Bestemmingsplan Hengelderweg 6, Voorst Planfase ontwerp

Transcriptie

1 Bestemmingsplan Planfase ontwerp

2

3 Deze standaard is gebaseerd op de SVBP 2012 (18 april 2012)

4 Inhoudsopgave Toelichting 5 Hoofdstuk1 Inleiding 1.1 anleiding 1.2 Het plangebied 1.3 Doel Hoofdstuk2 nalyse van het plangebied 2.1 De bestaande situatie 2.2 Cultuurhistorie, Landschap en Structuren Hoofdstuk3 Beleidskader 3.1 Inleiding 3.2 Rijksbeleid 3.3 Provinciaal beleid 3.4 Regionaal beleid 3.5 Gemeentelijk beleid Hoofdstuk4 Planopzet 4.1 Inleiding 4.2 Uitgangspunten 4.3 Het ontwerp 4.4 Ruimtelijke afweging Hoofdstuk5 Uitvoerbaarheid 5.1 Inleiding 5.2 Milieu-onderzoeken 5.3 Water 5.4 M.e.r.-beoordeling 5.5 Uitvoerbaarheid Hoofdstuk6 Juridische planopzet 6.1 Inleiding 6.2 Planregels 6.3 Bestemmingen 6.4 Flexibiliteit in het bestemmingsplan Regels 33 Hoofdstuk1 rtikel 1 rtikel 2 Inleidende regels Begrippen Wijze van meten Hoofdstuk2 rtikel 3 rtikel 4 rtikel 5 rtikel 6 rtikel 7 Bestemmingsregels grarisch - Biologische glastuinbouw Groen Waarde - rcheologie - 3 Waarde - rcheologie - 6 Waarde - Landschap Hoofdstuk3 rtikel 8 rtikel 9 rtikel 10 rtikel 11 lgemene regels nti-dubbeltelregel lgemene bouwregels lgemene afwijkingsregels lgemene wijzigingsregels

5 rtikel 12 Overige regels 56 Hoofdstuk4 rtikel 13 rtikel 14 Overgangs- en slotregels Overgangsrecht Slotregel Bijlagen Bijlage 1 Bedrijfsplan Vitalis Bijlage 2 Bodemonderzoek Bijlage 3 koestischonderzoek Bijlage 4 Quickscan Flora en Fauna Bijlage 5 rcheologische onderzoek - kas Bijlage 6 rcheologische onderzoek - verwerkingsruimte Bijlagen Bijlage 1 Beeldkwaliteitsplan Hengelderweg 6 in Voorst Bijlage 2 Staat van Bedrijfsactiviteiten 3

6 4

7 Toelichting Hoofdstuk Inleiding anleiding De initiatiefnemers zijn bezig met de uitbreiding van het zaadveredelingsbedrijf Vitalis Biologische Zaden B.V. aan de Hengelderweg 6 in Voorst. Het bedrijf heeft wereldwijd een leidende positie in de biologische zaadveredeling en wil deze positie graag behouden. l een geruime tijd wordt een toenemende vraag naar biologisch zaad van paprika's en komkommers gesignaleerd. Vitalis heeft dan ook al een geruime tijd een optredend tekort aan zaadproductiecapaciteit van met name deze twee soorten. Voor deze gewassen is gebleken dat Nederland de ideale omstandigheden kent voor de productie van kwalitatief het beste zaad. Om deze reden heeft het bedrijf behoefte aan uitbreiding van de teeltcapaciteit in Nederland. Om de wereldmarkt voldoende te kunnen blijven bedienen wordt een uitbreiding van m2 aan glasopstanden noodzakelijk geacht. Daarnaast wordt ook het logistieke gedeelte uitgebreid. Het is de bedoeling dat Vitalis de wereldwijde productie van biologische zaden van het bedrijf ontvangt aan de Hengelderweg 6 in Voorst. Hiervoor neemt het oppervlakte aan bebouwing voor de verwerkingsruimte toe tot circa m2. Het perceel aan de Hengelderweg kent in het geldende bestemmingsplan Buitengebied en Buitengebied, eerste herziening de bestemming grarisch. Daarnaast is aan het perceel de functieaanduiding glastuinbouw toegekend. Verder zijn de dubbelbestemmingen Waarde - Landschap en Waarde - rcheologie - 6 van toepassing op het perceel. Tot slot ligt het perceel in een gebied dat is aangeduid als reconstructiewetzone-verwevingsgebied. De beoogde uitbreiding past niet binnen het geldende bestemmingsplan. De toegestane oppervlakte kassen wordt met de uitbreiding ruimschoots overschreden. Tevens wordt ook het oppervlakte aan bedrijfsgebouwen ten behoeve van een glastuinbouwbedrijf en kassen overschreden. Daarnaast vinden de ontwikkelingen grotendeels plaats buiten het agrarische bouwvlak. Om de uitbreiding te faciliteren is zodoende een nieuw bestemmingsplan nodig. 1.2 Het plangebied De situering van het plangebied in de omgeving is weergegeven in afbeelding 1. Het plangebied ligt ten zuiden van de spoorlijn peldoorn - Zutphen en ten zuidwesten van het dorp Voorst. In afbeelding 2 is een luchtfoto van het plangebied opgenomen. Het plangebied staat kadastraal geregistreerd als gemeente Voorst, sectie H, nummers 301, 302 en

8 fbeelding 1 - Plangebied in de omgeving. fbeelding 2 - Overzicht gronden en gebouwen (bron: B). 1.3 Doel Doel van het onderliggende bestemmingsplan is om de uitbreiding van het zaadveredelingsbedrijf Vitalis Biologische Zaden B.V. juridisch-planologisch mogelijk te maken. 6

9 7

10 Hoofdstuk nalyse van het plangebied De bestaande situatie Het bedrijf Vitalis bezit aan beide zijden van de Hengelderweg gronden. Het totale oppervlakte aan gronden in het bezit van het bedrijf aan de Hengelderweg bedraagt circa 11 hectare. Ten westen van de Hengelderweg ligt het grootste gedeelte van de gronden van het bedrijf. an deze zijde is ook de bedrijfsbebouwing gevestigd en de uitbreiding voorzien. Op het perceel is in de huidige situatie circa m2 aan glasbebouwing aanwezig. Daarnaast is er ongeveer m2 aan overige bebouwing aanwezig. chter de kassen staan een drietal watersilo's; twee grotere met een diameter van circa 6,25 meter en één kleinere met een diameter van 3,10 meter. In het noordwesten van het perceel is een ecologische poel aangelegd, met een ooievaarsnest. Verder is op het perceel een bedrijfswoning aanwezig (nr. 6a). Deze woning heeft een oppervlakte van circa 140 m2 en een bijgebouw van ongeveer 62 m2. an de oostzijde van de Hengelderweg is een parkeervoorziening voor het bedrijf ontwikkeld. Deze parkeervoorziening biedt plaats aan ongeveer 25 parkeerplekken. De overige gronden op de locatie worden door het bedrijf in gebruik genomen voor grondgebonden teelt. In het geldende bestemmingsplan Buitengebied en Buitengebied, eerste herziening kennen de gronden een agrarische bestemming met de functieaanduiding glastuinbouw. Verder zijn de dubbelbestemmingen Waarde - Landschap en Waarde - rcheologie - 6 van toepassing op het perceel. an de oostelijke zijde van de Hengelderweg heeft een gedeelte Waarde - rcheologie - 3, hier zijn echter geen bouwactiviteiten beoogd. Daarnaast ligt het perceel in een gebied dat is aangeduid als reconstructiewetzone-verwevingsgebied. In Bijlage 4 Oppervlakte kassen bij glastuinbouwbedrijven van het bestemmingsplan Buitengebied is aan het perceel een maximaal toegestaan oppervlakte van m2 toegekend. Tevens mag het oppervlakte aan bedrijfsgebouwen ten behoeve van een glastuinbouwbedrijf en kassen ter plaatse van de aanduiding 'glastuinbouw' maximaal m2 bedragen. Dit geldt niet voor teeltondersteunende kassen. 2.2 Cultuurhistorie, Landschap en Structuren Uit afbeelding (3) is af te leiden dat het perceel van oudsher bekend staat als De Uilenbosch. De oude boerderij en de bijbehorende schuur zijn dan ook karakteristiek, hoewel ze in de loop van de tijd wel zijn aangepast. De boerderij en de schuur zijn van het type 'hallenhuis', de boerderij heeft een middenlangsdeel. De boerderij heeft een zadeldak met wolfseinden. Het oorspronkelijke woongedeelte bevindt zich aan de westelijke zijde en is uitgevoerd met roodbruine bakstenen en antraciete dakpannen. Zoals gebruikelijk in deze regio staat de boerderij 'met de kont naar de weg' gekeerd. Dit achtererf was het bedrijfsterrein van de boer en was integraal verbonden met het omliggende landschap. Op dit achtererf, achter het hoofdgebouw, staan van oudsher de verschillende bijgebouwen. Het oorspronkelijke agrarische gedeelte van de boerderij kent een lichtbruine baksteen en is gedekt met riet. De bijbehorende schuur bestaat uit roodbruin metselwerk, de kap is gedekt met oranjekleurige dakpannen. In het gebied komen twee verschillende landschapstypen voor: het kampenlandschap en de broekontginningen. Direct ten westen en zuidwesten van Voorst is het hoger gelegen kampen- of enkenlandschap te onderscheiden. Dit kampenlandschap is ontstaan bij langgerrekte dekzandruggen, hier stuwde de westenwind het zand op en stroomden beekjes tussen deze hoogten. De kampenontginningen kenmerken zich door veel reliëf in een verder overwegend vlak gebied. Door dit hoogteverschil in het landschap hebben de wegen een bochtig verloop. Hierdoor zijn de kavels onregelmatig en hebben zij een blokvormig patroon. Het kampenlandschap bestaat niet uit grote akkercomplexen, maar uit individuele akkers. Ieder kamp bestaat uit akkers op de hoger gelegen dekzandrug. Grasland langs de beekjes tussen deze ruggen en het boerenerf er tussen in, op de flanken van de rug. De boerenbedrijven voerden een gemengde bedrijfsvoering. Omdat de grond vaak arm was, brachten de boeren mest en heideplaggen als bemesting op het land. Door deze eeuwenlange vorm van bemesting werden de akkers steeds hoger, 8

