Spreekbeurt door een scholier 2162 woorden 5 november keer beoordeeld. Nederlands

Transcriptie

1 Spreekbeurt door een scholier 2162 woorden 5 november keer beoordeeld Vak Nederlands Vandaag de dag zijn er protesten van Tibetanen tegen China, doordat Tibet overgenomen is door China. - Hoe is Tibet bij China gekomen? - Wat is de stand van zaken nu? Verleden Vergeleken met Nederland en zelfs met China is Tibet vrij groot. En heel lang geleden was Tibet zelfs nog groter dan nu. Toen kwam de grens ongeveer tot het meer Qing Hai in China, ook wel Koko Nur genoemd in het Tibetaans. Tibet is niet altijd door China onderdrukt geweest. Er zijn zelfs delen van China door Tibet veroverd geweest. Na 842 werd de macht in Tibet verdeeld onder heersers. Vanaf 1239 veroverde de Mongoolse leider Godan Khan gedeeltes van Tibet. Maar na de val van de Mongoolse keizers werd Tibet weer onafhankelijk. Dan komen er koningen aan de macht die de Tsang worden genoemd. Maar rond 1380 wordt er een nieuwe religieuze macht gesticht, de Gelugpa-orde. Deze Gelugpa-orde was gesticht door Tsongkhapa. En de opvolgers van Tsongkhapa worden Dalai Lama s genoemd. De Dalai Lama wordt voor de Tibetanen de belangrijkste man van het land en vooral de belangrijkste boeddhist van het land. De Tibetanen erkennen hem ook als de baas in Tibet. Hij wordt ook wel de 'godkoning' genoemd. De Tibetanen geloven in reïncarnatie van de Dalai Lama, dus als een Dalai Lama dood gaat, zijn ziel overstapt in het lichaam van een jong kind. Dat kind wordt dan de nieuwe Dalai Lama. Zo blijft de ziel van de Dalai Lama altijd bestaan. In 1640 was het de vijfde Dalai Lama gelukt om een einde te maken aan de heersers van Tsang, door steun van de Mongolen. Maar er komt een zwakke en slechte regering in Tibet als de zesde Dalai Lama aan de macht komt. Een Mongoolse heerser, Lhabzang Khan, maakt hier gebruik van en zweert samen met de Chinese keizer Kangxi en samen vallen ze Tibet aan. Lhabzang Khan liet een nieuwe Dalai Lama verder heersen, maar alleen als een minderwaardige vazal van hem. In 1717 veroverde een Mongoolse stam Tibet en vermoorde hun eigen Mongoolse heerser. Ze zetten de Dalai Lama af, die daarna vluchtte. De keizer van China maakte hier slim gebruik van door de bevolking te laten denken dat China Tibet zou helpen. Dus China valt in 1720 met een leger Tibet binnen. De Chinezen brengen de Dalai Lama weer terug en verjagen de Mongoolse stam. Ze worden door de Tibetaanse bevolking gezien als bevrijders. Maar snel hebben ze al in de gaten dat de komst van de Chinezen helemaal niet zo geweldig is als het eerst leek, namelijk: - Alle politieke beslissingen in Tibet moesten voortaan door twee vertegenwoordigers die door China Pagina 1 van 5

2 waren aangesteld worden goedgekeurd. - Ook beslisten zij voortaan over de opvolging van de Dalai Lama. In 1727 komen de Tibetanen tegen de Chinese bezetting in opstand, maar het had geen goede uitwerking. Zo n 30 jaar later is er weer een opstand waarbij de twee Chinese vertegenwoordigers vermoord worden. China vestigt een leger van man in Tibet om een nieuwe opstand te voorkomen. Na 1800 verzwakte het Chinese keizerrijk. De regenten van Tibet, dus de mensen die er nu regeerden, kregen wat meer politieke macht en na hen kwamen de Dalai Lama s weer aan de macht. Tijdens de periode van de dertiende Dalai Lama, Tubden Gyatso, werd er op 3 juli 1914 een gesloten