MS Regionaal. Zuid-Holland Oost. Vereniging Nederland. Nummer 1 juli 2011

Transcriptie

1 MS Regionaal Zuid-Holland Oost Nummer 1 juli 2011 Vereniging Nederland

2 Atelier De Freule Atelier De Freule wordt gerund door kunstenares Francien de Raad. Francien is geboren in Rotterdam in Tegenwoordig woont ze in Eindhoven, waar haar atelier De Freule is. Francien is een veelzijdig kunstenares, die al op 16-jarige leeftijd haar schilderijen met veel succes verkoopt. Naast het maken van acrylverf- en olieverfschilderijen, schildert ze ook meubelstukken, werkte ze met keramiek, papier mache, stenen etc. Haar stijl wordt vaak vergeleken met Picasso. Net als Picasso veranderd Francien haar stijl voortdurend, omdat ze zich telkens opnieuw laat inspireren door haar omgeving en ze zichzelf continue verbetert. Naast haar eigen werk is Francien een vakbekwaam restaurateur. Zowel kleine als grote beschadigingen (denk aan: scheuren, verkleuringen, kreukels, krassen, overheen geverfd) repareert ze met de grootste zorg. Uw schilderij wordt, met veel toewijding, in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht. Voor meer informatie over het restaureren van schilderijen en haar eigen schilderijen is Francien te bereiken op: , MOEDER en KIND, reeds verkocht. DE STIEKEME ROOKSTER, 80x80, olieverf op linnen, 695,-- SCHAAK, acrylverf op katoen, 250, WEG IS DE DRAAK, 80x15, acrylverf op katoen, 175,-- ONS TONNEKE, 30x24, acrylverf op katoen 145,-- 3D doekjes, katoen beschilderd met acrylverf, 45,-- per stuk 2

3 In dit nummer 2 - Atelier de Freule 3 - Aan de leden - In dit nummer 4 - De rayons van onze regio 5 - Van je familie moet je het hebben - Prijsvraag 6 - CCSVI, deel Gespreksgroep voor partners van MenSen met MS - MS Café Dordrecht 8 - Paul Zuijdweg 9 - Mag ik u voorstellen: Jos Sterk-Eijkelenboom 10 - Rolstoeldansen 11 - Regionale gegevens Contactpersonen MS-verpleegkundigen Activiteitenkalender 12 - Nuttige adressen - Stichting DeUilenhorst Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van de MSVN regio Zuid- Holland Oost. De regionale nieuwsbrief verschijnt 3 à 4 x per jaar en wordt over ruim 500 leden/donateurs verspreid. Redactie: Annette Bredius Paul Zuijdweg Redactieadres: MSRegionaal@gmail.com Vaste schrijver: Leen de Borst Advertenties: Izaäk Mes, , ienames@hetnet.nl. Vormgeving en bladmanagement: Boom & van Ketel Verpakken en versturen: Activiteitencentrum Gouwplaats Adreswijziging: Wijzigingen van adres, telefoonnummer of -adres: Jan Welschen, , msvnzuidhollandoost@upcmail.nl. Regionale website: Abonnement: MS Vereniging Nederland, , Info@MSVN.nl Aan de leden Inmiddels is MS Regionaal al 4 keer uitgekomen en zijn we begonnen met de 2e jaargang. Om dit te vieren en omdat Van je familie moet je het hebben hebben we dit keer een prijsvraag. We hopen dat u met z n allen enthousiast uw inzending naar de redactie zend. Zoals u heeft gemerkt heeft het even geduurd voordat de 1e MS Regionaal van dit jaar verscheen. Dit jaar begon voor mij heel roerig. Wat extra lastig is, als je chronisch ziek bent. Gelukkig had Paul Zuijdweg zich aangemeld als vrijwilliger voor onze vereniging. Na onze kennismaking hebben we besloten samen de redactie van MS Regionaal te voeren. In zijn eerste artikel stelt hij zich aan u voor. Vorig jaar is Glenda Slootjes gestopt als MS verpleegkundige in het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem. Jos Sterk- Eijkelenboom, haar vervangster, heb ik geïnterviewd. Dit was een leuk gesprek. Ze is een prettig persoon en heel enthousiast. In deze editie stel ik haar aan u voor. Leen de Borst heeft weer een stukje over CCSVI geschreven. In dit (laatste) deel beschrijft Leen de tweestrijd. Ene kant de wetenschap die bewijzen wil en aan de andere kant de MS-patiënt die hoop op verbetering aangrijpt. Heel herkenbaar en tevens verrassend artikel! Ik wens u veel lees- en schrijfplezier. Namens de redactie, Annette Bredius Artikelen, gedichten, oproepen etc. voor de volgende nieuwsbrief uiterlijk 5 augustus 2011 inleveren. De redactie houdt zich het recht voor artikelen in te korten of niet te plaatsen. 3

