Schoolgids

Transcriptie

1 Schoolgids

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Voorwoord 5 De school 6 Missie 6 Visie 6 Levensbeschouwing 7 Ligging van de school 8 Schoolsituatie 8 Groepsindeling 9 Groepsbezetting 10 Schooltijden 11 Pauzes 11 Het onderwijs 12 Pedagogisch klimaat 13 De gedragscode 14 Veiligheid 15 Kwaliteit 17 Inspectie 19 De gezonde school 20 De leerstof SO-afdeling 20 Zintuiglijke en motorische ontwikkeling 20 Sociale en emotionele ontwikkeling 21 Spelontwikkeling 22 Leren leren 23 Omgaan met media en technologische hulpmiddelen 23 Nederlandse taal 23 Rekenen en wiskunde 25 Oriëntatie op mens en wereld 26 Kunstzinnige oriëntatie 27 Bewegen 28 2

3 De leerstof VSO-afdeling 29 Uitstroomprofielen 30 Sectoren 31 Leergebiedoverstijgende kerndoelen 31 Leergebiedspecifieke kerndoelen 32 Bewegen en sport 32 Culturele oriëntatie en creatieve expressie 33 Engels 33 Rekenen 33 Mens en maatschappij 34 Mens, natuur en techniek 34 Mondelinge en schriftelijke taal 35 Voorbereiding op dagbesteding en arbeid 35 Praktijkvakken 36 Portfolio 36 Stages 37 Bedrijfsbezoeken 38 Kantine 38 Passend Onderwijs en leerlingenzorg 39 Samenwerkingsverbanden 39 Onderwijswerkniveaus 40 Aanmelding 40 Schoolarts 41 Extra zorg 42 Ontwikkelingsperspectief 42 Leerlingvolgsysteem 43 Uitstroomprofielen en arrangementen 44 Leerlijnen 44 Schoolrapport (SO-afdeling) 45 Groeps- en leerlingbespreking 45 Dossiervorming 45 Doorstroming van SO naar VSO of PrO 46 Doorstroming van VSO naar arbeid of dagbesteding 47 Opbrengsten SO-afdeling 48 Opbrengsten VSO-afdeling 49 Scholing 51 Maatregelen bij lesuitval 51 3

4 Logopedie 52 Fysiotherapie en ergotherapie 52 Ouders en de school 53 Privacy 54 Gescheiden ouders 55 Verjaardagen 56 Leerlingenvervoer 56 Telefonische bereikbaarheid 56 De Medezeggenschapsraad (MR) 57 Luizenprotocol 57 Overblijven 58 Specialistische naschoolse opvang 58 Verzuimbeleid 58 Verlofregeling 59 Schorsing en verwijdering 59 Klachtenprocedure 60 Meld- en aangifteplicht 60 Ouderbijdrage 61 Sponsoring 61 Verzekeringen 62 Jeugdwet 62 Externe contacten 62 Stagiair(e)s 63 Namen, adressen en websites 64 Vakantierooster / vrije dagen

5 Voorwoord Goed onderwijs is van groot belang voor de ontwikkeling van uw kind. Naast de basisvaardigheden als taal, lezen en rekenen, krijgen ook andere ontwikkelingsaspecten volop de aandacht. Deze gids geeft u een overzicht van alle activiteiten op t Kraaienest, (V)SO-school voor zeer moeilijk lerenden. Een veilig en stimulerend pedagogisch klimaat is noodzakelijk voor de ontwikkeling van uw kind. Als leerlingen graag naar school gaan, komen ze beter tot ontwikkeling. Ons streven is dan ook dat ieder kind zich thuis voelt op onze school. We vinden een goede betrokkenheid van de ouders bij de school belangrijk. Daarom informeren wij u regelmatig over de gang van zaken op school door middel van een informatieavond, oudercontactochtenden, oudergesprekken, nieuwsbrieven en de website. Wij vinden het fijn als ouders bereid zijn om met praktische activiteiten te ondersteunen. Al deze contacten dragen bij aan de prettige en open sfeer die wij op onze school nastreven. De algemene informatie geldt zowel voor de SO-, als voor de VSO-afdeling. Voor beide afdelingen is een apart hoofdstuk waarin de onderwijsinhoud wordt beschreven. Deze schoolgids geeft veel praktische informatie en wordt jaarlijks, in opdracht van het bestuur, opnieuw aangepast en vastgesteld. De MR leest de schoolgids en geeft goedkeuring voordat deze gepubliceerd wordt. De schoolgids wordt gepubliceerd op onze website. Ouders en andere belangstellenden kunnen op verzoek de schoolgids toegestuurd krijgen. Ons bestuur en de inspectie van het onderwijs ontvangen eveneens een exemplaar van deze schoolgids. Mocht u na lezing van deze gids behoefte hebben aan meer of andere informatie, dan zijn wij u graag van dienst. Voor wensen of suggesties kunt u contact opnemen met de directeur van de school. 5

6 De school Onze slogan is: Speciaal voor jou! Hiermee willen we aangeven dat we de leerling centraal stellen; met zijn/haar eigenheid, mogelijkheden en talenten. We zijn een speciale school, die leerlingen zo goed als mogelijk voorbereidt op een zo zelfstandig mogelijk functioneren in de maatschappij. Missie Het is onze taak om zeer moeilijk lerende kinderen en jongeren voor te bereiden op een zo zelfstandig mogelijk functioneren in de maatschappij. We nemen hun mogelijkheden en talenten als uitgangspunt, leren hen om te gaan met hun beperking en zorgen waar nodig voor compensatiemogelijkheden. Visie t Kraaienest kenmerkt zich door kleinschaligheid en een veilige, gestructureerde, maar ook uitdagende leeromgeving. Leerlingen krijgen de mogelijkheid zich vanuit een respectvolle omgeving in eigen tempo en op eigen wijze te ontwikkelen. We gaan uit van de eigenheid en het kunnen van de leerling. Zelf ervaren en zelf doen zijn belangrijke aspecten binnen de ontwikkeling tot zelfredzaamheid. Het is belangrijk dat leerlingen een zelfbeeld ontwikkelen en van daaruit keuzes kunnen maken en reële doelen kunnen stellen. Op 't Kraaienest worden leerlingen gemotiveerd, uitgedaagd en positief benaderd. Samenwerking staat centraal. Communicatieve en sociale vaardigheden spelen hierin een grote rol en krijgen daarom veel aandacht. Goed contact met ouders is een voorwaarde om tot optimale ontwikkeling te komen. Door samen te werken ondersteunen school en ouders elkaar. Wederzijds respect, openheid en vertrouwen vormen hierbij de basis. We werken vanuit het ontwikkelingsperspectief van de leerling en de leerlijnen voor het ZML-onderwijs. Dit maakt dat we de 6

7 leerling goed kunnen volgen, maar ook duidelijke doelen kunnen stellen. Op de VSO-afdeling spelen de praktijkvakken en de stages een grote rol. Doel is, indien mogelijk, participatie in arbeid (beschut werk of werk/arbeidsinpassing), maar ook zal uitstroom plaatsvinden naar dagbesteding (arbeidsmatige of belevingsgerichte activiteiten). De algemene werknemersvaardigheden staan centraal. Daarnaast krijgen de domeinen wonen, vrije tijd en burgerschap ook veel aandacht. Onder invloed van technologie verandert onze maatschappij. Dit vraagt om andere, nieuwe competenties. Naast taal, rekenen en de andere vakken zijn de competenties samenwerken, creativiteit, ICT-geletterdheid, communiceren, probleemoplossend vermogen, kritisch denken en sociale- en culturele vaardigheden van belang. Onze focus ligt op communicatie, sociale vaardigheden en ICT-geletterdheid. Als een leerling goed kan communiceren en omgaan met anderen en ICT-geletterd is, zal hij beter voorbereid de maatschappij in gaan. ICT kan juist voor onze doelgroep ondersteunend zijn. Het team speelt hierin een coachende en ondersteunende rol en volgt de ontwikkelingen op dit gebied. Levensbeschouwing 't Kraaienest valt onder het bestuur van Lucas Onderwijs te Den Haag. Het bestuur van Lucas Onderwijs bestuurt scholen met een verschillende levensbeschouwelijke grondslag. Onze school valt onder algemeen bijzonder onderwijs en is niet gebonden aan levensbeschouwingen of maatschappelijke stromingen. Voor toelating als leerling speelt de godsdienstige achtergrond geen rol. De school kent dan ook, evenals de samenleving, een in dit opzicht multiculturele populatie. Binnen ons onderwijs besteden we aandacht aan de verscheidene godsdiensten. We vinden het belangrijk om leerlingen in de dagelijkse omgang met elkaar te wijzen op normen en waarden als verdraagzaamheid, respect voor elkaar en het helpen van elkaar. 7

8 Ligging van de school t Kraaienest ligt aan de Brasserskade 4 te Nootdorp op Buurtschap Craeyenburch, vlakbij de stadsdelen Ypenburg, Brassershout en Leidschenveen. Rondom de school liggen de gebouwen en groenvoorzieningen van stichting Ipse de Bruggen. Wij kunnen gebruikmaken van voorzieningen als het zwembad, de kinderboerderij en de medische dienst. De school is per openbaar vervoer vanuit Den Haag goed te bereiken met tramlijn 15 (halte Ypenburg centrum) en vanuit Delft en Leidschendam met tramlijn 19 (halte Scholekstersingel). De school is samen met het kinderdienstencentrum KleurRijk gehuisvest. Het adres van de school is gelijk aan dat van Ipse de Bruggen: Brasserskade 4 in Nootdorp. Op het terrein worden voor intern gebruik eigen straatnamen gehanteerd. Het adres van onze school op het terrein is Voorstraat 27. Sinds augustus 2016 heeft de VSO-afdeling een dependance aan de Molenweg 61a in Nootdorp. Dit is schuin tegenover de ingang van het terrein Craeyenburch. Schoolsituatie De school heeft een SO-afdeling en een VSO-afdeling. De SOafdeling bestaat uit 6 groepen, de VSO-afdeling uit 5 groepen. De VSO Parallelgroep en groep VSO Onderbouw A krijgen onderwijs op het hoofdgebouw, de andere 3 groepen van de VSO-afdeling krijgen les op de dependance. De gemiddelde groepsgrootte van de SO- en VSO-afdeling is 12 leerlingen en de leeftijd ligt tussen de 4 en 18 jaar. De parallelgroepen zijn kleiner vanwege de hogere bekostiging van deze leerlingen. De VSO-Bovenbouw heeft veelal meer dan 12 leerlingen in de groep, omdat de leerlingen veel op externe stage zijn. 8

9 Groepsindeling De verdeling van de leerlingen over de groepen is in eerste instantie gebaseerd op leeftijd: in principe komt ieder kind bij leeftijdgenoten in de klas. Daarnaast kan de sociaal-emotionele ontwikkeling van een kind een rol bij de indeling spelen. De leerlingen stromen aan het einde van een schooljaar niet automatisch door. Dit kan dus betekenen dat uw kind meerdere jaren in dezelfde groep zit. Op beide afdelingen hebben we een parallelgroep. Dit is een onderwijszorggroep. De leerlingen van deze groep hebben een hogere bekostiging en hebben recht op meer begeleiding en zorg. De groep is daarom ook kleiner dan de andere groepen. De klassenleiding bestaat uit een leerkracht of leraarondersteuner, een onderwijsassistent en een zorgkracht. De belangrijkste kernpunten binnen het onderwijsaanbod van de parallelgroep zijn: sensorische integratie, communicatie en medische/lichamelijke zorg. Didactische vaardigheden blijven de aandacht behouden: onderwijs blijft voorop staan. Vaardigheden worden aangeleerd, verder ontwikkeld of onderhouden met het oog op de praktische toepasbaarheid binnen de huidige maatschappij. Voor plaatsing in de parallelgroepen gelden voorwaarden, die liggen op het gebied van de sociale, emotionele en cognitieve ontwikkeling. Leerlingen die de Parallelgroep op de SO-afdeling bezoeken, stromen niet automatisch door naar de VSO-afdeling. Dit wordt per individuele leerling bekeken. 9

10 Groepsbezetting De groepsbezetting ziet er dit schooljaar als volgt uit: Onderbouw A * om de week Onderbouw B Leerkracht(en): Leerkracht(en): Christa van Kuijen (ma - do) Gwanita Pilon (ma - do) Brigitte Smits (vr) Joyce Spies (vr) Onderwijsassistent(en): Onderwijsassistent(en): Stefanie Dijkhuizen (ma, di, do) Jolenta de Bruijn (ma, di) Jolenta de Bruijn (wo*, vr) Vivienne van Marwijk (wo, do, vr) Middenbouw A Middenbouw B Leerkracht(en): Joyce Spies (ma, di, wo) Reny Bijsterbosch (do, vr) Onderwijsassistent(en): Astrid Spigt (ma, di, vr) Stephanie Oliveira (wo, do) Bovenbouw Leerkracht(en): Ellen ten Brummelhuis (ma, di, vr) Nienke Sebel (wo, do) Onderwijsassistent(en): Naiema Joemman (ma, wo, vr) Myrna den Drijver (di, do) Leerkracht(en): Lucie Lindeman (di - vr) Brigitte Smits (ma) Onderwijsassistent(en): Myrna den Drijver (ma) Marjan van der Vorm (di - vr) Parallelgroep Leerkracht/leraarondersteuner: Mieke Berg den Elsen (ma, wo, vr) Sanne Verbaan (ma, di, do) Onderwijsassistent(en): Britt Zuyderwijk (di vr) Zorgkracht(en): Debbie van Leeuwen (ma) Tamara van Vessem (di - vr) VSO Onderbouw A Leerkracht(en): Nicole Boot VSO Middenbouw Leerkracht(en): Liesbeth König (ma, wo) Mandy Wijler (di, do, vr) Onderwijsassistent(en): Stephanie Oliveira (ma, di, vr)* VSO Parallelgroep Leerkracht/leraarondersteuner: Esther Smits (ma, di, wo, do) Sanne Verbaan (vr) Onderwijsassistent(en): Romy Siliakus (ma - vr) Zorgkracht(en): Zita Korff VSO Onderbouw B Leerkracht(en): Paula Koehler Onderwijsassistent(en): Jessy Vukomanovic (ma, wo, do)* VSO Bovenbouw Leerkracht(en): Yvette Belt (ma, di, wo) Jacqueline van Oosterom (do, vr) * verdeeld over VSO Onderbouw B en Middenbouw 10

