DEELGE MEENTELIJK WATERPLAN. Overschie. Logo Waterschap(pen)

Transcriptie

1 DEELGE MEENTELIJK Overschie WATERPLAN Logo Waterschap(pen)

2

3

4

5 INHOUDSOPGAVE blz. 1. INLEIDING Doelstelling Gebiedsafbakening Aanpak Leeswijzer 4 2. BELEIDSKADER EN RANDVOORWAARDEN Algemeen beleid Europese Kaderrichtlijnwater Nationaal Waterplan Nationaal Bestuursakkoord Water Regionale en lokale kaders Waterbeheerplan Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Waterbeheerplan Hoogheemraadschap van Delfland Stadsvisie Rotterdam; Rotterdam in Waterplan 2 Rotterdam Gemeentelijk rioleringsplan Beleidsplannen deelgemeente INVENTARISATIE WATERSYSTEEM OVERSCHIE Historie, landschap en beleving Watersysteem Grondwater Waterkwaliteit en ecologie Beheer en onderhoud Mening bewoners Overschie Knelpunten, aandachtspunten en opgaven Ruimtelijke en overige ontwikkelingen VISIE Algemeen toekomstbeeld Het watersysteem is klaar voor klimaatwijziging Het water in Overschie is schoon Water draagt bij aan een aantrekkelijke deelgemeente om te wonen en te recreëren MAATREGELENPLAN Reguliere activiteiten Benutten kansen bij ontwikkelingen Maatregelenplan REFERENTIES 53 laatste bladzijde 31

6 BIJLAGEN aantal blz. I Beleid en wetgeving 1 II Huidige waterkwaliteitsbeelden 10 III Waterkwaliteitsspoortoetsing 7 IV Risicovolle overstorten toets 1 V Meerjarenplanning waterkeringen 2 VI Overzichtstabel knelpunten 4 4VII Resultaten enquête 4 VIII Factsheets maatregelen 9 IX Natuurvriendelijke oevers 2

7 BIJLAGEN aantal blz. I Beleid en wetgeving 1 II Huidige waterkwaliteitsbeelden 10 III Waterkwaliteitsspoortoetsing 7 IV Risicovolle overstorten toets 1 V Meerjarenplanning waterkeringen 2 VI Overzichtstabel knelpunten 2 VII Resultaten enquête 4 VIII Factsheets maatregelen 8 IX Natuurvriendelijke oevers 2

8 1. INLEIDING De deelgemeente Overschie, het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en de gemeente Rotterdam (afdeling Watermanagement) hebben gezamenlijk dit deelgemeentelijk waterplan Overschie ontwikkeld. Het deelgemeentelijk waterplan is een gebiedsgerichte uitwerking van het Waterplan 2 Rotterdam. Waterplan 2 Rotterdam schetst een perspectief van Rotterdam in 2030, waarbij wordt aangegeven hoe de stad zich op langere termijn zou moeten ontwikkelen op het gebied van water, rekening houdend met de ambities van de stad. Dit perspectief wordt in dit deelgemeentelijk waterplan verder uitgewerkt voor de deelgemeente Overschie. Over de opstelling van dit plan heeft afstemming plaatsgevonden met het Hoogheemraadschap van Delfland, waarbij Delfland voorzien heeft in gegevensaanlevering. Het Hoogheemraadschap van Delfland heeft in de Kadernota 2011 drie denkrichtingen vastgesteld, namelijk effectgericht, gebiedsgericht en strategisch, marktgericht en innovatief. Deze denkrichtingen in combinatie met de (zeer kleine) opgave van Delfland in Overschie leiden ertoe dat Delfland voor de deelgemeente Overschie inzet op andere instrumenten dan het waterplan om afspraken te maken met gebiedspartners. Deze afweging en keuze zijn gemaakt door het bestuur van Delfland. Het bestuur van Delfland neemt wel goed kennis van dit deelgemeentelijk waterplan. Afbeelding 1.1. Grens deelgemeente en beheergebieden hoogheemraadschappen Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 1

9 1.1. Doelstelling Het deelgemeentelijk waterplan Overschie heeft als doel stappen te zetten naar een duurzaam, beheersbaar en veilig watersysteem in de deelgemeente Overschie. De specifieke resultaten in het deelgemeentelijk waterplan Overschie zijn: - een vertaling van de visie in waterplan Rotterdam 2 en de geldende normen voor de waterhuishouding naar ambities en doelstellingen voor de deelgemeente; - inventarisatie en analyse van kansen en knelpunten; - pakket aan maatregelen om in de planperiode de gestelde ambities en doelstellingen te behalen; - inzicht in de haalbaarheid van de maatregelen door kostenramingen, afspraken over de trekker van de maatregelen, de betalende partijen en de planning. De doelstelling van het deelgemeentelijk waterplan is het verbeteren van het kwantitatief en kwalitatief functioneren van het watersysteem en het beter integreren van de waterthema s onderling. Het watersysteem voldoet ten minste aan de opgaven, die er vanuit verschillende kaders aan worden gesteld. Bovendien is het van belang om vanuit water te zoeken naar mogelijkheden om de verschillende deelgebieden binnen de deelgemeente Overschie ruimtelijk met elkaar te verbinden Gebiedsafbakening Het deelgemeentelijk waterplan behelst het hele grondgebied van de deelgemeente Overschie. Voor een aantal delen binnen dit grondgebied, bijvoorbeeld Schieveen en polder Zestienhoven, spelen buiten dit waterplan om al verschillende ruimtelijke ontwikkelingen, waarbij er voor het thema water al onderzoeken verricht zijn en plannen vastgesteld zijn. Deze gebieden zijn wel meegenomen in het deelgemeentelijk waterplan, zodat integraal naar het water in het gebied en de mogelijkheden voor het verbinden van deelgebieden gekeken is. De focus ligt echter op de gebieden waarin nog geen plannen voor opgesteld zijn. In afbeelding 1.2 worden het plangebied en de deelgebieden weergegeven. 2 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

10 Afbeelding 1.2. Plangebied deelgemeentelijk waterplan Overschie De gebiedsbegrenzing voor het waterplan is niet hard: water houdt niet op bij de wijkgrens. Daarom is voor de gebieden, die buiten de afbakening van het waterplan liggen, wel gekeken of langs de randen van die grens ruimtelijke of waterhuishoudkundige effecten te verwachten zijn. In afbeelding 1.2 is aangegeven welke gebieden onderdeel vormen van het waterplan en welke gebieden alleen meegenomen zijn voor de integrale visie en de verbinding tussen de deelgebieden. In de onderstaande tabel wordt toegelicht welke gebieden alleen meegenomen zijn voor de integrale visie en verbindingen. Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 3

