Werkstuk door een scholier 4238 woorden 4 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer Thema's maatschappijleer

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4238 woorden 4 juni keer beoordeeld Vak Methode Maatschappijleer Thema's maatschappijleer Probleemstelling In het werkstuk willen wij ons verdiepen in de Publieke Omroepen. Onze hoofdvraag is: Wat is de toekomst van de Publieke Omroepen? Om deze vraag te beantwoorden kijken wij naar een aantal factoren. Namelijk het ontstaan, de verschillen tussen de omroepen, de kijkcijfers en de financiën. Het ontstaan is belangrijk is een goed begin om te kijken naar de toekomst. Hierdoor kan je namelijk bepalen hoe stabiel de Publieke Omroepen zijn. Ook de verschillen tussen de Publieke Omroepen zijn belangrijk omdat zo duidelijk wordt hoe belangrijk deze omroepen zijn voor de samenleving. Ook de kijkcijfers zijn van groot belang omdat dit de populariteit van de omroepen weergeeft. Hoe kijkers hoe belangrijker het bestaan van de omroep is. Tenslotte bepalen de financiën een groot deel van het voortbestaan van de Publieke Omroepen. Want stel je voor, de regering stopt met de rijksbijdrage, is er dan nog een toekomst voor de Publieke Omroepen? Deelvraag 1 Hoe zijn de publieke omroepen ontstaan? In 1923 kreeg de NSF, de Nederlandse Sientoestellen Fabriek in Hilversum, de eerste vergunning van de overheid om uit te zenden. In die tijd is onze samenleving verzuild. Dat wil zeggen dat de samenleving bestaat uit groepen mensen, waarvan elke groep een bepaalde levensovertuiging heeft. Elke groep onderscheidt zich dus van de anderen. De radio was erg handig om je mening te laten horen. Hierdoor ontstaan omroepen met verschillende levensvisies. In 1924 starten de protestanten als eerste hun eigen omroep: de NCRV. Al snel hierna komen de katholieken met de KRO en de socialisten met de VARA. Ook de vrijzinnig protestanten komen met hun eigen omroep: de VPRO. Al deze omroepen bestaan vandaag de dag nog. De HDO had het liefst een nationale omroep waarin alle zuilen worden verenigd. Alleen de VPRO was het hier mee eens, de rest wilde liever apart van elkaar bestaan. De HDO veranderd na een tijdje van naam, de nieuwe naam wordt AVRO. Omdat de AVRO niet verbonden is met een bepaald geloof of politieke overtuiging wordt deze liever algemeen genoemd. Vanaf 1930 gaat de overheid een omroep spelen in de omroepenwereld. De overheid verplicht in 1947 worden de omroepen verplicht om samen te gaan werken. Daarvoor wordt de NRU, de Nederlandse Radio Pagina 1 van 11

2 Unie, opgericht. Zij gaan over de zaken die voor meerdere omroepen te gebruiken zijn, zoals de platenverzameling, apparatuur en de studio s. De televisie Doordat de televisie meer belangstelling wekt, mede door de invloeden van Engeland en Amerika, besluiten de VARA, de KRO en de NCRV een aanvraag in te dienen voor een televisiezendmachtiging. De politiek gaat hier niet zomaar mee akkoord, overheidscommissies voeren eindeloze debatten. Maar in 1951 is het eindelijk zover: de VARA, NCRV en KRO verenigen zich onder de Nederlandse Televisie Stichting. Later volgt ook de VPRO. De NTS gaat uitzenden vanuit Bussum. Uiteindelijk komt er zelfs een gezamenlijk programma: het NTS-journaal. In 1965 verandert het een en ander in omroepenland. Er wordt namelijk een nieuwe wet aangenomen die het mogelijk maakt om reclame uit te zenden en om nieuwe omroepen te starten. Deze wet wordt gemaakt omdat de publieke omroepen last krijgen van commerciële concurrentie, in de vorm van het Veronica schip. Eerst zien verschillende partijen in de Tweede Kamer de ontwikkelingen niet zitten. Dit heeft zelfs een kabinetscrisis tot gevolg. Maar uiteindelijk kon men deze ontwikkelingen niet verder tegenhouden. NA het invoeren van de wet worden er vaak nieuwe omroepen lid. In 1966 de TROS, in 1970 de EO, in 1975 de VOO en