overeenkomst gehouden in de stad Simla, in India. Deze overeenkomst was tussen Groot-Brittannië, Tibet en China en ging over dat Tibet in twee delen zou worden verdeeld: in Binnen-Tibet en Buiten-Tibet. Alleen Buiten-Tibet met de hoofdstad Lhasa zou zelfstandig worden, maar China zou de macht over heel Tibet behouden. Alleen China wilde het niet in de wet opnemen. De Dalai Lama stierf in 1933, maar er werd een regent benoemd. Pas op 5 januari 1939 werd de nieuwe 14de Dalai Lama, Tenzin Gyatso, officieel aangewezen. Toen was hij vier jaar. Hij begon te regeren toen hij vijftien jaar was. Tot 1950 bemoeide China zich bijna niet meer met Tibet. Maar toen kwamen in China de communisten aan de macht en het Chinese Rode Leger bezet Tibet. Het duurde zes jaar voordat het Tibetaanse volk een opstand begon. De Dalai Lama vluchtte naar India. Het duurt wel lang, maar dan besluit China om de opstand tegen te gaan. In 3 dagen worden alleen maar in de buurt van de hoofdstad Lhasa mensen vermoord. Hele dorpen en kloosters worden afgebrand en er vinden honderden executies plaats. China ontbindt de Tibetaanse regering en verbiedt de Tibetanen hun godsdienst te beoefenen. De strijd tussen het gevestigde leger van Chinezen en Tibetaanse rebellen blijft voortduren. China dwingt de Tibetanen om voortaan in plaats van gerst, rijst en tarwe te gaan verbouwen. Maar omdat het klimaat hier niet geschikt voor is, breken er snel hongersnoden uit. In 1965 verdeelt China Tibet in verschillende provincies. Een klein deel blijft van de Tibetanen, de Autonome Regio Tibet, het zelfstandige Tibet, maar het grootste deel wordt bij het Chinese Rijk gezet. Tijdens die tijd, die de Culturele Revolutie wordt genoemd, wordt bijna het hele Tibetaanse erfgoed vernietigd. Monniken worden gemarteld, kloosters worden afgebrand en eeuwenoude Boeddhistische geschriften worden als wcpapier gebruikt. En in de afgelopen 45 jaar zijn er heel veel Tibetanen en bijna alle leraren naar het buitenland gevlucht. Heden In Tibet is de situatie slecht. Tibetanen zijn een minderheid geworden in hun eigen land, in Tibet wonen nu 6 miljoen Tibetanen en 7,5 miljoen Chinezen. China ziet Tibet als dé oplossing voor de overbevolking van China en is strategisch en economisch heel belangrijk. De economische ontwikkeling, grondstofwinning en nucleaire afvaldumping beïnvloeden het milieu van Tibet. De Tibetanen worden in hun eigen land heel erg onderdrukt op sociaal en economisch gebied. De Chinezen krijgen betere huisvesting, scholing en medische voorzieningen. Ze krijgen onder andere Pagina 2 van 5

3 subsidies, belastingvoordelen en lagere grondprijzen. De Tibetaanse cultuur mag niet meer beoefend worden. Tibetanen die hiertegen in opstand komen, worden meestal opgepakt, zonder rechtszaak gevangen genomen en gemarteld. Het oorspronkelijke geloof mag wel weer worden beoefend en een derde van de kloosters is geheel of gedeeltelijk herbouwd. Maar monniken moeten papieren tekenen waarin ze bevestigen dat ze trouw zijn aan het regime van China en ze moeten op een heropvoedingcursus. Voor gewone mensen is het verboden om het regime te bekritiseren. Er werd de Tibetaanse Regering in Ballingschap opgericht (TRB). Het regeringssysteem is veranderd en is nu een moderne democratie waar de Dalai Lama aan het hoofd staat. Maar de Dalai Lama mag Tibet niet meer binnenkomen. De bezetting van Tibet door China