Dit materiaal is vrij te gebruiken voor eigen oefening, studie of privégebruik, alsmede schoolgebruik op nietcommerciële

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dit materiaal is vrij te gebruiken voor eigen oefening, studie of privégebruik, alsmede schoolgebruik op nietcommerciële"

Transcriptie

1 Toets :NedF_0_PO Voorbeeld COE Sectie :NedF_0_PO Voorbeeld COE :LE Jongere onderhandelt amper :LE Minder eten in de afvalbak :LE Weg met die lange vakantie :LE Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? :LU Mobiel schademelden :LU Mysteryshopper :LU Wat kost zomertijd Dit materiaal is een product van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en in beheer bij het College voor Examens (CvE) te Utrecht. CvE accepteert geen enkele aansprakelijkheid voor schade ontstaan door het gebruik van dit materiaal op welke manier dan ook. CvE heeft conform de wettelijke bepalingen en voor zover mogelijk het auteursrecht op in dit materiaal gebruikt (bronnen)materiaal geregeld. Diegene die desondanks meent zekere rechten te kunnen doen gelden, wordt verzocht contact op te nemen met het CvE. Dit materiaal is vrij te gebruiken voor eigen oefening, studie of privégebruik, alsmede schoolgebruik op nietcommerciële basis. Voor alle andere toepassingen geldt dat het gebruik van in dit product verwerkt (bronnen)materiaal niet is toegestaan zonder toestemming van de rechthebbenden. Op eventueel aangepast werk dient duidelijk vermeld te worden dat er sprake is van een aanpassing van een product van CvE. Elke schijn van bemoeienis of goedkeuring van CvE met betrekking tot het nieuwe materiaal dient te worden uitgesloten. i. Start scherm Voorbeeldexamen 0 Materiaal MBO COE Nederlandse taal F Voorbeeldexamen Jaar: 0 Vak: Niveau: Aantal teksten: 7 Nederlandse taal F Aantal vragen: Examenduur 90 minuten Klik met de muis op de pijl rechtsonder. Lees op de volgende schermen de uitleg over het examen. i. Start scherm Voorbeeldexamen 0 Materiaal Het examen bestaat uit 7 teksten: leesteksten en kijk luisterteksten. Lezen: 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 /7

2 Jongere onderhandelt amper Dit krantenartikel gaat over een onderzoek onder vakantiewerkers. Bij deze tekst horen vragen. Minder eten in de afvalbak Dit artikel is afkomstig van de universiteit van Wageningen en gaat over het weggooien van voedsel. Bij deze tekst horen vragen. Weg met die lange vakantie Deze tekst is een column en komt uit een krant. Bij deze tekst horen 7 vragen. Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? Deze tekst is afkomstig van een site van de overheid. Bij deze tekst horen 6 vragen. Kijk en luisteren: Mobiel schademelden Je ziet een filmpje waarin Henk in zijn auto tegen de auto van Vera botst. In het filmpje wordt uitgelegd hoe je de schade kunt melden. Bij dit fragment horen 8 vragen. Op pad met de mystery shopper Je hoort een radiofragment over mensen die werken als mystery shopper. Ze gaan naar winkels en doen alsof ze klant zijn om te zien hoe het winkelpersoneel werkt. Bij dit fragment horen 8 vragen. Wat kost zomertijd? Je ziet een filmpje over de invoering van de zomertijd en wat dat kost. Bij dit fragment horen 7 vragen. i. Startscherm Materiaal Algemene instructie:. Je mag de volgorde van de teksten zelf kiezen.. Ook de volgorde van de vragen kun je zelf kiezen. Maar het is beter om de volgorde van de vragen bij een tekst te volgen.. Let op dat je alle vragen maakt. Een vraag die niet beantwoord is, is fout.. Als je een vraag niet beantwoord hebt, heeft het vraagnummer een donkere kleur. Je kunt altijd terug naar een vraag. Klik dan op het vraagnummer. Dan verschijnt de vraag in je scherm en kun je de vraag alsnog beantwoorden of je antwoord veranderen.. In het volgende scherm staat uitgelegd wat je precies moet doen om het examen goed te laten verlopen. Lees deze instructie goed door voordat je aan de vragen van een tekst begint.. Je kunt de schermen met uitleg altijd weer oproepen. Klik daarvoor op de bijbehorende i in de blauwe balk onder de toets.. We raden je aan de leesteksten eerst helemaal door te lezen en daarna de 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 /7

3 bijbehorende vragen te beantwoorden.. Speel ook bij de kijk luisterfragmenten eerst het fragment helemaal af en beantwoord daarna de bijbehorende vragen. Tijdens het kijken en luisteren mag je aantekeningen maken. Je kunt het fragment zo vaak terugspoelen als je wilt. Denk er wel aan dat de tijd doorloopt.. Het kladpapier met aantekeningen moet je na het examen inleveren. i. Bedieningsinstructie Materiaal Bedieningsinstructie Algemeen. Om een vraag te zien, klik je op het nummer van de vraag onder in het scherm.. Om de vraag te beantwoorden klik je op het antwoord dat volgens jou het goede antwoord is.. Als je een vraag beantwoord hebt, verandert de kleur van het vraagnummer onder in het scherm.. Je kunt antwoorden altijd weer verbeteren.. Je gaat naar de volgende vraag met de grote pijl rechtsonder of je klikt op het volgende nummer in de blauwe taakbalk. Lezen. De leestekst vind je links op het scherm. Door te scrollen kun je de hele tekst lezen.. Als vragen verwijzen naar een deel uit de tekst, dan is dat tekstdeel geel gemarkeerd. Kijk Luisteren. Het kijk luistergedeelte bestaat uit filmpjes en een radioprogramma. Voorafgaand aan de vragen kun je het hele radioprogramma en de filmpjes bekijken en beluisteren.. Het beeld staat links op het scherm met daaronder de bedieningsknoppen: Klik met de muis op de pijl rechtsonder om met het examen te beginnen. i. Jongere onderhandelt amper intro Materiaal Jongere onderhandelt amper Dit krantenartikel gaat over een onderzoek onder vakantiewerkers. Bij deze tekst horen vragen.. Jongere onderhandelt amper vraag Keuze 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 /7

4 Jongere onderhandelt amper Bij vakantiekrachten weinig kennis over arbeidsvoorwaarden. Amsterdam Bijna tweederde van de vakantiewerkers onderhandelt niet over hun salaris. Dat blijkt uit onderzoek van FNVJong, dat vandaag met de vakantiewerkcampagne begint. Een gemiste kans voor sommigen, blijkt uit hetzelfde onderzoek, want een op de vier werkgevers wil trouwe jonge krachten best meer belonen. Overigens betalen de Nederlandse bazen prima. Het minimumloon van een 6 jarige is?,7 per uur. Maar uit het onderzoek blijkt dat het gemiddelde brutoloon van een 6 jarige vakantiewerker juist op? 6,85 per uur ligt. De helft van de jongeren is daar tevreden over. De ondervraagden, 895 jongeren van tot 9 jaar, hebben weinig parate kennis over de collectieve arbeidsvoorwaarden zoals die in de cao's zijn vastgelegd. De helft van de werkgevers informeert hun vakantiewerkers daar niet over. Jongeren weten er hoe dan ook weinig van. Tachtig procent weet niet precies welke regels van toepassing zijn op het vakantiewerk; een op de drie heeft zijn of haar cao gelezen. Overigens begrijpt een op de vier bazen zelf ook niet alle tekst op het loonstrookje van de vakantiewerkers, en keert meer dan de helft van hen het loon 'wel eens' te laat uit. Bijna de helft van de vakantiewerkers, 5 procent, begrijpt het loonstrookje 'een beetje' of 'niet'. 5 Elk jaar hebben ruim een miljoen jongeren een vakantiebaantje. Detailhandel, horeca en gezondheidszorg zijn, net als voorgaande jaren, sectoren waar jongeren het vaakst een extra zakcent verdienen. Wat betekent de titel bij deze tekst? A Jongeren overleggen nauwelijks met hun werkgever over de inhoud van hun werk. B Jongeren overleggen nauwelijks met hun werkgever over hun arbeidsomstandigheden. C Jongeren overleggen nauwelijks met hun werkgever over hun loon.. Jongere onderhandelt amper vraag Keuze Jongere onderhandelt amper Bij vakantiekrachten weinig kennis over arbeidsvoorwaarden. 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 /7