in 1998 BNN. In 1969 worden de NRU en de NTS samengevoegd tot de NOS, de Nederlandse Omroep Stichting. Deze stichting zendt programma;s uit die in samenwerking worden gemaakt. In 1988 komt er een derde televisienet op tv: Nederland 3. Alle omroepverenigingen, de educatieve omroepinstellingen, de omroepen met een religieuze of geestelijke grondslag, de NOS en de NPS die uitzenden op Nederland 1,2 en 3 noemen zich de Publieke Omroep. Deze omroepen worden zo genoemd omdat ze met belastinggeld gefinancierd zijn. Dit geld wordt gebruikt om programma s en medewerkers te betalen, maar daar leest U later meer over. In 1989 is de eerste commerciële omroep een feit. Veronique het later rtl4. Deze zender wordt compleet bekostigd met reclame opbrengsten. De Publieke Oproepen voelen de concurrentie. De Holland Media Groep komt namelijk met steeds meer commerciële omroepen. Hierdoor bedenken de Publieke Omroepen de formule samen staan we sterk. Zo is bijvoorbeeld het programma Netwerk ontstaan. Dit programma wordt elke dag door een andere omroep uitgezonden. Daarbij heeft elke omroep haar eigen Netwerkredactie, maar de verschillende redacties werken heel nauw samen. Deelvraag 2 Welke omroepen zijn er en wat dragen ze uit? Nederland 1 is een verdiepend, vertrouwd en meer menselijk gericht net het is het thuisnet voor AVRO, KRO en NCRV, met bijdragen van o.a.de EO, Teleac/NOT, IKON en HUMAN. Nederland 2 Pagina 2 van 11

3 is de zender voor de meer populaire programma s, voor evenementen en voor sport het is het thuisnet voor TROS, EO, BNN, en NOS-sport en -actueel Nederland 3 is een verdiepend, grensverkennend en meer maatschappijgericht net het is het thuisnet voor VARA, VPRO, NPS en RVU Z@ppelin Nederland 3 biedt ook onderdak aan Z@ppelin. Hier worden de programma s voor kinderen tot 12 jaar vertoond. Nu we weten welke omroepen bij welke zender omroepen weten we wel in welke richting de omroepen gaan, maar om een duidelijk beeld te krijgen maken we van alle omroepen een profielschets. AVRO De AVRO kiest voor een aantal interessegebieden, namelijk gezondheid, dieren, veiligheid, klassieke muziek en beeldende kunst. En de AVRO kiest voor een multimediale aanpak. Ze vindt dat de Radio- en televisieprogramma s van groot belang blijven. Het doel van hun programma s is de samenhang in de maatschappij te bevorderen door over actuele onderwerpen een kritische dialoog te stimuleren. KRO Uitgangspunt voor de KRO is dat mensen centraal staan 'met hun lief en leed, met hun vragen en problemen'. Dat waarden en normen belangrijker zijn dan overdreven najagen van bezit en aanzien. De basis is de inspiratie van de katholieke traditie en de band met de katholieke gemeenschap. De KRO is een omroep(vereniging), waarbij mensen zich thuis kunnen voelen. Kernachtig staat dit in het motto: 'KRO, het gevoel dat je wilt delen'. NCRV Op Nederland 1 zendt de NCRV programma's uit, die zich positief onderscheiden van alle andere televisie. De mentaliteit waarmee zij programma's maken is niet vol met sensatiezucht en manipulatie. De NCRV is een omroep waar groot en klein niet onmiddellijk van weg hoeft te zappen. Voorbeelden van NCRVprogramma's zijn: Villa Felderhof, Netwerk of Willem Wever. De NCRV wil dat de programma's die zij maken ontroerend, boeiend, amusant en leerzaam. Een goed voorbeeld is Willem Wever, daarin gaat de presentator opzoek naar het antwoord op vragen van kinderen. EO De EO ziet het als hun missie om de mens in aanraking te laten komen met Jezus Christus (en daarmee ook met God). Vanuit deze missie wil de EO vooral programma s maken voor kijkers en luisteraars die God niet kennen. Om te kunnen laten zien wie God is moeten de programma s van de EO dicht bij God staan. Maar de programma s moeten niet alleen dicht bij God staan, ook dicht bij de mens. Het moet aansluiten bij hun belevingswereld. De EO hoopt hiermee een groot aantal mensen te bereiken. Maar in werkelijkheid Pagina 3 van 11

