Tips & tricks voor eerstejaars

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tips & tricks voor eerstejaars"

Transcriptie

1 zie achterzijde voor: september 2013 altijd gratis Niet iedereen in de bijstand fraudeert Eenzaamheid: van goede buren moet je het hebben MUG MAGAZine 25 jaar Metje Blaak: Amsterdam is seks, drugs en rock & roll Tips & tricks voor eerstejaars

2 Spaanse les? Leer Spaans in een klein groepje bij een ervaren docent. Bel of of mail Naar elkaar luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de Multiloog - bijeenkomsten Najaar 2013 in Amsterdam Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Stichting Muzenis Cliffordstraat 38 dag & tijdstip: di uur data: 17 sept, 8 okt, 12 en 26 nov openbaar vervoer: tram 10 (eindhalte), bus 21 plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg dag & tijdstip: wo uur datum: 30 okt, 20 nov en 18 dec openbaar vervoer: tram lijn 7, 12, 13 en 14, bus lijn 18 plaats: Gebouw Tetterode (ism de Bijstandsbond) ruimte D4net Bilderdijkstraat 165F dag & tijdstip: wo uur datum: 2 okt, 23 okt en 6 nov openbaar vervoer: tram lijn 3, 7, 12, 13, 14 en 17 Toegang: gratis Organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam Telefoon: / Website: Met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS) Tel of Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening direct contant geld tegen inlevering van u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met lage beleenkosten en verlengen van uw de kosten terugbetaalt; lening is elke 9 maanden mogelijk; een gemeenteinstelling, dus betrouwbaar. DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF Inloopspreekuur Juridische en sociale begeleiding Iedere dinsdag en donderdag van uur We gaan mee naar gesprekken waar je tegenop ziet Da Costakade 162, Amsterdam info@bijstandsbond.org Telefoon: Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420 Een dagvaarding ontvangen? Laat de deurwaarder niet los? Voor de (straf)rechter verschijnen? Uitkering geweigerd of ingetrokken? Huurkwestie of een dreigende huisuitzetting? Of andere juridische problemen? IK VECHT VOOR UW RECHT! GRATIS RECHTSBIJSTAND VOOR MINIMA! Schinkelkade VJ Amsterdam T: F: E: info@mousadvocatuur.nl W: Vind jij het leuk om iemand met financiële problemen te helpen? Word Vonk coach. Vonk helpt klanten van de Voedselbank en schuldhulpverlening Bel ons op , mail naar: vrijwilligerswerk@deregenboog.org. Of kijk op KRINGLOOPWINKEL. bij U in de buurt Postjeskade 23-25, A dam West Kerkstraat 354, A dam Centrum Papaverweg 21, A dam Noord Zeeburgerpad 90, A dam Oost Lange Begijnestraat 8, Haarlem Centrum Spaarneweg 16A, Cruquius Ruimt woningen geheel leeg. Advertentie

3 4 Peter van Straaten 21 Joep Bertrams 23 mireille milieu Inhoud 7 8 8/ De andere kant van de bijstand Het huis van de buurt in Osdorp 400 buren tegen eenzaamheid Voordelig voor de buis Ze zijn er weer: verse eerstejaars! Tot rust komen in de Hortus Op de Wallen met je billen bloot Ruigoord vecht tegen windmolens Zelfredzaamheid als reddingsboei Autodelen zonder parkeervergunning Rubrieken en columns 4/5 De maand MUG & Van de redactie 6 Catelijne s rekening, College & Gratis!!! 12 Agenda Cultuur & Stadspas Amsterdam 17 Cryptogram 20 Jacques Peeters, Sociaal raadslieden & Juridisch loket 21 Betoog & Gemeentelijke ombudsman 22 Klerenzooi! & Voor de Buurt 23 Gratis uit in Amsterdam & De gulle keuken Foto voorpagina: Sandra Hoogeboom Klerenzooi! beeldvorming van de bijstand help een buur uit de brand 8 7 Colofon Hoofdredactie: Joop Lahaise Redactie: Toine Graus, Marcel Schor (coördinator), Arnoud van Soest, contact: redactie@mugweb.nl / telefoon: zie website Eindredactie: Edwin Giltay, Jos Verdonk, contact: eindredactie@ mugweb.nl / telefoon: zie website Vormgeving en webbeheer: Gert Meijerink, contact: layout@mugweb.nl / telefoon: zie website Fotografie: Sandra Hoogeboom, John Melskens (beeldredacteur), George Maas, Erik Veld, Sodis Vita Aan dit nummer werkten mee: Joep Bertrams, Catelijne mugwijzer Tips en nuttige adressen over werk en inkomen het feest der feuten metje staat achter haar meisjes Bosman, Roy de Beunje, Willem Don, Ingrid Guldenaar, Lotte Haase, Arjan van Oorsouw, Jacques Peeters, Pejo, Mathieu Raemaekers, Jojanneke Spoor, Peter van Straaten, Charles Vervaeck, José Verwaal, Christine Westerveld Secretariaat: Tallie Uittenbroek, contact: administratie@mugweb.nl / telefoon: zie website Distributie: Richard Nadort, Tony Strijbosch, Fred van der Zee, telefoon: zie website MUG Magazine en zijn uitgaven van stichting BBU en worden gemaakt door een onafhankelijke redactie van vaste medewerkers en vrijwilligers. Directeur: Joop Lahaise. Postadres stichting BBU / MUG Magazine: Postbus 6259, 1005 EG Amsterdam. MUG Magazine is in de regio Groot-Amsterdam gratis verkrijgbaar bij bibliotheken, buurthuizen, werkpleinen, zwembaden, wachtkamers, scholen, supermarkten, ziekenhuizen en culturele instellingen. Oplage deze maand: Druk: Rotatiedruk - Dijkman Marketing: Pauline Roffel, contact: proffel@mugweb.nl / Deadline kopij eerstvolgende nummer: 20 september (Advertenties) Problemen met uw uitkering? Problemen met de uitkering? Gratis afspraak! Waar kan ik sporten met andere Ggz-cliënten? U zoekt het uit bij Deurwaarder aan de deur? Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam Dreigende huisuitzetting? GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR! elke middag van tot uur Zie ook onze advertentie op pagina 910 Zie ook advertentie op pagina 20 Westerdoksdijk AD Amsterdam T: E: mug@pontius.nl m u g m ag a z i n e september 2013 i n h o u d 3

