Definitief rapport aanvullend onderzoek Eist Centraal

Transcriptie

1 >»mm rl 3mg>!tif&e>f Syncera B.V. Postbus 576, 682 EB ARNHEM Gemeente Overbetuwe Afdeling Milieu t.a.v. de heer R. de Goey Postbus AA ELSTGLD Uw kenmerk Ons kenmerk Datum 6B19B/B5B584/KVE/mat 23 februari 26 Syncera Milieu postadres Postbus EB ARNHEM t f Westervoortsedijk AT ARNHEM KVE@Syncera.NL doorkiesnummer: Betreft Definitief rapport aanvullend onderzoek Eist Centraal Geachte heer De Goey, Hierbij ontvangt u vier exemplaren van de definitieve rapportage betreffende het bovengenoemde aanvullend onderzoek te Eist. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met ondergetekende ( ). Het project wordt hiermee als afgerond beschouwd. Met vriendelijke groet, Syncera B.V. K.C.J. Verkampen projectmedewerker j Gemeente Overbettiwe. \ Ftft 2 Insehri/fho. oé\moil(3ê j Gescand:./ Ovb. fe/nee Uo-^-^^m^Ä^-

2 Syncera C^L) De Straat postadres Postbus EB ARNHEM t f bezoekadres Westervoortsedijk AT ARNHEM Aanvullend onderzoek Eist Centraal Definitief in opdracht van Opgesteld door Gemeente Overbetuwe Syncera B.V. Projectnummer B5B584 Documentnaam F:\data\project\bodem5\B5B584\b5b584.r1.doe Datum 22 februari 26

3 Inhoudsopgave 1 Inleiding Doel van het onderzoek Referentiekader Leeswijzer Betrouwbaarheid 3 2 Locatiegegevens Inleiding Bodemgebruik in het verleden Deellocaties Verontreinigingssituatie uit voorgaande onderzoeken Hypothese verontreinigingssituatie 7 3 Bodemopbouw en geohydrologie Bodemopbouw Geohydrologie 9 4 Onderzoeksmethodiek Inleiding Motivatie onderzoeksstrategie Monsternamestrategie 11 5 Veldwerk en chemische analyses Algemeen Veldwerk Resultaten veldwerk Analysestrategie 16 6 Bespreking onderzoeksresultaten Inleiding Analyseresultaten Omvang en ernst van de verontreiniging(en) Toetsing hypothese 2 7 Urgentiebepaling Uitgangspunten urgentiebepaling Gewijzigde wet bodembescherming Conclusies urgentiebepaling 23 8 Conclusies en aanbevelingen 25 Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26, Definitief

4 Opgesteld door Syncera B.V.?? fphruari?onfi Definitief 1 Inleiding Op 2 november 25 is door de gemeente Overbetuwe aan Syncera De Straat B.V. een opdracht verstrekt voor het uitvoeren van een nader bodemonderzoek ter plaatse van de Eist Centraal te Eist (zie bijlage 1 en 2). De aanleiding voor dit aanvullend onderzoek vormde de geplande ontwikkeling van de locatie en resultaten van voorgaand bodemonderzoek (bron 1). 1.1 Doel van het onderzoek Het doel van het nader onderzoek (ter plaatse van deellocatie D, op het noordelijk deel van de locatie) is: het vaststellen van de aard en omvang van de bodemverontreinigingen; - het vaststellen of er sprake is van een geval van ernstige bodemverontreiniging en daarmee de noodzaak tot saneren; - het vaststellen van de spoedeisendheid van de sanering. Het doel van het verkennend onderzoek (ter plaatse van deellocatie H, op het zuidelijk deel van de locatie) is inzicht te verkrijgen in hoeverre het voormalige, dan wel het huidige gebruik van de onderhavige locatie en haar omgeving heeft geleid tot verontreiniging van de bodem. Aan de hand van de onderzoeksresultaten wordt vastgesteld of de locatie in milieuhygiënisch opzicht geschikt is voor de gewenste bestemming. Indien de resultaten daartoe aanleiding geven wordt advies gegeven over eventueel vervolgonderzoek. Het veldwerk is uitgevoerd conform de BRL 2 en de bijbehorende VKB-protocollen (bron 3). De resultaten van het onderzoek zijn getoetst aan de streefwaarden en interventiewaarden voor de bodem uit de Circulaire streefwaarden en interventiewaarden bodemsanering (zie bron 4 en de verklarende woordenlijst in bijlage 3). 1.2 Referentiekader De onderzoeksstrategie voor het nader onderzoek (ter plaatse van deellocatie D) is afgeleid van het 'Protocol voor het Nader onderzoek deel 1' (bron 1). De onderzoeksstrategie voor het verkennend onderzoek (ter plaatse van deellocatie H, op het zuidelijk deel van de locatie) is afgeleid van de NEN 574 (bron 15). In overeenstemming met deze norm is voorafgaand aan het veldonderzoek een vooronderzoek uitgevoerd gebaseerd op de NVN 5725 (bron 16). Het verkennend onderzoek bestond uit vooronderzoek, veldonderzoek, chemische analyses, toetsing en interpretatie.

5 Na bestudering van de voorgaande onderzoeken wordt het volgende opgemerkt: Het is de vraag of er in de voorgaande onderzoeken genoeg aandacht is besteed aan bestrijdingsmiddelen op het oorspronkelijk maaiveld, om uit te kunnen sluiten dat elders op de locatie niet ook verontreinigingen met bestrijdingsmiddelen aanwezig zijn. PAK in boven Over de gehele onderzoekslocatie zijn in het oriënterend onderzoek (bron 11) verontreinigingen van PAK en zware metalen (met name zink, lood en koper) in de boven aangetoond. In het nader onderzoek (bron 12) zijn deze verder in kaart gebracht. Uit het evaluatierapport (bron 13) blijkt dat het oostelijk terreindeel (de hoek ten zuiden van Aamsestraat 22/24) in 24 multifunctioneel gesaneerd is. Het feit dat er na deze sanering tussenwaardeoverschrijdingen zijn aangetoond in de boven is een aanwijzing dat bij de sanering een restverontreiniging is achtergebleven of dat er sindsdien een nieuwe verontreiniging met PAK is ontstaan. Arseen in water In de geraadpleegde onderzoeken zijn maximaal streefwaarde-overschrijdingen voor arseen in het water gemeten. Voor gedetailleerde onderzoeksgegevens wordt verwezen naar bovengenoemde bronnen. 2.5 Hypothese verontreinigingssituatie Uit voorgaande komt naar voren dat er voor de verschillende deellocaties verschillende hypotheses gelden. In tabel 1 zijn deze hypotheses weergegeven. Tabel 1 Hypothese verontreinigingssituatie Deellocatie Hypothese Verdeling van de verontreiniging Plaats van de verontreinigingskern H onverdacht - - D1 verdacht homogeen bekend D2 verdacht homogeen bekend D3 verdacht heterogeen onbekend D4 onverdacht - - Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26, Definitief pagina 7

