7.6. Boekverslag door L woorden 30 maart keer beoordeeld. Inhoudsopgave:
|
|
- Annemie Janssens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Boekverslag door L woorden 30 maart keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave: Inhoudsopgave Inleiding CVS of ME Wat is ME/ CVS Diagnose Symptomen Oorzaken van ME/ CVS Onderzoek Gevolgen Therapie Het Revalidatiecentrum Interview Korte Samenvatting Bronvermelding Logboek Nawoord Inleiding Wij doen onze praktische opdracht over de ziekte M.E. of CVS. Dit onderwerp hebben wij gekozen omdat een vriendin van Lieke deze ziekte heeft en wij daar graag iets meer over willen weten. De ziekte is eigenlijk heel onduidelijk, er is geen duidelijke oorzaak en er zijn geen kenbare klachten voor de ziekte ME of CVS. We willen graag weten wat de ziekte precies inhoudt om zo een duidelijkere kijk op deze ziekte te krijgen. We hebben veel informatie van internet gehaald maar ook hebben we veel informatie gekregen van Lisa s vriendin en haar ouders. Ook hebben we de vriendin van Lisa geïnterviewd en dat bij het verslag gedaan. Enkele vragen over ons onderwerp die we willen beantwoorden in ons verslag: - hoe krijg je ME? - wat zijn de klachten die je hebt? - Hoe stelt een dokter de ziekte vast? Pagina 1 van 10
2 - Hoe kun je genezen? Het Chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) of Myalgische Encephalomyelitis (ME) Vreemd, je was actief, een echte doorzetter en je had altijd zo'n plezier in het leven. Maar op de één of andere manier ben je al meer dan een half jaar niet meer 'de oude'; je voelt je moe, na enige inspanning vaak zelfs uitgeput en je hebt van die vreemde spierpijnen. En daarbij al die andere klachten - om wanhopig van te worden! En dat is nog niet het ergste: bij laboratoriumonderzoek kan niets afwijkends worden gevonden, zodat het voor kan komen dat artsen zelfs concluderen dat je helemaal gezond bent. Ik voel me moe. Het is niet dat ik geen zin heb om dingen te ondernemen, maar als ik alleen nog maar boodschappen heb gedaan ben ik al moe. Ik ben niet alleen moe in mijn spieren, ze doen ook pijn. Ik heb ook nog pijnlijke gewrichten. Vaak zeg ik dan tegen mijzelf, kiezen op elkaar je hebt nog haast niets gedaan vandaag. Maar dat helpt niet. Als ik zo heb doorgedrukt, heb ik daarna soms dagen nodig voor ik weer iets kan doen. Ik slaap veel, ook overdag. 's Middags slaap ik soms wel twee uur. 's Avonds ben ik daarna evengoed uitgeput...ik voel mij ongelukkig vanwege deze ziekte. Dat past helemaal niet bij mij. Vroeger was ik altijd bezig. Eerder zou ik mijzelf actief en energiek noemen dan lui. Als ik geen last had van deze klachten zou ik best tevreden zijn maar die klachten maken het leven tot een hel.mijn dokter kan niets vinden. Het erge is dat niemand snapt wat er aan de hand is. Veel kennissen denken dat het "tussen de oren" zit. Nou ik geloof daar niets van. Wat is ME/CVS? Me en CVS zijn 2 verschillende namen, maar beide voor één en dezelfde ziekte. Een kenmerk van deze ziekte is vermoeidheid, zowel geestelijk als lichamelijk. Daarnaast heeft degene die aan ME/ CVS lijdt vaak pijn in de spieren. Wanneer je iets doet wat voor een gezond mens maar een kleinigheidje is (bijvoorbeeld boodschappen doen) kan iemand die ME heeft er helemaal uitgeput van raken en veel pijn in de spieren krijgen. Dit kan dagen en soms zelfs nog langer door blijven gaan. De ziekte ME kan per persoon verschillen. De één kan gewoon blijven werken of sporten, terwijl een ander er zelfs voor in een rolstoel moet. Ook de klachten verschillen per persoon. De één heeft bijna geen last van pijn in de spieren, en de ander juist weer wel. Ook in tijd verschillen de klachten. Soms houdt het weken aan. En soms is het al na een uurtje al bijna over. De periodes dat iemand klachten heeft verschillen erg van elkaar. Soms heb je weken niks en dan ineens komt het weer terug. Veel mensen die aan ME lijden zijn vaak zieker in de winter dan in de zomer. Artsen denken dat dit komt doordat je in de winter vaker verkouden of ziek bent. Ongeveer 1 op de 500 mensen lijdt aan de ziekte ME/ CVS. De ziekte kan iedereen treffen, jong en oud. Maar opvallend is dat gemiddeld meer vrouwen dan mannen de ziekte krijgen. Het gaat vaak om personen die erg actief waren. Voor zover men heeft kunnen nagaan is M.E. niet besmettelijk maar men vermoedt dat er een genetische voorbestemdheid in het spel is vermits de ziekte soms meerdere personen in eenzelfde gezin treft. De ziekte uit zich in de eerste plaats in een allesoverheersende geestelijke en lichamelijke uitputting. Naast Pagina 2 van 10
3 griepachtige verschijnselen zoals koorts en spierpijnen treden er ook neurologische klachten op zoals hoofdpijn, concentratie, slaap- en geheugenstoornissen. Lichamelijke en mentale inspanning kan de toestand van de M.E.-patiënt aanzienlijk verslechteren. Na een inspanning kan het zijn dat de spieren drie tot vijf dagen nodig hebben om te herstellen. Voor doodgewone prestaties moeten M.E.-patiënten op voorhand energie opsparen. De ernst van de symptomen kunnen schommelen van dag tot dag, zelfs van uur tot uur. Vaak ontstaat de ziekte na een virusinfectie bv. griep of de ziekte van Pfeiffer. Verder in dit verslag vindt u de mogelijk bijkomende symptomen beschreven. Het ziektebeeld dat we hieronder verder beschrijven heeft verschillende benamingen. In Nederland, België en Engeland wordt vooral de term M.E. of Myalgische Encephalomyelitis gebruikt en verwijst enerzijds naar pijnlijke spieren (Myalgische) en anderzijds naar ontsteking van de hersenen (Encephalomyelitis). Dit wil echter niet zeggen dat de hersenen ook daadwerkelijk ontstoken zijn, de naam is slechts een label van een specifieke combinatie van symptomen. In de Verenigde Staten heet de ziekte Chronic Fatigue and Immune Dysfunction Syndrome (C.F.I.D.S.) of korter C.F.S., vertaald C.V.S. Diagnose Voor er aan de diagnose M.E. gedacht wordt zal men eerst de nodige en gangbare onderzoeken moeten doorgaan om alle andere ziektes met gelijklopende kenmerken uit te sluiten (uitsluitingsdiagnose). Tot voor kort werd M.E. een onzichtbare ziekte genoemd, omdat er geen objectieve test bestond om de ziekte te identificeren, de