ORIËNTATIE OP LEREN EN WERKEN EN SECTORWERKSTUK VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

Transcriptie

1 ORIËNTATIE OP LEREN EN WERKEN EN SECTORWERKSTUK VMBO TL/GL VAKINFORMATIE STAATSEXAMEN 2016 V15.7.0

2 De vakinformatie in dit document is vastgesteld door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Het CvTE is verantwoordelijk voor de afname van de staatsexamens voortgezet onderwijs en draagt zorg voor de kwaliteit en het niveau van de examens. De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) is belast met de praktische uitvoering en organisatie van de staatsexamens. Met vragen over deze vakinformatie kunt u contact opnemen met de afdeling Examendiensten van DUO: (050) of staatsexamens@duo.nl. pagina 2 van 14

3 Inhoud A. Oriëntatie op leren en werken 5 B. Het sectorwerkstuk 6 Bijlage 1: Voorblad Oriëntatie op leren en werken Bijlage 2: Voorblad sectorwerkstuk Bijlage 3: Bronnenlijst bij het sectorwerkstuk 10 Bijlage 4: Presentatie van het werkstuk 12 Bijlage 5: Beoordelingsformulier Oriëntatie op leren en werken, sectorwerkstuk en posterpresentatie 14 pagina 3 van 15

4 pagina 4 van 15

5 A. Oriëntatie op leren en werken Gelijktijdig met het inleveren van het sectorwerkstuk dient de kandidaat in aparte mapjes in tweevoud een verslag in te leveren over zijn Oriëntatie op leren en werken. De kandidaat dient na te gaan welke vervolgopleiding die met deze leerweg / dit vakkenpakket mogelijk is hij (waarschijnlijk) gaat volgen, hoe lang de gekozen opleiding duurt, of stage een onderdeel is van de opleiding, in welk leerjaar de stage plaatsvindt en hoe lang de stageperiode duurt, welke beroepsmogelijkheden er zijn na afronding van de vervolgstudie en of er na de vervolgopleiding nog specialisatiemogelijkheden zijn. De kandidaat dient daarvoor deel te nemen aan minimaal één van de hierna genoemde activiteiten: a. bezoek aan (een) open dag/avond(en) om te komen tot een keuze voor een vervolgopleiding; b. een excursie (bijvoorbeeld een bezoek aan een bedrijf of instelling) die in verband staat met de door hem/haar gewenste opleiding en beroep; c. iemand interviewen die de opleiding volgt of heeft gevolgd waar de belangstelling naar uit gaat; d. het afnemen van een enquête over de vervolgopleiding of over de beroepsmogelijkheden. Van deze activiteiten dient een verslag (minimaal een half en maximaal twee A4-tjes tekst, exclusief illustraties en bijlagen) te worden gemaakt. Dit verslag dient te worden getypt met standaard regelafstand en met lettergrootte 12. Over Oriëntatie op leren en werken worden vragen gesteld. De vragen hierover dienen naar behoren te worden beantwoord. Indien een kandidaat geen Oriëntatie op leren en werken heeft gedaan, worden hem voor dit onderdeel 0 (nul) punten toegekend. Als een kandidaat geen vervolgopleiding gaat volgen na de vmbo-opleiding dient hij toch een verslag in te leveren over zijn/haar oriëntatie op (leren en) werken. De kandidaat dient aan te geven waarom hij besloten heeft geen vervolgopleiding meer te gaan volgen en welke toekomstmogelijkheden er zijn zonder vervolgopleiding. De kandidaat dient voor eigen gebruik een exemplaar van het verslag van Oriëntatie op leren en werken mee te brengen naar de het mondeling examen. pagina 5 van 15