6 Onderzoeksmethodiek 4.1 Inleiding Deellocatie H is onderzocht conform NEN 574, met de onderzoekstrategie 'onverdacht. Voor de overige deellocaties is de onderzoeksstrategie is afgeleid van het 'Protocol voor het Nader onderzoek deel 1' (bron 1). In dit hoofdstuk wordt de monstername- en analysestrategie nader uitgewerkt. 4.2 Motivatie onderzoeksstrategie Gezien de hypothese (zie paragraaf 2.5) is voor deellocatie D1 en D2 gekozen voor de onderzoeksstrategie homogeen verdeelde verontreiniging met bekende plaats van voorkomen. Voor deellocatie D3 is ervoor gekozen om eerst verspreid over de gehele deellocatie D een aantal analyses op bestrijdingsmiddelen uit te voeren. Nadat bekend was waar de verontreiniging zich bevond is gekozen voor de onderzoeksstrategie homogeen verdeelde verontreiniging met bekende plaats van voorkomen. Voor deellocatie D4 zijn ter plaatse van de toekomstige tunnel twee boringen tot 8, m-mv gepland, om de kwaliteit van de te ontgraven te bepalen. 4.3 Monsternamestrategie Deellocatie H: Onverdacht gedeelte aan de zuidzijde van de onderzoeks/ocatie. Onderzoek conform NEN 574, strategie onverdacht. De uitgevoerde boringen en analyses zijn weergegeven in tabel 2. Uit de analyseresultaten bleek een overschrijding van de interventiewaarde van arseen in het water. Peilbuis H3 is opnieuw bemonsterd en geanalyseerd op arseen. Deellocatie D 7: Voormalige werkplaats Hier is een verontreiniging van de boven met PAK, zink en minerale olie ter plaatse van boring 13 en 17 (voormalige werkplaats) aangetoond (bron 1). Ter plaatse van boring 13 is een boring tot 2, m-mv geplaatst en geanalyseerd op PAK en minerale olie voor de verticale afperking (D11). Rondom boring 13, op een afstand van circa 7 meter, zijn vier boringen tot,5 m-mv geplaatst en geanalyseerd op PAK en minerale olie voor de horizontale afperking (D12 t/m D15). Uit de analyseresultaten bleek de verontreiniging met PAK in horizontale richting nog niet te zijn afgeperkt. In de tweede fase zijn zeventien extra boringen tot,5 m-mv geplaatst (D151 t/m D167) en dertien extra analyses op PAK uitgevoerd. Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26. Definitief pagina 11

7 Veldwerk en chemische analyses 5.1 Algemeen In tabel 2 is een overzicht gegeven van alle uitgevoerde veldwerkzaamheden en de analyses van en water. In de hierop volgende paragrafen wordt nader ingegaan op de veldwerkzaamheden en de chemische analyses. Tabel 2: Overzicht uitgevoerde veldwerkzaamheden en analyses Aanleiding Veldwerk Analyses diepte boringen (m-mv) Aantal boringen Waarvan peilbuizen Grond Grondwater Deellocatie D D1. voormalige werkplaats -,5-2, PAK 5, 5 zink, 5 minerale olie - D2. voormalige reinigingsinstallatie -5, -8, GKWVC 3 1 GKWVC D3. bestrijdingsmiddelen -,5-1, - -2, -4, OCB's + PCB's 4 1 zeefkromme 6 OCB's + PCB's D4. geplande tunnel -5, 2-3 NEN-' Deellocatie H -,5-2, -3,5 Totaal 'NEN-: 2 NEN-water: 3 GKWVC "OCB's + PCB's 5 PAK NEN- 1 NEN- 1 NEN-water 2 lutum- en organische stofpercentage, acht metalen (lood, zink, cadmium, koper, nikkel, arseen, kwik, chroom), minerale olie, polycyclische aromatische koolwaterstoffen en EOX. acht metalen (lood, zink, cadmium, koper, nikkel, arseen, kwik, chroom), vluchtige aromatische koolwaterstoffen (benzeen, tolueen, ethylbenzeen en xylenen) en naftaleen, vluchtige gehalogeneerde koolwaterstoffen en minerale olie. gehalogeneerde koolwaterstoffen inclusief vinylchloride organochloorbestrijdingsmiddelen en polychloorbifenylen (analyse inclusief organische stof percentage) polycyclische aromatische koolwaterstoffen (analyses inclusief organische stof percentage) De boorlocaties zijn weergegeven in bijlage 2.1 en 2.2. Opgesteld door Syncera B.V.?7 fehmari 26. Definitief pagina 15