ziekte kon in een laboratoriumonderzoek niet worden aangetoond. Daardoor kregen vermoeiden vaak ten onrechte te horen dat ze een psychische aandoening hadden of erger, dat ze simuleerden. Maar sinds kort zijn onderzoekers uit verschillende landen erin geslaagd om het mechanisme gedeeltelijk te ontrafelen van deze mysterieuze ziekte. Het is tegenwoordig mogelijk om bij 40% van de patiënten het bestaan van M.E. vast te stellen. ME is een onzichtbare ziekte, dat wil zeggen dat deze ziekte in een laboratoriumonderzoek niet kan worden aangetoond. Hierdoor zeggen veel artsen vaak: het zal wel psychisch zijn. Maar goeie artsen zien vaak wel het verschil tussen ME/CVS en overspannenheid of depressiviteit. Omdat de ziekte niet in het bloed zichtbaar is, wordt de ziekte vastgesteld aan de hand van de symptomen en de ziektegeschiedenis van de patiënt. Zo kijken de dokters bijvoorbeeld naar wat de oorzaak kan zijn geweest. De onderzoeksgroepen van Professor De Meirleir (VUB Brussel) en Prof. Suhadolnik (Temple University- Phyladelphia) werken samen aan een grootschalig Amerikaans- Duits- Belgisch onderzoeksproject. Ze hebben een duidelijke marker vastgesteld waarmee M.E. (h)erkend kan worden voor een groot deel van de patiënten. Dit gebeurt via een bloedtest die sinds 1999 beschikbaar is. Bovendien maakt de ontdekking van deze marker het mogelijk om verder te streven naar de ontwikkeling van een doeltreffende therapie. Symptomen Een voortdurende, allesoverheersende geestelijke en lichamelijke uitputting voor minstens zes maanden. Elke inspanning hoe gering ook, mondt uit in een pijnlijke krachteloosheid van de spieren in armen, benen, rug en nek. De herstelperiode na inspanning duurt dagenlang. Plotselinge spierkrampen of -pijnen en Pagina 3 van 10
4 gewrichtspijnen zijn zeker niet ongewoon. Ook geestelijk inspanning leidt tot uitputting en is in bepaalde periodes zelfs heel problematisch. De symptomen van ME zijn in 4 groepen te verdelen. Niet alle patiënten hebben last van al deze klachten, maar bij de eerste heeft vrijwel iedereen last van: 1) perioden van voortdurende, allesoverheersende geestelijke en/ of lichamelijke uitputting: ME- patiënten zijn vaak oververmoeid. Van een klein iets worden ze ontzettend moe. Veel mensen die aan ME lijden slapen vaak tussen de middag, maar meestal heeft dit weinig zin. Niet alleen lichamelijk zijn deze mensen oververmoeid, ook geestelijk. ME- patiënten kunnen zich vaak moeilijk blijven concentreren. Mensen die werken kunnen het vaak niet meer aan en kinderen die nog naar school gaan moeten meestal speciaal onderwijs volgen omdat ze zich niet meer zo goed en lang kunnen concentreren. 2) Storingen in het zenuwstelsel: - soms hebben patiënten slaapstoornissen, omkering van dag en nacht ritme. - Sommige mensen hebben moeite met praten en schrijven. Na een korte tijd krijgen ze een zere tong van het praten of een zere hand van het schrijven. - Vaak hebben ME- patiënten een slecht geheugen, ze vergeten veel en heel snel - Onhandigheid komt ook veel meer voor dan gemiddeld. Dingen vastpakken en vasthouden is ineens veel moeilijker dan dat het was. - Soms zien Patiënten wazig. - Of mensen zijn overgevoelig voor licht geluid en geuren. - Hoofdpijn of druk op het hoofd. - Lichaamstemperatuur gaat heen en weer. - Sommige patiënten vallen flauw of hebben verlammingsverschijnselen. - darmstoornissen, zoals diarree. - Vaak moeten plassen. - Aanvallen van duizeligheid of misselijkheid na lichamelijke of geestelijke inspanning. - overgevoeligheid voor koude of weersveranderingen - aanvallen van misselijkheid en hypoglycaemie (laag bloedsuikergehalte) 3) Slechte functie van het immuunsysteem: - de één na de andere infectie van bijvoorbeeld: rode ogen, kaakholte ontsteking(en), of gedurende snotterigheid - allergieën 4) Overige klachten die vrij vaak voorkomen: - flauwtegevoelens of plotselinge geïrriteerdheid. - darmstoornissen, zowel verstopping als diarree. Oorzaken: Meest voorkomende oorzaak: De oorzaken van ME/ CVS zijn ook nog een beetje onduidelijk, maar meestal is het startpunt van de aandoening: griep, verkoudheid of een ontsteking aan de lymfeklieren. Deze ziekten geven vaak klachten als spierpijn en vermoeidheid. Pagina 4 van 10
5 Wanneer een gezond mens griep, verkoudheid of een ontsteking aan de lymfeklieren heeft geneest dit meestal binnen een week of maand. Maar bij mensen die ME hebben duurt het genezen veel langer dit komt vaak doordat de conditie van het immuunsysteem niet meer optimaal is. Doordat het genezen van een griepje bij een ME patiënt vaak veel langer duurt constateren doktors vaak dat het virus nog aanwezig is. Maar feitelijk is er sprake van een vertraagd herstel na afloop van de infectie. Andere oorzaken: Bacteriële infecties Rouw om een verlies Depressies Een stressvol, overactief leven Een operatie Geen aanwijsbare oorzaak: In sommige gevallen is geen enkele oorzaak van toepassing. Er zijn zeer verschillende ziekteverwekkers en ook ziekteverwekkers die niets te maken hebben met infecties. Het lijkt daarom ook niet waarschijnlijk dat er ooit één bepaald virus of bacterie gevonden zal worden die verantwoordelijk is voor de gevallen van ME/ CVS. Onderzoek: Hier volgt in een notendop en zoveel mogelijk begrijpbare taal de uitvindingen van de onderzoekers. Bij een deel van de M.E.-patiënten ontdekten onderzoekers een afwijking in de vorm van een enzym (R Nase-L) in vergelijking met niet- M.E.-patiënten. Dit enzym maakt deel uit van het natuurlijk verdedigingssysteem tegen virussen en is die afwijkende vorm overactief. Het R Nase-L-enzym valt niet enkel binnengedrongen virussen aan maar ook de gezonde cellen van de patiënt, zodat de goede werking van het lichaam grondig verstoord wordt. De aanwezigheid en activiteit in het bloed van deze nieuwe R Nase-L-vorm toont aan dat iemand aan de postvirale vorm van M.E. lijdt. Omdat het enzym waar alles om draait R Nase-L heet, doopten de onderzoekers de aandoening waaraan de subgroep M.E.-patiënten lijdt: R Nase-L Enzym Dysfunction Disease oftewel REDD. De wetenschappers blijven zoeken naar de oorzaak en instandhouding van M.E. en laten, na deze eerste reuzensprong, de overige M.E.-patiënten zeker niet in de kou staan. Gevolgen van ME/ CVS Juist omdat veel ME-patiënten vaak actieve en energieke mensen zijn, is het voor hen moeilijk om te accepteren dat ze ziek zijn en daardoor niet meer zo n actief leven kunnen leiden. Veel ME- patiënten gaan veel rusten en denken dan dat het na de periode van rust wel weer allemaal in orde is. Maar dit heeft weer gevolgen op de lichamelijke conditie: het longvolume verminderd en de hartcapaciteit neemt af. Wanneer een ME-patiënt na een (te) lange periode van rust weer iets actiefs gaat doen, is daarna een nog langere rustperiode nodig. En dit leidt tot een steeds groter wordende verzwakking. Pagina 5 van 10
