Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd Gemeente Gilze en Rijen

Transcriptie

1 Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd Gemeente Gilze en Rijen Opdrachtgever: Contactpersoon: Gemeente Gilze en Rijen Mevr. N. van der Steen Datum: oktober 2013 Projectnummer:

2 Status rapport: Concept oktober 2013 Opgesteld voor: Mevr. N. van der Steen Gemeente Gilze en Rijen Postbus AB Rijen Raadhuisplein info@gilzerijen.nl Gezien door: R. Valk Directeur Opgesteld door: R. Vermeulen European Tree Technician, Geregistreerd boomtaxateur Van Helvoirt Groenprojecten BV Oisterwijksebaan 8A 5056 RD Berkel-Enschot Postbus ZJ Berkel-Enschot Van Helvoirt Groenprojecten BV. Dit rapport of delen ervan mogen niet zonder schriftelijke toestemming van Van Helvoirt Groenprojecten BV worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, anders dan bedoeld voor de doelstelling in het rapport.

3 Samenvatting Opdracht In opdracht van de gemeente Gilze en Rijen is een bomenonderzoek uitgevoerd bij alle bomen in de wijk Roskamp en Bloemaartsbeemd in Rijen. Aanleiding De aanleiding voor dit bomenonderzoek zijn de voorgenomen herstelmaatregelen aan de bestrating in de wijk. Conclusies Over het algemeen gelden voor de bomen de volgende conclusies: Conditie en kwaliteit van de bomen is redelijk tot goed; De levensverwachting is over het algemeen > 10 jaar; Wel wordt verwacht dat de groei gaat stagneren en de conditie en kwaliteit langzaam zal afnemen. Deze structurele afname is versneld ten opzichte van bomen in ideale groeiplaatsomstandigheden. De bomen zijn voor hun standplaats erg groot geworden. De bomen zorgen voor veel schaduw en donkere sfeer. De ondergrondse groeiplaatsen zijn beperkt. Verbetervoorstellen In het bomenonderzoek worden per deelgebied voorstellen beschreven. Hieronder worden deze samengevat weergegeven. Op enkele plaatsen is het wenselijk bomen te kappen. De kap zorgt ervoor dat de te behouden bomen meer ruimte krijgen en langer, zonder verhoogde beheerkosten en risico s kunnen worden behouden. Op enkele plaatsen wordt geadviseerd nieuwe bomen aan te planten. Dit dienen bomen van de tweede en derde grootte te zijn. Voorkeur gaat uit naar bomen in ruime plantvakken, ten minste ondergrondse groeiruimte van 15 m3 per boom, en een uniforme boomsoort. Opdruk bij te behouden bomen wordt voorkomen door het kappen van wortels. Bij herstellen van de bestrating wortelschermen aanbrengen om nieuwe opdruk zoveel mogelijk te voorkomen. De bomen die behouden blijven dienen te worden gesnoeid. Uiteindelijk zijn veel alternatieven mogelijk. In dit rapport hebben we de meeste noodzakelijke, gunstige, en realistische voorstellen beschreven. Daarbij zijn enkele alternatieven voorgesteld. De alternatieven kunnen worden besproken tijdens de geplande werkgroepavond op 18 november Vervolgens kan een definitief plan worden uitgewerkt. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 3

4 Inhoudsopgave Samenvatting Inleiding Huidige situatie Onderzoekslocatie Opname boomgegevens Visueel onderzoek Groeiplaatsonderzoek Problematiek wortelopdruk Conclusies en uitgangspunten Conclusies Uitgangspunten Verbeteringsvoorstellen Deelgebied Deelgebied Deelgebied Deelgebied Deelgebied Deelgebied Deelgebied Deelgebied Algemene verbetervoorstellen...25 Bijlage 1: Boomgegevens...26 Bijlage 2: Overzichtkaart boomgegevens...29 Bijlage 3: Overzichtkaart verbetervoorstellen...31 Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 4

