De Hollandsche Molen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Hollandsche Molen"

Transcriptie

1 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN FEEST OP DE MOLEN 14/15 MEI 2011 Kies de Molen van het Jaar! De BankGiroLoterij Molendagen stelt u in september in de gelegenheid de Molen van het Jaar te kiezen. Het belangrijkste criterium is hoe de betreffende molen mooi(er) is te maken. Molens die zich nomineren hebben iets nodig: molenstenen of bijvoorbeeld nieuw riet voor de kap. De winnende molen krijgt hiervoor Ga voor de verkiezing naar De Hollandsche Molen De Vereniging De Hollandsche Molen is in 1923 opgericht, uit zorg over de vele molens die verdwenen. Sindsdien heeft de vereniging honderden molens weten te behouden. Vaak heeft zij er ook toe bijgedragen dat die molens weer gingen draaien en, bijvoorbeeld, weer gingen malen. Molens hebben eeuwenlang een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van ons land. Niet voor niets is het beeld van de molen een van de meest gebruikte iconen van Nederland. Maar van de molens, die ons land een eeuw geleden nog telde, zijn er nog ruim duizend windmolens en ruim honderd watermolens over. Worden ook de kleinere windmolens en Amerikaanse windmotoren meegerekend dan zijn het er samen ruim De vereniging De Hollandsche Molen vertegenwoordigt een grote verscheidenheid aan stichtingen, verenigingen en particulieren, die zich inzetten voor het behoud van dit deel van ons cultureel erfgoed. Ze adviseert bij restauratie- en onderhoudswerk en brengt molens onder de aandacht van het Rijk en het publiek. Bijvoorbeeld door het organiseren van de Nationale Molendag en informatiedagen voor moleneigenaren. De BankGiroLoterij ondersteunt de Nationale Molendag. Daardoor kunnen meer molens worden opengesteld, kunnen meer Nederlanders kennis nemen van de betekenis van deze bijzondere monumenten en daardoor overtuigd raken van de noodzaak om er zuinig op te zijn. De Bank- GiroLoterij Molendagen bestaan uit de Nationale Molendag én de ruim 30 provinciale en regionale molendagen. Ook u kunt de molens steunen, met een gift of door lid van de vereniging te worden. Zie Molenaars en Molenaar Nederland telt ruim molenaars, waarvan de meesten vrijwilligers zijn. Velen van hen zijn lid van het Gilde van Vrijwillige Molenaars of, in Friesland, van het Gild Fryske Mounders. Met elkaar houden zij onze molens draaiend. De naam Molenaar staat op de 97ste plaats in de Top 100 van meest voorkomende namen in Nederland (De Jong staat op nummer 1). Tussen alle namen komt de naam Molenaar keer voor. Wat is de Nationale Molendag? Het tweede weekend van mei is sinds 1972 de Nationale Molendag. Op deze zaterdag en sinds 2008 vaak ook zondag draaien en malen bijna alle molens. De door De Hollandsche Molen en het Gilde van Vrijwillige Molenaars georganiseerde Nationale Molendag is inmiddels uitgegroeid tot hét jaarlijkse molenevenement. In deze Molenkrant op de volgende pagina s een greep uit het enorme aanbod.

2 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 2 LIMBURG Sint Lindertmolen te Beegden 14 en 15 mei: speciaal kinderprogramma met oud- Hollandsche spelen en zelf meel malen Nijverheid/Molen van Nijs te Stramproy 14 en 15 mei: feestelijke heropening na een ingrijpende restauratie. Fiets/ wandeltochten verkrijgbaar De Oliemolen (watermolen) te Heerlen 14 mei: de bakkerswinkel en fournituren winkel naast de molen zijn geopend. De molen zelf is in restauratie en niet van binnen te bezichtigen Molen van Verbeek te Sint Odiliënberg 14 en 15 mei kunt u genieten van beeldende kunst expositie in en om de molen, inclusief rondleidingen en versnaperingen Limburgse molendagen zijn op 2 oktober 2011: GELDERLAND De Walmolen te Doetinchem 14 mei: uur, bijzondere rondleidingen door de molen (op aanvraag) Molen De Koe te Ermelo 14 mei: markt, live muziek en veel andere activiteiten, Molen De Piepermolen te Rekken zaterdag 14 mei: verschillende demonstraties, zoals van de bijzondere Deues motor, pannenkoeken bakken, presentaties van oude ambachten Land van molens Met een beetje overdrijving kan gesteld worden dat Nederland zijn bestaan dankt aan de molen. Molens zorgden voor droge voeten, maalden graan, zaagden hout, pelden rijst en maakten papier. Van de allereerste molens, watermolens gebouwd door de Romeinen, is vrijwel niets meer bekend. De oudste, bekende vermelding van een windmolen in ons land dateert uit eind twaalfde eeuw. In 1407 werd voor het eerst het bestaan gemeld van een poldermolen bij Alkmaar. Daarna ging het hard. Voor de bemaling van de polders boden zij een uitstekend werkende techniek, die ertoe leidde dat overal molens verrezen. Soms al heel snel, zoals in de Spaanse polder in 1434, of in Rijnland, waar vóór 1500 al zeker veertig molens waren gebouwd. Op andere plaatsen verrezen molens als kleine fabrieken, zoals zaagmolens, papiermolens, verfmolens, kalkmolens en pepermolens. Behalve in de wijze van aandrijving, door wind, water, paarden of gewoon met de hand, kwamen er ook verschillen in bouwstijl. De molens hadden één bezwaar: zonder 700 badkuipen per minuut Gemiddeld kan een poldermolen per minuut 60 tot 70 kubieke meter water ruim één meter naar boven verplaatsen. Dat is 60 tot liter water. Genoeg voor 700 volle badkuipen. Per minuut! De Zaanse Schans wind maalden zij niet, met wateroverlast als gevolg. In 1787 werd bij Rotterdam de eerste stoommachine gebouwd, die de polder Blijdorp droogmaalde. Grote stoomgemalen, waaronder het bij het Friese Lemmer gelegen Woudagemaal, namen de rol van de poldermolens over. Begin vorige eeuw werden de eerste dieselgemalen in gebruik genomen en vanaf 1915 ook elektrische gemalen. De molens werden geleidelijk onderdeel van ons cultureel erfgoed. Negentien ervan, die op de Kinderdijk, staan op de Werelderfgoedlijst. Tezelfdertijd maken de wieken dan 25 omwentelingen. Zouden de wieken sneller draaien, dan wordt het water over de kop van het scheprad gegooid en stroomt het weer terug. Dit wordt over de kop malen genoemd. Bij een vijzel spreekt men in zo n geval van over de balk gooien.