6 Therapie: Tot op heden is er nog geen kant-en-klaar geneesmiddel om M.E. te behandelen. De therapieën zullen voornamelijk bestaan uit het bestrijden van de verschillende symptomen: Wanneer je ME blijkt te hebben wordt er vaak contact opgenomen met een psychotherapeut. Deze kan helpen bij het maken van een gestructureerd plan om de conditie geleidelijk weer op te bouwen. Stap voor stap worden de activiteiten uitgebreid. Elke volgende stap wordt pas gezet als het lichaam zich heeft aangepast aan de stap ervoor. Zo worden de grenzen beetje bij beetje opgerekt om grote tegenslagen te voorkomen. Ook zorgt de psychotherapeut ervoor dat de patiënt weer beter over zichzelf gaat denken. ME-patiënten zien zich zelf vaak als zieke en zwakke mensen. Door een betere lichamelijke conditie kan dit (deels) worden opgelost. Het doel is niet volledige genezing maar wel zó omgaan met de klachten zodat de patiënten voor eigen therapeut kunnen spelen. En zo dus een beter leven kunnen leiden. Ik had altijd veel last van mijn keel. Toen ik 10 was, werd ik hieraan geopereerd. Na een paar maanden merkte ik dat er iets niet helemaal goed was gegaan tijdens die operatie. Ik had nog steeds last van mijn keel. Een paar jaar lang heb ik wat gesukkeld. Ik ging wel naar school maar ik was soms weken lang afwezig. Ik had hoofdpijn en last van mij keel. Ook was ik vaak helemaal uitgeput. Ik en mijn ouders zijn wel 100 keer naar de dokter geweest, en telkens dacht hij weer dat het wat anders was. De ene keer dacht hij dat ik misschien suikerziekte zal hebben en de ander keer dacht hij dat ik pfeiffer zal hebben. Maar telkens bleek dat het niet zo was. Na een jaar of 2 wist hij het niet meer, hij had gezegd dat het waarschijnlijk tussen de oren zou zitten en dat ik maar contact moest zoeken met een psycholoog. Zelf vond ik dit onzin. Ik wist wel dat het niet psychisch was, maar mijn moeder vond dat ik het toch maar moest proberen. Maar ook dat heeft weinig zin gehad. Ik had nog steeds dezelfde klachten en er veranderde niets. Ik zat ook altijd op tennis, ik kon het altijd heel goed. Ik won veel wedstrijden en trainde wel 3 keer in de week. Maar ik kon het niet meer aan, ik was veel te moe om te sporten en dus moest ik van mijn moeder er maar vanaf. Ook op school hield ik het niet meer vol, ik kon me nog geen half uur concentreren. Ik ben hierdoor een half jaar niet meer naar school geweest. Ik wist echt niet meer wat ik moest doen. Ik was altijd best wel slim en mijn meester zei dat ik makkelijk VWO kon doen. Maar dat zat er met mijn ziekte echt niet in, wist ikzelf. Ook mijn moeder wist niet meer wat ze er mee aan moest, ze zocht de hele bibliotheek af en zocht overal op internet of ze iets kon vinden wat mij kon helpen. Want zo kon het echt niet langer. Uiteindelijk vond ze een stukje over de ziekte ME of CVS. De symptomen kwamen precies overeen met waar ik last van had. Ze kwam in contact met andere ME- patiënten en die zeiden dat ze de dokter er bij moest halen. Toen zijn we samen naar de dokter gegaan. Na veel onderzoek was hij er voor 99% zeker van dat ik inderdaad ME zou hebben. Ik werd doorverwezen naar een huis waar meerdere MEpatiënten en andere zieke mensen zaten. Hier kreeg ik therapie en leerde ik omgaan met mijn ziekte. Na een maand of 10 mocht ik weer naar huis. Langzaam aan kon ik weer naar school en kon ik af en toe een half uurtje sporten. Het ging de goeie kant op maar nog steeds was ik nog niet helemaal genezen. Nu ben ik 18 en voel ik me eigenlijk hartstikke goed, alleen helemaal gezond ben ik nog steeds niet en ik denk dat ik dat ook nooit zal worden. Ik denk dat ik nooit meer intensief kan sporten en dat ik na elke vorm van Pagina 6 van 10
7 inspanning wel last zal hebben van spierpijn en vermoeidheid. Maar daar heb ik nu mee leren omgaan en daardoor voel ik me 100% oké! Revalidatiecentrum Wanneer de doktor bij iemand de ziekte M.E. ontdekt is de kans groot dat hij de patiënt doorverwijst naar een revalidatiecentrum. Een revalidatiecentrum in Enschede is het Roessingh. ME patiënten in het Roessingh worden intern opgenomen. Dat wil zeggen dat ze daar dag en nacht zijn (alleen in het weekend mogen ze naar huis). In het Roessingh hebben de M.E. patiënten een rooster waaraan ze zich moeten houden, er staat precies op wanneer ze naar bed moeten, wanneer ze moeten opstaan, wanneer ze moeten eten, wanneer ze therapie krijgen, wanneer ze naar school of werk moeten en wanneer er iets voor zich zelf gedaan mag worden. Voor mensen die M.E. hebben is regelmaat één van de belangrijkste middelen voor herstel. Ook voldoende rust en een klein beetje lichaamsbeweging is erg belangrijk. In een revalidatiecentrum wordt hier dan ook veel aandacht aan besteed. De jongere patiënten krijgen ook speciaal onderwijs, ze kunnen dan zelf bepalen hoe lang en hoeveel werk ze doen. Wanneer ze willen uitrusten kunnen ze op bed gaan liggen. Jonge M.E. patiënten krijgen wanneer ze weer gewoon naar huis moeten meestal nog een aantal maanden aangepast onderwijs in het revalidatiecentrum om langzaam meer uren te maken, zodat ze weer naar een normale school kunnen. In het revalidatiecentrum worden M.E. patiënten niet echt genezen, wanneer ze weer geheel naar huis mogen zijn de patiënten nog steeds ziek, maar ze hebben geleerd hoe ze met hun ziekte om moeten gaan. En daardoor kunnen ze gewoon als andere mensen leven. Interview met ME- patiënt Doriena: 1. Sinds wanneer heb je M.E.? Precies weet ik dat niet, ook de doktoren weten dat niet, maar waarschijnlijk heb ik M.E. gekregen nadat ik een operatie aan mijn neus heb gehad. Dat was gebeurd toen ik in groep 6 zat, ik was dus 10 jaar. 2. Wanneer werd ontdekt dat je M.E. had? Halverwege het jaar 2002 had mijn moeder iets gelezen op internet over de ziekte M.E. en de symptomen van M.E. leken erg op de symptomen die ik had (hoofdpijn, vermoeidheid, niet goed en lang kunnen concentreren). Mijn moeder is met deze informatie naar de dokter geweest, en die heeft toen (na ongeveer een maand) vastgesteld dat ik deze ziekte ook werkelijk had. 3. M.E. is niet in het bloed aan te treffen, hoe zijn de doktoren er bij jou achter gekomen dat je M.E. had? Door naar de klachten die ik had te kijken, en door te kijken wat misschien de oorzaak kon zijn. Bij de dokter hoorde ik dat de ziekte M.E. ook kan ontstaan na een operatie en dat zal waarschijnlijk bij mij dan het geval zijn. Maar zeker weet je het nooit. Pagina 7 van 10