5 Amsterdam Bijna tweederde van de vakantiewerkers onderhandelt niet over hun salaris. Dat blijkt uit onderzoek van FNVJong, dat vandaag met de vakantiewerkcampagne begint. Een gemiste kans voor sommigen, blijkt uit hetzelfde onderzoek, want een op de vier werkgevers wil trouwe jonge krachten best meer belonen. Overigens betalen de Nederlandse bazen prima. Het minimumloon van een 6 jarige is?,7 per uur. Maar uit het onderzoek blijkt dat het gemiddelde brutoloon van een 6 jarige vakantiewerker juist op? 6,85 per uur ligt. De helft van de jongeren is daar tevreden over. De ondervraagden, 895 jongeren van tot 9 jaar, hebben weinig parate kennis over de collectieve arbeidsvoorwaarden zoals die in de cao's zijn vastgelegd. De helft van de werkgevers informeert hun vakantiewerkers daar niet over. Jongeren weten er hoe dan ook weinig van. Tachtig procent weet niet precies welke regels van toepassing zijn op het vakantiewerk; een op de drie heeft zijn of haar cao gelezen. Overigens begrijpt een op de vier bazen zelf ook niet alle tekst op het loonstrookje van de vakantiewerkers, en keert meer dan de helft van hen het loon 'wel eens' te laat uit. Bijna de helft van de vakantiewerkers, 5 procent, begrijpt het loonstrookje 'een beetje' of 'niet'. 5 Elk jaar hebben ruim een miljoen jongeren een vakantiebaantje. Detailhandel, horeca en gezondheidszorg zijn, net als voorgaande jaren, sectoren waar jongeren het vaakst een extra zakcent verdienen. Hieronder staan vier uitspraken over jongeren die werken. Welke uitspraak is juist volgens deze tekst? Klik bij elke uitspraak 'juist' of 'niet juist' aan. De meeste jongeren hebben hun cao gelezen. Gemiddeld krijgen vakantiewerkers van 6 jaar een loon van? 6,85 per uur. Ongeveer 50% van de werkgevers informeert de vakantiekrachten over de cao. In de horeca krijgen de jongeren het best betaald. A juist B niet juist A juist B niet juist A juist B niet juist A juist B niet juist. Jongere onderhandelt amper vraag Keuze 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 5/7

6 Jongere onderhandelt amper Bij vakantiekrachten weinig kennis over arbeidsvoorwaarden. Amsterdam Bijna tweederde van de vakantiewerkers onderhandelt niet over hun salaris. Dat blijkt uit onderzoek van FNVJong, dat vandaag met de vakantiewerkcampagne begint. Een gemiste kans voor sommigen, blijkt uit hetzelfde onderzoek, want een op de vier werkgevers wil trouwe jonge krachten best meer belonen. Overigens betalen de Nederlandse bazen prima. Het minimumloon van een 6 jarige is?,7 per uur. Maar uit het onderzoek blijkt dat het gemiddelde brutoloon van een 6 jarige vakantiewerker juist op? 6,85 per uur ligt. De helft van de jongeren is daar tevreden over. De ondervraagden, 895 jongeren van tot 9 jaar, hebben weinig parate kennis over de collectieve arbeidsvoorwaarden zoals die in de cao's zijn vastgelegd. De helft van de werkgevers informeert hun vakantiewerkers daar niet over. Jongeren weten er hoe dan ook weinig van. Tachtig procent weet niet precies welke regels van toepassing zijn op het vakantiewerk; een op de drie heeft zijn of haar cao gelezen. Overigens begrijpt een op de vier bazen zelf ook niet alle tekst op het loonstrookje van de vakantiewerkers, en keert meer dan de helft van hen het loon 'wel eens' te laat uit. Bijna de helft van de vakantiewerkers, 5 procent, begrijpt het loonstrookje 'een beetje' of 'niet'. 5 Elk jaar hebben ruim een miljoen jongeren een vakantiebaantje. Detailhandel, horeca en gezondheidszorg zijn, net als voorgaande jaren, sectoren waar jongeren het vaakst een extra zakcent verdienen. Welk kopje past het best boven alinea? A Loonstrookje vaak een probleem B Loonstrookje vaak onvolledig C Loonstrookje vaak te laat. Jongere onderhandelt amper vraag Keuze Jongere onderhandelt amper Bij vakantiekrachten weinig kennis over arbeidsvoorwaarden. 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 6/7

7 Amsterdam Bijna tweederde van de vakantiewerkers onderhandelt niet over hun salaris. Dat blijkt uit onderzoek van FNVJong, dat vandaag met de vakantiewerkcampagne begint. Een gemiste kans voor sommigen, blijkt uit hetzelfde onderzoek, want een op de vier werkgevers wil trouwe jonge krachten best meer belonen. Overigens betalen de Nederlandse bazen prima. Het minimumloon van een 6 jarige is?,7 per uur. Maar uit het onderzoek blijkt dat het gemiddelde brutoloon van een 6 jarige vakantiewerker juist op? 6,85 per uur ligt. De helft van de jongeren is daar tevreden over. De ondervraagden, 895 jongeren van tot 9 jaar, hebben weinig parate kennis over de collectieve arbeidsvoorwaarden zoals die in de cao's zijn vastgelegd. De helft van de werkgevers informeert hun vakantiewerkers daar niet over. Jongeren weten er hoe dan ook weinig van. Tachtig procent weet niet precies welke regels van toepassing zijn op het vakantiewerk; een op de drie heeft zijn of haar cao gelezen. Overigens begrijpt een op de vier bazen zelf ook niet alle tekst op het loonstrookje van de vakantiewerkers, en keert meer dan de helft van hen het loon 'wel eens' te laat uit. Bijna de helft van de vakantiewerkers, 5 procent, begrijpt het loonstrookje 'een beetje' of 'niet'. 5 Elk jaar hebben ruim een miljoen jongeren een vakantiebaantje. Detailhandel, horeca en gezondheidszorg zijn, net als voorgaande jaren, sectoren waar jongeren het vaakst een extra zakcent verdienen. Wat is de functie van de laatste alinea? A Hier geeft de schrijver een conclusie. B Hier staat nog wat extra informatie in. C Hier wordt de tekst samengevat. i. Minder eten in de afvalbak intro Materiaal Minder eten in de afvalbak Dit artikel is afkomstig van de universiteit van Wageningen en gaat over het weggooien van voedsel. Bij deze tekst horen vragen. 5. Minder eten in de vuilnisbak vraag Keuze 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 7/7

8 Minder eten in de vuilnisbak Nederlandse burgers, boeren, restaurants en supermarkten gooien samen dertig tot veertig procent van het voedsel weg. Dat moet anders, vindt de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie. Door minder weg te gooien komen onder meer klimaatdoelstellingen dichterbij. In de hele keten gaat voedsel verloren. Nederlandse consumenten gooien voor ongeveer,6 miljard euro aan eten weg, zo'n honderd euro per persoon per jaar. Ook bij boeren, handelaren en supermarkten gaat veel voedsel verloren. Het totale verlies bedraagt in Nederland ongeveer,6 miljard euro per jaar. Ruim een derde van al het voedsel dat voor mensen was bestemd, belandt dus niet op een bord maar in een varkenstrog of vuilverbrandingsinstallatie. En dat moet anders, stelde de minister in 007. De minister wil dat er in 05 twintig procent minder wordt verspild en financierde een aantal projecten en onderzoeken om die doelstelling te halen. Yuca Waarts doet bij het LEI (Landbouw Economisch Instituut) onderzoek naar de verspilling. Volgens Waarts zijn er goede redenen om minder eten weg te gooien. De productie van voedsel kost veel energie. Door minder weg te gooien kun je op een makkelijke manier besparen op de uitstoot van broeikasgassen. Minder verspilling heeft ook gevolgen voor ontwikkelingslanden. Als Nederlanders minder eten weggooien hebben mensen in ontwikkelingslanden meer te eten, denkt Waarts. "Dat werkt niet direct. Je kunt de boterham die je weggooit niet naar Afrika sturen. Maar als wij minder weggooien is er minder vraag naar bijvoorbeeld graan, en dat kan zorgen voor lagere prijzen, waardoor eten beter betaalbaar wordt", zegt zij. "En voor bedrijven en consumenten komt daar nog eens bij dat ze geld kunnen besparen door zuiniger te zijn met voedsel. Een gemiddeld huishouden kan tot vierhonderd euro per jaar besparen." Ondanks de goede argumenten blijkt de verspilling moeilijk tegen te gaan. Consumenten kopen volgens Waarts te veel eten in en gooien bij het koken voor de zekerheid liever te veel dan te weinig in de pan. Daarnaast verdwijnt veel eten in de groenbak omdat consumenten de ten minste houdbaar totdatum erg serieus nemen. Waarts: "De tht datum geeft aan dat het product tot dat moment kwalitatief goed is. Maar het product is ook na die datum vaak nog best goed te consumeren." Er worden in de tekst verschillende uitspraken gedaan over voedsel. Welke uitspraak is waar? Klik bij elke uitspraak 'waar' of 'niet waar' aan. Het heeft zin om overgebleven voedsel A waar B niet waar naar Afrika te sturen. Een tht datum moet je serieus nemen. A waar B niet waar Als we minder eten weggooien, kan de A waar B niet waar 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 8/7