11 Naast de teamleden in de groepen zijn er collega s met andere taken: Monique Ruijgrok teamleider SO-afdeling Judith Janssen teamleider en zorgcoördinator VSO-afdeling Kitty de Jong zorgcoördinator SO-afdeling Sabrina v Harrewijn gedragskundige Caroline Lakens leerkracht KDC Regenbooggroep Inge Slootmans leerkracht KDC en ambulante leerkracht Brigitte Smits ambulante leerkracht Gijs van Dongen coördinator Arbeidstoeleiding Mitchell v der Gaag gymleerkracht SO Maarten Bak gymleerkracht VSO en praktijkvak VSO: Groen en Techniek Renate in t Veen leraarondersteuner VSO (stages) en praktijkvak VSO: Koken, Arbeidstraining Henna Friebel leraarondersteuner VSO (stages) en praktijkvak VSO: Koken Debby van de Graaf leraarondersteuner VSO (stages) en praktijkvak VSO: Huishoudkunde Lia van der Ende leraarondersteuner VSO (stages) Angelique Seuren leraarondersteuner VSO (stages) en praktijkvak VSO: huishoudkunde Joyce Zuiderwijk administratieve kracht Ahmad Vahedi conciërge Ingeborg van Wel directeur Schooltijden maandag :00 uur dinsdag :00 uur woensdag uur donderdag :00 uur vrijdag :00 uur Pauzes De tijden van de ochtendpauzes zijn afgestemd op de roosters binnen de gehele school. De leerlingen van de SO-afdeling eten een half uur in de groep met de klassenleiding en spelen 11

12 daarnaast een half uur buiten. De leerlingen van de VSOafdeling hebben een half uur pauze, zodat ze kunnen lunchen en naar de kantine kunnen gaan. De midden- en bovenbouwgroepen van de SO-afdeling en de VSO-groepen hebben per schooljaar tenminste 1000 lesuren. Voor de jongste leerlingen van de onderbouw geldt een andere urentabel. Zij hebben per jaar minimaal 880 uren les, wat inhoudt dat zij om de woensdag vrij zijn. Het onderwijs We geven onderwijs aan zeer moeilijk lerende kinderen. Het onderwijs stemmen we af op de mogelijkheden van de leerling, rekening houdend met zijn specifieke kenmerken. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is het werken volgens een ontwikkelingsperspectief, gekoppeld aan het groepsplan. Bij alle vakken geldt dat het aanbod primair gericht is op de praktijk: wat kan de leerling ermee in zijn latere leven? De leerlingen kunnen een ononderbroken ontwikkelingsproces doorlopen. Er wordt veel tijd uitgetrokken voor het zoeken naar de leermogelijkheden van de leerlingen en het verbeteren daarvan. Ieder kind werkt volgens een individueel ontwikkelingsperspectief en leerlingplan, met daarin vermeld de doelen voor het komende schooljaar en de jaren erna. We gaan bij het schrijven van het ontwikkelingsperspectief uit van de beginsituatie van de individuele leerling. Dat wat het kind nodig heeft, bepaalt de keuze van de leerstof, de vorm waarin het wordt aangeboden en de wijze waarop dit gebeurt. Het zoeken naar en verbeteren van de leermogelijkheden is specialistenwerk. Omdat het leren de leerlingen niet gemakkelijk afgaat, is het extra van belang om te zorgen voor een goede sfeer en een uitdagende leeromgeving. De leerlingen hebben er grote moeite mee om zich nieuwe kennis en vaardigheden eigen te maken. Velen hebben al ontmoedigende ervaringen achter de rug. 12

13 Desondanks vindt de school, dat men de leerlingen mag vragen om te presteren. We overvragen de leerlingen natuurlijk niet, maar vragen wel. Het één en ander dient wel op een prettige en kindvriendelijke manier plaats te vinden. De leerlingen moeten graag naar school gaan. De ontwikkeling van een zeer moeilijk lerend kind verloopt vaak onregelmatig. Het kind kan op het ene vlak heel snel iets begrijpen, terwijl andere dingen moeilijk te begrijpen blijven. De vorderingen per vak en per kind verschillen sterk. Daarnaast is de wijze waarop leerlingen leren onderling ook zeer wisselend. De één is ingesteld op kijken, de ander op luisteren, een derde op voor- en nadoen. Wat andere leerlingen spelenderwijs leren, moet een zeer moeilijk lerend kind echt aangeleerd worden. Bij deze leerlingen verloopt de ontwikkeling heel anders dan bij leeftijdsgenoten zonder verstandelijke beperking en blijft de ontwikkeling op een lager niveau. Zo kan een kind bijvoorbeeld moeite hebben met de: spraak en/of taal schoolse vaardigheden (lezen en rekenen) sociale vaardigheden concentratie spel motoriek praktische vaardigheden Wij begeleiden de leerlingen bij het verwerven van kennis en vaardigheden, zodat zij later, als ze volwassen zijn, sociale mensen kunnen worden met een zo hoog mogelijk niveau van zelfstandigheid. Dit is een voorwaarde om de leerlingen voor te bereiden op datgene wat hen in de maatschappij te wachten staat. Er wordt leerlingen dus geen recht gedaan als alle leerstof klassikaal aangeboden wordt. Pedagogisch klimaat De sfeer binnen school is heel belangrijk. De basishouding van de teamleden naar de leerlingen toe kenmerkt zich door vertrouwen te geven, respect te hebben en hen serieus te 13

14 nemen in hun problematiek. Wij hebben een accepterend klimaat en een positieve instelling ten aanzien van de leerlingen. In een goede, warme sfeer kunnen leerlingen zich het best ontwikkelen. Op school gaan we uit van de positieve ontwikkelingsmogelijkheden van een kind. Het is belangrijk om te kijken naar wat een kind wel kan en daar de aandacht op te vestigen. Hierdoor ontstaat een positieve benadering van het kind, waardoor het zich veilig en geaccepteerd voelt. De ontplooiing van de individuele leerling staat centraal, maar ook het kunnen functioneren in een groep, daar deel van kunnen uitmaken en rekening met elkaar leren houden. Binnen het pedagogisch klimaat is aandacht voor normen en waarden en het ontwikkelen van respect voor de ideeën, opvattingen en overtuigingen van anderen. De school wil veiligheid bieden, een plek waar je je thuis voelt, waar structuur geboden wordt en je weet waar je aan toe bent. Leerlingen die gedijen binnen een goed pedagogisch klimaat, gaan graag naar school, zijn plezierig in de omgang en ervaren regels en aanwijzingen als natuurlijk en zinvol. Onze school staat voor de volgende waarden en wil deze ook met én naar ouders en leerlingen uitdragen: openheid, positiviteit, eigenheid, veiligheid, respect, ontwikkeling, integriteit en samenwerking. De gedragscode We hebben binnen de school gedragsnormen. We bespreken deze normen aan het begin van elk schooljaar in de klas. De leerlingen moeten weten wat de normen zijn, waarom ze er zijn en waar de grenzen liggen. Wanneer leerlingen zich niet aan de normen houden, dan worden zij daarop aangesproken. Deze normen zijn vastgelegd in de gedragscode. Binnen de gedragscode zijn alle afspraken rondom gedragsproblemen samengevat. Dit protocol biedt een handreiking voor medewerkers op t Kraaienest om op een gestructureerde manier om te gaan met 14

15 gedragsproblemen. Het zet alle voorwaarden nog eens op een rij, maar biedt ook duidelijke afspraken ten aanzien van onaanvaardbaar gedrag en agressie. Veiligheid We voldoen aan de wet Veiligheid op school. In de wet is opgenomen, dat scholen een inspanningsverplichting hebben om een veilige schoolomgeving te waarborgen. Zo n omgeving is (uiteraard) van wezenlijk belang voor kinderen om zich goed te kunnen ontwikkelen en te kunnen leren. Een veilige omgeving voor scholieren en onderwijspersoneel houdt in dat er een prettige sfeer op school is. Door op tijd te signaleren en hier gericht tegen op te treden, willen we ongepast gedrag, pestgedrag, intimidatie, diefstal en agressie voorkomen. t Kraaienest stelt zich als doel dat iedere leerling, iedere werknemer en iedere ouder zich veilig voelt in en rond de school en laat met het veiligheidsplan zien te voldoen aan de wettelijke eisen die er zijn gesteld. Als (vak)leerkracht, leraarondersteuner, onderwijsassistent en andere betrokkenen kunnen we een aantal voorwaarden scheppen, waardoor leerlingen de veiligheid kunnen ervaren. De voorwaarden kunnen er toe bijdragen dat leerlingen zich veilig voelen, minder snel gedragsproblemen laten zien en dus tot leren in staat zijn. Deze voorwaarden werken preventief en zijn de basis van de veiligheid. Een vertrouwensband opbouwen, een 15

16 juiste houding, een juiste manier van communiceren, structuur in tijd, ruimte en activiteit, rust en afstemming met collega s zijn belangrijke voorwaarden. De lessen STIP (Sociale competenties), actief burgerschap en integratie, mediawijsheid en seksuele vorming werken ook preventief. Pestgedrag wordt gesignaleerd en er wordt gehandeld volgens onze gedragscode met een anti-pestprotocol. Belangrijk is en blijft het benoemen en bespreken van ongewenst en gewenst gedrag. De sociale veiligheid wordt jaarlijks objectief gemeten door middel van een enquête, die wordt afgenomen bij leerlingen, ouders en teamleden. Dit doen we door middel van digitale vragenlijsten vanuit WMK (Werken met Kwaliteit), een webbased kwaliteitsinstrument. De vragenlijsten meten het welbevinden en de sociale, fysieke en psychische veiligheid. De vragenlijsten sociale veiligheid zijn in mei 2018 afgenomen. De responspercentage was in alle gevallen voldoende tot goed. De leerlingen geven aan zich veilig te voelen op school en geven de school voor veiligheid een 8,9. Ouders geven aan dat hun kind zich veilig voelt op school en geven de school voor veiligheid het cijfer: 8,5. De teamleden van 't Kraaienest voelen zich veilig op school en geven de school voor veiligheid een 8,3. 16

17 De opbrengsten van de vragenlijsten worden samen met het team en de MR besproken en er wordt gekeken naar verbeterpunten voor het nieuwe schooljaar. De school heeft een veiligheidsplan, waarin diverse protocollen en afspraken zijn te vinden. Te denken valt aan het ontruimingsplan, het protocol medisch handelen, de gedragscode, de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Jaarlijks wordt een veiligheidsverslag geschreven door de directeur en besproken in de MR. Verbeterpunten die uit dit plan volgen leiden tot een veiligere school. Kwaliteit Ons schoolplan beschrijft, binnen de kaders van het Strategisch beleidsplan van Lucas Onderwijs, onze kwaliteit, onze missie, onze visie en de daaraan gekoppelde doelen. Op basis van de huidige situatie hebben we diverse instrumenten ingezet om grip te krijgen op onze sterke en zwakke punten en daarmee op onze verbeterdoelen voor de komende vier jaar. Het schoolplan functioneert daardoor als een verantwoordingsdocument naar de overheid, het bevoegd gezag en de ouders en als een planningsdocument. Wat beloven we en wat willen we wanneer verbeteren voor de planperiode ? Op basis van ons vierjarige schoolplan stellen we jaarlijks een uitgewerkt jaarplan op. In het jaarverslag blikken we in juni van elk schooljaar terug: we kijken of de gestelde verbeterdoelen gerealiseerd zijn. Het jaarverslag is op te vragen bij de directie van de school. We vinden het belangrijk om goed onderwijs te geven. Dit betekent dat het pedagogisch klimaat op orde moet zijn. Ook is het belangrijk naast het pedagogisch handelen het organisatorisch en didactisch handelen op orde te hebben. Om dit te monitoren binnen de school hebben we in schooljaar de Vaardigheidsmeter ingevoerd. Dit is een gevalideerd en genormeerd instrument, waarbij 17

18 leerkrachtgedrag wordt geobserveerd en geduid. Ook zijn veel criteria van de inspectie terug te vinden in het instrument. Binnen t Kraaienest zijn de directeur en twee teamleiders getraind om de Vaardigheidsmeter op de juiste manier af te nemen. Alle leerkrachten, leraarondersteuners en onderwijsassistenten worden binnen de gesprekscyclus regelmatig geobserveerd en de observaties worden besproken. Ontwikkelpunten kunnen vervolgens op individueel of op schoolniveau worden opgepakt. Tijdens schooljaar gaan we met de volgende thema s aan de slag: - herijken missie en visie ter voorbereiding op het schoolplan invoering nieuwe gesprekscyclus - dankzij werkdrukakkoord inzet van collegiale consultatie - verder uitwerken van de samenwerking met de zorg - borgen van de technieken van Teach like a champion - aandacht voor de doorgaande lijn binnen de school - thematisch werken op de VSO-afdeling - start van de leerlingenraad in het VSO - versterken van ICT-vaardigheden - bijscholing ten aanzien van de meldcode - borging van de Professionele Leergemeenschap - invoering leerlingvolgsysteem voor de sociaal emotionele ontwikkeling - scholing Geef me de vijf Naast het schoolplan en de jaarplannen werken we aan de kwaliteit van de school door de opbrengsten, het zorgbeleid en de veiligheid elk schooljaar te evalueren. De evaluatie geeft weer verbeterpunten voor het beleid. We gaan daarbij steeds uit van de PDCA-cyclus van Demming (Plan-Do-Check-Act). Op deze wijze geven we vorm aan een cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen. We werken met de kwaliteitskaarten van Cees Bos. Deze kaarten formuleren ambities op diverse beleidsterreinen. Het biedt ook de mogelijkheid om de ambities te toetsen door het uitzetten van 18

