Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden. Partnervergadering. Met de financiële steun van:

Transcriptie

1 Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Partnervergadering Poincarélaan 79, Brussel 14 september 2016 Met de financiële steun van: 1

2 Agenda 1. Voorbereiding 3 e gebruikersgroep vergadering 2. Stand van zaken WP WP 1: literatuurstudie, in situ bezoeken, octrooionderzoek, bespreking enquêtes WP 2: proefopstellingen WP 3: case studies WP 4: studiedagen, workshops, 3. Varia Voortgangsverslag VLAIO Andere? 2

3 Voorbereiding 3 e gebruikersgroep vergadering 1. Agenda: doorgestuurd op 24/08 (voornamelijk stand van zaken WP s) 2. Locatie: PCS 3. Start: 9u30 4. Presentaties 3min korter dan aangegeven op agenda => ruimte voor vragen 3

4 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 25 wetenschappelijke artikels: 4 algemeen, 1 akoestiek, 4 LCA/LCC, 3 luchtkwaliteit, 1 substraat, 12 thermisch 1 Avis Technique (ATG Frankrijk) 1 Britse wetgeving omtrent brandgedrag van groene daken en wanden 6 boeken: handleidingen 7 eindwerken 3 literatuurstudies 4

5 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 1 Avis Technique (ATG Frankrijk) Syst eem: voor hanggevel M e t a l e n k o r v e n ( m o d u l e s ) g e v u l d met s u b s t r a a t i n t e x t i e l 5

6 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 1 Avis Technique (ATG Frankrijk) Syst eem: voor hanggevel M e t a l e n k o r v e n ( m o d u l e s ) g e v u l d met s u b s t r a a t i n t e x t i e l C r i t e r i a : s t a b i l i t e i t, v e i l i g h e i d i n geval v a n brand, v o o r k o m e n v a n ongevallen b i j p l a a t s i n g, p l a a t s i n g i n a a r d b e v i n g s g e v o e l i g g e b i e d, t h e r m i s c h e i s o l a t i e, e l e m e n t e n v o o r d e thermische b e r e k e n i n g, d i c h t h e i d, m i l i e u g e g e v e n s, g e z o n d h e i d s a s p e c t e n e n v e i l i g h e i d b i j p l a a t s i n g e n onderhoud 6

7 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 1 Britse wetgeving omtrent brandgedrag van groene daken en wanden I n d i e n d e wand g o e d o n d e r h o u d en w o r d t e n h e t i r r i g a t i e s y s t e e m j u i s t w e r k t, v o r m t e e n groene w a n d g e e n b r a n d g e v a a r, g e z i e n d e z e vochtig i s e n g e e n d o o d m a t e r ia a l b e va t. A a n b e v e l i n g e n : v e r h o g e n v a n het n i e t - b r a n d bare m a t e r i a a l i n h e t s u b s t r a a t, v e r l a g e n v a n het o r g a n i s c h e m a t e r i a a l i n h e t s u b s t r a a t, v o o r k o m e n d a t h e t s y s t e e m u i t d r o o g t G r o e n d a k : s u b s t r a a t d i k t e > 30cm en o r g a n i s c h m a t e r i a a l < 20% ( G R O G r e e n R o o f C o d e ) K e u z e van de planten ( v b. v e t p l a n t e n z i j n te v e r k i e z e n b o v e n p l a n t e n m e t e e n hoog g e h a l t e a a n vluchtige o l i ë n o f h a r s e n ) 7

8 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 1 Britse wetgeving omtrent brandgedrag van groene daken en wanden I n t e r i e u r : D - s 3, d 2 C o m p a r t imentering p e r v e r d i e p i n g o m t e v e r m i j d e n d a t d e brand o v e r s l a a t. D e b r e e d t e v a n d e l u c h t s p o u w m o e t b e p e r k t w o r d e n. I n d i e n d e producten n i e t g e t e s t z i j n : k l a s s e F G r o o t s t e r i s i c o : substraat ( n i e t d e planten) 8

