Lesbrief voor groep 1 en 2. Brom Beer

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lesbrief voor groep 1 en 2. Brom Beer"

Transcriptie

1 Lesbrief voor groep 1 en 2 Brom Beer

2 Inhoudsopgave Inleiding lespakket Blz. 2 Samenvatting van de voorstelling Thema s Blz. 3 Emoties Blz. 3 Woordenschatles - voor de voorstelling Blz. 4 Verwerkingslessen - na de voorstelling Taallessen - Les 1: Wow wat een avontuur, vertel jij het na? Blz. 6 - Les 2: Wie wat waar Blz. 8 - Les 3: Rijm het lijflied voor beer Blz. 12 Rekenlessen - Les 4: Honingpotten van leeg naar vol Blz Les 5: 7 noten tel ik zo Blz. 16 Sociaal emotionele lessen - Les 6: Wat een gevoel, herken jij de emoties? Blz Les 7: Vriendschap hoe zit dat eigenlijk? Blz. 28 Kunstzinnige oriëntatie lessen - Les 8: Beer en Sprinkhaan knutselen Blz Les 9: Speel de rol van. Blz. 33 Bijlage - Woordenschatkaarten Blz Kleurplaat Blz. 46 1

3 Inleiding lespakket Brom Beer - Thema vriendschap In dit lespakket vindt u educatief materiaal van Remco Theater-Kunst passend bij de voorstelling Brom Beer, gekoppeld aan het thema Vriendschap. Naast het zien van de voorstelling, kunt u met deze lesideeën en de thema s uit de voorstelling aan de slag in de klas. Het lespakket is opgebouwd uit de volgende onderdelen; samenvatting van de voorstelling, thema s passend bij het de voorstelling, een woordenschatles om te geven voor de voorstelling, verwerkingslessen voor na de voorstelling en bijlage. Bij elke les staat een kort inleidend stukje geschreven wat de leerkracht kan vertellen aan de leerlingen om de koppeling tussen de voorstelling en de opdracht te maken. Vervolgd door een lesvoorbereiding en een uitleg van de opdracht. Alle lessen uit dit lespakket zijn gekoppeld aan de algemene onderwijsdoelen en aan de kerndoelen van SLO TULE. Dit lessenpakket is samengesteld door Byonda Spekman, theatermaker en leerkracht. Heel veel plezier bij het bezoek aan de voorstelling en met de lessen in de klas. Remco Theater en Kunst 2

4 Samenvatting van het verhaal Beer en Sprinkhaan zijn vrienden. Ze wonen in het bos en bezoeken elkaar elke dag. Het liefst kijken ze samen naar de ondergaande zon. Dan merkt Sprinkhaan op een dag dat Beer anders doet dan anders. Hij reageert kribbig, is somber en trekt zich terug in zijn bed. Hij vindt het niet meer leuk om Sprinkhaan te zien. Sprinkhaan gaat aan zichzelf twijfelen, zij waren toch vrienden? Hij bedenkt verschillende plannetjes om Beer weer beter te maken. Maar het helpt allemaal niks. Sprinkhaan gaat verdrietig het bos in. Daar vind hij troost bij Waterslak en zij reikt hem een idee aan om Beer te helpen. Het blijkt nog een klus waar doorzettingsvermogen voor nodig is en geloof in jezelf. Zou het Sprinkhaan lukken Beer weer uit bed te krijgen? Thema s uit het verhaal Lente/winterslaap Somberheid Vriendschap Loyaliteit Troost bieden Emoties Blij Verdrietig Boos Bang Teleurgesteld Geloof in jezelf Sterk in je schoenen staan De lessen uit dit lespakket zijn gemaakt rondom het thema vriendschap, maar u kunt uiteraard ook één van de andere thema s behandelen in uw klas na het zien van de voorstelling. 3

5 Voor de voorstelling Om de kinderen voor te bereiden op de voorstelling hebben we een woordenschatles ontwikkeld om de kinderen. Het is bedoeld om het optimale uit de voorstelling te halen en uiteraard de leerlingen vast te activeren en enthousiasmeren. Woordenschatles In de voorstelling komen wat moeilijke woorden voor. Misschien ken jij ze al, zo niet dan zal de juf of meester ze graag aan de je uitleggen. Als je deze woorden kent, dan is de voorstelling nog leuker. Vakgebied Leerdoel Taal - woordenschat De leerlingen vergroten hun woordenschat m.b.t. de voorstelling Brom Beer. Kerndoel 12 De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Onder 'woordenschat' vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Klassikale leerkracht gebonden activiteit voor de hele groep (extra verwerking - coöperatieve werkvorm mix en koppel) Woordenschatkaarten (voor de coöperatieve werkvorm knip de kaartjes, Bekijk de woorden en plan in wanneer en op welke wijze je ze wilt aanbieden In het klaslokaal Één les van 30 minuten of verspreid over de week elke keer een woord a 5 minuten (Coöperatieve werkvorm mix en koppel 20 minuten) Deze les is geschikt om met de leerlingen voor de voorstelling te gaan doen. Aan de hand van de uw groep en programma maakt u een keuze of de woordenschatkaarten in één keer wilt aanbieden of elke dag één of twee woorden. Vooral voor groepen met veel NT2 leerlingen is het aan te raden deze woorden te bespreken. Bespreek de woorden en maak met de leerlingen samen een woordweb of moeilijke woordenlijst. Als de woorden goed zijn ingeoefend is er nog een verwerkingsmogelijkheid middels de coöperatieve werkvorm Mix en Koppel. Zorg vooraf dat u de plaatjes uit de bijlage 2x heeft uitgeprint en uitgeknipt heeft. Geef een aantal leerlingen één kaartje. De leerlingen (met 4

6 een kaartje) lopen door het lokaal en mixen drie keer hun kaartje. Dit betekend dat ze op uw teken hun kaartje met iemand anders ruilen. Ze benoemen dan welk kaartje ze weggeven. Na drie keer geruild/gemixt te hebben. Zegt u koppel de leerlingen zoeken dan de leerling met hetzelfde plaatje. Ook nu benoemen ze weer eerst wel kaartje zij hebben. Hebben de leerlingen elkaar gevonden, dan gaan ze samen zitten of stil staan. Laat de leerlingen ter afsluiting als koppel hun plaatje benoemen in een klassikale setting. De woordkaarten voor de woordenschatles vindt u in de bijlage. 5

7 Verwerkingslessen Leren zou in de eerste plaats leuk moeten zijn, vandaar dat we een aantal verwerkingslessen hebben ontwikkeld, gekoppeld aan de voorstelling Brom Beer. Zo hopen we aan te sluiten bij de belevingswereld van uw leerlingen. Deze lessen kunt u in de week na de voorstelling heel eenvoudig met de leerlingen doen. Het kan in chronologische volgorde, maar u kunt ook zelf bekijken welke les goed aansluit bij uw groep en doelen van de komende maand. Les 1: Wow wat een avontuur! Vertel het na Weet jij nog alles van de voorstelling of weet je alleen jouw favoriete stukjes nog? Samen met je klasgenoten weet je vast nog wel hoe het verhaal ging. Vertel maar. Vakgebied Leerdoel Taal - schriftelijke oriëntatie De leerlingen vertellen een verhaal na (met steun van door u gemaakte foto s tijdens de voorstelling). De leerlingen leren hun mening te geven. Kerndoel 1 De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Klassikaal en leerkrachtgebonden (favoriete stukje bespreken met schoudermaatje, denk-tweetal-vertel) Fototoestel Als u foto s maakt tijdens de voorstelling kunnen de leerlingen die gebruiken ter ondersteuning. Print de door u gemaakte foto s uit of zet ze klaar op het digibord In eigen lokaal 30 minuten Geef de leerlingen eerst de gelegenheid om hun ervaringen te delen over de voorstelling. Hiervoor kan je de coöperatieve werkvorm denk-tweetal-vertel gebruiken. De leerlingen denken eerst na over hun favoriete stukje, dan maken ze een tweetal met hun schoudermaatje en vervolgens vertellen ze hun favoriete stukje. Vraag een paar leerlingen om hun favoriete stukje met de groep te delen. 6