4 De rayons van onze regio Dordt, Gorcum en Gouda, de rayons Elk rayon van onze regio heeft zijn eigen bijeenkomsten. Hier een kleine weergave van hoe de nieuwjaarsreceptie is verlopen in Dordrecht en Gouda en een informatiebijeenkomst van Gorinchem. DORDRECHT De nieuwjaarsbijeenkomst in DORDRECHT was een gezellige ongedwongen avond. De schoonmaakster Bep, door Natascha Stuger geregeld, gaf de avond een humoristisch tintje. We hebben ook twee nieuwe leden kunnen verwelkomen. GORINCHEM Voor de informatiebijeenkomst in GORIN- CHEM was de heer Aart Horden uit Everdingen uitgenodigd. Hij vertelde gepassioneerd en beeldend over het werk van de griendwerkers. De grienden vind je rond Everdingen, Vianen, Ameide en de Avelingen bij Gorkum. Aart had 2 tafels vol met materiaal uit de grienden meege- nomen en liet zien hoe het hout werd bewerkt. GOUDA Tijdens de nieuwjaarsreceptie Swingende Wielen in GOUDA was er de Segway ( Na een korte uitleg mocht iedereen proberen op de Segway te rollen, zowel staand als met en zitje is mogelijk. Ook werd verteld dat je eigen rolstoel op de Segway geplaatst kan worden. 4

5 Van je familie moet je het hebben. Een bekende uitspraak. In dit geval klopt het ook in positieve zin. Ik heb namelijk een hele lieve nicht Francien de Raad die heel begaan is met anderen, ook met mij en met mijn MS. Francien is een geboren kunstenares, altijd aan het tekenen en schilderen. Haar atelier in Eindhoven is een echte lust voor het oog. Naast het schilderen is ze ook een vakbekwaam restaurateur. Voor MS Regionaal en haar lezers heeft Francien een schilderij gemaakt, Bloemen onder water en is 30 x 40 groot en gemaakt van acrylverf op katoen. Dit schilderij (ter waarde van 175,--) is de hoofdprijs van onze prijsvraag. Prijsvraag - Van je familie moet je het hebben... Annette Bredius Prijsvraag Stuur voor 30 september a.s. uw verhaal over Ik en mijn MS, eventueel met foto naar: MSVN Zuid-Holland Oost p/a Annette Bredius Chinastraat HC Alphen aan den Rijn Of mail het naar: MSRegionaal@GMail.com Leo Wijnbelt (voorzitter) Paul Zuijdweg en Annette Bredius (beide van de redactie van MS Regionaal) zullen de verhalen lezen en de winnaar kiezen. Waar moet het verhaal aan voldoen? Het verhaal mag maximaal 500 woorden bevatten. Het verhaal moet gaan rond het thema: Ik en mijn MS Tot slot moet het verhaal interessant zijn voor de lezers van MS Regionaal. Wat kunt u winnen? De hoofdprijs is het schilderij Bloemen onder water van Francien de Raad (zie foto). Tevens wordt zijn/haar verhaal geplaatst in het december nummer van MS Regionaal. Let op: De ingezonden verhalen kunnen geplaatst worden in MS Regionaal. Succes! 5