9 graanprijs dalen. Als we minder eten weggooien, is dat gunstig voor bedrijven. A waar B niet waar 6. Minder eten in de vuilnisbak vraag Keuze Minder eten in de vuilnisbak Nederlandse burgers, boeren, restaurants en supermarkten gooien samen dertig tot veertig procent van het voedsel weg. Dat moet anders, vindt de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie. Door minder weg te gooien komen onder meer klimaatdoelstellingen dichterbij. In de hele keten gaat voedsel verloren. Nederlandse consumenten gooien voor ongeveer,6 miljard euro aan eten weg, zo'n honderd euro per persoon per jaar. Ook bij boeren, handelaren en supermarkten gaat veel voedsel verloren. Het totale verlies bedraagt in Nederland ongeveer,6 miljard euro per jaar. Ruim een derde van al het voedsel dat voor mensen was bestemd, belandt dus niet op een bord maar in een varkenstrog of vuilverbrandingsinstallatie. En dat moet anders, stelde de minister in 007. De minister wil dat er in 05 twintig procent minder wordt verspild en financierde een aantal projecten en onderzoeken om die doelstelling te halen. Yuca Waarts doet bij het LEI (Landbouw Economisch Instituut) onderzoek naar de verspilling. Volgens Waarts zijn er goede redenen om minder eten weg te gooien. De productie van voedsel kost veel energie. Door minder weg te gooien kun je op een makkelijke manier besparen op de uitstoot van broeikasgassen. Minder verspilling heeft ook gevolgen voor ontwikkelingslanden. Als Nederlanders minder eten weggooien hebben mensen in ontwikkelingslanden meer te eten, denkt Waarts. "Dat werkt niet direct. Je kunt de boterham die je weggooit niet naar Afrika sturen. Maar als wij minder weggooien is er minder vraag naar bijvoorbeeld graan, en dat kan zorgen voor lagere prijzen, waardoor eten beter betaalbaar wordt", zegt zij. "En voor bedrijven en consumenten komt daar nog eens bij dat ze geld kunnen besparen door zuiniger te zijn met voedsel. Een gemiddeld huishouden kan tot vierhonderd euro per jaar besparen." Ondanks de goede argumenten blijkt de verspilling moeilijk tegen te gaan. Consumenten kopen volgens Waarts te veel eten in en gooien bij het koken voor de zekerheid liever te veel dan te weinig in de pan. Daarnaast verdwijnt veel eten in de groenbak omdat consumenten de ten minste houdbaar totdatum erg serieus nemen. Waarts: "De tht datum geeft aan dat het product tot dat moment kwalitatief goed is. Maar het product is ook na die datum vaak nog best goed te consumeren." Wat is de beste samenvatting van alinea? 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld%0 9/7

10 A Minder eten weggooien heeft tot gevolg: minder broeikasgassen in de lucht, lagere productie van graan en het besparen van geld. B Minder eten weggooien heeft tot gevolg: minder broeikasgassen in de lucht, meer graan voor ontwikkelingslanden en lage prijzen voor energie. C Minder eten weggooien heeft tot gevolg: minder broeikasgassen in de lucht, minder voedsel sturen naar ontwikkelingslanden en de consumenten betalen minder voor hun energie. 7. Minder eten in de vuilnisbak vraag Keuze Minder eten in de vuilnisbak Nederlandse burgers, boeren, restaurants en supermarkten gooien samen dertig tot veertig procent van het voedsel weg. Dat moet anders, vindt de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie. Door minder weg te gooien komen onder meer klimaatdoelstellingen dichterbij. In de hele keten gaat voedsel verloren. Nederlandse consumenten gooien voor ongeveer,6 miljard euro aan eten weg, zo'n honderd euro per persoon per jaar. Ook bij boeren, handelaren en supermarkten gaat veel voedsel verloren. Het totale verlies bedraagt in Nederland ongeveer,6 miljard euro per jaar. Ruim een derde van al het voedsel dat voor mensen was bestemd, belandt dus niet op een bord maar in een varkenstrog of vuilverbrandingsinstallatie. En dat moet anders, stelde de minister in 007. De minister wil dat er in 05 twintig procent minder wordt verspild en financierde een aantal projecten en onderzoeken om die doelstelling te halen. Yuca Waarts doet bij het LEI (Landbouw Economisch Instituut) onderzoek naar de verspilling. Volgens Waarts zijn er goede redenen om minder eten weg te gooien. De productie van voedsel kost veel energie. Door minder weg te gooien kun je op een makkelijke manier besparen op de uitstoot van broeikasgassen. Minder verspilling heeft ook gevolgen voor ontwikkelingslanden. Als Nederlanders minder eten weggooien hebben mensen in ontwikkelingslanden meer te eten, denkt Waarts. "Dat werkt niet direct. Je kunt de boterham die je weggooit niet naar Afrika sturen. Maar als wij minder weggooien is er minder vraag naar bijvoorbeeld graan, en dat kan zorgen voor lagere prijzen, waardoor eten beter betaalbaar wordt", zegt zij. "En voor bedrijven en consumenten komt daar nog eens bij dat ze geld kunnen besparen door zuiniger te zijn met voedsel. Een gemiddeld huishouden kan tot vierhonderd euro per jaar besparen." Ondanks de goede argumenten blijkt de verspilling moeilijk tegen te gaan. Consumenten kopen volgens Waarts te veel eten in en gooien bij het koken voor de zekerheid liever te veel dan te weinig in de pan. Daarnaast verdwijnt veel eten in de groenbak omdat consumenten de ten minste houdbaar totdatum erg serieus nemen. Waarts: "De tht datum geeft aan dat het product tot 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 0/7

11 dat moment kwalitatief goed is. Maar het product is ook na die datum vaak nog best goed te consumeren." In alinea staat: "Ondanks de goede argumenten blijkt de verspilling moeilijk tegen te gaan." Hoeveel voorbeelden van verspilling worden er in de laatste alinea genoemd? A B C 8. Minder eten in de vuilnisbak vraag Keuze Minder eten in de vuilnisbak Nederlandse burgers, boeren, restaurants en supermarkten gooien samen dertig tot veertig procent van het voedsel weg. Dat moet anders, vindt de minister van Economische zaken, Landbouw en Innovatie. Door minder weg te gooien komen onder meer klimaatdoelstellingen dichterbij. In de hele keten gaat voedsel verloren. Nederlandse consumenten gooien voor ongeveer,6 miljard euro aan eten weg, zo'n honderd euro per persoon per jaar. Ook bij boeren, handelaren en supermarkten gaat veel voedsel verloren. Het totale verlies bedraagt in Nederland ongeveer,6 miljard euro per jaar. Ruim een derde van al het voedsel dat voor mensen was bestemd, belandt dus niet op een bord maar in een varkenstrog of vuilverbrandingsinstallatie. En dat moet anders, stelde de minister in 007. De minister wil dat er in 05 twintig procent minder wordt verspild en financierde een aantal projecten en onderzoeken om die doelstelling te halen. Yuca Waarts doet bij het LEI (Landbouw Economisch Instituut) onderzoek naar de verspilling. Volgens Waarts zijn er goede redenen om minder eten weg te gooien. De productie van voedsel kost veel energie. Door minder weg te gooien kun je op een makkelijke manier besparen op de uitstoot van broeikasgassen. Minder verspilling heeft ook gevolgen voor ontwikkelingslanden. Als Nederlanders minder eten weggooien hebben mensen in ontwikkelingslanden meer te eten, denkt Waarts. "Dat werkt niet direct. Je kunt de boterham die je weggooit niet naar Afrika sturen. Maar als wij minder weggooien is er minder vraag naar bijvoorbeeld graan, en dat kan zorgen voor lagere prijzen, waardoor eten beter betaalbaar wordt", zegt zij. "En voor bedrijven en consumenten komt daar nog eens bij dat ze geld kunnen besparen door zuiniger te zijn met voedsel. Een gemiddeld huishouden kan tot vierhonderd euro per jaar besparen." 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

12 Ondanks de goede argumenten blijkt de verspilling moeilijk tegen te gaan. Consumenten kopen volgens Waarts te veel eten in en gooien bij het koken voor de zekerheid liever te veel dan te weinig in de pan. Daarnaast verdwijnt veel eten in de groenbak omdat consumenten de ten minste houdbaar totdatum erg serieus nemen. Waarts: "De tht datum geeft aan dat het product tot dat moment kwalitatief goed is. Maar het product is ook na die datum vaak nog best goed te consumeren." Wat is de bedoeling van de schrijver van deze tekst? A Hij wil de lezer amuseren. B Hij wil de lezer informeren. C Hij wil de lezer instrueren. i. Weg met die lange vakantie intro Materiaal Weg met die lange vakantie Deze tekst is een column en komt uit een krant. Bij deze tekst horen 7 vragen. 9. Weg met die lange vakanties vraag Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