19 diverse vragenlijsten onder de leerlingen, de ouders en het team. De verbeterpunten zijn vervolgens weer terug te vinden in de jaarplannen. In mei 2018 is middels de vragenlijsten de tevredenheid bij de leerlingen, ouders en teamleden gemeten: De leerlingen geven aan het naar hun zin te hebben op school. Ze geven de school het cijfer: 8,3. Ouders geven aan dat hun kind het naar zijn/haar zin heeft op school en geven de school het cijfer: 8.8. De teamleden hebben het naar hun zin op school en geven de school het cijfer: 8,5. Ook de intervisie met andere ZML-scholen zorgt voor het verbeteren van de kwaliteit. Zo heeft de school zitting in vier intervisiegroepen met ZML-scholen in de regio. Onze school is ook te vinden op de volgende site: Dit is een gezamenlijke site van de scholen zelf. Als scholen vinden we het belangrijk om een goed beeld te geven van het onderwijs; over hoe het praktisch en inhoudelijk is ingericht en wat de resultaten zijn. Op die manier bieden we openheid aan u als ouders en heeft u de mogelijkheid om hierover met ons in gesprek te gaan. Meerwaarde van de site is dat scholen veelzijdige informatie tonen en dit allemaal op dezelfde manier doen. Daardoor is het mogelijk om de informatie van bijvoorbeeld onze school te vergelijken met het gemiddelde van andere, vergelijkbare, scholen. Inspectie Het vernieuwde inspectietoezicht is in 2017 van kracht geworden en is uitgewerkt in een onderzoekskader. Het houdt kort gezegd in dat de Inspectie van het Onderwijs niet langer alleen alle scholen bezoekt maar met haar toezicht begint bij schoolbesturen. Het bestuur moet daarbij laten zien hoe het de kwaliteitszorg voor zijn scholen heeft geregeld. Het schoolplan vormt daarbij het uitgangspunt. Heeft het bestuur dit niet op orde of loopt een school 19

20 bijvoorbeeld het risico zwak of zeer zwak te worden, zal de inspectie vervolgens ook de betreffende scho(o)l(en) bezoeken. De waarborgfunctie van de inspectie blijft onveranderd. De norm voor basiskwaliteit is dat een bestuur en zijn scholen voldoen aan de deugdelijkheidseisen rond de onderwijskwaliteit, de kwaliteitszorg en het financieel beheer. Onze school houdt zich aan de eisen van de Inspectie van het Onderwijs voor wat betreft wet- en regelgeving. De laatste inspectieverslagen zijn te vinden op onze site en op de site van de inspectie. De Gezonde School t Kraaienest mag zich sinds het voorjaar van 2017 officieel een Gezonde School noemen. We hebben drie themacertificaten behaald: Welbevinden, Bewegen & Sport en Voeding. De school wil in schooljaar het vierde certificaat behalen: relaties en seksualiteit. De Gezonde School-aanpak baseert zich op 4 pijlers: gezondheidseducatie, fysieke en sociale omgeving, signaleren en beleid. We vinden het belangrijk dat het zo goed mogelijk gaat met leerlingen, dat ze lekker in hun vel zitten en met plezier naar school komen, waar ze in een veilige omgeving kunnen verblijven. Wij vinden het ook belangrijk dat leerlingen voldoende bewegen en sporten en gezond eten en drinken. We hebben aandacht voor onze schoolomgeving, zoals het groene beweegvriendelijke schoolplein en de kas waarin diverse groenten worden gekweekt. Wilt u meer lezen over de gezonde school, kijk dan eens op De leerstof SO-afdeling Zintuiglijke en motorische ontwikkeling Leerlingen oefenen zich in het goed leren waarnemen: begrijpen wat je ziet, hoort en voelt, maar ook in het handig worden met je handen en de rest van je lichaam. Vooral voor de jongere leerlingen is dit een belangrijk onderdeel. In de onderbouw 20

21 wordt om deze reden ook nog sensopathisch materiaal aangeboden (zoals zand, klei, scheerschuim, bonen, macaroni). Voor de oefeningen in de fijne motoriek, visuele ontwikkeling en auditieve ontwikkeling is veel spelmateriaal aanwezig. Deze ontwikkeling komt ook uitgebreid aan de orde bij bewegingsonderwijs, zwemmen en bij de creatieve vakken. Voor een aantal leerlingen geldt dat er door de fysiotherapeut of ergotherapeut behandeling wordt gegeven, waarbij de adviezen in de groep toegepast kunnen worden. Het kan zijn dat vanuit deze adviezen hulpmiddelen worden ingezet, zoals aangepast meubilair, een verzwaringsvest, zitkussen of kauwtube. Sociale en emotionele ontwikkeling Bij zeer moeilijk lerende leerlingen zien we dat de sociaalemotionele ontwikkeling een grote achterstand laat zien ten opzichte van leeftijdgenoten. Daarbij is er ook vaak een discrepantie tussen de sociale ontwikkeling en de emotionele ontwikkeling. Omdat het gedrag van de leerling zeer bepalend is voor het welbevinden van de leerling zelf, maar ook voor de groepsprocessen en het klimaat binnen de school, wordt er veel aandacht besteed aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen. Leerlingen laten onderling ook grote verschillen zien in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Dit komt door de grillige ontwikkelingsprofielen en de bijkomende stoornissen die de leerlingen hebben. Het vergroten van weerbaarheid, zelfredzaamheid, flexibiliteit, sociaal besef, zelfbeeld, eigenwaarde en zelfrespect, zijn doelen die we voor elke leerling op zijn of haar eigen niveau nastreven. Het kunnen beschikken over voldoende talige begrippen speelt hierbij een grote rol. Als een kind te weinig taalbegrippen gebruikt, worden gevoelens niet of nauwelijks herkend of verwerkt. Daarom is ondersteunende communicatie belangrijk voor sommige leerlingen. Het doel voor elke leerling is dat het, met behoud van het gevoel voor zelfvertrouwen en zelfwaardering, om leert gaan met de eigen mogelijkheden en beperkingen. Daarbij is het van groot belang dat de leerlingen leren omgaan met anderen. 21

22 We besteden ook aandacht aan seksuele vorming. Om onze leerlingen weerbaar te maken is het van groot belang hen vanaf jonge leeftijd goed te informeren. Dat begint bij de jonge leerlingen met het leren kennen van je eigen lijf en grenzen aan kunnen geven. Bij oudere leerlingen is ook seksuele voorlichting noodzakelijk. We gebruiken de methode STIP (sociale competenties) of Sociale Training In Praktijk. Deze methode is bedoeld voor zeer moeilijk lerende kinderen van 4-20 jaar. Uiteindelijk heeft STIP tot doel dat leerlingen zich sociaal gedragen in maatschappelijke situaties zoals op school, op het werk en in de vrije tijd. Naast deze methode wordt elke situatie tijdens de les of tijdens het buiten spelen gebruikt om te leren. Dit gebeurt door situaties uit te spelen of uit te praten. Ook de gedragsregels spelen een grote rol in het waarborgen van de sociale veiligheid. Voor de jongste leerlingen gebruiken we ook de Doos vol gevoelens. Voor de seksuele vorming gebruiken we als methode Kriebels in je buik, met daarbij aanvullende lesmaterialen en (prenten)boeken. Spelontwikkeling Leerlingen ontwikkelen zich tijdens hun spel. Op school zijn ze met allerlei activiteiten bezig. Ze bewegen, praten, zingen, bouwen, etc. Wij spelen daarop in door ervoor te zorgen dat er veel materiaal is waarvan de leerlingen leren. Ook praten wij veel met hen over allerlei onderwerpen, zodat ze woorden en zinnen leren, goed leren spreken en verstaanbaar zijn. We stimuleren onze leerlingen zich te ontwikkelen op de volgende gebieden: actief zijn en initiatieven nemen communiceren samen spelen en samen werken verkennen van de wereld probleemoplossend denken zelfsturing zelfstandigheid 22

23 Leren leren Leren leren is een vakoverstijgende leerlijn en komt in alle vakken gedurende de dag terug. De leerlingen leren plannen, organiseren, zelfstandig werken en reflecteren op hun eigen werkwijze. Ook leren ze samen te werken en hulp te vragen. We bouwen de vaardigheden hierin langzaamaan op en houden rekening met de individuele verschillen tussen de leerlingen. We gebruiken de kieskast als een middel om het zelfstandig werken en het plannen te stimuleren. Omgaan met media en technologische hulpmiddelen In iedere groep zijn computers, ipads en een Prowise-tablet aanwezig, waar de leerlingen mee leren omgaan. Enerzijds wordt de computer, ipad of Prowise-tablet als leermiddel gebruikt: de leerlingen oefenen reken- of leesvaardigheden. Anderzijds is het ook een middel om informatie te leren zoeken, leren samen te werken of creativiteit te bevorderen. In alle groepen wordt gebruik gemaakt van een digitaal schoolbord, hierop is ook de dagplanning dagelijks te vinden. Er ontstaan veel mogelijkheden als het digitale schoolbord in combinatie met de ipads wordt gebruikt. We merken dat leerlingen gemotiveerd zijn om te leren via een ipad. We hanteren een protocol voor veilig computergebruik. Nederlandse taal Het vakgebied Nederlandse taal krijgt veel aandacht binnen het rooster. Om de wereld om je heen goed te kunnen begrijpen en er aan deel te nemen, is het nodig om taal te leren gebruiken. Dit betekent: leren praten (taalproductie), leren begrijpen (taalbegrip), maar ook de taal adequaat kunnen inzetten (communicatieve wederkerigheid) en dus een gesprekje kunnen voeren en communicatief weerbaar zijn. Al deze aspecten zijn belangrijk, maar kosten in de ontwikkeling van onze leerlingen veel tijd. Soms is een doel niet haalbaar en zoeken we naar compensatiemogelijkheden. De communicatie wordt bij veel leerlingen ondersteund door gebaren en pictogrammen. Oefenmomenten kennen we in de vorm van klassengesprekken, taalspelletjes en de lessen van mondelinge taal. Liedjes en 23

24 diverse spelletjes stimuleren eveneens taal en denken. We werken met de methode Fototaal. Dit is een methode voor moeilijk lerende kinderen voor het verwerven van vaardigheden op het gebied van mondelinge taal. De activiteiten en de materialen sluiten aan bij de belevingswereld en de leeftijd van de kinderen door te werken met foto s die gemaakt worden met de leerlingen. Bovendien is het met Fototaal altijd mogelijk om aan te sluiten bij het niveau van een kind. Fototaal biedt lesactiviteiten en materialen voor alle niveaus van de leerlijnen. Wanneer leerlingen een achterstand hebben in de spraak- en/of taalontwikkeling, dan is het mogelijk logopedie van Ipse de Bruggen in te zetten. Lezen Lezen is belangrijk. Als kinderen kunnen lezen, hebben ze toegang tot geschreven informatie bij de andere vakken, maar ook toegang tot alles wat te lezen is in de wereld om hen heen. Door het lezen ontstaat meer taalbegrip en wordt de wereld van het kind groter. Door het begrijpend lezen in de hogere groepen leert de leerling strategieën om teksten te begrijpen. We werken ook aan het voorbereidend lezen door middel van de volgende activiteiten: prentenboeken bekijken, naar een verhaal luisteren, rijmen en spelenderwijs de letters leren kennen. We gebruiken de methodes Veilig Stap voor Stap en Lezen moet je doen. We ondersteunen de letters met klankgebaren. Om vast te stellen of een kind aan lezen toe is, gebruiken we het toetspakket Beginnende geletterdheid. Aan leerlingen die al verder gevorderd zijn in het leesonderwijs wordt ook begrijpend lezen en spelling aangeboden. Voor begrijpend lezen gebruiken we in de hogere groepen de teksten van Nieuwsbegrip zodat de leerlingen betrokken worden bij het dagelijkse nieuws, maar dan wel op hun eigen niveau. In de school hebben een bibliotheek waar de leerlingen onder begeleiding iedere week een boek uit kunnen zoeken. Ieder jaar doen we mee met de Kinderboekenweek en de Voorleesdagen om de leerlingen enthousiast te maken voor boeken en lezen. 24

25 Schrijven De schrijfgevoeligheid komt vaak wat later dan lezen. Schrijven wordt dan ook vooral gebruikt als ondersteuning van het leesproces. Als aanvankelijk lezen over gaat in voortgezet technisch lezen, dan krijgt ook het schrijven meer aandacht. We werken met de methode Schrijven Leer Je Zo! Kinderen leren gemakkelijker schrijven als ze een schrift leren dat ze dagelijks om zich heen zien: het blokschrift. De methode biedt spelenderwijs de eenvoudige vormen van het blokschrift aan. Het doel van Schrijven Leer Je Zo! is elk kind een goed leesbaar handschrift te leren dat er verzorgd uitziet en dat in een vlot tempo geschreven kan worden. In de onderbouwgroepen wordt ook de methode Schrijfkriebels gebruikt. Rekenen en wiskunde In de onderbouw ligt de nadruk op het voorbereidend rekenen en het getalbesef. Bij het voorbereidend rekenen is het doel de 25

26 betekenis van (hoeveelheids-) begrippen aan te leren. Het zelf doen is daarbij erg belangrijk. Het handelen staat centraal; het onder woorden brengen is een belangrijk hulpmiddel voor kinderen die moeilijkheden ondervinden met het rekenen. Er is veel aandacht voor het verkrijgen van inzicht in de structuur van de getallen. In de midden- en bovenbouw gaat het vooral om de rekenbewerkingen. Naast de bewerkingen is ook het praktisch omgaan met geld, tijd en meten ingeroosterd. De methodes die we bij het rekenen gebruiken zijn: De Rekenboog en Maatwerk. Met Sprongen Vooruit is een aanpak die veel naast de methodes gebruikt wordt. Oriëntatie op mens en wereld Wij willen onze leerlingen breed ontwikkelen. Wereldoriëntatie komt op school aan de orde bij de vakken aardrijkskunde, geschiedenis, natuur, gezond gedrag en verkeer. In dit leergebied oriënteren leerlingen zich op zichzelf, op hoe mensen met elkaar omgaan, hoe ze problemen oplossen en hoe ze zin en betekenis geven aan hun bestaan. Leerlingen oriënteren zich op de natuurlijke (leef)omgeving en op verschijnselen die zich daarin voordoen. Zij oriënteren zich ook op de wereld: dichtbij en veraf, toen en nu. De leerlingen leren allereerst hun eigen wereld (ver)kennen. De onderwerpen uit dit vak zijn bij de jongste kinderen voornamelijk afkomstig uit de belevings- en ervaringswereld van de leerlingen. Waar het de school om gaat, is dat de leerling verder leert kijken dan het eigen gezin, de familie, de wijk of de woonplaats. Oudere leerlingen leren zich oriënteren op een andere tijd (geschiedenis), een andere ruimte (aardrijkskunde) en een andere omgeving (natuur). Zo wordt invulling gegeven aan onderwerpen zoals wonen, voeding en kleding, onder andere door het kijken naar schooltelevisieprogramma s en het Jeugdjournaal. We gebruiken ook veel educatief beeldmateriaal van internet. Binnen deze leerlijn valt ook burgerschap en integratie. Hierbij gaat het vooral om leerlingen te ontwikkelen tot kritischdemocratische burgers. Het is belangrijk dat de leerlingen een zo reëel mogelijk zelfbeeld ontwikkelen, leren omgaan met hun mogelijkheden en rekening houden met hun beperkingen. 26