6 CCSVI, deel 4 CCSVI, deel 4 Begin februari 1985 kreeg ik mijn eerste schub: ik begon te stotteren. Leugenaar! Op 10 november 2010 werd de Nationale MS Dag in Veldhoven gehouden. Een kennis van me was erbij. De gemoederen tussen voor- en tegenstanders van CCSVI liepen hoog op. Onbegrijpelijk eigenlijk voor een behandeling die sommige MS-ers van de rolstoel weer aan de wandel hielp. De tegenstanders, waaronder een aantal medici, wezen erop dat de methode voor MS-ers nog niet voldoende wetenschappelijk is onderzocht en onderbouwd. Bovendien is dotteren niet zonder gevaren. Er blijft een kans op een infarct. Onze MS-vereniging stelt geld ter beschikking voor onderzoek en pleit ervoor dat ziektekostenverzekeringen positief omgaan met verzoeken tot betaling aan mensen die in het buitenland een behandeling hebben ondergaan. Intussen worden leden opgeroepen terughoudend met de behandeling om te gaan. Het VU-Medisch Centrum in Amsterdam heeft inmiddels zijn CCSVI- onderzoek afgeblazen en wacht op de resultaten van de onderzoeken in Buffalo (VS). Wel hebben ze vastgesteld dat vernauwingen van de aderen in de hals niet alleen voorbehouden zijn aan MS-patiënten, maar dat er meer mensen zijn die vernauwingen hebben. De moraal: Wacht met een behandeling tot er meer bewijs is. Toch heeft een aanzienlijk aantal MS-ers deze aanbeveling in de wind geslagen en heeft de weg naar Polen, Duitsland en België gevonden. Twee kennissen van mij gingen ook. De eerste is in april 2010 al naar Polen geweest en daarna naar België. Haar PPMS is zo progressief (in vier jaar tijd van lopend naar rolstoel), dat ze geen tijd meer heeft om de uitslagen van de onderzoeken naar CCSVI af te wachten. "Het is de grootste kans op verbeteringen die wij MS-ers kunnen krijgen. De risico s zijn volgens haar minimaal. Zij is moderator van de ccsvi-tracking site ( waar de vorderingen van MS'ers die een CCSVI- behandeling hebben ondergaan worden bijgehouden en inmiddels hebben wereldwijd al ruim 900 mensen zich aangemeld. Ze hopen hiermee te kunnen aantonen dat de behandeling werkt voor veel MS-ers. De andere kennis is naar Dr. Beelen in België geweest. Hij mailt: Je hebt al 23 jaar MS en je kunt er nu iets aan laten doen. Voor het eerst iets waarvoor ik in aanmerking kom. Andere dingen waren nooit voor mij geschikt (sec. prog. ms.). Kosten? Ik heb eigenlijk pas na onderzoek en behandeling gezocht naar eventuele tegemoetkomingen. En of het geholpen heeft? Bij de één niets (dat kan dus ook) en bij de ander geen koude voeten meer. Toch zijn ze allebei tevreden. Het gevoel er iets aan gedaan te hebben is het belangrijkste. En na Frankfurt en Düsseldorf is ook voor mij België aan de beurt. Een mailtje en een telefoontje naar Dr. Beelen had het gewenste gevolg. De telefoniste zuchtte in haar beste Vlaams: Awel, de dokter heeft het zo druk. Maar toch heb ik eind april een afspraak met hem. Best wel snel, want de wachttijd is al aardig opgelopen. Op zijn verzoek heb ik inmiddels de schriftelijke resultaten en de DVD tjes van Frankfurt en Düsseldorf naar Aalst opgestuurd. Ik ben voorzichtig met verwachtingen, maar als MS-web op zijn site over CCSVI een stuk inruimt om uit te leggen wat een placebo-effect is, word ik moedeloos. Een aantal mensen zonder MS kan zich maar moeilijk inleven in het gevoel van uitzichtloosheid dat MS-ers hebben. En nu eindelijk is er iets. OK, experimenteel en het helpt ook lang niet bij iedereen, maar het is in ieder geval iets en als het aanslaat kan de beloning groot zijn. Moeilijk te begrijpen dat ook mensen die beroepsmatig met MS bezig zijn zo zuinigjes over CCSVI doen. De reactie van mijn neuroloog kan ik dan ook meer waarderen: Als ik in uw schoenen had gestaan, had ik het ook gedaan. Een politicus zei eens: De honden blaffen, maar de karavaan trekt verder. En zo is het maar net. Leen de Borst 6