13 Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. Wat is de bedoeling van de schrijver van deze tekst? A Hij wil de lezer ervan overtuigen dat de schoolvakanties te lang zijn. B Hij wil de lezer informeren over het nut van schoolvakanties. C Hij wil de lezer uitleg geven over vakantieactiviteiten. 0. Weg met die lange vakanties vraag Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

14 doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. Wat doet de schrijver in alinea? A De schrijver geeft hier een oorzaak van het ontstaan van lange vakanties. B De schrijver trekt hier de aandacht met een persoonlijk verhaal. C De schrijver vat hier de rest van de tekst samen.. Weg met die lange vakanties vraag Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

15 Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. In alinea staat: "De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf." Wat wordt bedoeld met de uitspraak "maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf"? A De boeren waren tegen de invoering van de leerplicht. B De leerplicht was toen niet van toepassing op het boerenbedrijf. C Leerlingen moesten helpen bij het binnenhalen van de oogst.. Weg met die lange vakanties vraag Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 5/7

16 basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. In alinea staat: "Dat is tweeënhalve maand!" Welke emotie blijkt uit deze uitroep? A afkeuring B jaloezie C opluchting. Weg met die lange vakanties vraag 5 Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 6/7

17 Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. Ouders hebben last van de lange vakantie. Welk argument geeft de schrijver? A Ouders moeten thuis veel regelen, omdat ze nooit zes weken vrij kunnen nemen. B Ouders vinden de economie belangrijker dan lange vakanties. C Ouders vinden een bezoek aan musea en verre oorden niet zinvol.. Weg met die lange vakanties vraag 6 Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 7/7

18 Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. Noemt de schrijver voordelen van een lange vakantie? A Ja, maar hij noemt alleen voordelen voor de ouders. B Ja, maar hij noemt alleen voordelen voor het bedrijfsleven. C Nee, hij noemt alleen maar nadelen. 5. Weg met die lange vakanties vraag 7 Keuze Weg met die lange vakantie Omdat boeren honderd jaar geleden hun kinderen in de zomer op het land nodig hadden, zitten we nu nog steeds met die veel te lange zomervakanties. De leerplicht was prima, maar in de zomer golden de wetten van het boerenbedrijf. Maar er zijn inmiddels goede argumenten om de zomervakantie te verkorten tot een maand. Allereerst kunnen ouders nooit zes weken vrij nemen. Er moet dus heel veel worden georganiseerd om de zaak thuis een beetje draaiende te houden. Ten tweede ligt de economie door de zomervakantie minstens van begin juli tot begin september stil. Ik hoorde laatst een ondernemer klagen dat afspraken zelfs al vanaf eind juni over de zomervakantie heen worden getild. Dat is tweeënhalve maand! Ten derde blijkt dat vooral de kwetsbare leerling de dupe is van een te lange schoolvakantie. Juist omdat dit soort leerlingen de stof door veel herhaling tot zich moet nemen, zakt er veel lesstof weg in de vakantie. Daardoor moet na de zomer veel worden herhaald en dat vertraagt hun ontwikkeling. Ten vierde: ook voor een andere groep kinderen duurt de vakantie te lang. Sommige kinderen hebben namelijk geen ouders of oppassers die met ze naar musea en voorstellingen gaan. Zij zitten voornamelijk thuis en kijken daar naar de tv, gamen zich een ongeluk of halen op straat rottigheid uit. Voor kinderen die de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, betekent het ook dat ze zes weken te weinig aan hun taalontwikkeling kunnen doen. Waar sommige kinderen het geluk hebben dat ze in de vakantie kunnen doorleren doordat ze deelnemen aan allerlei activiteiten thuis en door vakanties naar inspirerende verre oorden, staat de algemene ontwikkeling van andere kinderen zes of zeven weken stil. En vergeet niet, aan het eind van de basisschool heeft een kind bijna anderhalf jaar zomervakantie gehad! Aangezien we niet meer hoeven te oogsten, moet de zomervakantie naar de maatstaven van vandaag worden aangepast. Zo langzamerhand wegen de nadelen namelijk zwaarder dan de voordelen voor de happy few. 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 8/7

19 In de laatste alinea staat: "Zo langzamerhand wegen de nadelen zwaarder dan de voordelen voor de happy few." Wie worden hier bedoeld met de "happy few"? A Kinderen die de Nederlandse taal nog niet goed kennen. B Kinderen die leerzame dingen doen in de vakantie. C Kinderen die veel gamen en televisie kijken. i. Wat moet ik doen als ik ga verhuizen intro Materiaal Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? Deze tekst is afkomstig van een site van de overheid. Bij deze tekst horen 6 vragen. 6. Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? vraag Keuze Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? Hieronder staat een stappenplan. Dit kunt u volgen als u verhuist. Of u nu een nieuw energiebedrijf kiest of niet. Dan weet u zeker dat uw aansluiting op elektriciteit en op gas goed wordt geregeld. Zoek uit welk energiebedrijf u nu hebt U kunt voor gas en voor elektriciteit een ander energiebedrijf hebben. Dan moet u de volgende stappen voor beide energiebedrijven volgen. Meld snel dat u gaat verhuizen Meld uw energiebedrijf zo snel mogelijk dat u gaat verhuizen. U kunt dit al vanaf drie maanden van tevoren doen. Doe dit uiterlijk twee weken voordat u verhuist. Dan kan uw energiebedrijf alles goed voor u in orde maken. De meterstanden in uw oude huis Had u een koophuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe eigenaar de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Vaak ziet u de nieuwe eigenaar bij de sleuteloverdracht. Neemt u dan een meterstandenformulier mee. Dan kunt u dat samen invullen en er allebei uw handtekening op zetten. Had u een huurhuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe huurder de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Kunt u niet met de nieuwe huurder afspreken? Dan kunt u het beste uw verhuurder vragen om samen met u de 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 9/7

20 meterstanden in te vullen en een handtekening op het formulier te zetten. De meterstanden in uw nieuwe huis Zorg dat u de meterstanden in uw nieuwe huis opschrijft op de dag dat u de sleutel krijgt. Hebt u uw energiebedrijf gemeld dat u verhuist? Dan stuurt uw energiebedrijf u binnen een paar dagen een ontvangstbevestiging. Dit is een bewijs dat het energiebedrijf weet dat u verhuist. Het energiebedrijf stuurt u daarbij een formulier voor uw meterstanden. U moet dit formulier invullen op de dag dat u de sleutel van uw nieuwe huis krijgt. U schrijft de meterstanden op van uw gasmeter en van uw elektriciteitsmeter in uw nieuwe huis. Dit kunt u het beste samen met de vorige bewoner doen. U zet allebei uw handtekening op het formulier. Dan bent u het er over eens wie vanaf welk moment de energie betaalt. Uw energiebedrijf geeft deze meterstanden door aan uw netbeheerder. Dat hoeft u dus niet zelf te doen. De netbeheerder registreert alle aansluitingen en zorgt voor het transport in zijn gebied. 5 Stuur de meterstanden binnen vijftien dagen op Hebt u het formulier helemaal ingevuld? En staat uw handtekening eronder? Stuur het formulier dan snel op naar uw energiebedrijf. U moet dit doen binnen vijftien dagen na de dag dat u bent verhuisd. 6 U krijgt een rekening na de verhuizing. Zodra uw energiebedrijf het formulier met uw meterstanden terugkrijgt, staat uw verhuizing in de administratie van het energiebedrijf. Uw oude huis Heeft uw energiebedrijf uw verhuizing verwerkt? Dan krijgt u voor uw oude huis de eindafrekening voor de energie die u in uw oude huis hebt gebruikt. Uw nieuwe huis Heeft uw energiebedrijf uw verhuizing verwerkt? Dan krijgt u voor uw nieuwe huis ook een brief. Daarin staat vanaf wanneer u daar energie krijgt. En er staan de meterstanden in waarmee u in uw nieuwe huis begint. Ook staat er hoeveel u vooraf aan uw energiebedrijf moet betalen om energie te krijgen in uw nieuwe huis. Dit is het voorschotbedrag. Hieronder staan drie titels. Welke titel past het best boven deze tekst? A Verhuizen en uw energiebedrijf B Verhuizen en uw energiegebruik C Verhuizen en uw energierekening 7. Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? vraag Keuze Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? Hieronder staat een stappenplan. Dit kunt u volgen als u verhuist. Of u nu een 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% 0/7