3 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 3 Molens in alle soorten en maten Molens kunnen worden ingedeeld naar hun uiterlijk, naar hun taak en naar hun bedieningswijze. Veel zijn van hout, maar er bestaan ook molens met een stenen romp. Molens draaien linksom Toen men voor het eerst graan ging malen, gebeurde dat door met de hand de ene molensteen over de andere te draaien. Omdat de meeste mensen rechtshandig zijn, draaide bij deze handmolen de bovenste steen (de loper) altijd Doorsnede Korenmolen Eén type vormt hierop een uitzondering: de windmotor, zoals die in met name Friesland en Groningen begin vorige eeuw werd gebouwd. Metalen molens op een betonnen onderbouw, die dankzij linksom. Windmolens vinden hun oorsprong in de handmolens. En als de loper linksom draait, moet het wiekenkruis dat ook doen. Dit is maar een van de vele theorieën ter verklaring waarom molens altijd linksom draaien. hun vele bladen al bij weinig wind aan de slag kunnen om het waterpeil te beheersen. In de klassieke molen zijn de wieken in de vorm van een wiekenkruis verbonden met een as in de kap van de molen. Via die as en houten tandraderen wordt de draaiende beweging van de wieken overgebracht op een verticale as in de molen: de koningspil. Deze zet ook weer via tandraderen de machines het scheprad, de zaagbladen of de molenstenen in beweging. De meeste molens zijn windmolens. Daarnaast zijn er de watermolens, met een waterrad of turbine dat door het stromende water van een beek gaat draaien. Binnen deze twee soorten kan vervolgens een onderscheid worden gemaakt naar de functie. Korenmolens vormen de grootste groep molens: wind- en watermolens waar graan tot meel wordt gemalen. De poldermolens, die gebruikt worden voor de waterbeheersing, vormen een tweede grote groep. Andere verschillen worden gevormd door bijvoorbeeld de wijze waarop van binnenuit of van buiten de molen op de wind wordt gezet en de bouwstijl; zoals de wipmolen of de stellingmolen. Lees daarover meer op NOORD-HOLLAND Roode Hert te Almaar 14 mei zal de molen wegens werkzaamheden op de motor draaien. Molenwinkel vanaf uur geopend De Leeuw te Aalsmeer 14 mei: vanaf uur gratis foto expositie van wind aangedreven molens De Vriendschap te Weesp 14 mei: vanaf uur molenpannenkoeken en opstapplaats van een fietstocht langs molens aan de Vecht en het Gein. Meer informatie: Molen van de Polder Valkkoog/De Groenvelder te Sint Maarten/Groenveld 14 mei: rondleidingen door de molen uit 1560, kleurwedstrijden voor de kinderen, biologische molenkoeken en live muziek Molendagen in Noord-Holland: Schermer maaldag: 4 september, Zaanse maaldag: iedere tweede zaterdag van april t/m september, Molendag Noord-Holland Zuid: 9 oktober, ZUID-HOLLAND Molen van Goidschalxoord te Goidschalxoord 14 mei zal de molen van Goidschalxoord om uur feestelijk worden geopend na een lange restauratie. Meer informatie:

4 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 4 De Arkduif te Bodegraven 14 mei een speciaal molenbiertje drinken? Dat kan! In de molen wordt meel, Arkbrood en bier verkocht De Walvisch te Schiedam 14 mei is er live Griekse volksmuziek op het terras in combinatie met vers gebakken Nederlandse pannenkoeken Molendagen in Zuid-Holland: Molendag van de Lopikerwaard en de Krimpenerwaard op 22 oktober 2011, Molenstichting Goeree- Overflakkee: zaterdag 14 mei, Stichting Werelderfgoed Kinderdijk: wekelijks, Stichting de Schiedamse molens: 14 mei, Westlandse Molendag: 25 juni, Molendag van Voorne-Putten en Rozenburg, Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, SIMAV: Molendag Tielerwaard, 12 november 2011 NOORD BRABANT De naamloze Standerdmolen te Bergeijk 14 en 15 mei kunnen kinderen naar hartenlust genieten van grabbelen in de grabbelton en worden er molenverhaaltjes voorgelezen De oudste, de hoogste en de grootste De oudste molens staan in Gelderland: de Buitenmolen te Zevenaar en de torenmolen van Zeddam. Beide molens dateren van rond Opvallend is dat zij allebei een torenmolen zijn; met een stenen cilindrische romp en een kap met gevlucht die draaien kan. Dit type molen is mogelijk door invloed van de kruisvaarders, die dergelijke molens tegenkwamen in landen rond de Middellandse Zee, ook in Nederland ontwikkeld. Groot in aantal zijn zij nooit geweest. Vier ervan zijn overgebleven. De hoogste molen in Nederland, en zelfs ter wereld, is op dit moment De Noord te Schiedam. Het puntje van de bovenste wiek meet 44,8 meter en dat is tien centimeter meer dan nummer 2, molen De Vrijheid te Schiedam. De hoogst gebouwde molen ooit was De Hoop in de Bredase wijk Princenhage: 47 meter. Nu resteert alleen de romp. De in 2005 gebouwde Noletmolen te Schiedam is nog hoger, maar dit is een moderne molen in een ouderwetse jas. Om de grootste molen te bepalen moet de lengte van de vlucht worden gemeten: van het ene uiteinde van de wiek naar het uiteinde van de tegenovergelegen wiek. Die van Molen nummer 2 van de Overwaard te Kinderdijk, onderdeel van het befaamde molencomplex, is de grootste: 29,56 meter. Fotowedstrijd Torenmolen te Zeddam De Witte Molen te Meeuwe 14 mei, tot uur, rondleidingen door de molen, de naastgelegen molenwinkel is open De Hollandsche Molen daagt u uit om ons Nederlands icoon op een creatieve manier te fotograferen. Denkt u een spannende, ontroerende, komische of dramatische foto van de molen uit uw buurt te kunnen vastleggen, doe mee en maak kans op eeuwige roem en mooie prijzen, of geef uw stem! Kijk op voor meer informatie en aanlever specificaties.

5 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 5 Schrikmolen te Genderen Deze Amerikaans windmotor ligt ver buiten de bebouwde kom, op de Nationale Molendag kunt u op afspraak een rondleiding rond de werkende molen krijgen Brabantse molendag: Westbrabantse molendag: 27 maart 2011, ZEELAND De Graanhalm te Burgh- Haamstede 14 en 15 mei expositie in de Pannenkoekmolen Molens hebben een eigen taal Billen betekent in het molenjargon iets anders dan waar een ieder als eerste aan denkt: het betekent het scherp maken van de maalstenen. Molenaars beschikken over een eigen jargon, en over een eigen taal. Door de wieken van de molen in een speciale stand te zetten, kan de molenaar een boodschap vertellen. Er is bijvoorbeeld een speciale stand om duidelijk te maken dat de molenaar even pauze De baard van De meeste korenmolens hebben een baard, die zich aan voorkant van de molen onder de kap bevindt. De baard is meestal gemaakt van eiken planken en erop staat de naam van de molen en het bouwjaar. Sommige baarden zijn prachtig versierd en andere zijn juist heel eenvoudig uitgevoerd. Dit hangt sterk af van de streek waarin de molen staat. Hans de Kroon aan het stenen billen op molen De Vriendschap te Veenendaal heeft. Ook is er een stand om duidelijk te maken dat er een kind is geboren. In het molenjargon is een Loper de bovenste maalsteen, die rond draait. De Ligger is de stilliggende steen eronder. Zwichten is het aanpassen van de zeilvoering op de wieken, door een veranderende windkracht. Bij meer wind: zeil minderen, bij minder wind: meer zeil. Luien is het ophijsen van bijvoorbeeld zakken graan. Gevlucht is het totaal van Deze molen in het Drentse De Groeve kreeg de naam De Boezemvriend. Vermoedelijk omdat hij water uitmaalde in de boezem, die hoger lag. Een andere reden kan zijn dat iedere molenaar zijn of haar molen als boezemvriend ziet. Toch is er maar één molen in Nederland die zo heet. vier molenwieken. Kruien betekent het wiekenkruis recht op de wind draaien. Als de windrichting verandert moet er worden gekruid. De Roede is de meestal ijzeren ronde balk waaraan het hekwerk van een wiek is bevestigd. Een Molengang is een combinatie van twee, drie of vier molens, die het water uit een diepe polder in trappen naar de ringvaart pompen. De Meenemer is een veger die het gemalen meel in de meelpijp veegt. En End(en) is niet alleen een ander woord voor wiek, maar het aantal Enden geeft ook de draaisnelheid per minuut van de wieken aan. De Korenbloem te Kortgene 14 mei bezichtiging restauratie van de molen De molen van Zoutelande 14 mei vanaf uur geopend, rondleidingen, mits de wind niet uit het oosten komt. Dan is de ingang namelijk versperd door de wieken GRONINGEN De Jonge Hendrik te Den Andel 14 mei: proeverij van gortrisotto en gortpilaf De Helper te Haren 14 mei: ouderwetse pannenkoeken bakken De Eendracht te Sebaldeburen 14 en 15 mei: op de tweede zolder expositie over de 11 november tradities

