Ontwerp Projectplan Koppeling Runde Ruiten Aa, Clusters: 11 Munnekemoer 13 De Maten

Transcriptie

1 Ontwerp Projectplan Koppeling Runde Ruiten Aa, Clusters: 11 Munnekemoer 13 De Maten CONCEPT Datum: 24 oktober 2012 Opsteller: Versie: Vastgesteld DB dd. Arjan de Jonge Ontwerp 11 november 2012

2 Inhoudsopgave 1. Projectbeschrijving Inleiding Maatregelen Grondwerk Verleggen zandpad Plaatselijk herstel Leidijk Stuw en vistrap Landschapselement Toetsing Waterwet Uitvoering Beschrijving van voorzieningen gericht op het ongedaan maken of beperken van de nadelige gevolgen Procedure... 6 Bijlagen:... 8 Bijlage 1, Overzichtskaart clusters 11 en Bijlage 2, Ontwerp Clusters 11 en

3 1. Projectbeschrijving Ingevolge artikel 5.4, eerste lid van de Waterwet geschiedt de aanleg of wijziging van een waterstaatswerk door of vanwege de beheerder overeenkomstig een daartoe door hem vast te stellen projectplan. Op grond van het tweede lid van artikel 5.4 dient het plan tenminste te bevatten: - een beschrijving van het betrokken werk; - de wijze waarop het werk wordt uitgevoerd; - een beschrijving van de te treffen voorzieningen gericht op het ongedaan maken of beperken van de nadelige gevolgen van de uitvoering van het werk. 1.1 Inleiding Het uitvoeringsprogramma koppeling Runde - Ruiten Aa is in mei 2009 in opdracht van de provincies Drenthe en Groningen gereed gekomen, onder bestuurlijke regie van de gemeenten Emmen en Vlagtwedde en het waterschap Hunze en Aa s. Hierin worden de maatregelen beschreven die genomen worden om de koppeling tot stand te brengen. Het uitvoeringsprogramma is een vervolg op de Herinrichting Emmen dat in afronding is en waarin vanaf 2002 de realisatie van de Runde kon worden ondergebracht. In het programma werken de gemeenten Vlagtwedde en Emmen, de provincies Groningen en Drenthe en het Waterschap Hunze en Aa s samen. Het waterschap heeft hierin de project- en procesbegeleiding op zich genomen. Om de uitvoering overzichtelijk en handelbaar te houden, is het tracé van de Runde opgedeeld in clusters. Voor de Clusters 11 en 13, Munnekemoer resp. De Maten, is het Waterschap de trekker en uitvoerder van de beoogde maatregelen. Voorliggend projectplan beschrijft hoe Waterschap Hunze en Aa s, namens de samenwerkende partners, de werkzaamheden binnen de Clusters 11 en 13 gaat uitvoeren. 1.2 Maatregelen Het tot stand brengen van de Clusters 11 en 13 wordt bereikt door de volgende waterstaatswerken uit te voeren. Grondwerk t.b.v. het aanleggen van 2,3 km natuurvriendelijke oever; Het verleggen van het aangrenzende zandpad in westelijke richting; Het inrichten van paai- en rustplaatsen; Grondwerk en leggen van duikers t.b.v. de aanleg van drie plas/drasgebieden; Het aanleggen van een volledig geautomatiseerde stuw, telemetrisch bedienbaar; Het aanleggen van een vistrap ter hoogte van de stuw; Het aanleggen van een landschapselement, in de vorm van een eiland met voorde; Het herstel van een stuk Leidijk; Het nemen van maatregelen t.b.v. landbouwstructuurverbetering; Het nemen van maatregelen t.b.v. landbouwontsluiting. 1