5 1. Inleiding Opdracht In opdracht van de gemeente Gilze en Rijen, in de persoon van mevrouw N. van der Steen, is een bomenonderzoek uitgevoerd bij alle bomen in de wijk Roskamp en Bloemaartsbeemd in Rijen. Aanleiding De aanleiding voor dit bomenonderzoek zijn de voorgenomen herstelmaatregelen aan de bestrating in de wijk. De bestrating wordt op veel plaatsen opgedrukt door boomwortels. De herstelmaatregelen zijn vooralsnog niet definitief vastgesteld. Medebepalend voor de maatregelen is het aanwezige bomenbestand en in welke mate de bomen duurzaam behouden kunnen blijven. Het is wenselijk te onderzoeken wat de huidige conditie, kwaliteit en levensverwachting van de bomen is en of deze bomen zowel vanuit boomtechnisch als beheertechnisch oogpunt verantwoord te behouden zijn. Op deze manier zorgt gemeente Gilze en Rijen ervoor dat de betreffende bomen een integraal onderdeel uitmaken van de besluitvorming. Naast het inzichtelijk maken van de huidige toestand van het bomenbestand wil gemeente Gilze en Rijen met behulp van bewonersparticipatie eventuele alternatieven bespreken om een weloverwogen besluit te nemen voor een definitief herinrichtingsplan van de wijk Roskamp en Bloemaartsbeemd. Doel De onderzoeksopdracht, die aan Van Helvoirt Groenprojecten BV is voorgelegd, luidt: Inzichtelijk maken van de huidige kwaliteit van de bomen; Inzichtelijk maken van de kwaliteit van de groeiplaatsen van de bomen; Vaststellen van het wel of niet duurzaam kunnen behouden van de bomen met de huidige habitus; Beschrijven van voorstellen met betrekking tot het kappen en/of herplanten van bomen. Uitvoering Dit onderzoek is uitgevoerd in oktober 2013 door R. Vermeulen en H. Waijers, boomtechnisch adviseurs bij Van Helvoirt Groenprojecten BV. Dit rapport bevat de uitwerking hiervan. Leeswijzer Hoofdstuk 2 beschrijft de huidige situatie van de bomen en het groeiplaatsonderzoek. In hoofdstuk 3 worden de problemen met wortelopdruk beschreven en weergegeven. In hoofdstuk 4 worden conclusies en aanbevelingen beschreven. In het laatste hoofdstuk, hoofdstuk 5, wordt het projectgebied verdeeld in 8 deelgebieden. Vervolgens worden per deelgebied verbeteringsvoorstellen beschreven en weergegeven. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 5

6 2. Huidige situatie Op donderdag 17 oktober 2012 heeft het veldwerk voor dit bomenonderzoek plaatsgevonden. Het veldwerk bestaat uit een opname van de boomgegevens en een bodemonderzoek, welke separaat in dit hoofdstuk worden beschreven of weergegeven. 2.1 Onderzoekslocatie De onderzoekslocatie bevindt zich aan de noordzijde van Rijen. De wijk ligt tussen de Riekevoort aan de zuidzijde en de Hoeksestraat aan de noordzijde, zie afbeelding 1. In bijlage 2 is de overzichtskaart van de bestaande situatie van de bomen weergegeven. In de wijk is relatief veel groen aanwezig, zowel afkomstig van bomen, als de ruime plantvakken en onderbeplanting. Afbeelding 1. Projectgebied: Bron Bingmaps Tijdens het veldwerk voor het onderzoek is gebruikt gemaakt van de tekening: TEK NS Roskamp.pdf Er zijn vooralsnog geen inrichtingsplannen in detail uitgewerkt. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 6

7 2.2 Opname boomgegevens Tijdens het veldwerk zijn de betreffende boomgegevens van de bomen opgenomen. In bijlage 1 is de totale lijst boomgegevens weergegeven. Hieronder zijn de boomgegevens samengevat; In het projectgebeid staan 12 boomsoorten; De meest voorkomende boomsoorten zijn moeraseik en plataan; De bomen zijn naar schatting jaar oud; De bomen staan variërend in de verharding en in plantvakken. Afbeelding 2. Moeraseiken 2 t/m 7 Roskamp Afbeelding 3. Platanen Bloemaartsbeemd Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 7

8 2.3 Visueel onderzoek Bij het visuele onderzoek van de bomen is gebruik gemaakt van de zogenaamde VTA-methodiek (Visual Tree Assessment) en de IBA-methode (Integrierte Baum Analyse). Met deze methodieken worden alle delen van de boom (kroon, stam en wortelvoet) beoordeeld op afwijkende kenmerken. Tevens wordt de conditie¹ en onderhoudstoestand² ingeschat op basis van visuele kenmerken, uitgaande van normale ondergrondse groeiomstandigheden. Doelstelling van deze beoordeling is om een indruk te krijgen van de levensverwachting³ en de huidige kwaliteit 4 van de bomen. Hieronder zijn de gegevens van het visueel onderzoek samengevat. De conditie van de bomen is overwegend als redelijk tot goed beoordeeld. De onderhoudstoestand van de bomen is over het algemeen achterstallig. In vooral de moeraseiken en de platanen zijn veel afgestorven takken in de kroon aanwezig. De kwaliteit van de bomen is overwegend als redelijk beoordeeld. Er zijn nauwelijks ernstige gebreken en of aantastingen aangetroffen. Bij een enkele boom is in het verleden niet correct gesnoeid waardoor in kronen dubbele toppen en dergelijke aanwezig zijn. De levensverwachting bij ongewijzigde omstandigheden is van de meeste bomen > 10 jaar. Wel wordt verwacht dat groei bij de meeste bomen de komende jaren zal stagneren. Bij een aantal bomen zal vervolgens de conditie en kwaliteit langzaam afnemen, hetgeen een verhoogde beheer en controle frequentie tot gevolg heeft. Deze structurele afname is versneld ten opzichte van bomen in ideale groeiplaatsomstandigheden. 1. De conditie betreft de toestand van de boom op het moment van opname. Beoordeeld wordt: De bladgrootte, bladkleur, bladbezetting in het groeiseizoen en het vertakkingpatroon, scheutlengte, knopbezetting, hoeveelheid afgestorven takken buiten het groeiseizoen. De volgende klassen worden onderscheiden: goed, redelijk, matig en slecht. 2. Bij de onderhoudstoestand wordt gekeken naar de benodigde snoeimaatregelen. Hierbij wordt voornamelijk gelet op de aanwezigheid van afgestorven takken of mogelijk (toekomstige) probleemtakken zoals plakoksels of te laag hangende takken voor een normale afwikkeling van verkeer. De volgende klassen worden onderscheiden: aanvaard, achterstallig of verwaarloosd. 3. Een duurzame levensverwachting kan worden opgemaakt uit meerdere factoren. De boomsoort, leeftijd en de conditie spelen hierbij een belangrijke rol. Maar ook de boven- en ondergrondse hoeveelheid ruimte voor verdere groeimogelijkheden is van belang voor een duurzame levensverwachting. De volgende klassen worden onderscheiden: < 10 jaar en > 10 jaar. 4. De kwaliteit van het betreffende bomenbestand is een algemene beoordeling op basis van de volgende kwaliteitscriteria; conditie, veiligheid, onderhoudstoestand, duurzame toekomst en esthetiek. De volgende klassen worden onderscheiden: goed, redelijk, matig en slecht. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 8