6 B. Het sectorwerkstuk De kandidaten moeten voor een volledig examen vmbo tl/gl een sectorwerkstuk inleveren en presenteren. Het sectorwerkstuk dient te gaan over een maatschappelijk relevant onderwerp dat past bij de beroepswereld van de betreffende sector. Samenstelling van het sectorwerkstuk: 1. het sectorwerkstuk moet gemaakt worden in de Nederlandse taal; 2. titelpagina / voorblad sectorwerkstuk", zie bijlage 1; 3. inhoudsopgave en paginanummering; 4. inleiding met hoofdvraag en waarom het onderwerp gekozen is; 5. plan van aanpak en logboek; 6. beantwoorden van hoofdvraag en deelvragen; 7. verslag van enquête, interview of bezoek aan een bedrijf of instelling; Het afnemen van een enquête of interview of het bezoek aan een bedrijf of instelling is een voorwaarde om te kunnen slagen. 8. eigen mening/conclusie met wat u er van geleerd hebt; 9. bronvermelding. Opmerkingen: 1. Om technische redenen mag de titel/naam van het werkstuk niet langer zijn dan 60 tekens, inclusief de spaties. 2. De uitwerking van de deelvragen dient te bestaan uit minimaal vijf A4-tjes tekst, exclusief de illustraties en de bijlagen. De tekst dient getypt te worden met lettergrootte 12 en met standaard regelafstand. 3. Het is belangrijk dat u de bronnenlijst zo volledig mogelijk invult, bijvoorbeeld: - bij een interview vermeldt u de naam en het beroep/functie van de geïnterviewde; - bij een enquête vermeldt u de hoeveelheid afgenomen enquêtes; - bij een boek vermeldt u de auteur, de titel, de uitgever en jaar van uitgave; - bij een artikel vermeldt u de auteur, de titel van het artikel, de naam van het tijdschrift waaruit het artikel afkomstig is en jaar en maand van uitgave. Oriëntatie op leren en werken en het sectorwerkstuk, inclusief plan van aanpak en logboek en moet vóór 1 april van het examenjaar in tweevoud worden opgestuurd naar: Dienst Uitvoering Onderwijs, Examendiensten, Afdeling staatsexamens vwo/havo/vmbo, Postbus 30158, 9700 LK Groningen. De poster dient u zelf mee te brengen naar het examen. Een poster (zie verder onder Presentatie op pagina 7 alsook bijlage 4 punt 3) die met de praktische opdracht wordt meegestuurd, kan niet worden verwerkt en wordt vernietigd. N.B. De stukken dienen op papier te worden aangeleverd. In digitale vorm ingezonden werkstukken e.d. worden niet geaccepteerd. Van werkstukken die opgestuurd worden naar Examendiensten krijgt de kandidaat binnen drie weken een ontvangstbevestiging. Als de kandidaat na 3 weken nog geen ontvangstbevestiging heeft ontvangen, moet hij contact opnemen met Examendiensten. De werkstukken worden niet door Examendiensten beoordeeld, maar door de examinatoren tijdens het college-examen. Als de kandidaat geen sectorwerkstuk instuurt, krijgt hij schriftelijk bericht dat hij voor het sectorwerkstuk niet wordt opgeroepen voor het mondeling examen. Consequentie hiervan is, dat de kandidaat, indien hij een volledig examen aflegt, niet kan slagen. pagina 6 van 15

