6,5. Werkstuk door een scholier 1598 woorden 29 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Het Incarijk:
|
|
- Philomena van den Brink
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Werkstuk door een scholier 1598 woorden 29 november ,5 98 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het Incarijk: Het rijk strekte zich uit vanaf Ecuador tot aan noordelijk Chili. Het rijk was ongeveer km² groot en telde meer dan 10 miljoen inwoners. Heel het Incarijk telt evenveel inwoners als België met een oppervlakte van km², dat is maar liefst 35 keer kleiner dan het Incarijk. De glorietijd van de Incabeschaving duurde ruwweg van 1438 tot Het echte ontstaan was rond A. Politiek De Inca s hadden in de 15e eeuw een van de grootste en welvarendste rijken van het westelijk halfrond opgebouwd. Het rijk lag in het westen van Zuid-Amerika en strekte zich uit over meer dan 4000 kilometer. Het gebied omvatte delen van het hedendaagse Colombia, Ecuador, Peru, Chili, Bolivia en het noorden van Argentinië. De stad Cuzco in het zuiden van Peru was de hoofdstad van het Incarijk. De bevolking bestond op het hoogte punt uit ongeveer 10 miljoen mensen die 20 verschillende talen spraken. Zelf noemde de Inca s hun rijk "Tahunantinsuyu"(het rijk van de vier windstreken). De Inca s (de adellijke kaste van de bevolking) hadden de macht in handen. Zij waren de afstammelingen van een bevolking die in een vallei bij Cuzco woonden. Later onderwierpen zij buurtvolkeren, daardoor groeide het Incarijk gestaag door, dit gebeurde onder de achtste Incakoning, Viracocha. De Inca s beschikten niet alleen over een zeer sterk leger, ze gebruikten bij het besturen van het land ook heel bijzondere communicatietechnieken. Er werden overal in het land verharde wegen aangelegd. Vervolgens liepen koeriers van de koning 240 km per dag (in estafette) om boodschappen naar de hoofdstad Cuzco te brengen. Paarden en voertuigen waren er niet. Aan het hoofd van het rijk stond een opperhoofd, dat als een god vereerd werd en absolute macht over zijn onderdanen uitoefende. In 1525 was het Incarijk op zijn hoogtepunt, maar toen in datzelfde jaar het Incaopperhoofd Huayna Capac stierf, brak er door twee ruziënde troonopvolgers een burgeroorlog uit. In 1532 arriveerde een groepje Spaanse soldaten in het land en trof er wanorde aan. In geen tijd versloegen ze het Incaleger en in 1533 stond het Incarijk volledig onder Spaans bewind. De Inca werd beschouwd als de directe afstammeling van de zon en was daarom zowel politiek als militair en godsdienstig leider van het Incarijk. De vier hoogste leden van de adel vormden met de Inca de koninklijke raad. Elk van deze vier had de leiding over een van de provincies. Onder hen waren de gouverneurs, die de leiding hadden over deelprovincies. Ze onderhielden goede relaties met de leiders van de Allyu's. Pagina 1 van 5
2 Hoe kozen zij hun koning? Net als bij ons koningshuis, was het koningschap erfelijk: het ging van vader op zoon over (nooit op een dochter). Wat het ingewikkeld maakte, was dat de Incakoning heel veel vrouwen had, en dus ook heel veel zonen. Om te beginnen trouwde de Inca met zijn eigen zus, dat was zijn hoofdvrouw. Maar daarnaast trouwde hij ook nog met allerlei andere vrouwen. Daardoor hadden heel veel edellieden familiebanden met de Inca, en dat was goed voor de eenheid van het rijk. Maar daardoor had de Inca natuurlijk ook heel veel kinderen. Bij de Europese koningen was en is het zo, dat de oudste zoon, de aangewezen troonopvolger is. Al bij zijn geboorte stond vast dat Filip later koning van België zou worden en niet één van zijn jongere broers. Bij de Incakoningen was dat niet zo. De Inca zelf koos vóór zijn dood al de zoon die hij het meest geschikt vond om hem op te volgen. Dat