21 nieuw energiebedrijf kiest of niet. Dan weet u zeker dat uw aansluiting op elektriciteit en op gas goed wordt geregeld. Zoek uit welk energiebedrijf u nu hebt U kunt voor gas en voor elektriciteit een ander energiebedrijf hebben. Dan moet u de volgende stappen voor beide energiebedrijven volgen. Meld snel dat u gaat verhuizen Meld uw energiebedrijf zo snel mogelijk dat u gaat verhuizen. U kunt dit al vanaf drie maanden van tevoren doen. Doe dit uiterlijk twee weken voordat u verhuist. Dan kan uw energiebedrijf alles goed voor u in orde maken. De meterstanden in uw oude huis Had u een koophuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe eigenaar de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Vaak ziet u de nieuwe eigenaar bij de sleuteloverdracht. Neemt u dan een meterstandenformulier mee. Dan kunt u dat samen invullen en er allebei uw handtekening op zetten. Had u een huurhuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe huurder de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Kunt u niet met de nieuwe huurder afspreken? Dan kunt u het beste uw verhuurder vragen om samen met u de meterstanden in te vullen en een handtekening op het formulier te zetten. De meterstanden in uw nieuwe huis Zorg dat u de meterstanden in uw nieuwe huis opschrijft op de dag dat u de sleutel krijgt. Hebt u uw energiebedrijf gemeld dat u verhuist? Dan stuurt uw energiebedrijf u binnen een paar dagen een ontvangstbevestiging. Dit is een bewijs dat het energiebedrijf weet dat u verhuist. Het energiebedrijf stuurt u daarbij een formulier voor uw meterstanden. U moet dit formulier invullen op de dag dat u de sleutel van uw nieuwe huis krijgt. U schrijft de meterstanden op van uw gasmeter en van uw elektriciteitsmeter in uw nieuwe huis. Dit kunt u het beste samen met de vorige bewoner doen. U zet allebei uw handtekening op het formulier. Dan bent u het er over eens wie vanaf welk moment de energie betaalt. Uw energiebedrijf geeft deze meterstanden door aan uw netbeheerder. Dat hoeft u dus niet zelf te doen. De netbeheerder registreert alle aansluitingen en zorgt voor het transport in zijn gebied. 5 Stuur de meterstanden binnen vijftien dagen op Hebt u het formulier helemaal ingevuld? En staat uw handtekening eronder? Stuur het formulier dan snel op naar uw energiebedrijf. U moet dit doen binnen vijftien dagen na de dag dat u bent verhuisd. 6 U krijgt een rekening na de verhuizing. Zodra uw energiebedrijf het formulier met uw meterstanden terugkrijgt, staat uw verhuizing in de administratie van het energiebedrijf. Uw oude huis 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

22 Heeft uw energiebedrijf uw verhuizing verwerkt? Dan krijgt u voor uw oude huis de eindafrekening voor de energie die u in uw oude huis hebt gebruikt. Uw nieuwe huis Heeft uw energiebedrijf uw verhuizing verwerkt? Dan krijgt u voor uw nieuwe huis ook een brief. Daarin staat vanaf wanneer u daar energie krijgt. En er staan de meterstanden in waarmee u in uw nieuwe huis begint. Ook staat er hoeveel u vooraf aan uw energiebedrijf moet betalen om energie te krijgen in uw nieuwe huis. Dit is het voorschotbedrag. Voor wie is deze tekst bedoeld? A Voor mensen die in verband met een verhuizing de energievoorziening willen regelen. B Voor mensen die na verhuizing de meterstanden door willen geven aan het energiebedrijf. C Voor mensen die na verhuizing een ander energiebedrijf willen inschakelen. 8. Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? vraag Keuze Wat moet ik doen als ik ga verhuizen? Hieronder staat een stappenplan. Dit kunt u volgen als u verhuist. Of u nu een nieuw energiebedrijf kiest of niet. Dan weet u zeker dat uw aansluiting op elektriciteit en op gas goed wordt geregeld. Zoek uit welk energiebedrijf u nu hebt U kunt voor gas en voor elektriciteit een ander energiebedrijf hebben. Dan moet u de volgende stappen voor beide energiebedrijven volgen. Meld snel dat u gaat verhuizen Meld uw energiebedrijf zo snel mogelijk dat u gaat verhuizen. U kunt dit al vanaf drie maanden van tevoren doen. Doe dit uiterlijk twee weken voordat u verhuist. Dan kan uw energiebedrijf alles goed voor u in orde maken. De meterstanden in uw oude huis Had u een koophuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe eigenaar de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Vaak ziet u de nieuwe eigenaar bij de sleuteloverdracht. Neemt u dan een meterstandenformulier mee. Dan kunt u dat samen invullen en er allebei uw handtekening op zetten. Had u een huurhuis? Dan is het belangrijk om samen met de nieuwe huurder de meterstanden in uw oude huis op te schrijven. Kunt u niet met de nieuwe huurder afspreken? Dan kunt u het beste uw verhuurder vragen om samen met u de meterstanden in te vullen en een handtekening op het formulier te zetten. De meterstanden in uw nieuwe huis 0_nederlands_f_voorbeeldexamen/nedf_0_p0 voorbeeld% /7

MBO COE Nederlandse taal 2F Voorbeeldexamen 2013

MBO COE Nederlandse taal 2F Voorbeeldexamen 2013 1 MO OE Nederlandse taal 2F Voorbeeldexamen 2013 Jaar: 2013 Vak: Nederlandse taal Niveau: 2F antal teksten: 7 antal vragen: 44 Examenduur: 90 minuten MO OE Nederlandse taal 2F 2013 RO Nova ollege 2 Informatie

Nadere informatie

i. 10000d11 startscherm deeltoets 3F vbex Materiaal MBO COE Nederlandse taal 3F voorbeeldexamen Jaar 2012 2013 Nederlandse taal

i. 10000d11 startscherm deeltoets 3F vbex Materiaal MBO COE Nederlandse taal 3F voorbeeldexamen Jaar 2012 2013 Nederlandse taal Package :MBO COE 2012 2013 Nederlands 3F voorbeeldexamen Toets :MBO COE 2012 2013 Nederlands 3F voorbeeldexamen Sectie :MBO COE 2012 2013 Nederlands 3F voorbeeldexamen :A1 Sponzen :B1 Je recht halen :C1

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

MBO COE Rekenen 2F Voorbeeldexamen

MBO COE Rekenen 2F Voorbeeldexamen Toets :Rek2F_2013_PO_1_Voorbeeld COE Sectie :Rek2F_2013_PO_1_Voorbeeld COE i. vb ex Start Materiaal MBO COE Rekenen 2F Voorbeeldexamen Jaar: 2013 Vak: Niveau: Examenduur: Rekenen 2F Aantal vragen: 37 90

Nadere informatie

2002/2003 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands

2002/2003 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands SPREKEN EXAMEN II 2002/2003 Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets

Nadere informatie

Wat was het afgelopen schooljaar het meest op jou van toepassing? Doe je deze zomer betaald vakantiewerk? Ik ging naar de middelbare school 53,9%

Wat was het afgelopen schooljaar het meest op jou van toepassing? Doe je deze zomer betaald vakantiewerk? Ik ging naar de middelbare school 53,9% Wat was het afgelopen schooljaar het meest op jou van toepassing? Ik ging naar de middelbare school 53,9% Ik volgde een MBO-opleiding 9,1% Ik volgde een HBO-opleiding 20,2% Ik studeerde aan de universiteit

Nadere informatie

Nederlands CSE GL en TL

Nederlands CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2010 tijdvak 2 maandag 21 juni 13.30-15.30 uur Nederlands CSE GL en TL Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen en maak alle opdrachten in de

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

De theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan

De theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan De theorie voor leesvaardigheid in de vorm van een stappenplan 1. Globaal lezen a. Lees eerst altijd een tekst globaal. Dus: titel, inleiding, tussenkopjes, slot en bron. b. Denk na over het onderwerp,

Nadere informatie

Onderzoek: Studiekeuze

Onderzoek: Studiekeuze Onderzoek: Studiekeuze Publicatiedatum: 31-01- 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 t/m 31 januari 2014, deden 712 scholieren en 1064 studenten mee. De uitslag van de peiling

Nadere informatie

Beginnerslessen. Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen

Beginnerslessen. Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen Beginnerslessen Lesbrief 42. Het inburgeringsexamen Wat leert u in deze les? Gesprekken over het inburgeringsexamen begrijpen. Welke examens bij het inburgeringsexamen horen. Waar u kunt oefenen met de

Nadere informatie

2001/2002 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands

2001/2002 SPREKEN. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen. Staatsexamen Nederlands SPREKEN EXAMEN II 2001/2002 Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen Staatsexamen Nederlands NT als tweede taal 2 U gaat een spreektoets maken. De toets

Nadere informatie

Onderzoek Vakantiewerk

Onderzoek Vakantiewerk Onderzoek Vakantiewerk Publicatiedatum: 05-07- 2013 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 21 juni tot 1 juli 2013, deden 2261 jongeren mee. Op het moment van invullen hadden 1302 deelnemers

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

NT 2 2003/2004 SPREKEN EXAMEN II. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen

NT 2 2003/2004 SPREKEN EXAMEN II. Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten. Opgavenboekje. Examennummer kandidaat: Aanwijzingen SPREKEN Voorbeeldexamen Tijdsduur ± 30 minuten EXAMEN II 2003/2004 Opgavenboekje Examennummer kandidaat: Aanwijzingen U gaat een spreektoets maken. De toets bestaat uit drie delen. Elk deel begint met

Nadere informatie

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur.

