SAMEN STERK. Handel in Voedingswaren. Sociale gids

Transcriptie

1 SAMEN STERK ABVV HORVAL Federaal Secretariaat Cellebroersstraat Brussel Tel. : 02/ Fax : 02/ horval@horval.be Website : Handel in Voedingswaren Handel in Voedingswaren Sociale gids

2 Redactie: C. Hautekeur Layout: Studio A4 - studioa4@skynet.be Verantwoordelijke uitgever: T. Cornu Cellebroersstraat 18 te 1000 Brussel In deze brochure wordt met werknemer de mannelijke en vrouwelijke werknemers bedoeld. Ondanks alle zorg die aan deze uitgave is besteed, blijven vergissingen mogelijk. Uitgever en auteur kunnen daarvoor geen aansprakelijkheid aanvaarden. Op basis van deze brochure kan geen enkel recht geëist worden. De enige basis daarvoor wordt gevormd door de regelgevende teksten.

3 Voorwoord Met deze sociale gids willen wij u beter informeren over uw rechten. Op een bondige manier geven wij hierna een overzicht van de belangrijkste bepalingen van toepassing in de sector Handel in Voedingswaren. Onze vorige brochure dateert van De belangrijkste wijzigingen zijn het resultaat van het sectoraal akkoord De inhoud van dit akkoord hebben we al beknopt toegelicht in een informatiebrochure. Toch vinden we het nodig om de bestaande en de nieuwe akkoorden nog eens op een rijtje te zetten, aangevuld met de belangrijkste en aanverwante bepalingen van de algemene wetgeving. Met de term arbeider wordt in deze brochure verwezen naar personen van beide geslachten. Minimumbepalingen Deze brochure behandelt een reglementering die soms zeer complex is. Het is dan ook mogelijk dat een aantal specifieke gevallen niet aan bod komt. Bovendien zijn het slechts minimumbepalingen. In heel wat bedrijven werden ondernemingsakkoorden afgesloten en gelden gunstiger loon- en arbeidsvoorwaarden. In geval van twijfel of voor bijkomende informatie kunt u terecht bij uw syndicaal afgevaardigde of uw gewestelijke afdeling ABVV HORVAL. Voor wie is deze brochure bedoeld? Voor iedereen die zich vragen stelt over de sociale reglementering in de sector handel in voedingswaren. 1

4 Voor de syndicaal afgevaardigden, voor de mandatarissen voor Preventie en Bescherming op het Werk en voor de leden van de Ondernemingsraad die, om de belangen van de arbeiders te kunnen verdedigen in het bezit zijn van een gemakkelijk toegankelijk document. Wenst u meer informatie. Neem contact met ons op! Bepaalde bedragen die vermeld worden in deze brochure zijn gekoppeld aan de levensduurte of andere wijzigende elementen. Wij kunnen helaas onze brochure niet permanent bijwerken. Volg voor actualisering van uw informatie onze bladzijde in De Nieuwe Werker, surf naar onze web site of raadpleeg voor meer algemene informatie de ABVV webpagina De gewestelijke afdelingen van ABVV HORVAL bevinden zich ook in uw buurt. Daar kunt u steeds terecht voor bijkomende inlichtingen, actuele bedragen, deskundig advies en concrete hulp. De nodige contactadressen en telefoonnummers vindt u terug aan het einde van deze brochure. 2

5 Inhoudstafel ABVV HORVAL 1. Wat doet ABVV HORVAL? 7 2. De vertegenwoordiging van de arbeiders in de sector 9 3. De vertegenwoordiging van de arbeiders in de onderneming 12 DEEL I: CLASSIFCATIE, LONEN, PREMIES, VERGOEDINGEN EN BESTAANSZEKERHEID 1. Classificatie, lonen en index Groot- en kleinhandel in voedingswaren Technische functies in de slagerij, de spekslagerij en penserij Groot- en kleinhandel in bieren en drinkwaters Premies en vergoedingen Ploegenpremie Namiddagpremie Nachtpremie Arbeid op de 6 de of 7 de dag Premie voor laatavondopeningen Koudepremie Dienstjarenpremie Eindejaarspremie Jaarlijkse premies Arbeidskledij Vervoerskosten woon-werkverkeer Eco-cheques en elektronische maaltijdcheques 43 3

6 3. Bestaanszekerheid Tijdelijke werkloosheid Collectief ontslag Langdurige ziekte Overmacht 53 DEEL II: ARBEIDSVOORWAARDEN 4. Arbeidsduur Algemene bepalingen Deeltijdse arbeid Bijzondere regeling vervoer, laden en lossen Nachtarbeid Zondagsrust Land- en tuinbouwveilingen Schorsing van de arbeidsovereenkomst Ziekte en ongeval van gemeen recht Klein verlet Onbetaald verlof om dwingende reden Adoptieverlof Opvangverlof Jaarlijkse vakantie Jeugdvakantie Seniorvakantie Feestdagen Tijdskrediet Zorgkrediet (thematische verloven) De arbeidsovereenkomst Arbeidsovereenkomst Proefperiode Einde van de arbeidsovereenkomst Outplacement Sociale documenten Nuttige wenken 104 4

7 INHOUDSTAFEL 7. Brugpensioen Leeftijd - en anciënniteitvoorwaarden Herstructureringen Ontslag van de arbeider Vervangingsplicht Inkomen van de bruggepensioneerde Tweede pensioenpijler Sociale documenten De loonfiche De individuele rekening Fiscale fiche Arbeidsreglement Bij het einde van de arbeidsovereenkomst Elektronisch versturen en opslaan van documenten 116 DEEL III: SYNDICALE PREMIE, SYNDICALE VORMING EN BEROEPSOPLEIDING 9. Syndicale premie en syndicale vorming Syndicale premie Syndicale vorming Beroepsopleiding Subsidiëring voor de ondernemingen De samenwerking met het vormingsinstituut Financiering 127 BIJLAGEN Sectorale minimumlonen 129 Publiek en privaat vervoer - tussenkomst van de werkverger 138 Adressen gewestelijke afdelingen 143 Aansluitingsformulier 145 5

8

9 ABVV HORVAL 1. Wat doet ABVV HORVAL? ABVV HORVAL verenigt zo n arbeiders uit diverse sectoren: voedingsnijverheid, horeca, handel in voedingswaren, groene sectoren, Andere Centrales zijn BBTK (Bedienden en Kaders), AC (bouw, schoonmaak, bewaking, ), TKD (textiel, kleding en diamant), BTB (transport), CMB (metaal), ACOD (openbare dienst). Het ABVV is de optelsom van al deze Centrales, goed voor 1,3 miljoen leden! Wij verdedigen en verbeteren de rechten van de werknemer op verschillende niveaus individueel, op het vlak van de onderneming, sectoraal of nationaal vlak en internationaal. Wij onderhandelen zolang het kan en strijden als het moet Waaruit bestaat onze dienstverlening? Documentatie over de sociale wetgeving, de loonschalen, de collectieve arbeidsovereenkomsten De leden raad geven en verdedigen inzake eerbiediging van de arbeidsovereenkomsten: Alleen een sterke vakbondsorganisatie kan bevoegde en gespecialiseerde raadgevers ter beschikking stellen aan haar aangeslotenen. Het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten per sector of per onderneming: 7