8 Vraag de leerlingen of ze het verhaal ook nog helemaal van het begin tot het eind weten. Sprinkhaan heeft zoveel meegemaakt en er is zoveel gebeurd. Vraag de leerlingen of ze zich nog alle oplossingen van Sprinkhaan weten (ontbijt, honing, pleister, muziek, zonsondergang). Als u tijdens de voorstelling foto s heeft gemaakt kunt u die gebruiken ter visuele ondersteuning. 7

9 Les 2: Wie wat waar Je weet al goed waar het verhaal over ging. Kan je ook de drie W vragen benoemen? Dobbel maar met de wie wat waar dobbelsteen. Vakgebied Leerdoel Taal De leerlingen leren vragen stellen en beantwoorden over het verhaal. Ze beantwoorden vragen m.b.t. Wie/Wat/ Waar: wie er in het verhaal voorkomen, wat gebeurt in het verhaal en waar het verhaal zich afspeelt. Kerndoel 1 De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. Kerndoel 9 De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Klassikaal of in kleine groepjes (coöperatieve werkvorm: denk, tweetal, vertel) Wie wat waar dobbelsteen (extra wie wat waar schema) Knip de plaatjes van wie wat waar uit en plak die op een grote dobbelsteen of blok. Kopieer voor alle leerlingen het wie wat waar schema (als u deze wilt gebruiken) In eigen lokaal of speelzaal 15 minuten (extra opdracht 20 minuten) Bespreek met de leerlingen nog een keer het verhaal. De leerlingen dobbelen met de dobbelsteen. Als de dobbelsteen stopt met rollen komt één van de vragen wie / wat / waar naar boven. Verdiepingsvragen om tot uitgebreidere antwoorden te krijgen: Wie: Over wie gaat het verhaal? Over wie nog meer? Welke personages waren er allemaal? Wat: Wat gebeurt er in het verhaal? Wat maken de personages mee? Wat gebeurde er daarna? Waar: Waar speelt het verhaal zich af? Weet jij alle plekken nog? Binnen/buiten? Waar precies? 8

10 Naast de wie wat waar vlakken is er ook een vlak met de vraag wat is het probleem? en een vlak met wat was de oplossing?. Deze kunt u gebruiken ter uitbreiding. De leerlingen bespreken in tweetallen wat zij denken en u laat daarna een paar tweetallen aan het woord. Vervolgens wordt er weer gedobbeld en herhaalt zich de werkvorm (denk tweetal vertel). Deze activiteit is ook goed in groepjes te doen, maar dan heeft u meer dobbelstenen nodig en dan vervalt de werkvorm denk tweetal vertel. U kunt er ook voor kiezen om op 1 zijde van de dobbelsteen een vraagteken te zetten. Dobbelen de leerlingen het vraagteken dan verzint u of een leerling een vraag over de voorstelling. Tot slot is het een optie om de leerlingen een wie wat waar schema te laten invullen. De leerlingen kunnen afhankelijk van hun leeftijd de vragen beantwoorden door te tekenen of te schrijven. 9

11 Wie wat waar dobbelsteen plaatjes 10

12 Wie wat waar schema 11

13 Les 3: Rijm het lijflied voor beer In de voorstelling zit het lijflied van Sprinkhaan voor Beer. Het lied is eigenlijk een rijmpje/versje. Laat eens horen hoe goed jij kan rijmen. Misschien lukt het je wel om het lijflied van Sprinkhaan te rijmen en kan jij dat aan je eigen beer laten horen. Vakgebied Leerdoel Taal (taalbeschouwing) - Rijmen De leerlingen leren herkennen en toepassen van een eindrijm De leerlingen leren samen of individueel een rijmpje/versje opzeggen Kerndoel 11 De leerlingen leren een aantal taalkundige principes en regels. Zij kunnen in een zin het onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en delen van dat gezegde onderscheiden. De leerlingen kennen: Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Klassikaal Tekst van het lijflied van Sprinkhaan Goed inzicht in het rijm niveau van de leerlingen In het eigen klaslokaal minuten (afhankelijk van uw tijd en doel) In de voorstelling zijn verschillende rijmpjes verwerkt, waaronder het lijflied van Sprinkhaan voor Beer. Ga om de voorkennis van de kinderen te activeren eerst met losse woorden rijmen. Beer - peer - speer - veer - keer - meer Sprinkhaan - maan - banaan - gaan - slaan - verstaan Spook - rook - kook - mook - strook - ook - knoflook (water) Slak - tak - zak - pak - bak - mak - vak Ondergaande zon - volle regenton - stuk karton - jij krijgt een bon Zing - spring - ding - ging - helling -kring -ring Hoog - regenboog - omhoog - pijl en boog - kattenoog - zoog - toog Vriendschap - voetstap - grote hap - rijstpap - opstap - roltrap - grap Dierenbos - los - vos - mos - tros Dag - lach - vlag - slag 12

14 Leer vervolgens het lijflied (versje) van Sprinkhaan aan aan de leerlingen. U kunt er ook voor kiezen om een deel aan te leren. Bespreek eventueel moeilijke of vreemde woorden. Vriendenschijn en zonneschap, dat zing ik zomaar voor de grap Ik vrolijk er maar wat op los Hier in het grote dierenbos De zon die roept mij elke dag Zij komt dan op met een grote lach Ik huppel, ik dans en ik zing Zie toch eens hoe ver ik spring Spring, spring, spring Vandaar dat ik mijn liedje zing Ik ben sprinkhaan, spring zo hoog Ik spring tot aan de regenboog 13

15 Les 4: Honingpotten van leeg naar vol Sprinkhaan weet wel dat Beer heel veel van honing houdt. Hij zoekt in zijn huisje naar honingpotten. Maar wat is dat nou hij heeft er opeens veel meer potten. In de ene pot zit maar een heel klein beetje...oei daar gaan Beer zeker van Brommen. Kan jij de honing potten in de goede volgorde van leeg naar vol kleuren? Zodat Sprinkhaan weet welke hij moet meenemen naar Beer. Vakgebied Leerdoel Rekenen - Classificeren en seriēren De leerlingen zien overeenkomsten en verschillen en leggen voorwerpen op de juiste volgorde neer van leeg naar vol. Meten en meetkunde Kerndoel 33 De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten, zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Groepjes kinderen kunnen na instructie en begeleid inoefenen hier zelfstandig mee aan de slag Werkblad hongingpotten (kunt u zo kopieëren dat er twee werkbladen uit één A4 kunnen) Kleurpotloden Kopieer voor alle leerlingen een werkblad, leg de potloden klaar en zorg dat alle leerlingen een werkplek hebben. Ruimte In het klaslokaal, voor de leerlingen een werkplekje aan tafel Duur Instructie 10 min begeleid inoefenen 5 min verwerking 10 min Vertel de leerlingen dat ze vandaag gaan leren over leeg en vol en dat ze die in de goede volgorde gaan kleuren. Vraag de leerlingen een voorbeeld te geven van vol en leeg (bijv. de jampot, tandpasta, limonade glas, zandbak, enz.) Vertel de leerlingen dat Sprinkhaan voor Beer honing wil zoeken, maar dat hij opeens zoveel potjes ziet dat hij niet meer weet welke hij mee moet nemen. Beer gaat vast Brommen van een lege pot honing. Kunnen de leerlingen hem helpen de volste pot te kiezen? 14

