DE STRIJD TEGEN ILLEGALE HANDEL IN WILDE SOORTEN. Dossier. Focus : kom op voor de gouden leeuwaapjes MAGAZINE

Transcriptie

1 MAGAZINE 2012 Nr 63 NOVEMBER - DECEMBER - JANUARI TRIMESTRIEEL - AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X - P Dossier Focus : kom op voor de gouden leeuwaapjes DE STRIJD TEGEN ILLEGALE HANDEL IN WILDE SOORTEN naturepl.com / Vivek Menon / WWF-Canon

2 De strijd tegen illegale handel Panda magazine Pagina 10

3 Wist u dat? Wisten jullie dat illegale handel de tweede grootste bedreiging vormt voor dier- en plantensoorten, na de verwoesting van hun leefgebied? DOSSIER ILLEGALE HANDEL Elk jaar worden miljoenen planten of dieren uit hun natuurlijke habitat gehaald of gevangen genomen met als enige doel: geld verdienen. Een groot deel van deze commerciële praktijken zijn legaal en gereglementeerd, maar een steeds groter wordend gedeelte gebeurt op illegale wijze en brengt de overlevingskansen van vele dier- en plantensoorten in gevaar. WWF voert dit jaar een wereldwijde campagne om de illegale handel te bestrijden. Uw hulp is daarbij onmisbaar! Panda magazine Pagina 11

4 DOSSIER ILLEGALE HANDEL naturepl.com / Edwin Giesbers / WWF-Canon Wat houdt de term handel in wilde soorten in? Het gaat hier over de verkoop of uitwisseling van wilde dier- en plantensoorten, en alle producten die hieruit voortkomen. Honderden producten die wij dagelijks consumeren spruiten voort uit deze handel. Om maar enkele voorbeelden te geven: Voeding: overal ter wereld komen belangrijke natuurlijke voedselbronnen voor zoals fruit, paddenstoelen, noten, bladeren, wortels, Brandstof: bomen en planten zijn een onontbeerlijke bron voor verwarming en voedselbereiding, vooral op het platteland. Veevoer (hooi ): voornamelijk gewaardeerd in de dorre vlakten van Azië en Afrika. Bouwmaterialen: hout voor meubels of kamers, of zelfs voor lijm of hars. Kleding en accessoires: leer, bont, veren, Geneesmiddelen: zowel voor traditionele als industriële farmacologie. Panda magazine Pagina 12

5 Wist u dat? Wist je dat in landelijke gebieden van meer dan 60 landen dieren in het wild waaronder ook vissoorten voor minstens een vijfde van de dagelijkse opname van dierlijk eiwitten zorgen? Overal ter wereld zijn er markten die overvloeien van producten van wilde soorten. John E. Newby / WWF-Canon WAT IS HET PROBLEEM? Met de toename van de wereldbevolking is ook de vraag naar wilde soorten gestegen. Zoals geldt voor elk ander goed, bedreigt overconsumptie de natuurlijke hulpbronnen. Dat is de reden waarom de internationale handel in wilde soorten streng gereglementeerd wordt. Maar naast legale en gereglementeerde handel, groeit jammer genoeg ook een illegaal netwerk dat het voortbestaan van vele soorten in het gedrang brengt. WIJ WILLEN DEZE PLAAG BESTRIJDEN EN HEBBEN UW HULP NODIG Nochtans bestaan er wetten die olifanten, neushoorns en tijgers beschermen! Regeringen zetten echter niet alles in het werk om de wetgeving toe te passen of simpelweg doeltreffend te maken. Laat uw stem horen via WWF roept regeringen op om de dieren te beschermen. Hoe? Door erop toe te zien dat de wet correct wordt toegepast, door illegale handel te ontmoedigen en door de vraag naar producten afkomstig van bedreigde soorten te verminderen. Georganiseerde misdaadbendes delen wapens uit, intimideren lokale gemeenschappen, buiten de armste mensen uit en kopen ambtenaren om zodat ze straffeloos kunnen stropen. Het wordt hoog tijd om ze buiten spel te zetten! OLIFANTEN, NEUSHOORNS EN TIJGERS WORDEN BEDREIGD DOOR STROPERS DIE ILLEGALE HANDEL IN DE HAND WERKEN DIT JAAR WERDEN ER MEER DAN 381 NEUSHOORNS GEDOOD IN ZUID-AFRIKA IN 5 JAAR TIJD WERDEN 5000 OLIFANTEN VERMOORD IN HET NOORDEN VAN CONGO NOG MAAR 3200 TIJGERS BLIJVEN OVER IN HET WILD Panda magazine Pagina 13