6 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 6 De Dellen te Nieuw-Scheemda 14 en 15 mei doet De Dellen mee aan het radio-evenement Mills on the Air onder de roepnaam PA6WMDD Groninger molenweekend op 11 en 12 juni, OVERIJSSEL Noordmolen te Delden / Azelo 14 en 15 mei is de molen geopend voor publiek met live muziek op zondag Den Haller watermolen te Diepenheim 14 en 15 demonstraties en rondleidingen De Wicher te Kalenberg / IJsselham Wegens restauratie nog in onzekerheid of de molen open kan voor publiek. Kijk op voor meer informatie Oostendorperwatermolen te Langelo/Haaksbergen 14 mei veel activiteiten, waaronder het maken van een eigen bezem FRIESLAND De Rietvink & Boktjasker te Nijetrijne 14 mei: 2 rondvaarten met de praam naar de twee malende molens Lonje of Tadema te Bolsward 14 en 15 mei: geopend voor publiek, vanaf uur rondleidingen Cornwerdermolen te Cornwerd 14 en 15 mei: genieten van verse pannenkoeken Molen De Nijverheid te Stramprooy tijdens de restauratie Herstel en soms herbouw Al is negentig procent van het molenbestand verdwenen, met de overgebleven ruim duizend wordt zuinig omgegaan. Elk jaar wordt een aantal molens gerestaureerd, en een enkele keer komt er zelfs een bij. In Schiedam wordt op de Nationale Molendag de herbouwde molen De Kameel weer in gebruik genomen en voor het publiek opengesteld. Molen De Kameel stond tussen 1715 en 1868 nabij het Doeleplein, naast de toenmalige Overschiese Poort. De molen maakte deel uit van een bestand van zo n twintig hoge stellingmolens, die zorgden voor het malen van graan voor de destijds grootschalige Schiedamse jeneverindustrie. In 1865 verloor De Kameel door een storm de roeden, ijzeren as en kap. De molenromp diende nog enige jaren als houtzagerij, maar werd tenslotte na een brand gesloopt. Begin 2000 nam Stichting De Schiedamse Molens het initiatief tot herbouw van De Kameel. Elf jaar later, op 14 mei, zal deze voor het eerst weer draaien. Pannenkoekenrecept Ingrediënten: 250 gram pannenkoekenmeel van de molen 475 cl. melk 2 eieren 1 theelepel zout 2 theelepels zonnebloem olie zakje vanille suiker boter of zonnebloem olie om in te bakken In Limburg neemt de Molenstichting Weerterland vier gerestaureerde molens opnieuw in gebruik: de Sint Annamolens in Keent en Tungelroy en in Stramproy de Sint Jansmolen en molen De Nijverheid. De restauratie van de vier molens heeft ruim gekost, maar daardoor kunnen de molens weer minstens 25 jaar mee. Vijf vrijwillige molenaars en vier molenaars in opleiding zorgen er voor dat de molens regelmatig zullen draaien en malen. Bereiden: Meng alle ingrediënten door elkaar en roer dit mengsel tot een glad beslag. Bak nu van dit beslag dunne pannenkoeken in de hete boter of olie. Lekker met suiker of stroop. Tip: met spek, kaas en uien kun je heerlijke hartige pannenkoeken bakken. En met appelmoes of lekkere jam smaken je pannenkoeken steeds weer anders!

7 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 7 Verhalen en gedichten Friese molendagen: Zaterdag 10 september 2011, Molens zijn spannende gebouwen, waar het kraakt en piept dat het een lieve lust is. Vroeger werd ook s nachts gemalen. Ze stonden buiten het dorp, ver van de bewoonde wereld. Niemand wist wat daar precies gebeurde. Zo kwamen verhalen in de wereld van molens waar mysterieuze dingen gebeuren: een molenaarsvrouw die in een kat verandert, een molen die onverwachts begint te draaien en een molenaar die het op een akkoordje gooit met de duivel. Omdat eeuwenlang de molen een onmisbaar element vormde in het dagelijks leven, is het geen wonder dat onze taal rijk is aan spreekwoorden, spreuken en zegswijzen, die verwijzen naar de molen. Een kleine greep: De molen is door de vang (het is een hopeloze situatie). Daar is wat aan de molen (daar is welvaart). Dat is allang in de molen geweest (hierover is allang beslist). Daar zullen we God en de molenaar scheiden (daar kun je geen oordeel over vellen). Het hangt als een molensteen om de nek (het is een zware last). Een klap van de molen hebben gekregen (niet helemaal bij verstand zijn). Dat is koren op de molen (dat komt hem goed van pas). Met molentjes lopen (niet goed wijs zijn). Tegen windmolens vechten (een zinloos gevecht). En natuurlijk verwijzen tal van huidige apparaten en machines naar de molen, zoals de betonmolen, de draaimolen, de droogmolen, de boekenmolen en de zweefmolen. Provinciale en regionale molendagen Naast de Nationale Molendag zijn er meer dan 30 provinciale en regionale molendagen. Van het Groninger Molenweekend tot de Limburgse Molendag, van de Rijnlandse Molendag tot het Molenweekend Noord-Holland-Zuid. Maar ook op andere dagen werken de molens. Er staat altijd wel ergens bij u in de buurt een molen voor u open. Zie DRENTHE De Zaandplatte te Ruinen 14 mei: tweedehands boekenmarkt, live muziek en streek- en molenproducten Nieuw Amsterdam te Veenoord 14 mei: expositie uit het dorpsarchief Veenoord Grenszicht te Emmer- Compascuum 14 mei: rondleidingen door de molen/museum, 15 mei expositie en kunstenroute Heidebloem te Erica 14 mei: expositie van molenonderdelen t.b.v. opleiding tot vrijwillig molenaar Drentse molendagen: 27 augustus 2011, UTRECHT Buitenweg en Molen van de polder Westbroek te Oude Zuilen 14 en 15 mei open, rondleidingen, koffie, thee en limonade De Hoop te Loenen a/d/ Vecht 14 en 15 mei: speciaal molendag programma 14 mei: van af 10 uur opstapplaats van een fietstocht langs molens aan de Vecht en het Gein. Meer informatie: De Nieuwe Molen te Veenendaal 14 mei: in de cultuurfabriek ( expositie 100 jaar Nieuwe Molen