4 De volgende te nemen maatregelen zijn geen waterstaatswerken en zijn voor dit projectplan niet van belang. Aanpassing en herstel van particuliere percelen; Het aanleggen van een verkeersbrug ter vervanging van een vaste dam; Het waar nodig verleggen van kabels en leidingen. De tekeningen, behorende als bijlage bij dit document, geven de maatregelen weer. De realisatie van deze werkzaamheden draagt bij aan het overkoepelende project betreffende de koppeling tussen Runde en Ruiten Aa. Obstakels voor vismigratie worden opgeheven en er wordt een forse bijdrage geleverd aan de ecologische inrichting van de Runde. Daarbij wordt de Runde ingepast in het landbouwkundig gebruik; waar mogelijk worden ecologische stapstenen aangelegd Grondwerk Het grondwerk betreft met name de verbreding en verdieping van De Runde en plaatselijk de aanleg van naastgelegen watergebieden. Dit grondwerk gaat samen met de aanleg van natuurvriendelijke oevers en het inrichten van paai- en rustplaatsen. Het hiervoor benodigde gebied is momenteel met name in gebruik als landbouwgrond en in een enkel geval als groenelement. Het overschot aan vrijkomende grond zal zoveel mogelijk worden verwerkt in de Leidijk en op particuliere percelen. Door de afwisseling in waterdiepte, oeverbegroeiing en beschaduwing wordt het gebied een aantrekkelijk leefgebied voor diverse plant- en diersoorten. Tegelijk vormt het ook voor de mens een aantrekkelijke omgeving om te wonen en te recreëren. Onderhoudspaden zijn waar mogelijk toegankelijk voor wandelaars Verleggen zandpad Het binnen Cluster 11 aanwezige zandpad heeft een breedte van 4 tot 5 meter en wordt in westelijke richting verlegd, waar en voor zover dat nodig is. Daarbij worden de bestaande opbouw en dezelfde dikte van het zandpakket aangehouden. Ter plaatse van de plas/drasgebieden zal sprake zijn van een extra brede groene berm; de verbreding bedraagt circa 1 meter. Het totale profiel is hier 6 tot 7 meter breed en zal vlak worden afgewerkt, om uitspoeling van de taluds te voorkomen. Het zandpad heeft een ontsluitingsfunctie voor de landbouw en is onderdeel van het langeafstandswandelpad (LAW) Noaberpad Plaatselijk herstel Leidijk Bij het te herstellen gedeelte van de Leidijk wordt de bestaande zode verwijderd/gefreesd. De Leidijk wordt afgewerkt met teelaarde, tot een hoogte van maximaal 1 m boven het omringende maaiveld tussen de bestaande sloten. Voor alle op- en afgangen wordt een helling aangehouden van 1: Stuw en vistrap Om het waterpeil te kunnen regelen zal binnen Cluster 13 een automatische stuw aangebracht worden in de hoofdwatergang, ten zuiden van Burgemeester Beinsdorp. Om het optredende 2

5 peilverschil ook voor vissen passeerbaar te maken, wordt de stuw gecombineerd met een vistrap in de op de oostelijke oever gelegen bosdriehoek. Het hier te realiseren type stuw met vistrap is eerder aangelegd in de Runde bij Emmer-Compascuum. Ervaringen met deze vistrappen zijn geëvalueerd en zijn verwerkt in het ontwerp voor deze en volgende vistrappen. Met elk bekken wordt 5 cm overbrugd Landschapselement Het aan te leggen landschapselement betreft een eiland in de Runde, dat via een te realiseren voorde bereikbaar zal zijn voor materieel. Bij de aanleg van het eiland wordt er rekening mee gehouden dat het onderhoud veilig kan plaatsvinden. 2. Toetsing Waterwet De toepassing van de Waterwet is op grond van artikel 2.1 van de Waterwet gericht op: a. voorkoming en waar nodig beperking van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste, in samenhang met b. bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen en c. vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen. a. Voorkoming en waar nodig beperking overstromingen, wateroverlast en waterschaarste Aan het ontwerp van de stuw en de vistrap binnen Cluster 13 zijn eisen gesteld die van toepassing zijn op het veilig en duurzaam bedienen en beheren van de objecten. De gestelde eisen zijn: De streefpeilen zoals opgenomen in de, nog op te stellen, peilbesluiten moeten gehandhaafd kunnen worden. De inrichting van de vistrap dient zo uitgevoerd te worden dat handmatig onderhoud tot een minimum beperkt wordt. b. Bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen In het inrichtingsplan staat omschreven dat alle stuwen in de Runde vispasseerbaar moeten zijn. Door aanleg van een vistrap in Cluster 13 ontstaat een vrije migratie van vissen tussen de verschillende peilgebieden. De Runde als beek is daarbij een KRW waterlichaam en zal moeten voldoen aan de gestelde eisen voor een ecologisch gezond werkend watersysteem. c. Vervulling van de maatschappelijke functies van het watersysteem Bij het vervullen van maatschappelijke functies van het watersysteem moet er sprake zijn van specifieke functies, die in het omgevingsplan of bestemmingsplan aan het watersysteem zijn toegekend, zoals bijvoorbeeld een drinkwater- of zwemwaterfunctie. Binnen dit project is dat niet aan de orde. 3

