Laserbehandelingen van een huidaandoening

Transcriptie

1 Dermatologie Patiënteninformatie Laserbehandelingen van een huidaandoening U ontvangt deze informatie, omdat u een huidaandoening heeft en daarvoor een laserbehandeling krijgt. Hierin kunt u lezen wat deze behandeling precies inhoudt en wat de mogelijke complicaties zijn. Meer informatie en onze contactgegevens vindt u op onze website Wat is een laser? Laser is het letterwoord van Light Amplification by the Stimulated Emission of Radiation. Een laser kan in zeer korte tijd een enorme hoeveelheid licht uitzenden. In 1959 werd het eerste laserapparaat gebouwd en sindsdien is de lasertechniek niet meer weg te denken uit het dagelijks leven. Cd s en de prijsafleesapparaten van de kassa s zijn voorbeelden van toegepaste lasertechniek. Ook in de geneeskunde gebruiken we steeds vaker lasers. Daarnaast passen we laserbehandelingen toe om cosmetische redenen. Hoe werkt een laserapparaat? Een laserapparaat bestaat uit: een kast gevuld met een gas, een vloeistof of een vaste stof; spiegels die aan weerszijden van de kast zijn geplaatst; een krachtbron die energie levert aan het gas, de vloeistof of de vaste stof waardoor er licht ontstaat; licht dat tussen de spiegels heen en weer wordt gekaatst, waardoor in zeer korte tijd enorm veel licht ontstaat; een een gat met een sluiter in één spiegel. Door de sluiter te openen, komt er een bundel licht vrij. Dit laserlicht heeft één bepaalde golflengte afhankelijk van het gas, de vloeistof of de vaste stof in de lichtkast. Flitslampen of intense pulsed light (IPL) Het gebruik van flitslampen of intensive pulsed light is een andere techniek dan die van de laserapparaten. Het verschil is dat een laserapparaat één bepaalde golflengte uitzendt en een flitslamp meerdere golflengten. Het effect op uw huid is echter min of meer gelijk. Daarom is wat in deze informatie staat over de effecten van laserapparaten grotendeels gelijk aan zulke informatie over flitslampen. Wat doet laserlicht met de huid? Als de laserstraal de huid treft, kunnen sommige delen van de huid beschadigd raken, terwijl andere onderdelen gespaard blijven. De laser is dus in staat selectief bepaalde structuren in de huid te beschadigen. Welke structuren worden beschadigd en welke niet, wordt onder andere Pagina 1/5

2 bepaald door het type laser en de sterkte van de straling. De huidstructuren die wij kunnen behandelen met lasers of flitslampen zijn: bloedvaten: te behandelen met golflengten van 500 tot 600 nanometer (nm) en van 755 tot 1064 nm (bloedvatlasers en flitslampen); pigment: te behandelen met golflengten tussen 600 en 1064 nm (pigmentlasers en flitslampen); collageenafwijkingen (steunweefsel): te behandelen met golflengten van 585 tot 595 nm en 1064 tot 1540 nm; water: te behandelen met golflengten van boven de 2000 nm. Omdat de opperhuid voor 70 procent uit water bestaat behandelen wij afwijkingen van de opperhuid met lasers die licht uitzenden van 2940 en nm (verdampende lasers). Dit betekent dat wij met één laserapparaat niet alle huidafwijkingen kunnen behandelen. Om een goed resultaat te bereiken moeten wij het juiste apparaat kiezen. Met één flitslampapparaat kunnen wij wel meerdere huidafwijkingen behandelen. Bloedvatlasers De bloedvatlasers en de flitslampen hebben op de huid de volgende effecten: Ze beschadigen niet de opperhuid; het laserlicht passeert de opperhuid alsof het van glas is. Ze vernietiging te wijde bloedvaten in de lederhuid. Ze sparen de normale bloedvaten. Ze maken het steunweefsel van de huid soepeler. Met deze apparaten kunnen wij de volgende huidaandoeningen behandelen: Bloedvatafwijkingen: wijnvlekken; couperosevaatjes in het gelaat; verwijde vaatjes na bijvoorbeeld röntgenbestraling; spinvaatjes; Steunweefselafwijkingen: dikke en dunne littekens; groei- en zwangerschapsstrepen; verouderingsverschijnselen van de huid; Huidziekten: psoriasis; acne; wratten. Pagina 2/5