27 Weerbaarheid is hierbij erg belangrijk, maar dat is niet voor al onze leerlingen gemakkelijk. Er zijn natuurlijk leerlingen die aangewezen blijven op de zorg en bescherming door ouders/verzorgers. Burgerschapsvorming moet niet als een apart vak worden gezien. Het is een vanzelfsprekend onderdeel van meerdere vakken. Je leert burgerschap vooral door met elkaar om te gaan, met elkaar te praten en door te dóen, binnen praktische activiteiten in en buiten de school. We begeleiden onze leerlingen in: hun groei naar een zo groot mogelijke zelfredzaamheid, de ontwikkeling van vertrouwen in zichzelf en elkaar. Niet wat je bent, maar wie je bent en hoe je bent als medemens is belangrijk; ieder mag zichzelf zijn met al zijn mogelijkheden en beperkingen, de ontwikkeling van het besef dat mensen elkaar nodig hebben en veel voor elkaar kunnen betekenen, de ontwikkeling van het besef dat je niets kunt bereiken zonder je er voor in te spannen. We gebruiken diverse methoden en programma s: Kriebels in je buik, STIP, Jeugdjournaal en Schooltv/Teleblik. Ook plannen we diverse uitstapjes (schoolkamp, schoolreis, cultuuruitstapje) en doen we (praktische) verkeerslessen, waaronder de dode-hoekles in de Bovenbouw van de SO-afdeling. Nationale feestdagen (Prinsjesdag, Koningsdag, Bevrijdingsdag en de diverse feestdagen) krijgen ook aandacht binnen de groepen. Ook doen we mee met landelijke acties als Schoolfruit, Koningsspelen en het Nationaal Schoolontbijt. Kunstzinnige oriëntatie Kunstzinnige en culturele aspecten spelen een grote rol in de ontwikkeling van onze leerlingen. Het waarderen van mooie beelden of geluiden, maar ook het uiten door middel van beeld, klank of beweging kan bij onze leerlingen zelf verrassend aanwezig zijn. Bij beeldende vorming leren leerlingen hun ideeën en ervaringen uit te drukken in een werkstuk. Dit kan een tekening zijn, maar 27

28 ook een werkstuk van papier, hout of klei. Ze leren de verschillende materialen te gebruiken en toe te passen. Ook leren ze om een mening te vormen: wat vind ik mooi? De leerlingen zijn doorgaans graag met een werkstuk bezig en kunnen hun creativiteit kwijt. Het maken van een werkstuk leent zich bij uitstek als verwerkings- of belevingsmogelijkheid bij de andere vakken. Naast beeldende vorming behoort muziek en bewegen ook tot kunstzinnige oriëntatie. Leerlingen leren zingen, muziek maken, muziek te luisteren, te ervaren en te bewegen op muziek. Ook hierin speelt het plezier een grote rol. Ook dramatische vorming valt onder kunstzinnige oriëntatie. Leerlingen leren toneelstukjes spelen en doen-alsof-situaties herkennen. Door middel van drama leren kinderen zichzelf te uiten. Iedere groep heeft minstens één keer per schooljaar een culturele les in de vorm van een uitstapje naar een museum, een voorstelling of een les door een externe gegeven. Bewegen Bewegingsonderwijs zorgt ervoor dat leerlingen leren deelnemen aan bewegingsactiviteiten en dit als vrijetijdsbesteding leren waarderen. Het is daarbij belangrijk dat leerlingen hun motorische vermogen leren ontwikkelen, kunnen omgaan met de eigen motorische (on)mogelijkheden en ook het samen bewegen ontwikkelen. Leerlingen leren zich zelfstandiger te gedragen als ze vertrouwd raken met hun eigen bewegingsmogelijkheden. Zo leren ze omgaan met dagelijkse obstakels zoals drempels, zware deuren en trappen. Gymlessen staan voor alle SO-groepen twee maal per week op het rooster en worden grotendeels verzorgd door onze vakleerkracht: Mitchell van der Gaag. Behendigheid geeft een gevoel van veiligheid en zekerheid. De leerling krijgt meer zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen stimuleert tot verdere ontwikkeling. Het oefenen van alledaagse bewegingen heeft extra de aandacht. Aan spel is niet alleen veel vreugde te 28

29 beleven, maar ook leren de leerlingen om volgens regels met elkaar om te gaan. Andere onderdelen van het bewegingsonderwijs zijn: Bewustwording van het eigen lichaam Oriëntatie in de ruimte Concentratie en ontspanning Samen spelen / samenwerken Voor de gymlessen hebben de leerlingen een T-shirt, gymbroek en gymschoenen nodig. Denk eraan dat uw kind de gymschoenen zelf aan en uit moet trekken; klittenband is daarom prettig. Tijdens de gymlessen mogen de leerlingen geen sieraden dragen. Naast gymlessen krijgen alle schoolgroepen van de SO-afdeling ook één keer per week zwemles. Dit gebeurt in het zwembad van zorginstelling Ipse de Bruggen onder verantwoordelijkheid van personeel van de afdeling Beweging van Ipse de Bruggen. Voor het zwemmen is zwemkleding nodig; voor de meisjes is een badpak verplicht, dus geen bikini. De zwemkleding blijft op school. De leerlingen gebruiken een handdoek van het zwembad. Voor de jongste leerlingen is het prettig als u op deze dag uw kind makkelijke kleding aandoet. Het is de doelstelling van de school, dat elke leerling in eerste instantie de gelegenheid wordt geboden om te spelen, te oefenen en zich vrij te gaan voelen in het water. Minstens één keer per jaar is er een kijkmoment voor ouders. Regelmatig organiseren we voor de oudere leerlingen samen met Team4Talent clinics tijdens de gymles en sport na schooltijd. De leerstof VSO-afdeling De VSO-afdeling is onderverdeeld in drie bouwen: onderbouw, middenbouw en bovenbouw. In de onderbouw ligt het accent vooral op de leergebied specifieke doelen en kennismaking met 29

30 de praktijkvakken. In de middenbouw ligt het accent op de algemene vaardigheden en de stages. De bovenbouw richt zich op de transitie naar dagbesteding of arbeid. Uistroomprofielen De Wet kwaliteit (V)SO heeft 3 uitstroomprofielen gedefinieerd: Vervolgonderwijs Leerlingen in dit uitstroomprofiel worden geacht in staat te zijn een diploma voortgezet onderwijs te behalen. Het onderwijs is inhoudelijk geënt op het reguliere onderwijs en is gericht op een doorstroom naar vervolgonderwijs of op terugstroom van de leerling naar het regulier voortgezet onderwijs. t Kraaienest biedt dit uitstroomprofiel niet aan. Arbeidsmarkt(gericht) Bij leerlingen in dit uitstroomprofiel wordt ingeschat dat zij toeleidbaar zijn naar loonvormende arbeid, maar niet in staat zullen zijn een volledig diploma vo of mbo-1 te behalen. Binnen dit uitstroomprofiel onderscheiden we: arbeid in een regulier bedrijf, in combinatie met landelijk erkend(e) certificaat/certificaten arbeid in een regulier bedrijf, zonder certificaten (beschutte) arbeid in een sociale werkvoorziening Een leerling met dit uitstroomprofiel volgt arrangement 3 of 4. Voor uitleg over de arrangementen: zie kopje Uitstroomprofielen en arrangementen. Dagbesteding Leerlingen in dit uitstroomprofiel worden vanuit het VSO toegeleid naar een voorziening voor dagbesteding. Er wordt een onderscheid gemaakt naar: arbeidsmatige dagbesteding taakgerichte en activerende dagbesteding 30

31 Een leerling met dit uitstroomprofiel volgt arrangement 1 of 2. Het onderscheid tussen de twee uitstroomprofielen die t Kraaienest aanbiedt, ligt in de vraag of een leerling arbeidsvaardigheden kan ontwikkelen. Cognitief functioneren is ondergeschikt aan de vraag of de leerling kan en wil werken. We schalen de leerling daarom zo hoog mogelijk in. Twee keer per jaar wordt de competentielijst ingevuld. Hier staan de diverse arbeidsvaardigheden in. Deze lijst wordt twee keer per jaar met ouders op de gespreksavond besproken. Als er onvoldoende ontwikkeling in de arbeidsvaardigheden zichtbaar is, kan een leerling na het derde jaar van het uitstroomprofiel Arbeid naar het uitstroomprofiel Dagbesteding afstromen. Sectoren t Kraaienest biedt twee sectoren aan: - Natuur en Techniek (groen. algemene techniek, winkel en magazijn) - Facilitaire dienstverlening (horeca, schoonmaak, winkel en magazijn) In de leerjaren 1, 2 en 3 worden praktijkvakken en stages aangeboden uit beide sectoren, zodat leerlingen zich breed kunnen oriënteren. Aan het einde van het derde jaar maken de leerlingen een keuze voor één van de sectoren. De keuze wordt gebaseerd op de wensen van de leerling en de ouders, de competenties van de leerling en de mate van inzetbaarheid. Vanaf het vierde jaar hebben leerlingen alleen nog praktijkvakken die binnen de gekozen sector vallen. Leergebiedoverstijgende kerndoelen We werken aan 11 leergebiedoverstijgende kerndoelen, onderverdeeld in vier thema's: Leren leren Leren taken uitvoeren Leren functioneren in sociale situaties Ontwikkelen van een persoonlijk toekomstperspectief 31

32 De leergebiedoverstijgende kerndoelen richten zich op het functioneren van jongeren in de contexten leren, werken, burgerschap, wonen en vrije tijd. Deze kerndoelen kunnen de gehele periode van het VSO bestrijken. De leergebiedoverstijgende kerndoelen zijn hetzelfde voor de uitstroomprofielen arbeidsmarkt en dagbesteding. De mate van zelfstandigheid en planmatigheid die bij elk kerndoel nagestreefd kan worden en het type en de hoeveelheid ondersteuning die nodig is, zullen per uitstroomprofiel, maar ook per leerling sterk variëren. Vaak zal bij de concretisering van een kerndoel in leeractiviteiten maatwerk nodig zijn. Soms zal duidelijk zijn dat een leerling het maximum haalbare bij een kerndoel heeft bereikt en zal de aandacht uitgaan naar uitbreiding op andere (compenserende) gebieden. Leergebiedspecifieke kerndoelen Bewegen en sport Gymlessen staan twee maal per week (vanaf de bovenbouw eenmaal per week) op het rooster en worden verzorgd door onze vakleerkracht: Maarten Bak. We leren de leerling deel te nemen aan activiteiten uit verschillende bewegingsgebieden en spelgebieden. Inzicht in en acceptatie van eigen mogelijkheden krijgen de aandacht. Ook de vrijetijdsbesteding gaat een rol spelen. We denken mee met de mogelijkheden voor leerlingen om buiten schoolverband deel te nemen aan bewegings- en 32

33 sportactiviteiten. Voor de gymlessen hebben de leerlingen een T-shirt, gymbroek en gymschoenen nodig. Daarnaast een washand, handdoek en deodorant om zich na de gymles op te frissen. We besteden aandacht aan de persoonlijke hygiëne na het sporten. Regelmatig organiseren we samen met Team4Talent een clinic tijdens de gymles en sport na schooltijd. Culturele oriëntatie en creatieve expressie Leerlingen oriënteren zich op het sociaal-culturele aanbod in de omgeving en nemen deel aan culturele activiteiten. De leerling leert vaardigheden waarmee hij zich creatief en kunstzinnig kan en wil uiten, passend bij zijn eigen mogelijkheden, talenten en voorkeuren. Hierbij kan gedacht worden aan expressie met materialen, maar ook tekenen, handvaardigheid, dramatische vorming, zingen en muziek. Leerlingen leren hun eigen werk te presenteren en erover te communiceren. Het praktijkvak Techniek wordt grotendeels ingevuld met activiteiten uit dit vakgebied. Er wordt in kleine groepjes gewerkt in het technieklokaal. We gebruiken de methode WerkPortfolio. Engels Engels is geen verplicht vak voor leerlingen met het uitstroomprofiel dagbesteding. Voor het uitstroomprofiel arbeidsmarktgericht is het onderwijsaanbod erop gericht dat leerlingen op een eenvoudig niveau zich kunnen voorstellen en vragen kunnen stellen en beantwoorden over persoonlijke gegevens. Leerlingen leren vertrouwde dagelijkse uitdrukkingen en basiszinnen. De toepassingsgebieden sluiten zoveel mogelijk aan op de leefwereld van de leerlingen. We gebruiken de methode Engels Vooraf. Rekenen We werken met de methodes Regenboog, Maatwerk, Startrekenen Vooraf en Startrekenen Instap. Met Sprongen Vooruit is een aanpak die veel naast de methodes gebruikt wordt. Leerlingen hebben de mogelijkheid om te werken richting 1F. Dit betekent dat zij werken richting het niveau van eind groep 8. De doelen van rekenen zullen echter altijd binnen het 33

34 totale ontwikkelingsperspectief bekeken worden: de niveaus van de diverse vakken dienen zo homogeen mogelijk te zijn. De volgende onderdelen komen terug binnen de leerlijn: optellen en aftrekken, vermenigvuldigen en delen, schattend rekenen, de rekenmachine, verhoudingen, meten van tijd (klokkijken en kalendergebruik), gewicht, lengte, inhoud en geldrekenen. De theorie die gegeven wordt tijdens de lessen in de groep zal tijdens de praktijklessen steeds terugkomen. Tijdens het praktijkvak Koken zal er bijvoorbeeld worden betaald bij het boodschappen doen, er moet kooktijd berekend worden en er moeten ingrediënten afgemeten worden. Ook in de kantine leren de leerlingen het geldrekenen toe te passen. Mens en maatschappij Binnen deze leerlijn leert de leerling belangrijke dingen die nodig zijn om te functioneren als mens in de maatschappij: het kopen, de rol als consument, het verplaatsen binnen het verkeer enzovoorts. De betekenis van werk en vrijetijdsbesteding krijgt een belangrijke rol. De doelen krijgen een plaats binnen de theoretische vakken, maar ook binnen de praktijkvakken. We werken thematisch, waardoor de leerlingen beter verbanden leren leggen en hetgeen geleerd wordt ook meer betekenis krijgt. We gebruiken diverse schooltv-programma s en verwerkingsmogelijkheden, waaronder het Jeugdjournaal en de Jeugd Verkeerskrant. Voor burgerschap gebruiken we Kies. Dit is een praktische methode waarin meningsvorming, eigen ervaringen, interactie en afwisselende opdrachten centraal staan. We besteden ook aandacht aan seksuele vorming. Om onze leerlingen weerbaar te maken is het van groot belang hen goed te informeren. Dat begint bij de jonge leerlingen met het leren kennen van je eigen lijf en grenzen aan kunnen geven. Bij oudere leerlingen is ook seksuele voorlichting noodzakelijk. Voor de seksuele vorming gebruiken we als methode Kriebels in je buik, met daarbij aanvullende lesmaterialen en boeken. Mens, natuur en techniek Deze leerlijn is samen te vatten in: het zorgdragen voor jezelf 34