7 MS-café Dordrecht Afgelopen 9 februari vond voor de derde keer MS-café in Dordrecht plaats. MS-café is een bijeenkomst voor jongeren met multiple sclerose. Jongeren zien we breed, we hanteren een leeftijdsgrens van 45 jaar. Het thema van de avond was MS en werk/ carrière! De avonden hebben niet zozeer een informatief karakter. Maar gaan vooral om het uitwisselen van ervaringen en het delen van gevoelens betreffende verschillende thema s. Waar loop je tegen aan als jongere met MS en waar zou je eens over willen praten met je lotgenoten. De thema s die tot nu toe aan de orde zijn gekomen zijn vooraf bepaald, maar het is natuurlijk ook prima als je zelf een thema inbrengt. Naast het nuttige is het ook zeker een avond van gezellig samen zijn, waarbij een lekker hapje en drankje niet bij ontbreken. Heb je interesse om een avond bij te wonen of ken je iemand in je omgeving die wellicht geïnteresseerd is dan kun je informatie over de avonden vinden op de website van MS regionaal! De eerstvolgende avond staat gepland voor 12 oktober a.s. Het thema van de avond wordt nog bekend gemaakt via de website. Ik hoop je daar te mogen ontmoeten om er met elkaar een gezellige avond van te maken! Irene de Groot De locatie waar de avonden plaatsvinden is: Overweg activiteitencentrum, Prattenburg 80 te Dordrecht aanvang 19.30! Gespreksgroep voor partners van MenSen met MS - MS Café Dordrecht Gespreksgroep voor partners van MenSen met MS Bent u partner van.? Dan is deze avond misschien iets voor u! De partneravonden worden in Dordrecht geleid door een medewerker(s) van Zorggroep Crabbenhoff en in Gouda door een medewerker(s) van MEE. Iemand die dus los van de MSVN staat. De contactpersonen en de organisatoren van de reguliere contactavonden zijn op die avond niet aanwezig. Alles wat die avond besproken wordt wordt vertrouwelijk behandeld. U kunt met gerust hart uw hart luchten met mede-lotgenoten. Zowel in Dordrecht als in Gouda worden binnenkort weer één of meerdere avonden georganiseerd. Ook als u een partneravond in een ander rayon wilt bijwonen, bent u van harte welkom. Als u op de hoogte gehouden wilt worden van de partneravond kunt u dit doorgeven aan Natascha Stuger ( , stugie@chello.nl) voor Dordrecht en Margriet Mataheru ( , MSVNGouda@tele2.nl) voor Gouda. Ook worden de data vermeld op onze regionale website Annette Bredius 7

8 Paul Zuijdweg Beste lezers, Graag wil ik, Paul Zuijdweg, samen met Annette er voor zorgen dat we dit jaar 3x een MS regionaal kunnen laten maken. Ik ben pas lid van de MSVN. Dit eigenlijk naar aanleiding van de diagnose van mijn vrouw, nu iets meer dan een jaar geleden. Afgelopen week was ze weer in het ziekenhuis voor een meythelprednisolone kuur. Dat zorgt er wel voor dat je weer even met je neus op de feiten wordt gedrukt hoe wisselend deze ziekte kan zijn. Reden te meer om elkaar op te zoeken en elkaar te steunen, helpen, praten of op welke manier dan ook er voor elkaar te zijn. Zelf was ik werkzaam als kwaliteitsmedewerker/klachten coördinator bij een levensmiddelenbedrijf. Helaas heb ik met dit werk moeten stoppen. We hebben een gezin met 5 kinderen in de leeftijd van 6 tot 13 jaar. Genoeg te doen dus als alle kinderen bij ons zijn. Persoonlijk vind ik het belangrijk geloof te houden in de toekomst. Het leven van een gezin waarin iemand MS heeft, vraagt regelmatig om bijstellen van mogelijkheden en inleveren van kunnen. Omdat ik dit het moeilijkste vind wat er is, wil ik graag mijn steentje bijdragen aan de vereniging door Annette te ondersteunen bij het maken van de MS Regionaal. Zoals voorin al te zien is hebben we een nieuw adres, MSRegionaal@ gmail.com gekregen. Ik wil iedereen vragen ons ideeën, suggesties in relatie tot MS te mailen. Elke mail wordt gelezen en indien nodig, zal deze worden beantwoord. Is er een onderwerp dat je graag behandeld zou willen hebben, dan kan dat ook. Graag zelfs!!!! Paul Zuijdweg 8