16 Laat tijdens de instructie de leerlingen ook echt zien/ervaren wat leeg en vol is. U kunt dit heel eenvoudig doen door in de klas met bekertjes water van leeg naar vol neer te (laten) zetten. Kunnen de leerlingen de reeks nu ook andersom neerzetten, van vol naar leeg. Na de instructie kunnen de leerlingen individueel aan de slag. De leerlingen krijgen nu het werkblad met de honingpotten en de kleurpotloden. Ze kleuren de honingpotten van leeg naar vol en daarna van vol naar leeg. U kunt als leerkracht goed zien of de leerlingen de juiste volgorde opwerken van links naar recht. Zo nodig kunt u dit visueel ondersteunen door voor de eerste pot een stip te zetten. Na de (speel)werkles kunnen de kinderen hun werk presenteren aan de andere leerlingen, met daarbij de uitleg wat ze geleerd hebben. 15

17 Kleur de potten honing van leeg naar vol. Begin bij de eerste pot, daar zit bijna geen honing in. De laatste pot zit de honing helemaal tot de rand gevuld. Goed gedaan! Doe het nu nog eens, maar dan van vol naar leeg. Nu begin je dus met een hele volle pot honing en eindig je met een (bijna) lege pot. 16

18 Les 5: 7 noten tel ik zo Weet jij nog waar Beer minder van ging brommen? Ja, heel goed dat waren de muziek muzieknoten. Weet jij ook nog hoeveel muzieknoten dat waren? Precies Waterslak zei: 7 noten moeten het zijn, van vriendschap en zonneschijn. Dan komt de melodie in de pot tot leven en zal Beer weer vrolijk zijn Kan jij Sprinkhaan helpen om zeven noten te tellen? Vakgebied Leerdoel Rekenen (getallen en bewerking) De leerlingen leren hoeveelheden t/m7 tellen (resultatief tellen) De leerlingen leren kleine hoeveelheden direct overzien (voor sommige leerlingen) De leerlingen leren de cijfersymbolen t/m 7 toepassen Getallen en bewerkingen Kerndoel 26 De leerlingen leren structuur en samenhang van aantallen, gehele getallen, kommagetallen, breuken, procenten en verhoudingen op hoofdlijnen te doorzien en er in praktische situaties mee te rekenen. Werkvorm Benodigdheden De leerlingen kunnen na instructie en begeleid inoefenen hier zelfstandig mee aan de slag Instuctie: Cijferkaartjes t/m 7 Verschillende materialen t/m 7 (blokjes, jassen, vormen, knikkers, telnopjes, potloden). Verwerking: Werkblad noten tellen (kunt u het dubbelzijdig kopiëren) Cijferstempels Inktkussentjes Voorbereiding Kopieer voor alle leerlingen een werkblad, leg de potloden klaar en zorg dat alle leerlingen een werkplek hebben. Ruimte In het klaslokaal, voor de leerlingen een werkplekje aan tafel Duur Instructie 10 min verwerking 15/20 min 17

19 Bespreek met de leerlingen de oplossing van de voorstelling. Beer werd weer vrolijk van de muzieknoten. Weten de leerlingen nog hoeveel noten Waterslak had gezegd? (zeven). Oefen met de leerlingen het resultatief tellen tot 7 (bijv. zeven kinderen, zeven stoelen, zeven jassen, zeven blokjes). Koppel steeds het cijfersymbool 7 er aan vast. Maak nu met de leerling een rij van 1 t/m 7. Geeft een leerling de opdracht om 1 potlood/nopje/jas/vorm neer te leggen en een andere leerling het juiste cijfer symbool erbij neer te leggen. Ga zo door tot u alle cijfers t/m 7 heeft gehad. Vertel de leerlingen dat ze nu zelf ook aan het werk gaan. Laat het werkblad zien. Herkennen ze de muzieknoten? Zien ze dat er soms twee aan elkaar gehaakt zijn? Leg uit dat alle bolletjes één noot zijn. De leerlingen tellen de muzieknoten en stempelen het juiste cijfer erbij. Voor u verlengde instructiegroep kunt u er voor kiezen om het werkblad achterwege te laten en alleen verder te gaan met concreet materiaal. U kunt de muzieknoten ook uitknippen van het werkblad, zodat deze leerlingen wel met muzieknoten werken (net als de rest van de groep). Leerlingen die motorisch al verder zijn kunnen de cijfers schrijven in het hokje. U kunt er ook voor kiezen om het verwerkingsblad in de weektaak te doen, zodat de leerlingen er op een eigen gekozen moment zelfstandig aan werken. 18

20 19

21 Les 6: Wat een gevoel, herken jij de emoties? Zoals je gezien hebt ging het niet zo goed met Beer. Weet jij hoe hij zich voelde? En wat dacht je van Sprinkhaan? Hoe voelde hij zich? Vakgebied Leerdoel Sociaal emotionele ontwikkeling De leerlingen leren hun omgaan met gevoelens en emoties te herkennen. Mens en samenleving Kerndoel 34 De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Klassikale instructie en gesprek, daarna zelfstandige verwerking. Smiley kaarten Personage kaarten Papier en potloden, stiften, verf of krijtjes (eigen keuze met welk materiaal er gewerkt wordt) Zorg dat al het materiaal klaar staat In het klaslokaal of crea ruimte minuten Vraag de leerlingen of ze nog weten wat er met Beer aan de hand was. Welk gevoel/emotie hoort daarbij? Heb jij je ook wel eens zo gevoeld? Wanneer was dat? Weten de leerlingen ook nog hoe Sprinkhaan zich voelde? Waar konden ze dat aan zien/merken? Hebben zij zichzelf ook wel eens zo gevoel? Introduceer de smileys en de kaarten van de personages. Bespreek met de leerlingen welke emoties de smileys zijn en hoe je je dan voelt. Weten de leerlingen ook welk personage zich zo voelde? Na het kringgesprek gaan de leerlingen een tekening maken over één van de personages en hun emoties. Het materiaal daarvoor kies je vooraf of samen met kinderen. In een kleutergroep is het ook mogelijk om gedurende de week tijdens elke speel/werkles een klein groepje kinderen aan deze verwerking te laten werken. 20