8 EDITIE 1 - MEI EEN UITGAVE VAN VERENIGING DE HOLLANDSCHE MOLEN - pag 8 Molen: Windotter te IJsselstein 14 mei: led verlichting, boottochtjes langs de molen, nieuwe fietsroutes en heerlijke molencake maken Molendagen in provincie Utrecht: Molendag van de Lopikerwaard en de Krimpenerwaard: 22 oktober, Alblasserwaard en Vijfheerenlanden: SIMAV: Rijnlandsemolendagen: eerste zaterdag v.d. maand voor het publiek. Speciaal voor molenaars 23 oktober (www. rijnlandsemolenstichting.nl) COLOFON 2011 De Molenkrant is een uitgave van Vereniging De Hollandsche Molen Zeeburgerdijk AA Amsterdam T E molendagen@molens.nl I Samenstelling en redactie Ed van Gerven, Marit Hendriksen, Theo van Oeffelt, Ingeborg Pouwels Afbeeldingen Vincent van den Berg, Wim Giebels, Vincent Kraan, Hans de Kroon, Harmannus Noot, Wouter Pfeiffer en Gerrit Pouw Ontwerp vandenbusken, the dialogue & branding agency, Ouderkerk a/d Amstel Druk Stadsdrukkerij Amsterdam Oplage Uw steun Vindt u het ook belangrijk dat ons land een land van molens blijft? Word dan lid van De Hollandsche Molen. Vul direct nevenstaande bon in en geef molens een toekomst! Molensudoku Het doel van deze puzzel is om de vijf verschillende molenicoontjes die je hieronder ziet staan, in de lege hokjes zó te plaatsen dat ieder molentype maar één keer in elke rij en één keer in elke kolom staat. Molennamen Watermolens werden meestal genoemd naar de polder, die ze bemaalden. Korenmolens en industriemolens kregen hun naam om een andere reden. Vroeger stonden er bijna in elk dorp en in elke stad één of meer molens. Om die uit elkaar te houden kregen zij een naam. Sommige namen waren heel populair, zo zijn er wel 65 molens die De Hoop heten. Andere zijn meer bijzonder, zoals Houdt Braef Stant of Tot Voordeel en Genoegen. Molen De Gouden Engel draagt een heel mooi naambord. Deze nieuw gebouwde molen staat in Koedijk en op het naambord staat een leuk raadsel. Wie weet de oplossing? Het antwoord vind je hieronder. De oplossing is: graan Steun De Hollandsche Molen: word lid! Ja, ik word lid van De Hollandsche Molen en ontvang 4 x per jaar het blad Molens. Ik betaal per jaar (minimaal 30,- ; t/m 17 jaar min. 10,00) Ja, ik steun De Hollandsche Molen en het molenbehoud met een éénmalige bijdrage van Kruis aan wat van toepassing is Ik ontvang in beide gevallen een acceptgiro. Naam: Achternaam: Adres: Postcode: Woonplaats: Geb. datum: Telefoon: Datum: Handtekening: Mevr. Dhr. U kunt de ingevulde bon inleveren op de molen of opsturen zonder postzegel naar: De Hollandsche Molen, Antwoordnummer 4524, 1000 RA AMSTERDAM U kunt zich ook opgeven via

Een rijker en groter land dankzij molens

Een rijker en groter land dankzij molens Welkom op de molen Een rijker en groter land dankzij molens RIJKER Nederland heeft een groot deel van zijn welvaart te danken aan de inzet van molens. Met gebruik van molens werden eeuwenlang talloze producten

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN

ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN ACHTERGRONDINFORMATIE VOOR DE DOCENT OVER DE NOORDMOLEN U leest meer informatie over de Noordmolen en slim gebruik van duurzame energie. Verder vindt u ook algemene informatie over molens: - Geschiedenis

Nadere informatie

Benaming. Geschiedenis

Benaming. Geschiedenis Een poldermolen (ook wel watermolen genoemd, maar die naam geeft verwarring) is een windmolen die water van een lager niveau naar een hoger niveau verzet. Dit type molen komt vooral voor in de poldergebieden

Nadere informatie

De Molenaar. Inleiding

De Molenaar. Inleiding De Molenaar Inleiding Ik denk niet dat je tegenwoordig nog gemakkelijk als molenaar de kost kunt verdienen. Want machines hebben al lang geleden de taak van windmolens overgenomen. Zo n 150 jaar geleden

Nadere informatie

De Kilsdonkse Molen. Guusje van Boekel. Groep 6B

De Kilsdonkse Molen. Guusje van Boekel. Groep 6B De Kilsdonkse Molen Guusje van Boekel Groep 6B Inleiding: Op 14 april gingen we met de groep naar De Kilsdonkse Molen in Dinther. Op school hadden we een boekje gehad over molens. We gingen er met de auto

Nadere informatie

Lesbrief voor het basisonderwijs. Molen de Windhond Soest. De korenmolen. Stichting De Windhond Soest 2013. Lesbrief Korenmolen de Windhond Pagina 1

Lesbrief voor het basisonderwijs. Molen de Windhond Soest. De korenmolen. Stichting De Windhond Soest 2013. Lesbrief Korenmolen de Windhond Pagina 1 Lesbrief voor het basisonderwijs Molen de Windhond Soest De korenmolen Stichting De Windhond Soest 2013 Pagina 1 Bouwstenen voor een molen in Soest Ooit stond de molen De Windhond op de Eng Molens horen

Nadere informatie

(De Sterreberg in het Drentse Nijeveen).

(De Sterreberg in het Drentse Nijeveen). Molens in Nederland De wipmolen is het oudste type watermolen en ontwikkelde zich begin 15e eeuw uit de standerdmolen. De naam ontleent de molen aan het 'uitwippen' van water. De molen, die minder sterk

Nadere informatie

ROTZOOIEN. MET WATER Opdrachtbladen

ROTZOOIEN. MET WATER Opdrachtbladen Opdrachtbladen Naam Groep Datum Opdrachtblad Water in de polder Opdracht 1 De Nieuwe Hollandse Waterlinie moest de vijand tegen houden. Dit gebeurde door een brede strook land onder water te zetten. Dat

Nadere informatie

MOLENS. Molens in Nederland

MOLENS. Molens in Nederland MOLENS Molens in Nederland Wat zijn molens? Technische benaming voor werktuigen waarin verschillende vaste stoffen kleiner worden gemaakt of tot poeder worden vermalen, of dat door draaibeweging water

Nadere informatie

MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie

MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie Ga op stap door Ruiselede en volg de nummers op de storymap die je hier kan vinden: www.ruiselede.be/molendorp. Heb je geen tablet of smartphone met internetverbinding,

Nadere informatie

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar?

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Rik is 16 jaar en woont in een van de molens van Kinderdijk.

Nadere informatie

MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM

MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM MOLENROUTE TUBBERGEN 30 KM ROUTE 33 km 20 18 Wind- en watermolens zijn verbonden met Tubbergen. Zij bepalen samen met het glooiende landschap in belangrijke mate het beeld van Twente. De molens getuigen

Nadere informatie

Activiteitenkalender mei 2011 Voor meer informatie kijk op www.levedemolens.nl

Activiteitenkalender mei 2011 Voor meer informatie kijk op www.levedemolens.nl Activiteitenkalender mei 2011 Molenuitkijkpunten Schiedam, Aarlanderveen, Rijpwetering en Vlist Op drie locaties in Zuid-Holland zijn handgeborduurde meelzitzakken geplaatst waar u, met uw mobiele telefoon,

Nadere informatie

SMS-je nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting

SMS-je nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting SMS-je nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting Korenmolen Entreprise in Kolham Een eerdere Entreprise werd in 1880, tegenover de plek waar nu de molen staat gebouwd; deze werd in 1906 door brand verwoest.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 2012 OKTOBER

NIEUWSBRIEF 2012 OKTOBER We kijken graag naar molens, we willen ze graag behouden. Waarom eigenlijk? Molens horen bij ons, je kunt je Nederland zonder molens niet voorstellen. Dat komt omdat pas na de komst van de windmolens polders

Nadere informatie

Deze molen is verschoven, kwam zijn ondergang te boven. Informatie

Deze molen is verschoven, kwam zijn ondergang te boven. Informatie Deze molen is verschoven, kwam zijn ondergang te boven Informatie 2 Stellingkorenmolen De Windhond Hoewel molens in meerdere landen voorkomen, hebben zich in Nederland de meeste variatie ontwikkeld en

Nadere informatie

6Plekjes met voelbare historie

6Plekjes met voelbare historie 6Plekjes met voelbare historie Waterwegen hebben in heel veel belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis een rol gespeeld. Voor aanval en verdediging tijdens oorlogen, voor het vervoer van goederen

Nadere informatie

Nationale Molen - en gemalendag

Nationale Molen - en gemalendag Nationale Molen - en gemalendag Standerdmolen Torenmolen en Wipmolen Beltmolen Poldermolen en Stellingmolen Op 6 oktober 1973 begonnen molenaars met de Nationale Molendag. Sinds 1974 wordt het evenement

Nadere informatie

Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem

Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem Geluidsproductie Coopsmolen te Zelhem Traditionele Nederlandse windmolens en geluidsproductie Algemeen Eeuwenlang werken er al windmolens in Nederland. De molens worden gebruikt voor verschillende doeleinden,

Nadere informatie

MolenNieuws. Molenstichting Weerterland Nummer juni/juli 2015. De molenberg Zzzoemt...