9 Mag ik u voorstellen: Jos Sterk-Eikelenboom Jos Sterk-Eikelenboom is sinds 1 juni 2010 MS-verpleegkundige in het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem. Ze heeft het werk van Glenda Slootjes overgenomen. Toen Glenda haar studie had afgerond wilde ze graag aan de slag als Nurse Practitioner, (verpleegkundig specialist). Aan Jos heeft Glenda gevraagd of ze haar werk wilde overnemen. Jos en Glenda hebben elkaar leren kennen tijdens hun verpleegkundige studie. Na hun studie kozen beiden een andere kant van het vak. Jos ging werken op de afdeling Gynaecologie/verloskunde. Na een aantal jaar kreeg ze kinderen en is ze gestopt met werken. Omdat het toch weer begon te kriebelen is ze gaan werken voor Moeders voor Moeders. Na 7 jaar dit werk gedaan te hebben is ze weer onderaan begonnen als Verpleeghulp in de Piekuren in het nieuwe Gasthuis in Gorinchem. Tijdens dit werk kwam Jos in aanraking met patiënten met een neurologische aandoening, onder andere mensen met MS. Via het verpleeghuis kwam ze weer terug als verpleegkundige, werkzaam op neurologie. Na wederom een korte uitstap op verloskunde/gynaecologie volgde ze Glenda op op de CVA nazorgpoli. Op de vraag van Glenda of zij de MS poli over wilde nemen heeft Jos vol enthousiasme gereageerd. Ze was toe aan een nieuwe uitdaging en haar interesse voor onder meer de ziekte MS was inmiddels gewekt. Als MS-verpleegkundige vindt Jos het belangrijk dat de patiënten langskomen omdat ze het willen en niet omdat ze moeten. Er is daarom altijd de mogelijkheid om een afspraak te verzetten, of er een telefonische afspraak van te maken of gewoon je vraag te stellen via de mail. Als je niet langs kunt komen, omdat je niet mobiel genoeg bent, dan komt Jos bij je langs. Het eerste bezoek op de poli nadat de diagnose is gesteld, is voornamelijk een kennismakingsgesprek waarin Jos, als verpleegkundige, algemene informatie over MS en (mogelijke) medicatie(s) geeft. In de daaropvolgende bezoeken gaat het over: Waar loop je tegenaan? De bezoeken gaan meestal afwisselend met de neuroloog. Jos heeft een vragenlijst ontwikkeld met daarin alle aandachtspunten die bij MS voor kunnen komen. Hieruit blijkt dat een hoop patiënten sommige klachten als vanzelfsprekend ervaren of er niet bij stil staan dat deze klachten bij MS horen. Dan is Jos blij dat ze de mensen kan helpen. Regelmatig wordt een verwijzing naar een fysiotherapie, diëtiste, neuroloog, uroloog, seksuoloog, revalidatiearts, ergotherapeut etc. gegeven. Hiermee kan soms worden voorkomen dat de problemen erger worden en wordt gezorgd voor adequate hulp. Naast de medische problemen kunnen mensen ook vaak hulp gebruiken als het gaat om instanties voor de thuiszorg, maar ook als je weer aan het werk wilt of problemen hebt op je werk, kun je bij Jos terecht. Jos is een echte duizendpoot, die geen weg onbewandelt laat om een patiënt te helpen. En dat straalt ze uit. Een MS-verpleegkundige die hard heeft voor haar patiënten. Jos Sterk-Eikelenboom is te bereiken op ma t/m do op tel: , j.sterk-eikelenboom@rivas.nl. Zie ook bladzijde 11. Annette Bredius Mag ik u voorstellen: Jos Sterk-Eikelenboom 9

10 Rolstoeldansen Rolstoeldansen Tijdens de nieuwjaarsreceptie in Gouda werd door De Swingende Wielen uit Woerden een rolstoeldemonstratie gegeven. Carla Stolwijk en Mij Ang Chen vertelde dat je met de rolstoel verschillende stijlen kunt dansen. Zo wordt er les gegeven in: stijldansen, latin dansen, country, freestyle en vrije expressie. De meeste beginnen met het recreatief dansen. Sommige zijn zo gedreven dat ze wedstrijden gaan dansen tot op topsportniveau. Er zijn verschillende combinaties van dansparen mogelijk. Je hebt de staander met een rolstoeler en rolstoelers met elkaar. Zelfs met een elektrische rolstoel met een staander of een (elektrische) rolstoeler is mogelijk. Zie ook de foto s. Dus ook met je partner of vriend(in) kun je rolstoeldansen. Is je interesse gewekt en wil je het een keer proberen? Voor meer informatie zie de adressen op deze bladzijde. Annette Bredius De Swingende Wielen Woerden: Iedere maandagavond is er rolstoeldansles in het Brediushonk in Woerden. Voor info: tel: of ISV in Gouda Rolstoeldansen in Gouda bij ISV (Invalide Sport Vereniging). Voor info: tel: Rolstoeldansen Ago Quod Ago in Dordrecht en omgeving: Voor info: tel:

