5,5. Boekverslag door een scholier 2498 woorden 28 maart keer beoordeeld. Liefdesroman, Roman Eerste uitgave 1969 Nederlands

Transcriptie

1 Boekverslag door een scholier 2498 woorden 28 maart ,5 49 keer beoordeeld Auteur Genre Jan Wolkers Liefdesroman, Roman Eerste uitgave 1969 Vak Nederlands Zakelijke gegevens a) Het boek is geschreven door Jan Wolkers. b) Het boek Turks Fruit is uitgegeven door Meulenhoff Amsterdam. Het boek telt 214 bladzijden. Het is de 29ste druk en is uitgegeven in april 1973 (eerste druk november 1969) c) Het genre van het boek is een roman, omdat in het verhaal de gedachten en daden van de hoofdpersonen worden beschreven. Eerste reactie a) Ik heb Turks Fruit niet heel bewust voor mijn leesverslag gekozen. Op een ochtend kwam ik er achter dat ik die dag veel b-uren zou hebben, en dus besloot ik een boek voor het vak Nederlands te gaan lezen. In mijn haast heb ik een boek van de boekenplank van mijn ouders gegrist, en dat was dus Turks Fruit. Later was ik maar wat blij dat ik dit boek genomen had, vanwege de uiteenlopende reacties van kennissen, die me nieuwsgierig hadden gemaakt. b) Toen ik het boek uitgelezen had was mijn reactie zeer positief. Dit had ik toen ik begon te lezen nooit verwacht. Er kwam namelijk zo veel seks in voor dat ik eerlijk gezegd begon te denken dat het een slecht boek was; naar mijn mening gebruikt een schrijver meestal seks om de lezer bij het boek te houden, en als het op zo n manier moet dan heb ik mijn oordeel over het boek al klaar. Toch besloot ik door te lezen, en langzamerhand werden telkens meer emoties beschreven, welke op het einde op een hoogtepunt kwamen. Dit veranderde mijn mening over het boek totaal. Ook de prospectie in het boek, de makkelijke schrijftaal en de droge grappen en opmerkingen van de personages tussendoor maakten dat ik heel enthousiast over het boek was. Verdieping a) Het verhaal is niet in chronologische volgorde geschreven, maar bestaat uit verschillende flashbacks, die ook weer door elkaar staan. Ik wil mijn samenvatting wel zo duidelijk mogelijk in chronologische volgorde neerzetten, en daarom begin ik bij het hoofdstuk waarin beschreven staat hoe de ikfiguur Olga, later zijn vrouw, ontmoet. De ikfiguur studeert op dat moment Pagina 1 van 5

2 Beeldhouwkunst in Amsterdam. De studenten beeldhouwkunst uit de hoogste klassen van de Rijksacademie gingen in de winter op uitnodiging van de gemeente Valkenburg reliëfs hakken in de grotten van de Sint Pietersberg. De ikfiguur maakt de opwekking van Lazarus. Hij vindt op de plaats waar het hoofd van Christus komt te zitten een fossiel van een zee-egel en hakt het eruit waardoor hij het hoofd verpest. De zee-egel verwijst naar de tumor in het hoofd van Olga later in het verhaal, die er ook uitgehaald wordt. In het hotel waar de studenten overnachten maakt de ikfiguur aardig wat ophef. Hij roept namelijk onder het eten dat het vlees walvisvlees is, en zorgt ervoor dat, nadat het hotel al zijn goedkope vlees heeft moeten weggooien, zijn medestudenten de te harde roze puddinkjes tegen het plafond gooien. Dit wordt de directeur van het hotel te veel, en hij stuurt de ikfiguur weg. De ikfiguur doet dit na het carnaval. Als hij langs de snelweg staat te liften komt hij Olga tegen, die bereid is hem een lift te geven. Na een vrijpartij op de parkeerplaats gaan ze verder. De ikfiguur legt zijn hand op het been van Olga, en leidt haar zodanig af dat er een ongeluk gebeurt. Dit brengt ze niet dichter bij elkaar, integendeel; het zorgt ervoor dat Olga, die bij haar ouders woont, de ikfiguur niet meer mag zien. Toch ontmoeten ze