35 en je omgeving. Het leren koken, leren schoonmaken, jezelf verzorgen, de omgeving (dieren en planten) leren kennen en verzorgen. Ook technisch onderhoud en veiligheid en milieu zijn terug te vinden in de theoretische vakken, maar vooral binnen de praktijkvakken Techniek, Koken, Huishoudkunde en Groen. We gebruiken voor de praktijkvakken de methode WerkPortfolio en ook andere ondersteunende methoden en programma s. Mondelinge en schriftelijke taal Het is belangrijk dat de leerling zich adequaat leert te uiten, maar ook actief leert te luisteren. Het voeren van een gesprek over een bepaald onderwerp is het doel waar we naar streven. Om dit te bereiken werken we aan de zinsbouw, de woordvorming, het vragen stellen, denkrelaties, zins- en verhaalbegrip, articulatie en de passieve- en actieve woordenschat. We proberen zoveel mogelijk uit te gaan van reële en actuele situaties. We gebruiken hiervoor onder andere Nieuwsbegrip en Jeugdjournaal. Ook de schriftelijke taal blijft een rol spelen binnen het VSO. Technisch lezen blijft de aandacht houden, want het is van groot belang dat de leerling zelfstandig informatie tot zich kan nemen. Het begrijpen van informatie krijgt aandacht, zowel binnen de theorie, als binnen de praktijk. Begrijpend lezen, spellen en stellen krijgt op eigen niveau de aandacht. We gebruiken de methode Nieuwsbegrip, Stenvert Taal en Stenvert Spelling, Pictolezen en Via Vooraf. Leerlingen hebben, net zoals bij rekenen, de mogelijkheid om te werken richting 1F. Dit betekent dat zij werken richting het niveau van eind groep 8. De doelen zullen echter altijd binnen het totale ontwikkelingsperspectief bekeken worden: de niveaus van de diverse vakken dienen zo homogeen mogelijk te zijn. Voorbereiding op dagbesteding en arbeid We zijn al vroeg in het VSO ons aan het voorbereiden op de toekomst van de leerling. Het is daarom van groot belang tijdig te beginnen met het verkennen van wat de leerling goed kan en leuk vindt om te doen. Het creëren van een beeld van de eigen mogelijkheden is een belangrijk doel. We streven ernaar dat 35

36 elke leerling algemene competenties ontwikkelt voor het uitvoeren van werk en activiteiten, zoals het leren samenwerken en overleggen, het leren opvolgen van instructies, het leren organiseren, het leren omgaan met tegenslag en werkdruk. We gebruiken tijdens het praktijkvak Arbeidstraining materialen van Zedemo om diverse motorische en arbeidsmatige vaardigheden te trainen. Het digitale portfolio speelt ook een grote rol in de voorbereiding op dagbesteding en arbeid. Praktijkvakken De volgende praktijkvakken worden aangeboden op de VSOafdeling: Huishoudkunde Techniek Groen Koken Arbeidstraining (Zedemo) De praktijkvakken vinden plaats in groepen van 4 tot 6 leerlingen. Portfolio We werken op de VSO-afdeling met een digitaal portfolio, het zogenaamde E-portfolio van OBA-Milestones. Dit is een computerprogramma dat speciaal ontwikkeld is voor de leerlingen in het VSO en Praktijkonderwijs. Met foto s en korte filmpjes kunnen leerlingen zich presenteren. Het digitaal portfolio is in beheer van de leerlingen zelf en wordt gedurende de schoolperiode ingevuld. Door portfoliogegevens te verzamelen en mee te nemen naar arbeidsbemiddeling en werk is het mogelijk het eigen leerproces te sturen en voort te bouwen op reeds behaalde vaardigheden en competenties. Een voordeel van het werken met een online portfolio is dan ook dat er een uitgebreid beeld ontstaat van de eigen vaardigheden. Hierdoor wordt de mogelijkheid geboden om werkelijk invloed uit te oefenen op het eigen leerproces en dit te laten zien aan anderen. Dit blijkt als stimulans te werken voor de leerling en werkzoekenden: het wordt iets van jezelf om trots op te zijn. Dit 36

37 instrument is voor de leerlingen ook hun rapportage van het schooljaar naar hun ouders toe. Van elk praktijkvak kan een verslag of competentielijst worden toegevoegd. Deze documenten met bijbehorende evaluatie worden tijdens de gespreksavond aan het einde van het schooljaar door de leerlingen die dat willen en kunnen, zelf aan de ouders gepresenteerd. Ouders hebben tevens een meekijkaccount voor thuis. Stages De interne stage wordt uitgevoerd door leerlingen uit de middenbouw. Het omvat dagelijkse en wekelijkse werkzaamheden binnen de school (het gebouw) die uitgevoerd worden in kleine groepjes onder begeleiding van een leraarondersteuner. Hiervoor wordt een stagerooster gemaakt, waarop iedere leerling kan zien op welke dag hij stage heeft. Binnen de stagedag worden de volgende activiteiten uitgevoerd: - Koffie / thee rondbrengen - Boodschappen doen - Koken - Kantine - Schoonmaken / de was - Administratie / bibliotheek - Groen De stageactiviteiten worden uitgebreid beschreven in de taakbeschrijving, zo nodig met ondersteuning van pictogrammen en/of foto s. De taakbeschrijving wordt uitgebreid van tevoren besproken met de leerlingen en de activiteiten worden stapsgewijs ingeoefend. Doel is de algemene werknemersvaardigheden en de sociale vaardigheden op een zo hoog mogelijk niveau te krijgen. De nabespreking van de stage is van groot belang: zo leert de leerling reflecteren en zicht krijgen op zijn eigen vaardigheden. Ook kunnen er hierdoor nieuwe inzichten of nieuwe persoonlijke doelstellingen ontstaan. Reflectie vindt iedere week plaats door 37

38 middel van het invullen en bespreken van een reflectieformulier. Aandachtspunten komen in de groep weer aan de orde en kunnen daar weer extra worden geoefend. De externe groepsstages vinden plaats in het tweede jaar van de middenbouw voor leerlingen in het uitstroomprofiel Arbeid. Hierbij gaan de leerlingen in groepjes onder begeleiding van een VSO-teamlid stage lopen bij diverse bedrijven, zoals omnivereniging Concordia, zorgkwekerij Bloei, de Albert Heijn, Middin, Groenrijk, maar ook bij een basisschool in de buurt. In ruil voor werkzaamheden kunnen leerlingen op deze manier onder begeleiding in aanraking komen met verschillende werkomgevingen in verschillende sectoren en andere aspecten van toekomstig werk. De algemene werknemersvaardigheden staan tijdens deze stages centraal. Bedrijfsbezoeken In de middenbouw gaan leerlingen regelmatig met hun leerkracht op bezoek bij bedrijven in de omgeving. Het doel hiervan is de diverse sectoren te leren kennen, maar ook kennis te maken met de werkzaamheden die uitgevoerd worden binnen deze sectoren. Op deze manier vormen de leerlingen zich een beeld van wat ze leuk vinden om te doen en van datgene wat de arbeidsmarkt hen kan bieden. Maar ook vormen ze zich een beeld van de vaardigheden die daarvoor nodig zijn en wat ze nog moeten leren. Kantine Vier keer per week is tussen de middag tijdens de pauze een half uur de kantine geopend. Leerlingen van de middenbouw leren hier binnen hun stage onder begeleiding een aantal (ook zelfgemaakte) etenswaren te verkopen. Ze leren met geld om te gaan, zichzelf te presenteren en producten te presenteren. Ook wordt hiervoor door een teamlid, samen met de leerlingen, boodschappen gedaan. De andere leerlingen kunnen iets kopen en leren hierdoor ook weer diverse vaardigheden. 38

39 Passend Onderwijs en leerlingenzorg Het doel van Passend Onderwijs is om ieder kind een passende onderwijsplek aan te kunnen bieden. In de praktijk zal dit voor de meeste kinderen het reguliere onderwijs zijn, zo nodig met extra ondersteuning, maar waar nodig kan dit ook een speciale lesplaats zijn. Om voor plaatsing in het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs in aanmerking te komen, moet een toelaatbaarheidsverklaring worden aangevraagd bij het samenwerkingsverband van de regio waar het kind woont. Samenwerkingsverbanden Onze school maakt deel uit van twee samenwerkingsverbanden: 1. SWV PPO Delflanden (Samenwerkingsverband passend primair onderwijs Delflanden). Dit samenwerkingsverband bestaat uit de basisscholen en speciale scholen die gehuisvest zijn in Delft, Delfgauw, Den Hoorn, Lansingerland, Pijnacker-Nootdorp en Schipluiden. 2. SWV VO Delflanden (Samenwerkingsverband Voorgezet Onderwijs Delflanden). Dit samenwerkingsverband bestaat uit de scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs in de gemeenten Delft, Midden Delfland en Pijnacker-Nootdorp. 39

40 Onze school is ook betrokken bij de twee Haagse samenwerkingsverbanden (Stichting Passend Primair Onderwijs Haaglanden SPPOH- en samenwerkingsverband Passend Voortgezet Onderwijs Den Haag e.o.), omdat een groot deel van onze leerlingen uit de Haagse regio komt. Daarnaast hebben we ook met een aantal samenwerkingsverbanden uit andere regio s te maken. Onderwijswerkniveaus In passend onderwijs is een drietal onderwijswerkniveaus vastgesteld: - Basisondersteuning. De scholen hebben met elkaar afspraken gemaakt over wat iedere reguliere school moet kunnen bieden. In het schoolondersteuningsprofiel van de school zijn deze afspraken terug te vinden. - Soms zal een kind meer nodig hebben dan de basisondersteuning, die de reguliere school biedt. Het samenwerkingsverband zal bij die kinderen worden betrokken om na te gaan wat deze kinderen nodig hebben. We spreken hier dan van een arrangement. - Bij een aantal kinderen zal blijken dat basisondersteuning niet toereikend is. Van het arrangement is vastgesteld dat dit niet op de basisschool aangeboden kan worden en dat een speciale lesplaats dan van toepassing is. In die situatie gaat de reguliere school samen met ouders aan de slag om te komen tot de juiste onderwijsplek. Het schoolondersteuningsprofiel van t Kraaienest is te vinden op de site van de school. Aanmelding Toelating van leerlingen op t Kraaienest kan het gehele schooljaar plaatsvinden. Wel geven we er de voorkeur aan dat zij zoveel mogelijk na de zomervakantie starten. Voorafgaande aan een aanmelding is het zeer gebruikelijk dat ouders (eventueel met hun zoon of dochter) een oriënterend bezoek aan de school brengen. Wij nodigen u van harte uit een 40

41 afspraak te maken voor een nadere kennismaking met de school. U kunt dan een indruk krijgen van de sfeer op de school, de werkwijze, het verloop van een schooldag, de groepen, etc. De Commissie van Begeleiding (CvB) zal in de aanmeldprocedure bekijken óf en wanneer plaatsing mogelijk is. Ook begeleidt de CvB, indien nodig, ouders en/of verwijzende school of instantie in het aanvragen van de toelaatbaarheidsverklaring. De CvB van t Kraaienest bestaat uit: - de directeur van de school (voorzitter) - de gedragskundige - de schoolarts - de zorgcoördinator - de schoolmaatschappelijk werker Tijdens de looptijd van de toelaatbaarheidsverklaring bekijkt de school samen met ouders of er opnieuw een toelaatbaarheidsverklaring aangevraagd moet worden. De school zorgt in dit geval voor samenstelling van het dossier. Voor meer informatie over Passend Onderwijs: Schoolarts De gezondheid van alle leerlingen van 0 tot 19 jaar wordt in Nederland regelmatig onderzocht. Leerlingen van 0 tot 4 jaar worden onderzocht op het consultatiebureau. Vanaf 4 jaar wordt het groeiproces van ieder kind gevolgd door de Jeugd Gezondheidszorg. Er wordt onderzoek gedaan naar de lichamelijke, sociale en emotionele ontwikkeling van het kind. Daarnaast wordt er gekeken op welk gebied hij eventueel extra hulp kan gebruiken. In de basisschoolperiode wordt bij ieder kind een gezondheidsonderzoek gedaan. De onderzoeken vinden in de loop van het schooljaar plaats. U krijgt altijd vooraf informatie over een onderzoek. Aan de ouders en de leerkracht 41

42 wordt voorafgaand aan ieder onderzoek gevraagd een vragenlijst in te vullen. Alle informatie die de Jeugdgezondheidszorg over uw kind heeft, wordt vertrouwelijk behandeld. Hebt u als ouder zorgen of twijfels over de gezondheid of de ontwikkeling van uw kind of heeft u vragen over de opvoeding, dan kunt vrijblijvend contact opnemen met de afdeling Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, telefoon Er kan een extra onderzoek of een gesprek plaatsvinden. Onze schoolarts is Gisela Parisi. Extra zorg Het kan zijn dat een leerling meer ondersteuning nodig heeft dan in de groep door de klassenleiding geboden kan worden. Op dat moment willen we als school in gesprek met u als ouder(s). U kunt als ouder bij het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin) of kernteam van de woonplaats van uw kind een aanvraag doen voor extra zorg en/of begeleiding. Dit kan aangevraagd worden voor thuis én school. Dan kan in samenwerking met u zorg of begeleiding worden ingezet op school voor ondersteuning van uw kind. Deze ondersteuning richt zich vaak op de praktische redzaamheid, de werkhouding en/of het gedrag. Wanneer blijkt dat zorg en begeleiding voor onbepaalde tijd noodzakelijk is, kan er een indicatie voor de WLZ (Wet Langdurige Zorg) worden aangevraagd bij het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg). Ook hierin kan de gemeente ondersteunen bij de aanvraag. Om te voorkomen dat wij van diverse instanties mensen hebben werken in de school zetten wij deskundigen van één zorgaanbieder in, nl. van Ipse de Bruggen. Ontwikkelingsperspectief De Wet kwaliteit (V)SO verplicht (V)SO-scholen om voor elke leerling een ontwikkelingsperspectief vast te stellen. In dit plan wordt het verwachte uitstroomniveau aangegeven, maar ook welke onderwijsdoelen een leerling zal kunnen halen. Door het instroomniveau en het verwachte uitstroomniveau te verbinden ontstaat een prognose of ontwikkelingslijn voor alle leerlingen. Het ontwikkelingsperspectief biedt de leerkracht een handvat om het onderwijs planmatig en doelgericht vorm te geven en is 42