4 de maand mug MUG Magazine begint deze maand met een overzicht van de afgelopen twee maanden. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. Kabinet schenkt minima eenmalig extraatje van 100,- Regeringspartijen VVD en PvdA lijken het eens over het pakket maatregelen dat tot een bezuiniging van 6 miljard moet leiden. Onderdeel van het pakket is een extraatje van 100,- voor minima. Bezuinigen doet altijd pijn. Zo gaat waarschijnlijk het mes in de toeslagen (huur, zorg) en blijft de nullijn gehandhaafd voor ambtenaren (geen inflatiecorrectie). Ministeries krijgen minder budget. De koopkracht daalt met 1 procent. Het kabinet moet structureel 6 miljard minder uitgegeven, dus niet alleen komend jaar maar ook de daarop volgende jaren. Er is ook een lichtpuntje, althans voor mensen die het onder druk van de crisis financieel steeds benauwder krijgen. Minima krijgen er volgend jaar eenmalig 100,- bij. Dat zou de PvdA hebben bedongen in de onderhandelingen met coalitiegenoot VVD. Uitzendbureau Randstad belooft jongeren werk Uitzendbureau Randstad belooft tienduizend jongeren deze maand aan werk te helpen. Mirjam Sterk, oud-kamerlid (CDA) en ambassadeur aanpak jeugdwerkloosheid, startte 28 augustus met Randstad het project Jeugd op Zoek. Randstad zoekt daarin actief naar werkgevers die jongeren aan het werk willen zetten. De jongeren krijgen extra bagage mee in de vorm van sollicitatietrainingen en online tools om te ontdekken wat voor werk bij hen past en een goede indruk te maken bij het solliciteren. Vanaf 9 september rijdt er een bus door Nederland, op zoek naar banen. De jeugdwerkloosheid is fors, op dit moment zo n 17 procent. Dat gaat om werkzoekende jongeren. De crisis treft hen hard. In een persbericht stelt Randstad: Binnen vijf weken worden jongeren aan werk geholpen. Een en ander is bekrachtigd in een convenant met Mirjam Sterk, de door de ministers Asscher en Bussemaker (beiden PvdA) in maart aangestelde ambassadeur aanpak jeugdwerkloosheid. Zie ook MUG Werkt! pagina 5. Dinerbon voor wie zelf werk vindt, alleen in Oss Gemeenten halen soms alles uit de kast om mensen uit de bijstand en aan het werk te krijgen. De sociale dienst van de Brabantse gemeente Oss beloont bijstandsontvangers die zelf een baan vinden met een dinerbon. Voor 100,- uit eten als je zonder bemiddeling van de sociale dienst aan betaald werk komt. Klinkt sympathiek maar de voorzitter van de Bijstandsbond Piet van der Lende gelooft er niet in. In de Volkskrant zegt hij: Mensen die willen werken, kunnen geen baan vinden. Het probleem is dat ze niet op een goede manier worden geholpen. Die 100,- kan beter worden gestoken in goede scholing, of een reiskostenvergoeding om verder van huis te solliciteren. Toch is over de dinerbon nagedacht. Volgens Ester Biezen, directeur van de sociale dienst in Oss, zal de bon als kruiwagen werken. Het idee is dat de bijstandsgerechtigde die dankzij iemand uit zijn omgeving een baan vindt met hem of haar uit eten gaat. DWI-Woordvoerder Carmen Westra:,,Amsterdam heeft niet zo'n voorziening. En Peter van StraAten op dit moment ook geen plannen hiervoor. Falend Werk.nl dwingt tot aannemen nieuwe UWV-ers Minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid verwacht dat de problemen met de UWV-site Werk.nl nog wel tot 2015 kunnen duren. Hij stelt daarom extra geld beschikbaar voor betere dienstverlening. Volgens de bewindsman zijn de problemen ontstaan omdat Werk.nl wordt verbouwd terwijl de winkel open is. Hij vindt dat bij storingen alternatieve dienstverlening beschikbaar moet komen. De persoonlijke ondersteuning op de UWV-vestigingen wordt daarom uitgebreid. Binnenkort kunnen uitkeringsontvangers tot 2015 iedere middag langskomen voor een persoonlijk gesprek. Op dit moment kan dit alleen op dinsdagmiddag. Verder worden alle uitkeringsontvangers na drie maanden zoeken door UWV uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek. En bij storingen blijft UWV per telefoon bereikbaar. Om de dienstverlening te verbeteren gaat UWV binnenkort 130 nieuwe mensen aannemen. Die zullen worden gezocht onder werkloze jongeren, meldt Asscher. SP-Kamerlid Sadet Karabulut had bij de minister aan de bel getrokken nadat uit onderzoek van de FNV bleek dat werkzoekenden de site een dikke onvoldoende geven. Watermeter verlinkt fraude: twee uitkeringen aangepakt Na controle van het waterverbruik van 492 bijstandsontvangers in Cuijk, Grave en Mill tussen december 2012 en juni 2013 is één uitkering gestopt en één verlaagd. In deze twee gevallen werd meer water verbruikt dan op grond van de opgegeven woonsituatie mocht worden verwacht. Op de woonadressen bleken meer mensen te wonen dan aan de gemeentelijke basisadministratie was opgegeven. Bij drie andere gevallen bleek niets aan de hand. Eén bijstandsontvanger had een heel laag waterverbruik maar fraudeerde niet. De persoon was flink aan het vervuilen en is onder de hoede genomen van Bemoeizorg Brabant Noordoost en de GGD. Woordvoerder Carmen Westra van de Dienst Werk en Inkomen (DWI):,,Wij kunnen dit ook doen maar doen dit alleen als we ook andere signalen hebben waaruit blijkt dat er mogelijk gefraudeerd wordt. 4 Actueel s e p t e m b e r 2013

5 Economische crisis: arm tot op het kerkhof Dat meer mensen in geldnood verkeren leidt er ook toe dat steeds meer gemeenten de kosten van een begrafenis of crematie op zich moeten nemen. De gemeente Den Haag heeft dat in de eerste zeven maanden van dit jaar al gedaan voor 137 inwoners. Dat zou neerkomen op een stijging van 30 procent sinds vorig jaar. Ook in Rotterdam en Utrecht stijgt het aantal gemeentelijke teraardebestellingen. Ouderenbond ANBO: Als de overledene schulden heeft en als je zelf ook weinig te makken hebt, dan is het voor nabestaanden een noodgedwongen keuze, zo citeert Binnenlands Bestuur. Slapen in een reusachtige spermacel of een afgedankte silo, een oversized kast? Het kan allemaal op de UrbanCampsite, de pop-stadscamping die nog tot 30 september in het Vliegerbos in Amsterdam-Noord zijn tenten heeft opgeslagen. Kunstenaars vervaardigden er twaalf volstekt maffe objecten die als tent fungeren. En er is meer te doen, ook voor weinig. Foto: John Melskens Regeringsbeleid vergroot armoede onder huurders Door hogere woonlasten stijgt de armoe onder huurders, met huishoudens tot 35 procent. Dat blijkt uit een onderzoek van de Woonbond. Momenteel kan 28 procent van de huurders na aftrek van de woonlasten nauwelijks rondkomen. Dat komt neer op huishoudens, waarbij alleenstaanden en jongeren oververtegenwoordigd zijn. De woonbond verwacht dat het aantal arme huishoudens in 2017 tot huurders zal zijn gestegen. Tel je de stijging van de energieprijzen mee, dan komt het aantal arme huishoudens in dat jaar zelfs op uit. Dat is maar liefst 35 procent van de huurders. Het percentage van hun besteedbare inkomen dat huurders aan woonlasten kwijt zijn, zal dan van 29,4 naar 32,6 procent zijn gestegen. De Woonbond constateert dat de helft van de huurders in aanmerking komt voor huurtoeslag, maar dat ze na aftrek van de woonlasten onvoldoende overhouden. De bond hekelt de door dit kabinet goedgekeurde verhuurdersheffing, waardoor verhuurders aan nieuwe huurders de maximale huur mogen vragen. Woonbonddirecteur Ronald Paping vindt dat het hoog tijd wordt dat het kabinet inziet dat zij de armoede vergroot. Hij pleit voor verbetering van de huurtoeslag, gerichte energiebesparing en een gematigd huurbeleid. Minder dan de helft Wajongers houdt uitkering Van de ongeveer mensen met een Wajong-uitkering zullen er naar verwachting eind geen arbeidsvermogen hebben en dus hun uitkering behouden. Dat schrijft staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in antwoord op kamervragen van de SP. In het sociaal akkoord van dit voorjaar is afgesproken dat Wajongers zullen worden herkeurd. Aan de precieze uitwerking hiervan wordt gewerkt. Wie nog arbeidsvermogen heeft, valt straks onder de nieuwe participatiewet en komt voor ondersteuning bij de gemeente terecht. Klijnsma stuurt het wetsvoorstel in het najaar naar de Tweede Kamer. VAN DE REDACTIE Joop Lahaise De Landelijke Cliëntenraad (LCR) is behoorlijk pissed off vanwege een artikel in de Volkskrant. Minder bijstandsuitkeringen en meer fraudeurs aangepakt dankzij strengere controle, suggereert de krant. Waarom het LCR dat nieuws niet bevalt, wordt uitgelegd op pagina 7. Samenvattend: de Cliëntenraad vreest sociale uitsluiting wanneer uitkeringsontvangers stelselmatig worden weggezet als oplichters. Het dilemma: fraude, oftewel oneigenlijk gebruik van bijstand, moet natuurlijk worden aangepakt. Al is het maar om het maatschappelijk draagvlak voor ons sociaal stelsel te behouden. Misschien is dat zelfs de belangrijkste reden, want vergeleken bij het Grote Graaien aan de top, belastingontduiking als volkssport nr. 1, creatief bankieren en zwart werken c.q. werk bieden (de halve grachtengordel en chic Zuid hebben een zwarte huishoudster en dito klusjesmannen in dienst) lijken de kosten van bijstandsfraude peanuts. Sterker, een beetje hosselen houdt menig langdurig werkloze uit de echte armoede en weg van de voedselbank en de schuldhulp. Maar het mag niet, de brave hardwerkende belastingbetaler pikt het niet en bovendien: fraude is fraude. Aanpakken dus, vindt overigens ook de LCR. Maar, zo waarschuwt de belangenorganisatie van uitkeringsontvangers, hou op met het stigmatiseren van bijstandsontvangers door het probleem en de omvang van de fraude groter te maken dan ze zijn. MUG deelt die visie, nadrukkelijk zonder op te komen voor mensen die willens en wetens misbruik maken van onze sociale zekerheid. De kritiek op de Volkskrant delen we eigenlijk niet. Juist deze krant brengt ook met regelmaat en in chocoladeletters fraudeverhalen aan de top. De krant staat er, zo niet dagelijks dan toch met grote regelmaat, vol mee. En dan nog dit: MUG bestaat volgende maand 25 jaar. Dat gaan we op een bescheiden manier vieren, want geld voor een groot feest is er niet. Wel hopen we u in oktober op een vernieuwde MUG te mogen trakteren. s e p t e m b e r 2013 Actueel 5