elkaar weer twee maanden later, als de ouders van Olga in Oostenrijk zitten. Ze blijft bij de ikfiguur logeren, wat uiteindelijk wonen wordt doordat ze zo ontzettend van elkaar houden. Op een gegeven moment trouwen ze ook, en de ouders van Olga geven ter ere van de bruiloft een barbecuefeest, wat een grote flop wordt. Dit komt doordat al het vlees verbrandt en het echtpaar achteraf een preek krijgt van de moeder van Olga, omdat zij denkt dat het huwelijk zal stranden omdat Olga volgens haar te goed is voor het kunstenaarsbestaan. Dan staan er in het boek allemaal herinneringen van de kunstenaar, zoals Olga haar grote liefde voor dieren. Ze nemen duiven, padden, en zelfs een bergeendje in huis. Later nemen ze ook nog een kat. Het opvallende is dat alle dieren, op de kat na, sterven. Dit verwijst naar de dood van Olga op het einde. Op deze manier haalt de ikfiguur in de eerste helft van het boek allemaal herinneringen op, waarin allemaal verwijzingen naar de dood en de kanker van Olga zitten, en zelfs aanwijzingen dat ze bij hem weg zal gaan. Het gaat telkens slechter tussen de ikfiguur en Olga. Steeds als hij binnenkomt en Olga met haar moeder belt hangt ze snel op. Haar moeder, die sinds de dood van haar man vrij is om gemeen te doen, zit Olga heel erg te stoken door te vertellen hoe goed vriendinnen van Olga het wel niet hebben. Ze zijn met rijke mannen getrouwd en hebben kasten vol kleren. Dit maakt haar een beetje jaloers, en de ikfiguur probeert haar dan tevergeefs een beetje te troosten. Dan gaat het helemaal fout. Als Olga een man ontmoet en met hem en een paar anderen, waaronder de ikfiguur, uit eten gaat ziet de ikfiguur dat de man met haar flirt. Als ze naar het toilet gaat loopt de man haar achterna, en de ikfiguur weet wat er aan de hand is. Bij dat idee moet hij braken, en dit doet hij over de hele tafel heen. Na zijn mond te hebben gespoeld loopt hij terug, en geeft Olga een klap, waarna hij haar een hele tijd niet ziet. Hij neemt in de weken dat hij haar niet meer ziet een heleboel meisjes in huis, die allemaal iets van Olga weg hebben, maar stuurt ze weer weg als het fout gaat en neemt dan zo snel mogelijk weer een ander. Dan belt hij Olga om een afspraak te maken. Dit eindigt in een ruzie wanneer ze de echtscheiding door wil Pagina 2 van 5

3 zetten. Weer verneemt hij lange tijd niets van haar. In plaats van meisjes in huis te nemen trekt hij bij vrouwen in. Dan hoort hij weer van Olga, dat ze van haar tweede man gescheiden is, en weer opnieuw getrouwd. Ze ontmoeten elkaar op een keer in de Bijenkorf, waar ze wat koffie drinken. Eerst is het gesprek heel oppervlakkig, maar dan stort ze haar hart bij hem uit. Achteraf nemen ze weer heel droog afscheid van elkaar. Op een gegeven moment krijgt de ikfiguur van een vriendin van Olga te horen dat ze naar Amerika vertrekt met haar derde man. Ze maken een afspraak en halen vele herinneringen op. Daarna maken ze nog één afspraak, dit keer met haar man. Dan vertrekt ze en krijgt hij alleen nog af en toe een brief of een kaart. Het gaat weer mis met haar huwelijk en weer stort ze haar hart bij de ikfiguur uit. Niet lang daarna belt de moeder van Olga de ikfiguur, aan wie ze vertelt dat er bij Olga een tumor uit de hersenen is gehaald, maar de wortels van de tumor zitten nog in haar hersenen, anders zou Olga verlamd worden. De ikfiguur zoekt haar vaak op, en doet heel veel voor haar. Langzamerhand gaat het steeds slechter met haar; ze kan niet meer zien, is kaal en haar gezicht is helemaal opgezwollen. Hij koopt een rode pruik voor haar, waar ze heel blij mee is. Als hij weer op bezoek komt