Review Ketenanalyse Energy Consumption of Buildings in the Real Estate Sector. Deerns Nederland B.V.

Transcriptie

1 Review Ketenanalyse Energy Consumption of Buildings in the Real Estate Sector In opdracht van Deerns Nederland B.V. Rotterdam, 26 juni 2017 Opdrachtgever Deerns Nederland B.V. Contactpersoon: Ir. Renske Kind Postbus CE Rijswijk t e renske.kind@deerns.com De review is uitgevoerd door: Rianne van der Veen, Stichting Stimular Projectnummer Stimular: 006

2 C O L O F O N Stichting Stimular is de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen. Wij vertalen de groeiende vraag om duurzaamheid naar praktische instrumenten en werkwijzen voor MKB-bedrijven, brancheverenigingen, overheidsorganisaties en zorgaanbieders. Tips en praktijkervaringen delen we via DuurzaamMKB.nl en DuurzameBedrijfsvoeringOverheden.nl. Ons doel is dat ondernemers en managers in alle beslissingen duurzaamheid meenemen. Kenmerken van onze werkwijze zijn maatwerk, heldere communicatie en inspirerende contacten met ondernemers. Stichting Stimular Scheepmakershaven 27c 3011 VA Rotterdam t f e mail@stimular.nl i Tenzij schriftelijk anders overeengekomen blijft het gedachtegoed in dit document eigendom van Stimular en mag het door de opdrachtgever uitsluitend worden gebruikt voor eigen gebruik. Tenzij schriftelijk anders overeengekomen zijn op al onze diensten onze algemene voorwaarden van toepassing.

3 Review ketenanalyse Deerns Nederland B.V. 1 I N L E I D I N G In het kader van de CO 2 -Prestatieladder heeft Deerns Nederland B.V. aan Stichting Stimular gevraagd om één van haar ketenanalyses professioneel te becommentariëren (eis 4.A.3). In dit rapport geeft Stimular een review op de ketenanalyse zoals beschreven in de rapportage Chain Analysis Energy Consumption of Buildings in the Real Estate Sector met kenmerk v1.0 d.d. 15 juni Stichting Stimular is een terzake bekwaam en onafhankelijk kennisinstituut dat in 1990 is opgericht door de Erasmus Universiteit, Syntens en de gemeente Rotterdam. Stichting Stimular ontwikkelt en beheert sinds 1999 de Milieubarometer, een online meetinstrument dat de milieuscore, CO 2 -footprint en bijbehorende kosten van bedrijven en instellingen eenvoudig en snel zichtbaar maakt. Het achterliggende model van de Milieubarometer is gebaseerd op levencyclusanalyses (LCA) van alle relevante milieuaspecten van de bedrijfsvoering van het MKB. Met de Milieubarometer kunnen alle CO 2 -emissies binnen scope 1 en scope 2 en grote delen van de CO 2 -emissies in scope 3 worden berekend. De in de Milieubarometer gehanteerde CO 2 -conversiefactoren ontwikkelt en beheert Stimular in samenwerking met Connekt (vallend onder het Ministerie van Infrastructuur en Milieu) en de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden & Ondernemen (SKAO, beheerder van de CO 2 -Prestatieladder). Stichting Stimular is financieel onafhankelijk en werkt zonder winstoogmerk. Meer informatie: en 2 K E T E N A N A L Y S E E N E R G I E V E R B R U I K I N S T A L L A T I E S I N G E B O U W E N Deerns heeft een ketenanalyse gemaakt over energieverbruik van installaties in kantoorgebouwen, woongebouwen en retail. In deze review beoordeelt Stimular deze ketenanalyse op basis van het Handboek CO 2 -Prestatieladder 3.0 (eis 4.A.1) en het Greenhouse Gas Protocol. De review betreft de volgende aspecten: 1. Algemeen 2. Onderwerp 3. Keten en ketenpartners 4. Inhoud 5. Reductieplan 2.1 A L G E M E E N De ketenanalyse is een gedegen rapport met veel informatie. Het rapport is goed leesbaar, zorgvuldig opgesteld en uitgewerkt met heldere tabellen en grafieken. Het rapport geeft geen nieuwe inzichten voor een energie-expert, maar het rapport heeft wel meerwaarde voor Deerns en voor andere partijen in de bouwsector, zoals architecten, opdrachtgevers, bouwbedrijven en andere installatiebureaus. Zij kunnen met dit rapport inzicht krijgen in de mogelijkheden en prioriteiten van energiezuinige installaties en energieopwekking in kantoren. Het rapport is geschreven in het Engels. Dat is op zich prima leesbaar, maar het geeft wel een drempel voor het gebruik door sector- of ketenpartners. Stimular adviseert het rapport in het Nederlands te publiceren op de website van SKAO. 5