4 blijkt dat het verkondigen van een Evangelie en het bereiken van een groot publiek vaak botsen. Teleac/NOT De programma s van Teleac/NOT willen vooral het gevoel achterlaten dat je iets geleerd hebt. De programma's van Teleac/NOT zijn afgestemd op de educatieve behoeften en interessen van mensen. Omdat de Teleac en de Schooltv de meest positieve naam hadden, heeft Teleac?NOT er voor gekozen om programma s voor volwassenen onder de naam Teleac en programma;s voor kinderen onder de naam Schooltv uit te brengen. De meeste programma's zijn gemaakt voor een specifieke doelgroep, maar in principe is het zo dat er voor iedereen wel een Teleacprogramma is waar je iets van opsteekt. Er zijn programma's voor mensen met belangstelling voor kunst en cultuur, maar ook over sociale problemen. De overeenkomst blijft dat de programma s altijd educatief zijn. IKON Paulus (een van de apostelen) houdt op de berg Areopagus zijn beroemde rede, waarin hij aansluit op de belevingswereld van zijn gehoor. In de stad Athene heeft hij een beeld gevonden 'voor de onbekende god' en in de Griekse literatuur heeft hij de uitspraak gevonden dat mensen ook van goddelijk geslacht zijn. Die twee aanknopingspunten worden door Paulus gebruikt om over het evangelie te vertellen. De onbekende god is de Schepper. Dat wij van Zijn geslacht zijn wordt tastbaar in de opstanding uit de dood, opstanding van een zekere man die is gezonden om tot bekering op te roepen en om te oordelen. Met dit verhaal in het achterhoofd maakt IKON haar programma s. IKON wil mensen raken. Zij vindt dat programma s pas goed zijn als de gevoelige snaar is geraakt bij de kijker HUMAN De missie van de Human is gebaseerd op die van het humanisme. Het Humanistisch Verbond definieert humanisme als een levensovertuiging die leven en wereld probeert te begrijpen met menselijke vermogens. Een mens geeft zelf zin, doel en inhoud aan zijn leven. De ontmoeting met de andere mens is hierbij van grote waarde. In zijn programma s beoogt Human mensen behulpzaam te zijn bij hun orïentatie op de samenleving. Door vanuit een humanistisch perspectief aandacht te geven aan belangrijke vraagstukken in politiek, samenleving en cultuur. Bijbehorende waarden zijn: vrijheid, gerechtigheid, verdraagzaamheid, medemenselijkheid en afkeer van onverschilligheid. TROS Er zijn verschillende thema s waarin de Tros programma s hebben. Dit zijn de volgende thema s: Jeugd, spel, muziek, drama, informatief en amusement. De Tros is een omroep die geen bepaalde kleur heeft. Hierdoor heeft het vele verschillende programma s. De Tros heeft geen bepaalde visie of doel. BNN In 1998 is BNN toegetreden tot het publieke bestel. Met spraakmakende satire, indrukwekkende documentaires, herkenbare docu-soaps, een toegankelijk kunstprogramma en een verrassende serie eindexamenprogramma?s, verovert BNN tijdens haar aspirant-status een stevige positie op Nederland 2. Bovendien maakt BNN haar doelstelling om meer jongeren naar het publieke bestel te trekken. Pagina 4 van 11

5 Een paar BNN-programma?s zijn: Top of the pops!, It's a man's world en Costa! BNN is een jongeren omroep en dat kun je aan de programma's hierboven zien want het zijn allemaal programma's die de jeugd interessant en leuk vinden om te kijken. Zij zenden geen zware ingewikkelde documentaires uit maar meer programma?s om de jeugd/jongeren te vermaken. De doelgroep van BNN is dus jongeren. NOS De NOS maakt programma's op radio, televisie, Teletekst en internet. Het zijn specifieke programma's op het terrein van nieuws, parlementaire verslaggeving, sport en actuele gebeurtenissen. De programma's van NOS Radio en Televisie zijn actueel, objectief en betrouwbaar. Voorbeelden zijn: Het journaal, Studio Sport en Den Haag vandaag. Dit zijn typische voorbeelden van