systeem ging ook wel eens mis. De vóórlaatste Incakoning Huayna Capac (spreek uit: Wajna Kapak) had zijn zoon Ninan Cuyuchi (Ninan Koejoetsjie) aangewezen als zijn opvolger, maar die stierf bijna op hetzelfde moment als zijn vader. Vermoedelijk allebei aan de pokken, een heel besmettelijke en dodelijke ziekte, die de Spaanse veroveraars onbedoeld hadden meegebracht uit Europa. Vervolgens kregen twee andere zonen van Huayna Capac, Huascar (Waskar) en Atahualpa (Atawalpa) ruzie over het koningschap. Ze begonnen zelfs een burgeroorlog tegen elkaar. Van die interne verdeeldheid maakten de Spanjaarden handig gebruik om het Incarijk te veroveren. Machu Picchu De stad Machu Picchu besloeg een gebied van 13 km² en was gebouwd op terrassen, die meer dan 2280 m boven de zeespiegel in een bergwand waren uitgehakt. De Machu Picchu was het paleis van de Inca-elite. Kleding van een Incakoning. De Incakoningen droegen altijd zeer versierde hoofddeksels en soms lieten ze hun gezicht ook nog schilderen zoals te zien op de linkse tekening. Ook werden ze altijd afgebeeld met grote ogen omdat ze aanzien werden als een zoon van de zon, die alles zag. De opvolgers van Inca Viracocha (zonen en kleinzonen) veroverden steeds meer gebied totdat het Incarijk gegroeid was zoals op de kaart te zien is. De Inca s moesten nu een bestuurlijke vorm geven aan het land, deze werd afgekeken van het Chimurijk. In die tijd werd ook Cuzco herbouwd en fungeerde vanaf die tijd als hoofdstad het moesten nu een bestuurlijke vorm geven aan het land, deze werd afgekeken van het Chimurijk. In het centrum van de stad stond de zonnetempel. De verering van de zon (Inti) werd de staatsgodsdienst. Cuzco was in vier kwartieren verdeeld volgens de vier windstreken, ook het land werd zo verdeeld. Nadat de Spanjaarden het volk ontdekt hadden, ging het heel vlug bergafwaarts. In 40 jaar tijd was bijna het hele volk uitgeroeid. Pagina 2 van 5
3 De Inca s hadden zelf geen schrift maar hadden de quipu. Dit waren touwtjes met knopen erin. Deze knopen symboliseerde een getal, de verschillende kleuren van de touwtjes gaven aan wat er geteld werd. Het getallensysteem was net als het onze tiendelig. Met de quipu s konden de Inca s een nauwkeurige kalender bijhouden. B. Sociaal Economie Men deed er vooral aan landbouw. Landbouw: Ieder stukje grond wisten ze in hun bergachtige streek te benutten. Langs de steile bergwanden legden ze terrassen aan waarop gewassen werden verbouwd en waar het vee kon grazen. Ze bevloeiden de grond met water uit bergriviertjes en zo voorzagen ze alle steden van voedsel. Omdat er een arbeidsplicht was werden er regelmatig tellingen gehouden onder de mannelijke bevolking. Omdat er geen geld bestond werd er door de mensen door deze arbeidsplicht de belasting voldaan aan het rijk. Men kon werken in het leger, openbare werken of als landarbeider, de landbouwtuinen waren meestal rond en trapsgewijs. Alle mannen waren ingedeeld per leeftijd. De ouderen die niet meer in staat waren tot arbeid en degenen die een slechte oogst hadden gehad ontvingen voedsel uit de staatsmagazijnen. Privé bezit bestond praktisch niet. C. Cultuur en Godsdienst Kunst Dat de Inca s een goed georganiseerd bestel hadden, blijkt uit de aanleg van een groot wegennet en uit de stadsplanning, die zeer modern was. Aan een centraal plein stonden de belangrijkste gebouwen daaruit liepen brede hoofdstraten met daartussen smalle zijstraten, ook de wegen dwars door de bergen zijn bijzonder te noemen voor die tijd. Van de gebouwen van de Inca s enkel ruines overgebleven omdat de Spanjaarden alles verwoest hebben. De Inca s bouwden zonder specie maar stapelde blokken steen op elkaar die zeer nauwkeurig in elkaar pasten. Alleen de gewone woonhuizen werden vaak ingebed met