DEEL 4 BERLIJN. expressionisme aan de vooravond van de Grote Oorlog

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "DEEL 4 BERLIJN. expressionisme aan de vooravond van de Grote Oorlog"

Andrea de Smet
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 DEEL 4 BERLIJN expressionisme aan de vooravond van de Grote Oorlog

2 Plattegrond van Berlijn anno 1748

3 Anno 1900 Van ca inwoners in 1800 tot > 2 miljoen in 1900

Georg Grosz zit in 1912/1913 vaak buiten de randen van

uitbreidde ( ) die bizarre stadslandschappen waar

volkstuintjes lag opgetast en betonmolens

4 Georg Grosz zit in 1912/1913 vaak buiten de randen van de stad te schetsen, die zich als een inktvis uitbreidde ( ) die bizarre stadslandschappen waar treinen elkaar op bruggen troffen, waar vuilnis in volkstuintjes lag opgetast en betonmolens voorbereidingen voor nieuwe straten troffen Geciteerd uit: Een klein Ja, een groot Nee

5 Eenwording Duitse Rijk in 1871: Berlijn wordt de hoofdstad Late industriële groei maar enorme inhaalspurt tussen 1871 en 1914 Stad van nationale en regionale regering, financieel centrum en militaire macht; centrum van nijverheid, industrie, handel en bankwezen

6 Georg Grosz, Bahnhof Friedrichstrasse, Berlin (1912)

7 Georg Grosz, Arbeiders (1912/1913)

8 Georg Gosz, Blauwe morgen (1912) Mietskasernen woonblokken van vijf verdiepingen gebouwd rondom een binnenplaats, met aan de straatzijde één ingang

9 Georg Grosz, straatscène Berlijn (1915)

10 Georg Grosz, Metropolis (1916/1917)

11 Georg Grosz, Ruzie aan de speeltafel (1912)

12 Circusartiesten (1912) Naakt op de rug gezien (z.j.) Georg Grosz, Hoogste bieder (1912)

13 Georg Grosz, Aan het einde van de weg (1913) 1912

14 Georg Grosz, Herberts Ruh (1912)

15 Georg Grosz, Zelfmoord (1916) 1910 beeld van de stad in al haar lelijkheid

16 De psychologie van de massa s (1895) 1903 De stad - als concentratie van de massa - is gevaarlijk, onberekenbaar, anoniem, primitiefbarbaars, besmettelijk, vatbaar voor massapsychoses

17 1908: verheerlijking van het gebrek aan traditie en geschiedenis; Introductie van het concept van de flaneur; Nieuwe mythologie van de stad als bruisend en opwindend en avontuurlijk

18 Futuristen Luigi Russolo, Carlo Carrà, Filippo Tommaso Marinetti, Umberto Boccioni en Gino Severini in Parijs, 9 februari 1912

19 Umberto Boccioni, Visioni simultanee (1912) Carlo Carrà Simultaneità. La donna al balcone (1912)

20 Ernst Ludwig Kirchner, Berlijnse straatscène (1913)

21 E.L.Kirchner, Vijf vrouwen op straat (1913) 1914

22 E.L.Kirchner, Vijf vrouwen op straat (1913) 1914

23 Nollendorferplatz (1912) Hallesches Tor (1913)

24 Varieté (1912/1913)

25 Max Pechstein, De leeuwentemster (1920)

26 Emil Nolde, Publiek in cabaret (1911)

27 Café des Westens, Kurfürstendamm

29 Café Josty, Potsdamerplatz

30 Herwarth Walden H.W. met zijn evenbeeld, door William Wauer

31 reclame affiche van Kokoschka voor Der Sturm Walden door Oskar Kokoschka (1910)

32 Omslagillustratie van Kokoschka van zijn toneelstuk Mörder, Hoffnung der Frauen (juli 1910)

33 Der Sturm ( )

34 Uitvoering in Galerie Der Sturm, 1923

35 Die Aktion ( )

36 Ontwerp: Karl Schmidt-Rottluff Der Neue Club / Neopathetisches Cabaret ( ) Belangrijkste leden: Georg Heym, Jakob van Hoddis en Else Lasker-Schüler

37 Jakob van Hoddis

Weltende Dem Bürger fliegt vom spitzen Kopf der Hut, In allen Lüften hallt es wie Geschrei, Dachdecker stürzen ab und gehn entzwei Und an den Küsten liest man steigt

38 Weltende Dem Bürger fliegt vom spitzen Kopf der Hut, In allen Lüften hallt es wie Geschrei, Dachdecker stürzen ab und gehn entzwei Und an den Küsten liest man steigt die Flut Der Sturm ist da, die wilden Meere hupfen An Land, um dicke Dämme zu zerdrücken Die meisten Menschen haben einen Schnupfen Die Eisenbahnen fallen von den Brücken

39 'Der Krieg 'Der Gott der Stadt 'Die Tote im Wasser Voorspellend, apocalyptisch, somber en pessimistisch

40 Gebeurde er maar eens iets desnoods begint men een oorlog, al dan niet een onrechtvaardige. Deze vrede is zo muf en vettig als een ranzige waslaag op oude meubels

41 Deze dichters voorvoelden hoe de mens in de schemering (Dämmerung ) verzonk, verdween in de nacht des ondergangs, om opnieuw te verschijnen in de ochtendstond (sich klärende Dämmerung ) van een nieuwe dag

Het was een [ ] doorbreking van een verstarrend verleden en een verdorrend levensgevoel; het was de breuk, kort, luid en wanhopig met een esthetisch, ethisch en sociaal organisme dat het leven

42 Het was een [ ] doorbreking van een verstarrend verleden en een verdorrend levensgevoel; het was de breuk, kort, luid en wanhopig met een esthetisch, ethisch en sociaal organisme dat het leven verengde, dat de mens naar de mening der expressionisten vernederde, knechtte en brak. Het was een woedend en gillend protest tegen een kapitalistische terreur, tegen een esoterisch, romantisch individualisme, tegen den oorlog, de georganiseerde massamoord. Het expressionisme was revolutionair; linksrevolutionair, nauwkeurig gezegd, humanistisch, democratisch, activistisch, communistisch, anarchistisch; het was één felle, verwilderde, letterlijk hartverscheurende kreet om de redding der mensheid, der wereld Hendrik Marsman, 1929

43 Ludwig Meidner, Ich und die Stadt (1913)

44 Ludwig Meidner, Apocalyptisch landschap (1913)

45 Franz Marc, Noodlot der dieren (1913) En al het bestaan lijdt in vlammen

46 August Macke, Het afscheid (1914)

47 Ernst Wilhelm Lotz Franz Marc August Macke miljoenen anderen Sept maart 1916 augustus 1914

48 Kirchner, Zelfportret als soldaat (1915)

Vergelijkbare documenten

Expressionisme. Vanaf 1900

Expressionisme. Vanaf 1900 Expressionisme Vanaf 1900 Vincent van Gogh, Olijfbomen in berglandschap. Vincent van Gogh, De sterrennacht. Die Brucke Dresden, 1905 Neue Kunstlervereinigung Munchen, 1909 Der Blauwe Reiter Munchen, 1912