9 2.4 Groeiplaatsonderzoek Bij een groeiplaatsonderzoek worden de ondergrondse groeiplaatsomstandigheden bestudeerd. Daarbij wordt gelet op een aantal belangrijke factoren die betrekking hebben op de groei van de bomen zoals; de groeiruimte, het bodemprofiel, beworteling, verdichting en de vochthuishouding. Bodemprofielen Het bodemonderzoek is gericht op het inzichtelijk maken van de ondergrondse situatie in de groeiruimte van de bomen. Op diverse locaties in de wijk is het bodemprofiel en de beworteling bestudeerd. Nummer / Locatie 1 / t.h.v. huisnummer 27 in de boomspiegel Diepte cm-/-mv Bodemprofiel Humusgehalte Zandfractie Beworteling Bodemvocht 0-50 Donkerbruin zand Humeus Matig fijn zand Intensief Droog Geel / bruin gemengd zand Matig humeus Matig fijn zand Matig intensief Droog Geel lemig zand Humusarm Fijn zand Zeer extensief Droog Wit zand Humusarm Matig grof zand Geen Droog Afbeelding 4. Grondboring 1, foto inclusief tabel. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 9

10 Nummer / Locatie 2 / t.h.v. huisnummer 27 in de parkeerstrook Diepte cm-/-mv Bodemprofiel Humusgehalte Zandfractie Beworteling Bodemvocht 0-30 Cunetzand Humusarm Matig grof zand Geen Droog Geel / bruin gemengd zand Matig humeus Matig fijn zand Matig intensief Droog Geel lemig zand Humusarm Fijn zand Zeer extensief Droog Wit zand Humusarm Matig grof zand Geen Droog Afbeelding 5. Grondboring 2, foto inclusief tabel. Nummer / Locatie 3 / t.h.v. huisnummer 29 in de groenstrook Diepte cm-/-mv Bodemprofiel Humusgehalte Zandfractie Beworteling Bodemvocht 0-80 Donkerbruin zand Humeus Matig fijn zand Intensief Droog Geel / bruin gemengd zand Matig humeus Matig fijn zand Matig intensief Droog Geel lemig zand Humusarm Fijn zand Zeer extensief Droog Afbeelding 6. Grondboring 3, foto inclusief tabel. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 10

11 Nummer / Locatie 4 / t.h.v. huisnummer 15 in de verharding Diepte cm-/-mv Bodemprofiel Humusgehalte Zandfractie Beworteling Bodemvocht 0-25 Cunetzand Humusarm Matig grof zand Geen Droog Geel / bruin gemengd zand Matig humeus Matig fijn zand Matig intensief Droog Geel lemig zand Humusarm Fijn zand Zeer extensief Droog Afbeelding 7. Profielkuil 4, foto inclusief tabel. Bodemprofiel algemeen Het bodemprofiel bestaat voornamelijk uit donkerbruin, humeus zand tot een diepte van gemiddeld 80 cm beneden maaiveld. Dieper wordt enkel nog geel en wit zand aangetroffen. Onder de rijbaan wordt ook alleen geel en wit zand aangetroffen. Onder de parkeerplaatsen in enkele gevallen nog een laag donkerbruin, humeus zand, zoals bij grondboring 2. Vochthuishouding Er is op donderdag 17 oktober 2013 geen grondwater aangetroffen tot circa 220 cm beneden maaiveld. De bomen staan op een hangwaterprofiel en maken in de zomer geen gebruik van het grondwater Voor bomen wordt de grondwatersituatie als volgt ingedeeld: - Grondwaterprofiel: de boomwortels staan gedurende het hele jaar in contact met de capillaire zone; - Hangwaterprofiel: de boomwortels staan gedurende het hele jaar niet in contact met de capillaire zone en kunnen daardoor geen gebruik maken van het grondwater. De boom is volledig afhankelijk van neerslag; - Contactprofiel: in (een deel van) het voorjaar staan de boomwortels in contact met de capillaire zone, maar gedurende het seizoen zakt de grondwaterstand tot buiten het bereik van de boomwortels. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 11