6 Catelijne s rekening Catelijne Bosman is de hoofdpersoon in de documentaire De rekening van Catelijne. In MUG Magazine elke maand Catelijne s eigen verhaal. De budgetbourgondiër De zomervakantie geeft mij altijd een dubbel gevoel. Aan de ene kant ben ik blij voor de kinderen dat ze zes weken vrij zijn. Maar juist dat brengt ook altijd lichte paniek. Hoe bezorg ik met mijn budget de kinderen in godsnaam een leuke vakantie? Als ik naar het zwembad wil, kost me dat al mijn hele leefgeld en wordt het de rest van de week honger lijden. Om over naar een pretpark gaan nog maar te zwijgen. Sinds mijn verhuizing naar Zaanstad hebben we ook geen Stadspas meer, dus dit jaar was de vakantiepaniek zelfs nog iets groter. Maar toch is het weer gelukt en hebben we genoten! Weken van tevoren heb ik er al rekening mee gehouden en een paar nachten lang naar oplossingen gezocht: van mijn krantenwijkgeld zijn we een paar keer naar het zwembad geweest. Brood, drinken en snoep neem ik van huis mee, want de supermarkt is stukken goedkoper dan de snackkeet daar. Van tevoren spreek ik met mijn kinderen af dat ze daar best iets mogen kopen het is tenslotte vakantie! maar wel moeten delen. In plaats van vier zakjes friet met zijn vieren worden het er dus twee. Nee, mijn kinderen zullen niet snel last van obesitas krijgen! Als er geen geld is voor het zwembad, pakken we de fiets naar het nabijgelegen natuurgebied of fietsen we verder naar het strand. Ook dan zijn de fietstassen weer rijkelijk gevuld met eten uit onze eigen koelkast en ons moestuintje. Onderweg en op de plaats van bestemming genieten we van elkaar en van alles wat we tegenkomen, maar dan zonder dure uitgaven. Ook ik geniet met volle teugen van deze zomer en vind het heerlijk om buiten te zijn, te eten en culinaire hoogstandjes te bedenken uit eigen tuin, nou ja: de moestuin van mijn jongste zoon Sem, waar rijkelijk diverse groentes, groeien. Op zulke momenten zijn we echte budgetbourgondiërs. Natuurlijk vinden de kinderen het jammer dat we nog nooit op vakantie zijn geweest. Als een van hun vriendjes daar een opmerking over maakt, heb ik ze geleerd te zeggen:,,ik ging niet op vakantie maar heb wel een leuke vakantie gehad! Dan zeggen ze:,,mam, jij hebt ook overal een antwoord op! COLLEGE Het college van burgemeester en wethouders verzorgt iedere maand een column. Dit keer is het de beurt aan Freek Ossel (PvdA), wethouder van Armoedebeleid, Wonen en Wijken. Trots op wijkaanpak Op de laatste maandag van de mooie augustusmaand mocht ik in Amsterdam-Zuidoost een mevrouw helpen haar post op orde te brengen. Ik deed dit werk zij aan zij met Niek Hoek, de ceo van Delta Lloyd, en minister Stef Blok die in Zuidoost op werkbezoek was. Zo maakten we kennis met een deel van het voortreffelijke werk dat de organisatie voor maatschappelijke dienstverlening MaDi Zuidoost samen met vrijwilligers van Delta Lloyd doet. Al vijf jaar voeren Delta Lloyd en MaDiZO tal van projecten uit om de financiële zelfredzaamheid van mensen te vergroten. En daar hoort dus ook bij dat je ze waar nodig helpt om hun administratie op orde te brengen. Met dat beetje extra s zorgen we ervoor dat mensen met schulden sneller, beter geholpen kunnen worden. Net als met onze VroegEropAf-aanpak wachten we dus niet totdat mensen het water tot aan de lippen staat maar proberen we er op tijd bij te zijn. Fijn, maar ook hard nodig dat organisaties als Delta Lloyd ons hierbij te hulp schieten. Ik ben trots op MaDiZOdirecteur Jurenne Hooi met haar medewerkers en vrijwilligers en op Niek Hoek. Niek is niet voor niets deelnemer in het Elftal van de Armoede dat burgemeester Van der Laan en ik hebben geformeerd. We kunnen niet zonder partners in de strijd tegen armoede. Het gaat veel mensen goed in Amsterdam; we zijn nog steeds best een welvarende stad maar er blijft ook door de crisis een groeiende groep mensen die niet of nauwelijks de eindjes aan elkaar kunnen knopen. Die moeten we met man en macht helpen, zoveel mogelijk met raad en daad en als het kan met financiële compensatie, zoals gratis openbaar vervoer voor de 65-plussers met een minimum inkomen. Ik was ook trots op minister Blok: hij noemde de Bijlmer een voorbeeld van succesvolle wijkaanpak. Hij beschreef hoe hij hier twintig jaar geleden als bankier onder bewaking arriveerde. Nu fietste hij tot zijn verbazing met ons op de speciaal uitgeruste postsorteer-fietsen van de Delta Lloyd-vrijwilligers frank en vrij door de wijken. Mooi resultaat van de Amsterdamse wijkaanpak: niet even een paar jaartjes investeren en dan weer afhaken... nee, decennialang met de bek op het stuur voortbouwen aan vooruitgang. Hortus Botanicus De Hortus Botanicus Amsterdam is een van de oudste botanische tuinen ter wereld. Het is een prachtige, intieme tuin met een bijzondere collectie planten. Midden in het drukke stadsleven van Amsterdam is de Hortus een oase van rust; een bloemrijke verademing tussen alle geluiden van de stad. De tuin nodigt uit tot wandelen, observeren en genieten, in het zonnetje zitten of juist in de schaduw op het mooie terras te midden van exotische kuipplanten. De Hortus is iedere dag geopend van tot uur. De Hortus geeft 5x 2 kaartjes weg. Hebben? Stuur voor 20 september een mailtje met naam + adres naar service@mugweb.nl o.v.v. Hortus. Kijkje op de Wallen In Moskou aan de Amstel geeft Metje Blaak een ontluisterend inkijkje in de wereld van het sekswerk en de prostitutiepolitiek op de Wallen. Metje onthult verborgen agenda s, waarschuwt voor de gevolgen van het huidige beleid en doet aanbevelingen. Daarnaast gaat ze in op de verontrustende rol die ex-prostituee Patricia Perquin inneemt als adviseur van de gemeente. Het boek handelt over de onkunde van klanten, media en politiek die geen verstand durven hebben van prostitutie. Vondel.Parck Publishing geeft 5 exemplaren weg van Moskou aan de Amstel. Hebben? Stuur voor 20 september naam + adres naar service@ mugweb.nl o.v.v. Moskou aan de Amstel. 6 achtergrond s e p t e m b e r 2013