4 Review ketenanalyse Deerns Nederland B.V. De structuur is een beetje onduidelijk, omdat de resultaten zowel in hoofdstuk 2 als in hoofdstuk 4 staan. Het is wellicht beter om deze samen te voegen, maar dat is niet noodzakelijk. Adviezen van Stimular voor de ketenanalyse: Benoem naast het doel ook de doelgroep: Voor wie is het rapport geschreven, wie is de doelgroep? Wie leert er iets van? Naast Deerns kan het rapport bijvoorbeeld leerzaam zijn voor andere installateurs en voor opdrachtgevers. Verwijs naar de CO 2 -Prestatieladder als aanleiding voor het opstellen van de ketenanalyse. Vermeld of de maatregelen en conclusies van het rapport alleen van toepassing zijn op nieuwbouwprojecten, of ook op renovatie van bestaande kantoren. 2.2 O N D E R W E R P De gekozen focus binnen de portefeuille van Deerns is goed onderbouwd. Wat nog ontbreekt is een onderbouwing van de keuze van het onderwerp volgens de randvoorwaarden die de CO 2 -Prestatieladder hieraan stelt: Is het één van de meest materiele scope 3-emissie van Deerns, volgend uit de kwalitatieve scope 3-analyse? Welke emissiecategorie betreft het? Geeft de ketenanalyse Deerns nieuwe kennis over mogelijkheden voor CO 2 -reductie? Is de ketenanalyse een aanvulling op de bestaande (gepubliceerde) kennis en inzichten, dus draagt het bij aan het voortschrijdend maatschappelijk inzicht? Op de website van SKAO staan tenminste drie andere ketenanalyses over energieverbruik van gebouwen. Stimular adviseert om deze randvoorwaarden te toetsen en in de ketenanalyse te onderbouwen. 2.3 K E T E N E N K E T E N P A R T N E R S In het rapport ontbreekt het bredere kader van de betreffende keten, zoals voorgeschreven in het Handboek CO 2 -Prestatieladder. Stimular adviseert het volgende aan te vullen in de ketenanalyse: Beschrijf de keten Beschrijf de waardeketen van een kantoorgebouw: productie materialen, bouw, gebruiksfase, sloop. Dit is in andere ketenanalyses gekwantificeerd en kan daaruit overgenomen worden. Op basis daarvan kan de keuze voor de focus op de ontwerp- en gebruiksfase worden onderbouwd, bijvoorbeeld: het energieverbruik/de CO 2 -footprint is in de gebruiksfase het grootst en het ontwerp is daarvoor bepalend. Identificeer de partners in de keten Beschrijf de ketenpartners en benoem welke rol Deerns heeft ten opzichte van deze ketenpartners (opdrachtgever, architect, ingenieursbureau, gebruikers etc.). Geef een analyse van de invloed van Deerns: op welk moment worden jullie betrokken in de projecten, hoeveel invloed hebben jullie op het ontwerp, in relatie tot de wensen en eisen van de opdrachtgever? 2.4 I N H O U D Inhoudelijk heeft Stimular een aantal kleine adviezen voor verbetering: Par. 1.3: De laatste twee alinea s passen beter in hoofdstuk 5 of in het document met reductiemaatregelen en doelen. Hst 2: Benoem op basis van welke criteria de vijf projecten zijn gekozen. Hst 2: Energieverbruik van de projecten: is dit het verbruik op basis van het ontwerp, of het gemeten werkelijke verbruik in de gebouwen? 6

5 Blz. 9: Voeg in de bovenste tabel een kolom toe met GJ/m2 per project. Dat maakt de projecten beter vergelijkbaar, zowel onderling als met de referentie. Blz. 9: Leg uit wat energy production is. Dit wordt later in het rapport wel uitgelegd, maar moet ook op deze pagina te begrijpen zijn. Blz. 9: Geef een toelichting hoe het energieverbruik in MJ is omgerekend naar CO2- uitstoot. Par. 4.1: Herhaal de functies van de gebouwen. Par. 4.2: Wat is de bron voor de gemiddelde verbruiken (b.v. standard lighting system) waarmee de projecten worden vergeleken? Verder doet Stimular de volgende suggesties, die niet essentieel zijn, maar die wel een interessante aanvulling zijn voor de ketenanalyse: Verwijs naar de lijst erkende maatregelen voor kantoren van de overheid (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RvO). Neem een paragraaf op over ontwikkelingen in de markt en in de wetgeving, zoals de BENG-eisen die vanaf 2021 gaan gelden en ambities van de overheid om gasvrij en klimaatneutraal te bouwen. Deze ontwikkelingen hebben nu al invloed op ontwerpen van gebouwen. Deerns kan hierin een belangrijke (adviserende) rol hebben. Benoem de relatie met andere factoren die invloed hebben op het gebouwgebonden energieverbruik, zoals de locatie (oriëntatie t.o.v. de zon) en gevelontwerp (isolatiewaarde etc.). 2.5 R E D U C T I E P L A N De CO 2 -reductiemaatregelen en doelen zijn geen onderdeel van deze review, omdat deze door Deerns in een apart document worden beschreven en op het moment van review nog niet gereed waren. Aanbevelingen van Stimular voor het reductieplan: Wat is de ambitie van Deerns: gaan jullie zelf proactief naar opdrachtgevers met wat jullie geleerd hebben in de ketenanalyse? Koppel dit aan jullie invloed: hoe eerder jullie betrokken zijn in de keten en hoe meer samenwerking met opdrachtgevers mogelijk is en des te meer resultaat behaald kan worden. Beschrijf met welke ketenpartners (een deel van) de maatregelen worden uitgevoerd. 3 C O N C L U S I E E N A A N B E V E L I N G E N De ketenanalyse Energy Consumption of Buildings in the Real Estate Sector van Deerns Nederland B.V. is door Stimular gecontroleerd. Naar ons oordeel is deze analyse goed uitgevoerd en biedt het rapport interessante inzichten. Zoals in dit reviewrapport beschreven, zijn er nog een aantal zaken die aan de ketenanalyse moeten worden toegevoegd. Daarnaast zijn in het reviewrapport een aantal suggesties gedaan die optioneel kunnen worden overgenomen. Stimular adviseert om de aanbevelingen uit voorliggend reviewrapport op te volgen, zoveel mogelijk voorafgaand aan de audit. 7

6 Review ketenanalyse Deerns Nederland B.V. 8