MolenNieuws. Molenstichting Weerterland Nummer juni/juli 2015. De molenberg Zzzoemt... Weerterland MolenNieuws Molenstichting Weerterland Nummer juni/juli 2015 De molenberg Zzzoemt... Molenaars en imkers werken samen Molenstichting Weerterland en imkervereniging Sint Ambrosius Weert werken

Nadere informatie

Speel-ontdekboek bij De Molenmuis

Speel-ontdekboek bij De Molenmuis Speel-ontdekboek bij De Molenmuis Inhoud 1. En toen en toen... 2. Achter elkaar aanjgen 3. Kat begint met een K... 4. Wat zegt de molen? 5. Pas op gevaar! 6. En toen stak de muis zijn tong uit... 7. Mmm

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd!

NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd! Nijetrijne, 20 juli 2013 NIEUWSBRIEF Restauratie Windmotor nr. 1: Genomineerd! It giet oan! Maar liefst 22 projecten hebben dit jaar getracht zich te nomineren voor de Molenprijs 2013 van Vereniging De

Nadere informatie

De Molenmuis groep 1 en 2. Speel -ontdekboek

De Molenmuis groep 1 en 2. Speel -ontdekboek De Molenmuis groep 1 en 2 Speel -ontdekboek Voor de ouders Uw kleuters doen op school mee aan het project De Molenmuis. Dit is een onderdeel de doorgaande leerlijn Erfgoed Educatie. De kleuters leren over

Nadere informatie

Project Singraven Onderdeel wiskunde. De windmolen

Project Singraven Onderdeel wiskunde. De windmolen Project Singraven Onderdeel wiskunde. De windmolen In het onderdeel wiskunde van dit project houden we ons bezig met de vragen:? Wat levert een ouderwetste windmolen op aan energie en wat levert een windturbine

Nadere informatie

Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018

Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018 Vrijwilligersbijeenkomst Stichting Molens Hoeksche Waard 8 DECEMBER 2018 Terugblikken en vooruit kijken Een enerverend jaar in onze geschiedenis Het vervangen van de roeden Restauratie De Goede Hoop Oplevering

Nadere informatie

Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens

Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens Stilstand is achteruitgang: moderne tijden & historische molens Erik Kateman Veiligheidscoördinator GVM 17 maart 2015 1 Introductie Korte rondleiding door de bedrijfstak historische wind- en watermolens.

Nadere informatie

De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs

De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs De poldermolen Lesbrief van Stichting Molen De Vlieger te Voorburg Lesbrief bestemd voor leerlingen uit groep 7 van het basisonderwijs De poldermolen 1. Geschiedenis van ons land Het westen van ons land

Nadere informatie

Wijchense Molen. Lesbrief

Wijchense Molen. Lesbrief Wijchense Molen Lesbrief Lesbrief de Wijchense Molen Inleiding In het kader van het bezoek aan Wijchense Molen is deze lessenserie ontwikkeld. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen

Nadere informatie

Opdrachten De Korenmolen

Opdrachten De Korenmolen Opdrachten De Korenmolen Geschiedenis Heb jij je wel eens afgevraagd hoe dat lekkere broodje in je hand gemaakt is? Vast wel. Heb jij je ook wel eens afgevraagd of mensen vroeger ook zulke lekkere broodjes

Nadere informatie

MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie

MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie MOLENDORP RUISELEDE Op pad met Molenmeisje Millie Ga op stap door Ruiselede en volg de nummers op de storymap die je hier kan vinden: www.ruiselede.be/molendorp. Heb je geen tablet of smartphone met internetverbinding,

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde, theoretische opdracht

What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde, theoretische opdracht What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde theoretische opdracht kernmodule, 2HV Naam: Klas: Pompen of verzuipen Zoals de werktitel al doet vermoeden is het kernthema van deze module het afvoeren van overtollig

Nadere informatie

Jaar verslag Korenmolen "De Hoop" anno 1641 Oude Niedorp

Jaar verslag Korenmolen De Hoop anno 1641 Oude Niedorp Jaar verslag 2015 Korenmolen "De Hoop" anno 1641 Oude Niedorp Jaarverslag 2015 Molens zijn prachtige monumenten. De gemeente Hollands Kroon heeft er twee in eigendom: de molens De Hoop in Wieringerwaard

Nadere informatie

Inleiding. Blz. In deze handleiding vindt u tips voor deze drie lessen.

Inleiding. Blz. In deze handleiding vindt u tips voor deze drie lessen. Mol ens Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Molens 3 2. De website www.molens4u.nl 4 3. Het oerwerp molens in uw oerwijsprogramma 5 4. Drie lessen maken één project 7 5. De opdrachten op de website 10 Inleiding

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Beste vrienden,

Nieuwsbrief. Beste vrienden, Nieuwsbrief Amsterdam-Noord, 1 september 2019 Beste vrienden, In deze nieuwsbrief vindt u berichten over de laatste open dagen in 2019. De molenaar vertelt en laat zien wat er is vernieuwd dit jaar. Het

Nadere informatie

MOLENMANIFEST

MOLENMANIFEST MOLENMANIFEST 2019 1 2 3 4 5 De molens in Zuid-Holland zijn geliefde, monumentale beeldbepalers, die vragen om goed onderhoud. Om daarin te kunnen voorzien, vraagt het Molenplatform in Zuid-Holland om:

Nadere informatie

Wie maalt om de molens?

Wie maalt om de molens? bij Opzet Met het project breiden de kinderen hun kennis over molens uit. Ze voeren verschillende opdrachten uit over de geschiedenis, werking en bouw van molens. Dagboekfragmenten van molenaarsknecht

Nadere informatie

What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde, theoretische opdracht

What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde, theoretische opdracht What s up Zuiderzeeland? Natuurkunde theoretische opdracht kernmodule, 4vmbo Naam: Klas: Pompen of verzuipen Zoals je aan de titel al kunt zien is het onderwerp van deze module het afvoeren van overtollig

Nadere informatie

De Himpenser poldermole. poldermole. De Himpenser. Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen

De Himpenser poldermole. poldermole. De Himpenser. Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen De Himpenser poldermole De Himpenser poldermole Bouwjaar: 1863 Functie: Poldermolen Het Wetterskip Fryslan gebruikt deze molen om de Hempenser polder (elektrisch) te bemalen. Enige historie: De Hempensermeer

Nadere informatie

Bijlage Toelichting molenbiotopen traditionele windmolens

Bijlage Toelichting molenbiotopen traditionele windmolens Bijlage Toelichting molenbiotopen traditionele windmolens 1. Inleiding Voor het behoud van traditionele windmolens is het van belang dat deze technisch kunnen blijven functioneren. Een zoveel mogelijk

Nadere informatie

Lespakket groep 6. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Opzet van de les. Antwoorden van de opdrachten

Lespakket groep 6. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Opzet van de les. Antwoorden van de opdrachten Lespakket groep 6 Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen Docentenhandleiding Inhoud en doelstellingen Deze lessenserie is bedoeld voor leerlingen van groep 6 van het basisonderwijs.