NOS-programma's omdat deze programma's gaan over het nieuws, sport en parlementaire verslaggeving. Deze omroep zendt programma's uit die voor iedereen bestemd zijn. VARA De VARA is een omroep met een socialistische kleur. Ze zenden geen grote spelshows uit zoals de StaatsLoterijShow waarin ze met geld gooien. Ze zenden meer informatieve programma?s, maar ook wel comedy series uit zoals Oppassen! en het consumenten programma Kassa!. Andere VARA-programma's zijn bijvoorbeeld: Het lagerhuis en Kopspijkers. De achterban zijn de wat sociaal lagere daar bedoelen we de gewone arbeiders. De VPRO: De VPRO maakt programma's voor de hele bevolking. Zij vinden dat kwaliteit belangrijker is dan hoge kijken luistercijfers. Het publiek wordt als volwassenen benaderd. De VPRO streeft naar om origineel en onafhankelijk te zijn en open te staan voor vernieuwing. De VPRO legt zich vooral toe op informatie en cultuur. 'Open programmavormen' als het interview, de reportage, de documentaire, het debat passen goed bij het open ouderwetse karakter van de VPRO. Ook avondvullende projecten, thema-avonden, marathoninterviews e.d. zijn geliefde programmavormen bij de VPRO, omdat daarmee moeilijke onderwerpen de aandacht kunnen krijgen die ze verdienen. Nieuwe ontwikkelingen in de kunst, cultuur en wetenschap worden op de voet gevolgd en ook in vorm streeft de VPRO naar vernieuwing. De VPRO is dus meer een omroep voor de wat hogere opgeleidde mensen. Ze hebben wat moeilijkere programma's. NPS De NPS is per 1 januari 1995 bij wet opgericht, als afsplitsing van de NOS. Ze is de enige A-omroep zonder leden en zonder programmablad. De NPS wil herkend worden als een omroep die onafhankelijk, creatief, speels, gedegen en betrouwbaar is. Kortom, als een omroep met kwaliteit en lef. RVU De RVU maakt informatieve radio- en televisie-uitzendingen, die uitnodigen tot nadenken en aanzetten tot discussie. Programma's van de RVU zijn bestemd voor een breed publiek van volwassenen en volgen de ontwikkelingen in de maatschappij op de voet. Daarnaast geeft de RVU boeken, brochures en ander Pagina 5 van 11

6 materiaal uit, die aanvullende informatie bieden over de thema's die in de radio- en televisie-uitzendingen centraal staan. Zoals je al hebt kunnen lezen bestaan er grote verschillen tussen de Publieke omroepen. Je kan de publieke omroepen indelen in de volgende groepen: Publieke Omroepen: NOS, NPS Zuilen: AVRO, BNN, EO, KRO, NCRV, TROS, VARA, VPRO Educatief: Teleac/Not, School TV, RVU Levensbeschouwend: IKON De verschillen tussen de groepen zijn erg groot. De NOS en de NPS richten zich voornamelijk op actuele onderwerpen, zonder daar een geloofs- of levensovertuiging aan te koppelen. In de zuilen is dit een ander geval. Meestal worden de onderwerpen van programma s maar van één kant toegelicht. De programma s die de omroepen in de zuilen maken zijn wel meer variërend, maar hebben één overeenkomst, ze proberen mensen te overtuigen van hun overtuiging van het leven. Dit geldt ook voor de IKON, die tot de levensbeschouwende groep wordt gerekend. De educatieve groep maakt alleen maar programma s met het doel mensen wat bij te brengen. In hun programma s worden problemen wel van meerdere kanten belicht, omdat het voor hen niet nodig is om mensen te overtuigen van hun gelijk. Deelvraag 3 In hoeverre verschillen de kijkcijfers tussen publieke en commerciële omroepen? Om te kijken of echt de interesse van de kijker naar de publieke omroep is gedaald, is het een goede bron om te kijken naar de kijkcijfers. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om hoeveel mensen er naar een programma kijken. Om dit te onderzoeken gebruiken we een lijst met hoeveel mensen er in een week naar welke zender kijken. Dit hebben wij gevonden De cijfers komen uit week 19. De kijkcijfers zijn genomen van de doelgroep 6+. Kijkcijfers week 19 Zender % kijkers naar een zender van de totale doelgroep % kijkers naar een zender van de totale aantal kijkers van de doelgroep Absolute aantal personen van de doelgroep in de Nederlandse bevolking die naar de zender keken Totaal zenders 13,3 100, Nederland 1 1,4 10, Nederland 2 1,9 14, Nederland 3 0,9 7, RTL 4 2,2 16, RTL 5 0,7 5, SBS 6 1,2 9, Yorin 0,6 4, Pagina 6 van 11