11 Tabel 1.1. Deelgebieden die alleen meegenomen worden voor integrale visie wijk/gebied Noord Kethel, DOP-NOAP Schieveen 1.3. Aanpak Polder Zestienhoven toelichting de DOP-NOAP (Definitieve Opslagplaats Noordpunt Oost-Abtspolder) maakt onderdeel uit van het waterplan Spaanse Polder en Noord-West en maakt hiermee geen onderdeel uit van het deelgemeentelijk waterplan Overschie (DOP-NOAP is hydrologisch verbonden met het bedrijventerrein Noord-West). Het overig deel van Noord Kethel maakt volledig onderdeel uit van het deelgemeentelijk waterplan; Schieveen maakt onderdeel uit van een ander traject. In de polder Schieveen wordt de komende jaren een natuur- en recreatiegebied ontwikkeld. Bij de ontwikkeling wordt rekening gehouden met realisatie van nieuwe woningen langs de Oude Bovendijk. Voor polder Schieveen wordt vanwege de inrichting als natuur- en recreatiegebied een waterplan opgesteld door de gemeente Rotterdam. Bedrijventerrein Schieveen is een locatie waar op lange termijn een bedrijventerrein gepland is; in de polder Zestienhoven is gestart met de realisatie van de nieuwe woonwijk Park Zestienhoven. Om de ontwikkeling ook waterhuishoudkundig mogelijk te maken, is er voor de polder een waterplan opgesteld en is het peilbesluit aangepast. Nieuwe inzichten in de Polder Zestienhoven, die niet verwerkt zijn in het waterplan Zestienhoven, zijn meegenomen in het deelgemeentelijk waterplan Overschie. Het gebied ten zuiden van de Overschiese Kleiweg maakt geen onderdeel uit van het waterplan polder Zestienhoven en maakt zodoende volledig onderdeel uit van het deelgemeentelijk waterplan Overschie. Opgemerkt wordt, dat het begrip waterplan gebruikt wordt voor zowel waterbeleidsplannen als voor waterhuishoudkundige inrichtingsplannen. Het deelgemeentelijk waterplan is een waterbeleidsplan op deelgemeentelijk niveau. De waterplannen polder Zestienhoven en polder Schieveen zijn waterplannen, die opgesteld worden door de initiatiefnememer als waterhuishoudkundige inrichtingsplannen. Om de doelstelling van het waterplan te realiseren, is in eerste instantie een inventarisatie van het deelgemeentelijk watersysteem uitgevoerd en zijn de ruimtelijk ontwikkelingen in de deelgemeente in beeld gebracht. Deze onderdelen zijn gerapporteerd in de inventarisatiefase. In de inventarisatiefase is de thans beschikbare informatie gescreend. Daarnaast hebben veldbezoeken plaatsgevonden. Ten slotte hebben aanvullende waterkwaliteitsonderzoeken plaatsgevonden: analyse waterkwaliteitsbeeld, waterkwaliteitsspoortoetsing en uitvoering analyse risicovolle overstorten. De visie op het watersysteem is opgesteld op basis een werksessie met een brede vertegenwoordiging vanuit de betrokken instanties. Aanvullend heeft een werkconferentie met belanghebbenden plaatsgevonden. Verder heeft een enquête plaatsgevonden om in beeld te krijgen wat de bewoners van Overschie belangrijk vinden. De enquête is opgenomen in bijlage VII Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt het regionaal en lokaal waterbeleid beschreven. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 een beschrijving gegeven van de resultaten van de inventarisatie van het watersysteem in Overschie. De visie voor het water in Overschie komt in hoofdstuk 4 aan bod. Hoofdstuk 5 gaat in op de waterplan maatregelen. 4 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

12 2. BELEIDSKADER EN RANDVOORWAARDEN In het deelgemeentelijk waterplan wordt het landelijke, regionale en lokale waterbeleid als uitgangspunt genomen. In dit hoofdstuk wordt gefocust op het regionale en lokale waterbeleid. In bijlage I is een complete lijst met wet- en regelgeving opgenomen Algemeen beleid Europese Kaderrichtlijnwater De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn, die betrekking heeft op de bescherming van grond- en oppervlaktewater. De KRW stelt zich ten doel dat alle Europese wateren in het jaar 2015 een goede toestand hebben bereikt en dat er binnen heel Europa duurzaam wordt omgegaan met water. De KRW gaat uit van een stroomgebiedbenadering. Het uitvoeren van de KRW is een gedeelde verantwoordelijkheid van de (Nederlandse) overheden. De Europese Unie verbindt aan de te formuleren waterkwaliteitsdoelen en maatregelenpakketten een resultaatsverplichting, in principe te bereiken in Uitstel is goed gemotiveerd mogelijk tot uiterlijk De zogenaamde Oostboezem is een KRW waterlichaam, type M7: grote diepe kanalen. De wateren van de Schie met daarbij de Rotterdamse Schie, het Schie-Schiekanaal en de Delfshavense Schie zijn een onderdeel van de Oostboezem. De chemische normen ten aanzien van water worden landelijk of in EU verband bepaald. Voor zover sprake is van normoverschrijding wordt dit via algemene regelgeving aangepakt. Het Rijk is bevoegd om dit beleid waar nodig aan te scherpen. Aanvullende regionale maatregelen zijn niet voorzien. In de Oostboezem wordt in het project Bochtafsnijding Schie een aantal KRW maatregelen gerealiseerd. Het betreft de aanleg van natuurvriendelijke oevers en een vispaaiplaats. In het deelgemeentelijk waterplan wordt de Bochtafsnijding meegenomen als een ontwikkeling Nationaal Waterplan Het Nationaal Waterplan is de opvolger van de Vierde Nota Waterhuishouding uit 1998 en vervangt alle voorgaande Nota s Waterhuishouding. Het Nationaal Waterplan is opgesteld op basis van de Waterwet, die in 2009 in werking is getreden, en beschrijft de hoofdlijnen van het nationale waterbeleid. Belangrijke onderdelen van het Nationaal Waterplan zijn het nieuwe beleid op het gebied van waterveiligheid, de Stroomgebiedbeheerplannen op grond van de KRW en de eerste beleidsmatige uitwerking van de kabinetsreactie op het advies van de Deltacommissie. Dit deelgemeentelijk waterplan is opgesteld binnen de kaders, die verwoord zijn in het Nationaal Waterplan Nationaal Bestuursakkoord Water Het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) van 2003 heeft als doel om het watersysteem in 2015 op orde te hebben en daarna op orde te houden. Het gaat daarbij met name om het voorkomen van wateroverlast. In het NBW zijn normen voor bebouwd gebied opgenomen, waarbij is bepaald dat watergangen niet meer dan één keer per 100 jaar mogen overstromen. Er zijn afspraken gemaakt om deze opgave in 2015 te hebben opgelost. Voor de lange termijn geldt dat het watersysteem in 2050 moet voldoen aan dezelfde norm, waarbij rekening gehouden wordt met zwaardere neerslag als gevolg van klimaatverandering. Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 5