10 In elke sector en vele ondernemingen worden dankzij onze Centrale geregeld akkoorden gesloten. ABVV Individuele verdediging van onze leden: bij de werkgevers bij de arbeidsrechtbanken bij de openbare instellingen en de parastatalen (gezinsvergoedingen, pensioenen, werkloosheid, ziekte en invaliditeit, vakantie, arbeidsongevallen, enz...) bij de paritaire instanties Als lid : Kan u beroep doen op de werkloosheidsdienst van het ABVV, in het bijzonder voor een vlotte en snelle afhandeling van uw werkloosheids- of brugpensioendossier Hebt u recht op een syndicale premie, hierdoor wordt uw lidgeld bijna volledig terugbetaald (zie ook hoofdstuk 9) Wordt u ingeval van staking een vergoeding toegekend Wordt ons 2- wekelijks syndicaal tijdschrift De Nieuwe Werker u gratis toegestuurd en blijft u op de hoogte van de sociale actualiteit Kunt u onze website raadplegen op het internetadres: Op welke niveaus komen we tussen? De interprofessionele structuur, of het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV), is ontstaan vanuit de samenwerking tussen de Centrales. Het ABVV-interprofessioneel is vooral actief op het vlak van algemene ondersteuning, administratie, werkloosheid en algemeen beleid. Het ABVV is samengesteld uit beroepscentrales die de werknemers organiseert per economische sector, nijverheidstak of dienstenactiviteit. Binnen deze structuur is ABVV HORVAL onder meer bevoegd voor de sector Handel in Voedingswaren. 8

11 ABVV HORVAL Op Europees niveau is ABVV HORVAL vertegenwoordigd bij de EFFAT (Europese vakbond van de werknemers van de Voedingsnijverheid, Horeca en de Landbouwsector) en via het ABVV bij het interprofessioneel EVV (Europees VakVerbond). Op wereldvlak maakt onze Centrale deel uit van de UITA (Internationale unie van de werknemers van de Voedingsnijverheid) en via het ABVV bij het IVV (Internationaal VakVerbond). 2. De vertegenwoordiging van de arbeiders in de sector De sector Handel in Voedingswaren dekt een zeer brede lading. De beschrijving van al de activiteiten vinden we terug in de bevoegdheid van het paritair comité voor de Handel in Voedingswaren (PC 119) Het Paritair Comité voor de Handel in Voedingswaren Een Paritair Comité wordt in principe opgericht voor een bepaalde bedrijfstak, hier dus de Handel in Voedingswaren (PC 119). Het is samengesteld uit vertegenwoordigers van de werknemers- en werkgeversorganisaties. Het is de activiteit van de onderneming die bepaalt tot welk paritair comité de werkgever, en bijgevolg de werknemers, behoren. Het Paritair Comité voor de Handel in Voedingswaren is alleen bevoegd voor het arbeiderspersoneel, niet voor de bedienden. In deze brochure bespreken wij bijgevolg enkel de loon- en arbeidsvoorwaarden voor de arbeiders. Van zodra bepaald is onder welk Paritair Comité de werkgever valt, is iedere werkgever verplicht de algemeen verbindend verklaarde collectieve arbeidsovereenkomsten gesloten in het Paritair Comité, na te leven. 9

12 Taken van het Paritair Comité: De opdracht van het Paritair Comité bestaat erin om: collectieve overeenkomsten af te sluiten geschillen tussen werkgevers en werknemers te voorkomen of bij te leggen de Regering, de Nationale Arbeidsraad, de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven of de bedrijfsraden, op hun verzoek of op eigen initiatief, te adviseren over aangelegenheden die tot hun bevoegdheid behoren. Bovendien kan een wet andere taken aan het Paritair Comité toevertrouwen. Welke activiteiten behoren tot de bevoegdheid van het Paritair Comité voor de Handel in Voedingswaren? De activiteiten die behoren tot de bevoegdheid van dit paritair comité zijn onderverdeeld in 3 grote groepen: 1 de ondernemingen die ofwel gelijktijdig, ofwel afzonderlijk, groot- of kleinhandel drijven in producten van de voedingsnijverheid, de land- en tuinbouw, de veefokkerij, de jacht en de visvangst zonder deze producten een bewerking te doen ondergaan die meer arbeid vereist dan die welke noodzakelijk is voor de verpakking ervan; 2 de ambachtlieden die de handel drijven zoals hierboven beschreven en de producten fabriceren of verwerken die hoofdzakelijk bestemd zijn om aan de verbruiker rechtstreeks te worden verkocht; 3 de ondernemingen die ofwel gelijktijdig, ofwel afzonderlijk, groot- of kleinhandel drijven in levende dieren bestemd voor de voeding; Concreet gaat het hier over activiteiten die betrekking hebben op onder meer: De slagerij, spekslagerij, penserij De groothandel in vlees De groot- en/of kleinhandel in bier, mineraal water, limonades, vruchtensap 10

13 ABVV HORVAL De groot- en/of kleinhandel in wijn, alcoholische dranken en likeuren, behalve als er alcohol wordt gestookt De groot- en/of kleinhandel in vruchten, groenten, aardappelen, bloemen en planten De groentenmarkten en veilingen, waar landbouw-, tuinbouwen wijnbouwproducten worden verkocht De groot- en/of kleinhandel in wild, gevogelte, eieren, boter, kaas, melk en vis De veilingen waar wild, gevogelte, eieren, boter, kaas, melk en vis worden verkocht De kruidenhandel De markten De kruidenierswinkels De handel in levensmiddelen in het algemeen en in de voedingsspecialiteiten De koffiebranderij, wanneer zij een bijkomende activiteit van de handel is De handel in granen en zaden De handel in veevoeder, haver, oliekoeken en andere producten voor dierenvoeding Wanneer een depot of handelsafdeling een onderdeel is van een bedrijf uit de Voedingsnijverheid (PC 118) dan behoort dit depot ook tot het paritair comité van de voedingsnijverheid (PC 118), zelfs als het een afzonderlijke entiteit vormt. Het paritair comité is niet bevoegd voor de ondernemingen gelijkgesteld met ondernemingen die voor rekening van derden uitsluitend logistieke activiteiten uitoefenen zoals bepaald in het bevoegdheidsgebied van het Paritair Comité voor het vervoer en de logistiek, behalve als deze activiteiten een onlosmakelijk onderdeel vormen van een handelsactiviteit Wetten en collectieve arbeidsovereenkomsten De sociale basiswetgeving vindt men terug in wetten en koninklijke besluiten. Zij regelen bijvoorbeeld het arbeidscontract, de feestdagen, de jaarlijkse vakantie, enz... 11