11 met een steile rand als gevolg. Om de gewassen te beschermen tegen wildvraat en wind, werden ze omgeven met houtwallen en houtsingels. Dit zorgde ervoor dat de kampenontginningen van oudsher erg kleinschalig zijn. Daarnaast kent het gebied solitaire bomen en vochtige gebieden in laagtes en poelen. Vanaf 1900 heeft er vanuit landschappelijk en ecologisch oogpunt bezien een verschraling plaatsgevonden van het landschap. Dit is grotendeels een landelijke ontwikkeling geweest als gevolg van schaalvergroting en intensivering van de landbouw. Bij de Voorster Enk heeft dit geleid tot meer bebouwing en een aantasting van het landschap. fbeelding 3 - Uitsnede kaart 1913 (bron: topotijdreis.nl). De gronden waarop de uitbreiding van Vitalis zich concentreert, zijn te duiden als een broekontginning. Dit gebied is systematisch ontgonnen. Het zijn de vaak natte en open gebieden achter de oeverwal, waar de rivier in het verleden veel klei heeft afgezet. De benaming 'broek' betekent dan ook land dat bij een hoge waterstand onderloopt. De broeken zijn als geheel te herkennen aan de kenmerkende verkaveling. Deze is vaak fijnmazig, de kavels of slagen zijn zeer lang. Om het gebied bruikbaar te maken zijn er veel sloten nodig. Omdat deze sloten in de zomer droogvielen, werden hagen aangelegd als aanvullende veekering. Veel van deze hagen zijn inmiddels uit het landschap verdwenen. Verder zijn de haaks op elkaar staande hoofdrichtingen van de ontginningsbasissen (zoals de wegen en kavels) kenmerkend. Voorkomende beplanting in de broekontginning zijn elzensingels, knotbomen, broekbossen en hagen in de broeken. Verder komen populieren, iepen en essen langs de wegen voor. De Hengelderweg loopt van noord naar zuid en er geldt een maximum snelheid van 60 kilometer per uur. In de directe omgeving van het perceel komen verschillende, verspreid liggende woningen en agrarische bedrijven voor. Daarnaast doet zich aan de Gravenstraat 4 in Voorst een bedrijfsbestemming voor. Hier is de paardenhouderij BK-Horses gevestigd. Op grotere afstand van het perceel is de spoorlijn peldoorn - Zutphen gelegen. Ten noorden van, en evenwijdig met, deze spoorlijn loopt een hoogspanningslijn. In de nabijheid van de spoor- en hoogspanningslijn komt de rondweg om het dorp Voorst. Tot slot zijn op grotere afstand enkele kleinere plukjes bos gelegen. 9

12 Hoofdstuk Beleidskader Inleiding In dit hoofdstuk wordt het plan getoetst aan de relevante ruimtelijke beleidskaders op rijks-, provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau. 3.2 Rijksbeleid Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Op 13 maart 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) vastgesteld. De SVIR biedt het nieuwe kader dat de (nieuwe) ruimtelijke- en mobiliteitsopgaven voor Nederland richting 2040 benoemt en de focus bepaalt voor mobiliteitsinvesteringen. De structuurvisie speelt in op een aantal ontwikkelingen en uitdagingen; krimp, groeiende mobiliteitsbehoefte, versterken internationale concurrentiepositie, koesteren en versterken ruimtelijke structuur, klimaatverandering, duurzame energie en het stelsel van regels en procedures. Een van de kernmiddelen die wordt ingezet om goed op deze ontwikkelingen en uitdagingen in te spelen is decentralisatie. Beslissingen over ruimtelijke ontwikkelingen wil het kabinet dichter bij burgers en bedrijven brengen en provincies en gemeenten krijgen de ruimte om maatwerk te leveren voor regionale opgaven. Voor de periode tot 2028 richt het Rijk zich op drie doelen: vergroten van de concurrentiekracht door versterking van de ruimtelijk-economische structuur van Nederland; verbeteren van de bereikbaarheid; zorgen voor een leefbare en veilige omgeving met unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden. Met bovengenoemde rijksdoelen zijn 13 nationale belangen aan de orde die in het SVIR verder gebiedsgericht zijn uitgewerkt in concrete opgaven voor de diverse onderscheiden regio's. Buiten deze nationale belangen hebben decentrale overheden meer beleidsvrijheid op het terrein van ruimtelijke ordening gekregen. Het kabinet is van mening dat provincies en gemeenten beter op de hoogte zijn van de actuele situatie in de regio en de vraag van bewoners, bedrijven en organisaties en daardoor beter kunnen afwegen welke (ruimtelijke) ingrepen in een gebied nodig zijn Ladder duurzame verstedelijking In de SVIR wordt de ladder voor duurzame verstedelijking geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel 3.1.6, lid 2) opgenomen. Doel van de ladder voor duurzame verstedelijking is een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Hierbij dient de behoefte aan een stedelijke ontwikkeling te worden aangetoond. De ladder kent drie treden, die achter elkaar worden doorlopen. 10

13 fbeelding 4 - Schema Ladder voor duurzame verstedelijking. Een bestemmingsplan dat voorziet in nieuwe glastuinbouw of in uitbreiding van bestaande glastuinbouw met een oppervlakte van ten minste vijf hectare aan aaneengesloten percelen, dient op grond van deze ladder een verantwoording te bevatten waarin de behoefte aan het gebruik van nieuwe gronden voor glastuinbouw als gevolg van de vervangings- en uitbreidingsvraag wordt onderbouwd. Ook wordt onderbouwd waarom in deze behoefte niet kan worden voorzien door herstructurering of intensivering van elders in de betrokken regio gelegen bestaande glastuinbouwgebieden. Gezien de aard en omvang van de ontwikkeling, is de SVIR en de ladder voor duurzame verstedelijking op onderliggend plan niet van toepassing. Het Rijk heeft dan ook geen verdere bemoeienis met de planvorming. Nadere toetsing aan de ladder is om dan ook niet noodzakelijk. 3.3 Provinciaal beleid Omgevingsvisie Gelderland De Omgevingsvisie Gelderland (vervanger van het streekplan en enkele andere structuurvisies) is een integrale visie, niet alleen op het gebied van de ruimtelijke ordening, maar ook voor waterkwaliteit en veiligheid, bereikbaarheid, economische ontwikkeling, natuur en milieu, inclusief de sociale gevolgen daarvan. De opzet van de omgevingsvisie is opgehangen aan de termen dynamisch, mooi en divers. Gelderland is een dynamische provincie in een prachtige setting, met een grote diversiteit. Dynamisch duidt op economische ontwikkelingsaspecten als innovatie, duurzaamheid en bereikbaarheid. Mooi staat voor de natuurdoelen en de kwaliteiten die gewaarborgd en verder ontwikkeld dienen te worden. Divers gaat over het herkennen van de regionale verschillen in maatschappelijke vraagstukken en het koesteren van de regionale identiteit. Voor de glastuinbouw richt de provincie zich op de concentratie en ketenversterking in een beperkt aantal gebieden. Er wordt dan ook gestuurd op concentratie in de twee grootschalige glastuinbouwontwikkelingsgebieden Bergerden-Huissen en Bommelerwaard. Voor een toekomstbestendige (glas)tuinbouw is de ambitie om de afhankelijkheid van de inzet van fossiele energie te verminderden. In aanvulling op de glastuinbouwontwikkelingsgebieden zijn er in Gelderland drie regionale clusters voor glastuinbouwontwikkeling benoemd: Tuil, Est en Voorst. In een regionaal cluster mogen bedrijven uit de regio zich hervestigen, als de glastuinbouwbestemming op de vertrekkende locatie wordt gesaneerd. In de overige delen van het buitengebied geldt een eenmalige uitbreiding van 20% van de oppervlakte glas. In bijzondere situaties kan onder voorwaarden hiervan worden afgeweken. Deze voorwaarden zijn opgenomen in de Omgevingsverordening Gelderland. 11