Nadere informatie

werelderfgoed Opdracht 1

werelderfgoed Opdracht 1 Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over Werelderfgoed Kinderdijk. Welke sporen van duizend jaar waterbeheer kun jij hier nog terugvinden? Definitie

Nadere informatie

Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4

Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4 Twiskemolen nieuwsbrief, mei 2012 nr.4 Nationale Molendag 12 en 13 mei Komend weekend 12 en 13 mei wordt de Nationale Molendag gehouden. Honderden wind- en watermolens in het land openen hun deuren om

Nadere informatie

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer

Stem ook! Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Provinciale Statenverkiezingen Woensdag 18 maart kiezen we twee keer Stem ook! Op woensdag 18 maart zijn er verkiezingen voor de Provinciale Staten en Waterschappen. Iedereen vanaf 18 jaar mag dan stemmen.

Nadere informatie

Beleidsplan

Beleidsplan Beleidsplan 2018-2022 Beleidsplan 2018-2022 Het doel van de stichting is de instandhouding van de inmiddels gerestaureerde St. Antonius molen. Restauratie en onderhoud De restauratie van de St. Antonius

Nadere informatie

bijlagen bij vmbo VMBO ruimte voor leerlingen

bijlagen bij vmbo VMBO ruimte voor leerlingen bijlagen bij vmbo VMBO ruimte voor leerlingen 121 bijlage 1 opdrachtblad leerlingen hebben minder ruimte dan biologische kip materiaal meetmateriaal: een kleine en een grote liniaal, rolmaat, meetlint,

Nadere informatie

Informatie voor de docenten

Informatie voor de docenten Informatie voor de docenten De Molenmuis voor groep 1 en 2 Met het prentenboek De Molenmuis maken kleuters kennis met de windmolen. De muis, hoofdpersoon uit het prentenboek, beleeft zijn avonturen in

Nadere informatie

9.1 MOLENROUTE REIMERSWAAL een fietsroute van 36 km. Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart schaal 1:100.000

9.1 MOLENROUTE REIMERSWAAL een fietsroute van 36 km. Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart schaal 1:100.000 Zeeland 9.1 MOLENROUTE REIMERSWAAL een fietsroute van 36 km Deze route is gebaseerd op de ANWB/VVV toeristenkaart schaal 1:100.000 Opgelet: de fietsrichting is op de kaart in de molengids tegengesteld

Nadere informatie

Cursusdag 4: Les lokatie. Brugge: Boeverbos, Leopold III laan, 41

Cursusdag 4: Les lokatie. Brugge: Boeverbos, Leopold III laan, 41 Cursusdag 4: Les lokatie. Brugge: Boeverbos, Leopold III laan, 41 Lesdag 4 gaat door in Brugge. In de namiddag wordt de Zandwegemolen te Brugge en de Preetjesmolen (vlaszwingelmolen) te Heule bezocht.

Nadere informatie

Leergebied: Noord. Energie. Geschiedenis Nederland. omzetting

Leergebied: Noord. Energie. Geschiedenis Nederland. omzetting Techniekkit: Domein: Competentie: Leergebied: Noord Energie Ontwerpen Geschiedenis Nederland omzetting Toepassen Reflectie Nederland is een molenland. Toch hebben we in Nederland niet de meeste molens

Nadere informatie

SMS-je. nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting

SMS-je. nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting SMS-je nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting Van de redactie SMS-je 5-2 Al weer het tweede nummer van de vijfde jaargang van het SMS-je. Omdat het vorige nummer, door omstandigheden, wat later dan

Nadere informatie

Molentoekomst Molencontactdag Leo Endedijk, Aagje Gosliga, Mark Ravesloot, Nicole Bakker. Vragen rond molenbehoud

Molentoekomst Molencontactdag Leo Endedijk, Aagje Gosliga, Mark Ravesloot, Nicole Bakker. Vragen rond molenbehoud Molencontactdag 2014 Molentoekomst Leo Endedijk, Aagje Gosliga, Mark Ravesloot, Nicole Bakker 1 Vragen rond molenbehoud 1. Hoe ziet molenbehoud eruit in 2023 2. Is huidige manier van molens behouden blijvend?

Nadere informatie

FW - B-003/vivium 02/2014 Vormgeving: Zeezicht.com

FW - B-003/vivium 02/2014 Vormgeving: Zeezicht.com Stichting Vrienden van Hogewey Heemraadweg 1 1382 GV Weesp tel: (0294) 210 500 e-mail: hogewey@vivium.nl www.vivium.nl/vriendenhogewey Rekeningnummer (IBAN): NL37 RABO 0343 1354 34 FW - B-003/vivium 02/2014

Nadere informatie

Molen De Adriaan Rondleiding Molen De Adriaan, informatie voor de bezoeker

Molen De Adriaan Rondleiding Molen De Adriaan, informatie voor de bezoeker Molen De Adriaan Rondleiding Molen De Adriaan, informatie voor de bezoeker-2017 1 Receptie met op de achterwand muurschildering Chiel Braat (werk in uitvoering) Op de achtermuur is Haarlem geschilderd

Nadere informatie

Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012

Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012 Korenmolen De Zwaluw Jaarverslag 2012 Jaaroverzicht activiteiten Bestuur Naast de vier algemene vergaderingen vindt er overleg plaats in kleiner verband en ad hoc commissies betreffende deelonderwerpen,

Nadere informatie

Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 1, juni 2015

Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 1, juni 2015 Nieuwsbulletin herstel molen Groote Polder: nummer 1, juni 2015 Begin jaren 70 zag de molen er uit als op de foto rechts: vervallen, kale roeden, nog geen dam in de boezemsloot op de voorgrond, niet maalvaardig

Nadere informatie

Het weer van 28 september 2013

Het weer van 28 september 2013 Het weer van Zonnig, maar niet echt mooi muldersweer met (geen) wind uit het oosten. Een heel pandemonium met hogedrukgebieden en boven de Atlantische Oceaan nog een laag. Maar dat is vrijwel opgelost

Nadere informatie

Draaiende molens. dankzij een gezonde molenbiotoop

Draaiende molens. dankzij een gezonde molenbiotoop Draaiende molens dankzij een gezonde molenbiotoop Draaiende molens dankzij een gezonde molenbiotoop! Molens zijn markante monumenten in ons Hollandse landschap. In Zuid-Holland staan maar liefst 228 van

Nadere informatie

lesbrieven De ontdekking avonturenpakket de uitvinders en het zonnewiel leerlingenbestand Lesbrief 3: Verhaal deel 1: De laatste ansichtkaart

lesbrieven De ontdekking avonturenpakket de uitvinders en het zonnewiel leerlingenbestand Lesbrief 3: Verhaal deel 1: De laatste ansichtkaart lesbrieven leerlingenbestand Lesbrief 3: De ontdekking Verhaal deel 1: De laatste ansichtkaart Opdracht 1: Horizonverfraaiing Verhaal deel 2: De ontdekking Opdracht 2: Laat maar draaien Opdracht 3: Steentjes

Nadere informatie

Schrijven: formulieren 2

Schrijven: formulieren 2 OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Negentien windmolens van rond 1740