14 Daarnaast worden er, tussen de werkgevers en vakbonden ook collectieve arbeidsovereenkomsten afgesloten op Nationaal of ondernemingsvlak. Hierin vindt men de regels inzake classificatie, lonen, eindejaarspremie, brugpensioen, syndicale premie, enz... Het toepassingsgebied van de collectieve arbeidsovereenkomsten, gesloten in het paritair comité, kunnen we opdelen in 4 grote groepen: 1 algemeen, zijnde alle deelsectoren 2 de groot- en kleinhandel in Voedingswaren 3 de technische functies in de slagerijen, de spekslagerijen en penserijen 4 de groot- en kleinhandel in bieren, drinkwaters, limonades en fruitsappen. 3. De vertegenwoordiging van de arbeiders in de onderneming In een bedrijf kunnen er twee paritaire overlegorganen zijn: de Ondernemingsraad en het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. De werknemersvertegenwoordigers worden om de vier jaar verkozen bij sociale verkiezingen. Zij zijn wettelijk beschermd tegen ontslag door de werkgever en mogen op geen enkel vlak benadeeld worden wegens hun mandaat. De Syndicale Afvaardiging is een zuiver vakbondsorgaan. Zij wordt door de vakbond zelf aangeduid. De vakbondsafgevaardigden zijn ook beschermd, maar hun bescherming wordt door C.A.O. s geregeld. In de sector Handel in Voedingswaren kan een syndicale afvaardiging (syndicale delegatie) opgericht worden in de ondernemingen met 50 werknemers (arbeiders en bedienden) en voor zover er ten minste 20 arbeiders zijn. 12

15 ABVV HORVAL Raadpleeg ook onze ABVV brochures. Ze zijn gratis verkrijgbaar bij uw plaatselijke afdeling van ABVV HORVAL en beschikbaar op de ABVV website rubriek brochures. ABVV Ook de leden die werken in bedrijven waar geen syndicale vertegenwoordiging bestaat, zoals meestal het geval is in kleine en middelgrote ondernemingen, worden door het ABVV verdedigd en bijgestaan. Onze gewestelijke afdelingen staan tot uw dienst voor alle informatie, klachten en tussenkomsten. Daartoe hebben zij diverse middelen tot hun beschikking: rechtstreekse tussenkomst bij de werkgever, tussenkomsten via sociale secretariaten of sociale fondsen, onderzoek van de Inspectie Sociale Wetten tot en met procedures voor de Arbeidsrechtbanken. 13

16

17 Classificatie, lonen, premies, vergoedingen en bestaanszekerheid Deel 1

18 16

19 Classificatie, lonen en index 1 1. Groot- en kleinhandel in voedingswaren 1.1. Wie? De arbeiders die werken in: De groot- of kleinhandel in voedingswaren (producten van de voedingsindustrie, vruchten, groenten, bloemen en planten, wijn, alcoholische dranken en likeuren en levende dieren bestemd voor de voeding) Groentemarkten en veilingen (land- en tuinbouwproducten) Kruidenierswinkels (uitgezonderd bakkerijen) Handel in zaden, granen of dierenvoeding Classificatie Groot- en kleinhandel: algemeen Het arbeiderspersoneel is ingedeeld in 5 categorieën: Categorie 1: Het personeel dat eenvoudige werkzaamheden verricht waarbij enkel eenvoudige informatie vooraf volstaat. Voorbeelden: schoonmaak; in,uit en voorverpakken van goederen; aanvullen, etiketteren, opslaan van goederen; bewaking van installaties; personeel belast met de boodschappen,... Het personeel dat werkzaamheden verricht die technische vakkundigheid, verantwoordelijkheid of behandeling van zware goederen vereisen, behoort niet tot deze categorie. 17

20 1 Categorie 2: Het personeel dat gewone werkzaamheden verricht zonder bijzondere voorafgaande kennis, waarvoor slechts een elementaire inwijding vereist is. Voorbeelden: laden lossen vrachtwagens, onderhoud en schoonmaak in open lucht, aanvullen met aantekening, in en uitpakken van omzichtig te behandelen of zware goederen, ordenen van leeggoed, wassen van flessen, Categorie 3: Het personeel dat, volgens duidelijk gegeven richtlijnen eenvoudige werkzaamheden verricht waarvoor een kennis van het werk vereist is, die wordt verworven na praktische opleiding. Voorbeelden: begeleiden van goederenvervoer, receptie van goederen, besturen van eenvoudige motorheftuigen of motortrektuigen, hulp of reserve heftruckgeleider, Categorie 4: Het personeel dat gespecialiseerde werkzaamheden verricht volgens duidelijk gegeven richtlijnen waarvoor de kennis is verworven door ervaring. Voorbeelden: verzamelen van bestellingen, besturen van een heftruck, begeleiden van goederenvervoer en incasseren, receptie en controle van goederen, besturen van voertuigen van minder dan 8 ton laadvermogen, Categorie 5: Het personeel dat gekwalificeerde arbeid verricht waarvoor tegelijkertijd zijn vereist: kennis van de stiel, aandacht, oordeel en initiatief. Voorbeelden: besturen van voertuigen van ten minste 8 ton, autovoerders ontvangers, verantwoordelijke van bottel of wasmachine, controlleur van de bestellingen in grote ondernemingen, Stielmannen of vaklui (uitbeners, metselaars, schrijnwerkers, enz ) ontvangen ten minste het loon dat in hun specifieke bedrijfstak toegepast wordt. Voor elke functie kan er een scholingstijd voorzien worden van maximum 3 maanden. Gedurende deze periode mag men het loon van de onmiddellijk lager gelegen categorie toepassen. ABVV 18

21 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX Land- en tuinbouwveilingen De arbeiders worden ingedeeld in 5 categorieën, rekening houdend met hun functie: Heftruckgeleider: De heftruckgeleider moet in categorie 4. gerangschikt worden. Gedurende de scholingsperiode mag hij in de categorie 3 gerangschikt worden. Een reserve-heftruckgeleider wordt gerangschikt in de categorie 3. 1 Sorteerder: Het personeel belast met de meest eenvoudige sorteerwerkzaamheden, zoals het verwijderen van rot fruit, of fruit met zichtbare gebreken, wordt gerangschikt in categorie 1. Het personeel belast met het sorteren volgens gespecificeerde kwaliteitscriteria zoals grootte, kleur, enz wordt geklasseerd in categorie 5. Inpakker: Het personeel belast met het inpakken van zware goederen moet gerangschikt worden in categorie 2, het overige personeel belast met het inpakken van goederen wordt gerangschikt in categorie 1. Poetsvrouw/man: De poetsvrouw of -man dient gerangschikt in categorie 1. Mecanieker: Het personeel belast met het onderhouden en het verrichten van herstellingen aan voertuigen of heftrucks, dat gekwalificeerde arbeid verricht waarvoor tegelijkertijd vereist zijn: kennis van de stiel, verworven door een bewezen ervaring of door een vakopleiding die blijkt uit een getuigschrift van vakbekwaamheid aandacht, oordeel en initiatief in het kader van de richtlijnen gegeven voor de uitvoering van dit werk. Moet in categorie 5 ingedeeld worden. 19

