waterweetje Hallo! Shagotom*!

Transcriptie

1 plastic soep

2 Hallo! Shagotom*! Fijn dat je op bezoek kwam in het verre Bangladesh, mijn land. Op de wereldkaart zie je nog eens waar jij woont en waar ik met mijn gezin woon. Ver hé?! We wonen heel ver van elkaar, maar we hebben heel wat dingen gemeen. Vind je niet? Dankjewel voor jouw inzet tijdens de opdrachten in het Vredeshuis. Je was een grote hulp! Ik ben visser Nadim. Samen met Lata en heel wat vrienden nam ik je mee op een boeiend avontuur. Weet je nog? waterweetje In bijna alle zeeën en rivieren is plastic afval te vinden. Zelfs in heel afgelegen gebieden waar weinig mensen wonen, zoals het Noordpoolgebied. 2 *Bengaals voor hallo of welkom

3 waterweetje Zoals je ziet, bestaat de aarde vooral uit water. Daarom noemen we ze ook de blauwe planeet. Kleur België en Bangladesh in! Hier wonen wij (België) Hier wonen Nadim en Lata (Bangladesh) 3

4 Eureka! Vind jij ook dat we plastic vaker kunnen hergebruiken? Vind met de klas een spelletje uit waarbij je plastic voorwerpen hergebruikt. waterweetje Elk jaar produceren we in de wereld meer dan 260 miljoen ton plastic. Dat is ongeveer 35 kg per persoon. Ongeveer de helft daarvan gebruiken we één keer en wordt daarna meteen weer weggegooid. 4

5 1 Ik voel, ik voel, wat jij niet voelt Je ontdekte dat veel voorwerpen die we elke dag gebruiken, gemaakt zijn uit Kruis aan: papier plastic glas Plastic kan ook nuttig zijn. Soms kan je een slimme keuze maken, ook al gebruik je plastic. Duid aan wat jij verkiest. Leg aan je vrienden uit waarom je deze keuze maakt. 5

6 Waar is walvis? 6

7 2 Wat een soep! Vul volgende woorden in: plastic soep / zwerfafval / grote en kleine deeltjes Wat is plastic soep? Wanneer plastic in de natuur terechtkomt en niet wordt opgeruimd, duurt het vele jaren voordat het uit elkaar valt in heel kleine deeltjes. Die deeltjes zijn onzichtbaar en zelfs kleiner dan een zandkorrel of het puntje van een naald. We noemen die deeltjes microplastics. Plastic afval verdwijnt dus niet. Deze onzichtbare deeltjes drijven in de zee en verspreiden zich. Zo ontstaan er grote massa s met plastic in het water. Dit heet de Ook de bewoners van de zee krijgen problemen door al het plastic in de zee. Ze geraken verstrikt in het afval of eten het plastic op. waterweetje 7 Vissen eten wel eens kleine stukjes plastic omdat ze denken dat het voedsel is. Dat is een beetje zoals wij soms snoepen. Alleen weten de vissen niet dat het zo ongezond is!

8 3 Afval, weg ermee! Samen met visser Nadim dacht je na over wat er kan gebeuren als je een brikje sap weggooit. Zo n brikje legt een hele weg af. Dit kan ook gebeuren met een plastic zakje. Dat ontdek je in het verhaal Zack gaat op reis. Puzzel zelf het verhaal in elkaar. Zet de prenten in de juiste volgorde. Schrijf in de witte bol een nummer van 1 tot 6. Plotseling stopt de wind met blazen. Zack tuimelt naar beneden en komt in de rivier terecht. waterweetje Oef! t Was maar een droom. Zack is nog altijd dicht bij oma. Maar als hij later groot is, wil hij een herbruikbare tas worden. Zo eentje die je wel duizend keer opnieuw kan vullen! Wist je dat je zonder water nog geen drie dagen overleeft? Daarom is proper water zo belangrijk! 8

9 Zack ontsnapt uit de handen van oma. De wind blaast stevig. Via de rivier belandt Zack in de zee. In de zee leven veel dieren. Een grote vis en een zeemeeuw denken dat Zack eetbaar is. Ze happen stukken uit Zack weg. Zack zinkt naar de zeebodem en valt in nog kleinere stukjes uit elkaar. De dieren kunnen ziek worden van deze kleine stukjes plastic. 9 Illustraties Zack gaat op reis

10 Hocus, pocus, pats Ik wou dat het afval weg was! Jammer genoeg duurt het heel lang voor afval verdwijnt uit de natuur. Hoe lang precies? Verbind elk voorwerp met het juiste aantal jaren jaar oneindig 20 jaar 50 jaar 1 jaar waterweetje Wist je dat plastic tassen ondertussen al in een paar landen verboden zijn? Enkele voorbeelden: Rwanda, Haïti, Frankrijk en ja ook Bangladesh! 10 Juiste antwoorden: bananenschil = 1 jaar sigarettenpeuk = 2-12 jaar - kauwgom = 20 jaar blikje = 50 jaar - petfles = oneindig