8 Bespreking onderzoeksresultaten 6.1 Inleiding In dit hoofdstuk is de verontreinigingssituatie beschreven op basis de onderhavige onderzoeksresultaten en de resultaten uit voorgaand onderzoek. Vervolgens worden de onderzoeksresultaten getoetst aan de in paragraaf 2.5 geformuleerde hypothese. 6.2 Analyseresultaten De resultaten van de chemische analyses met een verklarende woordenlijst staan vermeld in bijlage 3. Hierin worden de analyseresultaten en de overschrijdingen van de toetsingswaarden uit de Circulaire streef- en interventiewaarden bodemsanering weergegeven (bron 3). Een kopie van de analysecertificaten is opgenomen in bijlage 5. Veldwerk en analyses zijn uitgevoerd volgens de in opdracht van Ministerie van VROM opgestelde richtlijnen. De chemische analyses zijn uitgevoerd door ALcontrol Laboratories te Hoogvliet (RvA geaccrediteerd). De toetsingswaarden zijn per bodemtype berekend op basis van gemeten lutum- en organische stofpercentages. Een overzicht van deze waarden voor gangbare bodemtypes, volgens de NEN 514, is weergegeven in bijlage Deellocatie H: Onverdacht gedeelte aan de zuidzijde van de onderzoekslocatie. In het mengmonster van de boven (MMH1) zijn geen overschrijdingen aangetoond. In het mengmonster van de onder (MMH2) is een overschrijding van de streefwaarde voor minerale olie aangetoond. De overige parameters zijn niet verhoogd gemeten. In het water (H3-1-1) is cadmium boven de streefwaarde en arseen boven de interventiewaarde aangetoond. Na opnieuw bemonsteren en analyseren op arseen wordt een streefwaardeoverschrijding voor arseen aangetoond. Waarschijnlijk is de verhoogde waarde te wijten aan het zogenaamde plaatsingseffect Deellocatie D1: Voormalige werkplaats Ter plaatse van de verontreinging met zink en PAK in boring 17 uit het voorgaand onderzoek (boring D16 t/m D11) zijn maximaal overschrijdingen van de streefwaarde voor zink en PAK aangetoond, in de boven van boring D17. In de onder en in de overige bovenmonsters zijn geen verhoogde waardes aangetoond. Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26, Definitief pagina 17

9 Oorzaak De oorzaak van de verontreiniging met bestrijdingsmiddelen is onbekend. Er zijn geen gegevens bekend over een lozing of een andere bron. Mogelijk is er een relatie met Luxan, een bestrijdingsmiddelenfabriek die zich circa 3 meter ten zuiden van de onderzoekslocatie bevindt. Een andere mogelijke oorzaak is lekkage of morsen van bestrijdingsmiddelen tijdens bedrijfsactiviteiten op het voormalig spooremplacement (op- en overslag van bestrijdingsmiddelen, stoffen of halffabrikaten). De oorzaak van de sterke verontreiniging met PCB's in boring 253 is onbekend. Het is niet duidelijk of deze verontreiniging samenhangt met de verontreiniging met bestrijdingsmiddelen. Civieltechnische toepasbaarheid Van monster D23/2 is de zeefkromme bepaald. Hieruit blijkt dat de voor ruim 93% uit deeltjes met een diameter van meer dan 5 //m bestaat. Op van de indeling en benaming van monsters uit dekzand- en löss-gebieden (bron 14) kan de als leemarm zand worden geclassificeerd. Deze soort heeft een goede toepasbaarhied op civieltechnisch gebied Deellocatie D4: Geplande tunnel Ter plaatse van de toekomstige tunnel was het niet mogelijk de boringen ter plaatse dieper door te zetten dan 5, m-mv. In het mengmonster van de boven (-,9 m-mv) werd een overschrijding van de streefwaarde voor PAK aangetoond. In de mengmonsters van de onder (,9-1,4 en 2,4-5,1 m-mv) werden geen overschrijdingen aangetoond. Er is geen aanleiding om te verwachten dat de dieper dan 5, m-mv geroerd is geweest. Uit boring D24 blijkt dat het pakket van 5, tot 8, m-mv uit zintuiglijk schone onder bestaat. Van nature is dit pakket matig tot sterk grindhoudend aanwezig wat het doorboren bemoeilijkt. Op basis van deze gegevens kan worden gesteld dat geen verontreinigingen worden verwacht in de onder ter plaatse van de toekomstige tunnel. 6.3 Omvang en ernst van de verontreiniging(en) Verontreiniging van de boven met PAK De verontreiniging is in horizontale- en verticale richting uitgekarteerd tot boven de streefwaarde en kan als afgebakend worden beschouwd. De oppervlakte van de verontreiniging (>l) is op basis van de gemeten concentraties vastgesteld en wordt geraamd op 15 m 2. De verontreiniging is met name in de bodemlaag van tot,5 m-mv aanwezig. Dit betekent dat de verontreiniging (>l) een volume heeft van circa 75 m 3. De interventiewaarde- en tussenwaardecontouren zijn weergegeven in bijlage 2.2. Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26, Definitief pagina 1 9

10 7 Urgentiebepaling In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de risico's van de aangetroffen bodemverontreiniging voor mens en milieu. Volgens de Circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming (bron 4) zijn de risico's onderverdeeld in drie categorieën, te weten: actuele humane risico's, actuele ecologische risico's en actuele verspreidingsrisico's. In bijlage 6 wordt het voorkomen van de genoemde risico's toegelicht. Aan de hand van afzonderlijke inschatting van deze risico's wordt afgeleid of het geval van ernstige bodemverontreiniging urgent is of niet. De urgentiebepaling is uitgevoerd conform de systematiek uit de 'Circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming' (bron 4) en de ondersteunende handleiding 'Urgentie van bodemsanering - De handleiding' (bron 5). Hierbij is tevens gebruik gemaakt van de geautomatiseerde versie van de urgentiesystematiek: Sanerings Urgentie Systematiek (bron 6). Dit programma is geautoriseerd door het Ministerie van VROM en het RIVM. De kern van de systematiek kan als volgt worden samengevat: 'bij gevallen van ernstige verontreiniging is er sprake van een urgentie van sanering, tenzij is aangetoond of aannemelijk is gemaakt dat de actuele risico's de aangegeven criteria voor geen van de drie categorieën overschrijden'. In bijlage 7 is een uitgebreide uitwerking van de urgentiebepalingen opgenomen. 7.1 Uitgangspunten urgentiebepaling Verontreiniging van de boven met PAK - er is sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging in de boven voor de parameter PAK; - bij het bepalen van de actuele risico's is uitgegaan van de gemiddelde concentratie binnen de interventiewaardecontour. Om onderschatting te voorkomen zijn bij het bepalen van het gemiddelde gehalte, concentraties onder de tussenwaarde niet meegenomen; de huidige bestemming is braakliggend, de toekomstige bestemming is wonen met tuin; - bij het bepalen van de actuele risico's is uitgegaan van de huidige en de toekomstige situatie; - er is gekozen voor de meest gevoelige bestemming: wonen met tuin; - er is geen sprake van een kinderspeelplaats (van belang voor de toetsing aan lood); - de locatie is onverhard. Opgesteld door Syncera B.V.?? fphniari 26. Definitief pagina 21