12 3. Problematiek wortelopdruk Bij de vrijwel alle bomen in het projectgebied zijn problemen met wortelopdruk geconstateerd. Bij een aantal bomen is de wortelopdruk nog vrij beperkt. Met name bij de moeraseiken is deze opdruk van een dermate omvang dat er zelfs gevaarlijke situaties voor fietsers en voetgangers kunnen ontstaan, zie afbeelding 8 en 9. Daarnaast geeft omhoog gedrukte verharding, in de vorm van trottoirtegels, klinkers en betonbanden een rommelige en onverzorgde indruk in de wijk. Afbeelding 8. Losliggende trottoirtegels Afbeelding 9. Opdruk klinkerverharding Voor meer inzicht in de problematiek rondom wortelopdruk dient achterhaald te worden op welke manier deze opdruk ontstaat. Een boom in een natuurlijke habitat heeft meestal een uitgebalanceerd ecosysteem in de boven -en ondergrondse groeiruimte. In het stedelijke gebied zijn deze omstandigheden totaal anders. Voornamelijk bomen die zijn opgesloten door verharding hebben grote problemen om alle benodigde elementen te verkrijgen. Denk hierbij voornamelijk aan diverse voedingselementen, water en zuurstof welke door het verharde oppervlak beperkt in de bodem kunnen infiltreren. Door de verharding en intensieve betreding ontstaan regelmatig verdichtingproblemen in de bodem. Indien de bodem verdicht is zal het poriëngehalte sterk verminderen wat invloed heeft op de doorwortelbaarheid van de bodem. Direct onder de verharding is vaak wel ruimte voor fijne beworteling. Daarnaast zijn de omstandigheden hier vaak gunstig door snelle toevoer van vocht en nutriënten. Als deze fijne beworteling een nieuwe groeiplaats ontdekt, zoals een plantvak, kunnen deze wortels een sterke diktegroei vertonen. Vooral bomen van de eerste grootte die in de verharding worden aangeplant met beperkte ondergrondse groeiruimte zullen op den duur zorgen voor grote mate van overlast door het opdrukken van verharding. Om de omvang van de wortelopdruk in de wijk te achterhalen is op een aantal locaties de verharding verwijderd en zijn de wortels vrij gegraven. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 12

13 Problematiek opdruk verharding Op diverse plaatsen in de wijk worden trottoirtegels, klinkers en banden opgedrukt door boomwortels. Opdruk van boomwortels kan verschillende oorzaken hebben. Ook kunnen verschillende wortels op verschillende diepten zorgen voor overlast. Op alle specifieke locaties in de wijk is de opdruk onder de verharding in beeld gebracht. 1. Parkeerplaatsen bij boom 12 Afbeelding 10. Ernstige opdruk Afbeelding 11. Intensieve groei wortels In de parkeerplaatsen is een omvangrijke opdruk van klinkerverharding zichtbaar. Na het vrijmaken van de verharding wordt direct onder de klinkers een intensief pakket wortels aangetroffen. De wortels zijn 1 tot 3 cm in diameter. Op 25 cm beneden het maaiveld, onderzijde van het cunet, bevinden zich tevens wortels van 3 5 cm in diameter. De meeste wortels groeien in de richting van het plantsoen. 2. Trottoir bij boom 8 Afbeelding 11. Profielkuil bij losliggende tegels Afbeelding 12. intensief wortelpakket Op deze locatie worden veel losliggende trottoirtegels aangetroffen. Direct onder de trottoirtegels wordt een intensief pakket wortels aangetroffen. De wortels zijn 1 tot 2 cm in diameter. De ronde en bredere worteldelen zorgen met name voor de losliggende tegels. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 13

14 3. Trottoir bij boom 2 Afbeelding 13. Opdruk klinkerverharding boom 2 Afbeelding 14. Grote wortels direct onder de verharding Bij de woning 29 t/m 37 aan de Roskamp staan vijf moeraseiken. Bij deze bomen wordt in meer en mindere mate opdruk van verharding waargenomen. Vooral bij de eerste boom is de opdruk ernstig. De klinkers worden bijna uit hun verband gedrukt. De wortels direct onder de klinkers zijn 5 tot 6 cm in diameter. Deze wortels groeien richting het plantsoen. Bij de overige moeraseiken worden ook voornamelijk de klinkers opgedrukt. 4. Trottoir bij de platanen 20 en 25 Afbeelding 15. Profielkuil bij boom 20 Afbeelding 16. Intensief wortelpakket onder de klinkers Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 14