6 DOSSIER ILLEGALE HANDEL De neushoorn: een van de meest bedreigde diersoorten Neushoorns maken al eeuwen deel uit van de geschiedenis van de mensheid. We kunnen ze zelfs terugvinden in de eerste muurschilderingen. Terwijl ze vroeger heel verspreid leefden over de Afrikaanse savanne en de tropische Aziatische bossen, zijn er vandaag nog maar heel weinig exemplaren terug te vinden in het wild buiten nationale parken en reservaten. Alhoewel de internationale handel in hoorn van de neushoorn sinds 1997 door CITES (zie kader) verboden is, blijft de vraag zowel in Afrika als in Azië erg hoog. De activiteiten van stropers nemen trouwens opnieuw toe. Elk jaar worden honderden neushoorns afgeslacht voor hun hoorns, die vooral erg begeerd worden in het Verre Oosten. Hoewel er geen enkel wetenschappelijk bewijs bestaat van de beweerde medische krachten, worden hoorns erg gewaardeerd in de traditionele Aziatische geneeskunde. Ze worden met name gebruikt om een hele reeks kwalen te bestrijden, zoals neusbloedingen, kneuzingen, stuiptrekkingen, koorts, STEEDS BETER GEORGANISEERDE BENDES De stijgende vraag heeft heel wat internationale criminele netwerken ertoe aangezet om zich in wildstroperij en hoornhandel te specialiseren. Dankzij de financiële middelen waarover ze beschikken, gebruiken ze de modernste technieken zoals nachtbrillen, stille wapens of helikopters. Dr. Joseph Okori, verantwoordelijke van het Afrikaans neushoornprogramma, beklemtoont de ernst van de situatie: Stropers zijn een echte bedreiging voor de neushoorns. Als we niets doen om het tij te keren, bestaat het gevaar dat ze van de aardbol verdwijnen. Zo eenvoudig is het. Dat zou een tragedie zijn die we echt niet willen meemaken. ZUID-AFRIKA: HÉT EPICENTRUM VAN STROPERSACTIVITEITEN 122 neushoorns werden er afgeslacht in 2009 en 333 in 2010 Op 12 september 2012 stond de teller dit jaar al op 381 gedode neushoorns DE REISWEG VAN EEN BESCHERMDE DIERSOORT Hoewel de twee soorten Afrikaanse neushoorns stijgen in aantal, blijven ze erg bedreigd door de stropers. 2 < SOORTEN: De zwarte neushoorn (Diceros bicornis) De witte neushoorn (Ceratotherium simum) NEUSHOORNS IN HET WILD 4848 zwarte neushoorns, witte neushoorns NEUSHOORNS GEDOOD in 2011, in Zuid-Afrika Martin Harvey / WWF-Canon Panda magazine Pagina 14