11 7.3 Conclusies urgentiebepaling Verontreiniging van de boven met PAK De conclusies met betrekking tot de urgentiebepaling zijn (zie tevens bijlage 7.1): er is geen sprake van actueel humaan risico; er is sprake van een actueel ecologisch risico; er is geen sprake van een actueel verspreidingsrisico. Op basis van het oude beleid was categorie 2 voor de tijdstipbepaling vastgesteld. Op basis van de vernieuwde wet bodembescherming hoeft geen tijdstip voor een sanering te worden opgelegd. De reden hiervoor is dat er geen zodanige risico's (ontoelaatbare risico's) voor mens, plant of dier aanwezig zijn dat spoedige sanering noodzakelijk is. Uit informatie van de gemeente Overbetuwe blijkt dat men voornemens is de verontreiniging te saneren voordat de locatie opnieuw ingericht wordt. Gezien de ontwikkelingsplannen voor 'Eist Centraal' is het de verwachting dat de verontreiniging op korte termijn gesaneerd wordt. Bij een wijziging van het huidige gebruik kunnen de conclusies uit de urgentiebepaling veranderen. Aanbevolen wordt de urgentiebepaling bij een wijziging in gebruik opnieuw uit te voeren Verontreiniging van het oorspronkelijk maaiveld met OCB's en PCB's De conclusies met betrekking tot de urgentiebepaling zijn (zie tevens bijlage 7.2): er is geen sprake van actueel humaan risico; er is sprake van een actueel ecologisch risico; er is geen sprake van een actueel verspreidingsrisico. Op basis van het oude beleid was categorie 2 voor de tijdstipbepaling vastgesteld. Op basis van de vernieuwde wet bodembescherming hoeft geen tijdstip voor een sanering te worden opgelegd. De reden hiervoor is dat er geen zodanige risico's (ontoelaatbare risico's) voor mens, plant of dier aanwezig zijn dat spoedige sanering noodzakelijk is. Uit informatie van de gemeente Overbetuwe blijkt dat men voornemens is de verontreiniging te saneren voordat de locatie opnieuw ingericht wordt. Gezien de ontwikkelingsplannen voor 'Eist Centraal' is het de verwachting dat de verontreiniging op korte termijn gesaneerd wordt. Bij een wijziging van het huidige gebruik kunnen de conclusies uit de urgentiebepaling veranderen. Aanbevolen wordt de urgentiebepaling bij een wijziging in gebruik opnieuw uit te voeren. Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26. Definitief pagina 23

12 8 Conclusies en aanbevelingen Naar aanleiding van de resultaten van het bodemonderzoek worden de volgende conclusies getrokken: Deellocatie H: Onverdacht gedeelte aan de zuidzijde van de onderzoeksiocatie. in de boven zijn geen verontreinigingen aangetoond; in de onder is een streefwaarde-overschrijding voor minerale olie aangetoond; in het water zijn streefwaarde-overschrijdingen voor cadmium en arseen (na heranalyse) aangetoond; de resultaten geven geen aanleiding tot nader onderzoek; - de locatie wordt geschikt geacht voor het beoogd gebruik (woningbouw). Deellocatie D1: Voormalige werkplaats Boring 1 3 * Ter plaatse van de verontreinging met minerale olie en PAK in boring 13 uit het voorgaand onderzoek zijn in de boven interventiewaarde-overschrijdingen voor PAK aangetoond * De verontreiniging is in horizontale- en verticale richting uitgekarteerd tot net boven de streefwaarde en kan als afgebakend worden beschouwd. * De verontreiniging bevindt zich in de boven (-,5 m-mv). De omvang van de verontreiniging boven de interventiewaarde wordt geraamd op 75 m 3. * Er is hier sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging. * In verband met de aanwezigheid van een actueel ecologisch risico is er sprake van een spoedeisend geval van bodemverontreiniging. - Boring 17 * Ter plaatse van de verontreiniging met zink en PAK in boring 17 uit het voorgaand onderzoek zijn maximaal overschrijdingen van de streefwaarde voor zink en PAK aangetoond. * Er is hier geen sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Deellocatie D2: Reinigingsinstallatie in geen van de onderzochte watermonsters zijn verhoogde waardes voor gehalogeneerde koolwaterstoffen aangetoond; er is hier geen sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging. Deellocatie D3: Bestrijdingsmiddelen - de ter plaatse van de voormalige reinigingsinstallatie is sterk verontreinigd met bestrijdingsmiddelen (DDT/DDD/DDE, plaatselijk HCH en PCB.); de oorzaak van de verontreiniging is onbekend; Opgesteld door Syncera B.V.?? ffihruari 26. Definitief pagina 25

13 Bronvermeldingen 1. Protocol voor het nader onderzoek deel 1 naar de aard en concentratie van verontreinigende stoffen en de plaats van voorkomen van bodemverontreiniging, SDU Uitgeverij, Den Haag, VKB-protocollen, Vereniging Kwaliteitsborging Bodemonderzoek, september Circulaire streef- en interventiewaarden bodemsanering; Staatscourant 39, 24 februari Circulaire saneringsregeling Wet bodembescherming; beoordeling en afstemming, Ministerie van VROM, januari Urgentie van bodemsanering, De handleiding, SDU Uitgeverij, Den Haag, Sanerings Urgentie Systematiek (SUS), versie 2.2, Van Hall Instituut, december Rise Identification of Soil Contamination (Risc-Humaan), versie 3.1, Van Hall Instituut, mei Grondwaterkaart van Nederland; kaartblad 4 West Arnhem, Dienst waterverkenning TNO. 9. Historisch onderzoek Stationsterrein Eist, De Straat Milieu-adviseurs, 19 november Bodemonderzoek 'Eist Centraal,' De Straat Milieu-adviseurs, 17 november Oriënterend bodemonderzoek N.S. Emplacement te Eist, Wareco Amsterdam bv, 28 maart Nader bodemonderzoek Emplacement Eist, Wareco Amsterdam bv, 27 juni Evaluatierapport bodemsanering NS Emplacement Eist, Wareco Amsterdam bv, 27 september Bodembescherming, Handboek voor Milieubeheer, Samson H.D. Tjeenk Willink, augustus NEN 574, Bodem, Onderzoeksstrategie bij verkennend onderzoek, Nederlands Normalisatie-Instituut, november NVN 5725, Bodem, Leidraad bij het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend, oriënterend en nader onderzoek, Nederlands Normalisatie-Instituut, oktober Opgesteld door Syncera B.V. 22 februari 26. Definitief pagina 27