grond en klei. Het ford Sacsahuaman bij Cuzco is zo gebouwd. Dit ford deed dienst als toevluchtsoord en verdediging voor de bewoners, het bestaat uit 3 grote getande tribunes die smal toelopen. Een derde bouwwijze van de Inca s bestond uit rechthoekige blokken die horizontaal gestapeld werden, de bovenkant van de blokken was hol en de onderkant was bol gemaakt zodat de constructie steviger was. Deze bouwwijze is toegepast bij de toren van Machu Picchu. Machu Picchu is een van de meest indrukwekkende overblijfselen van de Inca-architectuur, deze Pagina 3 van 5
4 vestingstad werd pas in 1911 ontdekt. Het ligt boven op een berg aan de rand van het tropisch regenwoud van Peru. De Incakunst was ook door goud en zilver hoogwaardig te noemen, de vormen waren eenvoudig, edel en evenwichtig maar de versieringen waren sober en elegant. De Inca s gebruikte vaak de jaguar als versiering. Er zijn diverse kunstvoorwerpen gevonden. Deze waren meestal van goud. Er zijn bij die opgravingen ook Incamummies gevonden zodat men weet hoe groot deze mensen waren. Incamummie De Inca s weefden lappen stof met ingewikkelde patronen in prachtige kleuren. Ze gebruikten de wol van bergdieren zoals lama's, alpaca's en ricuna's die op de boerderijen van de Inca s gehouden werden. De Inca s verwerkten vaak de afbeeldingen van jaguars en poema's in hun patronen. Er werden ook veel beeldhouwwerken gemaakt van Incakoningen Geloof De Inca's geloofden in de kracht van de zon als weldoener van de Aarde. De zon werd daarom vaak geëerd met zonnefeesten. Om te zorgen dat de maan en de zon niet zouden verdwijnen, werden stenen op de bergtoppen geplaatst. De zonnegod heette Inti, de maangod Quilla. De verering van de zon werd tijdens het bewind van Wiraqocha als enig geloof ingesteld. In de stad Tiwanaku bij het Titicacameer zijn er nog mooie ruïnes van een centrum, gewijd aan Wiraqocha, de oppergod. Tiwanaku is overigens niet door de Inca's gebouwd, maar door een aan de Inca's voorafgaande cultuur. Hun godsdienst heette: Intionisme De Inca's geloofden in een leven na de dood en ze vereerden ook hun voorvaderen. De lichamen van hun voorvaderen waren de belangrijkste voorwerpen binnen het rijk. Het was net alsof ze nog leefden, want de Inca's spraken met hun voorvaderen over de dingen die gingen gebeuren. Als er mensen doodgingen op het platteland, dan werden ze gebalsemd, in een tombe met de vorm van een bijenkorf met vaten voedsel en chicha, zodat men te eten had in het hiernamaals. De familie hield acht dagen begrafenisceremonies en de vrouwen knipten hun haar af. Bibliografie A. Boeken CHAVOT, P Inca s. Den Haag: Biblion B. Websites Pagina 4 van 5
5 C. Encyclopedieën Encarta - Encyclopedie Microsoft Corporation/Het Spectrum. Grote Nederlandse Larousse Encyclopedie Uitgeverij Heideland Orbis N.V. Hasselt. Pagina 5 van 5
Werkstuk Anders Inca's
Werkstuk Anders Inca's Werkstuk door J. 2138 woorden 16 maart 2014 2,9 13 keer beoordeeld Vak Anders Hoofdstuk 1 Wie waren de inca s? en wat deden ze? Zo n 500 jaar geleden leefden de inca s dus rond 1500
Nadere informatieIn het land van de Inca s adembenemende rondreis door Peru, Chili en Bolivia
In het land van de Inca s adembenemende rondreis door Peru, Chili en Bolivia Eerste druk, augustus 2012 2012 Josina van Amsterdam Foto s: Josina van Amsterdam Correcties: Kees de Vaal Portretfoto: Janine
Nadere informatieWaarom stuurt de Spaanse koning schepen naar de Nieuwe Wereld?
Werkblad 6 Ω De Nieuwe Wereld Ω Les : Cortés en de Azteken een In de periode van 500 tot 600 zijn Spanje en Portugal de machtigste landen van de wereld. Ze sturen schepen en mensen naar de Nieuwe Wereld
Nadere informatieWaarom stuurt de Spaanse koning schepen naar de Nieuwe Wereld? weten nog niets van dit deel van de wereld.