22 1 Frigorist: Het personeel dat verantwoordelijk is voor het deskundig koelen en conditioneren van de producten, hierin begrepen de controle op de frigo s zodat deze op juiste temperatuur en in de juiste omstandigheden bewaard worden en dat gekwalificeerde arbeid verricht waarvoor tegelijkertijd vereist zijn: kennis van de stiel, verworven door een bewezen ervaring of door een vakopleiding die blijkt uit een getuigschrift van vakbekwaamheid Aandacht, oordeel en initiatief in het kader van de richtlijnen gegeven voor de uitvoering van dit werk. Moet in categorie 5 ingedeeld worden. Keurder: De persoon die op de veiling belast is met de globale kwaliteitsbeoordeling van de producten en die een kwaliteitscategorie toekent aan een lot producten die als dusdanig zullen verkocht worden en die gekwalificeerde arbeid verricht, waarvoor tegelijkertijd zijn vereist, kennis van de stiel verworven door een bewezen ervaring of door een vakopleiding die blijkt uit een getuigschrift van vakbekwaamheid en die initiatieven neemt in het kader van de richtlijnen die werden gegeven voor de uitvoering van het werk, moet ingedeeld worden in categorie 5. Vrachtwagenbestuurder: Het personeel belast met het besturen van voertuigen met een nuttig laadvermogen van minder dan 8 ton wordt gerangschikt in categorie 4. Het personeel belast met het besturen van voertuigen met een nuttig laadvermogen van meer dan 8 ton wordt gerangschikt in categorie 5. Magazijnier: De persoon die verantwoordelijk is voor het magazijn en die belast is met de receptie van het leeggoed en het inpakmateriaal en het controleren van de hoeveelheid en de kwaliteit ervan, moet in categorie 4 geklasseerd worden. 20

23 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX Wanneer een arbeider functies uitoefent die in verschillende categorieën zijn voorzien (polyvalentie) dient daarmee rekening te worden gehouden bij de vaststelling van het loon. Wanneer een arbeider een collega moet vervangen die een functie uitoefent van een hogere categorie, dient daarmee rekening gehouden bij de vaststelling van het loon voor de periode van vervanging Lonen Indexkoppeling Zowel de minimumlonen als de werkelijk uitbetaalde lonen worden aangepast aan de indexevolutie. In de sector Handel in voedingswaren geldt een indexsysteem op vaste datum, nl. de eerste januari van elk jaar. Daartoe wordt het 4 maandelijks gemiddelde van het gezondheidsindexcijfer van de maand december van het jaar voordien gedeeld door het indexcijfer van de maand december van twee jaar voordien. De geïndexeerde bedragen worden afgerond op twee cijfers. Indien de inflatie van de gezondheidsindex tussen januari 2012 en juni 2012 meer dan 2 % bedraagt vindt er op 1 juli 2012 een tussentijdse indexering plaats. Op 1 januari 2013 wordt de jaarlijkse indexering toegepast na aftrek van de eventuele tussentijdse indexering. Wanneer gelijktijdig een conventionele verhoging en een indexering moet worden toegepast, wordt eerst de indexering berekend en vervolgens de voorziene verhoging. 21

24 Minimumlonen en loonprogrammatie 1 De sectorale minimumlonen worden vastgesteld in collectieve arbeidsovereenkomsten. Minimumlonen De sectorale minimumlonen zijn van toepassing op de arbeiders van ten minste 18 jaar. Voor de jongeren geldt een specifiek jongerenbarema (zie verder). Zonder ondernemingsakkoord voor De sectorale minimumlonen (baremalonen) zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. De reële lonen zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. Ondernemingsakkoord voor Deze enveloppe kan in de ondernemingen op een gelijkwaardige manier worden ingevuld onder de vorm van nieuwe voordelen of een verbetering van de bestaande voordelen. Dit dient te gebeuren door een bedrijfsakkoord dat hierover gesloten wordt voor 31 oktober De omzetting van deze verhoging mag niet tot gevolg hebben dat de sectorale minimumlonen niet meer gegarandeerd zouden zijn. In heel wat bedrijven is men er dankzij de inzet van onze syndicaal afgevaardigden en onder impuls van de ABVV secretarissen in geslaagd om verbeterde ondernemingsbarema s in te voeren. Vraag hierover meer uitleg aan je ABVV delegee. ABVV Dienstjarenpremie Vanaf 4 jaar dienst in de onderneming hebt u recht op een premie die toegevoegd wordt aan het loon. Deze premie moet berekend worden op het effectief betaalde loon en bedraagt: 4 tot < 8 jaar anciënniteit 1% 8 tot < 12 jaar anciënniteit 2% meer dan 12 jaar anciënniteit 3% 22

25 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX Jongerenbarema De jonge arbeiders hebben vanaf 1 januari 2012 recht op een percentage van het loon van de arbeiders van 21 jaar, uitgezonderd studenten, leerlingen en stagiaires: 20 jaar 100,00 % 19 jaar 100,00 % 18 jaar 100,00 % 17 jaar 77,50 % 14 tot 16 jaar 70,00 % 1 2. Technische functies in de slagerij, de spekslagerij en de penserij 2.1. Wie? We bespreken in dit hoofdstuk enkel de arbeiders die een technische functie uitoefenen in de slagerij, de spekslagerij of de penserij. Onder die term worden functies bedoeld die te maken hebben met de eigenlijke vleesbewerking, andere functies (bv schoonmaak) vallen onder groot- en kleinhandel in voedingswaren Classificatie Er bestaat tot op heden geen onderverdeling in taken en functies die werden opgenomen in een collectieve arbeidsovereenkomst voor de sector. Mogelijk is er wel een beroepsindeling op het vlak van uw onderneming. Raadpleeg uw ABVV vakbondsafgevaardigde voor bijkomende informatie. ABVV 2.3. Lonen Indexkoppeling Zowel de minimumlonen als de werkelijk uitbetaalde lonen worden aangepast aan de indexevolutie. In de sector geldt een indexsysteem op vaste datum, nl. de eerste januari van elk jaar. 23