15 Afbeelding 17. Profielkuil 1 bij huisnummer 2 Afbeelding 18. Profielkuil 2 bij huisnummer 10 Bij de middelste rij platanen aan de Bloemaartsbeemd zijn op twee plaatsen de klinkers verwijderd tussen de stamvoet en de rijbaan. Bij de meeste platanen wordt een lichte mate van opdruk waargenomen. Vooral bij de klinkers in de molgoot en deels in de verharding wordt deze opdruk aangetroffen. Direct onder de klinkers in de molgoot worden wortels van 1 tot 4 cm in diameter aangetroffen. 5. Rijbaan bij boom 46 Afbeelding 19. Opdruk verharding rijbaan bij boom 46 Afbeelding dikke wortel Bij moeraseiken 46 t/m 49 aan de Bloemaartsbeemd wordt veel opdruk van boomwortels waargenomen. Twee bomen staan in de verharding en twee bomen staan in een ruim plantvak. Bij moeraseik 46 zijn de klinkers verwijderd. Direct onder de klinkers wordt een wortel van 7 cm in diameter aangetroffen. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 15

16 6. Garage bij boom 50 Afbeelding 21. Profielkuil nabij garage boom 50 Afbeelding 22. Beperkt aan wortels Tussen de garage en boom 50 is een profielkuil gegraven. Er is onderzocht of grote boomwortels onder de fundering van de garage groeien en daardoor scheuren aan de garage kunnen toebrengen. Op circa 30 cm beneden maaiveld zijn enkele wortels van circa 2-3 cm in diameter aangetroffen die evenwijdig met de muur meegroeien. De wortels groeien in minder goed gevoegde delen van de gemetselde muur. Op circa 70 cm beneden maaiveld bevindt zich de fundering. Onder de fundering is nog circa 20 cm teelaarde voordat het bodemprofiel geel zand aantoont. Dit betekent dat er voor boomwortels wel de mogelijkheid is om onder de fundering te groeien. Echter is dit in de profielkuil niet aangetroffen. In de toekomst kan deze moeraseik wel zorgen voor schade aan de muur. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 16

17 4. Conclusies en uitgangspunten Op basis van de resultaten van het veldwerk kunnen de volgende conclusies worden opgemaakt. De bomen in de wijk Roskamp en Bloemaartsbeemd bepalen grotendeels het beeld en de sfeer in de wijk. In de wijk zijn enkele jaren geleden al enkele bomen gekapt. In het kader van de gewenste herstelwerkzaamheden is het verstandig een integraal verbeterplan op te stellen met betrekking tot het aanwezige bomenbestand. Op basis van de conclusies en onderstaand beschreven uitgangspunten kunnen in het volgende hoofdstuk voorstellen worden beschreven. 4.1 Conclusies Conclusies Positief Negatief Relatief veel halfvolwassen tot volwassen bomen x x Veel bomen staan in de verharding x Bomen zorgen voor een donkere sfeer en veel schaduw x x Relatief veel soorten bomen x x Veel boomsoorten van de eerste grootte x x Veel opdruk van verharding door boomwortels x Achterstand in onderhoud bomen en plantvakken x Beperkte ondergrondse groeiruimte x Tabel 1. Conclusies 4.2 Uitgangspunten Duurzaam behoud bomen Indien bomen in een volwassen levensfase in een stedelijk beperkte groeiplaats behouden dienen te blijven, dient de groeiplaats eerder vergroot dan verkleind te worden. Daar waar mogelijk is het raadzaam de te behouden bomen te voorzien van extra groeiruimte. Beheer Het is wenselijk ten minste voor een termijn van jaar problemen met opdruk van verharding door boomwortels te voorkomen. Het is wenselijk bomen te behouden voor een termijn van jaar met een normaal beheerregime en zonder kans op uitval of gevaarlijke situaties. Als het verwijderen van de wortels een negatieve invloed heeft op de levensverwachting van de boom wordt overwogen deze te kappen. Na jaar dient de situatie opnieuw beoordeeld te worden. Beleid In het groenstructuurplan 2011 van gemeente Gilze en Rijen is een visie op de bomen beschreven en weergegeven. Bij aanplant van nieuwe bomen is het (afhankelijk van de situatie) niet wenselijk bomen van de eerste grootte in deze woonwijk aan te planten en bomen niet of zo weinig mogelijk in de verharding aan te planten. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 17

18 5. Verbetervoorstellen In dit hoofdstuk worden voorstellen beschreven voor het uitvoeren van gewenste maatregelen waarbij bomen duurzaam worden behouden. Het projectgebied is verdeeld in 8 separate gebieden. Het gehele voorstel is weergegeven in bijlage Deelgebied 1. Afbeelding 23. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Geen Advies Het volgende wordt geadviseerd: Handhaven bestaande bomen. Verwijderen hedera uit boom 70. Grotendeels afzetten/snoeien onderbeplanting. In overleg bijplanten bosplantsoen. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 18