krijgt hij van de verpleegster te horen dat ze s nachts is gestorven. Dit is het einde van het verhaal. b) De schrijfstijl in het boek is redelijk makkelijk; er wordt veel gewone spreektaal gebruikt en er komen geen langdradige vergelijkingen in voor. De plaats wordt bijna altijd duidelijk en precies beschreven, zoals het Indonesische restaurant, maar de tijd is lang niet altijd duidelijk door de vele flashbacks die allemaal door elkaar staan. Wel maakt de schrijver gebruik van veel prospectie, maar dit wordt op het einde van het verhaal pas duidelijk. De belangrijkste figuren in het boek zijn de ikfiguur, Olga, haar vader, en haar moeder. De ikfiguur: De ikfiguur is een kunstenaar die bijna geen geld verdient, wat waarschijnlijk de oorzaak van z n lompe taalgebruik is. Hij is redelijk lang, aardig mager en heeft zwart, krullend haar. Hij is erg chaotisch en in zijn relatie met Olga ook erg opdringerig. Hij laat haar bijvoorbeeld nooit alleen de stad ingaan, en in de tijd dat ze samenwonen ziet ze haar vriendinnen dan ook bijna nooit. Hij wil dat ze constant bij hem is, en hem laat merken dat ze om hem geeft. De ikfiguur is absoluut niet naïief hij doorziet de plannetjes van de moeder van Olga bijna altijd. Hij is erg introvert, hij heeft wel vrienden, maar die ziet hij zelden, en als hij ze ontmoet is dat bijna altijd puur toeval. Hij is ook erg overheersend, hij probeert Olga in bepaalde opzichten net als hem te maken, en hij eist ook voortdurend haar aandacht op. De ikfiguur leeft dus erg op zichzelf, en hij wil het liefste dat Olga alleen met hem op de wereld is, hij wil haar met niemand delen, hoewel hij absoluut niet jaloers is; hij is trots als ze nagefloten wordt. Zodra ze bij hem is weggegaan probeert hij z n gevoelens voor Olga te verdrukken door allerlei andere relaties te beginnen. Hij weet zelf ook wel dat hij eigenlijk niet om hen geeft, maar toch probeert hij zo Olga te vergeten, wat hem gedeeltelijk lukt. Olga: Olga is een vrouw van in de twintig met lang rood haar, heel veel sproeten en een lelieblanke huid. Pagina 3 van 5

4 Ze heeft een prachtfiguur en mannen fluiten haar dan ook vaak na. Ze is heel bang om een kind te krijgen, omdat ze doodsbang is om dan haar mooie figuur te verliezen, en ook omdat haar moeder haar vroeger heeft wijsgemaakt dat ze (haar moeder) een borst mist omdat Olga die als baby heeft opgegeten. Dit kwam echter door borstkanker en Olga is als de dood om ook kanker te krijgen. Een andere grote angst van haar is dat haar kunsttanden, die ze vroeger heeft gekregen toen ze van een hekje viel, zal verliezen. Olga kan om kleine dingetjes kwaad worden, maar die kwaadheid kan ze ook weer door kleine dingetjes vergeten. De vader: De vader van Olga is zo n gezellige ronde man die nooit van z n leven kwaad wordt. Hij heeft een hartkwaal, maar laat zich toch door z n vrouw vet mesten probeert te vergeten dat ze vreemdgaat. Hij is gek op Olga en verwendt haar dan ook heel erg. De moeder: De moeder van Olga wordt afgebeeld als een heel slecht mens. Ze probeert Olga weg te houden van de ikfiguur. Ze voedt haar man heel veel vet, terwijl ze weet dat hij een hartkwaal heeft. Het verhaal is in de ikvorm geschreven. Hoewel het voornamelijk over de ikpersoon gaat, wordt er ook veel over Olga verteld. c) Ik denk dat het thema van het verhaal is dat je nooit echt helemaal gelukkig kunt zijn. Dit is te zien aan de relatie tussen de ikfiguur en Olga. In het begin zijn ze mateloos gelukkig, maar op een gegeven moment gaat het gewoon niet meer. Ondanks dat ze naar elkaar verlangen weten ze dat dat het niet meer lukt tussen hen. Het