43 een geschikt instrument voor afstemming en communicatie tussen school, ouders en leerling. Jaarlijks wordt het ontwikkelingsperspectief geëvalueerd met ouders. De doelen op leerlingniveau worden genoemd in het leerlingplan, zodat ouders goed kunnen zien aan welke doelen gewerkt wordt. In januari en juni wordt het leerlingplan geëvalueerd. Op basis hiervan wordt het ontwikkelingsperspectief aan het eind van het schooljaar geëvalueerd en, indien nodig, aangepast. De leerkracht werkt in de groep met groepsplannen voor verschillende vakgebieden. In iedere groep is er op verschillende niveaus lesstofaanbod, zodat alle leerlingen goed tot hun recht komen. Leerlingvolgsysteem Met behulp van het leerlingvolgsysteem kunnen we vaststellen of de leerling zich volgens de verwachtingen ontwikkelt. Zo kan de leerkracht op tijd ingrijpen. Als de leerling zich beter of minder goed ontwikkelt dan verwacht, stelt de leerkracht zijn doelen bij naar boven of naar beneden. De school evalueert de doelen met de ouders en stelt het ontwikkelingsperspectief waar nodig bij. Daarbij kijkt de school altijd of de leerling terug kan stromen naar het (speciaal) basis- of voortgezet onderwijs. We volgen de leerlingen op verschillende manieren: door observaties door de ontwikkeling van de leerling te toetsen aan de leerlijnen voor ZML door methodegebonden toetsen door methode-onafhankelijke toetsen, zoals de CITOtoetsen voor speciale leerlingen (SO-afdeling) en de CITO toetsing VSO-Dagbesteding/VSO-PrO (VSOafdeling) 43

44 Uitstroomprofielen en arrangementen Op grond van de aangeleverde dossiergegevens en de observaties in de groep wordt voor iedere leerling een uitstroomprofiel vastgesteld, waarin de verwachting wordt uitgesproken welke vorm van vervolgonderwijs haalbaar zou kunnen zijn. Het uitstroomprofiel geeft richting aan de te volgen leerlijnen en is terug te vinden in het ontwikkelingsperspectief. Het arrangement geeft de leerroute aan die we volgen door de jaren heen. We bieden op de SO-afdeling 5 arrangementen aan en op de VSO-afdeling 4 arrangementen. We hebben de volgende uitstroomprofielen en arrangementen op school: Uitstroomprofiel SO Arrangement SO PrO/VO 5 VSO ZML/PrO 4 VSO ZML 3 VSO (MG)ZML 2 VSO MG-ZML 1 Uitstroomprofiel VSO Arrangement VSO Arbeid 4 Beschut werk 3 Taakgerichte en activerende dagbesteding 2 Belevingsgerichte dagbesteding 1 PrO = Praktijkonderwijs VO = Voortgezet Onderwijs VSO = Voortgezet Speciaal Onderwijs MG = Meervoudig Gehandicapt Leerlijnen De leerlijnen voor de verschillende vakgebieden zijn opgesteld door de CED en 44

45 worden landelijk door ZML-scholen gebruikt. De leerlijnen zijn ingevoerd in ons leerlingvolgsysteem. De leerling volgt de leerlijnen van de verschillende vakgebieden op zijn eigen niveau, behorend bij het te verwachten uitstroomniveau. Schoolrapport (SO-afdeling) Omdat het ontwikkelingsperspectief geen rapport is, dat de leerlingen thuis aan familieleden kunnen laten zien, ontvangen de leerlingen van de SO-afdeling aan het einde van het schooljaar een schoolrapport. Door middel van foto s en kleine stukjes tekst kunnen de leerlingen zelf aan de familie vertellen wat ze doen op school en wat ze hebben geleerd. Dit benadrukt vooral wat ze wel kunnen! Groeps- en leerlingbespreking Drie keer per jaar vindt er een bespreking plaats. Hierbij zijn de leerkracht(en), onderwijsassistent(en), gedragskundige, zorgcoördinator en directeur aanwezig. De eerste (november) staat in het teken van de groep: het pedagogische klimaat in de groep klassenmanagement groepsplannen knelpunten ten aanzien van de groepsplannen De tweede (februari) en derde (juni) staan in het teken van de ontwikkeling van de leerling: individuele resultaten in relatie tot de leerlijnen individuele resultaten in relatie tot eerdere resultaten gestelde doelen en interventies welbevinden van het kind eventuele bijstelling van het arrangement en/of uitstroomprofiel doorplaatsen naar de volgende groep Dossiervorming Iedere discipline is zelf verantwoordelijk voor het eigen onderdeel van het dossier. De directeur heeft de 45

46 eindverantwoordelijkheid. De gegevens van de leerling worden digitaal bewaard of in een persoonlijk dossier in een afgesloten kast. Inzage in het dossier hebben personeelsleden die rechtstreeks contact hebben met de leerling (groepsleiding) en de CvB-leden. Stagiaires mogen geen dossiers inzien, mits zij toestemming hebben van de ouders. Ouders hebben inzagerecht. Doorstroming van SO naar VSO of PrO Wij geven zoveel mogelijk individueel gericht onderwijs en bieden aan wat bij het kind past. Het criterium om een leerling door te plaatsen naar een volgende groep is in eerste instantie de leeftijd, maar ook de sociaal-emotionele ontwikkeling en de samenstelling van de groep spelen mee. Op 12-jarige leeftijd verlaat de leerling de SO-afdeling. Lopende het schooljaar bespreken we in november tijdens de groepsbespreking het advies voor het schooljaar erna. Om een advies goed te kunnen bepalen kijken we naar een aantal dingen: de CITO-scores van de leergebieden, de observaties tijdens de schooldag, de lijn van de ontwikkeling, de sociaal-emotionele ontwikkeling, de communicatieve redzaamheid, maar ook de praktische redzaamheid en de zelfstandigheid. Vaak zijn er nog testresultaten nodig om te komen tot een juiste prognose. In december worden ouders uitgenodigd voor een gesprek. Het overgrote deel van onze leerlingen vervolgt het onderwijs binnen het VSO-ZML, enkele leerlingen gaan naar het Praktijkonderwijs of (vanuit de SO Parallelgroep) naar het KDC, afhankelijk van het ontwikkelingsniveau, gedrag en de werkhouding. Bij de overstap naar het voortgezet onderwijs zal een nieuwe toelaatbaarheidsverklaring (tlv) moeten worden aangevraagd. Hierover zal met u tijdig worden overlegd. Door 46

47 het werken met het ontwikkelingsperspectief zal het duidelijk zijn waar leerlingen zich in de ontwikkeling bevinden en hierdoor is een tijdig bijsturen richting vervolgonderwijs mogelijk. Het afscheid van de SO-periode wordt aan het einde van het schooljaar gevierd tijdens de schoolverlatersavond. Doorstroming van VSO naar arbeid of dagbesteding Voor de VSO-leerlingen geldt dat we er naar streven de leerling te laten uitstromen richting (beschutte) arbeid. Wanneer dit niet mogelijk is, stroomt de leerling uit naar dagbesteding. Binnen de VSO-loopbaan werken we intensief aan de werknemersvaardigheden. Door het functioneren te monitoren tijdens de praktijkvakken en de stages wordt in de loop van de middenbouw duidelijk waar de leerling daadwerkelijk naar gaat uitstromen. Als een leerling 16/17 jaar is, plannen we het zogenaamde toekomstgesprek. In dit gesprek spreken we met ouders en leerling over de uitstroom en alles wat daarbij komt kijken. Als de leerling in het 5 e schooljaar zit en een individuele stage loopt, is veelal bekend onder welke zorgwetgeving de leerling valt en kan de uitstroom bevestigd worden. De zorgcoördinator heeft hierin een coördinerende rol en heeft namens de CvB contact met de coördinator arbeidstoeleiding, de stagebeleider, leerkracht(en) en zorgaanbieder of gemeente om een zo soepel mogelijke overgang richting vervolgplek (arbeid of dagbesteding) te realiseren. Dit zal zijn in het schooljaar waarin de leerling 18 jaar wordt. Is er een extra jaar onderwijs nodig, dan zal er bij het samenwerkingsverband een tlv voor een jaar worden aangevraagd. De school zorgt bij schoolverlating voor een transitiedocument. Aan 47

48 het einde van het schooljaar is er een feestelijke diplomauitreiking voor de schoolverlaters. Opbrengsten SO-afdeling 5% van de SO-leerlingen volgde in schooljaar arrangement 1, 7% volgde arrangement 2, 26% volgde arrangement 3, 58% volgde arrangement 4, 5% volgde arrangement 5. Leerlingen die arrangement 1 volgen gaan óf naar het KDC óf naar het VSO-ZML. Van de leerlingen die arrangement 2 en 3 volgen, stroomt bijna iedereen uit naar het VSO-ZML. Van de leerlingen die arrangement 4 volgen, gaat veelal 95% ook richting VSO-ZML. Zo n 5% zal tussentijds uitstromen richting SBO of uiteindelijk richting Praktijkonderwijs gaan. In de tabel staat aangeven waar de leerlingen naar uit zijn gestroomd aan het einde van de SO-periode of tussentijds. UITSTROOMBESTEMMINGEN SO-AFDELING % 26% 11% 58% 26% Arrangement 3 Arrangement 4 Arrangement 5 Arrangement 2 Arrangement 1 Uitstroom SO-afdeling Schoolsoort VSO-ZML Praktijkonderwijs SBO Ander (V)SO KDC Anders (verhuizing)

49 Analyse opbrengsten Aantal leerlingen Uitstroom gelijk gebleven Uitstroom bijgesteld We analyseren met het team onze opbrengsten op schoolniveau. Aan het einde van schooljaar is geen uitstroombestemming bijgesteld. We streven naar een harmonieus ontwikkelingsprofiel met een zo hoog mogelijke uitstroom. We zien dat leerlingen hoger functioneren op een aantal ontwikkelingsgebieden, zoals bijvoorbeeld rekenen en schriftelijke taal. Echter, voor het goed kunnen functioneren zijn de ontwikkelingsgebieden Leren leren en Sociaal-emotioneel belangrijker en zelfs bepalend voor de uitstroom. We streven ernaar om de ontwikkelingsgebieden die op een lager niveau liggen, door extra aandacht (met als middel juist de hoger ontwikkelde gebieden) en tijd op een hoger niveau te krijgen. Leerlingen moeten leren hun kennis toe te passen in andere en nieuwe situaties. Dit vinden ze vaak moeilijk en hier hebben ze begeleiding bij nodig. We vinden het belangrijk de leerlingen hier zelf bij te betrekken en zo mogelijk als leerkracht een meer coachende rol te spelen. Opbrengsten VSO-afdeling 2% van de VSO-leerlingen volgde in schooljaar arrangement 1, 11% volgde arrangement 2, 35% volgde arrangement 3, 52% volgde arrangement 4. Daaruit kunnen we concluderen dat bijna alle leerlingen van het VSO qua niveau zouden uitstromen naar beschut werk of arbeid. We zetten door de nieuwe wetswijzigingen in op hoge verwachtingen en ons doel is om leerlingen naar arbeid te laten uitstromen. Deze verandering zorgt ervoor dat onze focus gericht is op de algemene werknemersvaardigheden. We streven daarom ook naar een harmonieus ontwikkelingsprofiel met een zo hoog mogelijke uitstroom. We zien dat leerlingen hoger functioneren op een aantal ontwikkelingsgebieden, zoals bijvoorbeeld rekenen en schriftelijke taal. Echter, voor het goed kunnen functioneren zijn de ontwikkelingsgebieden Leren leren en 49

50 Sociaal-emotioneel belangrijker en zelfs bepalend voor de uitstroom. We streven ernaar om de ontwikkelingsgebieden die op een lager niveau liggen, door extra aandacht (met als middel juist de hoger ontwikkelde gebieden) en tijd op een hoger niveau te krijgen. We vinden het belangrijk de leerlingen hier zelf bij te betrekken. De VSO-afdeling heeft in haar eerste echte groep uitstromers sinds de start van de afdeling in augustus Uitstroom VSO-afdeling Arbeid (Participatiebaan) 2 Beschut werk 1 Arbeidsmatige dagbesteding 3 Belevingsgerichte dagbesteding 0 Ander VSO 1 Anders (verhuisd, thuis) 1 ARRANGEMENTEN VSO-AFD Arrangement 3 Arrangement 4 Arrangement 5 Arrangement 2 Arrangement 1 11% 35% 52% 50