7 Bijstandsontvangers zijn geen flessentrekkers Marcel Schor De Landelijke Cliëntenraad protesteert tegen de onvolledige berichtgeving over bijstandsontvangers. Zij zouden worden weggezet als fraudeurs en profiteurs. De raad bepleit een actieve rol van klantmanagers van sociale diensten. Voorzitter Gerrit van der Meer van de Landelijke Cliëntenraad (LCR) roept sociale diensten en de media op om het hele verhaal over bijstand en fraude te vertellen. Aanleiding is een artikel in de Volkskrant van 12 augustus over een flinke toename van opgespoorde bijstandsfraude door de sociale diensten. De raad behartigt de belangen van alle uitkeringsontvangers en werkzoekenden. De gevolgen van de strengere fraudewet blijven in het artikel buiten beschouwing omdat de genoemde cijfers niet over dit jaar gaan.,,het gemeentelijk beleid rond opsporing wordt al jaren aangescherpt, vooral in Amsterdam. Ook is het aantal onderzoekswaardige meldingen door de kliklijn toegenomen. Ik kan me voorstellen dat mensen sneller naar de telefoon grijpen door de negatieve beeldvorming over bijstandsgerechtigden. Terwijl er niets aan de hand is, zoals het verhaal van een alleenstaande mevrouw in de bijstand waar elke dag witte overhemden buiten hangen. De gemeente legt een sanctie op, mevrouw gaat in beroep. Wat blijkt? Haar zoon is kelner, zij doet zijn was. Wat is uw bezwaar tegen het artikel?,,de verkeerde beeldvorming. Als je de details niet noemt, kom je tot de conclusie dat fraude met de bijstand flink is toegenomen. In het artikel staat dat gemeenten ongeveer een kwart meer bijstandsfraude hebben ontdekt dan een paar jaar geleden.,,door een verbeterde opsporing komt er meer boven water. Maar dit zegt niets over het aantal fraudegevallen. Bovendien zijn lang niet alle terugvorderingen van bijstandsgeld het gevolg van fraude. Ik geef het je te doen om alles volgens de regels te doen. Vaak gaat het om een groep mensen die de greep op hun leven is kwijtgeraakt. Iemand met schulden, een verslaving of met spanningen thuis en kinderen in de jeugdhulpverlening heeft zijn hoofd er niet altijd bij. Verder kan een klantmanager oordelen dat iemand niet genoeg zijn best heeft gedaan met solliciteren, maar hoewel dit verwijtbaar is, is dit geen fraude. De aangescherpte fraudewet van dit jaar komt daar nog bovenop, waardoor de boetes flink omhoog zijn gegaan. Logisch dat de bedragen door onderzoek omhooggaan. Het geschetste beeld in dat artikel klopt dus niet. U heeft het over beeldvorming. Wat zou er moeten veranderen?,,stop met eenzijdige berichtgeving en noem alle feiten. Het stoort me dat uitkeringsgerechtigden worden weggezet als mensen die de boel flessen. Ja er zijn fraudeurs, bij alle soorten uitkeringen, en natuurlijk moeten die worden aangepakt maar het gaat om een klein percentage. Laten we kijken hoe we mensen aan het werk kunnen helpen. Wat bedoelt de LCR met: De sociale diensten moeten ervoor waken niet elke uitkeringsontvanger als een fraudeur te behandelen?,,vanuit de klant gaan redeneren. Voor het verkrijgen van een bijstandsuitkering moet je zoveel gegevens verstrekken dat Elk werk accepteren werkt niet je het gevoel kunt krijgen dat je moet aantonen geen fraudeur te zijn. Veel hangt af van de klantmanager die tegenover je zit. Gaat hij zijn uiterste best doen om je niet te laten instromen? Zijn dat de doelstellingen van het management van de sociale dienst? Of gaat hij zijn best doen om je te geven waar je recht op hebt? Die klantmanagers zitten in een vreemde spagaat. Hij is er voor de klant en voor de dienst. Hoe zou de dienstverlening beter kunnen?,,geef klantmanagers de vrijheid om de totale situatie te beoordelen en een besluit te nemen. Een klantmanager zou zeer goed in staat moeten zijn om de juiste verbinding tussen klant en werk te leggen. Dit bespaart een hoop geld. Elk werk accepteren werkt niet. We kunnen hierover Illustratie: Pejo stoer zijn, maar een automonteur kun je niet tegen zijn zin koffie laten schenken in een verzorgingshuis. Hij houdt het niet lang vol. Dat geldt ook voor werken met behoud van uitkering. Meer maatwerk bij de sociale dienst?,,de klantmanager hoort de cliënt goed te kennen. Dat heeft ook als voordeel dat fraude eerder wordt opgemerkt en het bespaart de kliklijn veel uitzoekwerk. Voor de duidelijkheid: fraudeurs reken ik niet tot mijn achterban. Staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken wil de wachttijd van vier weken voor toegang tot de bijstand uitbreiden van jongeren onder de 27 naar alle leeftijden.,,we zijn tegen die wachttijd. Straks krijgen we weer een heleboel mensen in het park die in de openlucht slapen. De wijkagent komt ze vervolgens weer tegen, of de psychiater. De Dienst Werk en Inkomen is het helemaal eens met de Cliëntenraad. Woordvoerder Carmen Westra:,,Wij vertellen hetzelfde verhaal. Het grootste deel van onze klanten is eerlijk en fraudeert niet. Ook is het inderdaad zo dat een groot deel van de bedragen die wij terugvorderen niet het resultaat zijn van fraude. Het feit dat we steeds betere resultaten krijgen met onze fraudeopsporing komt juist doordat we ons richten op de klanten waarvan de verwachting groot is dat ze frauderen. Wij hebben in Amsterdam ervoor gekozen om het grootste deel van de klanten zo weinig mogelijk vragen te stellen. We gaan uit van vertrouwen. Een van de belangrijkste onderdelen van onze fraude-aanpak is juist gericht op preventie. Namelijk voorkomen dat klanten bewust of onbewust in de fout gaan door ze te wijzen op alle rechten en plichten. Maar we zijn ook echt streng en steeds strenger voor die klanten die wel frauderen. Want het is niet acceptabel dat mensen misbruik maken van de sociale voorzieningen. s e p t e m b e r 2013 achtergrond 7 het stigma van bijstand