7 Net 5 0,6 4, Veronica 0,4 3, TMF 0,1 1, MTV 0,1 0, Discovery Channel 0,2 1, National Geographic 0,1 0, Animal Planet 0,1 0, FoxKids 0,4 2, Nickelodeon 0,3 2, The Box 0,0 0, Regionale Zenders 0,3 2, Eurosport 0,1 0, VID+DVD 0,7 5, Overige zenders 0,8 6, Omdat we in dit onderzoek niet kijken naar de totale bevolking, maar juist gaat om de mensen die naar de zenders kijkt, kijken we in dit geval naar het % kijkers naar een zender van de totale aantal kijkers van de doelgroep. Eerst kijken we naar het totaal percentage van de publieke zenders en de commerciële zenders. Daarna kijken we naar het aantal kijkers gemiddeld per publieke omroep en per commerciële zender, omdat er veel meer commerciële zenders zijn dan publieke omroepen. De publieke zender heeft totaal 32,3% kijkers van de totale aantal kijkers. Bij de commerciële zenders is dit maar liefst 67,7%. Totaal kijken er dus meer mensen naar commerciële zenders. Maar dat is niet verwonderlijk. Er zijn namelijk veel meer commerciële zenders dan publieke omroepen. Van de publieke omroepen zijn er 3 en van de commerciële zenders 18. Daarom kijken we ook nog naar het percentage kijkers per zender. Bij de publieke omroepen zijn dat dan per zender: 32,3 : 3 = 10,77 Bij de commerciële zenders zijn het per zender: 67,7 :18 = 3,76. Per zender kijken er dus veel meer mensen naar de publieke omroepen. Maar als je kijkt naar alle zenders, kijken er meer mensen naar de commerciële zenders. Dit is de uitkomst van deze test. Maar eigenlijk is dit onderzoek een moment opname. Daarom kijken we nog naar een ander onderzoek van de site: Hierbij kijken we naar de kijkcijfers van een geheel jaar. In dit geval het jaar 2003(zie bijlage 1). Wel zijn bij dit onderzoek niet alle commerciële zenders meegenomen. In dit geval zijn er 9 commerciële zenders i.p.v. 18 (zie test 1). In deze tabel is per week te zien welk marktaandeel de publieke en de commerciële zenders hadden in procenten. Dit is te zien in de gele kolommen. De linker gele kolom is de publieke omroepen. HMG en SBS zijn de commerciële zenders. HMG is namelijk RTL4, RTL5 en Yorin. SBS is SBS6, NET5 en Veronica. Pagina 7 van 11

8 We gaan kijken of de publieke omroepen of juist de commerciële zenders een groter marktaandeel hadden in Dit doen we door eerst alle uitkomsten (alle weken) van de publieke omroepen bij elkaar op te tellen. Daarna doen we hetzelfde met de HMG en SBS. In de volgende tabel staan de uitkomsten: Soort omroep Totaal % marktaandeel over 2003 % marktaandeel over 2003 Publieke omroep 1776,2 44,53 HMG ,62 SBS 871,3 21,85 Dan nemen we de commerciële zenders (HMG en SBS) samen: Soort omroep Totaal % marktaandeel over 2003 % marktaandeel over 2003 Publieke omroep 1776,2 44,53 Commerciële zenders 2212,3 55,47 Uit deze tabel is af te leiden dat de commerciële zenders een groter marktaandeel hebben. Maar dit is niet verwonderlijk. De publieke omroep heeft 3 zenders en de commerciële zenders hebben er 6. Daarom gaan we nu het marktaandeel per zender berekenen. Dit splitsen we dan weer in publieke omroepen en commerciële zenders. Soort omroep % marktaandeel over 2003 Aantal zenders Gemiddeld % marktaandeel per zender Publieke omroep 44, ,84 Commerciële zenders 55,47 6 9,25 Elke publieke omroep neemt gemiddeld 14,84% marktaandeel voor zijn rekening. Bij de commerciële zenders is dit 9,25%. Het marktaandeel per zender is bij de publieke omroep dus een stuk hoger. We zetten de uitkomsten van de twee testen nog eens op een rijtje. Test 