3 Mogelijke bijwerkingen van de bloedvatlasers Geringe pijn: plaatselijke verdoving is over het algemeen niet nodig. Blauwe vlekjes: dit zijn kleine bloeduitstortingen die binnen een tot twee weken weer verdwijnen. Witte vlekken: deze ontstaan vooral als de huid gebruind is. Daarom raden wij aan om zes weken voor de laserbehandeling zonlicht op de te behandelen huid te vermijden. Deze witte vlekken verdwijnen vrijwel altijd spontaan. Donkere vlekken: deze ontstaan meestal door blootstelling aan zonlicht na de laserbehandeling. Ons advies is om gedurende vier weken na de behandeling de behandelde lichaamsdelen niet aan zonlicht of hoogtezon bloot te stellen. Littekens: deze ontstaan door behandeling van de bloedvatlaser. Littekens zijn zeldzaam. Deze bijwerkingen gelden in mindere mate ook voor flitslampen. Na een flitslampbehandeling kunt u na twee weken weer in de zon. Omdat de opperhuid niet is beschadigd ontstaan er geen wonden; een verband is dus niet nodig. Verdampende lasers (ablatieve lasers) Met de verdampende lasers kunnen wij zeer accuraat dunne lagen van de opperhuid verwijderen. Deze apparaten gebruiken wij daarom bij oneffenheden van uw huid, zoals verheven moedervlekken, littekens, beginnende huidkanker, rimpels en verouderingsverschijnselen van de huid. Er zijn twee typen verdampende lasers: de kooldioxide (CO2-laser) en de Erbiumlaser. De CO2- laser heeft meer effect, maar geeft ook meer kans op bijwerkingen. Door de verdamping ontstaat er een oppervlakkige wond die in drie dagen (Erbiumlaser) of een tot drie weken (CO2-laser) geneest. Na de behandeling leggen wij een verband aan en schrijven wij meestal een behandeling voor om wondinfectie met bacteriёn en virussen te voorkomen. Na behandeling van rimpels met de CO2- laser, en in mindere mate met de Erbiumlaser, volgt er eerst ontvelling van uw gelaat. Vervolgens komt er in de eerste dagen na de behandeling wondvocht vrij, waardoor u de verbanden in het begin vaak moet verwisselen. Ook is uw gelaat rood en gezwollen. De roodheid en de zwelling verdwijnen wel, maar het kan drie weken tot drie maanden voortduren. Bij de Erbiumlaser duurt dit een tot twee weken. Het gunstige effect op de rimpels houdt een tot vijf jaar aan. De behandeling met de verdampende lasers is pijnlijk. Oppervlakkige behandeling met de Erbiumlaser kan zonder verdoving, maar voor diepere behandeling is plaatselijke verdoving nodig. De behandeling met de CO2-laser is veel pijnlijker en kan niet zonder plaatselijke verdoving of algehele narcose plaatsvinden. Pagina 3/5

4 Mogelijke bijwerkingen van de verdampende lasers Witte vlekken die niet altijd verdwijnen. Het advies is om zes weken voor de behandeling blootstelling aan zonlicht te vermijden. Donkere vlekken die meestal wel verdwijnen. Hiervoor adviseren wij om na de behandeling blootstelling aan zonlicht te vermijden tot zes weken na de Erbiumlaser en tot drie maanden na de CO2-laser. Wondinfectie (zie hiervoor). Littekenvorming. Dit komt vaker bij de CO2-laser voor dan bij de Erbiumlaser. Roodheid die niet verdwijnt. Dit is een zeldzame bijwerking van de CO2-laser en kunnen wij goed behandelen met de bloedvatlaser. Rosacea. Dit is een aandoening van het gelaat met rode bultjes en puisten waarvoor u aanleg moet hebben, maar die door de laserbehandeling (vooral de CO2-laser) kan verergeren. Deze aandoening behandelen wij met antibiotica (zie onze patiënteninformatie Rosacea). Gerstekorrels en voorbijgaande acne. Allergische reacties op de verbandmiddelen kunnen bij uitzondering optreden. Vanwege de mogelijke bijwerkingen van vooral de CO2-laser gaan wij voor de behandeling van littekens en rimpels in toenemende mate over op non-ablatieve lasers. Hierbij beschadigen wij de opperhuid niet en verbeteren alleen het steunweefsel in de lederhuid. Meerdere behandelingen zijn nodig om voldoende resultaat te bereiken. Bij de oudere huid ziet de opperhuid er vaak groezelig uit, vooral bij rokers. Dit verbetert niet met de non-ablatieve laserbehandeling. Door deze behandeling te combineren met de Erbiumlaser of chemische peeling, kunnen wij toch het gewenste resultaat bereiken. Pigmentlasers De pigmentlasers en flitslampen werken op het pigment in de huid. Dit pigment heet melanine. Huidafwijkingen die pigment bevatten kunnen wij met deze lasers behandelen, zoals moedervlekken, ouderdomsvlekken en tatoeages. Deze lasers gebruiken wij ook voor ontharing, omdat haarzakjes in de groeifase melanine bevatten. Haarzakjes in de rustfase bevatten geen melanine en reageren daarom niet op de laserbehandeling. Na verloop van tijd komen de rustende haarzakjes weer in de groeifase en raken weer gevoelig voor laserbehandeling. Dit is de reden dat bij ontharing meerdere behandelingen nodig zijn. Blonde, witte en grijze haren bevatten helemaal geen melanine, ook niet in de groeifase. Daarom zijn de resultaten bij mensen met blond, wit of grijs haar slecht. Er zijn nieuwe technieken in ontwikkeling waarbij men de haarzakjes aankleurt met melanine, dat in de haarzakjes wordt gebracht via een spray. Als er voldoende melanine op deze manier in de haarzakjes terecht is gekomen, is laserontharing van blonde, witte en grijze haren toch mogelijk. Pagina 4/5

5 Mogelijke bijwerkingen van pigmentlasers en flitslampen Mogelijke bijwerkingen van pigmentlasers en flitslampen zijn: pijn: de behandeling is weinig pijnlijk; verdoving is niet nodig; witte vlekken: vooral bij mensen met een donkere huid; donkere vlekken: vooral als u binnen vier weken na de behandeling de behandelde huid blootstelt aan zonlicht; infecties en littekens: zeldzaam. Deze bijwerkingen gelden in mindere mate ook voor flitslampen (zie de tekst hiervoor). Wat is de toekomst? Lasers en flitslampen hebben de mogelijkheden van vooral de cosmetische dermatologie revolutionair verbeterd. Men ontwikkelt nieuwe technieken met als doel betere resultaten en minder kans op bijwerkingen. Heeft u vragen? Als u nog vragen heeft, kunt u deze stellen aan de assistent(e) of uw dermatoloog. Meer informatie en onze contactgegevens vindt u op onze website Bron: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie. Versie: augustus 2015 Pagina 5/5