8 Het Evangelie van Lucas Jos Verdonk De kracht van het eigen initiatief in het huis van de buurt: in Osdorp werkt het gewoon! Ook de Wildemanbuurt, een voormalige Vogelaarwijk, werd door de bezuinigingen en de crisis getroffen. Dat betekende het einde van veel voorzieningen zoals buurthuizen. In plaats van bij de pakken te gaan neerzitten, namen buurtbewoners zelf het heft in handen. Het oude schoolgebouw aan de Notweg werd de uitvalsbasis van de Lucas Community, het huis van de buurt voor maar vooral ook door bewoners. Mostafa El Filali, werkzaam bij het Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW), is een van de initiatiefnemers en de coördinator van dit vernieuwende buurtproject dat begin februari van start ging. El Filali:,,Als het om maatschappelijke dienstverlening gaat, treedt de overheid steeds meer terug. De bezuiniging in de zorg en welzijn zijn enorm en dat geldt ook voor veel vormen van gesubsidieerde dienstverlening. Wat de bewoners hier in Osdorp doen, is de regie zelf krachtig in handen nemen. We noemen onszelf niet voor niets bewonder nemers. Dat zijn ondernemende bewoners die hun wijk bewonderen. In het voormalige schoolgebouw is het tegenwoordig weer een drukte van belang. Buurtbewoonster Ria Baatsen heeft een passie voor koken en wilde na het overlijden van haar man iets om handen hebben.,,ik wilde eerst gewoon ergens komen eten, maar er was niets!" Nu kookt ze elke dinsdag voor een groep van ongeveer vijftien senioren. Mevrouw Ria, zoals Mostafa haar liefkozend noemt, trakteert de deelnemers voor slechts 7,- op een gezond en vooral smakelijk driegangenmenu.,,een voorgerecht, hoofdgerecht, salade en een heerlijke toet!, somt ze op.,,dat is toch geen geld? De dames komen niet alleen voor het eten, maar ook voor de sociale contacten. Gewoon een praatje maken, als je misschien de hele dag alleen bent geweest. Hoewel het initiatief bedoeld is voor ouderen van beiderlei kunne, eten er tot nu toe alleen dames mee.,,nee, die kerels durven niet!, schatert mevrouw Ria,,,maar ze zijn van harte welkom hoor! Aziza en Raquiya verzorgen maaltijden en doen catering voor groepen. De Marokkaans-mediterrane keuken kent voor hen geen geheimen.,,ik vind het fantastisch om met ouderen te mogen werken, vertelt Aziza.,,Ik heb altijd een goede klik met deze mensen en je krijgt er mooie verhalen en veel dankbaarheid voor terug. Maar bij de Lucas Community blijft het niet bij louter kokerellen. Donny, een vijftienjarige jongen uit de buurt, baat buiten zijn schooltijden een heuse fietsenmakerij uit. Bilal gooit het over een andere boeg. Hij maakt jong en oud vertrouwd met Wing Tsun, een Chinese vechtsport met nadruk op zelfverdediging. Wing Tsun werd 250 jaar geleden ontwikkeld door een boeddhistische non. In de buurtstudio kan jong en oud aan de slag met audio, video en ict. Ook is er een solidariteitswinkel, waar ingezamelde spullen voor zachte prijsjes worden verkocht. Aan de opening van de buurtbeautysalon wordt hard gewerkt. Er worden filmavondjes gehouden en eens in de twee weken een vrolijke Wing Tsuntraining in het huis van de buurt Foto: Sandra Hoogeboom bingomiddag georganiseerd. De Lucas Community wil laagdrempelige en betaalbare diensten aanbieden. Mostafa:,,Wat wij nadrukkelijk niet willen, is vanboven af mensen inhuren van buiten het stadsdeel, die projecten gaan runnen. Wij werken van onderaf, vanuit de buurt zelf. Het geld dat met de activiteiten wordt verdiend, moet naar de buurtbewoners." De voormalige Lucas-school is van stadsdeel Nieuw-West. De community huurt ruimtes in het gebouw en de bewondernemers betalen een kleine vergoeding voor het gebruik van de faciliteiten. Maar de huurprijzen zijn inmiddels gezakt en daarom wil Lucas Community ook minder huur gaan betalen. Mostafa:,,Daarover zijn we in discussie met het stadsdeel. Onze activiteiten zijn kostendekkend en niet winstgevend. We zien deze ruimte als maatschappelijk vastgoed, en daar hoort natuurlijk een aangepaste huurprijs bij." De Lucas Community kan blijven bestaan dankzij de inspanningen van de bewondernemers, ondersteuning door Stichting Doen en donaties in natura. Zo is het meubilair in de gemeenschappelijke ruimte afkomstig van een woningbouwcorporatie. Bovendien worden de zalen verhuurd aan bewoners en buurtorganisaties. El Filali is ervan overtuigd dat deze vorm van het huis van de buurt over een jaar of drie algemeen is.,,ik vergelijk het wel eens met de Arabische Lente in Tunesië, Syrië en Egypte. Dit is de Hollandse Lente van het maatschappelijk werk! Arnoud van Soest Om de eenzaamheid onder ouderen te verlichten is Burennetwerk Amsterdam bedacht. Inmiddels zijn er al 400 goede buren. V eel Amsterdamse ouderen leven geïsoleerd. Eenzaamheid ligt op de loer. Om daar aandacht aan te besteden worden in de derde week van september eettafels neergezet, waar iedereen kan aanschuiven. Om eenzaamheid op een structurele manier aan te pakken, zet Burennetwerk Amsterdam inmiddels vierhonderd goede buren in. Floortje van Bemmel (27) wandelt eens in de maand met een mevrouw van 84. Ze doet dat vrijwillig. Van Bemmel begon met één keer in de week maar inmiddels heeft ze een fulltime baan, waardoor ze minder tijd heeft. Het is overigens niet de eerste keer dat ze vrijwilligerswerk doet. In haar studietijd begeleidde Floortje jongeren met hun huiswerk, maar ze vindt ouderen leuker. Ze luistert graag naar hun verhalen. Bovendien praat ze zelf ook graag.,,ik heb altijd iets voor een ander willen betekenen. Je kunt er je energie in kwijt en je krijgt er veel voor terug. Bij Burennetwerk Amsterdam, waar ze sinds april actief is, kun je af en toe een klusje doen, maar je kunt ook voor langere tijd aan iemand worden gekoppeld.,,ik heb voor dat laatste gekozen, omdat je dan met iemand een band kunt opbouwen. Toen ze met de 84-jarige dame ging wandelen, hadden ze niet echt een vaste route.,,maar ik ben nog nooit zo vaak op een markt geweest. De mevrouw met wie ik op stap ga, koopt daar heel vaak kleren. Als we naar de Albert Cuyp gaan, doen we dat met de rolstoel. Maar gaan we naar de Dappermarkt, dan nemen we een busje van Connexxion. Er is inmiddels sprake van een band tussen beiden.,,eigenlijk gaat dat vanzelf. Zij heeft veel meegemaakt en daar vertelt ze graag over. En ik vertel over wat ik meemaak. Als het mooi weer is, gaan ze wel eens naar het Beatrixpark. Op een bankje in de zon zitten of even wat drinken in een chique hotel.,,ze heeft bij de KLM gewerkt en voor haar werk veel gereisd. Ze gaat dus graag naar een mooi hotel om in de lounge koffie te drinken. Zelf zou Floortje dat niet durven maar ze vindt het wel leuk.,,zo kom je nog eens ergens. Die hotels, en vooral die internationale sfeer, doen haar blijkbaar aan vroeger denken. Ze is best ondernemend en gaat ook wel eens alleen op stap, weet Floortje.,,Dan neemt ze bijvoorbeeld een taxibusje naar 8 achtergrond s e p t e m b e r 2012

9 Goede buren hebben soms een glimlach van oor tot oor het strand van IJmuiden. In haar eentje kan ze echter niet zo ver lopen, dus ze is blij als Floortje haar komt ophalen.,,ik vind dat ik het wel met haar getroffen heb. We praten zowel over dagelijkse dingen als over serieuze zaken. Over de begeleiding die Floortje van Burennetwerk Amsterdam krijgt, is ze zeer te spreken.,,in het begin krijg je altijd een gesprek, waarin je kunt aangeven wat je precies wilt en hoe vaak, zodat ze je aan iemand kunnen koppelen. Ze peilen ook regelmatig hoe het gaat. Dat vind ik ook wel prettig. Annelijn van der Slikke (25) is ook vrijwilligster bij Burenwerk Amsterdam. Sinds een jaar werkt ze als beleidsadviseur bij een Amstelveense zorgorganisatie. Door haar studie (Sociale wetenschappen) en door haar werk weet ze dat burenhulp steeds belangrijker wordt. De tendens is immers dat mensen langer thuisblijven, waardoor de kans op eenzaamheid toeneemt. Ze verwacht dat burenhulp daar iets aan kan doen.,,via sociale media heb je contact met iedereen, behalve met de mensen in je eigen straat. Gelukkig zijn er ook mensen die anderen willen helpen. Ze weten alleen niet goed hoe. Burennetwerk Amsterdam, waar Annelijn sinds mei bij is aangesloten, weet dat wel. Over de werkwijze is Van der Slikke ronduit enthousiast.,,je mag zelf bepalen hoeveel tijd je erin wilt steken. Ze vinden het ook belangrijk dat je met iemand een klik hebt. Die klik heeft ze in ieder geval met een mevrouw van 87, met wie ze elke vrijdag gaat wandelen.,,ik heb speciaal voor een wat ouder iemand gekozen, misschien ook wel omdat ik zelf al een tijd geen opa s en oma s meer heb. De twee hebben inmiddels een hechte band.,,we weten steeds meer van elkaar. En we raken nooit uitgepraat. Het is altijd We praten zowel over dagelijkse dingen als over serieuze zaken heel gezellig. De mevrouw met wie Annelijn wandelt, onthoudt dan ook alles.,,als we de week daarvoor naar een winkel zijn geweest en ik heb een overhemd voor mijn vriend gekocht, dan vraagt ze hoe hij het vond. Soms wil ze naar het Sarphatipark, soms wil ze naar de kaasboer waar ze vroeger altijd kwam. Ik heb mijn moeder ook een keer meegenomen, want ze vraagt regelmatig naar mijn familie. De dame in kwestie, die niet met haar naam in de krant wil, kijkt uit naar de wekelijkse wandelingen.,,tegen mij zei ze dat Annelijn van der Slikke (l.) en Floortje van Bemmel trekken ten strijde tegen de eenzaamheid Foto: Erik Veld ze al drie jaar niet buiten was geweest. Ze heeft geen kinderen en daardoor heeft ze niet zo veel sociale contacten. Via de doktersassistente kwam ze in contact met Burennetwerk Amsterdam en nu wandelt ze dus elke week: zij in de rolstoel, Annelijn erachter.,,ik heb veel aanspraak door haar, want ze zegt alle kindjes en hondjes gedag. En sommige mensen denken dat ik haar kleindochter ben. Annelijn kan het iedereen aanraden om eens wat voor een ander te doen.,,je kunt er een ander zó blij mee maken, dat je er zelf ook alleen maar blij van wordt. Als ik naar haar ben geweest, heb ik een glimlach van oor tot oor. Burennetwerk Amsterdam bestaat nu anderhalf jaar en telt inmiddels vierhonderd goede buren, zoals het burennetwerk de vrijwilligers graag noemt.,,uit een onderzoekje blijkt dat 58 procent van de Amsterdammers bereid is om eenvoudige burenhulp te geven, meldt projectmedewerker Wanda Huinink. Bij young professionals is die bereidheid zelfs nog groter, ondanks hun vaak drukke agenda: 84 procent.,,we proberen zoveel mogelijk mensen uit dezelfde buurt aan elkaar te koppelen, zodat je makkelijk even langsloopt of voor iemand een boodschap meeneemt als je toch naar de supermarkt gaat. Laatst belde een meneer die zijn tuin niet meer in kon met de rolstoel. Het opstapje was te hoog. Toen hebben we een goede buur in dezelfde buurt gevonden, die na zijn werk de tegels even heeft opgehoogd. Als het aan de overheid ligt, dienen mensen steeds meer hun netwerk aan te spreken. Dat is mooi gezegd, maar wat als je nou geen netwerk hebt? Wanda:,,Wij bemiddelen voor mensen waarvan familie en vrienden overleden zijn of in het buitenland wonen. Maar we controleren wel altijd of de hulp ook écht nodig is. Goede buren zijn ook een probaat middel tegen eenzaamheid, waar volgens Wanda een enorm taboe op ligt. Naar schatting 10 procent van de mensen voelt zich regelmatig eenzaam.,,dat zijn niet alleen ouderen maar ook jongeren of vaders die net gescheiden zijn. Om daar aandacht voor te vragen worden in de derde week van september op diverse plaatsen in de stad eettafels neergezet. Wanda:,,Iedereen kan aanschuiven, zodat je geen stickertje opgeplakt krijgt. Meer info over Burennetwerk Amsterdam is te vinden op Bellen kan ook: Het netwerk is actief in heel Amsterdam, maar met name wijken als Geuzenveld, Betondorp en Buikslotermeer kunnen wel wat versterking gebruiken. Verbindingsfestival De Regenboog Groep viert donderdag 3 oktober het voor iedereen toegankelijk Groot Amsterdams Verbindingsfestival in Theater Tobacco, Nes 75. Om uur starten de workshops goedkoop en lekker koken, hoe maak je contact met je buren en hoe ga je met vrijwilligers om. Projectmanager Nina ter Beek:,,Wij vinden het belangrijk dat je kunt ervaren dat mensen die een psychiatrische achtergrond hebben of dakloos of verslaafd zijn geweest ook gewone mensen zijn. Vandaar dat onze ambassadeurs de hele dag aanwezig zijn. Na de workshops is het feest, want de Amsterdamse Vriendendiensten en de Buddyzorg bestaan resp. 20 en 25 jaar. Meer informatie: www. deregenboog.org/verbindingsfestival s e p t e m b e r 2013 achtergrond 9 beter een goede buur...

