Inleiding Ondanks het feit dat onze huid gemiddeld maar iets meer dan een halve millimeter dit is weegt zij in totaal

Transcriptie

1 Werkstuk door S woorden 16 oktober keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoud blz. -Voorwoord 3 -Inleiding 3 -Functies van de huid 4 -De opbouw van de huid 5 -Klieren van de huid 6 -Zweetklieren 6 -Talgklieren 7 -Haren 8 -Opbouw van de haar 8, 9 -Zenuwen 9 -Nagels 10 -Huideigenschappen 11 -De huidskleur 11 -Huidreliëf 11 -Huidglans 12 -Huidafwijkingen 12 -Acne vulgaris 12, 13, 14 -Behandeling 14 -Jeuk 14 -Koorts uitslag 15 -Voetschimmel 15 -Nawoord 16 -Bronvermelding 16 -Logboek 17 Voorwoord Mijn werkstuk gaat over de huid omdat ik er graag wat meer van zou willen weten. Ik wil vooral weten over hoe puistjes ontstaan. Ik verwacht om te weten te komen hoe een puistje ontstaat en wat er aan gedaan kan worden om het te verminderen. Inleiding Ondanks het feit dat onze huid gemiddeld maar iets meer dan een halve millimeter dit is weegt zij in totaal Pagina 1 van 8

2 toch meer dan 2500 gram. De huid is daarmee het zwaarste en het grootste orgaan van ons lichaam. Hoewel de huid aan de buitenkant uit dood materiaal bestaat is ze in feite bijzonder actief. De huid is in voortdurende beweging. Van binnen ;uit ontstaan er onophoudelijk nieuwe cellen. Deze woorden naar buiten toe opgeschoven, terwijl zij langzaam van gedaante veranderen. Dit proces duurt ongeveer een maand. In dit werkstuk word verteld over de lagen van de huid de klieren de haren en nagels de functies en ziektes. Functies van de huid De huid heeft verschillende functies zoals: 1 de huid is een beschermend orgaan Voorbeelden: bescherming tegen weer invloeden tegen uitdroging tegen temperatuurs invloeden tegen schadelijke stoffen tegen uv-stralingen tegen druk en wrijving. 2 de huid regelt lichaam temperatuur door het verwijden en vernauwen van haarvaten en door zweet afscheiding. 3 de huid is een zintuig tegen algemeen gevoel. 4 de huid is een uitscheiding orgaan door de werking van zweetklieren. 5 de huid vormt voor ons lichaam nuttige stoffen onder invloed van uv-straling word vitamine D gevormd. Vitamine D speelt een rol bij de botvorming. 6 de huid is een spiegel van de gezondheid een mooie huid is en teken van goede gezondheid. 7 de huid is een ademhalings orgaan. 8 de huid is een lichtregelend orgaan met deze functie word de bescherming van de huid tegen stralen bedoeld d.m.v. pigment. 9 de huid is een opnemings orgaan in de cosmetiek is deze functie van belang ivm. De opmane van cosmetische producten. De opbouw van de huid De huid heeft verschillende lagen: -De opper huid -De leder huid -Het onderhuids bindweefsel, ook wel onderhuid genoemd. De opper huid is de buitenste laag van de huid. In de opperhuid bevinden zich geen bloedvaten. De opperhuid bestaat ook weer uit 5 lagen. In de onderste laag bevind zich pigment. Deze laag bevat normale levende cellen, naar boven toe worden de cellen steeds droger en platter van vorm. De buitenste laag is de hoornlaag. Deze verandering heet verhoorningsproces. De lederhuid is opgebouwd uit dicht bindweefsel. De lederhuid bestaat uit 2 lagen. De bovenste is de papillen laag en de onderste de net laag. In de lederhuid vinden we bloed-en lymfevaten, klierweefsels (talg en zweetklieren), haren en zenuwuiteinden De onderhuid bestaat uit losmazig bindweefsel waarin veel elastische vezels zitten. Dankzij deze vezels kan Pagina 2 van 8