14 Daarnaast bevat de Omgevingsvisie Gelderland het belangrijke instrument de Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik. Hierin staan kwaliteiten en doelen centraal, niet de regels. Voor een zorgvuldige afweging van ontwikkelingen in het buitengebied, moet de Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik worden gebruikt. Dit houdt in dat bij plannen moet worden aangegeven of de nieuwe situatie qua aard en schaal passend is. Dat betekent in hoeverre de nieuwe situatie zich in het karakter van het buitengebied laat passen. Bij deze nieuwe situatie gaat het om omvang (oppervlakte) en effecten (verkeersaantrekkende werking). Mocht dit in de nieuwe situatie dusdanig veranderen, dan is er sprake van een grootschalige ontwikkeling op basis waarvan een afweging op grond van de Gelderse ladder voor duurzaam ruimtegebruik aan de orde is. Gezien de kleinschalige aard en omvang (ten opzichte van reguliere glastuinbouwbedrijven) en effecten (verkeersaantrekkende werking) van onderliggend plan, is een afweging met de Gelderse ladder niet aan de orde Omgevingsverordening Gelderland In de Omgevingsverordening Gelderland staan regels beschreven, die ervoor zorgen dat de Omgevingsvisie Gelderland ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. De omgevingsverordening dient dan ook als een juridisch instrument en beperkt zich tot die onderdelen van het beleid waarvoor de inzet van algemene regels noodzakelijk is om provinciale belangen veilig te stellen of om uitvoering te geven aan wettelijke verplichtingen. Daarmee dient de omgevingsverordening als een toetsingskader bij het opstellen van nieuwe ruimtelijke plannen zoals een bestemmingsplan of een uitgebreide afwijkingsprocedure in het kader van de omgevingsvergunning. De verordening kent de volgende kaartlagen waaraan regels zijn verbonden: Windenergie, Luchtvaart, Landbouw, Glastuinbouw, Natuur, Natura2000-gebied, Landschap, Water en milieu en Erfgoed. fbeelding 5 - Uitsnede kaart Omgevingsverordening Gelderland. Uit de bovenstaande afbeelding wordt duidelijk dat voor het plangebied regels gelden voor glastuinbouw. De omgevingsverordening ziet glastuinbouw als een sector met een hoge dynamiek en een relatief grote economische betekenis. Voor een duurzame ontwikkeling van deze sector acht de provincie concentratie noodzakelijk. Hierdoor ontstaan bijvoorbeeld voordelen op het gebied van landschappelijke inpassing, energievoorziening en logistiek. De overlevingskansen van bedrijven worden hier hoger ingeschat, dan die van solitair gelegen bedrijven. Dit door de betere productieomstandigheden, de aanwezigheid van aanpalende bedrijvigheid en uitbreidingsmogelijkheden. Daarbij hebben kassen een grote landschappelijke en ruimtelijke impact. Hierdoor zijn geïsoleerd gelegen bedrijven niet gewenst. Buiten de grote concentratiegebieden (in de Bommelerwaard en rond Huissen-ngeren), kunnen wel kleinere clusters van bedrijven voorkomen. In de Omgevingsverordening Gelderland is in artikel opgenomen, dat in een bestemmingsplan aan glastuinbouwbedrijven buiten de Glastuinbouwontwikkelingsgebieden, de Extensiveringsgebieden glastuinbouw en de Regionale clusters glastuinbouw de mogelijkheid wordt geboden de glasopstand éénmalig uit te breiden. Dit kan met maximaal 20% van de op 29 juni 2005 bestaande omvang van de glasopstanden. ansluitend zijn op dit artikel twee afwijkingsmogelijkheden toegevoegd. Het bedrijf Vitalis is een solitair liggend bedrijf met glasopstanden, de voorgenomen uitbreiding bedraagt 12

15 meer dan 20% (dit is de toegestane m2 in het bestemmingsplan Buitengebied). In de volgende subparagraaf wordt ingegaan op één van de afwijkingsmogelijkheden. Op dit artikel wordt een beroep gedaan om de uitbreiding, die met onderliggend plan mogelijk wordt gemaakt, te motiveren fwijkingsbevoegdheid (artikel ) In afwijking op artikel kan in een bestemmingsplan, uitbreiding met meer dan 20% worden toegestaan. Er moet dan sprake zijn van uitbreiding van kassen voor onderwijs, onderzoek en ontwikkeling en de kassen moeten fysiek gekoppeld zijn aan de nabijheid van onderzoeks- of onderwijsinstellingen. Om van deze afwijkingsbevoegdheid gebruik te maken, is door Vitalis Biologische Zaden B.V. een bedrijfsplan aangeleverd (zie Bijlage 1). In deze rapportage wordt een aantal argumenten aangehaald, waarom verplaatsing naar een concentratiegebied voor glastuinbouw niet mogelijk is. Locatiekeuze Het bedrijf is in 1994 gestart aan de Hengelderweg 6 in Voorst. Deze locatie is gekozen op advies van een bodemkundig specialist voor de biologische landbouw, verbonden aan het Louis Bolk Instituut. De keuze viel op de locatie aan de Hengelderweg door de aanwezige, unieke en zeer vruchtbare enkeerdgrond. Deze grond leent zich uitstekend voor de biologische teelt van groenterassen (zoals komkommer en tomaat). Verder voldoet de locatie aan de belangrijkste vereiste voor biologische zaadveredeling: een geïsoleerde ligging ten opzichte van andere reguliere (glas)tuinbouwbedrijven. Niet alleen is de locatiekeuze vanuit het verleden van belang, nog steeds speelt de locatiekeuze een belangrijke rol in de bedrijfsvoering. Vitalis is namelijk een wereldspeler op het gebied van biologische zaadproductie, met teeltgebieden in Europa (Denemarken, Italië), zië (China, Thailand, India) en in Zuid-merika (Chili, rgentinië). Voor de biologische zaadproductie van diverse groentezaden wordt dan ook naar de meest geschikte locatie over de gehele wereld gekeken. Dit wordt voor elk afzonderlijk gewas bepaald aan de hand van de lokale klimaatomstandigheden, aanwezige ziektedruk, kennisniveau en beschikbaarheid van arbeid. Voor een aantal gewassen (zoals de hybride paprika en hybride lange komkommers) is gebleken dat Nederland de ideale locatie is voor de productie van kwalitatief het beste zaad. Met name bij deze twee soorten is een tekort aan biologisch zaad geconstateerd. Het is hierbij van belang dat de grond van Vitalis aan de Hengelderweg al een geruime tijd biologisch is gecertificeerd. Hierdoor hoeft er niet eerst een fase van omschakeling plaats te vinden. Daarnaast is er jarenlang een ruime vruchtwisseling toegepast, dit zorgt ervoor dat de bodemvruchtbaarheid op een hoog niveau is gebracht. Dit onder andere met betrekking tot bodemziektes en mogelijk wateroverlast bij hevige regenval. Belangrijke onderzoekslocatie De unieke locatie van Vitalis en de daarbij ontwikkelde expertise in de biologische sector, heeft ervoor gezorgd dat kennisinstellingen aan het bedrijf verbonden zijn. Zoals de WUR in Wageningen en de Uv in msterdam. Met de kennisinstellingen is er sprake van een wederzijds belang. Voor de kennisinstellingen geldt, in het bijzonder voor de WUR, dat het gezamenlijke, meer fundamentele onderzoek, de basis kan vormen voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Daarnaast biedt dit voor Vitalis potentiële, gekwalificeerde werknemers. De onderzoekscomponent maakt dan ook een belangrijk deel uit van de bedrijfsvoering van Vitalis. Dit heeft bij Vitalis geleid tot meerdere, kleine proefveldjes om de rassen erop te meten en beoordelen. Om te voorzien aan de noodzaak om meer onderzoek naar de kwaliteit van de aan te leveren zaden te doen, is door Vitalis een kiemlaboratorium opgezet. Voor kennisinstellingen (maar ook voor Vitalis) levert het testen van nieuwe rassen onder biologische omstandigheden waardevolle gegevens op ten opzichte van het testen onder gangbare condities. Kwaliteiten die aan Vitalis en de locatie worden toegedicht zijn de aanwezige specialistische kennis en ervaring om snel nieuwe rassen te produceren, de uitstekende bodemkwaliteit en de gewenste geïsoleerde ligging de doorslag om op die locatie te onderzoeken. Vanuit de WUR vindt er met enige regelmaat onderzoek plaats op de locatie. Deze onderzoeken focussen zich bijvoorbeeld op de verschillen in eigenschappen van rassen en gewenste geneticatoepassingen, toegespitst op de biologische groenteteelt. Verder hebben verscheidene studenten aan de WUR hun PhD-onderzoek bij Vitalis gedaan. Vanuit de UV wordt er bijvoorbeeld 13