9 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) 6 boeken: handleidingen D u i t s l a n d : H a n d b u c h B a u w e r k s b e g r ü n u n g ( ) F r a n k r i j k : G u i d e d e s b o n n e s p r a t i q u e s «E n v e l o p p e s v é g é t a l i s é e s d u b â t i» ( 2013) G u i d e p r a t i q u e V é g é t a l i s a t i o n d e s m u r s C S T B ( ) R è g l e s p r o f e s s i o n n e l l e s d u p a y s a g e ( m u r s v é g é t a l i s é s ) ( o k t o b e r ) R è g l e s p r o f e s s i o n n e l l e s ( b a r d a g e r a p p o r t é v é g é t a l i s é s ) ( ) G r o o t - B r i t t annië: G r e e n r o o f s a n d f a ç a d e s ( ) O ostenr ijk: L e i t f a d e n F a s s a d e n b e g r ü n u n g ( ) 9

10 Stand van zaken WP 1. WP 1: literatuurstudie (WTCB) Conclusie: elk artikel begint met de (gevoelsmatige) voordelen van groen op 3 niveaus: stedelijk, gebouw en binnenklimaat De hoofdindeling tussen groene gevels en LWS systemen wordt aangehouden. De verdere indeling van LWS verschilt. De voordelen zijn afhankelijk van zeer veel factoren: plantsoort, soort systeem, oriëntatie, klimaat,. Zeer moeilijk om algemene conclusies te trekken tussen de verschillende onderzoeken! Nog veel nood aan onderzoek 10

11 Stand van zaken WP 1. WP 1: In situ bezoeken (WTCB) Database projectfiches: 22 toegevoegd aan de website Nike: Marc De Smedt (Mobilane) probeert bezoek te regelen Andere interessante bestaande groene wanden? => nieuwe oproep op 3 e GGV 11

12 Stand van zaken WP 1. WP 1: Octrooionderzoek (Centexbel) Afgerond: eindverslag? 12

13 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) 31 gemeentes hebben de enquête ingevuld 11,36% van de 308 Vlaamse steden en gemeenten 13

14 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) 31 gemeentes hebben de enquête ingevuld 11,36% van de 308 Vlaamse steden en gemeenten 14

15 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Kunnen groene wanden 15

16 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Kunnen groene wanden 16

17 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Kunnen groene wanden 17

18 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Indien ervaring: 91,4% positief 8,6% neutraal 0% negatief 18

19 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Wie stelt de vraag? 88,6% van de burgers heeft inspraak in de planning. Beslissingen worden genomen door het college van burgemeester en schepenen. 19

20 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) 6 Vlaamse steden en gemeenten + de stad Brussel hebben een duidelijk beleid in verband met groene gevels (tegeltuintjes). Reglement: 2 gemeenten Advies: 3 gemeenten Vergunning: 1 gemeente Aanvraag: 1 gemeente 20

21 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) Subsidies: 1 gemeente Hulp bij aanleg: 1 gemeente 21

22 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête steden en gemeenten (WTCB) 22

23 Stand van zaken WP 1. WP 1: Enquête architecten (NAV) 23

24 Resultaten enquête NAV Groene wanden: een stap dichter bij de vergroening van steden Aantal deelnemers: 116

25 Weet u waarmee u rekening moet houden bij ontwerp en uitvoering van: Grondgebonden gevelgroen (met klimplanten) Niet-grondgebonden gevelgroen ( Living Wall System ) Ja 26 % 15 % Vaag 30 % 27 % Neen 44 % 58 % Heeft u zelf al ontwerpen uitgevoerd met een groene wand? Ja Neen Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

26 Groep A: Reeds ontwerpen uitgevoerd met groene wand Grondgebonden gevelgroen 21 antwoorden Niet-grondgebonden gevelgroen 16 antwoorden Aantal projecten 2,76 2 Aantal m² 286 m² 66 m² Ervaringen met grondgebonden gevelgroen Ervaringen met niet-grondgebonden gevelgroen Positief Neutraal Negatief Positief Neutraal Negatief Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