13 Het Nationaal Bestuursakkoord Water Actueel van 2008 is een actualisatie van het akkoord van Met dit akkoord leggen de overheden vast op welke wijze, met welke middelen en langs welk tijdspad zij gezamenlijk de grote wateropgave voor Nederland in de 21 e eeuw willen aanpakken. Het akkoord benadrukt de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het op orde krijgen en houden van het totale watersysteem. Het geeft aan welke instrumenten ingezet worden om de opgave te realiseren, welke taken en verantwoordelijkheden iedere partij daarbij heeft en hoe partijen elkaar in staat willen stellen hun taken uit te voeren. In het akkoord is voor bestaand stedelijk gebied aangegeven, dat in wijken waar onacceptabele wateroverlast optreedt, de wateropgave voor 2015 wordt opgelost, waarbij ook de waterkwaliteitsopgave wordt meegenomen. De waterbergingsopgave en de waterkwaliteitsopgave vormen een onderdeel van dit waterplan. In het uitvoeringsprogramma van dit deelgemeentelijk waterplan is rekening gehouden met de afspraken, die gemaakt zijn in het Nationaal Bestuursakkoord Water. Bestuursakkoord Water met Vuur Met het Bestuursakkoord Water met Vuur hebben het Rijk, de provincies, de waterschappen, de gemeenten en de waterleidingbedrijven afgesproken dat het waterbeleid in de komende jaren flink wordt gereorganiseerd. Het bestuursakkoord moet een doelmatiger waterbeheer in Nederland mogelijk maken en de rolverdeling tussen de verschillende overheden op watergebied duidelijk neerzetten. Er is besloten dat waterbeheerplannen van waterschappen niet langer goedgekeurd hoeven te worden door de provincies. Ook zullen rijk en provincies geen nieuwe afzonderlijke waterplannen meer opstellen. Operationele taken in het afvalwaterketenbeheer worden opgeschaald tot de gebiedsgrootte van het waterschap. In feite houdt dat in dat gemeenten en waterschappen regionale plannen moeten gaan maken, waarin zuiveringen en rioleringsnetten onderling worden gekoppeld. Zij zullen meer moeten inzetten op een gemeenschappelijke planning en gemeenschappelijke investeringen om meer besparingen te realiseren. Dit deelgemeentelijk waterplan is opgesteld door deelgemeente, gemeente en waterschap. De resultaten van dit waterplan kunnen aangewend worden voor het opstellen van de regionale plannen Regionale en lokale kaders Waterbeheerplan Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Het Waterbeheerplan Goed voor elkaar van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard geeft de visie van het hoogheemraadschap op de primaire taken, die het heeft. Accenten voor de komend jaren liggen op het op orde krijgen en houden van de basisbeheerstaken, kosteneffectiviteit en kostenbeheersing. Hierbij wordt voorrang gegeven aan de waterveiligheid. Schieland speelt proactief in op ruimtelijke ontwikkelingen (adviseren, kansen benutten, randvoorwaarden stellen). Samenwerking met partijen binnen en buiten het gebied is belangrijk. In de taakuitoefening houdt Schieland rekening met landschappelijke waarden, natuur, cultuurhistorie en (recreatief) medegebruik, voor zover dat niet ten koste gaat van een doelmatige behartiging van de waterschapstaken. Stedelijke waterplannen zijn een belangrijk instrument om de samenwerking en afstemming met gemeenten te bevorderen, en gezamenlijk tot een uitgebalanceerde aanpak te komen. Dit overigens met behoud van de wederzijdse taken en verantwoordelijkheden. De prioriteit binnen het stedelijke gebied ligt voor Schieland, naast de rioleringsinspanningen van de gemeenten, bij de maatregelen om te voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW). 6 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

14 Daarnaast wil Schieland in de waterplannen meer aandacht besteden aan het operationele beheer en onderhoud van het watersysteem, zoals baggerwerk in stedelijk gebied. Zowel voor de waterkwaliteit (schoon en aantrekkelijk water) als voor waterkwantiteit (wateraan en -afvoer; het voorkómen van wateroverlast) is het belangrijk dat dit goed wordt geregeld. Het deelgemeentelijk waterplan is opgesteld binnen de kaders, die verwoord zijn in het Waterbeheerplan Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard Waterbeheerplan Hoogheemraadschap van Delfland In het Waterbeheerplan , Keuzes maken en kansen benutten zijn de lijnen van Delfland uitgezet voor de planperiode Delfland gaat het beheer en onderhoud van het watersysteem optimaliseren en zal daarbij flink investeren in waterkwaliteit, waterkeringen en het voorkomen van wateroverlast en watertekort. De kern van Delflands beleid voor de planperiode is vervat in drie ambities: 1. Delfland zet weer een flinke stap naar een robuust en veerkrachtig watersysteem. Dit is een watersysteem dat sterk wisselende weersomstandigheden goed kan opvangen. Nadat extreme weersomstandigheden zijn opgetreden kan het watersysteem zijn functies goed blijven vervullen. De waternatuur is in balans en herstelt zich snel na verstoringen; 2. Delfland blijft voldoen aan alle wettelijke eisen voor het transporteren en zuiveren van afvalwater en het verwerken van zuiveringsslib. Het beheer van de afvalwaterketen is doelmatiger, transparanter en duurzamer geworden; 3. Delfland heeft zijn kennis van het watersysteem verdiept, zowel in reguliere situaties als bij extreem nat of droog weer. Delfland weet nog beter hoe te anticiperen op veranderende extremen en in te spelen op calamiteiten. Er is meer inzicht in de werking en de kosten(opbouw) van de afvalwaterketen. De ambities zijn in het waterbeheerplan doorvertaald naar de taakvelden schoon water, voldoende water, stevige dijken, gezuiverd water en gebiedsgericht/integraal kijken. Gemeentelijke waterplannen worden daarbij beschouwd als een instrument voor het geven van invulling aan gebiedsgericht werken. Met dit deelgemeentelijk waterplan wordt invulling gegeven aan het instrument van gebiedsgericht werken. Het deelgemeentelijk waterplan is opgesteld binnen de kaders, die verwoord zijn in het Waterbeheerplan van Delfland Stadsvisie Rotterdam; Rotterdam in 2030 Om een rol van betekenis te blijven spelen in de internationale concurrentiestrijd tussen stedelijke regio s, moet Rotterdam een strategie volgen, die gericht is op de ontwikkeling van de kennis- en diensteneconomie én die zorgt voor een aantrekkelijk woon- en leefklimaat dat meer hoogopgeleide en creatieve werkers aan de stad weet te binden. De urgentie daarvan is groot, omdat de tijdspanne waarin nog geprofiteerd kan worden van de groei van de (beroeps)bevolking en de daarmee verband houdende woningvraag kort is. De Stadvisie is opgesteld om in Rotterdam te investeren met hierbij twee doelen, een sterke economie en een aantrekkelijke woonstad. De Stadvisie Rotterdam 2030 geeft helderheid over de plannen van het gemeentebestuur en bevat het ruimtelijk kader voor alle plannen, projecten en investeringen in de stad. Een van de kernbeslissingen is: Rotterdam zet de openbare ruimte en de wateropgave in als accellerator van de beoogde ruimtelijke ontwikkelingen. Rotterdam heeft een aantal woonmilieus, dat mede door de aanwezigheid van water worden gewaardeerd. Met de aanpak van de wateropgave wordt een win-winsituatie bereikt als de realisatie van extra waterbergingscapaciteit wordt gecombineerd met die van Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 7