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Veel mensen betalen nog altijd te veel voor elektriciteit en aardgas. Toch is overstappen naar een voordeliger contract

Nadere informatie

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur.

Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Mia en Albert besparen dankzij de V-test. Ze hebben nu een lagere energiefactuur. Veel mensen betalen nog altijd te veel voor elektriciteit en aardgas. Toch is overstappen naar een voordeliger contract

Nadere informatie

Luisteren. Examentips verzameld. Examentip Hoofdstuk 2

Luisteren. Examentips verzameld. Examentip Hoofdstuk 2 Examentips verzameld Luisteren Examentip Hoofdstuk 2 Lees de opgave, luister naar het fragment, geef antwoord door het goede antwoord aan te klikken/een hokje zwart te maken en lees daarna meteen de volgende

Nadere informatie

Vormingspakket Energie

Vormingspakket Energie Verhuis Vanuit ons project merken we dat er regelmatig problemen opduiken bij personen die verhuizen. Vaak worden voorschotfacturen nog te lang voor het oude adres opgemaakt, of men krijgt geen voorschotfacturen

Nadere informatie

Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas

Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas Vergelijk de leveranciers van elektriciteit en aardgas en vind de beste leverancier. Veranderen van leverancier is gratis en niet moeilijk. 1 Betaal minder

Nadere informatie

Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas

Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas Betaal minder voor uw elektriciteit en aardgas Vergelijk de leveranciers van elektriciteit en aardgas en vind de beste leverancier. Veranderen van leverancier is gratis en niet moeilijk. 1 Betaal minder

Nadere informatie

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd

Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd Regelingen en voorzieningen CODE 5.1.4.22 Slimme energiemeters vanaf 1.1.2012 ingevoerd bronnen vraag en antwoord ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I), 23.2.2011, www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter

De slimme meter. Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter Informatie over de nieuwe energiemeter De slimme meter in vogelvlucht Alle huishoudens in Nederland krijgen een nieuw soort energiemeter aangeboden: de zogenaamde slimme meter. Deze digitale

Nadere informatie

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase

Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening. Introductiefase Les 1 Integratie Leestekst: Een bankrekening "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de afgelopen weken hebben we veel teksten gelezen. Deze teksten hebben we samengevat, we hebben vragen erbij gesteld, gekeken

Nadere informatie

de digitale les Fix je Risk

de digitale les Fix je Risk 1 Handleiding bij de digitale les Fix je Risk Dit is de handleiding die hoort bij de digitale les Fix je Risk. De les is geschikt voor groep 7 en 8. De digitale les heeft als doel leerlingen uit te leggen

Nadere informatie

Thema 1 Pizzeria. Deel 1 Consumptie

Thema 1 Pizzeria. Deel 1 Consumptie 1 Thema 1 Pizzeria Deel 1 Consumptie 1. Ieder mens probeert zo veel mogelijk wensen te vervullen. Iedereen begint daarbij met de belangrijkste behoeften: eten, drinken, kleding en een dak boven je hoofd.

Nadere informatie

Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat. 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag.

Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat. 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag. 21 21 HOOFDSTUK 2 Te laat! WOORDEN 1 Kies uit: schiet op jarig ziekenhuis sport laat 1 Morgen is mijn dochter. Ze wordt zes jaar. 2 Ron,! De bus komt bijna! 3 Ik op maandag, woensdag en vrijdag. 4 We komen

Nadere informatie

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt?

De voedselketenles LES 1 VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? VRAAG: Waarom denk jij dat het erg is dat er soms eten weggegooid wordt? 1 Hoe denk je dat de aardbeienjam op jouw boterham terecht is gekomen? Wat is er allemaal nodig om die aardbeienjam op jouw boterham

Nadere informatie

Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013

Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013 Deventer Digipanel Energiebesparend gedrag Juni 2013 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : Jaap Barink Telefoonnummer : (0570) 693369 Mail : j.barink@deventer.nl 2 Introductie Team Kennis en Verkenning

Nadere informatie

Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma I

Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma I Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens Staatsexamen NT2 Programma I Voorbereidingsmateriaal bij voorbeeldexamens NT2 Programma I ITTA, PM, 2010 Inhoud 1. Inleiding Tips bij het maken van het Staatsexamen

Nadere informatie

Inhoud. 1. Introductie Nederlands... 3

Inhoud. 1. Introductie Nederlands... 3 Functieopdracht Nederlands - Operator A en B Inhoud 1. Introductie Nederlands... 3 2. Opdrachten... 5 Opdracht 1. Verschillende meningen... 5 Opdracht 2. Luisteren naar een vergadering... 7 Opdracht 3.

Nadere informatie

Examen VMBO-GL en TL COMPEX 2006

Examen VMBO-GL en TL COMPEX 2006 Examen VMBO-GL en TL COMPEX 2006 tijdvak 1 dinsdag 23 mei totale examentijd 2,5 uur ECONOMIE CSE GL EN TL COMPEX Vragen 1 tot en met 29 In dit deel van het examen staan de vragen waarbij de computer niet

Nadere informatie

Leiden is een typische studentenstad en heeft dus veel kamerbewoners.

Leiden is een typische studentenstad en heeft dus veel kamerbewoners. EC 01. EEN KAMER HUREN IN LEIDEN. Leiden is een typische studentenstad en heeft dus veel kamerbewoners. Vermoedelijk blijft het aanbod van kamers achter bij de vraag, waardoor er gemakkelijk prijsopdrijving

Nadere informatie

Voorwoord. Veel succes met de schrijftraining! Amsterdam, februari 2012. Freek Bakker Joke Olie. 6 Voorwoord

Voorwoord. Veel succes met de schrijftraining! Amsterdam, februari 2012. Freek Bakker Joke Olie. 6 Voorwoord Voorwoord Schrijven op B2 is een takenboek dat hulp biedt bij de training in het schrijven van korte en langere teksten in het Nederlands, die geschreven moeten worden op het Staatsexamen NT2 II. Schrijven

Nadere informatie

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis.

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis. Respons Van 25 juni tot en met 5 juli is aan de leden van het Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Kredietcrisis. Ruim de helft van de 1601 panelleden (54%) vulde de vragenlijst in. Hieronder

Nadere informatie

Examenopgaven VMBO-GL en TL

Examenopgaven VMBO-GL en TL Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 2 woensdag 18 juni 13.30 15.30 uur NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID CSE GL EN TL NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID VBO-MAVO-D Bij dit examen hoort een tekstboekje. Dit examen

Nadere informatie

Verhuist uw contract voor elektriciteit en aardgas met u mee?

Verhuist uw contract voor elektriciteit en aardgas met u mee? Verhuist uw contract voor elektriciteit en aardgas met u mee? U verhuist. Waarop moet u letten en welke formulieren hebt u nodig? In deze folder ontdekt u alles wat u voor elektriciteit en/of aardgas moet

Nadere informatie

Bekijkjetoekomstnu.nl

Bekijkjetoekomstnu.nl Bekijkjetoekomstnu.nl Vandaag gaan we aan de slag met Lesbrief 2: Opleidingen Naam: Klas: School: VMBO: BL KL TL (omcirkel) Als je een beroep leuk vindt, welke opleiding hoort daar dan bij? En op welke

Nadere informatie

VERSCHILLENDE TARIEVEN VOOR MEER WINST

VERSCHILLENDE TARIEVEN VOOR MEER WINST VERSCHILLENDE TARIEVEN VOOR MEER WINST - LEERLING SuccesformulesVoorkant_Opmaak 1 06-10-14 10:08 Pagina 1 VERSCHILLENDE TARIEVEN VOOR MEER WINST 1 anigap 80:01 41-01-60 1 kaampo_tnakroovselumrofseccus

Nadere informatie

(Genoemde bedragen gelden vanaf 1 januari 2007. Het is mogelijk dat de bedragen iets omhoog gaan per 1 juli.)

(Genoemde bedragen gelden vanaf 1 januari 2007. Het is mogelijk dat de bedragen iets omhoog gaan per 1 juli.) Vakantiewerk 2007 Vakantiewerk 2007 (Genoemde bedragen gelden vanaf 1 januari 2007. Het is mogelijk dat de bedragen iets omhoog gaan per 1 juli.) Pas als je dertien jaar bent, mag je werken in je schoolvakantie.