7 De kandidaat dient voor eigen gebruik een exemplaar van het sectorwerkstuk mee te brengen naar het examen (inclusief logboek, plan van aanpak). N.B. Het sectorwerkstuk kan niet tegelijkertijd gelden als werkstuk voor het vak maatschappijleer (gem. deel) en een werkstuk voor maatschappijleer (gem. deel) kan ook niet gelden als sectorwerkstuk. Evenmin kan het sectorwerkstuk gebruikt worden als verslag voor Oriëntatie op leren en werken. Presentatie: Tijdens de periode van het mondeling examen dient de kandidaat van het werkstuk een posterpresentatie te geven voor twee examinatoren van het College voor Toetsen en Examens. Van de kandidaat wordt verwacht dat hij het werkstuk met behulp van een poster presenteert. Op de poster (A2-formaat) wordt het volgende vermeld: - het onderwerp en/of de centrale vraag; - een deel van de verzamelde gegevens; - de conclusie; - eventueel afbeeldingen en/of grafieken. Gedurende 8-10 minuten wordt met behulp van de poster een presentatie gegeven over het onderwerp van het sectorwerkstuk. Daarna stellen de examinatoren vragen over het werkstuk en de presentatie. Voor het presenteren van een werkstuk, zie bijlage 4 van deze vakinformatie. Bij de staatsexamens wordt een presentatie van video-opnames, audio-opnamen en/of het gebruik van een computer bij de presentatie niet geaccepteerd. Voor beantwoorden van vragen over Oriëntatie op leren en werken en voor de posterpresentatie en de bespreking van het sectorwerkstuk worden 25 minuten ingeroosterd. De kwaliteit van het uitvoeren van Oriëntatie op leren en werken en het beantwoorden van vragen hierover, het sectorwerkstuk, de posterpresentatie en de beantwoording van vragen over het werkstuk worden in samenhang beoordeeld met de kwalificatie niet afgerond, voldoende of goed. pagina 7 van 15

8 Bijlage 1: Voorblad Oriëntatie op leren en werken 2016 Staatsexamen vmbo (Inzenden vóór 1 april 2016) Titel: Checklist 1 Nagegaan welke opleidingen mogelijk zijn met vakkenpakket 2 Tijdsduur gewenste vervolgopleiding nagegaan 3 Stagemogelijkheden 4 Wat zijn de beroepsmogelijkheden na de vervolgopleiding 5 Zijn er vervolgopleidingen of specialisatiemogelijkheden na opleiding? 6 Er is (een) open dag/avond(en) bezocht, deelgenomen aan een excursie, iemand geïnterviewd, enquête afgenomen Gegevens kandidaat: ED-nummer:.. (meisjes)naam en voorletters:.. Woonplaats:.. pagina 8 van 15

9 Bijlage 2: Voorblad sectorwerkstuk 2016 (Inzenden vóór 1 april 2016) Staatsexamen vmbo Vak: Sector waarop dit werkstuk betrekking heeft:. Titel van het sectorwerkstuk: Checklist 1 het sectorwerkstuk is gemaakt in de Nederlandse taal 2 er is gebruik gemaakt van titelpagina / voorblad sectorwerkstuk 3 inhoudsopgave en paginanummering aanwezig 4 inleiding met hoofdvraag en waarom het onderwerp gekozen is, is aanwezig 5 plan van aanpak en logboek 6 hoofdvraag en deelvragen zijn beantwoord 7 verslag van enquête, interview of bezoek aan een bedrijf of instelling 8 eigen mening/conclusie over wat er van geleerd is 9 De bronnen zijn juist vermeld Gegevens kandidaat: ED-nummer:.. (meisjes)naam en voorletters:.. Woonplaats:.. pagina 9 van 15

10 Bijlage 3: Bronnenlijst bij het sectorwerkstuk Soort bron Overige gegevens pagina 10 van 15

11 Toelichting Bij Soort bron kunt u bijvoorbeeld invullen: boek, artikel, interview, enquête, website. Het is belangrijk dat u de bronnenlijst zo volledig mogelijk invult. Bijvoorbeeld: - bij een interview vermeldt u de naam en het beroep/functie van de geïnterviewde; - bij een enquête vermeldt u de hoeveelheid afgenomen enquêtes; - bij een boek vermeldt u de auteur, de titel, de uitgever en jaar van uitgave; - bij een artikel vermeldt u de auteur, de titel van het artikel, de naam van het tijdschrift waaruit het artikel afkomstig is en jaar en maand van uitgave. pagina 11 van 15