Werkblad 6 Ω De Nieuwe Wereld Ω Les : Cortés en de Azteken In de periode 500 tot 600 zijn Spanje en Portugal de machtigste landen de wereld. Ze sturen schepen en mensen naar de Nieuwe Wereld die Columbus
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Nadere informatieGeschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika
Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika In het vroegere Amerika woonden Indianenstammen. Columbus ontdekte dit land van de Indianen in 1492. Het waren de Azteken, de Inca s
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieProject Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.
Nadere informatieVerslag Geschiedenis De Grieken
Verslag Geschiedenis De Grieken Verslag door een scholier 902 woorden 3 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Grieken Annabel van der Geer H1B Voorwoord Ik ga vertellen over de cultuur, politiek
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Inca's
Werkstuk Geschiedenis Inca's Werkstuk door een scholier 3386 woorden 5 november 2010 7,2 103 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik ga dit werkstuk maken over de oude stam in het Andesgebergte de
Nadere informatieDe Romeinen. Wie waren de Romeinen?
De Romeinen Wie waren de Romeinen? Lang voor de Romeinen naar ons land kwamen, woonden ze in een kleine staat rond de stad Rome. Vanaf 500 voor Christus begonnen de Romeinen met gebiedsuitbreiding. Als
Nadere informatiePraktische opdracht Geschiedenis Inca`s
Praktische opdracht Geschiedenis Inca`s Praktische-opdracht door een scholier 2898 woorden 28 juni 2011 5,7 12 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inca`s De Inca`s leefden in Zuid- Amerika, voornamelijk in
Nadere informatieIn het oude Rome De stad Rome
In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,
Nadere informatieGeschiedenis groep 6 Junior Einstein
De oude Grieken en Romeinen hadden ze al en later ook de Vikingen. Koloniën. Koopmannen voeren met hun schepen over zee om met andere landen handel te drijven. Langs de route richtten ze handelsposten
Nadere informatieDe Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok
Nadere informatieSamenvatting door O woorden 29 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. De Romeinen
Samenvatting door O. 1213 woorden 29 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Romeinen Haroon Inhoud Inleiding Het ontstaan van Rome Het Romeinse Rijk Het Romeinse Leven Wapens & Kleding Religie
Nadere informatieSamenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw
Samenvatting Kunst Hoofdstuk 1: Burgerlijke cultuur in Nederland in de 17e eeuw Samenvatting door D. 823 woorden 18 juni 2013 6,4 4 keer beoordeeld Vak Methode Kunst De bespiegeling DE BESPIEGELING Burgerlijke
Nadere informatieGROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat
Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46
Nadere informatie6.4. Praktische-opdracht door een scholier 3672 woorden 1 mei keer beoordeeld. Geschiedenis
Praktische-opdracht door een scholier 3672 woorden 1 mei 2003 6.4 206 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Wie waren de Inca s, hoe leefde ze en waar? Wat hield de Inca cultuur in en hoe kwam
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Nadere informatieWie had een wijngaard naast het paleis van koning Achab?
Koning Achab en Naboth. Wie had een wijngaard naast het paleis van koning Achab? 1 Koningen 21:1 Naboth uit Jizreël had een wijngaard die in Jizreël lag, naast het paleis van Achab, de koning van Samaria.
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis H1 (-1.5)
Samenvatting Geschiedenis H1 (-1.5) Samenvatting door een scholier 1178 woorden 19 november 2017 5,7 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis Samenvatting H1 Het Spaanse wereldrijk
Nadere informatie6,2. Werkstuk door een scholier 1474 woorden 7 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 1474 woorden 7 mei 2006 6,2 123 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. Inleiding. 3 2. Vergelijking van inwoners. 4,5 3. De culturen. 6 3.1 De taal. 6 3.2 De eetgewoonten.
Nadere informatieDe opkomst van het christendom
De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en
Nadere informatieZe gebruikten bijna alleen maar streepjes omdat ze het snel en makkelijk in stenen wilden krassen. Rondjes waren erg moeilijk!