19 5.2 Deelgebied 2. Afbeelding 24. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Bij de moeraseiken 2 t/m 10 wordt relatief veel opdruk van verharding aangetroffen. Boom 1, 7 en 10 staan in ruime plantvakken. Advies Het volgende wordt geadviseerd: Kappen van de moeraseiken 2, 3, 4, 5, 6, 8 en 9. Duurzaam behoud bomen 1, 7 en 10. Verruimen van de plantvakken. Opnieuw plaatsen trottoirbanden, ten minste cm buiten huidige situatie, gezien vanaf de boom. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. In overleg aanplanten van maximaal 2 nieuwe bomen op de locatie van boom 3 en 5. Toepassen bomen van de 2 de of 3 de grootte, zie mogelijke soorten in bijlage 4. Inrichten van duurzame groeiplaatsen; bestaande uit verhoogd plantvak en voldoende ondergrondse groeiruimte. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 19

20 5.3 Deelgebied 3. Afbeelding 25. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Bij de moeraseiken 12 en 13 wordt relatief veel opdruk van verharding aangetroffen. De conditie van deze bomen is verminderd, veel afgestorven takken zijn in de kronen aanwezig. Advies Het volgende wordt geadviseerd: Kappen van de moeraseiken 12 en 13 in verband met de verhoogde wortelopdruk. Kappen moeraseik 16, ten behoeve duurzaam behoud boom 15 en 17. Duurzaam behoud bomen 11, 14, 15, 17. Verruimen van de plantvakken rondom de te behouden bomen. Opnieuw plaatsen trottoirbanden, ten minste cm buiten huidige situatie, gezien vanaf de boom. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. Deels afzetten van huidige onderbeplanting en deels aanvullen van onderbeplanting. Alternatief: Kappen alle bomen 11 t/m 17. Duurzaam inrichten plantvakken, met onderbeplanting en aanplanten 4-5 nieuwe bomen van de 2 de of 3 de grootte. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 20

21 5.4 Deelgebied 4. Afbeelding 26. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten De platanen zorgen voor lichte mate van opdruk verharding door boomwortels. Vooral de middelste rij platanen zorgt voor opdruk van klinkers in vooral de molgoot en rijbaan. De groep platanen zorgt voor een donker en schaduwrijk plein. Bij plataan 36 en 40 worden de trottoirtegels dermate opgedrukt dat er overlast van hemelwater ontstaat dat richting de aangrenzende garages loopt. De esdoorns staan op korte afstand van de woningen. De kronen van de 3 rijen groeien grotendeels in elkaar. Dit zal de komende jaren toenemen. Advies Om de bomen op het plein in de toekomst duurzaam te behouden en beheerkosten te beperken is het raadzaam een deel van het bomenbestand te dunnen. Er zijn echter verschillende varianten mogelijk. De meest duurzame optie wordt hieronder geadviseerd. Duurzaam behoud bomen 18, 21, 22, 26, 30, 34, 35, 39, 44. Inrichten ruimere boomspiegels / plantvakken. Geadviseerd wordt deze ten minste 2 bij 5 meter maken. Huidige cunetzand verwijderen en verrijkte teelaarde aanbrengen. Plantvakken aanplanten met duurzame onderbeplanting van kleurrijke vaste planten. Met behulp van bewonersparticipatie onderhouden van deze plantvakken. Toepassen wortelkap bij de bomen 22, 30, 35, 39 en 44. Wortelkap laten uitvoeren door een gecertificeerd boomverzorger. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 21

22 5.5 Deelgebied 5. Afbeelding 27. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Geen Advies Behoud huidige situatie. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 22

23 5.6 Deelgebied 6. Afbeelding 28. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Bij vrijwel alle moeraseiken op deze locatie wordt opdruk van verharding door boomwortels aangetroffen. Bij boom 50 en 51 zal dit vanwege het smalle plantvak en de toekomst sterk toenemen. Advies Het volgende wordt geadviseerd: Kappen van de bomen 47, 48, 50 en 51. Duurzaam behoud bomen 46 en 49. Verruimen plantvakken. Opnieuw plaatsen trottoirbanden, ten minste cm buiten huidige situatie, gezien vanaf de boom. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. Plantvakken aanvullen met verrijkte teelaarde/compost. Behouden en/of aanvullen huidige onderbeplanting. Aanplanten van maximaal 2-3 nieuwe bomen. Toepassen bomen van de 2 de of 3 de grootte. Inrichten van duurzame groeiplaatsen; bestaande uit verhoogd plantvak, voldoende ondergrondse groeiruimte. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. Alternatief: Vooralsnog behouden van de moeraseiken 50 en 51. Toepassen wortelkap waar noodzakelijk. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak en onder de garage te voorkomen. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 23