Nadere informatie

Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase

Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst

Nadere informatie

NT2. Examen I: Spreken. Voorbeeldexamen. Opgavenboekje. Staatsexamen Nederlands als tweede taal. Examennr. kandidaat: Aanwijzingen

NT2. Examen I: Spreken. Voorbeeldexamen. Opgavenboekje. Staatsexamen Nederlands als tweede taal. Examennr. kandidaat: Aanwijzingen Examen I: Spreken Tijdsduur ± 30 minuten Opgavenboekje 2009 Voorbeeldexamen Examennr. kandidaat: Aanwijzingen U gaat een spreektoets maken. De toets bestaat uit twee delen. Elk deel begint met een korte

Nadere informatie

Thema 1 Pizzeria ANTWOORDEN

Thema 1 Pizzeria ANTWOORDEN 1 Thema 1 Pizzeria ANTWOORDEN Deel 1 Consumptie 1. Ieder mens probeert zo veel mogelijk wensen te vervullen. Iedereen begint daarbij met de belangrijkste behoeften: eten, drinken, kleding en een dak boven

Nadere informatie

Examen VMBO-GL en TL 2005

Examen VMBO-GL en TL 2005 Examen VMBO-GL en TL 2005 tijdvak 2 dinsdag 21 juni 13.30-15.30 uur NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID-SCHRIJFVAARDIGHEID CSE GL EN TL Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en een tekstboekje. Beantwoord alle

Nadere informatie

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.

Een deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B. In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 Schrijven

Hoofdstuk 5 Schrijven Hoofdstuk 5 Schrijven Een overtuigende tekst schrijven Noordhoff Uitgevers bv 2014 3 vmbo-(b)k 2F Ik vind zakgeldverhoging noodzakelijk, want alles is duurder geworden. Wat is in deze zin de mening? Ik

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

Lesbrief 35. AOW aanvragen.

Lesbrief 35. AOW aanvragen. http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 35. AOW aanvragen. Wat leert u in deze les? Informatie over AOW begrijpen. Uitleg vragen. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den

Nadere informatie

Individueel gebruik van ICT in het onderwijs belemmerd de ontwikkeling van sociale contacten tussen leerlingen:

Individueel gebruik van ICT in het onderwijs belemmerd de ontwikkeling van sociale contacten tussen leerlingen: Individueel gebruik van ICT in het onderwijs belemmerd de ontwikkeling van sociale contacten tussen leerlingen: 1. ICT is een middel en wordt steeds meer gebruikt in het onderwijs. Daarbij kijk je ook

Nadere informatie

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN

VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN http://www.edusom.nl Thema In en om het huis VERLENGEN KOPEN RUILEN BETALEN Lesbrief 26. Herhaling thema Wat leert u in deze les? De woorden uit les 22, 23, 24 en 25. Veel succes! Deze les is ontwikkeld

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

1. De website www.energiejacht.be

1. De website www.energiejacht.be 1. De website www.energiejacht.be Op de site krijg je als energiemeester een overzicht van alle gegevens van jouw deelnemers: meterstanden, besparingscijfers, algemene data. Energiemeesters hebben de eindverantwoordelijkheid

Nadere informatie

Films kijken op internet: verboden of niet?

Films kijken op internet: verboden of niet? Les over auteursrecht tekst niveau A Films kijken op internet: verboden of niet? Veel mensen kijken graag naar films. Jij ook? Als je zin hebt om een film te zien, kun je natuurlijk naar de bioscoop gaan.

Nadere informatie

Publicatie brochure arboregels vakantiewerker

Publicatie brochure arboregels vakantiewerker Publicatie brochure arboregels vakantiewerker Als er in de zomer vakantiewerkers bij uw organisatie aan de slag gaan, moet u goed letten op de arboregels die voor scholieren geldt. Onlangs heeft de overheid

Nadere informatie

Vul energieovernamedocumenten in.

Vul energieovernamedocumenten in. U verhuist? Vul energieovernamedocumenten in. Waarop moet u letten en welke formulieren hebt u nodig als u verhuist? In deze folder ontdekt u alles wat u voor elektriciteit en/of aardgas moet regelen.

Nadere informatie

Hoe doe ik digitale aangifte loonheffingen met Loon?

Hoe doe ik digitale aangifte loonheffingen met Loon? Hoe doe ik digitale aangifte loonheffingen met Loon? Inhoud In het kort...... 1 1 Loon Aangifte-Service... 1 1.1 Aanmelden voor de Loon Aangifte-Service... 2 1.2 LoonBapi?... 2 2 Aangifte loonheffingen

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES!

HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES! HET GAAT OM DE INHOUD BIJ KIES! Schooljaar 2012-2013 Lesbrief bij Kies! mbo-gids 2013-2014 voor Twente BL/KL versie Naam:.... Klas: Mentor:.... Onderwerp: LOB Lesbrief bij KIES - Pagina 1 van 13 Beste

Nadere informatie

Examenopgaven VBO-MAVO-C 2004

Examenopgaven VBO-MAVO-C 2004 Examenopgaven VBO-MAVO-C 2004 tijdvak 1 dinsdag 25 mei 13.30 15.30 uur NEDERLANDS LEESVAARDIGHEID C Bij dit examen horen een uitwerkbijlage en een tekstboekje. Beantwoord alle vragen en maak de samenvattingsopdracht

Nadere informatie

Handleiding bij de Booktest Generator

Handleiding bij de Booktest Generator Handleiding bij de Booktest Generator Het programma voor het maken van toetsen bij boeken. (c) 2005/2009 Visiria Uitgeversmaatschappij Twisk Inleiding Onze dank voor het aanvragen van de Booktest Generator.

Nadere informatie

Handleiding Colland subsidie BBL ers

Handleiding Colland subsidie BBL ers Handleiding Colland subsidie BBL ers Organisaties in de cumelasector die de cao-leo toepassen met werknemers die een BBL opleiding volgen op niveau 1,2 of 3 komen in aanmerking voor loonkostensubsidie.

Nadere informatie

Gebruikers Handleiding SocSoc Versie 4 februari 2013. Inhoud. 1. Inschrijven. 2. Oproep zoeken en erop reageren. 2.1 Inloggen

Gebruikers Handleiding SocSoc Versie 4 februari 2013. Inhoud. 1. Inschrijven. 2. Oproep zoeken en erop reageren. 2.1 Inloggen Gebruikers Handleiding SocSoc Versie 4 februari 2013 Inhoud 1. Inschrijven 2. Oproep zoeken en erop reageren 2.1 Inloggen 2.2 Twee manieren om oproepen te zoeken 2.2.1 Oproep zoeken per rubriek 2.2.2 Oproep

Nadere informatie

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen Introductie Introductie Gamen, Hyven, informatie zoeken, filmpjes kijken, muziek luisteren, spullen kopen of verkopen. Internetten doen we allemaal. Soms voor de lol, soms serieus, soms thuis, soms op

Nadere informatie

WebQuest / WebKwestie. met Word 2003. www.webkwestie.nl

WebQuest / WebKwestie. met Word 2003. www.webkwestie.nl WebQuest / WebKwestie met Word 2003 www.webkwestie.nl Een WebQuest / WebKwestie maken in Word 2003 Belangrijk is dat alle pagina s en afbeeldingen die u gebruikt in één map worden opgeslagen. Download

Nadere informatie

Ik, leren en werken. Aan het werk

Ik, leren en werken. Aan het werk Ik, leren en werken Aan het werk Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs, werkzaam bij ICBA Inhoudelijke redactie: Daphne Ariaens

Nadere informatie

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij

Verspilling: De houdbaarheidsdatum nabij School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Agrarische Jongeren Friesland is een organisatie die zich ten doel stelt de bedrijfsvoering van boerenbedrijven zo efficient mogelijk te maken.

Nadere informatie

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 +

LESBRIEF NR 1 OPDRACHT 1 FEEST! SAMSAM = 40 JAAR! VOOR GROEP 7 + 8 + LESBRIEF NR 1 VOOR GROEP 7 + 8 + DOWNLOAD DEZE LESBRIEF OOK OP SAMSAM.NET Wat is Samsam? Samsam is een cross-mediale methode over wereldburgerschap en kinderrechten. Het doel van Samsam is leerlingen te

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

HANDLEIDING. Energievergelijker van. Copyright 2016 by onlineenergievergelijker.nl

HANDLEIDING. Energievergelijker van. Copyright 2016 by onlineenergievergelijker.nl HANDLEIDING Energievergelijker van Copyright 2016 by Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave pag. 2 2. Voorwoord pag. 3 3. Start vergelijking pag. 4 3.1 Postcode en Huisnummer pag. 4 3.2 Woonsituatie pag. 4 3.4

Nadere informatie

Blusdeken. Opdracht 1. Opdracht 2. Hoofdstuk 6 - Oefening 5 - Extra luisteroefeningen

Blusdeken. Opdracht 1. Opdracht 2. Hoofdstuk 6 - Oefening 5 - Extra luisteroefeningen Hoofdstuk 6 - Oefening 5 - Extra luisteroefeningen U gaat kijken en luisteren naar drie verschillende teksten. Maak alle opdrachten achter elkaar. Zo oefent u met de lengte van het examen en traint u het

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Amsterdam-Noord en de recessie

Amsterdam-Noord en de recessie Amsterdam-Noord en de recessie Sinds november 2009 kunnen bewoners van Amsterdam-Noord lid worden van het digitale bewonerspanel. In deze rapportage worden de resultaten van de eerste meting gepresenteerd.