Romeinse cijfers Vroeger werd er overal in Romeinse cijfers gerekend. Deze cijfers zijn bedacht door de Romeinen in de Romeinse tijd. Er is geen symbool voor het getal 0. Ze vonden namelijk dat niks maar
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieArgentinië. Inleiding. Geografie
Argentinië Inleiding Argentinië is vooral bekend om de Tango, dat is een wereldberoemde dans, op speciale muziek. En natuurlijk is Argentinië óók bekend om Máxima. De tango is in de 19e eeuw ontstaan in
Nadere informatieInfo plus Het leenstelsel
Project Middeleeuwen F- verrijking week 1 Info plus Het leenstelsel Inleiding De Middeleeuwen betekent letterlijk de tussentijd. Deze naam is pas later aan deze periode in de geschiedenis gegeven. De naam
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Oude Grieken. Politiek 4,4. Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober keer beoordeeld.
Werkstuk Geschiedenis Oude Grieken Werkstuk door een scholier 2360 woorden 26 oktober 2017 4,4 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Politiek De eerste bestuursvorm in Athene was de monarchie. Dat betekent
Nadere informatieKastelen in Nederland
Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,
Nadere informatieBrandaan. Geschiedenis WERKBOEK
7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische
Nadere informatieGeschiedenis hoofdstuk 3
Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.
Nadere informatieeen zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in
Werkblad 9 Ω Grieken en Romeinen Ω Les : Grieken: goden en mensen Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Griekenland heel belangrijk. Ze werden stadstaten genoemd.
Nadere informatieEcuador ligt in het werelddeel. Het grenst aan de landen. Waar komt de naam Ecuador vandaan? De hoofdstad van Ecuador is
Landen Groep 5 t/m 8 ZENDING IN ECUADOR Waar ligt Ecuador? Deze lesbrief gaat over Ecuador. Zoek het land maar eens op in de atlas. Ecuador ligt in het werelddeel Het grenst aan de landen en Waar komt
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieLesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen
Lesschema 2 graad t.g.v. 500 jaar Koninklijke Sint Sebastiaansgilde Essen 1 Naamsverklaring: Een gilde is een vereniging van mensen die hetzelfde beroep uitoefen(d)en, vb bakkers of wevers waren allemaal
Nadere informatieBijlagen. Lespakket bovenbouw. Bijlage 1: Verhaal: Een bijzonder koffertje pagina 2. Bijlage 2: Afbeeldingen bij het verhaal pagina 4
Bijlagen Lespakket bovenbouw Inhoud bijlagen Bijlage 1: Verhaal: Een bijzonder koffertje pagina 2 Bijlage 2: Afbeeldingen bij het verhaal pagina 4 Bijlage 3: Werkblad: Op onderzoek uit!! pagina 5 Bijlage
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Andes Gebergte
Werkstuk Geschiedenis Andes Gebergte Werkstuk door een scholier 1812 woorden 25 februari 2006 5,7 194 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INHOUD Klimaat Landbouw Flora en Fauna Mensen Inca s Bronvermelding
Nadere informatie3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr.
6 prehistorie oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Jagers en Boeren De oudste bewoners Jos en Mirthe fietsen in de zomervakantie op de Elspeetse heide. Ze maken met hun ouders een
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Inca's
Werkstuk Geschiedenis Inca's Werkstuk door een scholier 2425 woorden 13 mei 2003 6,1 249 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De ontdekking van de Inca's Na de ontdekking van Amerika in 1492 door Colombus,
Nadere informatieWerkstuk Nederlands Peru
Werkstuk Nederlands Peru Werkstuk door een scholier 2806 woorden 1 april 2007 5,6 84 keer beoordeeld Vak Nederlands Peru Voorwoord Waarom heb ik dit land gekozen? Ik heb dit land gekozen omdat mijn vader
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot
Nadere informatieInleiding. Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland Symbolen in deze tijd
Monumenten, symbolen en iconen Kindermonumentendag in Midden-Delfland 2016 Lesbrief voor de groepen 7 van de basisscholen in Midden-Delfland Deze les is de voorbereiding voor de Kindermonumentendag op
Nadere informatieVerenigd en verdeeld Israël
Verenigd en verdeeld Israël We hebben het fundament van het verbond vanaf Abraham, Izak en Jakob tot aan hun fysieke nakomelingen, d.i. Israël, bevestigd. De onvoorwaardelijke verbondsbeloften waren namens
Nadere informatieNaam: KASTELEN. Vraag 1a. Waarvoor moeten we onze huizen tegenwoordig beschermen? ... pagina 1 van 6
Naam: KASTELEN Heb jij je wel eens afgevraagd hoe je jouw huis zou verdedigen als anderen het probeerden te veroveren? Nou, vroeger dachten de mensen daarr dus echt wel over na. Ze bouwden hun huis zelfs
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen
Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de
Nadere informatieBrandaan samenvatting groep 7
Brandaan samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 1 Egypte Samenvatting De Nijl Egypte bestaat voor het grootste deel uit woestijn. Dwars door de woestijn stroomt de rivier de Nijl. Door de Nijl kende
Nadere informatie14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.
Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieFilips IV van Spanje: Valladolid, 8 april 1605 Madrid, 17 september 1665
Filips IV van Spanje: Valladolid, 8 april 1605 Madrid, 17 september 1665 Hij was koning van Spanje van 1621 tot 1665, landsheer van de Zuidelijke Nederlanden en koning van Portugal (als Filips III) tot
Nadere informatieMaya s en Inca s Koen Vanderbeke. De bijdrage van hun astronomische kennis tot de organisatie van hun dagelijks leven
Maya s en Inca s Koen Vanderbeke De bijdrage van hun astronomische kennis tot de organisatie van hun dagelijks leven Maya s : -beschaving -getallen en schrift -kalenders -dresden codex -bouwwerken Samenvatting
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland
Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk door een scholier 1094 woorden 13 februari 2006 4,9 106 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Nieuw Zeeland Inhoudsopgave Inleiding Nieuw Zeeland Algemene dingen
Nadere informatieEmma van Waldeck-Pyrmont: Arolsen, 2 augustus 1858 Den Haag, 20 maart 1934
Emma van Waldeck-Pyrmont: Arolsen, 2 augustus 1858 Den Haag, 20 maart 1934 Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, geboren als Adelaïde Emma Wilhelmina Therèse zu Waldeck und Pyrmont, prinses van Waldeck-Pyrmont,
Nadere informatie6.4. Werkstuk door een scholier 9443 woorden 8 mei keer beoordeeld. Geschiedenis
Werkstuk door een scholier 9443 woorden 8 mei 2008 6.4 296 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Voorwoord: De Inca's, een mysterieus verleden Mijn werkstuk gaat over de Inca's. Een volk met een mysterieus
Nadere informatieONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN
STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een
Nadere informatieIndianenvolkeren. indianenvolkeren:
Indianenvolkeren Naam: indianenvolkeren: zijn volken die nog leven met oude tradities en die leven van de opbrengst van het land en de zee. Ze maken hun gebruiksvoorwerpen zelf en nemen alleen datgene
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende
Nadere informatieWaar ligt Venezuela? a. in het noorden van Zuid-Amerika b. in het zuiden van Noord-Amerika c. in Centraal-Amerika
Waar ligt Venezuela? a. in het noorden van Zuid-Amerika b. in het zuiden van Noord-Amerika c. in Centraal-Amerika Hoeveel buurlanden heeft Venezuela? a. één b. twee c. drie De buurlanden van Venezuela
Nadere informatieGeschiedenis Tijdvak CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/101047
Geschiedenis Tijdvak 02 01 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 10 mei 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/101047 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Nadere informatieNaar onszelf (leren?) kijken zoals onze hemelse Vader ons ziet. Tot ontdekking komen dat we prachtig / verbazingwekkend mooi zijn
lij zijn met het geschenk van een kind Stilstaan bij allen die dit tot nu toe hebben moeten missen Naar onszelf (leren?) kijken zoals onze hemelse Vader ons ziet Tot ontdekking komen dat we prachtig /
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatieInhoud. Thema 5.1 Jagers en boeren 3. Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6. Thema 5.3 Monniken en ridders 9. Thema 5.4 Steden en staten 12.
Inhoud Thema 5.1 Jagers en boeren 3 Thema 5.2 Grieken en Romeinen 6 Thema 5.3 Monniken en ridders 9 Thema 5.4 Steden en staten 12 Eigentijds Eigentijds Toets Thema 5.1 Jagers en boeren 1. Rondtrekken 3.