8 4. Wat voor klachten heb je? Ik heb vooral erg veel last van hoofdpijn. De ene dag is het minder dan de andere dag, maar goed voel ik me nooit. Ook ben ik erg snel moe, wanneer ik een uurtje of 2 door de stad heb gelopen ben ik doodop en dan doe ik er weer lang over om te herstellen. Ook mijn concentratievermogen is minder dan gezonde mensen, zo kan ik me op school met moeite maar 2 uur op mijn werk concentreren. Ook ben ik bijna altijd verkouden, maar doktoren zeggen dat de verkoudheid niet door de ziekte M.E. komt, maar door de (mislukte) neusoperatie. 5. Wat kun je doen tegen deze klachten? Heb je medicijnen een dieet of iets dergelijks? Eigenlijk kan ik bijna niets doen tegen deze klachten. Wanneer ik echt heel erge hoofdpijn heb, neem ik wel eens een tabletje, maar dat helpt (bijna) niet (dus doe ik het ook bijna nooit). Ik heb verschillende medicijnen en diëten geprobeerd, maar allen hielpen ze niet. Daar ben ik dan ook stuk voor stuk mee gestopt. Nu gebruik dan ook geen medicijnen meer. 6. Ga je nog gewoon naar school? En sport je nog? Ik ben opgenomen in het Roessingh, hier komen van allerlei mensen met allerlei ziektes om geholpen te worden. Hier ga ik ook elke dag naar school. Sinds kort mag ik ook een aantal uren door de week naar een normale middelbare school. Op maandag, woensdag en donderdag volg ik op deze school 2 (en soms 3) lessen. Ook zat ik voordat ik in het Roessingh werd opgenomen op een soort van vechtsport (shaolin). Maar hier moest ik mee stoppen omdat ik het niet meer aankon. Ik was te moe om te sporten, en wanneer ik een keertje mee had gedaan had ik dagen daarna last van spierpijn. 7. Wat is denk je de oorzaak van jou ziekte? De oorzaak van mijn ziekte weet niemand. Maar de doktoren en ikzelf denken dat het na mijn neusoperatie is gekomen. Maar het zou ook kunnen dat ik het een keertje na een griepje of verkoudheid heb gekregen. 8. Zit je in therapie? Ik zit in therapie bij het Roessingh. Bijna elke dag moet ik wel een uurtje naar therapie. Hier doe ik niet alleen oefeningen, maar ook praat ik met de therapeut over mijn ziekte. Ook moet ik elke dag een half uur aan lichaamsbeweging besteden en moet ik de oefeningen die ik met therapie heb geleerd herhalen. 9. Denk je dat je er ooit nog vanaf komt? Dat weet niemand. Ik heb zelf op internet gelezen dat je nooit van de ziekte ME geneest. Maar je leert er in de loop der tijd mee omgaan en dan zul je je steeds beter gaan voelen en weer gewoon gaan sporten werken en naar school gaan. Pagina 8 van 10
9 Maar ik heb ook verhalen gehoord dat er mensen zijn die de ziekte hun hele leven lang hebben en zich ook hun hele leven lang slecht voelen. Korte samenvatting: ME of CVS komt vrij veel voor (1 op de 500 Nederlanders heeft ME), het belangrijkste kenmerk van deze ziekte is vermoeidheid (lichamelijk en geestelijk). Een M.E patiënt kan van de minste dingen helemaal uitgeput raken en erge spierpijn krijgen. M.E. of CVS is een ziekte met veel verschillende oorzaken zoals: verkoudheid, griep, depressie of het kan na een operatie ontstaan. Maar in veel gevallen is er geen duidelijke oorzaak. De symptomen zijn per persoon heel verschillend. Er zijn veel verschillende symptomen, die zijn onderverdeeld in 4 groepen: - periode van voortdurende, allesoverheersende geestelijke en of lichamelijke uitputting - storingen in het zenuwstelsel - slechte functie van het immuunsysteem - overige klachten, (als darmstoornissen en flauwtegevoelens) Het vaststellen van de ziekte is erg moeilijk. Vroeger keken de dokters naar de ziektegeschiedenis van een persoon en kijken of de symptomen overeen komen met die van de ziekte. De ziekte is niet in het bloed vast te stellen, dus moet de dokter er eerst zeker van zijn dat het echt geen andere ziekte kan zijn. Sinds kort is er nu ook een bloedonderzoek op de markt die bij 40% van de patiënten M.E. kan vaststellen, maar ook nu wordt er naar de ziektegeschiedenis en de symptomen gekeken. M.E. wordt tegenwoordig veel onderzocht door wetenschappers, deze zijn er dan ook in geslaagd om de ziekte in het lichaam van M.E. patiënten vast te stellen. Dit zien ze aan een afwijkend enzym, deze valt niet alleen de binnengedrongen virussen aan, maar ook de gezonde cellen. M.E. patiënten moeten om te genezen veel rusten, maar ook regelmatig iets aan lichaamsbeweging doen.vaak worden ME patiënten doorverwezen naar een revalidatiecentrum, hier worden ze (meestal) intern opgenomen. Hier leven ze een heel regelmatig leven en krijgen ze therapie. Therapie is er om te leren leven met je ziekte om te gaan, zodat je ook wanneer je de ziekte nog een hele tijd met je meedraagt toch een zo normaal mogelijk leven kunt leiden. Bronvermelding: De meeste informatie hebben we van internet gehaald. Ook hebben we veel informatie gekregen van Grace (zij heeft de ziekte M.E.) en haar moeder. Zij konden ons er veel over vertellen. Op internet hebben we via de zoekmachine Google een aantal sites gevonden: Pagina 9 van 10
