VELD-INSTRUCTIES VOOR HET OPRUIMEN VAN ZWERFAFVAL LANGS DE MAAS

Transcriptie

1 VELD-INSTRUCTIES VOOR HET OPRUIMEN VAN ZWERFAFVAL LANGS DE MAAS Bedankt! Allereerst hartelijk dank dat je jouw tijd en energie wilt steken in het opruimen van de oevers langs de Maas en/of Limburgse beken. Je bent een echte supporter van Schone Maas. Tel na het opruimen eens het aantal zakken die jij verzameld hebt met zwerfafval. Stel je eens voor dat dit afval nog gewoon in de natuur rondslingerde. Stel je eens voor welke gevolgen dit zou hebben gehad voor de flora en fauna. Dankzij jou kunnen omwonenden en recreanten nu genieten van een schone omgeving. En de flora en fauna kunnen zonder onnatuurlijke drempels verder groeien en bloeien. Wist je dat in 2013, het eerste jaar waarin met het project Schone Maas zwerfafval langs de Maas is opgeruimd, er 25 verenigingen 46 tracés langs de Maas hebben opgeruimd? Dat kunnen we dit jaar nog beter, toch? Breng het afval in kaart Maak, voordat je begint met opruimen, een paar foto s van het gebied. Heb je opgeruimd? Maak dan nog wat foto s. Zo breng je het verschil duidelijk in beeld. Post alsjeblieft de voor- en na-foto s op de Facebook van Schone Maas. Post er ook je eigen ervaringen; wat is het raarste afval dat je bent tegengekomen? Hoeveel afvalzakken heb je opgehaald? Deel het met anderen, inspireer anderen. Wie weet motiveer jij wel anderen om ook supporter van Schone Maas te worden! Facebook: Twitter mee: #schonemaas Kijk voor meer informatie op 1

2 VOORDAT JE BEGINT: BELANGRIJKE INSTRUCTIES Om veilig en goed te werken geven we je een paar instructies. Lees ze goed door: Gebruik altijd handschoenen die dik genoeg zijn om je niet te bezeren. Stop het afval in de Schone Maas vuilniszak die je meekrijgt. Als die vol is, knoop je de zak dicht en zet je die op de afgesproken verzamelplek. Daarna pak je een nieuwe afvalzak. Verzamel al het afval dat je ziet op de grond, in prikkeldraad, in bomen en in struiken. Pak ook de kleine stukjes mee! (maar kleiner dan 2 cm hoeft niet). Natuurlijk afval zoals takjes, stukken hout en groenteloof mag je laten liggen. Het gaat om afval dat mensen hebben achtergelaten. Niet aankomen: laat gevaarlijk of verdacht afval zoals de naalden van een spuit of xtc-afval (in jerrycans) liggen. Waarschuw je begeleider als je zulk afval tegenkomt. Zie je in het gebied direct langs de Maas (tot 200 meter vanaf het water) grote hoeveelheden afval, zoals een berg met vuilniszakken, ijskasten e.d., vaten met chemicaliën of kadavers van grote dieren? Geef dat dan door aan de Vuilwaterwacht, telefoon: Raap het niet zelf op! Pas op in de buurt van het water van de Maas, het kan er glad zijn. Blijf weg van de steile kanten van een beek. Zo voorkom je gevaarlijke situaties. Wees voorzichtig met scherpe materialen zoals (zak)messen, heggenschaar, knipscharen of elektronische materialen. Ga bij een ongeluk(je) naar je begeleider, hij of zij heeft een EHBO-kist en kan helpen. 2

3 CHECKLIST: WAT HEB JE GEVONDEN? Kruis aan wat je hebt gevonden O Plastic flesjes O Vuilniszak O Jerrycan O Speelgoed O Flesdopje O Schedeltje O Blikjes O Kurk O Glasscherven O Kledingstuk O Patatbakje O Reclamefolder O Plastic zakje O Kam O Plastic bloemen O Wieldop O Elastiekje O Verfblik O Oud ijzer O Piepschuim O Spuitbus O Wattenstaafje O Plastic tas O Schoen O Touw O Oude krant O Vissersnet O Drinkpakjes Bijzondere vondsten? Schrijf ze hier op! Vinddatum: Hoeveel zakken heb je opgehaald? (Een halve zak telt ook mee) Aantal zakken: 3