22 21

23 22

24 Sprinkhaan 23

25 Brom Beer 24

26 Waterslak 25

27 Spookje 26

28 Les 7: Vriendschap hoe zit dat eigenlijk? Beer en Sprinkhaan zijn dikke vrienden. Wat houdt vriendschap eigenlijk in, wanneer ben je vrienden met iemand en wat doe je als je vriend even niet zo aardig tegen jou doet? Sprinkhaan liet je al een beetje zien wat echte vrienden doen. Bespreek met je klasgenoten hoe jullie daarover denken. Vakgebied Leerdoel Sociaal emotionele ontwikkeling De leerlingen leren hun om gaan met gevoelens. De leerlingen leren beschrijven wat vriendschap voor hen betekent. Mens en samenleving Kerndoel 34 De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. Werkvorm Benodigdheden Voorbereiding Ruimte Duur Kringgesprek Eventueel de vraagkaartjes Bereidt van te voren de les voor, door te bedenken of er voorbeeld uit de groep te gebruiken zijn en of u een sociaal emotionele methode heeft die op dit onderwerp aansluit. Als het gesprek moeizaam vanuit de kinderen komt kunt u gebruik maken van de bijgeleverde vraagkaartjes. In het klaslokaal minuten Zorg voor een veilige en rustige sfeer in de groep voor u met deze les begint. Maak met de leerlingen een kring en vraag aan de leerlingen of ze nog weten welke personages er in de voorstelling waren. Stel vragen als: Wie waren er vrienden in de voorstelling? (Beer en Sprinkhaan - Sprinkhaan en Waterslak). Waar kon je dat aan zien/merken? Wie hielpen elkaar in de voorstelling? Deed iedereen aardig tegen elkaar of sommige ook onaardig? (Spook en Beer onaardig) Waar kon je dat aan merken? Wat deden ze dan? Waarom is dat niet aardig? 27

29 Waarom denk je dat Sprinkhaan toch bleef proberen Beer op te vrolijken? (omdat ze vrienden zijn) Probeer uit te komen op vriendschap en vervolgens een bruggetje te maken naar de ervaringen van de leerlingen zelf. Stel vragen als: Met wie ben jij vrienden? Wanneer wordt je vrienden? Wat doen vrienden? Kunnen meisjes en jongens ook vrienden zijn? Heb je wel eens een vriend gehad die niet zo aardig deed? Wat deed je toen? Maken vrienden wel een ruzie? Hoe los je dat dan weer op? Wat kan je doen als je vriend boos is? Moeten vrienden altijd met elkaar spelen? Tot slot is het leuk om een afspraak te maken in de klas over hoe om te gaan met elkaar. Je hoeft niet allemaal vrienden met elkaar te zijn, maar je bent wel klasgenoten en die zijn ook aardig tegen elkaar, helpen elkaar en samen proberen jullie er een fijn jaar van te maken. U kunt de leerlingen ook de gelegenheid geven om iets moois voor een vriend te maken. 28

30 Wie zijn jouw vrienden? Wat doe je als een vriend bent? Heb je wel eens ruzie gehad met een vriend? Hoe hebben jullie dat weer opgelost? Wat kan je doen om iemand blij te maken? Hoe word je vrienden? Zijn klasgenoten ook vrienden? Moeten vrienden altijd samen spelen? Kan je met meer kinderen vrienden zijn? Wat doe je als ergens nieuw bent? Hoe maak je dan nieuwe vrienden? Wat doe je als je iemand helemaal alleen ziet staan? 29

31 Les 8: Beer en Sprinkhaan knutselen Tijd om je eigen beer en sprinkhaan te knutselen. Zodat de klas mooi versierd wordt en jullie nog heel lang aan de voorstelling Brom Beer kunnen denken. 2D 3D Vakgebied Leerdoel Beeldende vorming De leerlingen leren knippen en plakken met verschillende materialen, gekoppeld aan een betekenisvolle belevingssfeer. Kunstzinnige oriëntatie Kerndoel 54 De leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Werkvorm Benodigdheden per leerling Eigen keuze Beer: - 1 Grote bruine cirkel - 2 kleine bruine cirkels - 2 kleine gele cirkels - Lijm - Zwarte stift voor oogjes, neus, mond (kan ook met propjes, oogjes of bolletjes) 30

32 Sprinkhaan: - 1 lange groene chenilledraad - 1 wasknijper Wasknijpers - Groene verf, stiften, knutsel papier (groen) om wasknijper groen te maken - Sterke lijm - 2 oogjes (per leerling) - Stift om de naam op te schrijven Voorbereiding Ruimte Duur Zorg dat u alle benodigdheden klaar heeft liggen en kies vooraf of u alle leerlingen tegelijk of in groepjes aan het knutselen wilt én of de leerlingen mogen kiezen wat ze willen maken. Vraag indien nodig ouders om te komen helpen. In het eigen klaslokaal of crea lokaal Uitleg 10 minuten Verwerking 20 minuten per knutselwerkje Maak vooraf een keuze of alle leerlingen hetzelfde wilt laten maken of dat ze mogen kiezen welke ze willen maken en of het klassikaal aanbiedt of bijvoorbeeld in de weektaak. Werkbeschrijving Beer: Geef de leerlingen eerst de grote bruine cirkel en twee kleine bruine cirkels. Vraag de leerlingen de kleine cirkels bovenaan de grote bruine cirkel te plakken, als oren. Daarna plakken ze één gele cirkel in het midden als neus. De andere kleine gele cirkel vouwen ze door de helft en knippen dan over het vouwlijntje. De twee halve gele cirkels plakken ze op de oren van Beer. Tot slot tekenen de leerlingen met zwarte stift de ogen, neus en mond van beer. U kunt er ook voor kiezen om dit met plakoogjes of bolletjes te doen. Op de achterkant van Beer schrijven de leerlingen hun naam. Werkbeschrijving Sprinkhaan: Geef de leerlingen een wasknijper en laat de leerlingen deze groen schilderen, plakken of kleuren. Geef de leerlingen allemaal een lang stuk chenilledraad en vraag of ze die als volgt willen knippen: eerst door de helft (één helft is voor de achterpootjes), dan één helft in vier gelijke stukken (voorpootjes en voelsprieten). Als het zelf knippen te lastig is of u heeft ander formaat Chenilledraad dan moet u het even aanpassen of zelf voor knippen. Laat de leerlingen goed naar het voorbeeld kijken en vraag ze om de pootjes op de juiste plek tussen de knijper te leggen. Eventueel kunnen de 31

33 leerlingen (met hulp van u) sterke lijm gebruiken om de pootjes en voelsprieten te verstevigen. Tot slot plakt elk kind twee oogjes op de voorkant van de Sprinkhaan. Vergeet niet de naam van de leerling duidelijk met stift op de Sprinkhaan te zetten. Geef de werkjes een mooi plekje in de klas. 32

34 Les 9: Speel de rol van. Ben je er klaar voor? Kruip in de huid van Brom Beer, Sprinkhaan, Waterslak en Spook. Weet jij hoe ze lopen, slapen, eten, praten, bewegen, lachen? Probeer ze maar eens na te doen. Welke rol vind jej het leukst om te doen? Vakgebied Drama (spel) Leerdoel De leerlingen leren spel te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Kunstzinnige oriëntatie Kerndoel 54 De leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. betekenisvolle onderwerpen en thema's uit de verschillende leergebieden en de directe belevingssfeer van de kinderen. Bijvoorbeeld: je eigen lijf, mensen, dieren, seizoenen, het weer, water, de zee, speelgoed, feest, sprookjes en verhalen, gedichten, prentenboeken, materiaal als inspiratiebron. Werkvorm Benodigdheden Klassikaal Een vrije ruimte Voorbereiding Ruimte In de speelzaal of een leeg klaslokaal Duur Warming up 5 min Rollen spel 10 min Evaluatie 5 min Als warming up laat u de leerlingen emoties en gevoelens uitbeelden. U vraagt de leerlingen hoe ziet verdrietig, blij, bang, boos, moe, onzeker, gespannen, wanhopig, het hebben van een idee eruit? De leerlingen spelen het na, vaak vinden leerlingen het prettig als de leerkracht meedoet of een voorbeeld geeft. Na de warming up kruipen de leerlingen in de rol van Beer, Sprinkhaan, Waterslak en Spookje. Zoek met de leerlingen naar de verschillende energieën van de rollen (langzaam, snel, springerig, loom, zweverig, kort). Geef de leerlingen opdrachten als: 33