3 de huid over de onderlaag heen en weer bewogen worden. De functies van het onderhuids bindweefsel: a. het beïnvloed de lichaams vormen. b. het kan een opslag plaats zijn van vetten. c. het dient als bescherming tegen invloeden uit de omgeving zoals: koude druk of wrijving. d. het is een verbinding tussen de lederhuid en de onderliggende delen. Klieren van de huid Dit zijn de zweet klieren en de talgklieren. zweetklieren De zweetklieren zijn buisvormige klieren. Ze bevinden zich onder in de lederhuid. Ongeveer de grens van de lederhuid met de onderhuid. De buisvormige zweetklieren liggen in een bolletje opgerold. Via een spiraalvormig buisje komen ze uit aan het huidoppervlak. Het aantal zweetklieren is per lichaams gebied verschillend. Er zijn veel zweetklieren in de oksels aan de handpalm en voetzool. De zweetafscheiding is onder andere afhankelijk van de temperatuur en vochtigheids graad van de omringende lucht. Zweet bestaat vornamelijk uit 99% water. Vers zweet heeft bij iedereen een andere geur. De onaangename geur van zweet ontstaat door de invloed van micro organismen aan het huid oppervlak. Deze micro organisme kunnen na enkele uren een reactie veroorzaken dat iemand met sterk zwetende voeten onaangenaam kunnen ruiken. Advies is regelmatig schoon houden. De functies van de zweetklieren 1 regelen van de lichaams temeratuur. 2 beschermen tegen ziekte verwekkende bacterien 3 ondersteuning van de werking van de nieren mbt de uitscheiding van afvalstoffen 4 het instandhouden van de natuurlijke vochtigheids graat van de verhoornde dode opperhuid. De emulsie, die door zweet en talg aan het huid oppervlak wordt gevormd beschermd de hoornlaag tegen een te sterke uitdroging. Talgklieren De talgklieren zijn zak of trosvormige klieren. De talgklieren komen in grootte en in aantal in de lichaamshuid verspreid voor. We vinden ze niet overal, op sommige plaatsen zijn er geen. Ze komen samen met haren voor. Op plaatsen waar haren zijn vinden we ze rondom de haarschacht in het haarzakje. Op plaatsen, waar geen haren zijn zoals rondom het lippenrood de tepels en in de plooi bij de zijkanten van de neusvleugels vinden we wel talgkieren. Hier hebben de klieren een eigen afvoer buis in tegenstelling tot de plaatsen bij de haren waar de haarfollikels tevens als afvoerbuis van de talgklieren dienen. Aan de voetzool, handpalm, tussen de tenen en vingers zijn er geen haren en talgklieren. Ook in littekenwefsel zijn er geen talgklieren en zweetklieren en haren. De talg bestaat uit verschillend vetsubstanties zoals vetalcoholen, vet zuren, andere vetten en resten van de talgkliercellen. De functies van de talgklieren. Pagina 3 van 8

4 De talg houdt de huid en haren soepel. Het beschermt de huid tegen weersinvloeden en tegen de inwerking van stof en vuil van de omgeving. Als er te weinig talg productie is krijg je een droge huid. Als de talgklier functie te groot is spreken we van een vette huid. De werking van de talg klieren staat voor een belangrijk deel onder invloed van hormonen. Haren De haren en nagels zijn net als de huidklieren vormsels van de opperhuid. Op plaatsen waar haren en nagels gevormd worden vindt een bijzondere verhoorningsproces plaats. Na de geboorte ontwikkelen zich geen nieuwe haarzakjes meer. Opbouw van de haar Het bolle onderste deel van de haar waar in zich de haar papil zich vind is de plaats waar het haar ontstaat en groeit. A. In dwars doorsnede 1.de haar opperhuidvlies dit is de buitenste laag van het haar. 2. de haar schors, hierin bevind zich pigment. 3. het haar merg, komt alleen bij dikke en langere haren voor. In deze laag kunnen kleine luchtblaasjes ontstaan waardoor de haren grijs worden. B. In lengte richting 1. de haarschacht hieronder verstaan we het gedeelte dat boven het huid oppervlak zit. 2. haarwortel, het gedeelte van de haar dat zich in het haarzakje bevind in de huid. Het onderste deel van de haarwortel vertoont een verdikking, de haar ui, die afhankelijk van de groeifase is te zien. Het haarspiertje loopt vanaf het onderste gedeelte van het haarzakje schuin omhoog. Bij samen trekking van het haarspiertje, bijvoorbeeld bij kou of bij schrik word het haar over eind getrokken en ontstaat er kippenvel. De haarkleur ontstaat door melanine (= pigment) Zenuwen Zenuwen in de huid bevinden zich zenuw uiteinden A. tast punten. B. koude punten. C. warmte punten. D. pijn punten. De nagels Aan een nagel onderscheiden we a. de nagel plaat of nagellichaam. Dit is de eigenlijke nagel. De hardheid is te danken aan aanwezigheid van de fosforzurekalk in de nagelplaat b. het nageluiteinde. Dit is het vrije uiteinde deel van de nagelplaat dat buiten het nagelbed uitsteekt. c. het nagelbed. Dit is het weefsel onder de nagel, waarop de nagelplaat rust, te vergelijken met de lederhuid Pagina 4 van 8