11 Contactpersonen Dordrecht Jan Welschen Bereikbaar op alle dagen. Gorinchem Jan de Gier Bereikbaar op alle dagen, Gouda Margriet Mataheru Bereikbaar op wo., vr. en za. Regionale gegevens liever niet op zondag. van 9.00 tot uur. Overige dagen van tot uur. Bereikbaarheid MS-verpleegkundigen Dordrecht Albert Schweitzer ziekenhuis, locatie Zwijndrecht, Yvonne van Vuren en Teuni Boon Aanwezig op woensdag van 9.00 tot uur , Gorinchem Rivas Beatrix ziekenhuis, Jos Sterk-Eikelenboom Aanwezig op maandag tot en met donderdag tot uur , Geldt alleen voor patiënten die verbonden zijn aan het Rivas ziekenhuis Gouda ZorgBrug/Groene Hart ziekenhuis Tiny Janssen Aanwezig op dinsdag, donderdag en vrijdag , poli neurologie , Activiteitenkalender Dordrecht 28 sept. informatiebijeenkomst 12 okt. MS Café 26 okt. informatiebijeenkomst 30 nov. informatiebijeenkomst Gorinchem 21 sept. informatiebijeenkomst 26 okt. informatiebijeenkomst 21 nov. informatiebijeenkomst Gouda 7 sept. informatiebijeenkomst 5 okt. MS Café 7 okt. MS Koffie 2 nov. informatiebijeenkomst 7 dec MS Café 9 dec. MS Koffie In juli en augustus worden er geen bijeenkomsten georganiseerd, in verband met de vakantieperiode. Voor aanvangstijden en verdere informatie kunt u de contactpersonen benaderen (zie hierboven) of kijken op de website 11

12 DE UILENHORST "De Uilenhorst" in Odoornerveen (Drenthe) is een geschenk van de Fam. P.J. Zuideveld uit Hoogezand en is: - Volledig rolstoeltoegankelijk (o.a. alle deuren zijn verbreed en drempelvrij) - Rust, stilte, ruimte en veel natuurschoon - Prachtige fiets- en wandelomgeving - Ook voor scootmobielen Inrichting: De Uilenhorst is volledig ingericht voor 6 personen. Er zijn 2 slaapkamers. De aangepaste slaapkamer is voorzien van 2 eenpersoons hooglaag bedden met papagaai. In de kleine slaapkamer staan 2 eenpersoonsbedden op seniorenhoogte, ook per rolstoel bereikbaar. Op de vide, bereikbaar via een vlizotrap, bevinden zich nog 2 eenpersoonsbedden. Exploitatie: De exploitatie geschiedt zonder winstoogmerk. Alleen de kosten van exploitatie worden in rekening gebracht. Informatie en verhuur: E. van Heijningen Noordzijde 7j 7874 TH Odoornerveen informatie@de-uilenhorst.nl Website: Als u wilt reageren op een artikel of in contact wilt komen met iemand waarover geschreven wordt, dan kunt u de redactie (Annette Bredius) benaderen op , MSRegionaal@gmail.com. Nuttige adressen Regionale website: Hyves: msvnzuidhollandoost.hyves.nl Web-log: mscafe.web-log.nl Twitter: twitter.com/mswebnl Website voor gehandicapten jongeren: Webstie jongeren met MS: MS-telefoon: bereikbaar elke werkdag van tot uur, maandag en donderdag tot uur, ,10 per minuut. Overzicht zorg, hulp en financiële steun, tel Informatie over tegemoetkoming in kosten vanwege ziekte en/of handicap, Informatie, advies en ondersteuning: tel (lokaal tarief) Onafhankelijke klachtenopvang en informatie over zorg en welzijn en belangenbehartiging. Zorgbelang (voorheen IKG) tel Vereniging Nederland