16 onderzoek bij en met Vitalis gedaan naar het induceren van natuurlijk optredende mutaties in sla door middel van transposons om zo gewenste nieuwe eigenschappen in de sla te bewerkstelligen. De resultaten van zulke onderzoeken konden vervolgens toegepast worden in nieuwe veredelingsprogramma's voor Vitalis en ook voor moederbedrijf Enza Zaden in Enkhuizen. Ook sectoren, zoals Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, is er onder de naam Groene Genetica (i.s.m. de WUR en Louis Bolk Instituut) onderzoek bij Vitalis uitgevoerd naar de stikstofefficiëntie van spinazie geteeld onder biologische omstandigheden. De afgelopen 10 jaren hebben er in totaal 15 studenten hun onderzoekstage bij Vitalis gedaan. Buiten de Nederlandse opleidingen, zoals de WUR, HBO (Larenstein (vh Deventer), Den Bosch en Dronten) en de MBO, zoals lokale ROC te Twello kwamen er ook studenten van opleidingen in Duitsland, Frankrijk, Spanje en Chili. Verder wordt Vitalis in excursie verband bezocht, worden lezingen gehouden en zoals eerder vermeld voorziet het bedrijf in stageplaatsen en biedt ruimte voor een promotieonderzoek. Met de verwachte groei voor de toekomst en de voorziene uitbreiding onder glas zullen deze contacten verder worden geïntensiveerd. Geïsoleerde ligging noodzakelijk Vitalis is een biologisch zaadveredelingsbedrijf en dat betekent dat er geen chemische gewasbeschermingsmiddelen en kunstmestproducten worden toegepast. Dit houdt in dat een combinatie van een gangbaar tuinbouwbedrijf in de nabije omgeving ongewenst is. Een gangbaar bedrijf past namelijk chemische gewasbeschermingsmiddelen toe. Het is nooit volledig uit te sluiten dat deze middelen op het biologische bedrijf terecht komen. Verder is een geïsoleerde locatie van andere kas-teelten van belang omdat daardoor de verspreiding van plaaginsecten vanuit een nabijgelegen kas niet mogelijk is. Omgekeerd is er op een biologisch bedrijf altijd een bepaalde onkruiddruk die weer zeer nadelig is voor het gangbare bedrijf. Dit verklaart waarom een geïsoleerde ligging voor een biologisch zaadproductiebedrijf van wezenlijk belang is. Verplaatsing naar een clustergebied is niet mogelijk Bij de totstandkoming van het vestigingsbeleid voor glastuinbouwbedrijven is het uitgangspunt geweest dat vrijwel alle bedrijven op substraat telen en daarmee onafhankelijk zijn van de grondsoort. Bij de keuze van de gebieden (bijv. Bergerden, maar ook de Voorster clusterlocatie) is de grondsoort geen criterium geweest en de grondsoorten in de genoemde gebieden zijn dan ook weinig geschikt voor de teelt van tuinbouwgewassen. Vitalis teelt niet op substraat, de gewassen staan in de grond. Voor Vitalis is de grondsoort daarmee een belangrijke, zo niet de belangrijkste vestigingsfactor. Zoals gezegd, de grondsoort in het concentratiegebied en de clusterlocatie is ongeschikt voor de teelt van paprika's en komkommers. lleen al om deze reden is verplaatsing van het bedrijf naar genoemde locaties geen optie. Omdat Vitalis de gewassen in de grond teelt, heeft het bedrijf ook ruimte nodig voor teelten in de open lucht. Op de clusterlocatie is hier geen plek voor. Daarnaast is er een overgangstermijn van 3 á 5 jaar, voordat de gangbaar gebruikte landbouwgrond kan worden ingezet voor de biologische teelt. Dit komt voort uit regelgeving over de biologische bedrijfsvoering, omdat er geen chemische gewasbeschermingsmiddelen en kunstmestproducten worden toegepast. Verder zijn de clusteringsvoordelen die voor andere glastuinbouwbedrijven te benoemen zijn (gezamenlijke watervoorziening, energievoorziening enz.) voor dit bedrijf in het geheel niet aan de orde. Clustering met andere glastuinbouwbedrijven is voor dit bedrijf juist nadelig. Deze meer bedrijfstechnische aspecten zijn nog los gezien van de enorme investering die gepaard zou gaan met verplaatsing van dit kapitaalintensieve bedrijf en ook om die reden is verplaatsing geen haalbare optie. 14

17 3.4 Regionaal beleid Regionale Structuurvisie Stedendriehoek 2030 De gemeenten in de regio Stedendriehoek (met de steden peldoorn, Deventer en Zutphen) hebben gezamenlijk een regionale structuurvisie opgesteld. In deze visie heeft de regio ruimtelijk beleid ontwikkeld voor de lange termijn (2030). De doelstelling hierbij is het behouden en versterken van de samenhang en variatie in woon-, werk- en recreatiegebieden, met het gelijktijdig ontwikkelen van nieuwe kwaliteiten in water, natuur, landschap en landbouw. De Stedendriehoek ontwikkelt zich zo in hoog tempo van een verband tussen drie steden naar een samenhangende stedelijke regio, met een groen middengebied en een groene omgeving. De Regionale Structuurvisie (RSV) heeft de formele status van Intergemeentelijk Structuurplan. Dit betekent dat de structuurvisie richtinggevend is voor de ruimtelijke ontwikkeling. Bij het aspect werken onderscheidt de RSV kantoren, bedrijven, land- en glastuinbouw. Hierbij zet de Stedendriehoek in op het verbreden van de economische structuur en versterking van de ruimtelijke kwaliteit en een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Voor de glastuinbouw geeft de RSV aan dat bundeling op één locatie niet noodzakelijkerwijze schaalvoordelen oplevert vanwege de sterk uiteenlopende bedrijfsstrategie binnen de tuinbouwsector. Ook is concentratie op één terrein niet altijd gewenst vanwege verspreiding van ziekten en vanwege binding met het personeel. Vanuit oogpunt van ruimtelijke kwaliteit en landschappelijke aantasting is concentratie vaak lastig. De Stedendriehoek wil dan ook op een zorgvuldige, gedifferentieerde manier met de glastuinbouw omgaan. De grote verschillen in omvang en de landschappelijke positie van de bedrijven bieden goede aanknopingspunten. Voor de aanpak van hervestiging en uitbreiding van de glastuinbouw in de Stedendriehoek wordt een driedeling gemaakt naar bedrijfsomvang. Het bedrijf Vitalis valt nu onder de eerste groep kleine bedrijven van minder dan 1 hectare aan glasopstanden. Met de uitbreiding wordt het bedrijf gezien als middelgroot bedrijf, van 1 tot en met 5 hectare aan glasopstanden. Voor deze bedrijven is de regionale hervestigingslocatie gereserveerd. In paragraaf wordt duidelijk gemaakt, waarom wordt afgeweken van dit beleid. 3.5 Gemeentelijk beleid Ruimtelijke Toekomstvisie Voorst In de Ruimtelijke Toekomstvisie Voorst (vastgesteld op 31 januari 2005) is de toekomstvisie geformuleerd voor toekomstig gemeentelijk ruimtelijk beleid. Dit kader geeft de ambities weer ten aanzien van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling en is daarmee een handvat voor onder meer nieuwe bestemmingsplannen. Het plangebied ligt in het deelgebied Zuidelijke Overgangsgebied. Het is een gebied waar afwisselend sprake is van openheid en beslotenheid. Het GLTO ziet in dit gebied ontwikkelingsmogelijkheden voor grondgebonden en verbrede landbouw. grarische bedrijven vinden in het Zuidelijke Overgangsgebied voldoende ontwikkelingsmogelijkheden, maar vormen van plattelandsvernieuwing zijn ook goed mogelijk. Deze plattelandsvernieuwing is gekoppeld aan de potentie van het gebied in recreatief opzicht. De Ruimtelijke Toekomstvisie Voorst vormt geen belemmering in de werking van onderliggend plan. 15