51 Analyse opbrengsten Aantal leerlingen Uitstroom gelijk gebleven Uitstroom bijgesteld Bij 12 leerlingen is de uitstroom naar beneden bijgesteld: ze stromen af van arbeid naar beschut werk (8 leerlingen) of van beschut werk naar arbeidsmatige dagbesteding (4 leerlingen). We starten met bijna alle leerlingen in het uitstroomprofiel arbeid en dit maakt dat er daarna grotere kans is op afstroom. Tegelijkertijd zijn de verwachtingen hoog en dat maakt dat we alle leerlingen de kans geven zich te ontwikkelen tijdens hun stages. Leerlingen stromen uiteindelijk af doordat de werknemersvaardigheden tijdens de praktijkvakken en de stages zich onvoldoende ontwikkelen. We zien dat met name de mate van zelfstandigheid een grote rol speelt in de afstroming. We zien dat het IQ en vakken als lezen en rekenen op een hogere leerroute liggen, maar dat juist het toepassen erg lastig is. Dit wordt in de middenbouw steeds duidelijker. Het kan zijn dat het arrangement wordt bijgesteld naar beneden. Dit betekent niet automatisch dat de uitstroom moet worden aangepast naar beneden. Het kan zijn dat de algemene werknemersvaardigheden in ontwikkeling zijn en verwacht kan worden dat de leerling toch uitstroomt naar arbeid/werkinpassing. Scholing Alle groepsleerkrachten hebben een PABO-opleiding. Daarnaast hebben zij zich gespecialiseerd in het werken binnen het Speciaal Onderwijs. De leraarondersteuners zijn geschoold als onderwijsondersteuner niveau 2. In de loop van de tijd heeft het team in teamverband of individueel diverse nascholingscursussen gevolgd. Maatregelen bij lesuitval Bij ziekte of afwezigheid van een leerkracht zal, indien mogelijk, een andere leerkracht de groep overnemen, of in enkele gevallen de leraarondersteuner of onderwijsassistent. In dit laatste geval treedt een van de leerkrachten op als supervisor. 51

52 Indien het onmogelijk is om de groep over te nemen, wordt deze opgedeeld over de andere groepen. Logopedie Individuele logopedie is bedoeld voor leerlingen die extra hulp nodig hebben bij taal- en spraakproblemen. De logopedist verleent hulp bij stoornissen op het gebied van adem, stem, spraak, taal en gehoor. Deze hulp kan bestaan uit het behandelen van de stoornis, maar ook uit het afnemen van een test, het geven van adviezen en voorlichting en het begeleiden van ouders/verzorgers/leerkrachten van de leerling. Hiernaast biedt de logopedist ondersteuning aan leerlingen die de Nederlandse taal als tweede taal leren. Als de logopedie onder schooltijd plaatsvindt, zal de behandeling ten dienste moeten staan van de onderwijsdoelen. Verwijzing vindt daarom ook plaats via de CvB. De logopedie wordt verzorgd door logopedisten van Ipse de Bruggen. Voor behandeling is een verwijzing van de huisarts nodig. De behandeling wordt geheel of gedeeltelijk vergoed door de zorgverzekeraar. Neem altijd contact op met uw zorgverzekeraar, voordat u uw kind aanmeldt voor therapie, zodat u weet welk gedeelte er wordt vergoed en wat u eventueel zelf moet bijdragen. Indien u uw kind aanmeldt voor logopedie, kan het zijn dat er niet direct plaats is. Uw kind wordt dan tijdelijk op de wachtlijst geplaatst. In de schoolvakanties wordt de therapie in principe voortgezet. De ouders maken hierover afspraken met de therapeut van het kind. De logopedisten die leerlingen van school behandelen zijn Michelle de Heer, Puup Vrenken en Kirsten Blanken. Fysiotherapie en ergotherapie Als een kind ingeschreven staat als leerling van onze school, kan het in aanmerking komen voor behandeling door een kinderfysiotherapeut of ergotherapeut van Ipse de Bruggen. Deze therapie vindt plaats in de fysiotherapieruimte van Ipse de Bruggen. Zonder verwijsbriefje van de huisarts of specialist komt uw kind niet in aanmerking voor therapie. De ouder overhandigt het verwijsbriefje aan de school, waarmee de school het kind aanmeldt bij de fysiotherapie, dan wel 52

53 ergotherapie van Ipse de Bruggen. Als de therapie onder schooltijd plaatsvindt, zal de behandeling ten dienste moeten staan van de onderwijsdoelen. Verwijzing vindt daarom ook plaats via de CvB. In de schoolvakanties wordt de therapie in principe voortgezet. De ouders maken hierover afspraken met de therapeut van het kind. De behandeling wordt geheel of gedeeltelijk vergoed door de zorgverzekeraar. Neem altijd contact op met uw zorgverzekeraar, voordat u uw kind aanmeldt voor therapie, zodat u weet welk gedeelte er wordt vergoed en wat u eventueel zelf moet bijdragen. Indien u uw kind aanmeldt voor fysio- of ergotherapie, kan het zijn dat er niet direct plaats is. Uw kind wordt dan tijdelijk op de wachtlijst geplaatst. De fysiotherapeut die leerlingen van school behandelt is Margrethe van der Kleij, de ergotherapeut is Jeanet Duynisveld. Naast de genoemde therapieën is het ook mogelijk om speltherapie of psychomotore therapie (PMT) te volgen. Dit is alleen aan te vragen via het kernteam/cjg van de woonplaats van het kind. Ouders en de school Het team van 't Kraaienest stelt goede contacten en goede samenwerking met de ouders bijzonder op prijs. Zij is zich er echter van bewust dat dit niet altijd eenvoudig te realiseren is, ook doordat veel leerlingen niet dichtbij school wonen. Omdat het van wezenlijk belang is dat ouders ook bij het onderwijs aan hun kind betrokken zijn en blijven, neemt de school zelf initiatieven. Naast de persoonlijke contacten (ook via de telefoon en ) tussen klassenleiding en ouders vinden de volgende activiteiten plaats: Een informatieavond aan het begin van het schooljaar en een open avond en informatieavond in de tweede helft van het schooljaar speciaal voor de nieuwe ouders en leerlingen van de VSO-afdeling. Twee gespreksavonden waarin ouders met de klassenleiding over de vorderingen van hun kind spreken aan de hand van de evaluatie van het 53

54 leerlingplan en ontwikkelingsperspectief. Deze avonden vinden plaats in februari en in juni. Een startgesprek aan het begin van het schooljaar, waarin afspraken en verwachtingen tussen ouders en school besproken worden, met als doel een goede start van het schooljaar te maken. De nieuwsbrief, waarin alle mogelijke wetenswaardigheden en activiteiten van de school worden vermeld. De nieuwsbrief wordt elke drie weken verspreid. U kunt de nieuwsbrief ook altijd terugvinden op onze site. De internetsite Hierop staat allerlei relevante informatie, maar staan ook foto s en informatie van de groepen. Een aantal oudercontactochtenden in samenwerking met de MR. Ouders worden regelmatig gevraagd te ondersteunen bij feesten, uitstapjes en verkeerslessen. Alleen de SO-afdeling: Het contactschriftje. In de onderbouwgroepen wordt het contactschriftje gebruikt om elkaar op de hoogte te houden van wat de leerling gedaan heeft op school, maar ook thuis. Vanaf de middenbouw wordt het contactschriftje alleen gebruikt om bijzonderheden en vragen te communiceren. 1x per jaar een zomerfeest. Kijkmoment bij de zwemles. Het schoolrapport dat de leerlingen zelf mee naar huis nemen om te laten zien. Privacy Op t Kraaienest wordt zorgvuldig omgegaan met de privacy van onze leerlingen. We hebben op basis van de nieuwe wetgeving per 25 mei 2018 (AVG - Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming) de protocollen en procedures op bestuurs- en schoolniveau aangepast. 54

55 In verband met het geven van onderwijs, het begeleiden van onze leerlingen en de vastlegging daarvan in de administratie van de school, worden er gegevens over en van leerlingen vastgelegd. Deze gegevens worden persoonsgegevens genoemd. Het vastleggen en gebruik van deze persoonsgegevens is beperkt tot informatie die strikt noodzakelijk is voor het onderwijs. De gegevens worden beveiligd opgeslagen en de toegang daartoe is beperkt. De school maakt ook gebruik van digitaal leermateriaal. De leveranciers van die leermaterialen ontvangen een beperkt aantal leerlinggegevens. De school heeft met haar leveranciers strikte afspraken gemaakt over het gebruik van persoonsgegevens, zodat misbruik wordt voorkomen. Informatie over leerlingen wordt alleen gedeeld met andere organisaties als ouders/verzorgers daar toestemming voor geven, tenzij die uitwisseling verplicht is volgens de wet. In het privacyreglement van Lucas Onderwijs is beschreven hoe de school omgaat met haar leerlinggegevens, en wat de rechten zijn van ouders en leerlingen. Het reglement, maar ook het Protocol Sociale Media, kunt u vinden op de site van de school. Gescheiden ouders Indien de ouders van een leerling gescheiden zijn, is het belangrijk dat er duidelijkheid is over de manier waarop de communicatie over (de vorderingen van) de leerling verloopt. De school volgt de wettelijke regels met betrekking tot de informatieplicht jegens gescheiden ouders. Dit betekent dat de school ervan uitgaat dat ouders die beiden het ouderlijk gezag hebben, elkaar informeren met betrekking tot zaken rondom hun zoon of dochter. Beide ouders zijn (gezamenlijk) welkom op ouderavonden. School neemt een neutrale positie in en onthoudt zich van betrokkenheid bij conflicten tussen expartners. Zij richt zich primair op haar pedagogisch-didactische verantwoordelijkheid jegens de leerling. Om de communicatie optimaal te laten verlopen, adviseert de school beide ouders om zich aan te melden voor de digitale nieuwsbrief. 55

56 Verjaardagen Voor elk kind is zijn of haar verjaardag een hoogtepunt in het jaar. Veel leerlingen nemen een (gezonde) traktatie mee voor de groepsgenoten en de juffen en meesters. De leerlingen mogen aan het einde van de ochtend de klassen rond. Leerlingenvervoer Leerlingen die binnen een straal van 6 km van de school wonen, komen in principe niet in aanmerking voor leerlingenvervoer. De gemeente waarin de leerling woont, betaalt het vervoer. Ouders dienen het vervoer bij de woongemeente van het kind aan te vragen. De gemeente kijkt of er een school dichterbij uw huis is, waar uw kind naar toe zou kunnen. Alleen als ouders kunnen onderbouwen dat hun kind toch echt naar een verder gelegen school vervoerd moet worden, kan de gemeente de aanvraag alsnog goedkeuren. Door de gemeente wordt jaarlijks een formulier verstrekt dat ingevuld moet worden door de ouders. De Commissie van Begeleiding dient meestal advies uit te brengen over de fysieke en/of psychische (on)mogelijkheden van het kind. Indien de leerling om wat voor reden dan ook niet naar school gaat met de (taxi)bus, dient uzelf de vervoerder te bellen. Ook als uw kind ziek is geweest en weer vervoerd moet worden moet u dat doorgeven. De school brengt de vervoersbedrijven op de hoogte van de vakanties, vrije dagen en studiedagen. Het vervoer is niet de verantwoordelijkheid van de school. Voor klachten en vragen moet u zich altijd rechtstreeks wenden tot het vervoersbedrijf. Telefonische bereikbaarheid t Kraaienest is telefonisch bereikbaar onder telefoonnummer (015) Als u een leerkracht wilt spreken verzoeken wij u dringend 's middags ná uur te bellen of een mail te sturen. Als u uw kind wilt ziekmelden kan dit tussen 8.15 en 8.45 uur. Soms zijn we in gesprek of even niet bereikbaar. U kunt altijd een mail sturen naar info@tkraaienest.nl. 56

57 De Medezeggenschapsraad (MR) De inspraak van ouders in het beleid van de school is wettelijk geregeld. 't Kraaienest heeft daartoe een Medezeggenschapsraad (MR) van maximaal 6 leden. De helft gekozen door en uit de ouders, de andere helft door en uit het personeel van de school. Kandidaten voor de MR moeten de uitgangspunten van de school respecteren. In het MR-reglement is het advies- en instemmingsrecht van de raad geregeld. De MR wordt geïnformeerd over organisatorische en beleidsmatige zaken van de school. Tevens wordt de raad om advies en instemming gevraagd bij voorgenomen bestuursbesluiten. De MR stemt onder andere in met de inhoud van deze schoolgids. U kunt de MR bereiken via het adres: MR@tkraaienest.nl. De ouders die u vertegenwoordigen zijn: R. Goelela - voorzitter (moeder van Ravin, groep VSO Onderbouw A) J. Treub (moeder van Robin, groep VSO Onderbouw B) A. Pauk (vader van Nina, groep SO Onderbouw A) De volgende leerkrachten vertegenwoordigen het team: N. Boot - secretaris (leerkracht) L. König (leerkracht) E. ten Brummelhuis (leerkracht) Luizenprotocol Hoofdluis is vooral een probleem voor de omgeving vanwege het besmettingsrisico. Met name op scholen, waar veel mensen/kinderen bij elkaar komen kan deze besmetting gemakkelijk van de één naar de ander worden overgebracht. Om een hoofdluisepidemie te voorkomen, heeft t Kraaienest een protocol hoofdluis opgesteld. U vindt het protocol op onze website. Op t Kraaienest is er een luizencoördinator (Ellen ten Brummelhuis) en een luizenteam van 2 of 3 ouders, die na elke vakantie een controle uitvoeren op het hoofdgebouw. De luizencoördinator is het aanspreekpunt voor ouder(s)/verzorger(s), het luizenteam en de school en zorgt ervoor dat het protocol wordt nageleefd. 57

58 Overblijven Alle leerlingen blijven over op school. Zij nemen hun eten en drinken mee naar school. De leerlingen eten in hun eigen klaslokaal met hun eigen klassenleiding. Op woensdag eten de leerlingen van de SO-afdeling voordat ze naar huis gaan ook nog hun boterham, omdat een aantal leerlingen anders door hun lange reistijd te laat luncht. De leerlingen van de VSOafdeling eten op de woensdag niet meer hun boterham op school. De leerlingen van de VSO-afdeling kunnen in hun pauze iets kopen in de kantine. Voor de ochtendpauze nemen de leerlingen fruit en drinken mee. Specialistische naschoolse opvang De school heeft specialistische naschoolse opvang op de maandag-, dinsdag- en donderdagmiddag, verzorgd door Ipse de Bruggen. Er is ook op dezelfde dagen opvang in de vakanties, mits er voldoende aanmeldingen zijn. Om voor de vakantieopvang in aanmerking te komen, moet er ook één reguliere dag worden afgenomen. De naschoolse opvang vindt plaats in hetzelfde gebouw waarin t Kraaienest is gevestigd en heet Voor iedereen!. De leiding van de naschoolse opvang is te bereiken op of via het adres: Gespecialiseerde.opvang.na.school.nootdorp@ipsedebruggen.nl. Indien ouders meer informatie willen ontvangen over de naschoolse opvang, kan dit worden aangegeven bij de administratie van school. Verzuimbeleid Als uw kind de school niet kan bezoeken vanwege ziekte of een andere dringende reden moet u dit vóór schooltijd telefonisch melden aan de school. Vanaf 8.15 uur is er altijd iemand op school aanwezig. Ouders zijn zelf verantwoordelijk voor bericht aan de taxionderneming. Een afwezigheidsbericht via taxipersoneel of andere leerlingen uit hetzelfde busje wordt niet als zodanig geaccepteerd! Wanneer een leerling afwezig is en er geen bericht binnengekomen is, zal de school vóór 9.30 uur contact opnemen met de ouders. Indien er geen contact 58