7 Wist u dat? 1997 draait Wist je dat een studie in 1997 heeft aangetoond dat 7 jaar na het verbod op de internationale ivoorhandel, de zwarte markt nog altijd erg goed in het Verre Oosten, meer bepaald in Zuid-Korea and Taiwan? DE REISWEG VAN EEN BESCHERMDE DIERSOORT In de jaren 80 bereikte de populatie olifanten een dieptepunt, maar sindsdien gaat het beter. Toch worden ze nog steeds ernstig bedreigd door stropers. 2 tussen en > ONDERSOORTEN - 2 LEEFGEBIEDEN Bosolifant (Loxodonta africana cyclotis) Savanneolifant (Loxodonté africana africana) WILDE OLIFANTEN In 37 staten OLIFANTEN WORDEN JAARLIJKS GEDOOD voor hun ivoor Martin Harvey / WWF-Canon Olifanten: kolossaal maar toch kwetsbaar Ondanks het feit dat de stropersactiviteiten gedaald zijn sinds het verbod op de internationale ivoorhandel in 1989, blijft het een zorgwekkend probleem. Grote hoeveelheden ivoor vinden nog steeds een weg naar de zwarte markt. Vele nationale parken en reservaten in Afrika zijn niet in staat om hun olifanten op efficiënte wijze te beschermen. Als we bij de pakken blijven zitten, zouden deze charismatische dieren de komende 50 jaar in bepaalde gebieden dus kunnen verdwijnen. UITEENLOPENDE OPINIES In de Zuid-Afrikaanse landen, en dan vooral daar waar olifantenpopulaties toenemen, zijn de meningen verdeeld. Sommigen vinden dat legale, gecontroleerde ivoorhandel belangrijke voordelen kan opleveren voor het zwarte continent, zonder de overlevingskansen van het dier in gevaar te brengen. Anderen zijn niet akkoord, want corruptie en het niet toepassen van de wetgeving in bepaalde landen maakt het praktisch onmogelijk om de handel te controleren. Panda magazine Pagina 15

8 Wist u dat? Wist je dat Aziatische binnenlandse markten vandaag een grotere bedreiging vormen voor in het wild levende olifantenpopulaties dan internationale handel in ivoor? DOSSIER COMMERCE ILLEGALE ILLÉGAL HANDEL Tijgers 97% van de tijgers die in het wild leven, is verdwenen over een tijdspanne van nauwelijks meer dan een eeuw. Vandaag bedraagt het aantal nog slechts 3200 exemplaren. EEN LANGE GESCHIEDENIS VAN VERVOLGING De jachtsport van de jaren dertig heeft de tijgerpopulaties praktisch volledig uitgeroeid. Vele andere tijgers, vaak als schadelijk beschouwd, werden gewoon door lokale gemeenschappen afgemaakt. Tussen 1940 en eind jaren tachtig heeft het verlies van hun leefgebied, ten gevolge van de demografische toename en de intensivering van activiteiten zoals illegale bosontginning, de teloorgang van tijgers in het wild alleen maar nog versneld. Alsof dat niet genoeg was, heeft de handel in tijgerbotten voor de traditionele geneeskunde begin jaren negentig de laatste tijgersoorten in groot gevaar gebracht. NOG STEEDS IN GEVAAR Illegale jacht op grote schaal heeft tijgers in bepaalde reservaten die nochtans tot doel hebben de soort te beschermen volledig verdreven. EEN TOENEMENDE VRAAG Tijgerbot wordt al meer dan 1000 jaar gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde. Andere delen van het lichaam zoals tijgerklauwen, tanden en snorharen worden ook gebruikt als geluksbrenger of talisman. Op de DE REISWEG VAN EEN BESCHERMDE DIERSOORT Sinds het begin van vorige eeuw, is de populatie wilde tijgers gedaald met 97% TIJGERS In 13 landen koop toe is ook de handel in tijgervellen voor kleding recentelijk sterk toegenomen. De vraag is verder gestegen door de bevolkingstoename en de opkomst van een beter bemiddelde middenklasse. WERKT AANHOUDENDE STROPERIJ IN DE HAND De voortdurende vraag naar bepaalde onderdelen van de tijger werkt stroperij in de hand. In India, waar het gebrek aan financiële middelen de toepassing van efficiënte maatregelen tegen stropers verhindert, zijn tijgers in heel wat reservaten reeds uitgeroeid. In Indonesië is zijn de stropers allesoverheersend. Zo erg zelfs dat er geen tijger meer te bespeuren valt over een oppervlakte van duizenden hectare bossen. In Sumatra werden er elk jaar tussen 1998 en 2002 minstens veertig tijgers afgeslacht om de Indonesische en internationale markten te bevoorraden van tijgervellen en tijgeronderdelen. Met als treurig gevolg dat er vandaag hoogst waarschijnlijk minder dan 400 tijgers overblijven in Sumatra. ONDERSOORTEN Bengaalse tijger (Panthera tigris tigris) Zuid-Chinese tijger (Panthera tigris amoyensis) Maleise tijger (Panthera tigris jacksoni) Siberische tijger (Panthera tigris altaica) Sumatraanse tijger (Panthera tigris sumatrae) Indo-Chinese tijger (Panthera tigris corbetti) TIJGERS Ons doel voor 2022, het volgende Jaar van de Tijger Staffan Widstrand / WWF Panda magazine Pagina 16