5 d. nagelwortel. Dit is het begin gedeelte van het nagelbed, waaruit de nagelplaat groeit. Het halve maantje is het zichtbare gedeelte van de nagelwortel e. nagelwal. Dit is het weke gedeelte bedekt met huidweefsel, dat de nagelplaat, met uitzondering van het nagel uiteinde, omsluit. f. Nagelplooi. Dit is de plooi die word gevormd door de nagelplaat en de nagelwal. g. Nagelriem. Dit is een opperhuid dat als voortzetting van de nagelwal, vanuit de nagel plooi. Over de nagel plaat groeit h. functies van de nagels. De nagels dienen ter ondersteuning van de tastzin en ter bescherming van de vingers en van de tenen. Huideigenschappen De huidskleur De huidskleur is afhankelijk van a. de dikte van de hoornlaag b. het doorbloeding van de huid c. de hoeveelheid pigment Huidreliëf onder het huidreliëf bestaan we de tekening van de huid aan het huidoppervlak. Zelfs de meest gave huid heeft een onregelmatig huidoppervlak. Onder een loep zien we duidelijke hoogte verschillen aan de buitenzijden van de huid. Huid reliëf word veroorzaakt door: a. de huidporiën. Poriën zijn kleine openingen. De poriën, die aan het huid oppervlak het reliëf vormen, zijn openingen in de huid, waardoor de zweet en talgklieren hun afscheidings product afvoeren. Talgporiën zijn groter en vaak met het blote oog duidelijk zichtbaar. De zweet poriën zijn kleine en vaak met het blote oog niet zichtbaar. Onder schijnporiën verstaat men kleine putjes in de huid. Ze verdwijnen weer door de huid strak te trekken. Het zijn dus geen echte poriën. Een vette huid, of een ouderwordende huid die vroeger vet is gewest, herkent men aan zijn grove talgklier poriën. Bij een droge huid of bij een jonge normale huid zijn de poriën veel fijner b. de structuur van de lederhuid bij het ouder worden, worden de vezels stugger, waardoor het huidreliëf onregelmatig word. Huid glans Een jonge en vettere huid heeft een meer glanzende huid dan een oudere vaak droge huid. De huidglans is afhankelijk van a. de zweet en talg afscheiding. Door een grotere zweet en talg afscheiding zal een huid sterker gaan glimmen. b. de beharing. Het huidopper vlak van het gezicht word bedekt door donshaartjes, waardoor de huid mat lijkt. Bij het ouder worden word de beharing zwaarder en lijkt de huid doffer. c. De natuurlijke gesteldheid van de huid. Een enigszins glanzende huid is een kenmerk van een gezonde huid. Pagina 5 van 8

6 Huid afwijkingen Er zijn vele huidafwijkingen en ziektes, veroorzaakt door bacteriën, virussen, schimmels, infecties, en later gekregen afwijkingen, aangeboren afwijkingen en andere afwijkingen. Hieronder noem ik diverse ziektes waar mijn interesses naar uit gaan. De dermatologie houdt zich bezig met de ziekten van de huid. Een huidarts heet dermatoloog. Bij een huidaandoening stelt men als eerst de vraag hoe ziet de afwijking er uit en waar zit hij? Ook word er gevraagd naar bepaalde verschijnselen zoals jeuk wanneer het is begonnen of er contact met bepaalde stoffen is geweest en of er andere mensen in de omgeving het hebben. Er kan een aanvullend onderzoek worden uitgevoerd zoals bloedonderzoek of een monster wordt onder de microscoop bekeken. Acne vulgaris Acne vulgaris is de medische term voor jeugdpuistjes en word meestal acne genoemd. Acne is de meest voorkomende huid aandoening. Vrijwel iedereen krijgt in de puberteit last van acne. Bij de een blijft het beperkt tot een paar nauwelijks opvallende puistjes, bij de ander word het een zeeruitgebreide huidaandoening die ook veel psychische problemen kan veroorzaken. Acne is een aandoening van de talgklieren die zich op verschillende manieren kan laten zien en gevolgen heeft. Het treed meestal op in de puberteit en geneest geleidelijk tussen het 20ste en 30ste levensjaar. In de tussentijd ziet men perioden van verergeren van de aandoening en periode waar hat beter gaat. De afwijking komt alleen voor op plaatsen waar talgklieren zijn, in het gezicht op de borst rug en schouders. Het ontstaat door een combinatie van verschillende factoren. In de meeste gevallen begint acne in de puberteit onderinvloed van mannelijke hormonen die ook door meisjes en vrouwen worden geproduceerd, doordat de talgklier veranderingen ondergaat. De talgklieren worden groter en gaan meer talg produceren, en word dikker van samenstelling. Als er te veel talg word afgescheiden, kan het talg zich ophopen en de uitgang van de talgklier (de porie) verstopt raken. Deze talg ophopingen worden mee-eters of comedonen genoemd. Er bestaan oppervlakkige mee-eters (zwarte comedonen) en meer onderhuids gelegen comedonen (witte comedonen). De talg ophoping word bij acne versterkt door de toegenomen verhoorning van de uitvoergang van de talgklier, waardoor deze extra nou word. Bovendien bevind zich in de talgklier bacteriën die zich snel kunnen vermenigvuldigen en de talg omzetten in vetzuren. Door het opgehoopte talg en de irriterende vrije vetzuren zet de verstopte uitgang steeds verder uit en scheurt uiteindelijk open. De irriterende stoffen komen in de aangrenzende huid terecht en veroorzaken een ontsteking. Deze ontsteking is een rode pukkel. In deze pukkel zal zich pus gaan vormen, zodat er een puistje ontstaat. Als de ontsteking hevig is, kunnen na genezing littekens achterlaten. Door het uitknijpen van puistjes of het krabben er aan wordt de ontsteking erger, waardoor de littekens Pagina 6 van 8