10 Logboek: Op internetsites gezocht naar informatie over de ziekte ME. 3 uur Hier de belangrijkste informatie tussen uitgehaald. 3 uur Deze informatie netjes uitgetypt. 4 uur Verslag uitgewerkt. 4 uur Interview afgenomen. 2 uur Totaal: 16 uur Nawoord Wij vonden het maken van de praktische opdracht leuk om te doen. Dit kwam vooral omdat het niet zo moeilijk was om informatie over ons onderwerp te vinden. We konden op internet heel veel informatie vinden, eigenlijk teveel want we moesten alleen de belangrijkste informatie er tussenuit halen, want als we dit niet hadden gedaan, zouden we een verslag van wel 50 pagina s dik krijgen. We hebben als het ware alles samengevat van wat er op internet te vinden was en dat in het verslag verwerkt. Pagina 10 van 10
Altijd moe... Jochem Verdonk
Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:
Nadere informatieMultiple sclerose (MS) Poli Neurologie
00 Multiple sclerose (MS) Poli Neurologie 1 Inleiding U heeft MS. Deze woorden veranderen in één keer je leven. Gevoelens van ongeloof, verdriet en angst. Maar misschien ook opluchting, omdat de vage klachten
Nadere informatieWerkstuk ANW Leukemie
Werkstuk ANW Leukemie Werkstuk door een scholier 1992 woorden 25 september 2003 5,8 53 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Ik heb van Mnr. Veenema de opdracht gekregen een verslag te maken over een bepaalde
Nadere informatiePraktische opdracht ANW Depressies
Praktische opdracht ANW Depressies Praktische-opdracht door een scholier 1714 woorden 27 februari 2002 7,9 16 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Deze brochure gaat over depressies. Op het moment hebben
Nadere informatie2.1: Hoe kunnen wij, als mensen, andere mensen helpen om deze ziekte te laten verdwijnen uit de wereld? Al dan niet een deel.
Werkstuk door een scholier 1417 woorden 10 april 2001 4,8 34 keer beoordeeld Vak Biologie 1.Verhelder onduidelijke begrippen en termen. Geen onduidelijke begrippen. 2.Wat is nu precies het probleem? 2.1:
Nadere informatieNodig: flappen en stiften, werkblad vragenkaartjes, werkblad antibiotica hoezo?, werkblad gesprekje bij de dokter en spreekkaarten.
Themales gezondheid taalvrijwilliger/docent Nodig: flappen en stiften, werkblad vragenkaartjes, werkblad antibiotica hoezo?, werkblad gesprekje bij de dokter en spreekkaarten. Opwarming: deel de kaartjes
Nadere informatieGeen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018
Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk
Nadere informatieVermoeidheid bij kanker
Vermoeidheid bij kanker Vermoeidheid bij kanker Vermoeidheid bij kanker is een veel voorkomend probleem. Het heeft met veel verschillende dingen te maken. Door chemotherapie en radiotherapie neemt het
Nadere informatieWerkstuk MS 2009 gr. 8 Door Ehlana Haring 2 G H MS
Werkstuk MS 2009 gr. 8 Door Ehlana Haring G H 2 MS Inleiding MS de afkorting van Multiple Sclerose. De oorzaak van MS is nog steeds niet bekend. Meestal treft MS mensen tussen hun twintig- en veertigste
Nadere informatieGezond thema: DE HUISARTS
Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een
Nadere informatieCVS, CHRONISCHE PIJN EN ANDERE FUNCTIONELE KLACHTEN
CVS, CHRONISCHE PIJN EN ANDERE FUNCTIONELE KLACHTEN DR. E.J. SULKERS, KINDERARTS ADRZ Symposium Nehalennia, 11 april 2013 MOEHEID KAN EEN SYMPTOOM ZIJN VAN EEN: - infectieziekte; - orgaanziekte (hart,
Nadere informatieSyndroom van Guillain Barré
Syndroom van Guillain Barré Inleiding U bent opgenomen op afdeling Neurologie met (verdenking) van het Guillain-Barré syndroom. In deze folder leest u meer over de aandoening en de behandeling. U kunt
Nadere informatiePOST COMMOTIONEEL SYNDROOM
POST COMMOTIONEEL SYNDROOM Post commotioneel syndroom Post commotioneel syndroom (PCS) is een diagnose die gesteld wordt bij langdurige klachten na een hersenschudding. De oorzaak van PCS is vaak een ongeval,
Nadere informatieMaatschap Cardiologie. Bacteriële of virale pericarditis Ontsteking van het hartzakje
Maatschap Cardiologie Ontsteking van het hartzakje Algemeen U heeft van de arts te horen gekregen dat bij u pericarditis is geconstateerd. De arts heeft u verteld wat de aandoening inhoudt en welke behandeling
Nadere informatieDUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND
DUIZELIGHEID Keel-, Neus- en Oorheelkunde FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk om het begrip duizeligheid duidelijk te omschrijven. Er kan van alles
Nadere informatiePOST COMMOTIONEEL SYNDROOM
POST COMMOTIONEEL SYNDROOM Post commotioneel syndroom Post commotioneel syndroom (PCS) is een diagnose die gesteld wordt bij langdurige klachten na een hersenschudding. De oorzaak van PCS is vaak een ongeval,
Nadere informatieDe termen HIV, Aids en Seropositief worden nogal eens door elkaar gebruikt. Toch zijn het niet dezelfde dingen.
Spreekbeurt door een scholier 1684 woorden 22 november 2002 7.2 312 keer beoordeeld Vak Nederlands Dit is een condoom, als je die niet gebruikt bij het vrijen kun je seksueel overdraagbare aandoeningen
Nadere informatieDoorbraak in onderzoek naar ME
Doorbraak in onderzoek naar ME Gezaghebbende Amerikaanse overheidsinstanties hebben opnieuw bij MEpatiënten een virus aangetroffen. Al eerder berichtte EenVandaag over de ontdekking van het XMRV-virus
Nadere informatieACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN
ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen
Nadere informatieSportief bewegen met een depressie. Depressie
Sportief bewegen met een depressie Depressie Sportief bewegen met een depressie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatiePeriodieke Koorts met Afteuze Faryngitis en Adenitis (PFAPA)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Periodieke Koorts met Afteuze Faryngitis en Adenitis (PFAPA) Versie 2016 1. WAT IS PFAPA 1.1 Wat is het? PFAPA staat voor Periodic Fever Adenitis Pharyngitis
Nadere informatieHersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar. Afdeling Spoedeisende Hulp
00 Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar Afdeling Spoedeisende Hulp U of een van uw naasten heeft een hersenschudding opgelopen door een ongeluk of plotselinge beweging van het hoofd. Dit wordt
Nadere informatieGRIEPVACCINATIE 2012. Waardoor komt het? Wat zijn de verschijnselen? Adviezen
GRIEPVACCINATIE 2012 De griepprik zal dit jaar op woensdag 14 november worden gegeven, tussen 15 en 18 uur. Mensen die ervoor in aanmerking komen krijgen ongeveer 2 weken van tevoren een uitnodiging toegestuurd.