15 aantrekkelijke woonmilieus. Op die manier kunnen innovatieve oplossingen voor waterberging gerealiseerd worden op plekken waar geen ruimte opgeofferd kan worden. In de watervisie van dit deelgemeentelijk waterplan is tevens beschouwd op welke wijze vanuit de wateropgaven bijgedragen kan worden aan het realiseren van aantrekkelijke woonmilieus Waterplan 2 Rotterdam Het Waterplan 2 Rotterdam uit 2007 schetst een perspectief van Rotterdam in Het gaat over de manier waarop de stad zich op de lange termijn zou moeten ontwikkelen op het gebied van water en waterkeringen, rekening houdend met de ambities van de stad. Om dit perspectief te bereiken, moet de stad nu al handelen en fundamentele keuzes maken. Het perspectief voor Rotterdam Waterstad 2030 is gebaseerd op enerzijds het versterken van bestaande kwaliteiten en anderzijds op het slim inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Het perspectief maakt gebruik van ingrediënten en kwaliteiten, die reeds in Rotterdam aanwezig zijn. Het aansluiten bij en uitbouwen van bestaande kwaliteiten is een strategie, die aansluit bij het olievlekprincipe uit de Rotterdamse Stadsvisie. Rotterdam is te onderscheiden in drie hoofdgebieden (Rivierstad, Noord en Zuid) met dusdanige verschillen in hoofdwatersystemen en stedelijke condities dat ook de oplossingsrichtingen en de te volgen strategieën anders zijn. In het waterplan zijn er drie belangrijke thema s: bescherming, schoon water en gescheiden afvoeren riool- en afvalwater. Onderstaand worden deze nader toegelicht. Bescherming Door verandering van het klimaat zal er vaker en meer neerslag vallen. Als het watersysteem niet op orde is en de watergangen bij extreme neerslag het water niet meer kunnen bergen, dan treedt wateroverlast op. Deze wateroverlast zal zichtbaar zijn in het overstromen van singels en het overlopen van het rioleringsstelsel. Hiermee kunnen, naast economische schade, de hygiëne en de volksgezondheid alsmede de veiligheid van de bewoners in gevaar komen. Daarom moet het water worden vastgehouden in het stedelijk gebied. Als dat niet kan, moet het tijdelijk worden geborgen, bijvoorbeeld door de aanleg van extra water. Pas als er geen andere mogelijkheden zijn, kan water worden afgevoerd. De benodigde hoeveelheden aan extra open water leggen een enorme claim op de beschikbare ruimte in de stad. Met name in het dicht bebouwde stedelijke gebied is het nagenoeg onhaalbaar om het nodige open water te graven, maar ook in de minder dicht bebouwde gebieden levert het grote complicaties op, nog afgezien van de kosten, die dit met zich meebrengt. In Waterplan 2 Rotterdam is aangegeven dat traditionele oplossingen hierdoor niet voldoende zijn. In de oude wijken is het bijvoorbeeld niet mogelijk de problemen van waterberging aan te pakken door extra berging te graven. De kosten zijn buitensporig hoog en bestaande bebouwing kan niet zomaar gesloopt worden. Het is daarom nu al duidelijk dat ook ingezet moet worden op alternatieve en innovatieve oplossingen voor de waterbergingsopgave. Innovaties als groene daken, waterpleinen en alternatieve vormen van waterberging zijn dan ook essentieel voor de verdere ontwikkeling van de stad. Schoon water De algemene doelstelling voor het water in Rotterdam is kort samen te vatten in helder plantenrijk water. Hiervoor is het niet nodig dat het oppervlaktewater voor alle parameters aan de normering voldoet. Zelfs oppervlaktewater dat voor meerdere parameters niet voldoet, kan bijvoorbeeld door actieve beheersmaatregelen wel aan de einddoelstelling biolo- 8 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

16 gisch gezond water voldoen. Met een juiste combinatie van maatregelen is het mogelijk om voor de meeste Rotterdamse wateren de doelstelling helder en plantenrijk water te bereiken. Een zeer belangrijk onderdeel voor het bereiken van de gewenste waterkwaliteit is de inrichting van de watergang, en dan met name de natuurvriendelijke oevers. Alhoewel voor veel wateren binnen Rotterdam de geschetste waterkwaliteitsbeelden in principe bereikbaar zijn, zal het de nodige tijd en middelen vergen om deze te bereiken. Daarnaast zal het voor een klein deel van het water naar verwachting niet mogelijk zijn. Gescheiden afvoeren riool- en afvalwater In de praktijk verloopt de afvoer van regenwater meestal via de riolen. Bij de toenemende neerslag leidt dat tot problemen in het huidige rioleringsstelsel. Een mogelijkheid om die problemen te voorkomen is om anders om te gaan met hemelwater, bijvoorbeeld het bufferen van hemelwater en gescheiden afvoeren van het vuile afvalwater en het relatief schone hemelwater. Die scheiding mag echter de volksgezondheid, de kwaliteit van het grondwater en de grondwaterstand niet negatief beïnvloeden. Grootschalig afkoppelen in stedelijk gebied van Overschie is niet doelmatig gezien dichte bebouwing en de lage ligging ten opzicht van de omgeving en oppervlakte water. Afkoppelen is maatwerk en wordt waar mogelijk opgepakt in combinatie met herstructurering en herinrichting van openbare ruimte. De aanpak is en blijft daarmee maatwerk. Met dit deelgemeentelijk waterplan wordt nadere invulling gegeven aan de stadsbrede doelstellingen en oplossingsstrategieën uit het Waterplan 2 Rotterdam Gemeentelijk rioleringsplan De gemeente Rotterdam heeft haar rioleringsbeleid vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Rotterdam De opstelling ervan is een verplichting vanuit de Wet Milieubeheer. Het gemeentelijk rioleringsplan gaat in op de verbrede gemeentelijke zorgtaken voor het afvalwater, hemelwater en grondwater. Het beschrijft de langetermijnvisie voor de invulling van de gemeentelijke zorgtaken. Vanuit de visie zijn ambities verwoord en zijn doelstellingen voor de planperioden opgesteld. Het plan geeft inzicht in de opgaven voor het rioleringsbeheer in de planperiode, een overzicht van de nieuw aan te leggen en de te vervangen voorzieningen, een beschrijving van de wijze van beheer, de gevolgen voor het milieu en de financiële consequenties. De langetermijnvisie (2030) van de gemeente Rotterdam voor de invulling van de gemeentelijke zorgplichten stelt onder meer dat de rioleringszorg bijdraagt aan de realisatie van een aantrekkelijke stad. Dat betekent een helder en plantenrijk watersysteem, droge voeten en een gezonde stad. De ambitie voor stedelijk afvalwater is dat het niet ongezuiverd wordt geloosd in het milieu en op een doelmatige wijze en met behulp van duurzame systemen wordt verwerkt. Emissies vinden alleen plaats op het regionale watersysteem (singels en boezems) en op rijkswater (nieuwe Maas) waar het watersysteem niet negatief wordt beïnvloed. De ambitie voor het hemelwater is dat verontreiniging hiervan zoveel mogelijk wordt voorkomen. Het relatief schone hemelwater wordt in gebieden met een wateropgave waar mogelijk vertraagd afgevoerd naar het oppervlaktewater of de bodem. Hemelwater van buitendijkse gebieden wordt buitendijks ingezameld, daar verwerkt en geloosd. Voor een zichtbare afvoer heeft oppervlakkige afvoer van hemelwater (via straten of goten) de voorkeur boven ondergrondse afvoer (via kolken en leidingen). Wateroverlast als gevolg van water-op-straat wordt zoveel mogelijk voorkomen. Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 9