26 1 Daartoe wordt het 4 maandelijks gemiddelde van het gezondheidsindexcijfer van de maand december van het jaar voordien gedeeld door het indexcijfer van de maand december van twee jaar voordien. De geïndexeerde bedragen worden afgerond op twee cijfers. Indien de inflatie van de gezondheidsindex tussen januari 2012 en juni 2012 meer dan 2 % bedraagt vindt er op 1 juli 2012 een tussentijdse indexering plaats. Op 1 januari 2013 wordt de jaarlijkse indexering toegepast na aftrek van de eventuele tussentijdse indexering. Wanneer gelijktijdig een conventionele verhoging en een indexering moet worden toegepast, wordt eerst de indexering berekend en vervolgens de voorziene verhoging. Minimumlonen en loonprogrammatie De sectorale minimumlonen worden vastgesteld in collectieve arbeidsovereenkomsten. De minimumlonen omvatten alle premies en conventionele voordelen overeengekomen op ondernemingsvlak, met uitzondering van de sectorale premies. Minimumlonen De sectorale minimumlonen worden bepaald in functie van: de leeftijd (zie jongerenbarema) de jaren praktijk in het vak de anciënniteit in de onderneming Voor de hulpfuncties in de slagerij (slagerijvoorbereiders) geldt een specifieke regeling (zie verder). Wat wordt nu beschouwd als jaren praktijk? De jaren dienst in een technische slagerij-, spekslagerij- of penserijfunctie, gerealiseerd in één of meerdere ondernemingen; 24

27 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX De jaren vakopleiding onder een door het ministerie van Middenstand gehomologeerde overeenkomst; Twee derde van de studiejaren in een dagberoepsschool of centrum voor deeltijds onderwijs (minimum halftijds), door een getuigschrift bevestigd; 1 De helft van de studiejaren in een avond- of zondagberoepsschool, door een getuigschrift bevestigd. Hulpfuncties in de slagerij (slagervoorbereiders) Voor de arbeiders die hoofdzakelijk de hulpfuncties in de slagerij uitvoeren, met uitsluiting van de technische slagerij-, spekslagerij en penserijfuncties, geldt een specifieke regeling. Met hulpfuncties in de slagerij of slagerijvoorbereiders worden de arbeiders bedoeld die slechts in uitzonderlijke gevallen deelnemen aan de verkoop en die volgende taken uitvoeren: - de bereiding en de voorstelling van specialiteiten zoals gehakt vlees, gemarineerd vlees, worsten, bereide gerechten; - de ontvangst van de producten en het uitvoeren van een controle inzake het gewicht, de hoeveelheid, de verpakking en de uitwendige voorstelling; - de rotatie van de producten volgens een passende rangschikking; - het respect voor de normen van de onderneming (H.A.C.C.P., veiligheid ); - de schoonmaak van o.a. het atelier en de toonbank; - de schoonmaak van het gebruikte materiaal (machines, gereedschap, etiketten ) en de vaat; - het sorteren van het afval in de verschillende vuilnisbakken; - Deze slagerijvoorbereiders hebben recht op een percentage van de minimumuurlonen van de arbeiders die technische slagerij-, spekslagerij en penserijfuncties uitoefenen, zonder dat dit echter mag leiden tot een lager uurloon dan voorzien in categorie 1: 25

28 1 - bij de aanwerving en gedurende het eerste jaar: 90 % van het barema op de leeftijd van 21 jaar en met 0 jaar praktijk; - na 1 jaar: 100 % van het barema op de leeftijd van 21 jaar en 0 jaar praktijk. Deze arbeiders hebben eveneens recht op de dienstjarenpremie: - na 4 jaar: + 1 % (0 jaar praktijk); - na 8 jaar: + 2 % (0 jaar praktijk); - na 12 jaar: + 3 % (0 jaar praktijk). Minimumlonen De sectorale minimumlonen zijn van toepassing op de arbeiders van ten minste 18 jaar. Voor de jongeren geldt een specifiek jongerenbarema (zie verder). Ondernemingsakkoord voor De sectorale minimumlonen (baremalonen) zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. De reële lonen zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. Zonder ondernemingsakkoord voor Deze enveloppe kan in de ondernemingen op een gelijkwaardige manier worden ingevuld onder de vorm van nieuwe voordelen of een verbetering van de bestaande voordelen. Dit dient te gebeuren door een bedrijfsakkoord dat hierover gesloten wordt voor 31 oktober De omzetting van deze verhoging mag niet tot gevolg hebben dat de sectorale minimumlonen niet meer gegarandeerd zouden zijn. In heel wat bedrijven is men er dankzij de inzet van onze syndicaal afgevaardigden en onder impuls van de ABVV secretarissen in geslaagd om verbeterde ondernemingsbarema s in te voeren. Vraag hierover meer uitleg aan je ABVV delegee. ABVV 26

29 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX Dienstjarenpremie Vanaf 4 jaar dienst in de onderneming hebt u recht op een premie die toegevoegd wordt aan het loon. Deze premie moet berekend worden op het effectief betaalde loon en bedraagt: 4tot<8jaaranciënniteit: 1% 8 tot < 12 jaar anciënniteit: 2% meer dan 12 jaar anciënniteit: 3% 1 Jongerenbarema De jonge arbeiders hebben vanaf 1 januari 2012 recht op een percentage van het loon van de arbeiders van 21 jaar, uitgezonderd studenten, leerlingen en stagiaires: 20 jaar 100,00 % 19 jaar 100,00 % 18 jaar 100,00 % 17 jaar 77,50 % 14 tot 16 jaar 70,00 % 3. Groot- en kleinhandel in bieren en drinkwaters 3.1. Wie? De arbeiders die werken in een groot- en/of kleinhandel in: Bier Mineraalwater Limonade Vruchtensap 3.2. Classificatie De arbeiders worden in vier categorieën ingedeeld: Categorie 1 - Ongeschoolden Arbeiders die eenvoudig werk verrichten dat meestal bestaat uit de behandeling van of de deelneming aan fragmentarisch en rudimentair werk onder leiding van arbeiders van de hogere 27

30 categorieën. Al deze eenvoudige werkzaamheden vereisen geen enkele aanpassingsperiode. 1 Voorbeelden: koermannen ( vrouwen), arbeiders belast met gewoon magazijnwerk, gewone flessenwassers, pakkettenmaak(st)ers, help(st)ers klaarmaak(st)ers van bestellingen, etiketteerd(st)ers bekleed(st)ers,enz Categorie 2 - Eenvoudig gespecialiseerde Arbeiders die eenvoudig werk verrichten dat slechts een minieme inwijding vereist, alsmede degenen die een eenvoudige machine bedienen. Voorbeelden: verdelers collimakers, aftappers, inpakkers, wassers met machine, aftrekkings stoppers met machine, begeleiders, bezorgers, dragers van zware lasten, filtreerders, spoelsters met machine, inpak(st)er verzend(st)er, arbeiders voor zware arbeid, klaarmaak(st)er van bestellingen, etiketteerd(st)er bekleed(st)er, enz Categorie 3 - Volledig gespecialiseerden Arbeiders die het algemeen werk van eender welk vak, dat geen methodische opleiding vergt, verrichten en die niet de kennis of de algemene opleiding van een beroep, dat in de categorie van de geschoolden opgenomen is, bezitten maar toch tot voldoening van de onderneming bepaalde werkzaamheden van dit beroep uitvoeren. Voorbeelden: voorbereiders van bestellingen, voerlui, begeleiders incasseerders, autovoerders niet mecaniciens die voertuigen besturen met minder dan 8 ton laadvermogen, enz Categorie 4 - Geschoolden Arbeiders die de algemene kennis van een geschoold vak bezitten, verkregen hetzij door de praktijk, hetzij door vakonderwijs, dat door een getuigschrift van vakbekwaamheid bevestigd is en die in de uitoefening van hun vak aan de behoeften van de onderneming voldoen. Voorbeelden: autovoerders die herstellingen van een zekere complexiteit verrichten, autovoerders incasseerders, autovoerders niet mecaniciens die voertuigen besturen met 8 ton laadvermogen en meer, enz 28