Nadere informatieHartfalen. Wat is het en hoe herken je het
Hartfalen Wat is het en hoe herken je het Hartfalen, onbekend en onderschat Hartfalen is de grote onbekende onder de hartziekten. Hartfalen klinkt misschien bekend in de oren. Het woord doet denken aan
Nadere informatieSpreekbeurtpakket over KAISZ-ziekten Basisonderwijs
Spreekbeurtpakket over KAISZ-ziekten Basisonderwijs Een spreekbeurt over een KAISZ ziekte wat een goed idee! Wij helpen je graag met informatie, handige tips en ideeën. Heel veel succes!! De voorbereiding.
Nadere informatiePraktijk voor Massagetherapie Josephine van der Woude 06-20489163. Beroepsvereniging NVST A-Therapeut lidnr. 23 28 SR BAG lidnr.
Praktijk voor 06-20489163 Beroepsvereniging NVST A-Therapeut lidnr. 23 28 SR BAG lidnr.122911 Wilt u onderstaande vragen aandachtig doorlezen en zo nauwkeurig mogelijk beantwoorden. Bij het intake gesprek
Nadere informatieBEWEGEN BIJ KANKER 17041
BEWEGEN BIJ KANKER 17041 Inleiding De ziekte kanker, maar ook de behandeling, zoals chemotherapie, operatie, bestraling en hormonale therapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatiePeriodieke Koorts Met Afteuze Faryngitis En Adenitis (PFAPA)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Periodieke Koorts Met Afteuze Faryngitis En Adenitis (PFAPA) Versie 2016 1. WAT IS PFAPA 1.1 Wat is het? PFAPA staat voor Periodic Fever Adenitis Pharyngitis
Nadere informatieWorkshop van Stress naar Vitaliteit
Workshop van Stress naar Vitaliteit Het Leven Stressachtig? Het leven lijkt vol ongemakken te zitten. We worden wakker met het gevoel dat we nauwelijks hebben geslapen. We ontbijten gehaast en volgen tegelijk
Nadere informatieNiet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.
Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel
Nadere informatieVragenlijst. Bijnierinsufficiëntie of bijnieruitputting
Vragenlijst Bijnierinsufficiëntie of bijnieruitputting Bijnierinsufficiëntie of bijnieruitputting Aan de hand van de vragenlijst kun je zien OF je het hebt, en indien ja, hoe ernstig het is. Antwoord zo
Nadere informatieleven met vermoeidheid omgaan met de gevolgen van een beroerte
leven met vermoeidheid omgaan met de gevolgen van een beroerte CVA Cerebro Vasculair Accident is de medische term voor een ongeluk in de vaten van de hersenen. In het dagelijks taalgebruik heet een CVA
Nadere informatieAdalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum. Beter voor elkaar
Adalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Maag-Darm-Levercentrum Beter voor elkaar 2 Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Humira).
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Duizeligheid
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Duizeligheid z Deze brochure geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten. 1 Wat is duizeligheid? Iedereen
Nadere informatieWat u zou moeten weten over Rixathon
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Rixathon. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieFIBROMYALGIE FRANCISCUS GASTHUIS
FIBROMYALGIE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u fibromyalgie hebt. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. In deze folder proberen wij antwoord te geven op uw vragen.
Nadere informatieWerkstuk Maatschappijleer Aids
Werkstuk Maatschappijleer Aids Werkstuk door een scholier 1699 woorden 21 oktober 2004 6,4 81 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Ik hou mijn werkstuk over aids. Aids is een afkorting voor van
Nadere informatieBEWEGEN BIJ PROSTAATKANKER
BEWEGEN BIJ PROSTAATKANKER 1014 Inleiding De ziekte prostaatkanker, maar ook de behandeling, zoals een operatie, bestraling, hormonale therapie en chemotherapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige
Nadere informatieElke miskraam is anders (deel 2)
Elke miskraam is anders (deel 2) Eindelijk zijn we twee weken verder en heb ik inmiddels de ingreep gehad waar ik op zat te wachten. In de tussen tijd dacht ik eerst dat ik nu wel schoon zou zijn, maar
Nadere informatieMaatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde. Duizeligheid
Maatschap Keel-, Neus- en Oorheelkunde Algemeen Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en de daarbij behorende klachten en behandeling. Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is het moeilijk
Nadere informatieTips voor een goede spreekbeurt
Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel
Nadere informatieINTAKE ADEMSPECIALIST
INTAKE ADEMSPECIALIST Datum: Voornaam.. Geboortedatum Achternaam......... Beroep. Adres...... Postcode en Plaats Telefoon (overdag) ( s avonds) E-mail adres Huisarts.. BSN. Medisch specialist MEDISCHE
Nadere informatieVolgens laatste inzichten Richard I. Horowitz, MD
Volgens laatste inzichten Richard I. Horowitz, MD Score * 1. Onverklaarbare koorts, verhoging, zweten, koude rillingen, of warmte-aanvallen 2. Onverklaarbare gewichtsverandering: zowel aankomen als afvallen
Nadere informatieNRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro NRLP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts Versie 2016 1. WAT IS NRLP-12 GERELATEERDE TERUGKERENDE KOORTS 1.1 Wat is het? NRLP-12 gerelateerde terugkerende
Nadere informatieBehandeling van Hepatitis C
Behandeling van Hepatitis C MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Inleiding Uw behandelend arts heeft bij u Hepatitis C geconstateerd. De MDL-verpleegkundige gaat u begeleiden bij het behandelen
Nadere informatiePoliklinische revalidatiebehandeling. beroerte
Poliklinische revalidatiebehandeling na een beroerte POLIKLINISCHE REVALIDATIEBEHANDELING NA EEN BEROERTE Wat is een beroerte Bij een beroerte of CVA (de medische term) is de bloedtoevoer in de hersenen
Nadere informatieDelier. Acuut optredende verwardheid
Delier Acuut optredende verwardheid Wat is acuut optredende verwardheid (delier) Uw familielid, vriend(in) of kennis ligt in ons ziekenhuis. Hij/zij is opgenomen vanwege ziekte, ongeval en/of operatie.