thema is ook terug te vinden in de titel Turks Fruit. Olga vraagt in het ziekenhuis om Turks Fruit; ze is bang dat als ze iets anders snoept haar kunsttanden uit zullen vallen. Als je Turks Fruit eet is het heerlijk zoet, maar het gevolg is dat je dik wordt en slechte tanden krijgt. Dit staat parallel aan de relatie tussen Olga en de ikfiguur. Dit thema, dat je ook wel als verderf kunt beschouwen, is in vele delen van het verhaal te vinden. Als de ikfiguur bijvoorbeeld na lange tijd in bed gelegen te hebben twee gehaktballen vindt die Olga had gemaakt voordat ze wegging zijn deze natuurlijk helemaal beschimmeld. Ook als de ikfiguur een kamer verhuurt aan een paar meisjes krijgt hij verschillende schimmels aan het plafond. Die schimmels wijzen volgens mij op het verderf. Beoordeling Zoals ik onder eerste reactie al schreef had ik toen ik begon een negatief oordeel over de vele seks die in het boek voorkomt. Dit negatieve oordeel verloor zijn kracht door de prachtige uiting van emoties en de manier waarop het mogelijk voor mij werd om me in te leven in het verhaal. Nog een pluspunt is de droge taal van de ikfiguur, en de grappen die in het verhaal voorkomen, dit vind ik positief omdat ik erg van droge humor houd. Het verhaal ontroerde me op een zeker moment behoorlijk, toen duidelijk werd hoe hopeloos de ikfiguur telkens zocht naar een tweede Olga, en niet let op de rotzooi in zijn huis. Niets maakt hem uit, behalve Olga. Ook het conflict tussen de ikfiguur en de moeder van Olga was ontroerend: RASTAPOPOULOS : Ik, naar? Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch echt Pagina 4 van 5

5 waar! CARREIDAS : O, nee, ik ben de grootste naarling van de wereld En ik ben trouwens veel rijker! RASTAPOPOULOS : Misschien, maar ik heb mijn drie broers en mijn twee zusters geruïneerd en mijn ouders uitgezogen Nou, wat zegt u daarvan? CARREIDAS : Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegen mijn oudtante, dat ze gestorven is van verdriet! RASTAPOPOULOS : Nu heb ik er genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan u! CARREIDAS : Nooit! Hoort u dat? Ik sterf nog liever! Zo n soort conflict was er ook tussen de ikfiguur en de moeder van Olga. Beiden probeerden ze zo geniepig te zijn zodat ze Olga zouden krijgen. Uiteindelijk krijgt de moeder Olga, maar ondanks dat de ikfiguur zich hiervan bewust is blijft hij proberen, weer tevergeefs dus. Ik had wel moeite met het thema ontdekken, omdat het conflict tussen de moeder van Olga en de ikfiguur ook op een thema leek. Ik heb de knoop toch doorgehakt en gekozen voor het thema dat dieper ligt. Het boek is echt een aanrader, om de redenen die ik hierboven genoemd heb. Dit is de eerste keer dat ik zo enthousiast ben geweest over een boek, en het verheugt me te horen van heel veel mensen dat er nog zo veel mooiere en even mooie boeken zijn. Beoordeling van leraar: Eerste reactie Ruim voldoende Verdieping: -samenvatting Ruim voldoende. Eigen werk? Geen bron gebruikt? -analyse Figuren ruim voldoende besproken evenals het thema. -verwerking Over vooruitwijzingen/prospectie iets meer zeggen! -beoordeling Goed. Persoonlijk geschreven verhaal. Schrijftechniek Ruim voldoende. Let wel op je verwijswoorden en interpunctie. Spelling Ruim voldoende. Formulering Ruim voldoende. Verzorging Ruim voldoende. Eventuele opmerkingen Je bent aardig ver gekomen met je bespreking. Leuk om te zien en lezen dat het verhaal je aanspreekt. Als je voor de mondelinge examens nog iets meer over dit boek wilt lezen, kan ik je het memo-deel over Turks Fruit aanraden. Het staat in onze schoolbibliotheek. Pagina 5 van 5