35 - Loop zo boos als Beer naar de overkant - Ren als Sprinkhaan als of je een geweldig idee hebt naar een mooie plek - Zweef als Spookje door de ruimte - Ga liggen slapen als Beer op een lekker plekje - Glij langzaam als Slak naar de overkant - Loop teleurgesteld als Sprinkhaan naar huis - Doe alsof je de hele ontbijttafel overhoop gooit, zoals een echte Brom Beer. - Praat zo hoog, snel en blij als Sprinkhaan - Doe een beetje gemeen als Spookje - Bekijk alles goed en loop wijs rond als Slak - Brom en grom eens lekker als Beer - Verstop je in een hoekje als Spookje U kunt er ook voor kiezen om eerst alleen opdrachten te geven passend bij één personage en daarna pas een nieuw personage te ontdekken. Het gaat erom dat de leerlingen leren om te voelen, bewegen, communiceren als een ander. Bespreek als evaluatie wat de kinderen er van vonden en kies samen nog één personage om nog een keer uit te beelden. 34

36 Bijlage - Woordenschatkaarten - Kleurplaat 35

37 Sprinkhaan 36

38 Winterslaap 37

39 Ondergaande zon 38

40 muziek noten 39

41 Waterslak 40

42 Spook 41

43 Honing 42

44 Woordenschat kaartjes voor mix en koppel 43

45 44

46 45

Lesbrief voor groep 3, 4 en 5. Brom Beer

Lesbrief voor groep 3, 4 en 5. Brom Beer Lesbrief voor groep 3, 4 en 5 Brom Beer Inhoudsopgave Inleiding lespakket Blz. 2 Samenvatting van de voorstelling Thema s Blz. 3 Emoties Blz. 3 Woordenschatles - voor de voorstelling Blz. 4 Verwerkingslessen

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer. Kleutergroepen. Samenvatting van het verhaal:

Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer. Kleutergroepen. Samenvatting van het verhaal: 1 Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer Kleutergroepen Samenvatting van het verhaal: Beer en Sprinkhaan zijn vrienden. Ze wonen in het bos en bezoeken elkaar elke dag. Het liefst kijken ze samen naar

Nadere informatie

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1- LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer. Groepen 3-5 van de basisschool. Samenvatting van het verhaal:

Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer. Groepen 3-5 van de basisschool. Samenvatting van het verhaal: 1 Lesbrief bij de voorstelling Brom Beer Groepen 3-5 van de basisschool Samenvatting van het verhaal: Beer en Sprinkhaan zijn vrienden. Ze wonen in het bos en bezoeken elkaar elke dag. Het liefst kijken

Nadere informatie

Vliegende Koe de Stilte (Nederland)

Vliegende Koe de Stilte (Nederland) lesbrief Vliegende Koe de Stilte (Nederland) onderbouw (groep 1 t/m 4) Spelen is leuk en ernstig tegelijk. Als je er helemaal in opgaat, kan alles. Twee bezoekadres Markendaalseweg 75a www.stiltefestival.com

Nadere informatie

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen

Nadere informatie

Spot 2+ La Baracca (Italië)

Spot 2+ La Baracca (Italië) l e s b ri ef Spot 2+ La Baracca (Italië) 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 F facebook.com/ stiltefestival techniek@destilte.nl Nieuwe Huizen 41 E info@destilte.nl +31(0)6-11 62 32 91 afdeling educatie

Nadere informatie

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje)

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) lesbrief A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) onderbouw (groep 1 t/m 4) A Mano wordt verteld met klei. Vier handen beelden op fantasierijke wijze het bezoekadres Markendaalseweg 75a verhaal uit van een klein

Nadere informatie

Lespakket Ridder Florian

Lespakket Ridder Florian Lespakket Ridder Florian In dit lespakket vind je het educatief materiaal van theatergroep Heer Otto bij de voorstelling Ridder Florian. Naast het lezen van de bestaande Ridder Florian prentenboeken van

Nadere informatie

Blocks 2+ Puppet Theatre Maribor (Slovenië)

Blocks 2+ Puppet Theatre Maribor (Slovenië) l e s b ri ef Blocks 2+ Puppet Theatre Maribor (Slovenië) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe

Nadere informatie

Shadow Games T42 (Zwitserland)

Shadow Games T42 (Zwitserland) l e s b ri ef Shadow Games T42 (Zwitserland) +31 (0)76-515 49 84 t +31(0)76-513 81 25 stiltefestival techniek@destilte.nl 4811 TL Breda 4811 KB Breda F facebook.com/ +31(0)6-11 62 32 91 Nieuwe Huizen 41

Nadere informatie

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland)

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) lesbrief Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) onderbouw (groep 1 t/m 4) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival TUTU vertelt het verhaal van een kind dat haar dromen

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië)

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) lesbrief JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) onderbouw (groep 1 t/m 4) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival Met non-verbaal theaterspel en een levensgrote robot

Nadere informatie

LESBRIEF. Er ligt een krokodil onder mijn bed

LESBRIEF. Er ligt een krokodil onder mijn bed LESBRIEF Er ligt een krokodil onder mijn bed Beste Leerkracht, U gaat met uw leerlingen naar de voorstelling Er ligt een krokodil onder mijn bed Van Theatergroep De Jonge Honden. Deze lesbrief is gemaakt

Nadere informatie

Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas

Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas Les Rekenen en BVO De pakjes van Sinterklaas In deze twee lessen gaan de leerlingen rekenen. Het thema rondom deze lessen zijn de pakjes van Sinterklaas. Dit is meteen de belevingswereld van de leerlingen

Nadere informatie

3. Delen oefenen: De groepjes van 2 verzinnen een eigen melodie en noteren deze op de melodiekaartjes. Ze oefenen dit op hun instrument.

3. Delen oefenen: De groepjes van 2 verzinnen een eigen melodie en noteren deze op de melodiekaartjes. Ze oefenen dit op hun instrument. spel melodie grafisch notatie Groep Groep 5/6 en 7/8 afhankelijk van niveau Eindproduct De kinderen maken in groepjes van 2 x 2 een samenspel van hun eigen melodieimprovisatie Onderdeel O Zingen X Muziek

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Lespakket. Ssst de tijger slaapt. Door: Maike Douglas jufmaike.nl. De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. ã jufmaike.

Lespakket. Ssst de tijger slaapt. Door: Maike Douglas jufmaike.nl. De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. ã jufmaike. pakket Ssst de tijger slaapt De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. Door: Maike Douglas jufmaike.nl 1. Dieren uit het boek Sorteren van de dieren die in het boek voorkomen Woordenschat

Nadere informatie

Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. TITEL: Leerjaar Groep 1 en 2. Type les Lesduur Omschrijving van de les Cardboardles - kartonbeest (lesformat) Een les cardboards maken in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. 90 Minuten.

Nadere informatie

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht

en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht I Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Les 1: Wie ben ik Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen worden zich meer bewust van eigen talenten en eigenschappen en ontwikkelen een positief zelfbeeld. Kinderen kunnen

Nadere informatie

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal

Kinderrechten. Doelstellingen. Materiaal Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd

Nadere informatie

Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school.

Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school. TITEL: Leerjaar Groep 3 en 4. Type les Lesduur Omschrijving van de les Zing Een beestenboel op school - blinde rups (lesformat) Een muziekles in aansluiting op het dagproject Een beestenboel op school.

Nadere informatie

LESBRIEF MODDER THEATERGROEP KOETERWAALS

LESBRIEF MODDER THEATERGROEP KOETERWAALS LESBRIEF MODDER THEATERGROEP KOETERWAALS Lesbrief MODDER Theatergroep koeterwaals Vooraf Beste Leerkracht, In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U

Nadere informatie

Drukte bij de molen groep 5/6

Drukte bij de molen groep 5/6 Verhalend ontwerp over Olie- en Koren Woldzigt in Roderwolde Drukte bij de groep 5/6 Episode 1: Mensen rond 1900 De leerkracht laat een oud kistje of blikje zien. Daarin zitten allemaal kaartjes. Op die

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Voor de groepen 1 en 2 van het basisonderwijs (4-6 jaar) Deze lesbrief is te gebruiken bij de voorstelling Aardblij. Aardblij is een voorstelling met zang, acrobatiek

Nadere informatie

Lesbrief Robotje. Opdracht 1: voorkant opdrachtkaart

Lesbrief Robotje. Opdracht 1: voorkant opdrachtkaart Lesbrief Robotje Wist je dat het woord robot ooit bedacht is door een toneelschrijver, voor een toneelstuk! Namelijk in 1921 door de Tsjechische toneelschrijver Karel Čapek voor zijn voorstelling R.U.R.

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 Wolfje is voorbestemd om een SprookjesWolf te worden. Hij is namelijk de oudste zoon van de oudste zoon in de oudstezonenfamilielijn.

Nadere informatie

Leerdoel: De leerlingen oefenen met herkennen van symmetrie van verschillende vormen.

Leerdoel: De leerlingen oefenen met herkennen van symmetrie van verschillende vormen. Meetkunde Symmetrie Leerjaar 5 Tijdsduur: Voorbereiding: 10 minuten Uitvoering: 15 minuten Leerdoel: De leerlingen oefenen met herkennen van symmetrie van verschillende vormen. Benodigdheden: Kopieerblad

Nadere informatie

BROKKENKAARTEN IN DE KLAS

BROKKENKAARTEN IN DE KLAS BROKKENKAARTEN IN DE KLAS 1 - EEN VERHAAL VOL GEVOEL emoticons - boek: Per ongeluk Laat een aantal leerlingen om de beurt één van de emoticons nadoen. Bespreek ze met de kinderen, laat hen het gezicht

Nadere informatie

Benodigdheden: A. Inleiding: kringgesprek 15 minuten.

Benodigdheden: A. Inleiding: kringgesprek 15 minuten. Handleiding Groep Les Thema Wat zie je en wat vind je ervan? Weet wat je ziet Welkom bij de eerste les van het Nationaal Media paspoort voor uw groep! De kinderen (en u als leerkracht) worden zich in deze

Nadere informatie

Spinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke

Spinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke Spinners Een nieuwe rage: spinners! Heb jij ze al gespot in jouw klas? Vervelend, al dat speelgoed op school, of handig! spinners in de klas, daar kun je leuke, leerzame activiteiten mee doen! Wij bedachten

Nadere informatie

Lesnummer 10 Titel van de les Gevoelens in en uit balans. Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor route B en C.

Lesnummer 10 Titel van de les Gevoelens in en uit balans. Eén lesuur met mogelijkheden voor uitloop naar extra lesuren voor route B en C. Lesbeschrijving Overzicht Leerjaar 1 Themanummer 3 Gezond leven en gezond blijven Praktijkkern letter b Omgaan met genotsmiddelen Lesnummer 10 Titel van de les Gevoelens in en uit balans. Tijd Eén lesuur

Nadere informatie

De Drakendokter: Gideon

De Drakendokter: Gideon De Drakendokter: Gideon Om hulp vragen Vervolgverhalen Groep 5 en 6 (SO en SBO) Overzicht De opdrachten zijn het leukst om te doen, als het hele boek in de klas is voorgelezen. Dit kan door elke dag in

Nadere informatie

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME

LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME LES 2 THEMA S UIT DE FILM GODS LAM EN PANTOMIME Algemene opzet van de les Doelen: - Kinderen kunnen gedachten, gevoelens en houdingen bij thema s uit de film Gods Lam uitdrukken in dramavorm. - Kinderen

Nadere informatie

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen Dit is een brochure, gemaakt voor leerlingen met NLD. Naast deze brochure is er ook: - een brochure met informatie voor ouders van kinderen met NLD en - een brochure

Nadere informatie

Zullen we vrienden zijn?

Zullen we vrienden zijn? Kriebels in je buik Zullen we vrienden zijn? 1 Zullen we vrienden zijn? Groep 5 115 min Begrippen Vriendschap, vriendin, vriend, respect, plezier, uitmaken Benodigheden Knutselmateriaal Lesdoelen De leerlingen

Nadere informatie

lesbrief Miravella ACT2 (Frankrijk) onderbouw (groep 1 t/m 4)

lesbrief Miravella ACT2 (Frankrijk) onderbouw (groep 1 t/m 4) lesbrief Miravella ACT2 (Frankrijk) onderbouw (groep 1 t/m 4) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival Dansvoorstelling die doet denken aan een natuurdocumentaire over de

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

LEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015.

LEESTIP. Speel- & Leerbrief MEI 2015 1. Marja Baeten. Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! MEI 2015. Pedagogisch werken met plezier s Speel- & Leerbrief MEI 2015 ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De

Nadere informatie

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland)

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) lesbrief Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811

Nadere informatie

Mongens en Jeisjes De Stilte (Nederland)

Mongens en Jeisjes De Stilte (Nederland) l e s b ri ef Mongens en Jeisjes De Stilte (Nederland) 4811 TL Breda F facebook.com/ stiltefestival 4811 KB Breda t +31(0)76-513 81 25 +31 (0)76-515 49 84 techniek@destilte.nl Nieuwe Huizen 41 E info@destilte.nl

Nadere informatie

datum: aantal leerlingen: 31 tijd:9:00/10:00 groep: 6&7

datum: aantal leerlingen: 31 tijd:9:00/10:00 groep: 6&7 Lesvoorbereiding Zakelijke gegevens naam student: Betül Günes stageschool: Het Loo Iselinge klas: VR2B mentor/mentri: Juliët Hageman datum: 12-5-2016 aantal leerlingen: 31 tijd:9:00/10:00 groep: 6&7 Inhoudelijke

Nadere informatie

boos, gekwetst, opgelucht, spijt, teleurgesteld, verdrietig, vrolijk

boos, gekwetst, opgelucht, spijt, teleurgesteld, verdrietig, vrolijk groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Ik weet wat ruzie is. - Velletjes papier in verschillende kleuren (bij Oriëntatie) - Downloads: De Grote Kink met de

Nadere informatie

Licht en donker Licht

Licht en donker Licht H Licht en donker Licht groep 1-2 09 tijdsduur 80 minuten kerndoelen 1, 32, 42 en 54 lesdoelen De leerling: weet dat licht nodig is om te zien kent een aantal lichtbronnen, waarvan sommige uit zichzelf

Nadere informatie

Wat is Kraak kracht? Kraak kracht

Wat is Kraak kracht? Kraak kracht Wat is? Met de kaarten van Kraak Kracht evalueert u Kraak de Klas. U gaat door middel van de vragen die op de kaarten staan in gesprek met de leerlingen over de vaardigheden die ze hebben gebruikt. U kunt