27 Groep A: Reeds ontwerpen uitgevoerd met groene wand Wie nam initiatief? Hoofdreden? Bouwheer Architect Aannemer Tuinaannemer Bouwvoorschriften Ecologisch Esthetisch Andere Andere: groener effect in kleine stadstuin, marketing, natuurlijke beschaduwing Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

28 Groep A: Reeds ontwerpen uitgevoerd met groene wand Tijdens ontwerp groenspecialist geraadpleegd? Ja Neen Wie voert groene wand uit? Algemene aannemer Producent groene wanden Gespecialiseerde onderaannemer Tuinaannemer Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

29 Groep B: Nog geen ontwerpen uitgevoerd met groene wand Waarom niet? Realisatie in toekomst? Te weinig informatie Te duur Te veel onderhoud Idee kwam niet aan bod Andere Ja Misschien Neen Andere: risico afsterven planten, niet zo mooi, enkel niet-stedelijke projecten Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

30 Is er voldoende technische informatie beschikbaar? Grondgebonden gevelgroen (met klimplanten) Niet-grondgebonden gevelgroen ( Living Wall System ) Ja 33% 26% Neen 67% 74% Nog iets te delen? - Fijn dat dit in de kijker komt te staan. Er zijn heel wat mogelijkheden. Doch enige ervaring om dergelijke projecten uit te voeren is vereist. - Onderhoudseisen niet uit het oog verliezen. - Aanpassingen aan stedenbouwkundige regelgeving, aan bestaande verkavelingsvoorschriften om dit mogelijk te maken prioritair - Een info-sessie is welkom Resultaten enquête NAV Groen Bouwen - 14/09/2016

31 Stand van zaken WP 1. WP 2: Proefopstellingen Bespreking evolutie wanden WTCB Verdere bespreking in de namiddag 31

32 Cultiwall 1x8min per dag; 26/07: 1x12min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

33 Ecoworks 6x3min per dag; 07/07: 12x3min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) Opmerking: verkleuring van de planten o.i.v. zonlicht! 13/09/2016

34 Garsy 2x3min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

35 Karoo 1x8min per dag; 26/07: 1x12min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

36 Mobilane om de 4 dagen goten volledig vullen met water 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

37 Muurtuin 2x3min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

38 PlantDesign 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

39 Sempergreen 6x3min per dag; 07/07: 12x3min per dag; 23/08: 2x30 min per dag 19/04/ /06/ /08/2016 (na periode van droogte 18 20/07) 13/09/2016

40 Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Materialen Brussel 14/09/2016 P. Heyse Centexbel Met de financiële steun van: ubstraten 40

41 Grondgebonden 1. Klimhulp Inox staal kabels Manuele installatie Duurste onderdeel Verkeerde maaswijdte (kostenbesparing) 41

42 Grondgebonden 1. Klimhulp Alternatief in textiel Netten (gebreid, geknoopt) Extrusie Bandjesweefsel Gecoat weefsel 2. Steunklimmer / ranker / zelfhechter / slinger 42

43 Grondgebonden 1. Klimhulp materiaal toepassing planten mesh , Duranet 140gsm steunklimmer klimroos F1074Q, diatex 59gsm steunklimmer Premium Hortshade Extra light, synthesis advanced polymer fabrics, 89 gsm steunklimmer Premium Hortshade Medium, synthesis advanced polymer fabrics, 219 gsm steunklimmer klimroos XN0521 conwed ranker bosrank Gaasnet 105gsm duranet steunklimmer Drainprotect biocovers steunklimmer zelfhechter klimroos klimop Hydrotex biocovers steunklimmer zelfhechter klimroos klimop Enkadrain bonar steunklimmer ranker klimroos bosrank Groen van sioen zelfhechter wingerd F Vds zelfhechter klimop Werfafbakeningsnet duranet slinger bruidssluier Geknoopt net 40mm duranet slinger bruidssluier Geknoopt net 20mm duranet slinger ranker bruidssluier bosrank Knooploosnet veiligheidsnet 100mm slinger bruidssluier Vogelnet 6x7mm duranet ranker steunklimmer bosrank klimroos X03812 conwed ranker Gr1916 conwed ranker slinger R02239 conwed ranker slinger bosrank bruidssluier Expostyle, SOMMER, 280gsm zelfhechter zelfhechter klimop wingerd 43