17 De ambitie voor het grondwater is dat het grondwater in de stad geen structureel negatieve gevolgen veroorzaakt voor de gebruiksfunctie. Het grondwater is voldoende diep om structurele wateroverlast te voorkomen en voldoende hoog om structurele droogstand van houten paalfunderingen te voorkomen. Maatregelen in het openbaar gebied worden uitsluitend genomen als deze doelmatig zijn. Perceeleigenaren hebben een eigen verantwoordelijkheid voor hun perceel. De gemeente houdt er rekening mee dat na vervanging van lekkende riolen de mogelijkheid bestaat dat de grondwaterstand zal stijgen. Om de overlast te voorkomen of te verminderen wordt door de gemeente drainage meegelegd bij rioolvervaning. In gebieden met risico op funderingsschade als gevolg van een lage grondwaterstand, heeft het vervangen van lekke riolen prioriteit. Voor deze gebieden maakt de gemeente Rotterdam een plan om op een doelmatige wijze deze riolering de komende tien jaar te vervangen of waterdicht te maken. Het singelpeil is maatgevend voor de grondwaterstand. Grondwater wordt, met behulp van drainagesystemen met natuurlijk verval, zonder bemaling afgevoerd naar de singels. Maatregelen in het openbaar gebied worden uitsluitend genomen als deze doelmatig zijn. Voor de planperiode gelden de volgende opgaven: - rioolvervanging van minimaal 40 km per jaar vanaf 2010; - meer inzetten op scheiden van schone en vuile waterstromen (afkoppelen, ombouw gemengd naar gescheiden); - gebiedsgerichte uitwerking van het rioolvervangingsprogramma; - levensduurverlengende maatregelen voor riolen. Maatregelen uit het GRP kunnen eveneens benut worden voor de doelstellingen van het deelgemeentelijk waterplan. De doelstellingen en uitvoeringsstrategie uit het GRP zijn verwerkt in de watervisie van dit deelgemeentelijk waterplan (hoofdstuk 4) Beleidsplannen deelgemeente In de Gebiedsvisie Overschie is aangegeven dat water in deze periode meer aandacht krijgt vanwege het belang van waterberging, waterkwaliteit en het watersysteem. Aangegeven is dat een goede waterkwaliteit goed is voor het ecosysteem en ook ruimtelijke kwaliteit biedt. Daarnaast is aangegeven dat er op de volgende wijze ruimtelijke kwaliteit gerealiseerd wordt of kan worden: - het project Aquarel bij Kleinpolderplein; - het versterken van bestaande verbindingen in het stedelijk gebied, de singelstructuur en de Delftse Schie, Delfshavense Schie en Rotterdamse Schie; - realisatie van passantenplaatsen (zonder vooorzieningen) op een hiervoor geschikte locatie in de oude vaargeul van de Delfshavense Schie (waarbij de locatie ten noorden van de noordelijke brug van het project Bochtafsnijding mogelijk een optie is). Daarbij zal rekening gehouden worden met het behouden van het gebiedseigen karakter van de kern Overschie. In de Visie Groen Overschie van 2009 zijn de ambities voor het Overschiese groen aangegeven. Deze ambities zijn gebaseerd op drie thema s: van scherven naar structuren, meer differentiatie en samenhang, schakelen en verbinden. Onderdeel van de ambities zijn het versterken van de groen/blauwe structuur en het versterken van de singelstructuur. In dit deelgemeentelijk waterplan is rekening gehouden met de ambities van de deelgemeente voor het versterken van de ruimtelijke kwaliteit, onder andere door het versterken van de groen/blauwe structuur en het versterken van de singelstructuur. 10 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