9 WWF in actie WAT IS TRAFFIC? TRAFFIC is onze partner in de strijd tegen de illegale handel in wilde soorten. Dit internationaal netwerk werd in 1976 door WWF en IUCN opgericht met als doel toezicht te houden op de handel in wilde dieren en planten en erover te waken dat deze handel het natuurbehoud niet aantast. Samen met TRAFFIC bestrijden wij de illegale handel in wilde soorten. ONTWIKKELING EN VERSTERKING VAN DE WETGEVING Wij leveren wetenschappelijke en technische kennis aan CITES Wij leveren opleidingen, instrumenten en financiële middelen om de wetgeving in wilde soorten te helpen toepassen en versterken. Wij moedigen internationale samenwerking aan. Wij financieren en leiden veelvuldig onderzoek om op de hoogte te blijven van de meest vooruitstrevende technieken in natuurbehoud en zo de meest door de handel bedreigde soorten te beschermen. Wij ontdekken de mazen in het net van de regelgeving om deze dan te kunnen dichten. Wij houden u op de hoogte en vragen u om elke illegale handelstransactie aan ons te melden. VERMINDERING VAN DE VRAAG De actuele vraag naar producten afkomstig van bedreigde soorten in Azië bereikt een piek. De zoektocht naar geneeskundige stoffen zoals de hoorn van de neushoorn of verschillende tijgeronderdelen, draagt hier enorm aan bij. Andere producten zoals ivoren beeldhouwwerken of in hoorn van de neushoorn en wijn op basis van tijgerbotten zijn symbolen van maatschappelijk succes. Met de hulp van TRAFFIC willen wij de aankoop van die illegale producten moeilijker maken. Onze gezamenlijke inspanningen hebben er al voor gezorgd dat de grootste Chinese online handelsbedrijven de verkoop van tijger-, neushoorn- en olifantenonderdelen verbieden op hun websites. SCHIET IN ACTIE! Wij hebben uw hulp nodig om de volgende boodschap te verspreiden: het kopen van producten van bedreigde soorten is illegaal. Indien u tijdens uw vakantie ivoor tegenkomt in een souvenirwinkel, besef dan dat het een misdaad is dit mee naar huis te nemen. Geef de stropers geen kans! Koop geen producten van ivoor, uit hoorn van de neushoorn of die tijgeronderdelen bevatten. Edward Parker / WWF-Canon Panda magazine Pagina 17

10 DOSSIER ILLEGALE HANDEL Nieuws van het front FOCUS NEUSHOORNS: DE SITUATIE VERERGERT! TRAFFIC heeft net een nieuw rapport gelanceerd over de situatie van de neushoorns: helaas geen idyllisch plaatje! MEER DAN 3000% Het aantal neushoorns dat voor hun hoorn werd afgeslacht steeg van 13 in 2007 tot 448 in Sinds begin 2012 werden er elke dag gemiddeld twee neushoorns gedood. Op 12 september waren dit er al 381. De parkwachters zetten hun leven op het spel in een poging de dieren te beschermen. WIE PROFITEER ERVAN? De hoorns van de neushoorn worden naar Azië verstuurd, en meer bepaald naar Vietnam. Daar stijgt de vraag voortdurend de laatste jaren. Hoorn wordt gebruikt als recreatieve drugs, party drugs. Ze dient ook om kankerpatiënten te bedriegen door hen genezing te beloven die er nooit zal komen, verklaart Tom Milliken, neushoornexpert bij TRAFFIC en medeauteur van het rapport. De enige oplossing tegen stropers is de vraag naar hoorns van de neushoorn te verminderen. De Vietnamese overheid heeft echter de handen nog niet uit mouwen gestoken. De laksheid van de Vietnamese regering is bij deze onaanvaardbaar. Het lot van de Zuid- Afrikaanse neushoorns is onlosmakelijk verbonden met de Vietnamese markt, een land dat nochtans zijn Javaanse neushoornpopulatie heeft zien uitsterven in Om herhaling van dit rampzalig gebeuren te voorkomen moeten de Zuid- Afrikaanse en Vietnamese overheden dus nauw gaan samenwerken. naturepl.com / Mark Carwardine / WWF-Canon naturepl.com / Anup Shah / WWF-Canon Schedels van witte neushoorns die door stropers gedood werden. Panda magazine Pagina 18