Nadere informatieDoel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van de Vikingen
Thema: Van A tot Z Geschiedenis Tijd van monniken en ridders Vikingen Moeilijkheid: *** Tijdsduur: *** Juf Nelly De Vikingen komen Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven en de gebruiken van
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Staatsinrichting H3+4
Samenvatting Geschiedenis Staatsinrichting H3+ Samenvatting door een scholier 1611 woorden 26 november 2001 5,5 29 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis stof voor eerste rep (maatschappijleerboek
Nadere informatieDE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6. Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum. 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te:
DE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6 Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te: 1 In de museumzaal hangen banieren met tekst. Een banier is een soort vlag. Er staan ook
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatie5,4. Werkstuk door een scholier 1815 woorden 2 september keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Ontwikkelingskansen door toerisme => Peru
Werkstuk door een scholier 1815 woorden 2 september 2006 5,4 76 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Ontwikkelingskansen door toerisme => Peru Na Brazilië en Argentinië is Peru het grootste land van Zuid-Amerika
Nadere informatieEduard III van Engeland: Windsor Castle, 13 november 1312 Richmond upon Thames, 21 juni 1377
Eduard III van Engeland: Windsor Castle, 13 november 1312 Richmond upon Thames, 21 juni 1377 Eduard III (Engels: Edward) was koning van Engeland van 1327 tot 1377. Hij was de oudste zoon van Eduard II
Nadere informatieVraag 1: Waar en wanneer begon en eindigde de Griekse beschaving?
Vraag 1: Waar en wanneer begon en eindigde de Griekse beschaving? In Griekenland bestond de eerste grote beschaving van Europa. Vul het juiste antwoord in. Plaats waar de Griekse beschaving begon: Tijdstip
Nadere informatieKIJKROUTE IN VREDESNAAM
ONDERHANDELEN VECHTEN COLOFON Deze kijkroute is gemaakt voor kinderen vanaf 8 jaar en hun ouders, bij de tentoonstelling In Vredesnaam. De Vrede van Utrecht 1713. Deze tentoonstelling staat van 12 april
Nadere informatieKarel de Grote Koning van het Frankische Rijk
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk
Nadere informatieBij les 1: Werkblad 1a, bij ansicht 1 (Groeten uit Fletio)
Bij les 1: Werkblad 1a, bij ansicht 1 (Groeten uit Fletio) Opdracht 1 Op jullie ansichtkaart heeft Sem een tekst geschreven over de Romeinen. Sommige dingen kloppen niet. Overleg met je groepje. Zet achter
Nadere informatieinhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7.
Piramides inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7. De bouw van de piramide 10 8. Beroemde piramides 13
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 7 Toetsvragen
Tijdvak 7 Toetsvragen 1 In de Tijd van Pruiken en Revoluties hielden kooplieden uit de Republiek zich bezig met de zogenaamde driehoekshandel. Tussen welke gebieden vond deze driehoekshandel plaats? A
Nadere informatieAntwoorden bij Hoofdstuk 1 Tijd van jagers en boeren. Oriëntatie op het tijdvak
Antwoorden bij Hoofdstuk 1 Tijd van jagers en boeren Oriëntatie op het tijdvak a De prehistorie is de periode voordat mensen het schrift gingen gebruiken. De letterlijke betekenis is: voor-historie. b
Nadere informatieWelke opdracht gaf God aan Jozua?
De ondergang van Ai. Welke opdracht gaf God aan Jozua? Jozua 8:1-2 1 Daarna zei de HEERE tegen Jozua: Wees niet bevreesd en wees niet ontsteld. Neem al het krijgsvolk met u mee en sta op, trek op naar
Nadere informatie2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan.
2. Bourtange I. Kijk naar het plaatje en lees bovenstaande titel. Waar zou de luistertekst over gaan? Kruis het juiste antwoord aan. 1. Boeren gebruiken een tang om de nagels van hanen bij te knippen.
Nadere informatieLeerlingen Heerbeeck College in Patacancha
Leerlingen Heerbeeck College in Patacancha Op 19 april begonnen wij, 29 leerlingen van het Heerbeeck College in Best, aan een onvergetelijke reis door Peru. Nadat we afscheid hadden genomen van onze familie,
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Zuid-Amerika
Samenvatting Geschiedenis Zuid-Amerika Samenvatting door een scholier 1368 woorden 23 juni 2008 4,6 45 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Samenvatting geschiedenis Algemeen Beeld van Zuid-Amerika: - Alleen
Nadere informatieDatum: Ons koningshuis. 1. Hoe heet onze huidige koning? 3. Hij volgde zijn broer na diens dood op. Hoe heette hij?