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

LESMATERIAAL BOVENBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 5-

LESMATERIAAL BOVENBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 5- LESMATERIAAL BOVENBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 8 Groep 5- LESMATERIAAL CLINICLOWNS, GEEN KINDERACHTIG EFFECT _ GROEP 5-8 In deze handleiding staat de lesbeschrijving voor groep

Nadere informatie

Kwartetten met klinkers

Kwartetten met klinkers Kwartetten met klinkers Onderwerp Woorden met een korte of lange klank die bestaan uit een of twee klankgroepen. Doel De kinderen leren het verschil tussen een korte en een lange klank. Ze leren dat ze

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK

LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK Inhoud: rekenen: meten (lengte), redeneren, begrippen groot en klein Sociaal emotionele ontwikkeling: 4 basisemoties DE KLEINE WALVIS DE KLEINE WALVIS: Boy woont samen met

Nadere informatie

Praten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers

Praten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers Praten over boeken in de klas Het vragenspel van idan hambers We weten pas wat we denken als we het onszelf horen zeggen. (idan hambers). Elk individu, kind en volwassene, beleeft een tekst op geheel eigen

Nadere informatie

datum: 7 november 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 13:00-15:05 groep: 3

datum: 7 november 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 13:00-15:05 groep: 3 Lesvoorbereiding Onderbouw Circuitles Zakelijke gegevens naam student: Anouk Bluemink stageschool: RKS De Leer Hengelo (gld) Iselinge klas: VR2B mentor/mentrix: Ria Menting datum: 7 november 2013 aantal

Nadere informatie

Voor jezelf? Les 1 Welkom!

Voor jezelf? Les 1 Welkom! Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.

Nadere informatie

Muis zoekt huis. Suggesties rond de voorstelling

Muis zoekt huis. Suggesties rond de voorstelling Muis zoekt huis Suggesties rond de voorstelling Inleiding Dit is de brief met tips rond de voorstelling Muis zoekt huis. In deze brief staan spelletjes en opdrachtjes die met de leerlingen gedaan kunnen

Nadere informatie

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje)

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) lesbrief A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) bovenbouw (groep 5 t/m 8) A Mano wordt verteld met klei. Vier handen beelden op fantasierijke wijze het bezoekadres Markendaalseweg 75a verhaal uit van een klein

Nadere informatie

De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier

De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier Marlies Huijzer verzorging wat wil jouw dier? De meeste jonge kinderen zijn dol op dieren en willen heel graag een eigen huisdier om te vertroetelen. Ze denken niet zo na over wat een dier zelf leuk vindt

Nadere informatie

------TAALREDACTIE MOET NOG Twee lessen voorafgaande aan een workshop Foto-film verzorgd door Roombeek Cultuurpark Educatiecluster (RCE)

------TAALREDACTIE MOET NOG Twee lessen voorafgaande aan een workshop Foto-film verzorgd door Roombeek Cultuurpark Educatiecluster (RCE) ------TAALREDACTIE MOET NOG------ LEERLIJN Titel Periode Muziek & Techniek, onderdeel Techniek Zie 'Inleiding Muziek & Techniek' voor de volgorde van alle onderdelen van de leerlijn. ALGEMEEN Titel activiteit

Nadere informatie

VRIENDSCHAP EN RELATIES

VRIENDSCHAP EN RELATIES VRIENDSCHAP EN VRIENDSCHAP Als je in de puberteit komt, wordt vriendschap belangrijk. Je vrienden kies je zelf uit. Er zijn mensen die één boezemvriend of één hartsvriendin hebben. Andere mensen hebben

Nadere informatie

Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school. TITEL Leerjaar Groep 1 en 2. Type les Lesduur Omschrijving van de les Zing Een beestenboel op school - beweeg als een beest (lesformat) Een les in aansluiting op het dag project Een beestenboel op school.

Nadere informatie

Groen rood geel blauw. Bruin roze oranje paars

Groen rood geel blauw. Bruin roze oranje paars 1 Groen rood geel blauw Bruin roze oranje paars 2 Bovenstaande kaartjes functioneren als dobbelsteen Knip ze langs de lijnen uit, voor iedere speler een stel. Facultatief: Kleur eventueel deze voetstappen

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

lesformulier en -planning

lesformulier en -planning lesformulier en -planning opleiding docent Beeldende Kunst en Vormgeving student(e) :.Danique Voorthuijzen stagecoach : meneer Arends studiejaar: : 1 2 3 4 (LiO) school : van Heemskerkschool RENN 4 VSO

Nadere informatie

Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden;

Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden; Lesbrief 1 Beroemd worden Voorbereiding Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden; - De leerlingen kennen de verschillende

Nadere informatie

Lesideeën bij het boek:

Lesideeën bij het boek: Lesideeën bij het boek: De lesideeën zijn bedoeld voor zes- tot tienjarigen (middenbouw) Het doel is het op gang brengen van de bewustwording dat ieder mens uniek is en daardoor anders dan zijn familie

Nadere informatie

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 Inleiding In groep 7 of 8 komen leerlingen vaak voor de tweede keer met hun klas naar het van Abbemuseum. Bij het eerste bezoek, in groep 5 of 6, hebben ze

Nadere informatie

Barrowland Ballet Tiger Tale / Tijgerverhaal

Barrowland Ballet Tiger Tale / Tijgerverhaal Lesbrief Barrowland Ballet Tiger Tale / Tijgerverhaal ~ Verenigd Koninkrijk Luister goed. Hoor je dat? Dat gehuil? Dat gejank dat door alle muren en vensters te horen is? Er sluipt buiten iets wilds rond!

Nadere informatie

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3

Kop. Romp. Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Lesbrief Seksualiteit Leerjaar 1-Profiel1,2,3 Tijd: 50 minuten Voorbereiding: op www.meerdanliefde.nl is veel informatie te vinden in redelijk eenvoudige taal. Ook in het App Note Mouse draaiboek staan

Nadere informatie

WonderWoordenWinkel. T-shirt Labelles

WonderWoordenWinkel. T-shirt Labelles WonderWoordenWinkel T-shirt Labelles WonderWoordenWinkel 2016 1 T-shirt Labelles OB + BB Inhoudsopgave - Lessen: Les groep 1/3 Wat heb ik nodig? P.3 Les groep 4/8 Wat heb ik nodig? P.5 - Bijlagen: Bijlage

Nadere informatie

Lesbrief. Vliegende Koe

Lesbrief. Vliegende Koe Lesbrief Vliegende Koe De Stilte danst Vliegende Koe U gaat met de kinderen naar een voorstelling kijken van dansgezelschap De Stilte. Ter introductie van het gezelschap kunt u het volgende filmpje bekijken.

