaren , f , f , De raming ad f ia f 1465 minder dan die voor ten gevolge van de reorganisatie. (3) Deze post is verdeeld als volgt: rois- en verblijfkosten.... f 60300, bureelkosten , aankoop en huur gebouwen. 4 onderhoud gebouwen f Verhoogd met f , ten gevolge van de reorganisatie. Handelingen der Stoten-Oeneroal. Bijlagen

20 38 IIOMKUSTUK Va. Aid. V. Ant ir. 4> 13 d 1 "E 73 e o BENAMING DER ONDERWERPEN VAN [JITQAAP, GEKAAMD BELOOP tusseben de raming voor 1926 en hel bedrag,.meel'. beloop Van de uitgaven, gedaan of HOL,' nog te doen voor TO i: L tch TING E N Kosten der vergaderingen van de Rijksambtenaren, aan wie hel toezicht op het lager onderwas la opgedragen, der bijeenkomsten en referaten, bedoeld in art. 46, en der bibliotheek, bedoeld In art. 15 vanjpswconinklljk besluit van 8 Juli >* " *". \2M^ -V- B Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel bestreden moeten.worden, toelagen en belooningen der onderwijzers en bedienden bij de Rijkskweekscholen t (, t opleiding van onderwijzers en onderwijzeressen en bij do daaraan verbonden leerscholen, benevens tegemoetkomingen in de kosten wegens het geven van godsdienstonderwijs aan de kweekelingen der Rijkskweekscholen (5) Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige agen aan ambtenaren, als in art 170 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben (6) Toelagen aan kweekelingen bij de Rijkskweekscholen (7).. Aankoop en stichting van gebouwen; huur en onderhoud van gebouwen en terreinen; vuur en licht; hulpmiddelen voor liet onderwijs; lokaalbehoeften; het gebruik maken van bad- en zwemlnricbtingen en verdere uitgaven ten behoeve der Rijkskweekscholen en daaraan verbonden leerscholen (8) Bijdragen voor kweekscholen tot opleiding van onderwijzers en onderwijzeressen, voorschot op die bijdragen en toelagen aan kweekelingen (9) Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel bestreden moeten worden, toelagen en belooningen der onderwijzers en bedienden bij de Rljksnormaallessen, tegemoetkomingen in de kosten wegens het geven van godsdienstonderwljs aan kweekelingen van Rljksnormaallessen, tegemoetkomingen voor onderwijzers in de kosten wegens het wonen in andere plaatsen dan waar de Rijksnormaallessen gevestigd zijn. en belooningen aan onderwijzers voor toezicht op de practische opleiding van kweekelingen van Rljksnormaallessen doi Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige Toelagen aan ambtenaren, als in art 176 bedoeld, voor kinderen, die zij te hunnen laste hebben (11) Toelagen aan kweekelingen bij de Hijksnormaallessen (12). f 1)77 180, , f , , , O , , 9 450, , f 8 000, B92180,- Meiuorie , , , , f , 5 750, , , , , , , f 628, B , , (I) , , 111 i iii mtlkol i.- in verband mol toe te passen bezuinigingen, met l 500 verminderd. (6) Zie de.memorie van Toelichting. (6) Zie de Memorie van Toelichting. (7) Zie de Memorie van Toelichting. (8) Zie de Memorie van Toelichting. (9) Voor 1926 behoort te worden geraamd f , waarin begrepen is f v ; salarissen en kindertoelagen, zoodat het geraamde bedrag met t' verminderd inert. worden en het artikel kan dus op f geraamd worden. (10) Zie de Memorie van Toelichting. (11) Zie de Memorie van Toelichting. (I) Deze som is besteed als bijdrage aan vereenigingen ter tegemoetkoming in de kosten, verbonden aan het in stand houden san klassen ter voorbereiding voor het onderwijs aan kweekscholen. (Art Begrooting 1923). (12) Zie de Memorie van Toelichting. (13) Zie de Memorie van Toelichting. (II) Het bij artikel 174 voor 1924 uitget rokken bedrag ad f is thans vervallen, omdat de subsidieering van de hoofdaktecursussen Is gestaakt. (14) Jaarwedden periodieke verhoogingen in 1924 belooningen voor het vervolgondorwijs belooningen van tijdelijke leerkrachten vermindering f , 800, 1 900, 900, f , 4 880, f , 180 Huur en onderhoud van gebouwen, vuur en licht; hulpmiddelen voor het onderwijs; lokaalbehoeften en verdere uitgaven voor de Rljksnormaallessen (18) , , Bijdragen van normaallessen en aan hoofden van scholen voor door hen opgeleide personen, die de akte, bedoeld in art. 77, onder O, der wet op het lager onderwijs van 17 Augustus 1878 (Staatsblad n". 127) hebben verkregen , , , , (II) 100C00, , , 182 Jaarwedden, voor zoover die niet uit het volgende artikel bestreden moeten worden, en belooningen van de onderwijzers en bedienden bij de Rijks lagere scholen te Weststellingwerf, Steenwijkerwold en Vledder (14) f , , 4 960, , 183 Buitengewone traktementsverhoogingen aan het in het vorige artikel bedoelde persoi 1 toe te kennen.1/' ntorie. 184 Toelagen aan ambtenaren, als in art. 182 bedoeld, voorkinderen die zij te bunnen laste hebben ' ,