heeft ook vele gevolgen voor de bevolking van Tibet gehad. Het leven van de Tibetaanse bevolking is namelijk totaal veranderd. En deze veranderingen zijn onder andere te merken in: - het onderwijs - de veranderde positie van de vrouw - de religie ONDERWIJS Het Tibetaanse onderwijs was oorspronkelijk erg religieus. Meestal hadden boeddhistische kloosters ook een functie als onderwijsinstelling of universiteit. Zo n twintig procent van de bevolking werd in kloosters onderwezen. De meeste leerlingen kregen alleen les in lezen en schrijven. Alleen de meest intelligente leerlingen kregen toegang tot de universiteiten. Alleen in Lhasa stonden twee scholen waar jongens werden opgeleid tot ambtenaar, jurist of boekhouder. Voor de rest moest de bevolking voor zulk soort onderwijs zich behelpen met privéleraren, maar dat was vaak erg duur. Na de Chinese bezetting werden communistische scholen opgezet. Het onderwijs is in Tibet gericht op de steden, de elite en het hoger onderwijs. China wil namelijk een snelle economische groei stimuleren. Maar dat gaat niet als er alleen maar scholen op het platteland zijn en er lager en middelbaar onderwijs is. De Tibetaanse taal werd volledig uit het onderwijs geschrapt omdat het de economische ontwikkeling en de Chinese hervorming tegenhield. Vanaf dat moment werd het middelbaar en hoger onderwijs volledig in het Chinees gegeven, en het lager onderwijs maar voor een deel. Maar omdat de Tibetaanse kinderen de Chinese taal niet beheersten, liepen ze grote leerachterstanden op en werd het voor hen veel moeilijker om een vervolgopleiding te doen en dus om een goede baan te vinden. Een groot deel van de Tibetanen is dan ook analfabeet, dus kunnen ze niet lezen en schrijven. Inmiddels mag er weer een beetje Tibetaans worden gesproken en geleerd. Maar omdat de meeste Tibetanen geen Chinees konden spreken, werden er veel Chinese docenten naar Tibet gehaald. Maar de Tibetaanse leraren spraken nauwelijks Chinees en waren voor de Chinese regering onbetrouwbaar. Niet de beste docenten geven les in Tibet, omdat de Chinezen niet graag in Tibet willen werken. Daardoor is het niveau van het Tibetaanse onderwijs erg aangetast. VROUWELIJKE POSITIE De vrouwen in Tibet waren ondergeschikt aan de man, maar hadden wel meer vrijheid dan in de andere Pagina 3 van 5

4 Aziatische landen. Ze hielpen mee in de familiebedrijven en het huishouden werd door mannen en door vrouwen gedaan. Na de Chinese bezetting ontstond er een verzetsbeweging, waardoor vrouwen een grotere rol gingen spelen. Oorspronkelijk bestond het verzet alleen uit mannen, maar een groot deel werd verbannen door de Chinese autoriteiten. De achtergebleven vrouwen waren woedend en begonnen een belangrijke rol te spelen in het verzet. Ook nonnen deden hieraan mee: de helft van de demonstraties sinds de Chinese bezetting werd georganiseerd door nonnen. RELIGIEUZE ONDERDRUKKING Het Tibetaans boeddhisme was het grootste probleem voor de Chinese bezetter om controle te krijgen over het gebied. Daarom werd de godsdienst verboden en werden de heiligdommen verwoest, met name tijdens de Culturele Revolutie. Maar er kwamen nog meer veranderingen in Tibet. De helft van het Tibetaanse grondgebied hoort nu bij aangrenzende Chinese provincies. De andere helft is benoemd tot de Tibet Autonome Regio (TAR), dus het zelfstandige Tibet. Alleen is deze regio niet echt zelfstandig, want het