24 5.7 Deelgebied 7. Afbeelding 29. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten In dit deelgebied staan 7 verschillende boomsoorten van verschillende afmetingen. De conditie van de bomen is vooralsnog redelijk en kwaliteit van de bomen varieert van matig tot goed. De mate van overlast door opdruk aan verharding is relatief beperkt. Advies Het volgende wordt geadviseerd: Optie 1. Optie 2. Optie 3. Kappen van de bomen 57, 58, 59, 61, 62 en 64. Duurzaam behoud overige bomen. Verruimen plantvakken. Opnieuw plaatsen trottoirbanden, tenminste cm buiten huidige situatie. Aanbrengen rootbarrier (anti-worteldoek) om opdruk buiten plantvak te voorkomen. Plantvakken aanvullen met verrijkte teelaarde/compost. Aanplanten van maximaal 4-5 nieuwe bomen. Toepassen bomen van de 2 de of 3 de grootte. Inrichten van duurzame groeiplaatsen; bestaande uit verhoogd plantvak, voldoende ondergrondse groeiruimte. Kappen van alle bomen in deelgebied 7. Volledig herinrichten van de straat. Aanplanten van maximaal 8-9 nieuwe bomen. Toepassen bomen van de 2 de of 3 de grootte. Herstellen wortelopdruk. Vooralsnog behouden huidige bomenbestand. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 24

25 5.8 Deelgebied 8. Afbeelding 30. Verbetervoorstel en de huidige situatie Knelpunten Geen Advies Voorheen hebben meerdere bomen op het pleintje gestaan. Geadviseerd wordt in overleg 1 boom terug te planten. 5.9 Algemene verbetervoorstellen Het volgende wordt geadviseerd: Bij de aanplant van nieuwe bomen wordt geadviseerd zoveel mogelijk dezelfde soorten aan te planten om voldoende uniformiteit te genereren. Bij het inrichten van nieuwe groeiplaatsen dient ten minste 15 m3 doorwortelbare ruimte te worden aangebracht. En waar mogelijk deze aansluiten op aanwezige plantvakken. Bij de nieuwe groeiplaatsen dient rekening te worden gehouden met de huidige en toekomstige aanwezigheid van kabels en leidingen. Geadviseerd wordt de te behouden bomen te snoeien. Onder snoeien wordt verstaan het verwijderen van afgestorven takken, probleemtakken, ver overhangende takken en dubbele toppen. Over jaar dient opnieuw te worden onderzocht of de bomen die vooralsnog worden behouden worden nog voldoende vitaal zijn en of verdere omvorming naar nieuwe aanplant noodzakelijk is. Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 25

26 Bijlage 1. Boomgegevens Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 26

27 Nr. Boomsoort (latijnse naam) Boomsoort (Nederlandse naam) Standplaats Stamomtrek in cm Boomhoogte in m Kroondiam. in m Takvrije stam in m Onderhoudstoestand Conditie Opmerkingen Mate van wortelopdruk Kwaliteit Levensverwachting 1 Quercus cerris Moseik beplanting aanvaard goed lengtescheur op de stam redelijk >15 jaar 2 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig goed dubbele top +++ matig >15 jaar 3 Quercus palustris Moeraseik verharding aanvaard goed + goed >15 jaar 4 Quercus palustris Moeraseik verharding aanvaard goed + redelijk >15 jaar 5 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig redelijk afgestorven takken in kroon ++ redelijk >15 jaar 6 Quercus palustris Moeraseik verharding aanvaard goed +++ redelijk >15 jaar 7 Quercus palustris Moeraseik beplanting aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 8 Quercus palustris Moeraseik verharding aanvaard goed kleine boomspiegel ++ redelijk >15 jaar 9 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig goed dubbele top ++ redelijk >15 jaar 10 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed + redelijk >15 jaar 11 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed ++ redelijk >15 jaar 12 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig redelijk boorgaten eikenspintkever; afgestorven takken matig 5-10 jaar 13 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig goed dubbele top; afgestorven takken ++ redelijk >15 jaar 14 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed laaghangende takken redelijk >15 jaar 15 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig redelijk afgestorven takken in kroon redelijk >15 jaar 16 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed dubbele top; afgestorven takken redelijk >15 jaar 17 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig redelijk afgestorven takken in kroon redelijk >15 jaar 18 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed verdikte wortelaanloop ++ goed >15 jaar 19 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed oppervlakkige beworteling ++ redelijk >15 jaar 20 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 21 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 22 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig redelijk oppervlakkige beworteling; afgestorven takken ++ redelijk >15 jaar 23 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed oppervlakkige beworteling + redelijk >15 jaar 24 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding aanvaard goed eenzijdige kroon ++ matig >15 jaar 25 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed wurgwortel ++ redelijk >15 jaar 26 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig goed oppervlakkige beworteling; dubbele top + redelijk >15 jaar 27 Liriodendron tulipifera Amerikaanse tulpenboom gazon aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 28 Liriodendron tulipifera Amerikaanse tulpenboom gazon aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 29 Liriodendron tulipifera Amerikaanse tulpenboom gazon aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 30 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed + goed >15 jaar 31 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig goed eenzijdige kroon + redelijk >15 jaar 32 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding achterstallig goed eenzijdige kroon matig >15 jaar 33 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed + goed >15 jaar 34 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig redelijk afgestorven takken; eenzijdige kroon richting woningen matig >15 jaar 35 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig goed dubbele top + redelijk >15 jaar 36 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig redelijk afgestorven takken; eenzijdige kroon richting woningen redelijk >15 jaar 37 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding achterstallig redelijk oppervlakkige beworteling ++ matig >15 jaar 38 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig redelijk afgestorven takken; oppervlakkige beworteling redelijk >15 jaar 39 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig goed dubbele top redelijk >15 jaar 40 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding achterstallig goed eenzijdige kroon ++ redelijk >15 jaar Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 27