1 % kijkers van de totale aantal kijkers van de doelgroep % kijkers per zender (met tweesplitsing van publiek en commercieel) Publieke omroepen 32,3 10,77 Commerciële zenders 67,7 3,76 Test 2 % marktaandeel over 2003 Gemiddeld marktaandeel in % per zender Publieke omroepen 44,53 14,84 Commerciële zenders 55,47 9,25 Hieruit komt duidelijk dat de commerciële zenders over het totaal een hoog aantal kijkers en marktaandeel hebben. Maar dat de publieke omroepen per zender een hoger aantal hebben. Uit deze uitkomsten valt te concluderen dat de publieke omroepen per zender meer mensen trekken. Maar omdat de commerciële zenders een ontzettend groot aanbod hebben, is het totaal aantal kijkers naar deze omroepen groter. Pagina 8 van 11

9 Deelvraag 4 Hoe zien de inkomsten en uitgaven van de publieke omroepen eruit en kunnen de publieke omroepen overleven zonder de rijksbijdrage van de overheid? In de publieke omroepen gaat veel geld om. Een deel van het geld wat ze ontvangen, de rijksbijdrage, krijgen ze van de overheid. In deze deelvraag gaan we onderzoeken hoe groot dit bedrag is en was (terug tot en met 2001) en bekijken we de inkomsten en uitgaven van de omroepen. Nog niet lang geleden is er door onderzoeksbureau McKinsey een onderzoek gedaan naar de rijksbijdrage aan de publieke omroepen. Dit bedrag bleek erg hoog te zijn. De regering was al lange tijd bezig met bezuinigen en liet na het onderzoek van McKinsey zijn oog vallen op de publieke omroepen. De regering liet McKinsey een onderzoek doen naar hoeveel er bezuinigd kon worden bij de omroepen. Uiteindelijk kwamen de volgende cijfers eruit: Uit deze tabel valt op te maken dat er vooral wordt bezuinigd op het bestuur en het vergroten van de internetinspanning en verder nog op de overige taken. De bezuiniging voor 2004 komt uiteindelijk uit op 40 miljoen euro. Dit zijn dus de plannen voor dit jaar, maar het kabinet had ook plannen gemaakt voor op langer termijn. Het heeft een financieel plan gemaakt voor 2004 tot In 2004 wil het kabinet 40 miljoen euro bezuinigen, in miljoen euro, miljoen euro en in 2007 maar liefst 80 miljoen euro. De regering heeft dus grootste plannen met de financiën van de publieke omroepen. Maar hoe stond het eigenlijk met de omroepen en hun financiën? Daar gaan we nu naar kijken. Inkomsten en uitgaven In bijlage 2 is te zien wat de landelijke publieke omroep vanaf 2001 allemaal heeft uitgeven en ontvangen. De omroepen hebben van 2004 tot en met 2008 allemaal dezelfde uitgaven en inkomsten, omdat deze cijfers natuurlijk nog niet bekend zijn. Inkomsten De totale inkomsten (baten)van de publieke omroep, blauw onderstreept, hebben een rare kronkel over de periode van 2001 tot In de volgende tabel is dit goed te zien. De grafiek stijgt tussen 2001 en 2002 enorm, maar daalt tussen 2002 en 2004 ook extreem. De verklaring voor het dalen van deze inkomsten is het verdwijnen van de verzuiling in de samenleving. Hierdoor voelen mensen zich minder gebonden met een publieke omroep. Ook de commerciële zenders trekken steeds meer mensen. Als we kijken naar de rijksbijdrage, rood onderstreept, is te zien dat dit een groot aandeel is van de totale baten van de publieke omroepen. In de volgende tabel is te zien welk percentage de rijksbijdrage is van de totale baten Rijksbijdrage ( x 1.000) Pagina 9 van 11