12 Bijlage 4: Presentatie van het werkstuk 1. Doel van de presentatie Met de presentatie van uw sectorwerkstuk wilt u de examinatoren informeren over het onderwerp dat u bestudeerd hebt. Het gaat om een informatieve presentatie. Een informatieve presentatie heeft als doel informatie te geven, bevat feiten, namen en getallen, zet, indien mogelijk, verschillende meningen, oordelen en feiten naast elkaar. 2. De structuur Het is belangrijk dat uw presentatie in een logische volgorde is opgebouwd, anders kunnen de examinatoren uw gedachtegang niet volgen. Vertel aan het begin wat u gaat vertellen. De examinatoren weten dan wat hen te wachten staat. De opbouw Een presentatie heeft als opbouw een inleiding, een middenstuk en een slot. Inleiding en slot zijn korter dan het middenstuk. U kunt een opzet maken wat u in elk onderdeel naar voren wilt brengen. Het middenstuk bestaat vaak uit meerdere (deel)onderwerpen. Beschrijf per onderdeel wat u wilt vertellen. Inleiding De inleiding van de presentatie heeft de volgende functies: interesse wekken, het onderwerp introduceren, aangeven hoe de presentatie in elkaar zit (de inhoud). U kunt vertellen waarom u dit onderwerp gekozen hebt. Middenstuk In het middenstuk gaat u al uw informatie geven. Zorg ervoor dat u een goede opbouw heeft. Zet bij elkaar wat bij elkaar hoort. Zorg dat de (deel)onderwerpen die u verteld hebt in uw inleiding ook terug komen in wat u gaat vertellen. Slot Het is belangrijk dat u de presentatie goed afrondt. Als u de presentatie afraffelt, komt het vertelde niet tot zijn recht. Eindig nooit met: Dit was mijn presentatie. Het slot blijft het beste bij de examinatoren hangen. Zorg dat dit duidelijk overkomt. U kunt de belangrijkste informatie die u hebt verteld nog eens kort samenvatten. Probeer een goede afsluiting te bedenken, die blijft hangen bij de examinatoren. Een goed slot bevat: - een samenvatting of een herhaling van de hoofdvraag, - een uitsmijter. 3. Het spiekbriefje Bij de presentatie moet u gebruik maken van een poster. Dit is een vel van papier van tenminste A2-formaat (4 A4-tjes). Daarop geeft u het onderwerp van uw sectorwerkstuk aan en de deelvragen, eventueel aangevuld met een paar plaatjes. Vermeld de informatie puntsgewijs, dit zorgt voor structuur en overzicht. Soms kunt u een belangrijke zin of citaat wel helemaal weergeven. Onderstreep ook dingen. pagina 12 van 15

13 De poster kunt u gebruiken als spiekbriefje. Als u aan een deelvraag begint, wijs het dan voor de examinatoren op de poster aan. Gebruik de poster als een geheugensteun, maar ga het niet voorlezen. 4. De presentatie zelf Als u alles goed hebt voorbereid, dan moet het gebeuren. Vraag uzelf de volgende dingen af: Praat ik in een goed tempo? Omdat u zelf uw verhaal goed kent, heb u snel de neiging om snel te praten. Probeer pauzes in te lassen. Dit zorgt voor rust voor uzelf en voor de examinatoren. Praat ik niet op een dreun? Zorg voor intonatie, leg accenten op woorden. Dit zorgt voor levendigheid in uw verhaal. Ben ik verstaanbaar? Zorg dat u niet te zacht maar ook niet te hard praat. Praat ook altijd vriendelijk. Is mijn taalgebruik passend? Probeer uw taalgebruik aan te passen aan het niveau van het examen dat u gaat afleggen. Gebruik, indien mogelijk, vaktaal. 5. Ten slotte zorg voor oogcontact, zorg voor een goede houding en wissel soms van houding, gebruik gebaren om dingen duidelijk te maken, het is niet erg als u de draad even kwijt bent, maak dan gebruik van uw poster, blijf vooral rustig! pagina 13 van 15