31 CLASSIFICATIE, LONEN EN INDEX Stielmannen of vaklui (metselaars, mecaniciens, schrijnwerkers, enz ) ontvangen ten minste het loon dat in hun specifieke bedrijfstak toegepast wordt Lonen 1 Indexkoppeling Zowel de minimumlonen als de werkelijk uitbetaalde lonen worden aangepast aan de indexevolutie. In de sector geldt een indexsysteem op vaste datum, nl. de eerste januari van elk jaar. Daartoe wordt het 4 maandelijks gemiddelde van het gezondheidsindexcijfer van de maand december van het jaar voordien gedeeld door het indexcijfer van de maand december van twee jaar voordien. De geïndexeerde bedragen worden afgerond op twee cijfers. Indien de inflatie van de gezondheidsindex tussen januari 2012 en juni 2012 meer dan 2 % bedraagt vindt er op 1 juli 2012 een tussentijdse indexering plaats. Op 1 januari 2013 wordt de jaarlijkse indexering toegepast na aftrek van de eventuele tussentijdse indexering. Wanneer gelijktijdig een conventionele verhoging en een indexering moet worden toegepast, wordt eerst de indexering berekend en vervolgens de voorziene verhoging. Minimumlonen en loonprogrammatie De sectorale minimumlonen worden vastgesteld in collectieve arbeidsovereenkomsten. Minimumlonen De sectorale minimumlonen zijn van toepassing op de arbeiders van ten minste 18 jaar. Voor de jongeren geldt een specifiek jongerenbarema (zie verder). De minimumlonen omvatten alle premies en conventionele voordelen overeengekomen op ondernemingsvlak, met uitzondering van de sectorale premies. 29

32 1 Ondernemingsakkoord voor De sectorale minimumlonen (baremalonen) zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. De reële lonen zullen op 1 januari 2012 met 0,3 % worden verhoogd. Zonder ondernemingsakkoord voor Deze enveloppe kan in de ondernemingen op een gelijkwaardige manier worden ingevuld onder de vorm van nieuwe voordelen of een verbetering van de bestaande voordelen. Dit dient te gebeuren door een bedrijfsakkoord dat hierover gesloten wordt voor 31 oktober De omzetting van deze verhoging mag niet tot gevolg hebben dat de sectorale minimumlonen niet meer gegarandeerd zijn. In heel wat bedrijven is men er dankzij de inzet van onze syndicaal afgevaardigden en onder impuls van de ABVV secretarissen in geslaagd om verbeterde ondernemingsbarema s in te voeren. Vraag hierover meer uitleg aan je ABVV delegee. ABVV Dienstjarenpremie Vanaf 4 jaar dienst in de onderneming hebt u recht op een premie die toegevoegd wordt aan het loon. Deze premie moet berekend worden op het effectief betaalde loon en bedraagt: 4 tot < 8 jaar anciënniteit 1% 8 tot < 12 jaar anciënniteit 2% meer dan 12 jaar anciënniteit 3% Jongerenbarema De jonge arbeiders hebben vanaf 1 januari 2012 recht op een percentage van het loon van de arbeiders van 21 jaar, uitgezonderd studenten, leerlingen en stagiaires: 20 jaar 100,00 % 19 jaar 100,00 % 18 jaar 100,00 % 17 jaar 77,50 % 14 tot 16 jaar 70,00 % 30

33 Premies en vergoedingen 2 1. Ploegenpremie ENKEL VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS Een premie gelijk aan een uurtoeslag van 0,20 a wordt toegekend voor de arbeid geleverd in ploegen. In bepaalde ondernemingen geldt een hogere premie volgens ondernemingscao s. De ploegenpremie wordt vanaf 1 juli 2012 verhoogd tot 0,22 a. Behalve wanneer anders voorzien wordt in het arbeidsreglement, worden de arbeidsuren van de ploegen als volgt vastgesteld: voor de morgenploeg, van 6 tot 14 uur; voor de namiddagploeg, van 14 tot 22 uur. Behoudens gunstigere regelingen op ondernemingsvlak, zijn deze premies niet van toepassing voor de uren waarvoor de arbeiders de namiddagpremie, premies voor nachtarbeid of laatavondopeningen genieten. ENKEL VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOR: - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ De arbeiders, tewerkgesteld in een arbeidsregeling die twee ploegen voorziet, een morgen- en namiddagploeg, hebben recht op een premie die overeenstemt met 10 % van het loon. 31

34 2. Namiddagpremie ENKEL VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS 2 Een namiddagpremie gelijk aan een uurtoeslag van 0,20 wordt toegekend voor de uren vanaf 14 uur voor de prestaties die aanvangen vanaf 13 uur. De namiddagpremie wordt vanaf 1 juli 2012 verhoogd tot 0,22 a. In bepaalde ondernemingen geldt een hogere premie of gunstiger modaliteiten volgens ondernemingscao s. Behoudens gunstigere regelingen op ondernemingsvlak, zijn deze premies niet van toepassing voor de uren waarvoor de arbeiders een ploegenpremie, premies voor nachtarbeid of laatavondopeningen genieten. 3. Nachtpremie VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS De arbeiders tewerkgesteld in de groot- en kleinhandel in voedingswaren hebben recht op een premie van 30 % op het loon voor de arbeid gepresteerd tijdens de nacht. Deze toeslag wordt niet betaald voor de uren die al recht geven op een toeslag voor overuren en ook niet aan nachtwakers. 32

35 PREMIES EN VERGOEDINGEN 4. Arbeid op de 6 e of 7 e dag VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS In bepaalde omstandigheden kan het Paritair Comité de arbeid op de 6 e of 7 e dag toestaan. In dit geval hebben de arbeiders recht op een toeslag van 25 % boven op het normaal loon. 2 De normale werkweek loopt, behoudens afwijkende bepaling in een ondernemingscao of het arbeidsreglement, van maandag tot vrijdag. In beginsel geeft de zaterdag recht op een extra verloning van 25 %. Het feit dat de arbeidsovereenkomst wordt geschorst (inhaalrust, feestdag, ziekte, vakantie, ) op één van de normale werkdagen van de week doet hieraan geen afbreuk. Deze premie kan eventueel gecumuleerd worden met overurentoeslag. 5. Premie voor laatavondopeningen VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS Een supplement van 35 % wordt toegekend voor de werkprestaties na 19u in de verkoopsinstellingen toegankelijk voor de kopers en die meer dan 30 personen (per technische eenheid) tewerkstellen, welke ook de verkoopskarakteristieken zijn van deze instellingen. 33