6 Overig Overige functies in het totale uitvoeringsprogramma zijn het recreatief medegebruik, de cultuurhistorie en het landbouwkundig gebruik. Waar onderhoudspaden worden gewijzigd, gebeurt dat zodanig dat de privacy van bewoners optimaal is gewaarborgd. Doordat de Runde weer wat breder en dieper wordt, ontstaan bescheiden recreatiemogelijkheden, zoals vissen. Aanwezige bomen worden zoveel mogelijk gehandhaafd. In het kader van de Flora- en faunawet geldt dit met name voor de dikkere bomen. Daarnaast worden betreden, gebruikte en/of gewijzigde particuliere terreinen waar nodig hersteld. Bij het ontwerp van het gebied, de stuw en de vistrap is ook rekening gehouden met de belevingswaarde van de objecten. De aan te brengen stuw en vispassage zullen ontworpen worden conform eerder aangelegde kunstwerken, passend en herkenbaar binnen de koppeling Runde Ruiten Aa. Binnen het project van de Clusters 11 en 13 zal er aandacht zijn voor verbetering van de landbouwstructuur. Daarbij worden maatregelen genomen om de ontsluiting voor landbouwverkeer op niveau te handhaven. Tenslotte draagt dit project bij aan een hoogwaardige koppeling tussen brongebied (Bargerveen), de Ruiten Aa en het lozingspunt (De Dollard). Daarmee wordt de historische afwatering weer hersteld. Conclusie toetsing doelstellingen Waterwet: De uitvoering van dit plan is in overeenstemming met de doelstelling van de Waterwet. 3. Uitvoering a. Planologische inpassing Op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) zijn voor het gebied waar het project zal worden uitgevoerd de volgende bestemmingsplannen van toepassing. Gemeente Emmen: Bestemmingsplan Buitengebied; Gemeente Vlagtwedde: Bestemmingsplan Ter Apel Dorp; Bestemmingsplan Buitengebied. Het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied Emmen is momenteel in procedure en wordt in principe in 2013 van kracht. Het bestemmingsplan is vooral relevant voor de realisatie van de plas/drasgebieden. Bestemmingen en wijzigingsbevoegdheden bieden ruimte voor natuuraanleg. Het Bestemmingsplan Ter Apel Dorp wordt herzien. Het ontwerp bestemmingsplan lag tot 11 juli 2012 ter inzage. De vaststelling wordt verwacht in december Het bestemmingsplan is relevant voor het tracé vanaf Burgemeester Beinsdorp in noordelijke richting. De profielwijzigingen van de Runde zijn in dit gedeelte beperkt. Bestemmingen bieden ruimte voor profielwijziging. Het Bestemmingsplan Buitengebied Vlagtwedde is vastgesteld op 22 september Dit plan is met name relevant voor het tracé binnen Cluster 13 vanaf Burgemeester Beinsdorp in zuidelijke richting. Een wijzigingsbevoegdheid biedt ruimte voor realisatie van ecologische verbindingszones. De genoemde bestemmingsplannen bieden mogelijkheden tot realisatie van de voorgenomen maatregelen binnen de Clusters 11 en 13. 4