Nadere informatie

AAN DE SLAG DIT BEN IK

AAN DE SLAG DIT BEN IK Peuters AAN DE SLAG DIT BEN IK Hoelahoep: Mijn lijf (liedje) Op Schooltv vind je het liedje Mijn Lijf van Hoelahoep. Dit liedje gaat over het uiterlijk en de functies van verschillende lichaamsdelen. De

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland)

Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) lesbrief Lichtbende TUTU projectietheater (Nederland) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival TUTU vertelt het verhaal van een kind dat haar dromen

Nadere informatie

HET KOMPAS DOEL BENODIGDHEDEN: WERKINSTRUCTIE: OPDRACHT IN DE KLAS:

HET KOMPAS DOEL BENODIGDHEDEN: WERKINSTRUCTIE: OPDRACHT IN DE KLAS: HET KOMPAS DOEL Instrument geven om te benoemen en herkennen wat belangrijk is voor de kinderen (hun waarden), zodat ze kunnen leren kiezen. BENODIGDHEDEN: plaatje van een kompas groot kompas voor in de

Nadere informatie

Lesbrief bij Als honden konden bidden van Margriet Cobben

Lesbrief bij Als honden konden bidden van Margriet Cobben Lesbrief bij Als honden konden bidden van Margriet Cobben Voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief Thema s in het boek Lesopzet Doel van de les Uitwerking Bijlage: opdrachtenblad Thema s in het boek

Nadere informatie

Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. augsustus 2017

Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding. augsustus 2017 Nog 1 nachtje slapen Docentenhandleiding 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Nog 1 nachtje slapen. Dit programma

Nadere informatie

Nieuwsbrief Moederdag

Nieuwsbrief Moederdag Nieuwsbrief Moederdag Het is alweer bijna Moederdag, een belangrijk moment voor de kinderen om hun mama eens extra te verwennen! In deze nieuwsbrief vind u twee activiteiten met leuke ideeën om te knutselen

Nadere informatie

Optische illusie en gezichtsbedrog

Optische illusie en gezichtsbedrog Start Hoe gaan het doen Wat gaan klaarleggen Betekenis of Hoe vergroten hun Wat is rol bij deze Optische illusie en gezichtsbedrog We denken met de leerlingen na over optische illusie en gezichtsbedrog.

Nadere informatie

16. Luister naar wat ik vertel

16. Luister naar wat ik vertel 16. Luister naar wat ik vertel Tijdens deze activiteit: luisteren de kinderen naar beschrijvingen van kenmerken van verschillende voorwerpen uit de natuur. Hierdoor komen ze te weten over welk voorwerp

Nadere informatie

Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Lekker ontspannen? Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Niks is fijner dan je prettig en ontspannen voelen. Dit

Nadere informatie

GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN

GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN GEVOELLIJNEN - FOR THE BIRDS GEVOELLIJNEN Een opdracht voor groep 5 of 6 gericht op inleven Leerlingen identificeren zich met een van beide groepen - de grote vogel of de groep kleine vogels. Daarna wisselen

Nadere informatie

HANDLEIDING Leerkracht

HANDLEIDING Leerkracht Actuele leskaart Onderwerp: cyberpesten 17 november 2017 HANDLEIDING Leerkracht Tijd Groep Doelen 60 minuten 6, 7 en 8 - Uw leerlingen leren wat cyberpesten is; - Uw leerlingen onderzoeken hun eigen rol

Nadere informatie

Doe-boek voor kinderen

Doe-boek voor kinderen Doe-boek voor kinderen Praten over ziek zijn Dit boekje is van:... Dit boekje is voor jou! Je mag zelf kiezen wat jij leuk vindt om te doen. Je kunt het samen doen of alleen, wanneer jij er zin in hebt.

Nadere informatie

Wie vind ik speciaal?

Wie vind ik speciaal? Kriebels in je buik Wie vind ik speciaal? 1 Wie vind ik speciaal? Groep 4 35 min Begrippen Vriendschap, familie, relaties, liefde, lief, vriendjes, vriendinnetjes, collega s, hobby, troosten, fijn Benodigheden

Nadere informatie

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling?

LESBRIEF LES 1 DE VOEDSELKETENLES SAMENVATTING LES 1 VOORBEREIDING BENODIGDHEDEN DUUR LESDOELEN LINK ZAAKVAKKENINHOUD. Wat is voedselverspilling? SAMENVATTING In deze les wordt het begrip voedselverspilling geïntroduceerd. De leerlingen maken kennis met een voedselketen en ontdekken welke partijen daarbij betrokken zijn (de schakels in de voedselketen:

Nadere informatie

ISBN 978-90-78688-03-7 Eerste druk, derde oplage

ISBN 978-90-78688-03-7 Eerste druk, derde oplage 2008 Leskist.nl, Noordhorn Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige

Nadere informatie

ACTIVITEITEN GROEP 3 en 4

ACTIVITEITEN GROEP 3 en 4 ACTIVITEITEN GROEP 3 en 4 Wat zegt die grafiek? De indeling van de ochtend is als volgt: Schoolbrede start (15 minuten) Zie hoofdstuk Schoolbrede start. Deel 1 Tellen in een plaatje (20 minuten) De kinderen

Nadere informatie

Genoeg ruimte? In de methodes

Genoeg ruimte? In de methodes Genoeg ruimte? Het berekenen van de oppervlakte van rechthoekige figuren komt in alle methoden voor. Vaak staat in de tekening aangegeven wat de te gebruiken eenheid is, bijvoorbeeld een vierkante meter.

Nadere informatie

Opdracht: de kinderen gaan zelf een verhaal bedenken, prenten bij het verhaal ontwerpen en het verhaal presenteren.

Opdracht: de kinderen gaan zelf een verhaal bedenken, prenten bij het verhaal ontwerpen en het verhaal presenteren. Gruwelijk eng! Vertellen in De Kinderboekenweek Opdracht: de kinderen gaan zelf een verhaal bedenken, prenten bij het verhaal ontwerpen en het verhaal presenteren. Duur: 2 lessen van respectievelijk 50

Nadere informatie

Hotel Hallo - Thema 2 Hallo TELEVISIE KIJKEN

Hotel Hallo - Thema 2 Hallo TELEVISIE KIJKEN Hotel Hallo - Thema 2 Hallo opdrachten TELEVISIE KIJKEN 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer

Nadere informatie

Lespakket. Het monsterbonsterbulderboek. Door: Maike Douglas.

Lespakket. Het monsterbonsterbulderboek. Door: Maike Douglas. pakket Het monsterbonsterbulderboek Door: Maike Douglas Start Tover het boek tevoorschijn Doel Introductie van het boek Tovertoeter Het monsterbonsterbulderboek Voorbereiding Knutsel een tovertoeter en

Nadere informatie

Vang de zon en maak er stroom van

Vang de zon en maak er stroom van Vang de zon en maak er stroom van Wat zorgt ervoor dat er stroom van het zonnepaneel goed het stopcontact in gaat? Lesdoel De kinderen weten dat stroom niet direct van de zon komt, maar moet worden opgevangen

Nadere informatie

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië)

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) lesbrief JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 afdeling techniek

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 6 blz. 1 Door welke poort moet je gaan

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

HANDLEIDING BLOK 1, WEEK 1, LES 1 GROEP 4

HANDLEIDING BLOK 1, WEEK 1, LES 1 GROEP 4 HANDLEIDING BLOK, WEEK, LES GROEP achtergrondinformatie Leesstrategie Waarom lees ik de tekst? (Leesdoel bepalen) Lesdoelen De kinderen kunnen: vertellen wat een tekst is; opnoemen welke teksten ze voor

Nadere informatie

maken de kinderen een dierenmasker en kruipen in de huid van het dier dat op het masker staat.

maken de kinderen een dierenmasker en kruipen in de huid van het dier dat op het masker staat. 5. Een beestenboel Tijdens deze activiteit: maken de kinderen een dierenmasker en kruipen in de huid van het dier dat op het masker staat. Inrichting speelleeromgeving Deze activiteit begint in de safarihoek,

Nadere informatie