10 Eenvoudig besparen op surfen en bellen Mathieu Raemaekers Een student werkt zich niet in de schulden voor telefonie, internet en televisie. Handige tips voor wie niet al te handig is. Studenten hadden altijd al vaak een bijbaantje om discotheek, bier en zo meer te bekostigen. Maar tegenwoordig zijn hun vaste lasten een stuk hoger, dankzij de smartphone, internet en televisie. Een rib uit het lijf van de doorsnee student, en dan hebben we het nog niet over de kamerhuur, collegegeld, boeken en... oh ja, er moet ook nog worden gegeten. Maar met de wereld verbonden blijven hoeft geen fortuin te kosten. Andere minima mogen hier natuurlijk ook van leren. Bij de duurdere telefoonabonnementen lopen de kosten al snel op tot vijftig of zestig euro per maand, beaamt student David Doornbos (23). Ik ben zelf 35,- per maand kwijt. In Amsterdam helpt en adviseert David via Studentaanhuis.nl met het aansluiten, de gebruiksinstructies en de abonnementen voor digitale apparatuur. Hij kent de studentenwereld van binnenuit. Die alles-in-een-pakketten voor internet, bellen en tv zie je bij studenten niet zo vaak. Als je weinig te besteden hebt, moet je kijken wat de goedkoopste combinatie is en dat is niet altijd zo n pakket. Bovendien: Ik ken eigenlijk geen studenten die een vaste telefoonlijn hebben. Als je een nieuwe kamer krijgt, is er vaak al internet. En dat opent de weg naar alternatieven voor de vaste telefoon zoals Skype, chatten en sociale media (ook met chat-functie). David: Bij tv-kijken zijn er grofweg drie keuzes. Je hebt kabel, in Amsterdam UPC en in Amstelveen Ziggo. Maar tegenwoordig kan het ook via internet. Er zijn genoeg gratis tv-websites, inclusief live-uitzendingen van zenders. En die kosten helemaal niets! Voor de echte tv-junk, adviseert David niettemin Digitenne.,,Dat gaat nog gewoon via de ether met behulp van een kleine binnenantenne en een echte tv. Digitenne is bijna altijd de goedkoopste optie. Daarbij kun je drie televisies op één abonnement aansluiten. Zo doe ik dat nu met twee vrienden. Die zitten beiden op mijn abonnement. Ik betaal 12,50 per maand en zo kunnen we alledrie tv-kijken. Dat is iets te kort door de bocht want om op één abonnement op drie kamers tegelijkertijd tv te kunnen kijken moeten er wel drie ontvangers ( Digitenne-kastjes ) zijn, met bijbehorende antennes, afstandsbedieningen en abonnementskaarten. Digitenne biedt Gratis tv kijken op je pc extra kastjes aan vanaf 4,- per maand. Nog steeds goedkoop voor wie een aardige buurman als David heeft. Digitenne is relatief voordelig, hoewel eigenaar KPN vanaf 1 juli de abonnementsprijs in één klap liet exploderen van 9,66 naar 12,50 per maand. Een stijging van liefst 30 procent. David: Als je een kamer huurt en er is kabel, probeer dan gewoon of die het doet. Zo ja, dan kijk je grátis televisie. Handig voor de niet veeleisende kijker én de allergoedkoopste oplossing, hoewel tv kijken op je pc Een beetje handige student regelt zijn internet, televisie en telefonie gewoon zelf Foto: Sodis Vita natuurlijk ook een prima optie is, vaak gratis bovendien. Bij internet denken mensen vaak dat ze een hele hoge snelheid nodig hebben. Maar dat geldt alleen als je heel veel downloadt. Als je het hoofdzakelijk gebruikt om te mailen en te surfen voor je studie en dat soort dingen dan heb je eigenlijk maar een lage snelheid nodig. Sneller is niet nodig als je gewoon op internet gaat en af en toe maar een filmpje kijkt, bijvoorbeeld op YouTube, doceert David. Als je wifi (draadloos internet) wilt, moet je wel op de snelheid gaan letten. Want als meerdere mensen tegelijk aan het internetten zijn, neemt de snelheid per persoon drastisch af. Met mijn vrienden betaal ik 30,- in de maand en dat bedrag delen we met zijn vieren. Zo betalen we allemaal maar een kwart van het abonnement per maand. Voor de duidelijkheid, de vrienden delen dus het radiosignaal van het wifi-zendertje (wifi-router), waarmee de hoofdabonnee zijn internet binnenhaalt. Het opzetten van zo n thuisnetwerkje vergt wel een klein beetje computerkennis, zeker als het veilig moet zijn. Voordeel: je hoeft geen kabels door te trekken. Als het om telefonie gaat, adviseer ik altijd om je eerst goed te informeren via internet. Zoek uit wat je wilt voordat je naar de winkel gaat. Want aan een abonnement zit je zomaar twee jaar vast. Veel studenten willen natuurlijk elke twee jaar het nieuwste van het nieuwste hebben en lenen gewoon twee tientjes extra per maand bij. Zo kun je dat wel betalen maar je schuld loop wel lekker op. Ik denk dat veel mensen dat toch doen hoor, als je zo om je heen kijkt! Er zijn er natuurlijk een paar bij die met oude Nokiaatjes rondlopen maar de meesten hebben al de allernieuwste iphone 5 zodra die uit is. BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Schone Lei? HUISUITZETTING? Scheiding? Bel direct: Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00-18:30 uur Overtoom 441, 1054 KG Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht Bestuursrecht Familierecht Huurrecht Jeugdrecht Sociaalzekerheidsrecht Strafrecht Vreemdelingenrecht WSNP 10 achtergrond ds e pc t e m b e r