14 «f : ' mmmim > * * s * 3' jf s.v., * _ i v e* -,'? l*'» *' > ' / * ' >". f jsfs.' - ',1-, 1 >*4 Ä*;. * 1 ""t ".» : fi',-. ' ' '43 %"- \ * ' "VhM 't ', Ht \' : * iv!, *'*' &V :( MiiAÏ!ÉSj

15 N Onderzoekslocatie BIJLAGE m OVERZICHTSKAART BIJLAGENR. COÖRDINATEN: X = Y = A^RAP. PROJECT NO ELST CENTRAAL OPDRACHTGEVER GEMEENTE OVERBETUWE Syncera Ck)

16 > E i in o o O) c 'i_ o -O 1 > E i E o, o O) c *i_ o 1 4" > E i E m, o O) c *v_ o 1 > E i E o CN O CD c V o -Q 1 X > i o O a> c 'i_ o 1 (/] ilbu (D CL + D> _C *^_ O 1 liep) T].ïï ilbu O) CL + cn _c V o -O 1 D ^ in X * ' eilb o. a> "O c o a W D -O 1 e o -«e ;*^ "5 c ringe, o /y/7 b N 1 C o o -o J V ' "D en 1 /i ï c 1 :atiegre 1 in o m m o ui cc t z UI o Lü ÜJ Z> co CC > O o o o CM Lü ü (O O o CM I CM I in

17 91H 1VVHS ' OZQ ONIè/8 HS 3llVnilSSNIINI3älN83A CM z UJ o UI _l > in o TO c 'i_ O XI 1 O > uu- OI- E o o O) c 'u o 1 4- V / T-waarde contour > 1 in - o TO c 'i_ o x> 1 > LU o CM O TO C 'L_ O XI 1 X \ > I o o TO c 'l_ o XI 1 l-waarde contour f /> '3 xt CL + TO C "i_ O XI 1 8> locatiegrens a. O) x> ^ '3 XI Q. + TO c *1_ XI 1 z> o 1 CM O CM E o Ol in in o K) UJ I (/) o z o on O on Ul > I UJ o I to _l UJ o UI GO on UJ > O O 1 o CD 1 o m o o o in I m - (O o CM I CM I in VHDDUUOJ isd zossasa OOG-I ivvhos '1ia NIU8 na 311 Vn±ISSQNIINI3UlNU3A OOG in 1VVHS '3UVnHSSNIINI3MlNü3A 1HIZH3A cn in * 1 *- O O lo O O m 1 CM C ) O -$lo O lo Q

18 Bijlage 3.1: verklarende woordenlijst

19 BIJLAGE 3.1 VERKLARENDE WOORDENLIJST Een en/of waterverontreiniging kan veroorzaakt worden door verschillende stoffen. Soms betreffen het stoffen die van nature in de bodem voorkomen. In andere gevallen is er sprake van miiieuvreemde stoffen. Om een indicatie te krijgen van een eventuele (water)verontreiniging worden analyses uitgevoerd op verschillende parameters. TOETSINGSKADER Bij de interpretatie van de analyseresultaten wordt gebruikt gemaakt van de toetsingstabel en het refentiekader uit de Leidraad Bodembescherming alsmede diverse recente kamerstukken (1991/1994). In de toetsingstabel zijn de toetsingswaarden (kwantitatief) met betrekking tot en waterverontreiniging vastgelegd. Deze waarden zijn bekend als de zogenaamde S-, T- en L- waarden. De S~, T-, l- waarden zijn afhankelijk van het organische stof gehalte en/of de lutumfractie (fractie 2um). Lutum en organische stof worden geanalyseerd in het laboratorium ofwel geschat tijdens het veldwerk. Streefwaarde (S) Als de streefwaarde wordt overschreden is er sprake van bodemverontreiniging. Voor de stoffen die van nature voorkomen, komt de streefwaarde overeen met de zogenaamde 'gemiddelde achtergehaltes'. Voor de stoffen die niet van nature in de bodem voorkomen is de streefwaarde gelijkgesteld aan de aantoonbaarheidsgrens. Van de huidige analysetechnieken, ook wel 'detectiegrens' genoemd. Tussenwaarde (T) De gemiddelde waarde van de streefwaarde en de interventiewaarde, (S+1V2, hierna te noemen 'tussenwaarde' (T) gehanteerd om na te gaan dat bij overschrijding de kans aanwezig is dat er sprake is van een ernstige bodemverontreiniging, ofwel, dat nader onderzoek noodzakelijk is. Interventiewaarde (I) De interventiewaarde is ' de toetsingswaarde ten behoeve van sanering'. Zodra de interventiewaarde wordt overschreden is er sprake van een ernstige bodemverontreiniging, en daarmee saneringsnoodzaak. Bij bepaling van de verdere aanpak van de verontreinigingssituatie wordt naast de aard en de concentraties van stoffen ook de lokale verontreinigingssituratie alsmede het gebruik van de bodem ter plaatse beschouwd. Dit wordt ook wel het referentiekader genoemd. PARAMETERS Cyanide Cyanide (CN) komen zowel in organische als in anorganische vorm voor. Cyaniden zijn in het verleden bij een groot aantal industriële processen toegepast of als bijproduct gevormd, bijvoorbeeld bij: metaalbewerking', productie van kunststoffen en kleurstoffen; gasfabricage. Op voormalige gasfabrieksterreinen komt cyanide in de bodem meestal voor in een complex gebonden vorm, die goed te herkennen is aan zijn helder blauwe kleur, de zogenaamde 'berlijns blauw'. Zware metalen (chroom, koper, lood, zink, kwik, cadmium), arseen en nikkel Zware metalen komen van nature in kleine hoeveelheden voor in de bodem. In deze hoeveelheden zijn ze niet schadelijk voor volksgezondheid of milieu. Grote (schadelijke) hoeveelheden zware metalen zijn in veel gevallen in het milieu terechtgekomen door. verwerking metaalertsen; metaalbewerking; metaal oppervlaktebehandeling (galvaniseren/ leren); glazuren van aarderwerk (loodwit); metalen in drukinkt, cosmetica, katalysatoren, accu's, batterijen en verbrandingsafval (sintels, cokes, vliegas, slakken).