14 Bijlage 5: Beoordelingsformulier Oriëntatie op leren en werken, sectorwerkstuk en posterpresentatie Naam kandidaat: ED-nummer: Datum: Titel sectorwerkstuk: Sectorvak: Toelichting: - in het beoordelingsformulier wordt het maximaal aantal te behalen punten aangegeven, - halve punten zijn, indien gewenst, toegestaan, - dit beoordelingsformulier toevoegen aan protocol, - eindoordeel (goed, voldoende, niet afgerond) op het protocol vermelden. - om het examenonderdeel Sectorwerkstuk af te mogen leggen, dient de kandidaat voor Oriëntatie op leren en werken minimaal 7 punten hebben behaald. Beoordeling Oriëntatie op leren en werken 1 De kandidaat heeft nagegaan welke vervolgopleidingen mogelijk zijn met de gekozen sector/het gekozen vakkenpakket. 2 De kandidaat heeft nagegaan hoe lang de gekozen vervolgopleiding duurt. 3 De kandidaat heeft nagegaan voor de gekozen vervolgopleiding wat de stagemogelijkheden zijn (bij een BOL opleiding) / het aanbod is van beschikbare arbeidsplaatsen (bij een BBL opleiding). 4 De kandidaat heeft nagegaan welke beroepsmogelijkheden er zijn na afronding van de vervolgstudie. 5 De kandidaat heeft nagegaan of er na de vervolgopleiding nog specialisatiemogelijkheden / verdere opleidingen mogelijk zijn. 6 De kandidaat heeft (een) open dag/avond(en) bezocht / deelgenomen aan een excursie / iemand geïnterviewd / enquête afgenomen. Subtotaal: 0p 1p 2p pagina 14 van 15

15 Beoordeling Sectorwerkstuk onvoldoende voldoende goed score verzorging werkstuk meerdere onderdelen ontbreken *) werkstuk niet volledig *) 1p werkstuk volledig op opbouw en verzorgd *) 2p gebruik bronnen geen bronnen vermeld bronnen onvolledig vermeld 1p volledig en gevarieerd 2p poster geen poster of geen duidelijke structuur hoofdvraag, deelvragen en afbeeldingen aanwezig 1p duidelijk en goed verzorgd geheel 2p presentatie: inleiding geen introductie gebrekkige introductie 1p interesse wekken en onderwerp introduceren 2p presentatie: middenstuk Onsamenhangend gebrekkige beantwoording van hoofdvraag 3p Duidelijke beantwoording van hoofdvraag m.b.v. deelvragen 5p presentatie: slot geen afsluiting gebrekkige afsluiting 1p Duidelijke afsluiting en aangeven wat er van geleerd is 2p wijze van presenteren moeilijk te verstaan, leest veel voor, kijkt examinatoren niet aan wijze van presenteren laat te wensen over 3p duidelijk, plezierig om naar te luisteren 5p vragen n.a.v. presentatie vragen worden niet of nauwelijks beantwoord; onvoldoende beheersing onderwerp vragen worden oppervlakkig beantwoord; voldoende beheersing van het onderwerp 3p vragen worden adequaat beantwoord, kandidaat beheerst het onderwerp 5p Subtotaal: *) 1. het sectorwerkstuk moet gemaakt worden in de Nederlandse taal; 2. gebruik gemaakt van titelpagina / voorblad sectorwerkstuk; 3. inhoudsopgave en paginanummering aanwezig; 4. inleiding met hoofdvraag en waarom het onderwerp gekozen is; 5. plan van aanpak en logboek; 6. beantwoorden van hoofdvraag en deelvragen; 7. verslag van enquête, interview of bezoek aan een bedrijf of instelling; Het afnemen van een enquête of interview of het bezoek aan een bedrijf of instelling is een voorwaarde om te kunnen slagen. 8. eigen mening/conclusie over wat er van geleerd is. Opmerking: Om te slagen voor Oriëntatie op leren en werken en het Sectorwerkstuk dient de kandidaat voor het onderdeel Sectorwerkstuk minimaal 13 punten te scoren. omzetting score Oriëntatie op leren en werken en Sectorwerkstuk totaalscore eindoordeel Oriëntatie op leren en werken ontbreekt niet afgerond 0 20 punten niet afgerond punten voldoende punten goed pagina 15 van 15

16 pagina 16 van 15