11 Wij rekenen op jullie om deze uitdaging aan te gaan. Wij hebben jullie nodig om de strijd op het terrein te winnen. Door onze biodiversiteit te beschermen, een van de grote rijkdommen die Kameroen te bieden heeft, zetten jullie je in voor het land, zo sprak de Minister van Bossen en Wildlife de nieuw aangeworven ecorangers toe. WWF-Canon / Green Renaissance FOCUS OLIFANTEN: AFSLACHTING ZONDER PRECEDENT BUITENLANDSE INVASIE Tussen januari en maart 2012 zijn zwaar gewapende buitenlandse stropers Kameroen binnengedrongen. Daar hebben ze meer dan 300 olifanten afgeslacht in het nationaal park van Bouba N Djida. Sinds dit incident, dat de aandacht van de wereldwijde media trok, heeft Kameroen strenge veiligheidsmaatregelen genomen. Zestig nieuwe ecorangers werden aangeworven om het nationaal park veilig te stellen en de overlevende dieren in het oog te houden. De extra hulp is erg welkom voor de parkwachters, die zagen hoe twee collega s gewond raakten door kogels bij het achtervolgen van de stropers. De overheid van Kameroen gaat nog 2500 bijkomende ecorangers aanwerven over een periode van vijf jaar. De Centraal-Afrikaanse landen willen tevens een nieuwe bevoegdheid in het leven roepen om de nationale parken beter te beheren. FOCUS TIJGERS: MEER DAN ENKEL BESCHERMING Om te kunnen overleven eet een tijger gemiddeld het equivalent van een half hert per week. Nu is het zo dat de bossen waar tijgers leven stilaan geen wilde prooien meer herbergen. De tijger beschermen is dus niet voldoende, ook zijn prooi moet beschermd worden. De prooien zijn het slachtoffer van intensieve stroperij waarbij het vlees op de lokale markt wordt verkocht. Jammer genoeg worden deze nochtans bedreigde soorten vaak over het hoofd gezien door de natuurbehoudprogramma s. BESCHERM DE PROOI EN JE BESCHERMT DE TIJGER Tussen nu en 2022 willen wij het aantal tijgers verdubbelen, we zullen dit doel echter nooit kunnen bereiken als we ook niet hun prooi beschermen tegen stropers, onderlijnt Mike Baltzer, verantwoordelijk voor het Tiger Alive Initiative van WWF. In de buurt van het nationaal park van Kuiburi, in het zuiden van Thailand, bestrijden we de stropers door de lokale bevolking erbij te betrekken. Wij zijn er zo in geslaagd om de stroperij met zo n 75% te reduceren en het aantal prooien te verdubbelen. OVERHEDEN MOETEN HUN VER- ANTWOORDELIJKHEID OPNEMEN Maar er valt nog veel te doen. Ook de overheden moeten actie ondernemen! Volgens onze gegevens over misdaad tegen wilde soorten worden er elk jaar 200 tijgerskeletten afkomstig van illegale handel in beslag genomen. De meeste landen die hierdoor getroffen worden, bestrijden stroperij en illegale handel niet op een efficiënte manier. Het probleem is het grootst in landen zoals China en Vietnam, waar de vraag naar tijgerproducten van illegale oorsprong bijzonder groot is. NEEM DEEL AAN DE CAMPAGNE OP Panda magazine Pagina 19