20 Zware metalen komen in de bodem vaak in combinatie met puin en aardewerk voor. Door toepassingen van lood als antiklopmiddel in benzine zijn grote hoeveelheden lood diffuus verspreid in het milieu terechtgekomen, vooral langs wegen en in stedelijke gebieden. Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) PAK zijn teerachtige producten. PAK wordt gevormd bij diverse verbrandings- en chemische processen, veelal door onvolledige verbranding van koolstof- verbindingen. PAK kan in hoge gehaltes voorkomen in asfalt, steenkoolteer, pek, creosoot, diverse oliesoorten, zuiveringsslib en dakbedekkingmaterialen. In de bodem komen PAK-verbindingen vaak voor in combinatie met koolas of sintels. In totaal bestaan er ca. 25 verschillende PAK-verbindingen. Bij analyse op PAK t.b.v bodemonderzoek wordt een selectie van deze verbindingen geanalyseerd, bijvoorbeeld de zogeheten zestien van EPA of tien van VROM. Enkele PAK-verbindingen, zoals benzo(a)pyreen, zijn carcinogeen ofwel kankerverwekend. Minerale olie Onder verontreinigingen met minerale olie vallen o.a. benzine-, diesel- en huisbrandolieverontreinigingen. Verontreinigingen met minerale olie komen veelvuldig voor. Minerale olie is in de meeste gevallen in de bodem terechtgekomen door lekkage bij onderse tanks of calamiteiten. Een olieverontreiniging is in de meeste gevallen goed zintuiglijk waarneembaar door geurafwijking en/of met behulp van de olie-op-watertest. Bij de olie-opwatertest wordt een beetje in water gebracht. De in de aanwezige olie komt bovendrijven en wordt zichtbaar als een oliefilm. Na analyse kan in de meeste gevallen een redelijke betrouwbare indicatie worden gegeven van de oliesoort. Indien sprake is van een benzineverontreiniging dient tevens rekening gehouden te worden met een verontreiniging met vluchtige aromaten. Vluchtige aromaten (BTEX) Vluchtige aromaten (BTEX = benzeen, tolueen, ethylbenzeen, xylenen) worden bereid uit aardoliën. Ze worden met name veel verwerkt in benzine en oplosmiddelen (bv. Thinner). Ze zijn vrij vluchtig en hebben een sterk oplossend vermogen voor eengroot aantal kunststoffen. Van benzeen is bekend dat ze kankerverwekkend is. Vluchtige gehalogeneerde koolwaterstoffen (VOH) Vluchtige gehalogeneerde koolwaterstoffen (VOH) zijn koolwaterstoffen meteen halogeen verbinding, met name chloor is in dit kader bekend. VOH worden veel gebruikt als ontvettings- en schoonmaakmiddelen bij chemische wasserijen, metaalindustrie en drukkerijen. Met name verontreinigingen met 'Tri'(trichlooretheen) en 'Per'(tetrachlooretheen) komen veel voor. Tri en Per hebben een hoog soortelijk gewicht (zwaarder dan water) en zijn vrij vluchtig. Ook deze stoffen hebben een sterk oplossend vermogen voor een groot aantal kunststoffen. Van deze stoffen is bekend dat ze het zenuwstelsel aan kunnen tasten. Organolochloorbestrijdingsmiddelen OCB Bestrijdingsmiddelen worden ook wel pesticiden genoemd. De Leidraad maakt onderscheid in chloorhoudende (organochloor) en niet- chloorhoudende bestrijdingsmiddelen. Met name bij (voormalige) kas- en akkerbouw wordt rekening gehouden met deze vorm van verontreiniging. DDT en drins zijn bekende voorbeelden. Polychloorbifenyten (PCB) PCB zijn olie-achtige vloeistoffen die veel zijn toegepast in transformatoren en condensatoren vanwege hun goede elektrisch-isolerende eigenschap in combinatie met het bestand zijn tegen hoge temperaturen. In het verleden zijn PCB ook toegepast in producten als motorolie, tl-armaturen, inkt, lijm en verf. Tegenwoordig is PCB op de zwarte lijst geplaatst en is de toepassing ervan verboden. PCB zijn voor mens en dier met name schadelijk omdat zij de eigenschap hebben zich op te hopen in vet. Extraheerbare organohalogeen verbindingen (BOX) Met behulp van een extractie gevolgd door een analyse op halogeenverbindingen (verbindingen met chloor, broom, jood en fluor) is het mogelijk het totaal aan halogenen te bepalen. De individuele verbindingen zijn niet vast te stellen. Een verhoogd EOX gehalte kan een indicatie zijn voor chloorhoudende bestrijdingsmiddelen (OCB), polychloorbifenylen (PCB) of chloorfenolen.

21 Bijlage 3.2: toetsing analyseresultaten conform Wbb (inclusief normtabel)

22 Projectnaam Projectcode B5B584 Tabel 1: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D11/3 D12/1 D13/1 D14/1 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D11 KS1H1 R D12 ZS1 GR3 4.5 D13 ZS1 GR3 5.6 D14 ZS1 GR3 2.7 Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM,5,6,14,64,36,38,15,26,17,17 2,9,22 1,9,54 3,3 2, 2, 1,2 2,1 1,4 1,4 16,26 2,5,65 4,6 2,6 2,4 1,6 3,1 2, 2,1 22 +,58 3,9 1,4 6,6 4, 3,7 2,1 4,2 2,7 2, Minerale olie (totaal) Minerale olie C1-C12 Minerale olie C12-C22 Minerale olie C22 - C3 Minerale olie C3 - C Droge stof 72, 95,1 95,5 93,5 Tabel 2: Aangetroffen gehaltes (ni ig/kg d. s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D15/2 Boring D15 Bodemtype ZS1 Zintuiglijk GR1 Van (cm-mv) 1 Tot (cm-mv) 5 Humus (% op ds).5 Lutum (% op ds) Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM,2,5,2,5,3,3,2,3,2,2,25 D16/3 D16 ZS1G1 GR ,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 D17/1 D18/1 D17 D18 ZS1H1 ZS1 PU2GR1W1K ,4,31,4,53,28,45,15,16,1,1 2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 Minerale olie (totaal) Minerale olie C1 C12 Minerale olie C12--C22 Minerale olie C22 C3 Minerale olie C3 -C Droge stof 97, 95,4 87,8 94,3