59 plaatsvindt wordt het verzuim van de leerling als ongeoorloofd aangemerkt. Ongeoorloofd verzuim moet gemeld worden bij de leerplichtambtenaar van de gemeente. We werken met een verzuimprotocol. Dit protocol is te vinden op de website van de school. Verlofregeling Vaak komt bij de school het verzoek van ouders binnen of een kind een dag of een gedeelte van een dag vrij kan krijgen in verband met een of andere gebeurtenis. Het is toegestaan dat een kind buiten de schoolvakanties vrij krijgt, mits er sprake is van gewichtige omstandigheden en er tijdig van tevoren contact is gezocht met de directeur van de school. Voorbeelden wanneer een leerling niet naar school hoeft zijn: ziekte, schorsing, een religieuze feestdag, een huwelijk of een begrafenis. Verlof is dan nog niet vanzelfsprekend; de directeur moet toestemming verlenen, omdat de leerlingen officieel leerplichtig zijn. Verzoeken tot vrijgeven dienen bij voorkeur minstens 14 dagen van tevoren en in ieder geval schriftelijk bij de directeur van de school ingediend te worden (een formulier is op school verkrijgbaar, maar ook op de site te vinden). U krijgt dan schriftelijk bericht terug. Ongeoorloofd verzuim moet gemeld worden bij de leerplichtambtenaar van de gemeente. Meer achtergrondinformatie vanuit de overheid over de vrijstelling van leerplicht vindt u op onze site. Schorsing en verwijdering Een leerling kan voor ten hoogste 5 aaneengesloten schooldagen door de directeur worden geschorst. Het besluit tot schorsing wordt schriftelijk en met opgave van redenen meegedeeld. Onder schorsing wordt verstaan dat de toegang tot de school de leerling tijdelijk ontzegd is. Dit betekent dat de leerling geen lessen mag volgen, maar wel huiswerk meekrijgt. Voordat de leerling op school terugkeert worden afspraken gemaakt om nieuwe problemen te voorkomen. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd. Definitieve verwijdering van een SO-leerling gebeurt uitsluitend door het bestuur na overleg met de directie. De ouders worden daarvan schriftelijk met opgave 59

60 van redenen op de hoogte gesteld. Het bestuur stelt de ouders in de gelegenheid om gehoord te worden. Zowel de afdeling Leerplicht als de Inspectie van het onderwijs worden in kennis gesteld van de voorgenomen verwijdering. De directie en het bestuur spannen zich in om een nieuwe school voor de leerling te vinden. De school heeft voor een SO-leerling een inspanningsverplichting gedurende 8 weken na de verwijdering. Een VSO-leerling mag pas verwijderd worden als er een andere school is gevonden. Klachtenprocedure Problemen over de dagelijkse gang van zaken in de school worden in principe in onderling overleg tussen de betrokkenen geregeld. Als men er samen niet uitkomt, kan de klacht gemeld worden bij de contactpersoon in de school (Kitty de Jong voor de SO-afdeling en Judith Janssen voor de VSO-afdeling, school ). In onderling overleg zal dan gezocht worden naar een goede oplossing voor het probleem. Als er ook dan geen bevredigende oplossing gevonden wordt, kunnen de vertrouwenspersonen, aangesteld door Lucas Onderwijs, ingeschakeld worden. Het betreft mevrouw J. te Raa en de heer N. van der Perk. Indien men contact wil hebben, dan kan men bellen of mailen naar het aanspreekpunt voor de vertrouwenspersonen: mevrouw M. Kors (telefoonnummer of adres: mkors@lucasonderwijs.nl). Als de klacht te maken heeft met het bestuur van de school kan men terecht bij de landelijke klachtencommissie (adres achterin de gids). Meld- en aangifteplicht In het kader van bestrijding seksueel misbruik en seksuele intimidatie in het onderwijs geldt een aangifteplicht voor het bestuur en een meldplicht voor het personeel bij een dergelijk zedenmisdrijf. Als aan een personeelslid bekend is dat een medewerker van de school zich mogelijk schuldig maakt of heeft gemaakt aan strafbare handelingen op seksueel gebied jegens een minderjarige leerling van de school, dient hij dat terstond aan de schoolleiding en het bestuur te melden. Het bestuur 60

61 treedt direct in overleg met de vertrouwensinspecteur (centraal meldpunt: ). Indien uit dat overleg moet worden geconcludeerd dat er een redelijk vermoeden is van een strafbare handeling, doet het bestuur aangifte bij de politie. Voordat het bestuur daartoe overgaat, stelt het de ouders van de betrokken leerling en de betreffende persoon daarvan op de hoogte. De vertrouwenspersoon is van deze meldplicht vrijgesteld. Hij dient de klager wel te wijzen op de mogelijkheid van het doen van aangifte bij de politie. Ouderbijdrage Naast de onderwijsactiviteiten die bekostigd worden door het Ministerie van Onderwijs, vinden er activiteiten plaats die niet onder deze bekostiging vallen. Hierbij moet u denken aan de activiteiten met Sinterklaas, kerst, sportdag enzovoorts. Als bijdrage in deze kosten vragen wij van u 25,00 (SO-afdeling) / 35,00 (VSO-afdeling). Deze bijdrage is vrijwillig, maar u zult begrijpen dat wij niet kunnen doorgaan met het organiseren van bovengenoemde activiteiten als hiervoor geen geld beschikbaar is. Naast deze bijdrage vragen wij een bedrag van 25,00 voor het schoolreisje en een ander (cultureel) uitje. In het totaal komt de ouderbijdrage hiermee op 50,00 (SO-afdeling) / 60,00 (VSO-afdeling). Kamp en introductiedagen worden apart in rekening gebracht. We proberen door middel van sponsoring de kosten zo laag mogelijk te houden. We vragen ouders het bedrag aan het begin van dit schooljaar, vóór 1 november 2018 over te maken op rekeningnummer IBAN: NL95ABNA ten name van ZMLK t Kraaienest ouderbijdrage, met vermelding van de naam van de leerling en ouderbijdrage U kunt de bijdrage ook contant voldoen. U ontvangt van deze contante betaling een kwitantie van de school. Sponsoring Incidenteel worden activiteiten en aanschaf van materialen voor de school financieel ondersteund door sponsors. Iedere overeenkomst met een mogelijke sponsor wordt voorgelegd aan 61

62 de MR van onze school en getoetst aan criteria van privacy, belangenverstrengeling en regelgeving van Lucas Onderwijs. Verzekeringen Lucas Onderwijs heeft een uitgebreid pakket verzekeringen ten aanzien van zaken met betrekking tot de school zoals Wettelijke Aansprakelijkheid, inboedel en opstal. De ouders worden in de gelegenheid gesteld een aanvullende (WA-) verzekering af te sluiten. Jeugdwet De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de jeugdhulp. De organisatie van de jeugdhulp is vastgelegd in de Jeugdwet. Als u voor uw kind behandeling, zorg of onderzoek nodig heeft, zult u dit bij de gemeente aan moeten vragen. Alleen de zorg voor kinderen en jongeren met ernstige verstandelijke, lichamelijke of meervoudige beperkingen valt onder de Wet langdurige zorg (Wlz). Het gaat dan om kinderen die blijvend zijn aangewezen op permanent toezicht of op 24 uur per dag zorg. U vraagt een indicatie aan bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Als u meer wilt weten over de zorgwetgeving, dan kunt u kijken op Regelhulp is een wegwijzer van de overheid voor iedereen die zorg en ondersteuning nodig heeft. Deze website bevat actuele en betrouwbare informatie op het gebied van zorg, ondersteuning, jeugdhulp en financiële regelingen bij ziekte of beperking. Externe contacten De school heeft regelmatig contact of overleg met diverse instellingen en scholen in de omgeving. Voor onderwijsondersteunende zaken overleggen we regelmatig met de organisaties als Lecso, Onderwijs Advies (OA) en de CED-groep. De school heeft regelmatig contact met het zorgloket van Ipse de 62

63 Bruggen of met de Banjaard als er voor leerlingen (verlengde) diagnostiek of behandeling nodig is. We werken ook samen met KDC KleurRijk: een leerkracht van de school biedt onderwijs aan een aantal cliënten binnen het KDC en een leerkracht werkt twee dagen in een zorgonderwijsgroep van het KDC. Ook werkt een aantal zorgkrachten van Ipse de Bruggen in de school. We hebben een overeenkomst met de medische dienst van Ipse de Bruggen voor de nodige incidentele medische zorg. Stagiair(e)s 't Kraaienest is gecertificeerd bij Calibris en mag dus stageplaatsen aanbieden voor een drietal studierichtingen. Jaarlijks bieden wij stageplaatsen aan studenten van de opleiding PABO, SPW en (H)ALO. De begeleiding van de stagiair(e)s is de verantwoordelijkheid van de betreffende onderwijsassistent of leerkracht. Coördinator binnen onze school is Monique Ruygrok. 63

64 Namen, adressen en websites School 't Kraaienest, school voor (V)SO-ZML Adres Brasserskade NC Nootdorp Telefoonnummer info@tkraaienest.nl internetsite Postadres Postbus AA Nootdorp Rekeningnummer IBAN: NL95ABNA , inzake: ZMLK t Kraaienest ouderbijdrage Dependance Adres Molenweg 61a 2631 AB Nootdorp Telefoonnummer Schoolbestuur Lucas Onderwijs Adres Saffierhorst GK Den Haag Postadres Postbus AE Den Haag Telefoonnummer Schoolarts Mevr. Gisela Parisi Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West Postadres Postbus AH Zoetermeer Telefoonnummer info@jgzzhw.nl Website Medezeggenschapsraad Secretariaat p/a Postbus AA Nootdorp MR@tkraaienest.nl 64

65 NSO Voor iedereen! Telefoonnummer Gespecialiseerde.opvang.na.school. Samenwerkingsverbanden PPO Delflanden Adres Buitenhofdreef XR Delft Telefoonnummer helpdesk@ppodelflanden.nl VO Delflanden Adres zie PPO Delflanden Telefoonnummer info@swvvo-delft.nl Inspectie van het onderwijs website U kunt uw vraag stellen aan Informatie Rijksoverheid via 1400 Vertrouwensinspecteur De vertrouwensinspecteur is tijdens kantooruren bereikbaar op Stichting GCBO t.a.v. Landelijke Klachtencommissie Katholiek Onderwijs Postbus EH Den Haag Telefoon: / info@gcbo.nl Vrije Tijd & Vorming (VTV - voor o.a. naschoolse opvang) Regio Den Haag Regio Delft Postbus Prof. Oudemansstraat 56a 2504 AN Den Haag 2628 KG Delft vtvdenhaag@vtvzhn.nl vtvdelft@vtvzhn.nl 65

66 Veilig thuis Haaglanden Het centrale advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en/of kindermishandeling Postadres Waldeck Pyrmontkade JS Den Haag Telefoonnummer of Website MEE Zuid-Holland Noord biedt informatie, advies en ondersteuning op alle levensterreinen van individuen en groepen mensen met een handicap. MEE regio Den Haag MEE regio Delft Plesmanlaan 214a Van Bleyswijckstraat CH Den Haag 2613 RR Delft Regelhulp is een wegwijzer van de overheid voor iedereen die zorg en ondersteuning nodig heeft. PGB-plein.nl is een digitale ontmoetingsplaats voor iedereen met vragen over een Persoonsgebonden Budget (PGB). Hier leest u informatie over de wet Passend Onderwijs. 66

67 Vakantierooster / vrije dagen Di 18 sept 18 Leerlingvrije dag SO en VSO Ma 22 okt t/m vr 26 okt 18 Herfstvakantie Ma 29 okt 18 Leerlingvrije dag SO en VSO Vr 21 dec 18 Vanaf uur vrij Ma 24 dec 18 t/m vr 4 jan 19 Kerstvakantie Vr 25 jan 19 Leerlingvrije dag voor SO Ma 28 jan 19 Leerlingvrije dag voor VSO Ma 25 feb t/m vr 1 mrt 19 Voorjaarsvakantie Do 18 apr 19 Leerlingvrije dag SO en VSO Vr 19 apr 19 Goede vrijdag Ma 22 apr t/m vr 3 mei 19 Meivakantie inclusief 2e Paasdag en Koningsdag Do 30 mei t/m vr 31 mei 19 Hemelvaartsvakantie Vr 7 juni 19 Leerlingvrije dag voor VSO Ma 10 juni 19 2e Pinksterdag Di 11 juni 19 Leerlingvrije dag voor SO Do 27 juni 19 Leerlingvrije dag SO en VSO Vr 19 juli 19 Vanaf uur vrij Ma 22 juli t/m vr 30 aug 19 Zomervakantie Vrije woensdagen groep SO Onderbouw A : 12 sept, 26 sept, 10 okt, 31 okt, 14 nov, 28 nov, 12 dec, 9 jan, 23 jan, 6 feb, 20 feb, 13 mrt, 27 mrt, 10 apr, 8 mei, 22 mei, 5 juni, 19 juni, 3 juli, 17 juli. Andere belangrijke data Do 6 sept 18 Introductiedag VSO Do 13 sept 18 Informatieavond Di 13 nov 18 Fotograaf Wo 21 nov 18 Oudercontactochtend Di 11 dec 18 Adviesgespr schoolverl SO Di 5 jan 19 Nieuwjaarsreceptie VSO Do 17 jan 19 Open avond VSO Di 12 feb 19 Evaluatiegesprekken Do 14 mrt 19 Spots Specials VSO Wo 3 apr 19 Oudercontactochtend Vr 12 apr 19 Koningsspelen SO 67

68 Vr 12 apr 19 Di 28 mei 19 Do 6 juni 19 Wo 26 juni 19 Vr 5 juli 19 Vr 5 juli 19 Di 9 juli 19 Do 11 juli 19 Di 16 juli 19 Cultureel uitje VSO Informatieavond VSO Prokkelstage VSO Meedraaiochtend VSO Zomerfeest SO Feestavond VSO Evaluatiegesprekken Afscheidsavond VSO Afscheidsavond SO 68