18 Hoofdstuk Planopzet Inleiding Voor Vitalis Biologische Zaden B.V. is een uitbreiding van de faciliteiten noodzakelijk om haar toekomst te waarborgen. Onderdeel van de uitbreiding is een vergroting van de bestaande verwerkingsruimte en de bouw van een nieuwe kas. De huidige bebouwing en omgeving van Vitalis bevat veel kwaliteiten. Deze kwaliteiten (historische bebouwing; landschap) wil het bedrijf behouden en uitstralen. De visie op de nieuwbouw en schaalvergroting is op een terughoudende en in relatie met de bestaande bebouwing en omgeving ontwerpen. Tevens wil Vitalis dat het ontwerp aansluit op het biologische karakter van het bedrijf. 4.2 Uitgangspunten Vitalis is door de jaren heen verder uitgebreid en heeft zich zo redelijk organisch ontwikkeld. Dit is ook terug te zien in de bestaande situatie. Het geheel is een ensemble van diverse gebouwen en bouwwerken. Samen met de proefvelden en de kassen ligt het ingebed in het landschap. Het perceel ligt beschut en wordt omringd door groen. Deze bestaande 'groene' kwaliteit vertaalt zich in de ontwerpuitgangspunten. De maximale nokhoogte bedraagt 12 meter en de goothoogte 6 meter. Met deze maximale maatvoering zal de nieuwbouw beperkt zichtbaar zijn. De schaal van de nieuwbouw is ook belangrijk in relatie tot de huidige bebouwing. Het bestaande erf is van goede (cultuurhistorische) kwaliteit en beeldbepalend voor het bedrijf. Nieuwbouw moet de bestaande bebouwing niet overstijgen en de materialen moeten eenduidig, rustig en terughoudend zijn. De nieuwbouw is ook een kans om duurzame inpassing en gebruik van nieuwe techniek als waarde toe te voegen aan de bestaande identiteit van het bedrijf. De functionele ordening van de bestaande en nieuwe gebouwen is gebaseerd op het schema voor een optimale productstroom. Zie onderstaande afbeelding. fbeelding 6 - Optimale productstroom uit fytosanitair oogpunt (bron: Vitalis). Met de bovenstaande opzet van de verwerkingsruimte, wordt de logistiek geoptimaliseerd en worden de verschillende stromingen (zoals binnenkomst, routing van ongeschoond zaad en verwerking en transport van geschoond zaad) gescheiden. 16

19 4.3 Het ontwerp fbeelding 7 - Uitsnede inrichting (bron: B). De nieuw te realiseren verwerkingsruimte wordt achter de historische boerderij geplaatst, tegen de bestaande kas aan. Door tegen de bestaande kas aan te bouwen ontstaat een directe verbinding met de productie in de kas en een korte looplijn naar de kantoren in de boerderij. De ruimte tussen de verwerkingsruimte en de boerderij wordt ingericht als een 'binnen'-tuin. an de noordoostzijde komt de expeditieruimte. Hier wordt ook een nieuwe inrit gerealiseerd vanaf de Hengelderweg. De inrit wordt uitgevoerd in dezelfde klinkers als op het erf. De nieuwe kas van ongeveer m2 wordt aan de noordwestzijde van het perceel gerealiseerd en ligt parallel aan de westelijke erfgrens. De benodigde bouwhoogte van de kas is 8 meter, met een goothoogte van 7 meter. Deze hoogte is noodzakelijk voor de klimaatbeheersing en energiehuishouding. 17

20 In hogere kassen blijft het klimaat constanter en beter dan in lagere kassen. Bovendien zijn er diverse technieken beschikbaar om de kaslucht te verwarmen en te koelen waarbij meer hoogte is vereist (bijvoorbeeld bij (semi-)gesloten kassystemen). De warmte en koude uitwisseling in de kas vindt bij veel systemen plaats met behulp van luchtbeweging. Om die goede luchtcirculatie te verkrijgen, is een hogere kas nodig. Het betere kasklimaat kan een aanzienlijke verbetering opleveren voor de gezondheid van de planten en daarmee de kwaliteit van het product De bebouwing Het ontwerp, zie afbeelding 8, geeft een impressie van de nieuwbouw. Het laat zien hoe de nieuwe bebouwing wordt gesitueerd en in welke typologie de bebouwing is ontworpen. fbeelding 8 - Impressie van de bebouwing (bron: B). In het ontwerp is zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij een agrarische typologie. De nieuwbouw is zodanig gepositioneerd en ontworpen, dat er (visueel) zoveel mogelijk ruimte wordt behouden tussen de nieuwbouw en de karakteristieke boerderij en schuur. Om de schuur een agrarische vorm te geven, is ervoor gekozen de goothoogte zo laag mogelijk te houden. Hierbij is wel rekening gehouden met het functionele gebruik van de ruimtes op de bovenverdieping. De nieuwbouw heeft de uitstraling van een agrarische schuur in een moderne uitvoering. Om de agrarische uitstraling te realiseren, heeft het gebouw een eenvoudige en sobere uitstraling. In de materialisering wordt dit vertaald in een donkere kleurstelling. De tussenruimte is te typeren als 'eigen wereld', hier zijn de voorwaarden van een sobere en eenvoudige uitstraling losgelaten. fbeelding 9 - Vooraanzicht impressie (bron: B). De nieuw kas wordt als een standaard glastuinbouwcomplex ontworpen. Voor de kas komt een forse groenstrook (8 meter). Ondanks dat deze op enkele plekken door of over de beplanting zichtbaar zal worden, onttrekt de groenstrook de kas grotendeels uit het beeld. 18