23 Tabel 3: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D19/1 D11/1 D151/1 D152/1 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D19 ZS D11 ZS D151 ZS1H1 GR3K D152 ZS1H1 GR4PU Arseen [As] Cadmium [Cd] Chroom [Cr] Koper [Cu] Kwik [Hg] Lood [Pb] Nikkel [Ni] Zink [Zn] 2 2 Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,11 1,2,3 2,3 1,5 1,4,93 1,5 1,1 1,1 12,19 1,9,54 3,4 2,1 1,8 1,2 2,1 1,4 1,4 16 Droge stof 94,4 94,4 92,1 9,4 Tabel 4: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D153/1 D154/1 D155/1 D155/2 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D153 ZS1H1 GR4 1.5 D154 ZS1H1 GR1 5.5 D155 ZS1H1 GR D155 ZS1H1 GR Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM Droge stof 1,7 9,4 3,3 13 9, 7,2 4,3 9, 5,4 5, ,9,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 3,7 3 7, ,7 88,6,2,9,3,15,8,8,5,9,6,6,71 9,2

24 Tabel 5: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D156/1 D157/1 D158/1 D16/1 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D156 ZS1H1 GR4 2.5 D157 ZS1H1 GR2 5.5 D158 ZS1H1 GR4KG D16 ZS1H1G1 5.5 Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM,12 1,1,28 2,6 1,4 1,3,92 1,4 1, 1, 11,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,18,4,5,36,35,26,3,26,25,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 2,5,2 Droge stof 92,9 95, 91,9 94,7

25 Tabel 6: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer D161/1 D162/1 D163/1 D23/2 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D161 ZS1H1 BL D162 ZS1H1G2 5.5 D163 ZS1H1G2 5.5 D23 ZS1 PU2GR3H Naftaleen,5 Fenanthreen,37 Anthraceen,1 Fluorantheen,82 Benzo(a)anthraceen,49 Chryseen,51 Benzo(k)fluorantheen,37 Benzo(a)pyreen,47 Benzo(g,h,i)peryleen,35 lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen,35 PAK1VROM 3,9,2,2,2,5,3,3,2,3,2,2,23,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabei) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (Ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan,7,1,46,11,11,1,11,17,13,11,11 6,99,1,627,19 4,2,43 3,8 2,5,19 2,3,29,17,27,16,1,2,1,3,1,5,81,26,26,26,11,14,1,21,39 >s ++ + >s >s >s

26 Monsternummer D161/1 D162/1 D163/1 D23/2 Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,25,11,85,1 Droge stof 93,8 93,7 95,4 94,3

27 Tabel 7: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D23/3 D23 ZS D211/2 D211 ZS1H1 PU3ST3KG D212/2 D212 ZS1H1 PU3ST3KG D213/2 D213 ZS1H1 GR3ST3KG Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,27,22,22,71,7 >s,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,15,1 3,2,2,78,25,53,16,34,12,11,1,11,1,1,2,1,3,1,5,23,77,98,1,1,1 1,1,1,1,2,1,1,1 >s >s >s,47,1,795,7,32,97,22,94,22,73,56,26,53,1,1,2,1,3,1,5,28,67,62,35,32,1,1,17,6,77,7,1, >s >s >s,291,1,114,2,19,44,15,43,98,34,58,23,56,1,1,2,1,3,1,5,36,42,27,85,1,1,1,1,17,2,1,1,1 >s >s >s 1,1,1 1,83,2,71,21,51,16,47,11,14,1,14,1,1,2,1,3,1,5,46,79,15,97,2,1,1,1,1,2,1,1, >s >s >s >s >s >s Droge stof 97,5 96,3 95,4 96,2

28 Tabel 8: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D214/2 D214 ZS1H1 PU3ST3KG D215/2 D215 ZS1H1 PU3ST3KG D217/2 D217 ZS1H1 PU3ST3KG D218/2 D218 ZS1H1 PU3ST3KG Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,1,37,16,22,15,3,25,17,15,16 >s,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,14,17,1,32,12,37,37,3,16,17 >s DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptach loorepoxide Quintozeen,75,1,74,2,24,1,24,37,3,34,14,1,14,1,1,2,1,3,1,5,25,3,19,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 >s >s >s,22,1 3,167,4,14,37,11,37,73,3,25,15,23,1,1,2,1,3,1,5,37,66,46,18,13,68 1,1,52,3,82,16,24,1 >s >s >s 1,98,1 3,345,32 1,4,31 1,1,42,71,35,16,1,15,1,1,2,1,3,1,5,77,14,88,4,26,1 1,1,69,12,81,16,15, >s >s >s,34,1,29,2,22,11,1,51,2,31,69,1,69,1,1,2,1,3,1,5,11,11,39,27,1,1,1,16,1,2,1,1,1 >s >s >s Droge stof 94,7 95,9 93,8 93,5

29 Tabel 9: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D251/2 D251 ZS1H1 BL D252/2 D252 ZS1H1G D253/2 D253 ZS1H1 BL D254/2 D254 ZS1H1G Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,1,1,1,1,1,1,11,12,23,7 -,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,4,35,12,69,17,16,96,585,65 >s ++,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,499,1,82,2,42,6,36,53,6,47,26,12,24,1,1,2,1,3,1,5,2,36,2,61,14,1,1,56,13,69,1,1,22 + >s >s >s,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,173,1,2,2,81,1,81,82,42,78,1,1,1,1,1,2,1,3,1,5,68,85,29,2,1,1,1,42,1,42,1,1,1 >s >s >s,46,1,11,2,46,14,33,2,1,14,2,1,12,1,1,2,1,3,1,5,1,11,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 - - Droge stof 95,6 96,7 93,2 96,3

30 Tabel 1: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D255/2 D255 ZS1H1G D256/2 D256 ZS1H1 BL D257/2 D257 ZS1H1 PU4BL D258/1 D258 ZS1H1G1 5.5 Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,1,1,1,1,1,1,1,1,7,14,1,1,1,1,1,1,14,14,7 -,2,2,2,22,2,2,2,2,22,14 >S,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STl-tabel) HCHs (som, STl-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,1 3,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1 1,1,1,1,2,1,1,1,62,1,5,2,2,1,1,56,19,54,59,1,59,1,1,2,1,3,1,5,24,26,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 >s - 53,7,2 4,22,46 44, 5,2 39, 7,7,97 6,8 2,,12 1,9,2,2,4,2,6,2,1,96 2,2,76,3,4,2,2,71,29,1,21,26, >s >s >s >s >s >s,85,1,2,2,1,1,85,1,85,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 Droge stof 92,1 93,8 9,3 96,3