36 6. Koudepremie 2 VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS De arbeiders die gewoonlijk in koelruimten en/of koelwagens tewerkgesteld zijn, hebben recht op een toeslag op hun werkelijk betaalde uurloon. Deze toeslag bedraagt: 2%in de koelruimten met een temperatuur van 5 C tot minder dan 8 C 5%indien de temperatuur in de koelkamers of -wagens lager ligt dan 5 C 10 % in de koelkamers voor diepvriesproducten of wagens voor diepvriesproducten. Deze toeslag is verschuldigd voor elk uur waarin in deze omstandigheden gewerkt wordt. Onder gewoonlijk dient men te verstaan dat het werk verricht in de koelruimte of de koelwagen inherent verbonden is aan de functie, d.w.z. dat het een terugkerend onderdeel is van de taak. De premie geldt tevens wanneer de functie niet noodzakelijk een permanent werk in de koelkamer of koelwagen vereist, maar wanneer het werk uitgevoerd wordt met regelmatige tussenpozen of tijdelijk in de koelruimte of koelwagen. Uitzonderlijke kortdurende passages in gekoelde ruimte, geven daarentegen geen aanleiding tot de toeslag. De sociale partners verbinden er zich toe om binnen het kader van een werkgroep de praktische problemen te behandelen die zich stellen betreffende de toepassing van de koudepremie. De werkgroep zal zijn conclusies neerleggen voor 31 december ABVV 34

37 PREMIES EN VERGOEDINGEN 7. Dienstjarenpremie VAN TOEPASSING OP DE VOLGENDE SECTOREN: - GROOT- EN KLEINHANDEL IN VOEDINGSWAREN - SLAGERIJ, SPEKSLAGERIJ EN PENSERIJ - GROOT- EN KLEINHANDEL IN BIEREN EN DRINKWATERS Vanaf 4 jaar dienst in de onderneming hebt u recht op een premie die toegevoegd wordt aan het loon. Deze premie moet berekend worden op het effectief betaalde loon en bedraagt: 2 4tot<8jaaranciënniteit: 1% 8 tot < 12 jaar anciënniteit: 2% meer dan 12 jaar anciënniteit: 3% 8. Eindejaarspremie 8.1. Voor wie? Voor de arbeiders met minstens drie maanden al dan niet ononderbroken dienst in de onderneming en die: in dienst zijn op 31 december of voor 31 december werden afgedankt (behalve dringende reden) of de onderneming verlaten omwille van: brugpensioen, pensioen, invaliditeit, einde startbaanovereenkomst, beëindigen contract bepaalde duur, zware fout van werkgever of overmacht. Tijdskrediet, paliatief verlof, verlof voor verzorging van een zwaar zieke en ouderschapsverlof worden eveneens beschouwd als zijnde in dienst maar deze periodes worden niet gelijkgesteld met effectieve prestaties behoudens ondernemingscao. 35

38 Hebben eveneens recht: 2 de arbeiders met één jaar anciënniteit die de onderneming vrijwillig verlaten in de loop van het jaar de seizoenarbeiders die minstens drie maanden dienst hebben in dezelfde onderneming in het betrokken jaar (niet noodzakelijk opeenvolgende maanden) de schoolverlaters die in dienst zijn getreden binnen de vier maanden die volgen op het einde van hun studies. Voor uitzendkrachten geldt een specifieke regeling. Raadpleeg uw plaatselijke afdeling van ABVV HORVAL. ABVV 8.2. Bedrag Volledige premie Voor wie het volledige kalenderjaar heeft gewerkt, is de premie gelijk aan 164,66 uren normaal loon (38 urenweek). Gedeeltelijke premie Dit is 1/12 de van de volledige premie per volledige maand dienst. Onder een maand wordt verstaan een ononderbroken periode van 30 kalenderdagen (28/29 in februari). De deeltijdse arbeiders ontvangen een premie in verhouding tot het aantal gewerkte uren. Gelijkgestelde dagen Een aantal niet gewerkte dagen worden toch meegerekend als gepresteerde dagen, zo onder meer: Jaarlijkse vakantie Wettelijke feestdagen Klein verlet Ziekte gedekt door gewaarborgd loon Ziekte of ongeval (maximum 12 maanden) Beroepsziekte en arbeidsongeval 36

39 PREMIES EN VERGOEDINGEN Zwangerschapsverlof en verwijdering van zwangere vrouw wegens medische redenen Vaderschaps- en adoptieverlof (7 dagen) Uitoefening openbaar mandaat Uitoefening syndicaal mandaat Syndicale vorming Staking of lock-out onder welbepaalde voorwaarden Tijdelijke werkloosheid Behoudens ondernemingscao geven de periodes tijdskrediet geen recht op gelijkstelling inzake eindejaarspremie Uitbetaling voor de arbeiders in dienst op 31 december: in de tweede helft van de maand december voor de andere arbeiders: op het ogenblik dat zij de onderneming verlaten. Indien u als arbeider twijfelt over het bedrag van de premie, neemt u best contact op met uw syndicaal afgevaardigde of plaatselijke afdeling van ABVV HORVAL. ABVV De eindejaarspremie kan op ondernemingsvlak zijn omgezet in andere voordelen die een gelijkwaardige compensatie verzekeren. Raadpleeg je syndicaal afgevaardigde voor bijkomende informatie. 9. Jaarlijkse premies 9.1. Kerstpremie Voor wie? Voor alle arbeiders die minstens één maand anciënniteit hebben in het jaar waarin de premie wordt betaald. 37

40 Bedrag Volledige premie De premie bedraagt 106,33 voor de voltijdse arbeiders die werden tewerkgesteld gedurende het hele kalenderjaar waarin de premie betaald wordt. 2 Gedeeltelijke premie Voor de andere arbeiders bedraagt de premie 1/12 de van het voornoemd bedrag per volle maand arbeidsprestatie in de loop van het jaar waarin de premie betaald wordt (onder maand wordt verstaan een ononderbroken periode van 30 kalenderdagen, 28 of 29 in februari). De deeltijdse arbeiders ontvangen een premie naar verhouding van het aantal gepresteerde uren. Uitbetaling De premie wordt uitbetaald in de tweede helft van de maand december. In sommige ondernemingen werd de jaarlijkse premie reeds opgenomen in het loon en moet deze bijgevolg niet meer op jaarbasis uitbetaald worden Koopkrachtpremies Voor wie? Aan de arbeiders in de ondernemingen met 50 werknemers of meer. Bedrag In januari kan een jaarlijkse koopkrachtpremie toegekend worden van 74,43 en één van 156,77. Het bedrag van de premie (met inbegrip van enkel en dubbel vakantiegeld) stemt overeen met een voltijdse tewerkstelling gedurende 12 maanden. Deeltijdse werknemers en arbeiders die geen prestaties kunnen 38