Nadere informatieVOORSTEL VAN RESOLUTIE. van de dames Greet Van Linter, Gerda Van Steenberge en An Michiels en de heren Felix Strackx en Erik Tack
Zitting 2004-2005 6 juli 2005 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van de dames Greet Van Linter, Gerda Van Steenberge en An Michiels en de heren Felix Strackx en Erik Tack betreffende de problematiek van het chronisch
Nadere informatie7,4. Werkstuk door een scholier 1906 woorden 23 juni keer beoordeeld. Inleiding
Werkstuk door een scholier 1906 woorden 23 juni 2001 7,4 71 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Dit werkstuk gaat over depressie. Dit vonden we een interessant onderwerp, omdat het tegenwoordig veel voorkomt
Nadere informatieWANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT
WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en
Nadere informatieZiekte Ziekteverschijnselen Incubatietijd Besmettelijk? Wering school * Risicogroepen. Ja, 5 dagen voor tot negen dagen na het begin van de zwelling.
Hieronder vindt u een lijst met veel voorkomende kinderziektes op school. Als school hanteren wij de richtlijnen van de GGD. Op de site van de GGD vindt u nog meer informatie over deze kinderziektes en
Nadere informatiePATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie)
PATIËNTENBROCHURE Therapie met Gazyvaro (Immunotherapie) WAT IS OBINITUZUMAB? De merknaam van Obinituzumab is Gazyvaro. Obinituzumab is een immunotherapie: een behandeling die werkt via het immuunsysteem
Nadere informatieregio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl
regio Gooi en Vechtstreek Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid www.cjggooienvechtstreek.nl n Niet uitgeslapen? Jongeren en slapeloosheid We slapen gemiddeld zo n zeven tot acht uur per nacht. Dat
Nadere informatieWat is COPD? 1 van
Wat is COPD? COPD staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Het is een verzamelnaam voor de ziektes chronische bronchitis en longemfyseem. Artsen maken tegenwoordig geen onderscheid meer tussen
Nadere informatieToolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput
Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Inleiding Monteurs van vooral de service en reparatie&renovatie lopen een kans geïnfecteerd te raken met een virus, tengevolge van het (per
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieAdalimumab (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa
Afdeling: Onderwerp: MDL-centrum (Humira) bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van (Humira). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieMevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) Versie 2016 1. WAT IS MKD 1.1 Wat is het? Mevanolaat kinase deficiëntie is een genetische aandoening.
Nadere informatieLicht traumatisch hoofd-/ hersenletsel bij kinderen
Licht traumatisch hoofd-/ hersenletsel bij kinderen 2 In deze folder leest u over de verschijnselen en de mogelijke gevolgen van een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel bij uw kind (hersenschudding of
Nadere informatieDuizeligheid. Havenziekenhuis
Duizeligheid In deze folder leest u wat duizeligheid precies inhoudt. De oorzaken van duizeligheid worden beschreven. En u kunt lezen hoe duizeligheid in het ziekenhuis wordt onderzocht. Tenslotte wordt
Nadere informatieSportief bewegen met reumatoïde artritis. Reumatoïde artritis
Sportief bewegen met reumatoïde artritis Reumatoïde artritis Sportief bewegen met reumatoïde artritis...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een
Nadere informatieIMMUNOTHERAPIE BIJ KINDEREN
IMMUNOTHERAPIE BIJ KINDEREN 277 Inleiding Op dit moment gebruikt uw kind medicijnen om klachten van zijn of haar allergie te voorkomen. De arts heeft met u en uw kind besproken dat immunotherapie een optie
Nadere informatieDermatologie. Gordelroos. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Dermatologie 1 Wat is gordelroos (herpes zoster) is een aandoening, veroorzaakt door een virus, die gekenmerkt wordt door blaasjesvorming en pijn, meestal op de borstkas of rond de
Nadere informatieDe vragenlijst bestaat uit enkele vragen over uw algehele gesteldheid en specifieke vragen over mogelijke buikklachten die u ervaart.
Vragenlijst POLYP-studie Recent bent u op controle geweest in het ziekenhuis voor uw galblaaspoliep of heeft u een operatie ondergaan. In dit document vind u de vragenlijst horend bij de POLYP-studie,
Nadere informatieLongontsteking bij uw kind
Longontsteking bij uw kind Uw kind heeft een longontsteking (pneumonie). In deze folder leest u meer over deze aandoening en de behandeling ervan. Informatie voor ouders en verzorgers. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatieJe gezondheid, zó werk je eraan! Correct antibioticagebruik.
Je gezondheid, zó werk je eraan! Correct antibioticagebruik www.lm.be Het natuurlijke afweersysteem De meeste virale en bacteriële infecties genezen spontaan na enkele dagen. In normale omstandigheden
Nadere informatiePatiënteninformatie. Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel. Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval?
Patiënteninformatie Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie, wat zijn symptomen en hoe bestrijd je een aanval? Hyperventilatie, een adembenemend verschijnsel Wat is hyperventilatie,
Nadere informatieInleiding Wat is fibromyalgie? Oorzaak van fibromyalgie
FIBROMYALGIE 286 Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u fibromyalgie hebt. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. In deze folder proberen wij antwoord te geven op uw vragen. U leest meer over
Nadere informatieSportief bewegen na kanker. Kanker
Sportief bewegen na kanker Kanker Sportief bewegen na kanker...................................... Bewegen: goed en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog
Nadere informatieLicht traumatisch hoofdletsel (hersenschudding)
Licht traumatisch hoofdletsel (hersenschudding) Wat is een hersenschudding Een hersenschudding of licht traumatisch hersenletsel is het gevolg van een klap of stoot tegen het hoofd, maar kan ook optreden
Nadere informatieFamiliaire Mediterrane Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Familiaire Mediterrane Koorts Versie 2016 2. DIAGNOSE EN BEHANDELING 2.1 Hoe wordt het gediagnosticeerd? Over het algemeen wordt de volgende aanpak gehanteerd:
Nadere informatieVERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1
SOCIAAL WERK VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 U bent recent betrokken geweest bij een gebeurtenis waarbij u geconfronteerd werd met een aantal ingrijpende ervaringen. Met deze korte informatie
Nadere informatieBehandeling met rivastagmine capsules
Behandeling met rivastagmine capsules Behandeling bij dementie De geriater heeft bij u een vorm van dementie vastgesteld. Voor deze hersenziekte kan de dokter u medicijnen voorschrijven. In uw geval is
Nadere informatieHet chronisch vermoeidheidssyndroom (ME)
Het chronisch vermoeidheidssyndroom (ME) Inleiding Het chronisch vermoeidheidssyndroom, bekender onder de namen ME (myalgische encephalomyelitis) en postviraal syndroom, is een soms levensontwrichtende
Nadere informatieVragenlijst Specifieke keuring
Vragenlijst Specifieke keuring Personalia Voornaam en achternaam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer Email adres Geboortedatum Geslacht Man Vrouw Beroep/werkzaamheden Geeft indien nodig toestemming
Nadere informatieTitel: Nee het staat niet op mijn voorhoofd Auteur: Janneke Uitgever: Pumbo Jaar: 2012 ISBN: Pagina's: 128
Titel: Nee het staat niet op mijn voorhoofd Auteur: Janneke Uitgever: Pumbo Jaar: 2012 ISBN: 97890816425 Pagina's: 128 Mijn leven met de onzichtbare ziekte ME Door middel van dit boek wil ik het onzichtbare
Nadere informatieINHOUD. Disclaimer 7 Voorwoord 9 Dankbetuiging 13 Inleiding 14. Tot slot 208 Over de auteur Handige tips 204
INHOUD Disclaimer 7 Voorwoord 9 Dankbetuiging 13 Inleiding 14 1 De natuurlijke staat van de mens 17 2 Het is niet jouw schuld dat je te dik bent! 19 3 De voedingsmiddelenindustrie 30 4 Wat eten we? 54
Nadere informatieDit doe je zelf tegen stress. Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress
Dit doe je zelf tegen stress Informatiekit om uw medewerkers te helpen bij het voorkomen van werkstress 1 Inhoud Inleiding 3 A Pak stress op tijd aan 4 - Herken eerst wanneer stress ongezond wordt - Tips
Nadere informatiePatiënten vragenlijst baseline - chronische urticaria
Patiënten vragenlijst baseline - chronische urticaria Beste patiënt De vragenlijst hieronder betreft vragen over urticaria (galbulten) en/of angio-oedeem (zwellingen). De antwoorden op de vragen zijn van
Nadere informatieMaar virus of niet, hoe krijg je de ziekte en wie krijgt de ziekte?