10 Totale baten ( x 1.000) Percentage rijksbijdrage van de totale baten. 82,16 80,81 85,81 83,98 Alle vier de percentages liggen hoger dan 80%. Dit betekent dus dat al meer dan 4 jaar de inkomsten van de publieke omroepen voor het grootste deel van de overheid komen. Dit zou dus betekenen dat zonder deze bijdrage, de omroepen het totaal niet zouden kunnen financieren. De publieke omroepen zouden dan verdwijnen. Uitgaven De uitgaven (lasten) zouden dus moeten verlagen als de publieke omroep geen subsidie meer krijgt. Maar hoeveel geeft de publieke omroep eigenlijk uit? Dit gaan we nu bekijken. In bijlage 1, groen gekleurd, zijn de lasten te zien, vanaf 2001 tot en met Hieronder staan ze nog eens in een tabel: Totale lasten ( x 1.000) Hieronder staan ze nog eens in een grafiek verwerkt: Opvallend is dat in 2001 en 2002 de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten en in 2003 en 2004 zijn deze twee gelijk. In de grafiek is weer duidelijk de kronkel te zien, die ook bij de inkomsten te zien was. Dit is natuurlijk logisch, omdat je inkomsten en uitgaven wel moeten kloppen op de weegschaal. De inkomsten en uitgaven zijn dus de laatste twee jaren gelijk. Wel zie je vanaf 2002 dat de inkomsten en zo de uitgaven dalen. De rijksbijdrage aan de publieke omroepen bedraagt minstens 80% per jaar. De kans dat ze dus zonder deze bijdrage overleven is heel klein. Conclusie Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden kijken wij nog een keer kort naar de antwoorden op onze deelvragen: De Publieke Omroepen ontstonden in Toen de verzuiling opkwam in Nederland ontstonden er steeds meer Publieke Omroepen die elk een eigen levensovertuiging op probeerden te leggen aan de bevolking van Nederland. Als in 1951 de VARA, NCRV en de KRO een eigen tv-zender krijgen, spelen de Publieke Omroepen een steeds grotere rol. In 1965 veranderd er een hoop. De Publieke Omroepen krijgen een mogelijkheid om geld te krijgen uit reclame-inkomsten, maar ze krijgen ook concurrentie van de commerciële omroep Veronica. Later krijgen ze steeds meer concurrentie en komen er ook meer Publieke Omroepen. Deze Publieke Omroepen verschillen veel van elkaar. Er zijn 4 groepen publieke omroepen, de zuilen, de Pagina 10 van 11

11 levensbeschouwende, de publieke en de educatieve. De overeenkomst van al deze groepen zijn de financiën en de kijkcijfers. De kijkcijfers van de publieke omroepen zijn volgens de twee onderzoeken allebei per zender het grootst. De kijkcijfers van de commerciële zenders zijn over het totaal hoger. Dit komt doordat er meer commerciële zenders zijn dan publieke omroepen. Uit het onderzoek dat we gedaan hebben naar de financiën van de publieke omroepen komt dat ruim 80% van de inkomsten van de publieke omroepen van de overheid komen. De inkomsten en uitgaven van de jaren 2001 tot en met 2004 zijn bijna elk jaar aan elkaar gelijk. Dan nu het antwoord op de hoofdvraag. De hoofdvraag is: Wat is de toekomst van de Publieke Omroepen. Wij denken dat de Publieke Omroepen een goede toekomst hebben. De overheid geeft jaarlijks veel geld uit, maar doet dit niet voor niets. Het geld zorgt er voor dat de Publieke Omroepen programma s kunnen maken over verschillende soorten geloven, actuele onderwerpen, nederlandse normen en waarden en andere educatieve programma s. Deze programma s trekken veel mensen. Dit blijkt uit de kijkcijfers. We hebben natuurlijk genoeg commerciële zenders in Nederland, maar die zorgen een stuk minder voor het bijbrengen van bijvoorbeeld normen en waarden. Dit komt doordat de commerciële zenders alleen gericht zijn op winst en niet gericht zijn op het informeren van hun kijkers. Dit terwijl de Publieke Omroepen bijna alleen maar programma s maken die gericht zijn op het informeren van hun kijkers. De groep zuilen en levensbeschouwend geven bijvoorbeeld een duidelijk beeld van de kijk van verschillende geloven op de samenleving. Ook de educatieve en publieke omroepen brengen ons dingen bij, maar niet uit één bepaalde visie. Hoewel sommige Publieke Omroepen op het randje van de ondergang staan, BBN zit in de shit, dus wordt lid, zullen er nog lange tijd Publieke Omroepen blijven bestaan in Nederland, ook al zijn het er minder. Wij zijn er dus zeker van dat de Publieke Omroepen een toekomst hebben. Bronnenbijlage pakket: Omroepen in Nederland, bovenbouw VO maatschappijleer boek; thema s maatschappijleer Pagina 11 van 11