41 PREMIES EN VERGOEDINGEN bewijzen tijdens het volledige refertejaar (1 januari tot 31 december van het vorige kalenderjaar), ontvangen een premie naar verhouding tot hun prestaties. De premie wordt toegekend volgens de modaliteiten van de eindejaarspremie. Een of beide premies kunnen op het vlak van de onderneming worden omgezet in andere voordelen, mits ondernemings CAO. Dus steeds je syndicaal afgevaardigde of het plaatselijk secretariaat van het ABVV raadplegen. ABVV Arbeidskledij De werkkledij (of arbeidskledij) is hetzij een overall, hetzij een pak bestaande uit een broek en een jas of windpak, hetzij een kiel of stofjas, bestemd om te vermijden dat de arbeider zich vuil maakt door de aard van zijn activiteiten en die niet beschouwd wordt als beschermingskledij (In de handel in voedingswaren werden er CAO s gesloten met betrekking tot specifieke bepalingen inzake beschermingskledij). De werkkledij moet: alle veiligheids-, gezondheids-, en kwaliteitswaarborgen bieden; aangepast zijn aan de te voorkomen risico s, zonder zelf een toegenomen risico in te voeren; aangepast zijn aan de eisen voor het uitoefenen van de activiteiten door de arbeider en aan de geldende arbeidsvoorwaarden; rekening houden met de ergonomische eisen; aangepast zijn aan de maten van de arbeiders; vervaardigd zijn uit niet-allergeen materiaal; en slijtvast, niet scheurbaar en aangepast aan de seizoenen zijn. Bij keuze van de werkkledij moet de preventieadviseur en het CPBW (of syndicaal afvaardiging bij gebrek aan CPBW) worden betrokken. 39

42 10.1. Wettelijke verplichting De werkgever moet de werkkledij verschaffen en hij blijft dan ook de eigenaar van de kledij. 2 De werkgever moet ook op zijn kosten zorgen voor de reiniging, de herstelling en het onderhoud (in de normale staat van gebruik) en voor de tijdige hernieuwing van de werkkledij. In geen geval mag de werkgever de arbeider toelaten zelf de werkkledij aan te kopen, te reinigen, te herstellen, te onderhouden of te vernieuwen, zelfs indien de werkgever de kosten die de arbeider daardoor zou maken deels of volledig zou vergoeden. Het is bovendien verboden om de werkkledij naar huis mee te nemen, tenzij: de activiteiten van die arbeider op verschillende arbeidsplaatsen uitgeoefend worden; het verbod om organisatorische redenen niet uitvoerbaar is; en de werkkledij geen risico vormt voor de gezondheid van de arbeider en diens directe omgeving Kostprijs De kost voor de werkgever wordt per gewerkte arbeidsweek geschat op: 3,42 a voor het leveren van de arbeidskledij 3,42 a voor het onderhoud en wassen Het is niet voldoende dat de werkgever deze bedragen zou uitbetalen in ruil voor de werkkledij. Hij moet die daadwerkelijk leveren en onderhouden. Vergeet niet de arbeidskledij op te eisen terwijl je werkt! Achteraf is het immers niet zo eenvoudig om aan te tonen dat de werkgever in gebreke is gebleven. ABVV 40

43 PREMIES EN VERGOEDINGEN 11. Vervoerskosten woon-werkverkeer De werkgever komt financieel tussen in de verplaatsingskosten van de arbeider van thuis naar het werk, zowel voor de arbeiders woonachtig in België als de grensarbeiders. Het bedrag van de terugbetaling wordt vastgesteld op basis van het aantal afgelegde kilometers en het gebruikte vervoermiddel. Onder afgelegde kilometers wordt steeds de enkele afstand bedoeld, dus niet de afstand heen én terug. U vindt in bijlage de tussenkomst van de werkgever. ABVV Openbaar vervoer Verplaatsingen per trein De werkgever komt tussen in de vervoerkosten voor zover de afstand volgens de kortste weg tussen de vertrekhalte en de aankomsthalte, 2kmofmeerbedraagt. De tussenkomst van de werkgever bedraagt gemiddeld 75 % van de prijs van de treinkaart, berekend op basis van het aantal afgelegde kilometers. Het percentage is hoger naarmate de afstand groter is. Voor deeltijdse arbeiders bestaat een afzonderlijke treinkaart, de railflex-kaart. Met de railflex-kaart kunnen deeltijdse arbeiders 5 identieke reizen heen en terug maken in een periode van 15 opeenvolgende kalenderdagen. We hernemen hierna de kostprijs en de tussenkomst van de werkgever. Ander openbaar vervoermiddel (tram, metro, bus) De tussenkomst van de werkgever is pas verplicht wanneer de afstand minimum 2kmbedraagt. Onder afstand wordt verstaan het aantal km tussen de halte van vertrek en de halte van aankomst, en dit volgens de kortste weg. Prijs is in verhouding tot de afstand Wanneer de prijs van het openbaar vervoer in verhouding staat tot de afstand, dan is de tegemoetkoming van de werkgever gelijk aan deze voor de treinkaart voor dezelfde afstand. De tussenkomst wordt echter beperkt tot 75 % van de werkelijke vervoerprijs. 41

44 2 Forfaitaire prijs Indien de vervoerkosten vast zijn, ongeacht de afstand, dan is de tegemoetkoming van de werkgever forfaitair vastgesteld op 71,8 % van de werkelijk betaalde prijs. Deze tussenkomst mag echter niet meer bedragen dan de tegemoetkoming van de werkgever in de prijs van de treinkaart voor een afstand van 7 km, zijnde 8,90 per week of 30 per maand. Combinatie van verschillende openbare vervoermiddelen Worden verschillende openbare vervoermiddelen samen gebruikt (bijvoorbeeld trein in combinatie met metro) en er is voor het gehele traject slechts één geldig vervoerbewijs, dan is de tussenkomst van de werkgever gelijk aan die voor een treinkaart voor de overeenstemmende afstand. Indien het vervoerbewijs is onderverdeeld per vervoermiddel of indien de arbeider verschillende vervoerbewijzen heeft, dan moet voor elk afzonderlijk vervoermiddel de tegemoetkoming worden berekend volgens de hierboven vastgelegde regels. Wanneer men de verschillende bedragen optelt, heeft men de tussenkomst van de werkgever voor de totale afgelegde afstand Verplaatsingen met privé-vervoermiddelen De bijdrage van de werkgever is vanaf 1 juli 2012 gemiddeld 70 % (voorheen: gemiddeld 60 %) van de prijs van de treinkaart, berekend op basis van het aantal afgelegde kilometers voor zover de afstand volgens de kortste weg minstens 2 km bedraagt. De tussenkomst wordt jaarlijks op 1 februari, automatisch aangepast aan de verhoging van de treintarieven. De werkgever kan een verklaring eisen waarbij u verzekert dat u geregeld gebruik maakt van een persoonlijk voertuig en het aantal afgelegde kilometers opgeeft. De werkgever moet u hiervoor een invulformulier voor de verklaring op eer afleveren. 42