21 4.3.2 Erf en landschap De kas wordt omringd met begroeiing die varieert in dichtheid en hoogte. Hiermee wordt de kas grotendeels aan het zicht onttrokken. Het struweel dat aan de zuid- en oostzijde van de kas wordt aangelegd zal uit inheemse soorten bestaan. Zoals de gelderse roos, krent, sprokehout, els, hulst, kardinaalsmuts, knotwilg, meidoorn, vuurdoorn, vlier en hop. Daarnaast worden de bestaande struwelen verdicht. De bestaande parkeerplaatsen aan de overzijde van de Hengelderweg blijven behouden, eveneens als de bestaande inrit, begroeiing en de grind verharding ter plaatse. Omdat het bedrijf uitbreidt, neemt het aantal parkeerplaatsen ook toe. De nieuwe parkeerplaatsen worden gerealiseerd naast de nieuwe kas. Voor de parkeernorm worden de CROW-normen aangehouden. De eerder genoemde beplanting wordt voor deze parkeerplaatsen gerealiseerd. De bestrating bestaat uit klinkers, gelijk aan de huidige inrit. 4.4 Ruimtelijke afweging Op de locatie aan de Hengelderweg 6 in Voorst wil Vitalis Biologische Zaden B.V. zich uitbreiden met de nieuwbouw van een kas en een verwerkingsruimte. In hoofdstuk 3 komt duidelijk naar voren dat de bedrijfsvoering van het bedrijf anders is dan die van een regulier glastuinbouwbedrijf. Bijvoorbeeld het belang van een geïsoleerde ligging, verplaatsing naar een clusteringslocatie niet mogelijk is en de bodemgesteldheid een cruciale rol speelt (zie ). Dit voorgaande in relatie met het belang als onderzoekslocatie voor onderwijs- en onderzoeksinstellingen zorgt ervoor dat er afgeweken kan worden van het beleid. Het plangebied ligt echter wel in de kleinschalige verkavelingsstructuur van het coulissenlandschap nabij Voorst. De ruimtelijke inpassing van de uitbreiding is dan ook een belangrijk onderdeel in het ontwerp. Ondanks dat het geen regulier glastuinbouwbedrijf betreft, blijft de ruimtelijke verschijningsvorm hetzelfde. Een uitbreiding van de kas met circa m2 - met een lengte van circa 160 m - is fors te noemen. Dit wringt met het landschap en het omgevingsbeeld. Een opsplitsing in twee delen met een tussenliggende groenstrook blijkt in het kader van de bedrijfsvoering en duurzaamheid geen optie. Daardoor is er gekozen om de lange gevel visueel te onderbreken door de aanplant van een forse groenstructuur aan de straatzijde. an de andere kant van het gebouw wordt het beeld met bestaand groen behoorlijk verzacht. Het is hierbij van belang dat het bedrijf in de huidige situatie laat zien dat er zorgvuldig wordt omgegaan met de omgeving en de inpassing van het bedrijf. Dit zit ook verweven in de biologische bedrijfsvoering van Vitalis. Zo heeft het bedrijf baat bij een landelijke uitstraling als producent van biologische zaadproducten. Daarnaast zorgt de aanwezigheid van voldoende houtopstanden voor de aanwezigheid van vogels die op hun beurt op een biologische wijze bijdragen aan de beperking van de hoeveelheid insecten. De uitbreiding van de verwerkingsruimte vindt plaats bij de karakteristieke boerderij en schuur, dit hoeft de uitbreiding van het bedrijf echter niet in de weg te staan. Wel vergt deze nabijheid een flinke ontwerpopgave. Door de uitbreiding vorm te geven in een schuurvolume, past de nieuwbouw bij de oude boerderij. Hiermee blijft de identiteit van het oude agrarische erf behouden, ondanks de schaal van het gebouw. Verder heeft de uitbreiding van het bedrijf geen grote verkeersaantrekkende gevolgen voor de omgeving. De aan- en afvoer vindt veelal plaats via bestelbussen. De vervoersbewegingen met een vrachtwagen vinden minimaal plaats, gelijk aan de huidige situatie. Uit het geluidsrapport (zie paragraaf 5.2.2) komt naar voren dat de uitbreiding voldoet aan de gestelde geluidsnormen. Wel is de overgebleven geluidruimte zeer beperkt. Dit houdt in dat bij een toekomstige uitbreiding van installaties of voertuigbewegingen geluidmaatregelen noodzakelijk zijn. Tot slot heeft de uitbreiding tot gevolg dat er meer werkgelegenheid ontstaat (+/- 25 werknemers). Voor de toename is dan ook een uitbreiding van de parkeerruimte meegenomen. Deze komt aan de voorzijde van de nieuw te bouwen kas, achter de te realiseren beplanting. Gelet op het bovenstaande bestaan er tegen de uitbreiding van Vitalis Biologische Zaden B.V. op 19

22 voorhand geen ruimtelijke bezwaren. 20

23 Hoofdstuk Uitvoerbaarheid Inleiding In dit hoofdstuk worden de randvoorwaarden vanuit de aspecten milieu, flora en fauna, archeologie en water behandeld. 5.2 Milieu-onderzoeken Bodem In opdracht van Vitalis Biologische Zaden B.V. is door De Klinker Milieu een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd op de locatie Hengelderweg 6 in Voorst (zie Bijlage 2). Het bodemonderzoek is uitgevoerd in het kader van de uitbreiding van het zaadveredelingsbedrijf Vitalis Biologische Zaden B.V. De bestemmingsplanwijziging is noodzakelijk voor het realiseren van de forse toename in glas-oppervlakte. Daarnaast vindt er een forse vergroting van de bedrijfsbebouwing plaats. Doelstelling is het verkrijgen van een beeld van de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem van de onderzoekslocatie. In het onderzoek van De Klinker Milieu zijn op een tweetal locaties onderzoeken uitgevoerd; ten hoogte van de toekomstige verwerkingsruimte en ter plaatse van de toekomstige kas. Bij de toekomstige verwerkingsruimte zijn in de bovengrond plaatselijk sporen van baksteen of puin aangetroffen (onder de klinkerverharding). De licht puinhoudende bovengrond is weliswaar licht verontreinigd met minerale olie en PK, maar voldoet aan de maximale waarde voor industrie. In overige boven- en ondergrondmengmonsters zijn geen verhoogde concentraties aangetroffen. In het grondwater is een licht verhoogde concentratie barium aanwezig. De conclusie is dat het terrein op basis van de milieuhygiënische kwaliteit geschikt is voor het voorgenomen gebruik. Ter plaatse van de toekomstige kas zijn in de bovengrond plaatselijk sporen van baksteen aangetroffen. In zowel de boven- als de ondergrondmengmonsters zijn geen verhoogde concentraties aangetoond. In het grondwater is een licht tot matig verhoogde concentratie barium en kwik in het grondwater aangetoond. Deze verhoging kan als natuurlijk verhoogde achtergrondconcentratie worden gezien. Geconcludeerd is dat op basis van de milieuhygiënische kwaliteit het terrein geschikt is voor het voorgenomen gebruik. Een algemene opmerking die De Klinker Milieu maakt, is dat voor de verwerking van vrijkomende grond buiten de onderzoekslocatie wordt verwezen naar de uitgangspunten van het besluit Bodemkwaliteit. Gezien het verkennende karakter van het onderzoek is het altijd mogelijk dat eventueel lokaal voorkomende verontreiniging niet zijn ontdekt, ondanks de zorgvuldigheid van het onderzoek. De algemene conclusie luidt dat er geen sprake is van bodemverontreiniging die een belemmering vormt bij de bestemmingsplanwijziging. De grond wordt vanuit milieuhygiënisch oogpunt geschikt geacht voor het huidige en toekomstige gebruik en de voorgenomen nieuwbouw Geluid In opdracht van Vitalis Biologische Zaden B.V. is door B Nederland een akoestisch onderzoek uitgevoerd in kader van de Wet geluidhinder. Onderzocht zijn de te verwachten geluidbelastingen op de gevels van woningen van derden door de toekomstige uitbreiding en het manoeuvreren van de vrachtwagens aan de Hengelderweg 6 in Voorst (zie Bijlage 3). Uit het rapport blijkt dat het gemiddelde geluidsniveau op de gevels van de woonhuizen (Gravenstraat 9, Hengelderweg 1 en 4) nergens de maximale grenswaarde overschrijdt, zoals gesteld in het ctiviteitenbesluit. De hoogst bepaalde etmaalwaarde is bij de Hengelderweg 4, deze bedraagt 44 db() waar 45 db() is toegestaan. Deze etmaalwaarde wordt bepaald door de nachtperiode. Hieruit wordt geconcludeerd dat de overgebleven geluidruimte voor het bedrijf beperkt is. Dit houdt in dat bij een toekomstige uitbreiding van installaties of voertuigbewegingen geluidmaatregelen noodzakelijk zijn. Vitalis Biologische Zaden B.V. geeft aan dat verdere uitbreiding niet wordt verwacht, zeker voor de komende 10 jaar voldoet de beoogde uitbreiding. 21