4 PLASTIC SOUP LANGS DE MAAS Plastic soup Het is niet alleen in de Noordzee of in de verre oceanen waar plastics drijven. De plastic soup is veel dichterbij huis dan je denkt. Het begint al in onze eigen beken en rivieren. Op d e oevers van de Maas en Limburgse beken ligt zwerfafval, dat door het regenwater of de wind belandt in het water. Het plastic stroomt uiteindelijk richting zee en veroorzaakt de bekende plastic soup : de grote drijvende eilanden van plastics in de oceanen. De ingrediënten Opvallend is dat het soort afval dat in de rivieren wordt aangetroffen voornamelijk afkomstig is van recreatie of uit het gewone huishouden. Zwerfafval dus. Mensen gooien het achteloos weg, op de fiets, uit de auto, maar beseffen niet dat het uiteindelijk de plastic soup vormt. Na een hoogwaterperiode (periode waarin sneeuw smelt of er veel regen is gevallen) is goed zichtbaar hoevee l afval er in en naast het water ligt. Er is van alles te vinden: kleine plastics korrels (granulaat), wattenstaafjes, heel veel plastic flessen en plastic zakken, laarzen, autobanden, surfplanken, etc. Wist je dat Plastic kan heel lang meegaan? Meer dan 1000 jaar is de voorspelling. Een oersterk product dus, maar heel lastig om het, eenmaal in het (water) milieu, weer te verwijderen! Plastic op ons eigen bordje Onder invloed van zonlicht en golfslag verkleint het afval zich tot deeltjes die worden opgegeten door vissen, andere zeedieren en watervogels. Onderzoekers van Wageningen University en IMARES ontdekten dat al 12% van de vissen in de Noordzee afval in zijn maag heeft. Ongeveer de helft daarvan is plastic, waaraan zich ook nog eens giftige stoffen hechten. Uiteindelijk komt dat plastic, met verontreiniging, weer op ons eigen bord terecht Opruimen helpt! Als het afval eenmaal als plastic soup in de oceaan drijft kunnen we het niet meer verwijderen. Maar we kunnen wel voorkomen dat het er terecht komt, door op het land te beginnen. In de eerste plaats natuurlijk door zwerfafval te voorkomen, maar ook door na hoogwater oevers op te ruimen, zodat zwerfafval bij de volgende hoogwaterperiode niet opnieuw in de Maas terecht komt. En zo zien onze oevers er natuurlijk ook een stuk mooier en aantrekkelijker uit! 4

5 TIPS OM PLASTIC SOUP TEGEN TE GAAN! Gooi eigen afval altijd in een prullenbak of neem het mee naar huis als je geen prullenbak ziet. De kans is namelijk groot dat zwerfafval uiteindelijk in het water waait. Daar doet het schade aan vissen en andere dieren; Raap zwerfafval zo snel mogelijk op. Zo voorkom je dat het steeds kleiner wordt en makkelijker in het water waait. Gooi het in een prullenbak. Vraag mensen om je heen ook om hun afval goed op te ruimen; Doe (vaker) mee met een opruimactie die in je omgeving wordt georganiseerd. Kijk of je meer mensen enthousiast kunt maken om een keer mee te doen met een opruimactie; Gooi geen plastics, zoals wattenstaafjes of maandverband in het toilet. Dit belandt in het riool en uiteindelijk in rivieren, meren en zeeën. Gebruik geen producten met microplastics. Dit zijn bijvoorbeeld de harde bolletjes in scrubs en tandpasta s. Je herkent ze aan de vermelding (PE), (PP) en (PET) bij de vermelding van grondstoffen op de verpakking. De allerkleinste deeltjes van deze plastics worden niet opgevangen door de waterzuiveringsinstallaties en komen zo in het rivierwater en oceanen terecht. Koop scrubs en tandpasta met natuurlijke materialen, die kunnen geen kwaad doen. Meer weten over zwerfafval? Wil je meer weten over welke effecten zwerfafval in water heeft voor mensen en dieren, of wie er nog meer afval helpen opruimen in Limburg? Kijk dan eens op: Schone Maas is een samenwerking van partijen om de gevolgen van zwerfafval in water tegen te gaan. Hiervoor organiseert Schone Maas in samenwerking met verenigingen en vrijwilligers verschillende opruimacties langs de Maas en beken in Limburg. In het project Schone Maas werken samen: Provincie Limburg, Rijkswaterstaat Limburg, Waterschap Roer en Overmaas, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Stichting Limburgs Landschap, ARK Natuurontwikkeling en Consortium Grensmaas BV, IVN Limburg, Open Universiteit, River Litter Foundation, StuurGroepdeMaas en de gemeenten Maastricht, Maasgouw, Leudal, Peel en Maas, Roermond, Beesel, Venlo, Horst aan de Maas, Bergen en Gennep met ondersteuning van Gemeente Schoon. 5