staat volledig onder Chinees bestuur. Door middel van volksverhuizingen hoopt China de Tibetaanse cultuur te kunnen laten verdwijnen. En Tibet is sterk gemilitariseerd, dat wil zeggen dat er veel Chinese soldaten in Tibet zijn. Wel zo n Chinese militairen verblijven in Tibet en er zijn wel vijf raketbasissen. Door de boskap in Tibet komt nu zeer veel erosie voor. Ook het landbouwbeleid, waarbij alleen tarwe verbouwd mocht worden, heeft de grond uitgeput. Er worden veel diersoorten met uitsterven bedreigd. China gebruikt Tibet dus voor dumpplaats, waardoor het milieu ernstig vervuild wordt, omdat China er grondstoffen delft en nucleair afval dumpt. Deze milieuvervuiling is ook te merken in de omringende landen, omdat enkele van de belangrijkste Aziatische rivieren in het Tibetaanse gebergte ontspringen. Opstanden en protesten Door de slechte situatie in Tibet en de onderdrukking van de bevolking van Tibet, zijn er al vaak opstanden geweest. Zoals de grote opstanden in Tibet in De opstanden in Tibet van 2008 begonnen met de protesten op 10 maart. Het waren opstanden tegen het Chinese bestuur in de Tibetaanse gebieden. Het waren voornamelijk vreedzame demonstraties van boeddhistische monniken. De aanleiding voor de protesten was de jaarlijkse herdenking op 10 maart, toen de Dalai Lama Tenzin Gyatso Tibet 49 jaar eerder moest ontvluchten. Tijdens die herdenking werd er geclaimd voor de terugkeer van de Dalai Lama uit zijn ballingschap en voor de onafhankelijkheid van Tibet van de Volksrepubliek China. Monniken zetten verschillende protestmarsen uit, waar Tibetaanse burgers zich bij aansloten. Ongeveer 400 monniken trokken naar het centrum van Lhasa, samen met een andere groep. Vijftien van hen werden al snel opgepakt. Na een paar dagen liepen de protesten uit op vernielingen door meestal jonge Tibetanen in Lhasa en later ook in andere delen van Tibet. Volgens Amnesty International (een organisatie voor de rechten van de mens) liepen de demonstraties uit de hand, doordat de Chinese autoriteiten de protesten met geweld tegengingen. Pagina 4 van 5

5 De Chinese autoriteiten hadden naast de politie het leger ingezet en er werd traangas gebruikt en met scherpe munitie op de demonstranten geschoten. Bij het geweld in Lhasa overleden volgens Amnesty International tussen 79 en 140 demonstranten en werden naar schatting tussen de 1200 en 2000 demonstranten opgepakt. Maar de Chinese overheid houdt het op 19 dodelijke slachtoffers. Amnesty International denkt dat China tijdens de rellen in Tibet maatregelen trof die de mensenrechten in Tibet geschonden zouden hebben: - Er zou onnodig geweld gebruikt zijn en er zouden willekeurig demonstranten opgesloten zijn. - Uit ervaringen met andere Tibetaanse gevangenen is gebleken dat China gevangenen mishandelt en martelt. - Volgens een Tibetaanse overheidsfunctionaris waren in juni 2008 van de arrestanten vrijgelaten. De andere landen, waaronder Nederland, zijn bezorgd over de situatie van het welzijn van Tibet. Zo zijn er al een aantal protesten tegen China voor de mensenrechten in Tibet. Zoals in 2008, tijdens de Olympische Spelen in Peking. Daar werden tijdens de fakkeltochten in onder andere Parijs en Londen protesten gehouden tegen de schending mensenrechten in Tibet. En ook in 2008 werd een Amerikaanse bergbeklimmer Nepal uitgezet omdat hij een Tibetaanse vlag met Free Tibet er op meedroeg. Pagina 5 van 5