7 groter en lelijker kunnen worden. Behandeling Acne is een chronische aandoening, die niet van de een op andere dag over gaat. Acne kan niet worden genezen maar je kan het wel onder controle krijgen en rustig houden. 1. de bovenste huid laag schoon houden en verwijderen van schilfers van de opperhuid. Bv. door een reinigingsmiddel of een peeling. 2. infectiebestrijding door middel van een antibiotica. 3. de talgproductie verminderen door bv. de anticonceptiepil of het medicijn roaccutane. Dit medicijn word alleen gebruikt bij een zeer ernstige vorm van acne. Zonlicht heeft een goede werking op acne. In de zomer zijn de puistjes minder actief. Waarbij gebruik van medicijnen kunnen er vlekken van de huid ontstaan of verbranding optreden. Jeuk Jeuk is een afwijking die storend kan zijn. Deze kan over het algemeen opgelost worden door wrijven en krabben. Soms kan men er niet van slapen of krab men door tod de huid er stuk van gaat en pijn ontstaat. Koorts uitslag Koorts uitslag voelt branderig aan en heeft kleine rode vlekken rond de lippen en mond. Daarna vormt zich plekken en later korsten waarna het geneest. Het word veroorzaakt door een herpesvirus. Voetschimmel In een vochtige en warme omgeving vooral tussen de tenen groeien gemakkelijk schimmels. Zo`n 20-60% van de West-Europese bevolking lijdt eraan. Schimmelgroei wordt erger door transpirerende voeten en slecht ventilerende schoenen en sokken. Ook in druk bezochte douche en kleedruimtes zijn schimmelsporen vaak aanwezig. Ze worden daardoor ook hier gekregen in natte doucheruimten van zwembaden bijvoorbeeld. Daar kom de naam zwemmers eczeem vandaan. Voetschimmel laat zich op verschillende manieren zien. 1. als een witte schilfering tussen de tenen. Soms met pijnlijke kloofjes. Als er ook bacteriën bij komen kan voetschimmel gaan ruiken. Vandaar de naam tenenkaas 2. als jeukende blaasjes vooral op de voetzolen die later tot bruine vlekjes of korstjes indrogen, waar na de huid afschilfert. 3. als roodheid en schilfering van grote delen van de voetzolen en voetranden. 4. als gele verkleuring en een brokkelig worden van de teennagels (schimmelnagels) Voetschimmel kan behandeld worden met een crème of spray. In erge gevallen worden er tabletten voorgeschreven door de huisarts. Nawoord Ik vond het heel interessant om te maken en heb er ontzettend veel van geleerd. De vraag die ik aan het begin stelde was: Pagina 7 van 8

8 Hoe ontstaan jeugdpuistjes? Het antwoord: De jeugdpuistjes ontstaan door dat de talgklieren verstopt raken. Dit kan door onder andere hormonale veranderingen. Ik kan ze verminderen door mijn huid goed schoon te houden met een reinigingsmiddel en ook eraan te krabben. Bronvermelding Boeken: bakens5 dermatologie de huid, huidziekten en huidcorrecties Internet: Logboek Zondag 3 okt. Onderwerp uitgekozen Zondag 10 okt. Boeken uitgezocht Maandag 18 okt. Voorwoord getypt Dinsdag 26 okt.. Stukje getypt over de functies Zaterdag 30 okt. Afgemaakt de functies van de huid. Zondag 31 okt. Hoofdstukken gemaakt lagen Dinsdag 2 nov. Hoofdstuk van de klieren gemaakt Zaterdag 6 nov. Inleiding gemaakt Zondag 7 nov. Voorkant gemaakt Maandag 15 nov. Stukje van hoofdstuk haren gemaakt Dinsdag 16 nov. Afgemaakt hoofdstuk haren Zaterdag 27 nov. Hoofdstuk afwijkingen gemaakt Zondag 5 dec. Inhoud gemaakt Zondag 5 dec. Nawoord en bronvermelding gemaakt Maandag 6 dec. Uitgeprint en ingebonden Pagina 8 van 8