44 Grondgebonden 1. Klimhulp 44

45 Structureel 1. Waterdicht: waterkolom > 10m 2. Waterdicht en ademend 3. Zakweefsels 4. Versteviging 45

46 Substraat 1. Eisen Waterhoudend Nutriënt en ph buffer Steriel of vrij van potentieel schadelijke kiemen 2. Textiel als alternatief voor Organisch substraat (kiemen, zwaar, degradatie) Geëxpandeerde klei (zwaar) Rotswol (alkalisch, geen buffer, zwaar) Vloeidoek (geen nutriënt buffer, geen constante samenstelling (recyclaat), niet stabiel (UV)) 46

47 Substraat Vlas 1072gsm libeltex Vilt ds fibres Bioweedstop 157gsm biocovers Quietstep twe Thermoloft twe 47

48 Substraat 1. Doelstelling met textiel Demonstratie van mogelijkheden B e s t a a n d e m a t e r i a l e n h y g i ë n e p r o d u c t e n O r g a n i s c h e m a t e r i a l e n N i e u w e f u n c t i o n a l i s a t i es B e t e r e w a t e r h u i s h o u d i n g B e t e r e n u t r i ë n t e n b u f f e r ( C E C ) Uitgangsmateriaal: ThermoLoft (geen enkele eigenschap buiten fluffy ) Vergelijken met huidige materialen 48

49 Substraat 1. Doelstelling met textiel Waterhuishouding Super Absor bing Polymer s I n s t r o o i e n Va s t z e t t e n m e t b i n d e r I n s i t u p o l y m e r i s a t i e Nutriënten buffer (CEC) H u m u s z u u r ( a f v a l u i t w a t e r z u i v e r i n g) Ve r m i c u l i t e ( m i c r o p o e d e r ) ( p r o e v e n z i j n l o p e n d ) 49

50 Stand van zaken WP 1. WP 3: Case studies (WTCB) IAM grondgebonden met klimhulp: verslag van het werfbezoek wordt verstuurd naar de partners en op de website geplaatst, planten werden nog niet geplaatst. Ecowerf: project toegekend aan Joeri Van Hulle (Mobilane Live Panel); plaatsing goten en leidingen: komende weken; eind oktober klaar Nieuwbouw Green Building Projects (Sempergreen)? => ON HOLD Andere? => nieuwe oproep op 3 e GGV 50

51 Stand van zaken WP 1. WP 4: disseminatie Vermelding van de website in de nieuwsbrief van VMSW Presentatie Bouwproces2016 Presentatie bij Centexbel door PCS Floraliën Innovatiebeurs Genk 13 oktober Studiedagen? Workshops? Andere? 51

52 Varia 1. Voorgangsverslag VLAIO (1 oktober 2016) Projectbarometer KPI Leverbaarheden 1-op-1 bereik Collectief bereik Totaal bereik Prestatie informatie doorgeven tegen 30 september! 52

53 Varia 1. Andere: filmpje PCS: N a d e G G V ( 2 9 september) Vo o r d e p r o v i n c i e O o s t - V l a a n deren 1 m i n p e r p e r s o o n / s e c t o r W i e voelt z i c h geroepen? 53

54 Varia 1. Andere: Website: N og opmer kingen / aanpassingen? 54

55 Bedankt Bedankt voor uw aandacht en tot op de 3 e gebruikersgroep vergadering! Met de financiële steun van: 55

56 Stand van zaken WP 1. WP 2: Proefopstellingen WTCB: structuur uit stellingen en zelf samengesteld irrigatiesysteem 56

57 Stand van zaken WP 1. WP 2: Proefopstellingen WTCB: structuur uit stellingen en zelf samengesteld irrigatiesysteem 57