18 3. INVENTARISATIE WATERSYSTEEM OVERSCHIE In dit hoofdstuk worden de resultaten van de inventarisatiefase beschreven. In de eerste paragraaf wordt kort de historie, het landschap en de beleving van het watersysteem behandeld. Vervolgens wordt per waterthema een beschrijving gegeven van de relevante deelgebieden. Daarna wordt een overzicht gegeven van de knelpunten en aandachtspunten in het Overschiese watersysteem. Tenslotte worden de ruimtelijke ontwikkelingen beschreven, die in de deelgemeente gepland zijn Historie, landschap en beleving De hoofdstructuur van het waternetwerk van Overschie bestaat uit verbindingen, die onderdeel uitmaken van een netwerk dat het grondgebied van Overschie overstijgt. De verbindingen, die hiervan onderdeel uitmaken zijn de wateren van de Schie met daarbij de Rotterdamse Schie, het Schie-Schiekanaal en de Delfshavense Schie én de waterkering de steilrand. De Schie begon haar bestaan in de buurt van het huidige Schiebroek als een moerassig kreekje dat, ongeveer op de plaats van Overschie, uitmondde in de toenmalige Merwede (tegenwoordig: Nieuwe Maas). Overschie ( Ouwe Schie ) heeft zijn naam te danken aan de Schie. Het feit dat deze wateren onderdeel uitmaken van een grotere structuur, die zowel voert naar de binnenstad van Rotterdam als naar het landelijk gebied in het noorden, maakt deze wateren zeer kansrijk als koppelingen met de omgeving. Zowel het zicht, de bereikbaarheid en authenticiteit (historische laag) van het water bieden nog potentie. Vooral voor langzaam verkeer kan hier een kwaliteitsslag gemaakt worden. De Delfshavense Schie heeft een industrieel karakter door zijn kanaalachtige beloop, brede profiel, harde karakter en de aangrenzende bedrijvigheid van Spaanse Polder. Het noordelijke deel ligt langs de dorpskern. Het weinige (openbare) groen is daar erg versnipperd [ref. 3.]. In het zuidelijk deel is een brede groenstrook langs de oever gesitueerd. De hoge kade langs het water maakt dat het water vanaf de aanliggende groenstrook slecht te zien is, dit wordt nog versterkt door de rietkragen langs de oever. Ook het doorgaande fietspad en voetpad liggen verdiept ten opzichte van de kade [ref. 3.]. De Schie-oever biedt naast fysieke ruimte ook extra kijkruimte en belevingswaarde door zijn ligging aan water met scheepvaartverkeer. Deze kwaliteiten, op loopafstand van de woningen, kunnen beter benut worden [ref. 3.]. Historisch doorsneed de Rotterdamse Schie de deelgemeente Overschie. Met de realisatie van de rijksweg A13 is er een versnippering in het watersysteem gekomen. Hierdoor ligt het deel van de Rotterdamse Schie ten westen van de A13 geïsoleerd. De Rotterdamse Schie kent, in tegenstelling tot de Delfshavense Schie, een intiemer karakter. De waterloop kent een enigszins bochtige structuur, de bebouwing is lager en herbergt slechts incidenteel kleinschalige bedrijvigheid. De westelijke oever van de Rotterdamse Schie kent een goede ruimtelijke kwaliteit welke verder uitgebouwd kan worden. Langs de oever ligt een fietspad dat zowel door fietsers als voetgangers wordt gebruikt. Het is eigenlijk te smal voor beide functies, maar verbreden zou een inbreuk zijn op het informele karakter. Zolang de gebruikers goed rekening met elkaar houden, kan het huidige dubbelgebruik worden voortgezet [ref. 3.]. Dit pad biedt goed zicht op zowel het water als het lager gelegen groen. Het aanliggende groen heeft een belangrijke (speel)functie op wijk- en buurtniveau en kent een goed gebruik. De oostelijke oever biedt kansen voor verdere verbeteringen. Hier is het wenselijk dat de huidige bedrijvigheid haar uitstraling verbetert. Parallel aan de oostoever lopen de Zestienhovensekade en de Oudedijkse Schiekade. De Zestienhovensekade doet vrij kaal aan, er staan weinig bomen [ref. 3.]. Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 11

19 Naast de doorgaande wateren is er ook de doorgaande structuur van de waterkering de steilrand. De steilrand is het dijklichaam tussen de laaggelegen polders (drooggemalen veenplassen) en het bovenland. Hiermee vormt het de grens tussen de laaggelegen droogmakerijen en het hoger gelegen (niet ontveende) gebied. De steilrand is naast de waterscheiding van de polder ook een belangrijk landschapshistorisch gegeven. Deze landscheiding kent verschillende verschijningsvormen en strekt zich uit tot in de deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek. In de Visie Groen Overschie is aangegeven dat de steilrand een belangrijke drager van de groenstructuur kan worden. Wat daarbij een knelpunt is, is de functie van binnenwaterkering en daarmee samenhangende keur en legger, die voorschrijven dat er binnen tien meter van de waterlijn geen bomen mogen staan. In de Visie Groen Overschie van 2009 is aangegeven, dat door het handhavingsbeleid en het op peil brengen van de keringen door het hoogheemraadschap de binnenwaterkering in de nabije toekomst boomvrij zal worden [ref. 3.]. Sindsdien wordt hier invulling aan gegeven. Binnen Overschie is een netwerk van waterverbindingen aanwezig, bestaande uit singels en sloten. De belangrijkste dragers zijn de singels. De singelstructuur is op enkele plaatsen niet continu en het beeld is tamelijk monotoon. De aanwezige singelstructuur kan aan kwaliteit winnen door deze te versterken. Het is van belang ontbrekende schakels in de singelstructuur weg te nemen. Hierbij kan gedacht worden aan het uitbreiden van het wateroppervlak door het verbreden van bestaande singels en waterpartijen. Ook de doorstroming is hierbij van belang voor zowel de waterkwaliteit als de visstand. Daar waar mogelijk is het wenselijk om in plaats van duikers bruggen of brugduikers toe te passen. Voor verdere optimalisatie is het goed de singelstructuur te koppelen met loop- en fietsroutes. Naast een verbeterde routing langs de singels dient er ook een verbeterde beplantingsstructuur te worden gerealiseerd. Het groen wordt op sommige delen als monotoon, kaal en kleurloos ervaren. Daarbij is het bomenbestand diffuus en kent het overwegend pionierssoorten. Het beeld kan op deze plaatsen omgevormd worden naar een meer samenhangend beeld, met meer kleur, differentiatie en met een hoger percentage duurzame soorten waar bij de soortkeuze de Rotterdamse Stijl als leidraad kent. Verder kan overwogen worden om beeldverstorende beplanting, met name op de koppen van singels, te verwijderen. Waterpartijen met specifieke recreatieve functies zijn de vijver bij de Kandelaar, de Overschiese plasjes en de Wilgenplas. De vijver bij de Kandelaar ligt in het gebied Noord-Kethel. Dit gebied is goed bereikbaar vanuit Schiedam en minder goed vanuit de woongebieden in Overschie. De waterpartij wordt gebruikt voor kleinschalige recreatieve vaart. Langs de waterpartij is een ruiterpad aanwezig. Het gebied bij de Overschiese plasjes is zodanig ingericht, dat het geschikt is als wandelgebied. In de huidige situatie is het middelste deel van het gebied een groot hondenlosloopgebied. De Wilgenplas ligt aan de oostelijke rand van Overschie, achter het vliegveld. De plas is verpacht aan een visvereniging, vissers weten de locatie goed te vinden Watersysteem Het watersysteem van Overschie bestaat uit diverse peilvakken, deels in beheer bij het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en deels bij het Hoogheemraadschap van Delfland. Het hoofdwatersysteem wordt gevormd door de wateren van de Schie. Het gebied wordt doorkruist door een aantal boezems, die afwateren naar de wateren van de Schie. Het overige oppervlaktewater is ingedeeld in een aantal peilgebieden, die met behulp van gemalen afwateren naar de boezems of naar de wateren van de Schie. Op afbeelding 3.1 is een watersysteemkaart weergegeven. Onderstaand wordt een beschrijving gegeven van het watersysteem. 12 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