28 Nr. Boomsoort (latijnse naam) Boomsoort (Nederlandse naam) Standplaats Stamomtrek in cm Boomhoogte in m Kroondiam. in m Takvrije stam in m Onderhoudstoestand Conditie Opmerkingen Mate van wortelopdruk Kwaliteit Levensverwachting 41 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 42 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed geen bijzonderheden redelijk >15 jaar 43 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding achterstallig redelijk eenzijdige kroon; afgestorven takken; ++ redelijk >15 jaar 44 Platanus x hispanica Gewone plataan verharding aanvaard goed oppervlakkige beworteling ++ redelijk >15 jaar 45 Acer pseudoplatanus Gewone esdoorn verharding aanvaard goed eenzijdige kroon ++ redelijk >15 jaar 46 Quercus palustris Moeraseik beplanting aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 47 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig goed laaghangende takken ++ redelijk >15 jaar 48 Quercus palustris Moeraseik verharding achterstallig goed +++ redelijk >15 jaar 49 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed laaghangende takken redelijk >15 jaar 50 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed korte afstand garage ++ redelijk >15 jaar 51 Quercus palustris Moeraseik beplanting achterstallig goed laaghangende takken ++ redelijk >15 jaar 52 Tilia cordata Winterlinde beplanting aanvaard redelijk holte in snoeiwond matig >15 jaar 53 Tilia x europea Hollandse linde beplanting achterstallig goed doorhangende takken; matige kroonopbouw matig >15 jaar 54 Tilia tomentosa Zilverlinde beplanting achterstallig goed dubbele top goed >15 jaar 55 Tilia tomentosa Zilverlinde beplanting verwaarloosd goed redelijk >15 jaar 56 Tilia tomentosa Zilverlinde beplanting achterstallig goed redelijk >15 jaar 57 Alnus glutinosa Zwarte els verharding aanvaard redelijk matige kroonopbouw matig >15 jaar 58 Alnus glutinosa 'Laciniata' Zwarte els cultivar verharding aanvaard matig ++ matig >15 jaar 59 Alnus glutinosa 'Laciniata' Zwarte els cultivar verharding aanvaard goed scheefstand ++ matig >15 jaar 60 Feaxinus excelsior Gewone es beplanting aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 61 Alnus glutinosa 'Laciniata' Zwarte els cultivar verharding aanvaard goed matige kroonopbouw ++ matig >15 jaar 62 Quercus palustris Moeraseik verharding aanvaard goed matige kroonopbouw ++ matig >15 jaar 63 Tilia x europea Hollandse linde beplanting achterstallig goed laaghangende takken goed >15 jaar 64 Tilia x europea Hollandse linde beplanting aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 65 Tilia x europea Hollandse linde beplanting aanvaard goed ++ redelijk >15 jaar 66 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk afgestorven takken in kroon redelijk >15 jaar 67 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig goed plakoksel redelijk >15 jaar 68 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk korte afstand particuliere tuin; laaghangende takken redelijk >15 jaar 69 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk korte afstand particuliere tuin; hedera in de kroon redelijk >15 jaar 70 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk zwarte vloeistof langs stam redelijk >15 jaar 71 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk korte afstand particuliere tuin; laaghangende takken redelijk >15 jaar 72 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig goed laaghangende takken redelijk >15 jaar 73 Quercus robur Zomereik beplanting aanvaard goed geen bijzonderheden redelijk >15 jaar 74 Quercus robur Zomereik beplanting aanvaard goed geen bijzonderheden goed >15 jaar 75 Quercus robur Zomereik beplanting achterstallig redelijk dubbele top redelijk >15 jaar Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 28

29 Bijlage 2. Overzichtskaart Boomgegevens Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 29

30 Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 30

31 Bijlage 3 Verbetervoorstellen Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 31

32 Bomenonderzoek Roskamp / Bloemaartsbeemd, gemeente Gilze en Rijen pagina 32