7 b. Andere noodzakelijke vergunningen en relevante besluiten Flora- en faunawet In de voorbereiding is een verkennende quickscan Flora- en faunawet uitgevoerd (Grontmij, 2012). Het plangebied ligt niet binnen de EHS en op grotere afstand van Natura2000 gebied, waardoor de geplande herinrichting geen negatieve effecten zal hebben op deze gebieden. De werkzaamheden zullen worden uitgevoerd conform de Gedragscode van de Unie van Waterschappen. Dit betekent in ieder geval dat buiten het broedseizoen wordt gewerkt. De uitgevoerde quickscan wijst uit dat een ontheffing niet is vereist. Wel dient zorgvuldig te worden gewerkt, met inachtneming van preventieve maatregelen betreffende groeiplaatsen van zwanebloem, nesten, holen en overwinterende soorten. Dikkere bomen worden zoveel mogelijk gespaard, zeker als daar nesten en/of holen in voorkomen. Omgevingsvergunning De maatregelen binnen de gemeente Emmen vergen mogelijk een omgevingsvergunning in het kader van het Bestemmingsplan Buitengebied Emmen. Gegeven de te realiseren maatregelen binnen de gemeente Vlagtwedde, waaronder de brug, de stuw en de vistrap, is een omgevingsvergunning nodig. In beide gevallen wordt de reikwijdte van de aan te vragen omgevingsvergunningen bepaald in overleg met de bevoegde gezagen, te weten de gemeente Emmen en de gemeente Vlagtwedde. Bemaling De aanleg van de objecten vindt plaats onder de grondwaterspiegel zodat een tijdelijke (bron)bemaling noodzakelijk zal zijn. Per object zal een grondwaterstandverlaging van maximaal 3 weken plaatsvinden. Het onttrekken van en vervolgens lozen van het bronneringswater zullen bij het waterschap gemeld worden. Archeologie In de voorbereiding is een archeologische bureaustudie uitgevoerd (Grontmij, 2012). Zie voor de resultaten de betreffende bijlage. c. Globale planning Het streven is om de werkzaamheden in de periode van 1 maart 2013 t/m 1 maart d. Overige uitvoeringsaspecten Voor uitvoering van de werken zal de opdrachtnemer een melding van graafwerkzaamheden, een zogenaamde KLIC-melding, doen. Tijdens uitvoering van de werkzaamheden kunnen trillingen optreden. De locaties van de uit te voeren werkzaamheden liggen op ruime afstand van bebouwing zodat er geen hinder mag worden verwacht. Tijdens de uitvoering wordt ernaar gestreefd om geluiden verkeershinder voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. e. Calamiteiten of ongewoon voorval In geval van een calamiteit of ongewoon voorval geldt de volgende handelswijze. Het waterschap Hunze en Aa s stelt alle directe belanghebbenden onmiddellijk op de hoogte van het voorval en de maatregelen die getroffen worden om verdere nadelige gevolgen te beperken. Het waterschap houdt een logboek bij van alle ongewone voorvallen en calamiteiten. 5