24 Bij de Hengelderweg 4 is eveneens de hoogste waarde bepaald voor het piekniveau. Deze bedraagt 69 db() waar 70 db() is toegestaan. Dit piekniveau wordt veroorzaakt door het afblazen van remlucht door de vrachtwagens. Dit is maximaal drie maal per dag, bij het laden en het lossen. De maximale etmaalwaarde met betrekking tot indirecte hinder blijft ruim binnen de gestelde voorkeurswaarde van 50 db(). Op basis van het onderzoek kan worden geconcludeerd dat Vitalis Biologische Zaden B.V. voldoet aan de eisen die gesteld zijn in het ctiviteitenbesluit. De overgebleven geluidruimte is zeer beperkt. Dit houdt in dat bij een toekomstige uitbreiding van installaties of voertuigbewegingen geluidmaatregelen noodzakelijk zijn Luchtkwaliteit De eisen voor de kwaliteit van de buitenlucht zijn sinds november 2007 vastgelegd in de Wet milieubeheer, in titel 5.2 Luchtkwaliteitseisen (ook wel bekend als de 'Wet luchtkwaliteit'). In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat de Wet luchtkwaliteit bestaat uit in Europees verband vastgestelde normen voor maximumconcentraties voor een aantal luchtvervuilende stoffen. In Nederland kunnen met name fijn stof (PM10) en stikstofoxiden (NO2) problemen opleveren met betrekking tot overschrijding van de grenswaarden. Fijn stof wordt grotendeels veroorzaakt door grote industriële bronnen en het wegverkeer, NO2 wordt voornamelijk veroorzaakt door wegverkeer. Indien het uitoefenen van bevoegdheden zoals het vaststellen van bestemmingsplannen of het afwijken van het bestemmingsplan op grond van artikel 2.12 lid 1 sub a onder 1 van de Wabo gevolgen kan hebben voor de luchtkwaliteit, kunnen bestuursorganen die bevoegdheden uitoefenen wanneer aannemelijk is gemaakt dat: 1. het bestemmingsplan c.q. de afwijking niet leidt tot het overschrijden van de in de wet genoemde grenswaarden; 2. de luchtkwaliteit als gevolg van het bestemmingsplan c.q. de afwijking per saldo verbetert of ten minste gelijk blijft; 3. het bestemmingsplan c.q. de afwijking niet in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie van een stof waarvoor in de wet grenswaarden zijn opgenomen. Sinds 1 augustus 2009 is het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) van kracht. Volgens het NSL draagt een project 'niet in betekenende mate' (Nibm) bij zo lang de concentratie fijn stof of stikstofdioxide niet meer dan 3% bedraagt. Volgens de regeling Nibm wordt die grens pas overschreden bij bijvoorbeeld woningbouwprojecten van meer dan woningen of kantoorlocaties met meer dan m2 bruto vloeroppervlak. Verder stelt de regeling Nibm voor verwarmde glastuinbouw een omvangsgrens van een nieuw bedrijf (of uitbreiding van een bestaand bedrijf) van 2 hectare oppervlakte (3% criterium). Deze oppervlaktegrens geldt zowel voor energie-intensieve als energie-extensieve teelt. Voor ontwikkelingen die 'niet in betekenende mate' bijdragen aan de luchtverontreiniging hoeft niet te worden getoetst aan de grenswaarden. Dit bestemmingsplan maakt de uitbreiding van het kasoppervlakte op de bestaande locatie mogelijk. Hoewel Vitalis Biologische Zaden B.V. geen regulier glastuinbouwbedrijf is, maakt dit voor de gestelde Nibm-grens geen verschil. Deze grens is niet afhankelijk van het type gewasteelt, of de technische uitrusting. Het bedrijf valt met ongeveer één hectare aan uitbreiding ruim onder de gestelde oppervlaktegrens in de regeling Nibm. Daarnaast vindt er een minimale toename in extra verkeersbewegingen plaats en is er geen sprake van een gevoelige bestemming. De locatie is tevens niet gelegen binnen een gebied waarin de normen van luchtkwaliteit worden overschreden. Geconcludeerd wordt dat de Wet luchtkwaliteit en het Besluit Nibm geen belemmering vormen voor onderhavige ruimtelijke ontwikkeling. 22

25 5.2.4 Externe veiligheid Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het verminderen en beheersen van risico's van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen in inrichtingen en tijdens het transport ervan. Op basis van de criteria zoals onder andere gesteld in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) worden bedrijven en activiteiten geselecteerd die een risico op zware ongevallen met zich mee (kunnen) brengen. Daarbij gaat het vooral om de grote chemische bedrijven, maar ook om kleinere bedrijven als LPG-tankstations en opslagen van bestrijdingsmiddelen. Daarnaast zijn (hoofd)transportassen voor gevaarlijke stoffen, zoals buisleidingen, spoor-, auto-, en waterwegen, ook als potentiële gevarenbron aangemerkt. Het externe veiligheidsbeleid heeft tot doel zowel individuele burgers als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dit doel te bereiken zijn gemeenten en provincies verplicht om bij besluitvorming in het kader van de Wet milieubeheer en de Wet op de ruimtelijke ordening de invloed van een risicobron op zijn omgeving te beoordelen. Daartoe wordt binnen het werkveld van de externe veiligheid veelal het plaatsgebonden risico (PR) en het groepsrisico (GR) gehanteerd. Het PR biedt burgers in hun woonomgeving een minimum beschermingsniveau tegen gevaarlijke stoffen. Het GR legt een relatie tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijke slachtoffers. Indien een ontwikkeling is gepland in de nabijheid van een risicobron geldt afhankelijk van de ontwikkeling een verantwoordingsplicht voor het toelaten van gevoelige functies. fbeelding 10 - Uitsnede risicokaart Gelderland. Op basis van afbeelding 10 wordt duidelijk dat in de directe omgeving van het plangebied geen risicovolle bedrijven gevestigd zijn die vallen onder het Bevi. Daarnaast bevinden zich in de omgeving van het plangebied geen propaantanks op het terrein van een particulier. Op meer dan 600 meter van de voorgenomen uitbreiding ligt een buisleiding. Daarnaast ligt op meer dan 500 meter van het plangebied de spoorlijn peldoorn-zutphen. Deze spoorlijn is geen transportroute voor gevaarlijke stoffen. De hoogspanningslijn ligt enkele meters achter deze spoorlijn. Door de grote afstand met de planlocatie, vormen de bovenstaande aspecten geen bezwaar tegen de voorgenomen 23

26 ontwikkeling. Zodoende levert zowel het plaatsgebonden risico als het groepsrisico geen belemmering op voor onderliggend bestemmingsplan Milieuzonering Bedrijven en milieuzonering Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stelt zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Hieronder wordt verstaan het aanbrengen van voldoende ruimte tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies anderzijds. De ruimtelijke scheiding bestaat doorgaans uit het aanhouden van een bepaalde afstand tussen de milieubelastende en milieugevoelige functies. In de directe nabijheid van het perceel komen wisselend agrarische- en woonbestemmingen voor. Conform de VNG handreiking 'Bedrijven en Milieuzonering' heeft het bedrijf met haar bedrijfsgebouwen en kassen (SBI-codes 011, 012, 013) een richtafstand van 30 meter. Deze grootste afstand komt voort uit richtlijnen voor geluid (zie ook paragraaf 5.2.2). De afstand vanaf het agrarische bouwvlak aan de Gravenstraat 9 tot aan de gronden in eigendom van Vitalis Biologische Zaden B.V. bedraagt meer dan 33 meter. Daarbij dient te worden opgemerkt dat het bouwvlak voor de Hengelderweg 6 niet op de kadastrale grens is gesitueerd. De afstand van de woonbestemming aan de Hengelderweg 1 tot aan de voorgenomen uitbreidingslocatie bedraagt meer dan 60 meter. De woonbestemming aan de Hengelderweg 4 ligt strak tegen het bouwvlak van de Hengelderweg 6. Deze voldoet zodoende niet aan de grootste afstand van 30 meter in verband met geluid. angezien het hier een bestaande situatie betreft, vindt er geen verslechtering plaats voor de Hengelderweg 4. Vitalis Biologische Zaden B.V. voldoet zoals in paragraaf aangetoond aan het geluidsaspect ten opzichte van deze woonbestemming. Er kan worden geconcludeerd dat onderliggend bestemmingsplan niet leidt tot een verslechtering voor de omgeving Lichthinder Ten aanzien van het aspect lichthinder geldt in de ruimtelijke ordening geen wettelijk toetsingskader. Wel is het streven erop gericht om lichthinder voor omwonenden tot een minimum te beperken. Ook uit oogpunt van ecologie en landschapswaarden (beschermen van duisternis en het donkere landschap) is het wenselijk om lichthinder te voorkomen. Dit geldt met name in gebieden waar het nog relatief donker wordt. Het Besluit glastuinbouw is per 1 januari 2013 in het ctiviteitenbesluit geïntegreerd. Het ctiviteitenbesluit is daarmee het kader geworden die eisen stelt aan assimilatiebelichting (de kunstmatige belichting bij het telen van gewassen in kassen om het groei- en bloeiproces te bevorderen) gedurende de donkerteperiode en de nanacht. Bij het nieuw te bouwen glastuinbouwbedrijf wordt geen gebruik gemaakt van assimilatielampen. Er wordt wel gebruikt gemaakt van straatverlichting en nood- en veiligheidsverlichting. De uitstraling van deze bronnen zijn minimaal. Er zal daarom geen lichthinder ontstaan. Er gelden vanuit het aspect lichthinder dan ook geen belemmeringen voor onderliggend bestemmingsplan Ecologie In opdracht van Vitalis Biologische Zaden B.V. heeft Quickscan (onderdeel van Habitus) een quickscan flora en fauna opgesteld voor het perceel aan de Hengelderweg 6 in Voorst (zie Bijlage 4). De quickscan heeft als doel in te schatten of er op de onderzoekslocatie planten- en diersoorten aanwezig of te verwachten zijn die volgens de Wet natuurbescherming een beschermde status hebben. Tevens wordt beoordeeld of de voorgenomen ingreep invloed heeft op beschermde Natura 2000-gebieden of deel uitmaken van het Nationaal Natuurnetwerk. Vanaf 1 januari 2017 vervangt de Wet natuurbescherming een drietal wetten: de Natuurbeschermingswet 1998, de Boswet en de Flora- en faunawet. Het doel van deze wet is de bescherming van de 24