20 Het gebied Zestienhoven ligt in zijn geheel in het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard. Het oppervlaktewater van de woonwijk Zestienhoven ontvangt via gemaal Noorderlaan ook het overtollig oppervlaktewater van Luchthaven Rotterdam The Hague Airport en het overtollig oppervlaktewater van de Overschiese Kleiweg. In het gebied Zestienhoven liggen de peilgebieden GPG-430, GPG- 431, GPG-432 en GPG-433. Deze peilgebieden worden gevoed vanuit de tussenboezem langs de Overschiese Kleiweg op twee punten (aan de west en zuidkant) en wateren ook af naar de tussenboezem. De grens van Zestienhoven wordt gevormd door de tussenboezem aan de zuidzijde en de Doenkade aan de noordzijde. Tussen de Rotterdamse Schie en de tussenboezem ligt het peilvak GPG-404. De tussenboezem en de Overschiese plasjes liggen in dit peilvak. In peilgebied GPG-404 wordt water via twee inlaten ingelaten vanuit de Delfshavense Schie. Nabij de Overschiese plasjes wordt naar de tussenboezem afgevoerd via een stuw. De tussenboezem wordt verder gevoed door de peilvakken GPG-406 en GPG-407 (door de gemalen Eigenhof en Bergpolder, respectievelijk 2,5 en 3 m 3 /minuut). Vanuit de tussenboezem (en Zestienhoven) wordt het water afgevoerd naar de Rotterdamse Schie met het gemaal Achterweg (55 m3/uur). Indirect wordt daardoor ook het water van Zestienhoven en de peilvakken GPG-406/-407 afgevoerd. Peilvakken GPG-406 en GPG- 407 liggen aan de zuidzijde van de tussenboezem, tussen de tussenboezem (peilvak GPG404) en de Rotterdamse Schie. Dit gebied bestaat vooral uit volkstuinen. Peilvak GPG-405 bevat de Rotterdamse Schie en een stukje naastgelegen gebied. Langs de Delfshavense Schie ligt het peilvak GPG-403. Peilvak GPG-402 bevat vooral de wijk Overschie. Het peilvak ligt ingeklemd tussen de Rotterdamse Schie en de Delfshavense Schie. Er wordt ingelaten vanuit de Delfshavense Schie. Het praktijkpeil wijkt af van het officiële peil: NAP -2,50 m. Er wordt uitgemalen op de Delfshavense Schie via gemaal Taludweg met een capaciteit van 3 m 3 /minuut. Bij de Rotterdamse Rijweg ligt een opmaling met peil NAP -2,20 m, waarbij er gemalen wordt via gemaal Burg. Koningssingel (0,17 m 3 /minuut). Het gebied Noord-Kethel ligt in het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Delfland. Het gebied wordt bemalen door het gemaal Kandelaarweg naar de Schie. De streef-/praktijkpeilen liggen overwegend op NAP -3,27 m (zomerpeil) en NAP -3,32 m (winterpeil). De waterpartijen bij de Kandelaar liggen in een peilgebied met een hoger waterpeil van NAP -3,11 m (zomerpeil) en NAP -3,19 m (winterpeil). In Overschie kan water ingelaten worden vanuit Delfshavense Schie. De huidige wateraanvoersituatie is op een aantal locaties niet optimaal. Verbetering van de inlaatsituatie is hier gewenst. Het betreft daarbij de hoofdinlaat bij de Schielaan (richting Overschiese plasjes) en de inlaat bij de woonwijk Nieuwe Kleiweg. Daarnaast is de waterafvoer een aandachtspunt. Het wateroverschot in de watergangen in Overschie wordt namelijk niet alleen afgevoerd via het watergangenstelsel. In het noordelijk deel van de wijk Overschie is sprake van terugstroom van water in de riolering, waarbij het water uiteindelijk via de rioolbuizen en een overstort geloosd wordt op de tussenboezem. Nieuw peilbesluit Het peilbesluit van de polder Overschie dateert uit Sinds 2008 is gebleken dat op een aantal lokaties in de polder het gevoerde peil niet overeenkomt met het in het peilbesluit vastgestelde peil. Dit gegeven vormt aanleiding voor het opstellen van een nieuw peilbesluit voor polder Overschie. Het ontwerp-peilbesluit is door Schieland ter inzage gelegd van 22 november 2012 tot en met 9 januari In het ontwerp-peilbesluit is opgenomen om het praktijkpeil van de wijk Overschie van NAP -2,50 m ook aan te houden als het formeel peil. Voor het afgedamde gedeelte van de Rotterdamse Schie was nog geen formeel peil vastgesteld, in het ontwerp-peilbesluit is een een formeel peil van NAP -0,43 m opgenomen (gelijk aan Delflands boezempeil). Verder zijn er in bepaalde gebieden peilverlagin- Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 13

21 gen en peilverhogingen opgenomen in het ontwerp-peilbesluit [ref. 12.]. Naar verwachting zal het peilbesluit eind maart 2013 worden vastgesteld. Wateropgave De woonkern van Overschie en de nieuwe woonwijk Zestienhoven hebben een wateropgave, omdat in deze gebieden het risico op wateroverlast door inundatie groter is dan de norm [ref. 11.]. In de woonkern Overschie wordt de noordzijde van het peilgebied veel zwaarder belast door riooloverstorten. Hierdoor zijn de peilstijgingen in het oppervlaktewatersysteem aan de noordzijde bij hevige neerslag veel groter dan aan de zuidzijde van het peilgebied. Dit komt door de lange afstand tot het gemaal Taludweg en de krappe duiker tussen de Van Noortwijcksingel en de Burg. Koningsingel. De interactie tussen de riolering en het watersystem via de overstorten dragen hier aan bij. Er is hierdoor sprake van een inundatierisico bij de groenstrook rond de Ameidesingel, mede veroorzaakt door de lage ligging van het groen. Hierbij is er ook een risico dat ook het naastgelegen tunnel onder water komt te liggen. Verder kunnen particuliere terreinen incidenteel onder water komen te liggen. Het betreft de garageboxen bij de Overschiese Kerksingel/Prof. Bolklaan en de achtertuinen van de panden aan de Rotterdamse Rijweg die uitkomen op de watergang in de Van Noortwijckstraat. Een aandachtspunt is dat de capaciteit van gemaal Taludweg beperkt is. Mede door de krappe duiker en de beperkte gemaalcapaciteit, kan bij het water in de singels bij een hoogwatersituatie de riolering instromen. In de nieuwe woonwijk Zestienhoven is sprake van een inundatierisico doordat de capaciteit van het gemaal beperkt is. Gemaal Achterdijk heeft een capaciteit van 30 m 3 /min, terwijl er tot 2012 uitgegaan werd van een capaciteit van 55 m 3 /min (gebleken is dat de capaciteit van de persleiding beperkt is). De nieuwbouwwijk Zestienhoven heeft vanwege de geringere gemaal capaciteit een wateropgave, waarmee nog geen rekening gehouden was in het waterplan van Zestienhoven. Waterkeringen Op de watersysteemkaart (afbeelding 3.1) zijn de waterkeringen aangegeven. De Doenkade is de dijk, die de waterscheiding vormt tussen het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Delfland. Deze scheiding wordt de landscheiding genoemd. De Schie is van de polder gescheiden door een boezemkade. Deze beschermt de polder tegen overstroming vanuit de Schie. De polder Zestienhoven wordt begrensd door een ringkade. De ringkade ligt grotendeels op de steilrand. Door het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard heeft een toetsing van polderkade en de boezemkade plaatsgevonden. Naar aanleiding hiervan zullen delen van de ringkade in de komende jaren worden opgehoogd door de (deel)gemeente. Bij de Achterdijk is de waterkering reeds op hoogte gebracht. Daarbij zijn ook bomen gekapt. Hierbij heeft afstemming met de bewoners plaatsgevonden de beplantingsmogelijkheden op de dijk (wat mag blijven staan en wat niet en welke compensatie mogelijk is). Voor de Schiekade bij de Delftweg worden reeds voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van de ophoging in Een overzicht van de meerjarenplanning van de ophoging van de kaden is opgenomen in bijlage V. 14 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie

22 Riolering Het stedelijk afvalwater van Overschie (afvalwater van huishoudens en bedrijven en afstromend hemelwater) wordt gemengd verzamelt en afgevoerd naar de rioolwaterzuivering Dokhaven via het rioleringsgebied Westen in Rotterdam [ref. 1.]. Het rioolstelsel in Overschie is grotendeels gemengd [ref. 2.]. Het gebied Kleinpolderplein heeft een gescheiden stelsel. Zestienhoven wordt bij de herontwikkelingen volledig voorzien van een (verbeterd) gescheiden rioolstelsel [ref. 2.]. Basisinspanning De inrichting van de riolering dient te voldoen aan een aantal basis uitgangspunten, zodat de belasting van het oppervlaktewater beperkt blijft. De gemeente Rotterdam voldoet aan de basisinspanning. De gemeente heeft dit bereikt met behulp van Centraal Automatische Sturing (CAS) van de hoofdrioolgemalen. Hydraulisch functioneren De laatste herberekening van het rioolstelsel in Overschie is in 2003 gemaakt. Alle bekende hydraulische knelpunten in Overschie zijn in 2007 opgelost. Inmiddels hebben veel veranderingen plaats gevonden. De afdeling Watermanagement van de gemeente Rotterdam gaat in 2013 het functioneren van het rioolstelsel in Overschie opnieuw toetsen en optimaliseren. Een aandachtpunt is het lagere peil van de waterverbinding tussen de Delftse en de Rotterdamse Schie langs Kleinpolderkade met vermoedelijk instroom van oppervlaktewater in de riolering. Waterkwaliteitsspoor Vanuit waterkwalitatieve aspecten dienen de vuilemissies vanuit het gemengde stelsel beperkt te blijven. In het waterkwaliteitspoor wordt door de waterbeheerder beoordeeld of de waterkwaliteitsdoelstellingen kunnen worden behaald in wateren waarop afvalwater uit de riolering wordt geloosd. Lozingen van afvalwater uit het riool leiden tot een tijdelijke daling van de zuurstofconcentratie. Bij een waterkwaliteitsspoortoetsing wordt bekeken of de zuurstofdip leidt tot mogelijke waterkwaliteitsproblemen zoals vissterfte en stank. Er wordt hierbij gekeken naar situaties waar de basisinspanning (in theorie) is gerealiseerd. Leidt de basisinspanning tot onacceptabele waterkwaliteitssituatie, dan moeten er aanvullende maatregelen worden getroffen. Ten behoeve van het deelgemeentelijk waterplan heeft een waterkwaliteitsspoortoetsing plaatsgevonden. De toetsing is gerapporteerd in bijlage III. In de onderstaande tabel worden knelpunten en aandachtslocaties aangegeven. Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie 15

23 Tabel 3.1. Knelpunten en aandachtspunten overstortnummer score knelpunt/aandachtspunt opmerkingen Burg. Koningssingel 7 knelpunt effect samen met Burg. Koningssingel 7 knelpunt effect samen met Blijvenburgstraat 4,93 aandachtspunt de duikerverbindingen, waarvan de afmetingen niet bekend zijn, Prins Mauritssingel 5,70 knelpunt samen met Prins Mauritssingel 7 knelpunt samen met Eeldestraat 10 urgent knelpunt smalle watergang voor een Overschiese Kleiweg 4 aandachtspunt zullen leiden tot een beter resultaat overstort (op waterlijn +/- 3 m) De overstort bij de Eeldestraat is volgens waterkwaliteitsspoortoetsing een urgent knelpunt, omdat er rioolwater overstort op een smalle watergang zonder doorspoeling. In de wijk Overschie treden knelpunten op bij de Burg. Koningssingel en de Prins Mauritssingel. Er is thans een overstort aanwezig bij de volkstuinen van VTV Onze Tuinen. Het beleid is dat er bij volkstuinen geen overstort aanwezig is. De verwachting is echter dat de overstort niet of zeer zelden functioneert. Verder zijn er overstorten aanwezig op de Wilgenplas, die als visvijver gebruikt wordt. Risicovolle overstorten Overstorten vanuit de riolering kunnen een risico vormen voor de volksgezondheid. Uit de risicovolle overstorten-toetsing, zie bijlage IV, komt naar voren dat er geen risicovolle overstorten in Overschie zijn. Rioleringsproblemen door verzakkingen In diverse delen van Overschie zoals in de wijk Landzicht en Schiewijk is sprake van verzakking van het maaiveld. De zettting van de bodem in Overschie kan het functioneren van de riolering doen verminderen: - de lokale verlaging in het maaiveld zorgt ervoor dat het water op straat blijft staan wat tot hinder kan leiden; - door ongelijke zetting gaan de voegen van de riolering kapot waardoor het riool drainerend werkt of opsluiting op delen van de riolering optreedt. Dit zorgt ervoor dat de riolering (gedeeltelijk) vol komt te staan; - stagnerend rioolwater kan leiden tot aantasting van de riolen verstoppingen en stankoverlast. Door aantasting wordt de levensduur van de riolen korter; - door ongelijke zetting kunnen de aansluitingen van zakkende riolering op het onderheide collecteurriool of de huisaansluitingen van de woningen naar het openbare riool kunnen afbreken; - het lekkend of drainerend riool leidt tot afvoer van het grondwater naar de riolering. Dit is een aandachtspunt voor de doelmatigheid en duurzaamheid. Bij vervanging van de riolering door waterdichte riolen, kan de grondwaterstand in de toekomst plaatselijk tot dan 0,30 m stijgen Grondwater Het maaiveldniveau in de deelgemeente Overschie kent een sterke variatie, evenals de oppervlaktewaterpeilen. Het hoogste peil ligt bij de boezems. Vandaar uit neemt het maaiveld af richting de poldergebieden. Het maaiveldverloop en de peilverschillen zijn ter illu- 16 Witteveen+Bos, RT732-1/voee/021 definitief 02 d.d. 26 februari 2013, Deelgemeentelijk waterplan deelgemeente Overschie