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT

ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT TOELICHTING ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT TOELICHTING OP HET PORTFOLIO EN EXAMEN Het examen Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt gaat over werk vinden en werk houden in Nederland. Als

Nadere informatie

Teksverklaringen!!!!! Samenvattingen!! - Meerkeuzevragen! - Open! !!!! Nederlands! 1. Spellen! 2. Samenvatting schrijven

Teksverklaringen!!!!! Samenvattingen!! - Meerkeuzevragen! - Open! !!!! Nederlands! 1. Spellen! 2. Samenvatting schrijven NEDERLANDS Nederlands Teksverklaringen Samenvattingen 1. Hoofdgedachte 2. Meerkeuzevragen 3. Tekstverbanden 4. Open vragen 5. Argumentatie 6. Mening en doel van de schrijver 1. Spellen 2. Samenvatting

Nadere informatie

Nederlands CSE GL en TL

Nederlands CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2009 tijdvak 1 dinsdag 19 mei 9.00-11.00 uur Nederlands CSE GL en TL Bij dit examen horen een bijlage en een uitwerkbijlage. Beantwoord alle vragen en maak alle opdrachten in de uitwerkbijlage.

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis.

Thema Gezondheid. Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis. Thema Gezondheid Lesbrief 2. Naar het ziekenhuis. Wat leert u in deze les? De weg vragen. Om herhaling en verduidelijking vragen. Je naam spellen. Vragen stellen en beantwoorden. Veel succes! 1 HET GESPREK

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Voedselverspilling, er is genoeg voedsel en voedselspeculatie is immoreel Nederlandse consumenten gooien ieder jaar voor zo n 2,5 miljard aan voedsel weg. Dat is ruim 150 per persoon. Ofwel zo n 50 kilo.

Nadere informatie

Terugzine. Samen kennis maken. Samenwerking in de groene kolom is uniek. Lezen en laten lezen! Win-win voor onderwijs en bedrijfsleven

Terugzine. Samen kennis maken. Samenwerking in de groene kolom is uniek. Lezen en laten lezen! Win-win voor onderwijs en bedrijfsleven Terugblik Meerjarenafspraak 2006-2010 Terugzine Magazine van de Groene Kennis Coöperatie met succesprojecten van de afgelopen vijf jaar Lezen en laten lezen! Gooi mij niet weg maar geef me door! Of kijk

Nadere informatie

AANVRAAG FORMULIER voor VERLOF buiten de SCHOOLVAKANTIES

AANVRAAG FORMULIER voor VERLOF buiten de SCHOOLVAKANTIES AANVRAAG FORMULIER voor VERLOF buiten de SCHOOLVAKANTIES VAN 10 SCHOOLDAGEN of MINDER (als bedoeld in de artikelen 11, 13a en 14 van de Leerplichtwet 1969) Dit formulier is alleen bestemd voor aanvragen

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Bewaren...5 Hoofdstuk 2 Administratie...7 Hoofdstuk 3 Inkomsten... 8 Hoofdstuk 4 Uitgaven... 10 Hoofdstuk 5 Sparen... 12 Hoofdstuk 6 Verzekeringen...15 Hoofdstuk 7 Begroting...

Nadere informatie

MONDELINGE TAALVAARDIGHEID BK 2 MAKKELIJK GEZEGD. Wat ga je doen?

MONDELINGE TAALVAARDIGHEID BK 2 MAKKELIJK GEZEGD. Wat ga je doen? Makkelijk gezegd Deze module gaat over spreken, luisteren en gesprekken voeren. Je oefent de dingen die je vaak doet. Door stapsgewijs te oefenen merk je dat het nog beter gaat. Je leert veel over verschillende

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

"Ervaring krijg je wanneer je niet krijgt wat je wilt."

Ervaring krijg je wanneer je niet krijgt wat je wilt. "Ervaring krijg je wanneer je niet krijgt wat je wilt." (Pieter Klaas Jagersma) Belastingen voor veel starters iets waar ze liever niet over nadenken omdat het niet leuker te maken is en zo ingewikkeld

Nadere informatie

Meer besparen op je energiefactuur betekent meer geld voor leuke dingen

Meer besparen op je energiefactuur betekent meer geld voor leuke dingen Meer besparen op je energiefactuur betekent meer geld voor leuke dingen Veel mensen betalen nog altijd te veel voor elektriciteit en aardgas. Toch is overstappen naar een voordeliger contract of veranderen

Nadere informatie

LESBRIEF Aan de slag met Schoolwise

LESBRIEF Aan de slag met Schoolwise LESBRIEF Aan de slag met Schoolwise (document v1.0) INHOUDSOPGAVE Deel 1 Voor je begint 1.1 Wat is Schoolwise 4 1.2 Registreren 6 1.3 Inloggen 10 1.4 Jouw Schoolwise-account 11 1.5 Nieuwe activeringscode

Nadere informatie

Expeditie M&M. ontdek avontuurlijk leren. lesbrief. Bijbanen. Foto: Marcel van den Bergh / Hollandse Hoogte

Expeditie M&M. ontdek avontuurlijk leren. lesbrief. Bijbanen. Foto: Marcel van den Bergh / Hollandse Hoogte Expeditie M&M ontdek avontuurlijk leren lesbrief VMBO Foto: Marcel van den Bergh / Hollandse Hoogte Bijbanen Expeditie M&M Inleiding Nieuwe telefoon, mp3-speler, een vette game, naar de film, kleren, schoenen.

Nadere informatie

Een antwoord kan ook een negatief getal zijn. Je plaatst dan een min teken ( ) voor het getal dat je invult in het invulvak.

Een antwoord kan ook een negatief getal zijn. Je plaatst dan een min teken ( ) voor het getal dat je invult in het invulvak. Package :MBO COE 2012 2013 Rekenen 2F voorbeeldexamen Toets :MBO COE 2012 2013 Rekenen 2F voorbeeldexamen Sectie :MBO COE 2012 2013 Rekenen 2F voorbeeldexamen Dit examen is primair ontwikkeld ten behoeve

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts Thema Gezondheid Lesbrief 5. De tandarts Inleiding Deze les gaat over praten bij de tandarts. Meneer Wong komt voor controle bij de tandarts. De tandarts kijkt of alle tanden en kiezen goed zijn. Wat leert

Nadere informatie

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt

Thuis films kijken. Acteurs spelen het verhaal na. de acteur = iemand die voor zijn beroep toneelspeelt of in een film speelt Speciale les over auteursrecht tekst niveau AA Thuis films kijken 1 Jij kijkt vast wel eens naar een film. 2 Dat kan in de bioscoop. 3 Maar je kunt films ook thuis bekijken. Op internet. 4 Dat is lekker

Nadere informatie

Lesbrief 7. Leren & werken

Lesbrief 7. Leren & werken www.edusom.nl Opstartlessen Lesbrief 7. Leren & werken Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over leren en werken. Zeggen dat iets mooier of leuker is. Goede zinnen maken. Veel succes! Deze les is

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 6. Inleiding 7

Inhoud. Voorwoord 6. Inleiding 7 Inhoud Voorwoord 6 Inleiding 7 Hoofdstuk 1 Adequaatheid / begrijpelijkheid 10 1.1 OKE 11 1.2 Het schrijven van een zin of enkele zinnen 11 1.3 Het schrijven van een korte tekst 22 1.4 Het schrijven van

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl economie 2011 - II

Eindexamen vmbo gl/tl economie 2011 - II Beoordelingsmodel Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 scorepunt toegekend. MINpunten 1 maximumscore 1 2 / 6 x 100 % = 33,3% 2 maximumscore 1 Voorbeeld van een juiste reden: Klantenbinding:

Nadere informatie

Nieuwsgierig over voedselverspilling en wat je er zelf aan kan doen?

Nieuwsgierig over voedselverspilling en wat je er zelf aan kan doen? De Wegg oitest HBO Welkom, Leuk dat je meedoet aan deze weggooitest! Met deze weggooitest willen we je meer inzicht geven in wat jij aan voedsel weggooit. De resultaten zullen in de les besproken worden.

Nadere informatie

Achtergrond en lettertype Opmaak Achtergrond Opmaak Achtergrond Afbeelding in achtergrond

Achtergrond en lettertype Opmaak Achtergrond Opmaak Achtergrond Afbeelding in achtergrond Frontpage Express is het meest eenvoudige programma voor het maken van je homepage. Is het programma niet geïnstalleerd op je PC, dan is het te downloaden en daarna te installeren. We zullen nu een aantal

Nadere informatie

Hoofdstuk 5 - Oefening 7 - Luisteren

Hoofdstuk 5 - Oefening 7 - Luisteren Hoofdstuk 5 - Oefening 7 - Luisteren U gaat luisteren naar een uitzending van het radioprogramma Wekker-Wakker! van Omroep Max op radio 5. Omroep Max is een radio- en tv-omroep die zich richt op oudere

Nadere informatie