27 biodiversiteit in Nederland, decentralisatie van verantwoordelijkheden en een vereenvoudiging van regels. De wet gaat in op gebiedsbescherming (Natura 2000-gebieden of Nationaal Natuurnetwerk) en op soortbescherming. De Wet natuurbescherming heeft de verbodsbepaling uit de Flora- en faunawet overgenomen dat activiteiten die schadelijk zijn voor beschermde dier- en plantsoorten, verboden zijn. De verboden activiteiten zijn het op enige wijze verwijderen van beschermde inheemse planten van hun groeiplaats, een beschermde inheemse diersoort opzettelijk te verontrusten en/of nesten, holen of andere vaste rusten verblijfplaatsen van deze dieren te verstoren. Met de nieuwe Wet natuurbescherming is onopzettelijk verstoren niet meer strafbaar en is opzettelijk verstoren in sommige situaties wel toegestaan. Verstoren zonder dat tevoren goed onderzoek naar beschermde soorten is uitgevoerd, blijft strafbaar. Het onderzoek van Quickscan is uitgevoerd door middel van een bureauonderzoek, een veldonderzoek en een toetsing. Uit dit onderzoek is geconcludeerd dat effecten op beschermde gebieden (zoals Natura 2000-gebieden, NNN en beschermde weidevogelgebieden) worden uitgesloten. Op het aspect soortbescherming bestaat de mogelijkheid dat in het gebied de beschermde knoflookpad wordt aangetroffen. Om met zekerheid de aan- of afwezigheid aan te tonen, is een soortgericht onderzoek nodig. Verder zijn er mogelijke gevolgen voor vogels zonder jaarrond beschermd nest. Voor deze vogels moeten de werkzaamheden buiten het broedseizoen (globaal van halverwege maart tot en met augustus) worden uitgevoerd. Daarnaast dient te allen tijde voor alle planten en dieren de algemene zorgplicht in acht te worden genomen, die tijdens werkzaamheden onverwacht worden aangetroffen, ongeacht of deze soorten beschermd zijn. Tot slot luidt het advies om een takkenril nabij de amfibeënpoel te creëeren. Dit door het afvalhout van het knotten van de wilgen te plaatsen tussen de elzen. Op deze wijze ontstaan geschikte schuilplaatsen en winterverblijfplaatsen voor amfibieën. Door elke twee jaar het afvalhout van het knotten van de wilgen toe te voegen aan de takkenril, blijft deze op lange termijn in stand en geschikt voor amfibieën. Daarnaast is het waardevol te inventariseren welke amfibieën gebruik maken van de poel. De poel is in potentie geschikt voor diverse beschermde en bedreigde amfibieën zoals de kamsalamander en de knoflookpad. Geconcludeerd wordt dat er sprake is van mogelijk negatieve effecten op de knoflookpad waarvan het voorkomen niet kan worden uitgesloten. Het uitvoeren van nader onderzoek, het treffen van eventuele mitigerende maatregelen en/of het aanvragen van een eventuele ontheffing van de Wet natuurbescherming (verklaring van geen bedenkingen bij de provincie) zijn gekoppeld aan de uitvoeringsfase en dienen afgerond te zijn voor de start van de fysieke uitvoering rcheologie Door het Verdrag van Malta zijn overheden verplicht om in het ruimtelijke beleid zorgvuldig om te gaan met het archeologische erfgoed. Voordat er bodemingrepen plaatsvinden, is een archeologisch onderzoek nodig. Dit geldt zowel voor gebieden waar archeologische waarden voorkomen, als waar een reële verwachting bestaat dat er archeologische waarden voorkomen, Deze zorgplicht voor het archeologische erfgoed was tot voor kort vastgelegd in de Monumentenwet Daarnaast heeft er in 2007 een nadere uitwerking plaatsgevonden in de Wet op de rcheologische Monumentenzorg. Vanaf 1 juli 2016 geldt de Erfgoedwet, waarmee de Monumentenwet is vervallen. Een deel van deze wet is op deze datum overgegaan naar de Erfgoedwet. Het deel dat betrekking heeft op de besluitvorming in de fysieke leefomgeving, gaat over naar de Omgevingswet wanneer deze (naar verwacht) in 2019 in werking treedt. Tot de inwerkingtreding van de Omgevingswet, zijn deze artikelen te vinden in het Overgangsrecht in de Erfgoedwet. Hier blijven zij ongewijzigd van toepassing totdat de Omgevingswet in werking treedt. De bescherming van de aanwezige en de te verwachten archeologische waarden door bodemverstorende activiteiten blijft geregeld. Hierbij wordt uitgegaan van het zo vroeg mogelijk betrekken van de archeologische waarden in het ruimtelijke ordeningproces. Bij de vaststelling van een bestemmingsplan voor de gronden in het plangebied moet rekening gehouden worden met in de grond aanwezige of te verwachten archeologische resten. In 2010 heeft de gemeente Voorst een erfgoedverordening vastgesteld. De erfgoedverordening bestaat 25

28 uit regels en een bijbehorende archeologische beleidskaart. Uit de beleidskaart blijkt dat het plangebied nabij rcheologische Waardevol Gebied categorie 3 ligt. De gronden in de planlocatie zijn geclassificeerd met rcheologische Verwachtingszone 7. Bij deze waarde geldt een onderzoeksverplichting voor een bouwwerk groter dan m2, en waarvan de ingreep dieper reikt dan 30 cm onder maaiveld. fbeelding 11 - Uitsnede archeologische beleidskaart gemeente Voorst. In opdracht van Vitalis Biologische Zaden B.V. heeft rcheologisch dviesbureau RP een inventariserend archeologisch onderzoek uitgevoerd (zie Bijlage 5 en Bijlage 6). Het onderzoek bestaat uit een bureau- en verkennend booronderzoek. Op basis van de onderzoeksresultaten en de voorgenomen bodemingrepen wordt geconcludeerd dat bij de realisering van de plannen hoogstwaarschijnlijk geen archeologische waarden worden verstoord. Het plangebied is gelegen in een laaggelegen en overwegend nat dekzandlandschap (met leembroken en veel ijzerconcreties), afgedekt door een (rommelig) esdekpakket van circa 0,85 meter dikte. Er zijn geen aanwijzigen gevonden voor de aanwezigheid van bodemvorming. De overgang tussen beide pakketten betreft een gebioturbeerde laag. De lossige structuur van het esdek doet vermoeden dat het een ophogingspakket betreft, vermoedelijk aangelegd ten behoeve van boerderij Uilenbosch. De huidige boerderij is gelegen op een verhoogd stuk grond, hoogstwaarschijnlijk op praktisch dezelfde locatie als boerderij Uilenbos. Deze verhoging behoudt zijn hoge archeologische verwachting resten uit de Nieuwe tijd. Het overige deel van het plangebied behoudt zijn lage archeologische verwachting. In de huidige planvorming blijft de huidige boerderij (en daarmee eventuele archeologische resten uit de Nieuwe tijd op die locatie) behouden. Lokale archeologische resten verband houdend met boerderij Uilenbosch in de zone met een lage archeologische verwachting zijn niet geheel uit te sluiten. Bij lokale resten kan het bijvoorbeeld gaan om restanten van funderingen, afvalkuilen, een waterput of een perceelsgreppel. Op basis het onderzoek wordt in het kader van de voorgenomen bodemingrepen archeologisch vervolgonderzoek aanbevolen in de vorm van een archeologische begeleiding. Deze archeologische begeleiding is nodig rondom het oude erf, oftewel bij de bouw van de verwerkingsruimte. Een archeologische begeleiding dient te worden uitgevoerd op basis van een door de bevoegde overheid goedgekeurd Programma van Eisen (PvE). ls gevolg hiervan blijft de dubbelbestemming Waarde-rcheologie-6 op de bestemming gehandhaaft. 26