Negentien windmolens van rond 1740 Wandelroute Kinderdijk Lengte: 11 en 20 kilometer Landschap: veenweidegebied, soms zacht en drassig Routebeschrijving: zie pagina 70 Markering: geen Plattegrond: beschikbaar (zie: www.klikprintenwandel.nl)

Nadere informatie

Nr. 6 maart Molenaars: * molenaars: Toon Hendrikx - Joep Lindner * molenaars in opleiding: Wim Aarts Wim Heeren

Nr. 6 maart Molenaars: * molenaars: Toon Hendrikx - Joep Lindner * molenaars in opleiding: Wim Aarts Wim Heeren Nr. 6 maart 2018 Ter informatie... Molenstichting De Hoop Sprundel KvK nr. : 62048523 Rabobank :NL08 RABO 03008077 75 Anbi: RSIN 8546 16 536 Bestuur: Jan van den Broek - Voorzitter Toon van de Sanden-

Nadere informatie

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II

Eindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2005 - II DE INDUSTRIËLE SAMENLEVING IN NEDERLAND DE VERHOUDING MENS EN MILIEU + 1p 21 Geef één voorbeeld van aantasting van het milieu door menselijk ingrijpen in Nederland uit de periode vóór de Industriële Revolutie.

Nadere informatie

SAMENSTELLING BESTUUR DOELSTELLING MOLENSTICHTING WINSUM MOLENS IN IGENDOM

SAMENSTELLING BESTUUR DOELSTELLING MOLENSTICHTING WINSUM MOLENS IN IGENDOM MolenStichting Winsum Warffumerweg 10 9959 TG Onderdendam 050-3049283 Kamer van Koophandel: 41012626 RSIN: 805233817 MOLENSTICHTING WINSUM SAMENSTELLING BESTUUR Voorzitter: Dhr. P. D. J. Pauw te Winsum

Nadere informatie

<<< Nieuwe techniek in een oud jasje >>>

<<< Nieuwe techniek in een oud jasje >>> > Bij de alinea s over de Amerikaanse windmotoren aan het eind van het artikel hoort een tekening zoals die voorkomt in het genoemde boekje (De windmotor als poldergemaal

Nadere informatie

Molens in de rouwstand na overlijden Prinses Juliana. De biotoop van molen De Windotter in IJsselstein (U) Prijs: 0,95. Rouw

Molens in de rouwstand na overlijden Prinses Juliana. De biotoop van molen De Windotter in IJsselstein (U) Prijs: 0,95. Rouw Prijs: 0,95 Molens in de rouwstand na overlijden Prinses Juliana Molens hebben in Nederland, behalve hun eigenlijke taak en hun culturele waarde, ook een symboolfunctie. Bij belangrijke gebeurtenissen

Nadere informatie

Lesbrief. In het boek staan 50 verhalen over Nederland. De verhalen. Overal en ergens... Arend van Dam & Alex de Wolf

Lesbrief. In het boek staan 50 verhalen over Nederland. De verhalen. Overal en ergens... Arend van Dam & Alex de Wolf Lesbrief Overal en ergens... Arend van Dam & Alex de Wolf In het boek staan 50 verhalen over Nederland. De verhalen zijn verdeeld over 12 provincies. Er is heel vaak een stukje historie in verwerkt, ook

Nadere informatie

Geven aan de molens van Nederland

Geven aan de molens van Nederland Geven aan de molens van Nederland ALLES OVER SCHENKEN EN NALATEN AAN DE HOLLANDSCHE MOLEN Geef om de molens Van Nederland Belastingvoordeel door ANBI-status en CI-status De Hollandsche Molen heeft van

Nadere informatie

Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator. Uitgeest, 14 januari 2014

Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator. Uitgeest, 14 januari 2014 Behoud van het immateriële en materiële erfgoed van een 16 e -eeuwse uitvinder en innovator Uitgeest, 14 januari 2014 Cornelis Corneliszoon van Uitgeest, een opmerkelijk uitvinder en innovator Cornelis

Nadere informatie

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld

Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen. Nienke Lammertink en Koen Breedveld NEDERLANDERS OVER DE VIERDAAGSE Onderzoek in het kader van de 100 ste editie van de Internationale Vierdaagse Afstandsmarsen Nijmegen Nienke Lammertink en Koen Breedveld Mei 2016 1 Nederlanders over de

Nadere informatie

Nationale. 12/13 mei Doet uw molen ook mee aan Nationale Molendag? GRATIS molen-ontdekboekje. Vrijwillige Molenaars.

Nationale. 12/13 mei Doet uw molen ook mee aan Nationale Molendag? GRATIS molen-ontdekboekje. Vrijwillige Molenaars. Nationale Molendag Doet uw molen ook mee aan Nationale Molendag? GRATIS molen-ontdekboekje 12/13 mei 2018 Het Gilde van Vrijwillige Molenaars Feiten uit 2017 Ruim 90.000 bezoekers 50.000 Molen kleurboekjes

Nadere informatie

Nieuwsbrief. In deze nieuwsbrief. april 2018

Nieuwsbrief. In deze nieuwsbrief. april 2018 E-mail niet goed leesbaar? Klik dan hier voor de webversie Nieuwsbrief april 2018 In deze nieuwsbrief Stichting Krijtmolen d'admiraal is blij met elke donatie! Wij vragen u daarom om uw bijdrage voor 2018

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Routekaarten voor het museumbezoek 17 Handleiding 17 Molenzaal 18 Ketelhuis 19 Waterschapszaal 20 Machinekamer 21

Inhoudsopgave. Routekaarten voor het museumbezoek 17 Handleiding 17 Molenzaal 18 Ketelhuis 19 Waterschapszaal 20 Machinekamer 21 Inhoudsopgave Blz. Educatief rollenspel in Museum De Cruquius 3 Inhoud 3 Materiaal 3 Doelgroep en groepsgrootte 3 Aansluiting op het onderwijs 3 Voorbereiding in de klas 4 Inhoud 4 De strijd tegen de Waterwolf

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen:

We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen: Nachtegaal Nieuws november 2016 Bekijk deze mail in uw browser. Foto Bernhard IJskes We wensen u veel leesplezier met deze nieuwsbrief met daarin de volgende onderwerpen: Drie molenaars Molenprijzen 2016

Nadere informatie

MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017

MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017 MOLENAAR BIJ DE RIJNLANDSE MOLENSTICHTING OPLEIDINGSPROGRAMMA Versie 2017 INLEIDING De Rijnlandse Molenstichting leidt molenaars op in verschillende kwalificaties: - leerling molenaar - molenaar C - molenaar

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 4 Mei 2014 Van de redactie Kort nieuws Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht

Nadere informatie

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design

Auteur: Mirjam Wind, docent en coördinator NT2, Educatie Video s: Gabe Dijkstra en Rick Biemolt, studenten Alfa-college, MultiMedia en Design Woord voor Woord is een programma mondelinge vaardigheden NT2 voor analfabete beginners. Het omvat 12 lessen. De ontwikkeling van het programma en de daarbij behorende video s is mogelijk gemaakt door

Nadere informatie

Restauratievisie. Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord. Stichting Molencomplex Goidschalxoort. Datum: 16 november 2007

Restauratievisie. Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord. Stichting Molencomplex Goidschalxoort. Datum: 16 november 2007 Stichting Molencomplex Goidschalxoort Restauratievisie Korenmolen + motorhuis te Goidschalxoord Datum: 16 november 2007 Opsteller: ir. J.B. van Steensel Versie: 2.0 Status: Definitief 1 1 Inleiding In

Nadere informatie

Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014

Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014 Een kijkje over de schutting Noord-Hollandse Molencontactdag 4 oktober 2014 Aanleiding Invoering POM-regeling met ingang van 2013. Naast getalscriterium (>20 monumenten) moet ook aan 6-tal kwaliteitseisen

Nadere informatie

ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn.

ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn. ALBLASSERDAM Door menig voorbijganger zal de witgekalkte, wiekloze molen aan de rand van Alblasserdam de afgelopen jaren ten dode opgeschreven zijn. Toch is de kans groot dat de Souburghse molen een nieuw,

Nadere informatie

Koffie. Inhoud. 1.Waar komt koffie vandaan. 1. Waar komt koffie vandaan

Koffie. Inhoud. 1.Waar komt koffie vandaan. 1. Waar komt koffie vandaan Koffie Inhoud 1. Waar komt koffie vandaan 2. Hoe groeit koffie 3. Oogsten 4. Het mengen en branden 5. 10 uur koffietijd 6. Volksdrank 7. De verpakking 8. Cafeïne en cafeïnevrije koffie 9. Koffiemolens

Nadere informatie

Weerterland. Kempen~broek netwerk. ''Molens op de kaart zetten''

Weerterland. Kempen~broek netwerk. ''Molens op de kaart zetten'' MolenNieuws Weerterland Molenstichting Weerterland Nummer winter '15-16 Kempen~broek netwerk ''Molens op de kaart zetten'' De Voorste Luysmolen vlak over de grens bij Altweerterheide. De windmolens en

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 2013 december

NIEUWSBRIEF 2013 december Ook nu kunnen we u weer veel activiteiten melden over de afgelopen periode. De molen blijft zijn plaats in onze gemeenschap houden. Ook treft u in deze nieuwsbrief het jaarverslag over 2012 van de Molenaars.

Nadere informatie

B1 Hoofddorp pagina 1

B1 Hoofddorp pagina 1 B1 Hoofddorp pagina 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Geschiedenis 3. Ontwikkeling 4. Bezienswaardigheden 1. Inleiding Hoofddorp is een stad in de provincie Noord-Holland en de hoofdplaats van de gemeente Haarlemmermeer.

Nadere informatie

MOLENTOEKOMST Financiën en organisatie van het molenbehoud in Nederland

MOLENTOEKOMST Financiën en organisatie van het molenbehoud in Nederland MOLENTOEKOMST Financiën en organisatie van het molenbehoud in Nederland 2 De Hollandsche Molen - Molentoekomst Molentoekomst Financiën en organisatie van het molenbehoud in Nederland Vereniging De Hollandsche

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

De Googermolen in Oude Wetering

De Googermolen in Oude Wetering De Googermolen in Oude Wetering Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - Foto: Jan van t Zelfde 1. Dijken en duinen zorgen voor droge

Nadere informatie

SMS-je. nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting

SMS-je. nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting SMS-je nieuwsbrief van de Slochter Molen Stichting Zie ommezijde De Fraeylemamolen in oude stijl. De foto op de omslag is waarschijnlijk direct na de oorlog gemaakt hoewel dat niet helemaal duidelijk is.

Nadere informatie

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang

Fietsroute langs de Rotte. Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km. Start: na de molenviergang Fietstocht langs de Rotte 16, 23, 30 km Uitleg molengangen De droogmakerij bestond uit zeven molengangen. De A gang heeft drie molens nr. 1, nr. 2 en nr. 3 De B t/m G gang heeft vier molens nr. 1, nr.

Nadere informatie

Stichting De Rietvink en Vrienden van de Rietvink Verslagjaar: 2012 Publicatie t.b.v. status culturele ANBI

Stichting De Rietvink en Vrienden van de Rietvink Verslagjaar: 2012 Publicatie t.b.v. status culturele ANBI Stichting De Rietvink en Vrienden van de Rietvink Verslagjaar: 2012 Publicatie t.b.v. status culturele ANBI De Rietvink en VV De Rietvink 1 december 2013 Publicatie t.b.v. culturele ANBI; verwijzingslijst:

Nadere informatie

Weerterland. Kom ook op de molen. Molendagen in Nederland, Duitsland en Vlaanderen.

Weerterland. Kom ook op de molen. Molendagen in Nederland, Duitsland en Vlaanderen. MolenNieuws Weerterland Molenstichting Weerterland Nummer Mei/Juni 16 Kom ook op de molen Molendagen in Nederland, Duitsland en Vlaanderen De windmolens en watermolens in het Weerterland nodigen bezoekers

Nadere informatie

De techniek in een molen

De techniek in een molen De techniek in een molen De techniek in een molen... 1 De opbouw van een stellingmolen... 2 Het inwendige van een korenmolen... 4 Het gaande werk in een korenmolen... 5 De werking van een korenmolen...

Nadere informatie

Vraag 1b. Wat was de oorzaak van deze ramp? Vraag 1a. In welke provincie was de Watersnoodramp van 1953? ...

Vraag 1b. Wat was de oorzaak van deze ramp? Vraag 1a. In welke provincie was de Watersnoodramp van 1953? ... Naam: DE WATERSNOOD- RAMP Het is 31 januari 1953. Het stormde vreselijk In Zeeland. Toch waren de meeste mensen gewoon rustig naar bed gegaan. Zij werden in hun slaap overvallen door een zware stormvloed.

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING basisonderwijs

DOCENTENHANDLEIDING basisonderwijs DOCENTENHANDLEIDING basisonderwijs 1 Inleiding Welkom bij het lesmateriaal over het ir. D.F. Woudagemaal! Wat leuk dat u binnenkort met uw groep het ir. D.F. Woudagemaal gaat bezoeken. Dit lesmateriaal

Nadere informatie

Lespakket groep 7/8. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Lesmap Molen De Vlijt en de Mölle van Bats

Lespakket groep 7/8. Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen. Docentenhandleiding. Lesmap Molen De Vlijt en de Mölle van Bats Lespakket groep 7/8 Korenmolen De Vlijt, Wapenveld en de Mölle van Bats, Veessen Docentenhandleiding Inhoud, doelstellingen en opzet Deze lesbrief is bedoeld voor leerlingen van de hoogste klassen van

Nadere informatie

de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 -

de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - de Stevenhofjesmolen in Leiden Lesbrief van de Rijnlandse Molenstichting, bestemd voor leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs - 1 - 1. Dijken en duinen zorgen voor droge voeten Een groot deel

Nadere informatie

MOLENSTICHTING NIJEFURD

MOLENSTICHTING NIJEFURD Jaaroverzicht 2012 Ybema s Mole te Workum Molenstichting Nijefurd Tel. 0515-560017 P/a Blauhûsterleane 2 jtiedema@planet.nl 8658 LJ GREONTERP info@molenstichtingnijefurd.nl IBAN NL54 FRBK 0914 0017 01

Nadere informatie

Vereniging Gild Fryske Mounders EXAMENEISEN. (geldend vanaf 1 april 2006)

Vereniging Gild Fryske Mounders EXAMENEISEN. (geldend vanaf 1 april 2006) Vereniging Gild Fryske Mounders EXAMENEISEN (geldend vanaf 1 april 2006) Uitgangspunt: Het op verantwoorde en veilige wijze kunnen omgaan met de in Friesland voorkomende molentypen, deze kunnen laten draaien

Nadere informatie

Getijden + Molens = Uniek

Getijden + Molens = Uniek De Westbrabantse molenvereniging organiseert in het kader van Bergen op Zoom 800 jaar een tentoonstelling in de getijdenmolen te Bergen op Zoom: Getijden + Molens = Uniek Van 2 juni t/m 9 september 2012

Nadere informatie