8 4. Beschrijving van voorzieningen gericht op het ongedaan maken of beperken van de nadelige gevolgen Overlast tijdens de uitvoering zal zoveel als mogelijk beperkt worden. Daarnaast heeft het waterschap ruime ervaring in uitvoering van soortgelijke werken. Voor eventueel financieel nadeel dat onverhoopt ontstaat als gevolg van de uitvoering van het projectplan kan een benadeelde een beroep doen op artikel 7.14 van de Waterwet. Dit artikel bepaalt dat aan degene die als gevolg van de rechtmatige uitoefening van een taak of bevoegdheid in het kader van het waterbeheer schade lijdt of zal lijden, op zijn verzoek door het betrokken bestuursorgaan een vergoeding wordt toegekend, voor zover de schade redelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven en voor zover de vergoeding niet of niet voldoende anderszins is verzekerd. Het verzoek tot vergoeding van de schade bevat een motivering, alsmede een onderbouwing van de hoogte van de gevraagde schadevergoeding. Het verzoek wordt behandeld met toepassing van de Procedureverordening Schadevergoeding. 5. Procedure Het Waterschap heeft met de betrokken ingelanden afspraken gemaakt betreffende de inrichting van het gebied. Deze afspraken zijn notarieel vastgelegd. Daartoe is een kavelruilovereenkomst opgesteld met voornamelijk algemene voorwaarden. Ook de bepalingen betreffende de verwerking van een overschot aan vrijkomende losse grond zijn hierin opgenomen. Deze grond wordt naar rato van inbreng verdeeld onder de kavelruildeelnemers. Daarnaast zijn afzonderlijke overeenkomsten gesloten met alle betrokken ingelanden. Volgens artikel 5.4. van de Waterwet is voor aanleg of wijziging van waterstaatswerken een projectplan nodig. Het algemeen bestuur heeft het vaststellen van projectplannen aan het dagelijks bestuur gedelegeerd voor zover van die plannen niet in betekenende mate een wijziging van de bestaande waterstaatkundige situatie te verwachten is. Gelet op de beperkte aard en omvang van de in cluster 11 en 13 uit te voeren werken verwachten wij dat niet. Bovendien is het algemeen bestuur op hoofdlijnen in kennis gesteld van de maatregelen in het kader van de koppeling van de Runde en de Ruiten Aa. Vaststelling kan dus door het DB plaatsvinden. Volgens de Inspraakverordening hoeft voor dit soort beperkte werken niet de inspraakprocedure te worden gevolgd, maar kan het DB daar wel toe besluiten. Het is i.v.m. een zorgvuldige voorbereiding gewenst eventuele zienswijzen van belanghebbenden af te kunnen wegen bij de definitieve vaststelling van het projectplan en dus is het volgen van de inspraakprocedure van belang. Het alternatief is om dat niet te doen, maar dan bestaat na de vaststelling nog een bezwaarmogelijkheid bij het waterschap en moeten bezwaren dan alsnog worden behandeld. Na een voorafgaande inspraakprocedure wordt de bezwaarfase overgeslagen en is beroep op de rechtbank mogelijk. Gelet op het bovenstaande wordt voor dit project de volgende procedure doorlopen: - vaststelling van het ontwerp projectplan door het dagelijks bestuur; - bekendmaking en ter inzagelegging van het ontwerp met de mogelijkheid gedurende zes weken een zienswijze in te dienen; - vaststelling van het projectplan en de reactienota zienswijzen door het dagelijks bestuur; - bekendmaking van het projectplan met vermelding van de mogelijkheid er beroep tegen in te 6

9 stellen bij de rechtbank. Na beroep op de rechtbank is nog hoger beroep mogelijk op de Raad. - toezending van het projectplan aan Gedeputeerde Staten van Groningen ter kennisname. Contactpersoon uitvoering werken Voor dit werk is de contactpersoon de heer Arjan de Jonge (projectleider) van het Waterschap Hunze en Aa s. Het postadres van het waterschap is postbus 195, 9640 AD te Veendam. De heer Arjan de Jonge is telefonisch bereikbaar onder nummer

10 Bijlagen: 1. Overzichtskaart 2. Ontwerp 3. Schetsontwerp cluster Schetsontwerp cluster Tekening overzicht clusters 11 en Tekening situatie cluster Tekening situatie cluster Tekening dwarsprofielen cluster Tekening dwarsprofielen Leidijk 10. Tekening dwarsprofielen cluster Tekening dwarsprofielen cluster Tekening brug cluster Tekening stuw cluster Tekening vistrap 15. Rapport natuurtoets Runde Ruiten Aa 16. Archeologisch onderzoek koppeling Runde Ruiten Aa, clusters 11 en Klicmelding cluster Klicmelding cluster 13 8

11 Bijlage 1, Overzichtskaart clusters 11 en 13 (samen met clusters 12 en 15) 9

12 Bijlage 2, Ontwerp Clusters 11 en 13 Cluster 11 Munnekemoer 10

13 Cluster 13 De Maten 11