11 José Verwaal Het nieuwe collegejaar gaat van start. Hoe houd je je als arme student staande in de grote stad en kun je ook nog een beetje plezier maken? Als niemand je zuip- of sponsgedrag sponsort, ontdek je al snel dat alles geld kost Foto: Sandra Hoogeboom Stijlvol studeren in Amsterdam Je jaar als feut begin je vol goede moed: je omgeeft je met literatuur in de universiteitsbibliotheek. Je huisgenoten worden je beste maten en je hoofd transformeert tot een spons die enkel informatie tot zich neemt. Bij verveling schrijf je een flirterig berichtje op de Facebook-groep Gespot: Lekkere buurvrouw in de UB. Of je haalt nachtenlang door en vergeet in de introductieweek al wat je hier eigenlijk kwam doen. Wat je ook doet, als niemand je zuip- of sponsgedrag sponsort, zal je erachter komen dat alles geld kost. Of toch niet? Hier enkele tips voor een goedkoop maar stijlvol studentenleven in Amsterdam. Een bodempje leggen Diepvriespizza's? Leuk voor de nachtelijke trek. Een bodempje voor drank kan je beter leggen door samen met vrienden te koken. Efficiënt en wie weet kan je elkaar nog wat trucjes leren of je ontdekt dat je huisgenoot talent heeft voor koken. Goedkoop buiten de deur eten kan op veel plekken. Op maandagavond kan je bij Dwaze Zaken aan de Prins Hendrikkade voor 6,- eten wat de pot schaft. Vers en culinair. Als je maag gevuld is, kan je ook nog even blijven hangen voor een gratis concertje van een opkomend talent. Bekijk ook even het toilet in dit kleinste kamertje voel je je onderdeel van een kunstwerk. Als je toch in de buurt bent, loop dan eens de hoek om naar Skek, op de Zeedijk. Een café voor en door Paaldansfitness voor gereduceerd tarief studenten, waar de kok met liefde voor al wat groeit en bloeit jouw eten bereidt. Neem je collegekaart mee: deze staat garant voor 25 procent korting op het hoofdgerecht. Ook Skek biedt een podium om muziek te beluisteren of te maken. Houd de agenda in de gaten. In Amsterdam-Oost zit Joe's Garage, een sociaal politiek centrum. Zij hebben een weggeefwinkel en organiseren workshops en singersongwriter-avonden. Ook hebben ze elke maandag- en donderdagavond een voku (volkskeuken), waar je voor bijna niets kunt eten. Gezellig en vegetarisch of veganistisch. Elegantie Soms wil je, ondanks gebrek aan geld, met je pink in de lucht drankjes drinken en je helemaal misselijk eten aan kaviaar. Gedistingeerde uitstapjes voor weinig geld zijn er wel, maar je moet je ogen goed openhouden. Elke woensdagmiddag zijn er om uur gratis lunchconcerten in de Kleine of Grote Zaal van het Concertgebouw. Voor iedereen onder de dertig jaar is er de kortingsactie genaamd /entrée: voor een tientje per jaar betaal je slechts 10,- voor een concert. Er zijn evenementen als Trouw at Concertgebouw met Nicolas Jaar. Fusion à la 2013! Wil je geen abonnement, maar toch eens goedkoop een kijkje nemen? Kom dan 45 minuten voor aanvang van een concert naar de kassa en vraag om een sprintplaats. Schade: 12,50. Geldig voor alle concerten. Op dinsdagavond kunnen jazzliefhebbers gratis naar het Bimhuis. Vanaf acht uur is hier een improvisatie workshop voor musici; om tien uur zijn er optredens. De locatie boven het IJ, met uitzicht op het station, maakt dat je je direct een rasechte Amsterdammer voelt. Amsterdam is een museumstad bij uitstek. De doorsneetoerist kijkt niet verder dan zijn (wassen) neus en bezoekt Madam Tussauds, het van Gogh Museum en het Anne Frankhuis. Niets mis mee, maar er is meer. Wat dacht je van FOAM, het Stedelijk Museum en de jaarlijkse World Press Photoexpositie in de Oude Kerk? Bij al deze musea kan je gratis terecht met je museumjaarkaart. Ben je ouder dan 18, dan betaal je 49,95 voor een museumkaart. Is even investeren, maar je haalt het er met vier tot vijf bezoeken al uit. Spieren Het studentenleven is soms zichtbaar aan de love handles. Handig als je regelmatig iemand oppikt in een bar of om je aan vast te houden als je te veel gedronken hebt. Niet zo charmant als je de volgende ochtend voor de spiegel je tanden poetst. Meld je dus aan bij een roeivereniging, een sportschool of een groepsles. Hogescholen of universiteiten hebben vaak sportcentra met interessante deals. Bij het USC (van de UvA en HvA) is er tot en met eind september een actie voor eerstejaarsstudenten. Ook het sportcentrum van de VU geeft korting aan eerstejaarsstudenten. AmigoAmigo ( Groupon voor studenten ) biedt paaldansfitness aan voor een gereduceerd tarief. Hang je liever niet in een paal? Schaf dan een tienrittenkaart aan bij een zwembad, dan train je toch al je spieren. Die kun je ook trainen door te lachen, te dansen, of je hersenen te kraken. Hiervoor kan je terecht bij CREA, het cultureel studentencentrum waar comedyshows, debatten, theater, workshops en open podia elkaar afwisselen. Inmiddels al weer trek in pizza? Bezoek dan een restaurant in een zijstraatje van het Leidseplein. Pizza's zijn hier al verkrijgbaar voor vijf euro. Met een knipoog van Antonio. Die krijg je er thuis niet bij. s e p t e m b e r 2013 achtergrond 11 nieuwe amsterdammers d e c e m b e r 2012 achtergrond 11

Tips & tricks voor eerstejaars

Tips & tricks voor eerstejaars zie achterzijde voor: september 2013 altijd gratis www.mugweb.nl Niet iedereen in de bijstand fraudeert Eenzaamheid: van goede buren moet je het hebben MUG MAGAZine 25 jaar Metje Blaak: Amsterdam is seks,

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Bewindvoering: hoe werkt het?

Bewindvoering: hoe werkt het? Bewindvoering: hoe werkt het? Samen je centen de baas JE HEBT EEN BEWINDVOERDER. EN NU? Een tijdje terug heb je ervoor gekozen om je geld samen met Mijn Geld en Zo te regelen. De rechter vindt dit goed.

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project Bouwen aan actieve informatievoorziening

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand

Antwoordenmodel. Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1. Oefening 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009. 255 euro per maand 272 euro per maand Antwoordenmodel Herhalingsoefeningen De Sprong, Thema 1 Oefening 1 1. studiejaar 2007/2008 studiejaar 2008/2009 255 euro per maand 272 euro per maand 182.000 studenten 200.000 studenten 5.800 Nederlandse

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik ga verhuizen

Inhoud. Mijn leven. ik ga verhuizen Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Plannen... 4 Hoofdstuk 2 Meubels enzo... 6 Hoofdstuk 3 Geld... 8 Hoofdstuk 4 Winkelen... 10 Hoofdstuk 5 Adreswijziging... 12 Hoofdstuk 6 De sleutel!... 14 Hoofdstuk 7 Voorbereiden...

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Opdracht U bekijkt uw leven tot nu toe en denkt na over wat u allemaal heeft meegemaakt.

Opdracht U bekijkt uw leven tot nu toe en denkt na over wat u allemaal heeft meegemaakt. Uw levensweg U bekijkt uw leven tot nu toe en denkt na over wat u allemaal heeft meegemaakt. a Kijk naar de levensweg. Waar bent u nu? Wat bent u op uw weg tegengekomen? Mist u nog iets op de tekening?

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten werkt voor en met bewoners in wijken en buurten Oma Geertje vertelt. 2 Welbions: we werken er allemaal. Wij zijn dé woningcorporatie van Hengelo en verhuren meer dan 13.000 woningen aan in totaal 25.000

Nadere informatie

Marijke Hiem. Dienstverlening voor senioren

Marijke Hiem. Dienstverlening voor senioren Marijke Hiem Dienstverlening voor senioren Uw welzijn......daar draait het om! Iedereen geeft een eigen invulling aan plezierig wonen. Voor de één heeft dat te maken met een bepaald woonoppervlak en leefruimte,

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Lesbrief 35. AOW aanvragen.