31 Tabel 11: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monstemummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D258/2 D258 ZS1H1G D26/2 D26 ZS1H1G D31/2 D31 ZS1 GR D31H/2 D31H ZS1H1 GR Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,36,1,2,4,39,25,36,14,22,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,1,1,3,1,12,2,4,44,25,2,1,1,2,1,19,1,1,2,1,3,1,5,1,12,1,1,2,1,1,1,1,2,1,1,3 - -,1 3,2,3,1,2,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,15,1 1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 Droge stof 96,4 96,6 96, 89,9

32 Tabel 12: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D32/1 D32 KS1 R6W D32H/2 D32H ZS1H1 GR D33/1 D33 ZS1 GR2 5.5 D33H/3 D33H KS2H Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,39,1,2,2,1,15,66,16,5,32,16,3,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,1 5,,2,3,1,2,2,1,1,2,1,1,1,5,5,1,5,1,5,1,1,1,1,15,1 1,1,1,1,2,1,1,1 ++,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 Droge stof 77, 95,7 95,4 7,1

33 Tabel 13: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D34/1 D34 ZS1 GR2 5.5 D34H/2 D34H ZS1H1 GR D35/1 D35 ZS1 GR2R6 5.5 D35H/2 D35H ZS1H1 GR Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,1 3,2,3,1,2,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,15,1 1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1 Droge stof 93,2 86,7 92,9 89,6

34 Tabel 14: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D36/1 D36 ZS1H1 GR1 5.5 D37/1 D37 ZS1H1 GR2 5.5 D38/2 D38 ZS1H D39/2 D39 ZS1H1 GR Chloorbenzenen (som) Hexachloorbenzeen (HCB) PCB 28 PCB 52 PCB 11 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 18 PCB (som 6) PCB (som 7) EOX,1,1,15,1,1,1,1,1,15,7 -,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7,1,1,1,1,1,1,1,1,7 DDT/DDE/DDD (som) Isodrin Drins (som, STI-tabel) HCHs (som, STI-tabel) Heptachloorepoxide DDT (som) 2,4-DDT (Ortho, para- DDT) 4,4-DDT (para, para- DDT) DDD (som) 2,4-DDD (Ortho, para- DDD) 4,4-DDD (para, para- DDD) DDE (som) 2,4-DDE (ortho, para- DDE) 4,4-DDE (para, para- DDE) Aldrin Dieldrin Drins (Aldrin+Dieldrin) Endrin Drins (Aldrin+Dieldrin+Endrin) Telodrin Drins (som 5) alfa-hch beta-hch gamma-hch delta-hch Heptachloor alfa-endosulfan Hexachloorbutadieen beta-endosulfan trans-chloordaan cis-chloordaan Chloordaan (cis + trans) cis-heptachloorepoxide trans- Heptachloorepoxide Quintozeen,1,2,2,1,1,2,1,1,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,1,1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,4,1,3,3,1,15,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,15,1,1,1,1,2,1,1,1,2,1,2,4,1,3,16,38,12,38,1,38,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,15,1,1,1,1,2,1,1,1,1,2,4,1,3,3,1,15,2,1,1,1,1,2,1,3,1,5,1,1,1,1,15,1,1,1,1,2,1,1,1 Droge stof 93,4 94,4 76,5 89,4

35 Tabel 15: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) D4MM1 D41.D42 ZS1H1 W1GR2PU D4MM2 D41.D42 KS2H1 R D4MM3 D41.D42 ZS MMH1 H1.H2 ZS2 W1GR Arseen [As] Cadmium [Cd] Chroom [Cr] Koper [Cu] Kwik [Hg] Lood [Pb] Nikkel [Ni] Zink [Zn] 4,4 15 8,3,5 13 6,3 29 9,2, , ,4 15 5,6,5 13 7, ,3,4 15 7,1,5 13 5, Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM,2,8,6,32,22,24,16,17,1,12 1,5,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 EOX,1,1,1,1 Minerale olie (totaal) 2 Minerale olie C1-C12 5 Minerale olie C12-C22 5 Minerale olie C22 - C3 5 Minerale olie C3 - C Droge stof 94,3 81,7 79,7 91,7

36 Tabel 16: Aangetroffen gehaltes (mg/kg d.s.) in met beoordeling conform de Wet Bodembescherming Monsternummer MMH2 MMH3 Boring Bodemtype Zintuiglijk Van (cm-mv) Tot (cm-mv) Humus (% op ds) Lutum (% op ds) H5,H8,H13 ZS1G1 GR H6.H11 KS1H1 PL Arseen [As] Cadmium [Cd] Chroom [Cr] Koper [Cu] Kwik [Hg] Lood [Pb] Nikkel [Ni] Zink [Zn] Naftaleen Fenanthreen Anthraceen Fluorantheen Benzo(a)anthraceen Chryseen Benzo(k)fluorantheen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen lndeno-(1,2,3-c,d)pyreen PAK1VROM EOX Minerale olie (totaal) Minerale olie C1-C12 Minerale olie C12-C22 Minerale olie C22 - C3 Minerale olie C3 - C4 4,4 15 5,5 13 7, 44,2,1,2,16,5,6,3,5,4,4,55, ,6, , ,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2,2 Droge stof 95, 74,9, Toelichting bij de tabel: Toetsing: = kleiner dan de detectielimiet = kleiner of gelijk aan de streefwaarde (S) = groter dan S en kleiner of gelijk aan de tussenwaarde (T) + = groter dan T en kleiner of gelijk aan de interventiewaarde (I) ++ = groter dan I >S = groter dan de streefwaarde er is geen interventiewaarde (trigger) = deze regel verwijderen = deze regel verwijderen = deze regel verwijderen Zintuiglijke waarnemingen: PU= puin, BA= baksteen, GR= grind, GS= glas, HO= hout, RO= roest, Si= sintels, SL= slakken, VE= veen, WO wortels Gradatie: 1=zwak, 2=matig, 3=sterk, 4=uiterst, 5=volledig, 6=sporen, 7=resten, 8=brokken, 9=laagjes