Ga naar deze website: www.monarchie.be Klik op de koninklijke familie. 1. Hoe heet onze huidige koning? 2. Hoe oud was hij toen zijn moeder, koningin Astrid, omkwam bij een auto-ongeluk? 3. Hij volgde
Nadere informatieAntwoorden Geschiedenis Hoofdstuk 4
Antwoorden Geschiedenis Hoofdstuk 4 Antwoorden door een scholier 2158 woorden 30 maart 2003 7,1 126 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1 Absolute Macht 1. a Een overeenkomst tussen de Franse monarchie en
Nadere informatieParagraaf 1: Griekse beschaving - TL 1
Paragraaf 1: Griekse beschaving - TL 1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Floris Sieffers 07 October 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/65623 Dit
Nadere informatieHoe kwam Colombia aan zijn naam? Wat is de officiële taal in Colombia?
Hoe kwam Colombia aan zijn naam? a. er zijn veel kolommen (rotszuilen) in het land. b. het is de naam die de oorspronkelijke inwoners gaven. c. de naam verwijst naar ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus
Nadere informatiePraktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin
Praktische opdracht Geschiedenis Rolverdeling in het gezin Praktische-opdracht door een scholier 2111 woorden 7 februari 2003 7,7 39 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding: Dit hoofdstuk gaat over
Nadere informatieDE FAMILIE VAN LOON 130 _
DE FAMILIE VAN LOON Mooi idee: je familie en huis jarenlang laten portretteren door schilders en fotografen. De roemrijke familie Van Loon uit Amsterdam deed dat. De indrukwekkende stapel familieportretten
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Romeinen, Het Romeinse Rijk
Samenvatting Geschiedenis Romeinen, Het Romeinse Rijk Samenvatting door een scholier 1951 woorden 29 januari 2006 6,3 340 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Het Romeinse Rijk. 1)
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten
Nadere informatieWerkstuk wizard Hulpvragen
Hulpvragen Hulpvragen dieren Waarnemen Hoe ziet het dier eruit? Hoe beweegt het dier? Welke geluiden maakt het dier? Hoe voelt het dier aan? Hoe reageert het dier op je? Hoe neemt het dier waar? Leven
Nadere informatieHulpvragen werkstuk: land of gebied
werkstuk: land of gebied Algemene informatie - Waar ligt het land? (werelddeel, buurlanden) - Wat is de hoofdstad? - Hoe worden de inwoners genoemd? - Zijn er provincies? - Welk geld gebruiken ze? Hoe
Nadere informatieWerkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict
Werkstuk Geschiedenis Vlaams Waals conflict Werkstuk door een scholier 1470 woorden 25 oktober 2003 6,8 41 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Memo-dossier Vlaams nationalisme. Hoofdvraag: Hoe ontwikkelde
Nadere informatieHolland 1000 jaar geleden. Meer weten? Klik hier
Holland 1000 jaar geleden Meer weten? Klik hier de plaat Holland 1000 jaar geleden INHOUD Waar kijken we naar? Abdij van Egmond Huldtoneel Kerkje van Velsen Ridders over de Heerenweg Haarlem Rijnsburg
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatieBegrippen. mammoet Een dier uit de prehistorie. Een mammoet leek op een grote harige olifant. jagers
ijstijd De tijd dat Nederland onder een laag ijs lag. mammoet Een dier uit de prehistorie. Een mammoet leek op een grote harige olifant. jagers Mensen die zochten naar dieren om ze te vangen en op te eten.
Nadere informatieLes 6 Kijken in de keuken
Les 6 Kijken in de keuken? 33 Les 6 Kijken in de keuken 1. Een kijkje in de keuken van ingrediënten eten en drinken Geef aan uw medecursisten in een presentatie van 5 minuten een kijkje in de keuken van
Nadere informatieKastelen van Gondar. En de keizers
Kastelen van Gondar En de keizers Midas Van Dorpe Eindproject 6de leerjaar Freinetschool De Harp, Gent Inleiding Het beeld dat de mensen van hier van Ethiopië hebben is droogte, stervende mensen,. Maar
Nadere informatie