Lesbrief 35. AOW aanvragen. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 35. AOW aanvragen. Wat leert u in deze les? Informatie over AOW begrijpen. Uitleg vragen. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

mooi meegenomen De gemeentelijke extraatjes voor mensen met een laag inkomen

mooi meegenomen De gemeentelijke extraatjes voor mensen met een laag inkomen > mooi meegenomen De gemeentelijke extraatjes voor mensen met een laag inkomen Inleiding De gemeente Vught doet veel voor inwoners met een laag inkomen. Toch blijkt uit onderzoek dat veel mensen geld mislopen,

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar Verkiezingsprogramma Kies voor de ander Gewoon oog voor elkaar VERKIEZINGSPROGRAMMA IN GEWONE TAAL 2018 2022 Gewoon oog voor elkaar VOORWOORD In november 2018 gaan we stemmen. We kiezen een nieuwe gemeenteraad.

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014

Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Sociaal Makelen voor Krachtige Wijken Samenvatting van de rapportage tussentijdse evaluatie sociaal makelaarschap augustus 2013 december 2014 Uitgevoerd door Onderzoeksnetwerk Sociaal Domein Utrecht Initiatieven

Nadere informatie

Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt

Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt (voor de bovenbouw) Hier willen we je op weg helpen bij het maken van een spreekbeurt. Je hebt ervoor gekozen om je spreekbeurt te houden over daklozen, of

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Maatschappelijke oriëntatie

Maatschappelijke oriëntatie Maatschappelijke oriëntatie De maatschappelijke oriëntatie is er om je een beeld te geven wat er allemaal in de maatschappij is. Om erachter te komen waarom er bepaalde winkels, diensten of zorg zijn.

Nadere informatie

Gewoon zo! WONEN: HOE ONTMOET JE BUURTBEWONERS?

Gewoon zo! WONEN: HOE ONTMOET JE BUURTBEWONERS? Gewoon zo! WONEN: HOE ONTMOET JE BUURTBEWONERS? Inhoud WELKE INFORMATIE VIND JE IN DIT BOEKJE? Bladzijde 3 - Waarom een boekje over je buurt? Bladzijde 4 - Ontdek je buurt Bladzijde 6 - Een buurtkaart

Nadere informatie

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2

INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD. Aan de ouders van groep 1 en 2 Aan de ouders van groep 1 en 2 INFORMATIEBRIEF nr.6 VRIENDJES - KIKKER IS VERLIEFD De eerste weken van het nieuwe jaar zijn al weer voorbij. We hebben met de kinderen gewerkt over de kalender. Hoe ziet

Nadere informatie

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis...

Inhoudsopgave...2. Voorwoord...3. Inleiding...3. Hoofdstukken...4. 1. Wat is een verpleeghuis?...4. 2. De geschiedenis van het verpleeghuis... Naam: School: Groep: 8 Laurens Tap De Trinoom Datum: 10 december 2012 Hoofdstuk: Inhoudsopgave Pagina 1 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave...2 Voorwoord...3 Inleiding...3 Hoofdstukken...4 1. Wat is een verpleeghuis?...4

Nadere informatie

Thema In en om het huis

Thema In en om het huis http://www.edusom.nl Thema In en om het huis Lesbrief 24. Een wasmachine kopen. Wat leert u in deze les? Wat u kunt zeggen als u een wasmachine wilt kopen. Zeggen hoe groot iets is. Vergelijkingen. Veel

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand. Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 4 April 2015 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Kofi is op het werk. De chef geeft opdrachten: zij zegt wat Kofi moet doen. De eerste opdracht is de rommel opruimen. Kofi moet de vloer vegen. Het is weer netjes

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL CHATTEN verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL Stotteren Kom op, Roy. Het is allang tijd. De leraar informatica legt een hand op Roys schouder. Maar Roy kijkt niet op of om. Hij zit achter de fijnste computer

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Thema Informatie vragen bij een instelling

Thema Informatie vragen bij een instelling http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 28. De belastingaanslag. Wat leert u in deze les? Informatie over uw inkomsten begrijpen. Informatie over uw uitgaven begrijpen.

Nadere informatie

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar.

Informatieavonden Tijdens deze avond wordt u door de leerkrachten geïnformeerd over het lesprogramma en activiteiten voor het komende schooljaar. Website : www.hietweide.nl e-mail : nieuwsbrief@hietweide.nl Agenda 14 september inloopspreekuur GGD/CJZ 14 september informatieavond groep 8 15 september informatieavond groep 1 t/m 7 21 september t/m

Nadere informatie

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van: NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,

Nadere informatie

Ook zo toe aan een oplossing?

Ook zo toe aan een oplossing? Ook zo toe aan een oplossing? Zit het jou ook niet lekker: die verjaringsdossiers op je bureau? Of ben je in een vervelend conflict verzeild geraakt over grond? Wil je op een snelle en goedkope manier

Nadere informatie

Iedereen heeft een verhaal

Iedereen heeft een verhaal informatie voor jongeren Iedereen heeft een verhaal > Goed om te weten als je tijdelijk naar JJC gaat Iedereen heeft een eigen verhaal. Veel verhalen gaan over waarom het niet allemaal gelopen is zoals

Nadere informatie

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten?

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten? Ik heb een vraag...... over zorg, huiselijk geweld en kindermishandeling, hulp en ondersteuning, opvoeding en jeugdhulp, ziekenhuisopname, beschermd wonen, schulden, werkloosheid, mijn arbeidsbeperking

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN

LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN LESBRIEF BIJ STAGE LOPEN WAAROM DIT BOEKJE? 1. Denk jij, na het lezen van deze bladzijde dat dit boekje nuttig voor jou kan zijn? a. Ja,.. b. Nee, want c. Dat weet ik nog niet, omdat 2. Wat hoop jij na

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hard tegen hard. Vechten voor je leven

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hard tegen hard. Vechten voor je leven Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hard tegen hard Vechten voor je leven Lees hoofdstuk 1: Capuchon (blz. 5) In de 3de alinea staat: De chauffeur knikt naar hem. Wie is hem? De volgende zin is: Ze kent

Nadere informatie

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap

Nieuwe A. Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Nieuwe A Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Mixen in Mokum Nieuwe Amsterdammers en taalcoaches gaan samen op stap Volwassen Amsterdammers met verschillende culturele achtergronden ontmoeten

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen

Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.

Nadere informatie

VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen

VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen Wees niet bang, al vormen jullie maar een klein groepje. Want jullie Vader is zo goed geweest Zijn koninkrijk voor je open te stellen. Verkoop

Nadere informatie

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken

Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken (in)formatieblad - eenvoudig verteld Nieuwe wetten voor zorg en ondersteuning bij wonen en werken november 2014 2 De Wet maatschappelijke ondersteuning 13 Ben je ouder dan 18 jaar? Woon je in je eigen

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

B E R A A D S G R O E P

B E R A A D S G R O E P Deze Beraadsgroep kent 21 deelnemers. Directeur Peter Mons laat de deelnemers aan de Beraadsgroep weten wat het Voedsel Loket Almere voor wie doet. Na de pauze is er ruimte voor de actualiteit van het

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving Glass Christmas Edition Voor wielrennen was het... Alies: Ik heb een schoenen verslaving Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË Inhoudsopgave Pagina: Even voorstellen 4-5 Ik heb een schoenen

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Tilburg DIMENSUS beleidsonderzoek December 2012 Projectnummer 507 Inhoudsopgave Samenvatting

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd

werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd werkbladen thema 6 feestdagen en vrije tijd 6.0 vragen bij de film alleen Kijk naar de film. Geef antwoord op de vragen. eerste ronde filmkijken Badria wordt vandaag 5 jaar. Jan koopt een boek voor Badria.

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Alleen is maar alleen

Alleen is maar alleen 177 177 HOOFDSTUK 11 Alleen is maar alleen WOORDEN 1 1 Heb jij het ook zo...? a los b druk 2 Aan welke... van de stad woon jij? a kant b plek 3 O, daar? Daar woont ook een... van me! a omgeving b kennis

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk http://www.edusom.nl Thema Op zoek naar werk Lesbrief 9. Het sollicitatiegesprek. Wat leert u in deze les? Een sollicitatiegesprek voeren. De voltooide tijd gebruiken. Vragen naar interesse stellen en

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

De arme man en zijn parkiet

De arme man en zijn parkiet De arme man en zijn parkiet deel 3/3 Iedereen op straat is blij dat de arme straatmuzikant niet arm meer is. s Avonds brengt hij zijn volle buideltjes met geld naar de bank. Dat is heel veel en thuisgekomen

Nadere informatie