11 4 Plastic afval heeft schadelijke gevolgen voor mensen, dieren en onze omgeving. Hoe voel jij je daarbij? Duid dit aan op de grafiek*. Verbind jouw verschillende stippen. 1 Nadim vangt veel plastic in zijn vissersnet. 3 De burgemeester beslist om meer vuilnisbakken te plaatsen in het dorp. 2 De kinderen van Nadim zwemmen tussen het plastic zwerfafval. Watergetater 4 Kinderen uit het dorp maken speelgoed van plastic zwerfafval waterweetje * Djapo (2014). Methode systeemdenken. Een denk- en werkwijze voor het basisonderwijs. 40 lessen en meer dan 50 werkvormen. Ellezelles: lesiles. Watervervuiling is niet enkel een probleem in Bangladesh, maar over heel de wereld. Daarom is het belangrijk dat ook wij goed omspringen met water. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat ook later iedereen zuiver water heeft! 11

12 Lata op het strand: zoek de 10 verschillen 12

13 5 In een handomdraai Je maakte tijdens de workshop een schets van jouw uitvinding. Teken deze uitvinding hier opnieuw, maar nu met alles erop en eraan. Leg ook uit waarvoor alles dient. Welk voorwerp wees het rad aan? Naam van de uitvinding: Bekijk de uitvindingen van je klasgenoten. Welke spreekt je het meest aan? 13

14 plastic soep quiz Plastic soep, wasda? Test hier je kennis! tip Vraag 1 Twijfel je nog over een vraag? Je vindt de juiste antwoorden bij de waterweetjes in dit boekje. Hoe lang kunnen we leven zonder water? Kruis het juiste antwoord aan. 3 dagen 1 week 2 weken Vraag 2 Hoeveel plastic wordt er elk jaar in de wereld gemaakt per persoon? Kleur de persoon met het juiste gewicht. 10 kg 35 kg 50 kg 14

15 Vraag 3 Hoelang duurt het voor plastic zwerfafval verdwijnt uit de natuur? Kruis het juiste antwoord aan. 5 jaar 10 jaar Heel erg lang, waarschijnlijk nooit Vraag 4 In welk land is het verboden om plastic tassen te gebruiken? Kruis het juiste antwoord aan. België Frankrijk Duitsland Vraag 5 Welke uitspraak is NIET WAAR? Kruis het juiste antwoord aan. Vissen en andere zeedieren kunnen zich pijn doen aan het plastic afval. Plastic afval is ook gevaarlijk voor mensen. Vissen en andere zeedieren eten het plastic afval niet op. Ze vinden het niet lekker. 15 Juiste antwoorden: vraag 1: a vraag 2: b vraag 3: c vraag 4: b vraag 5: c

16 Verbind de nummers en kleur in

17 Kom in actie! 1 Denk met de klas na over wat jullie kunnen doen om ervoor te zorgen dat er minder plastic zwerfafval in de zee terecht komt. 2 Werk een actie uit om anderen duidelijk te maken dat wij ook iets aan de plastic soep kunnen doen. 17

18 Proficiat! Je hebt opnieuw heel wat opdrachten tot een goed einde gebracht! Hieronder zie je wat je allemaal geleerd hebt. Wat ga jij vertellen aan je vrienden en familie? Wat leerde je tijdens het wateravontuur? Je ontdekte dat we elke dag veel plastic gebruiken! 3 1 Je leerde hoe plastic zwerfafval in de zee terechtkomt. 2 Je ontdekte dat veel afval in water plastic afval is. 4 Je leerde hoe mensen in Bangladesh omgaan met water en welke problemen er zijn. 5 6 Je leerde dat plastic afval heel wat schadelijke gevolgen heeft voor mensen, dieren en het milieu in de hele wereld. Je ontdekte dat we zelf creatieve oplossingen kunnen bedenken. 18

19 Flessenpost voor Nadim en Lata Je hebt de kans om Nadim en Lata een boodschap te bezorgen. Wat wens je hen? Schrijf het op een papiertje en stop het in een fles. Luister ook naar wat je klasgenoten hebben bedacht. tip Bundel jullie boodschappen en bezorg ze aan het Vredeshuis! Sint-Margrietstraat 9, 9000 Gent of 19

20 Dit Plastic Soep doeboekje werd ontwikkeld door Djapo vzw in opdracht van de Stad Gent. Het is een instrument om na het bezoek aan het Vredeshuis in de klas aan de slag te gaan met het thema. Met dank aan Basisschool De Muze - Stad Gent voor het uittesten van de workshop plastic soep V.U.: Mieke Hullebroeck - stadssecretaris - stadhuis, Botermarkt 1, 9000 Gent 2017