Eén Vandaag Vermoeidheidsziekte ME, virus of tussen de oren? 29 mei 2010 Amerikaans onderzoek wijst op virus Zit de vermoeidheidsziekte ME/CVS tussen de oren of niet. Ja zeggen Nederlandse experts. Nee,
Nadere informatieDe vragen die je arts je zou kunnen stellen
Ter voorbereiding van je eerste afspraak bij de arts naar aanleiding van je Endometriose klachten: De vragen die je arts je zou kunnen stellen Door Ellen T. Johnson, met bijdragen van professor Philippe
Nadere informatieNazorg na een buikoperatie
Nazorg na een buikoperatie 2 U heeft in Canisius Wilhelmina Ziekenhuis een operatie aan de buik gehad. In deze folder staan enkele richtlijnen om het herstel zo spoedig mogelijk te laten verlopen. Beweging
Nadere informatieKlachten na een hersenschudding algemene informatie
Een hersenschudding ontstaat door een klap op het hoofd, bijvoorbeeld bij een ongeluk. Je wordt duizelig of raakt bewusteloos. Meestal duurt het enige tijd voor de hersenen hiervan herstellen. Zolang de
Nadere informatieVragenlijst voor volwassenen:
Vragenlijst voor volwassenen: Voorletters + achternaam : Adres : Telefoon privé : werk : mobiel : E-mail adres : Geboortedatum : Geslacht : Man / Vrouw Huisarts : 1 Wat is de voornaamste klacht? 2 Wanneer
Nadere informatieOnco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie
Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieNaam: Voornaam: Adres: Postcode: Woonplaats: Geboortedatum: M/V. Tel.nr.: E-mail adres: Beroep: Opleiding: Sport, Hobby: Medicijngebruik:
Geachte heer/mevrouw, Ik zou u vriendelijk willen vragen om onderstaande vragen aandachtig door te lezen en te beantwoorden. Bij het eerste consult zullen de gegevens met u doorgesproken worden. De ingevulde
Nadere informatieHoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid
Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt
Nadere informatieMultiple sclerose (MS)
Multiple sclerose (MS) T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont
Nadere informatiePijn bij kinderen Afdeling D/ kinderafdeling
Uw kind is waarschijnlijk opgenomen in het ziekenhuis of dit gaat binnenkort gebeuren. Deze folder is bedoeld om u als ouder(s)/ verzorger(s) te informeren over pijn bij kinderen en tips te geven hoe hier
Nadere informatieZiekte van Menière. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Ziekte van Menière U heeft van uw behandelend arts gehoord dat u de ziekte van Menière heeft. In deze folder vindt u informatie over de oorzaak, de diagnose en de behandeling van deze aandoening. Neem
Nadere informatieVolwassenen met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel
Volwassenen met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel U heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel opgelopen door een ongeval of een klap tegen uw hoofd. Deze folder informeert u over de mogelijke
Nadere informatieDokter, ik ben zo moe. greta moorkens algemeen inwendige ziekten U Z Antwerpen
Dokter, ik ben zo moe greta moorkens algemeen inwendige ziekten U Z Antwerpen Oorzaken chronisch moeheid : > 50%(70%) psychiatrische (co)morbiditeit somatisch onderliggend lijden ( bvb cancerrelated fatigue)
Nadere informatieMevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom)
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) Versie 2016 1. WAT IS MKD 1.1 Wat is het? Mevanolaat kinase deficiëntie (MKD) is een genetische
Nadere informatieONGEDIFFERENTIEERDE SPONDYLARTHROPATHIE FRANCISCUS GASTHUIS
ONGEDIFFERENTIEERDE SPONDYLARTHROPATHIE FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Uw reumatoloog heeft u verteld dat u een spondylarthropathie hebt, een vorm van reuma. Er komen ongetwijfeld veel vragen in u op. Vragen
Nadere informatie6,9. Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april 2007 6,9 19 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud 1. Wat is AIDS? 2. Wat is HIV? 3. Hoe werkt het ziekteverloop van AIDS? 4. Wat doet het immuunsysteem
Nadere informatieNLRP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts
www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro NLRP-12 Gerelateerde Terugkerende Koorts Versie 2016 1. WAT IS NLRP12 GERELATEERDE TERUGKERENDE KOORTS 1.1 Wat is het? NLRP12 gerelateerde terugkerende koorts
Nadere informatieSamenvatting Mensen ABC
Samenvatting Mensen ABC Week 1ABC: Wie zijn wij? Info: Wie zijn wij mensen Mensen zijn verschillend. Iedereen is anders, niemand is hetzelfde. Dat noem je uniek. Een mens heeft een skelet van botten. Daarom
Nadere informatieBehandeling met inflectra bij sarcoïdose
Behandeling met inflectra bij sarcoïdose In overleg met uw arts gaat u het medicijn inflectra gebruiken vanwege sarcoïdose. In deze folder leest u meer over deze behandeling. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatieSarcoïdose. & vermoeidheid. Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten bij sarcoïdose.
Sarcoïdose & vermoeidheid Vermoeidheid is één van de belangrijkste klachten bij sarcoïdose. www.sarcoidose.nl Iedereen kent het gevoel van vermoeidheid. Na inspanning, aan het eind van de dag. Hoewel iedereen
Nadere informatie