Running head: INVLOED MONKEY MOVES OP SPORTIEVE VAARDIGHEDEN

Transcriptie

1 De Invloed van Monkey Moves op het Motorisch Functioneren, het Sportief Zelfbeeld en de Fysieke Activiteit bij kinderen van 6-9 jaar. Anneli Dijkslag (598468) en Babet Jongenotter (593495) Universiteit Utrecht Cursus: Bachelorthesis Pedagogische Wetenschappen Cursus code: Werkgroep: 2 Thesisbegeleider: Johannes Noordstar Datum: 22 juni 207

2 2 Abstract Aim: The first aim of this study was to investigate the influence of the movement intervention program Monkey Moves on motor skills, perceived athletic competence and physical activity in children between 6 and 9 years old. The second aim was to investigate differences between boys and girls, and between children with low motor performance and high motor performance. Method: This study is a multiple case study. The intervention Monkey Moves has been studied for 8 weeks. Quantitative data has been collected (n=7) during Monkey Moves lesson. Motor skills were measured using the Atlethic Skills Beweegparcours. Data about perceived athletic competence was collected using the Competentie Belevingsschaal voor Kinderen. Activity diaries were used to measure daily physical activity. The data were analyzed using paired sample t-tests. Results: This research showed no significant changes on motor skills, perceived athletic competence and physical activity. There were also no significant differences between boys and girls and between children with low motor performance and high motor performance. Looking at the individual scores, 75% of the children (n=8) improved their motor skills and 63% of the children (n=8) scored higher levels of perceived athletic competence after the Monkey Moves program. Conclusion: The movement intervention Monkey Moves did not lead to significant changes in motor skills, perceived athletic competence and physical activity in children between 6 and 9 years old. There are also no significant changes between boys and girls and between children with high and low motor performance on these variables. Keywords: Motor skills, perceived athletic competence, physical activity, preschool, children

3 3 Inleiding Het aantal kinderen in de leeftijdscategorie 4- jaar dat voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) is de afgelopen jaren gedaald. De NNGB stelt dat kinderen gemiddeld zestig minuten per dag, gedurende het hele jaar, matig inspannend fysiek actief moeten zijn. Meerdere onderzoeken tonen aan dat fysieke activiteit een positieve invloed heeft op de cognitieve vaardigheden en de sociale ontwikkeling (Strong et al., 2005; Ridgers, Fazey, & Fairclough, 2007). Daarnaast verkleint het deelnemen in fysieke activiteit de kans op obesitas en geeft het kinderen een algemeen tevreden gevoel (Babiss & Gangwisch, 2009; Biddle & Asare, 20). Verschillende beweeginterventies beogen kinderen fysiek actiever te maken. Door het gebrek aan budget en kennis over onderzoek is er weinig goed effectonderzoek naar deze interventies gedaan. Hierdoor blijken deze interventies matig effectief en uitvoerbaar (Leemrijse, Ooms, & Veenhof, 2009; Ooms & Veenhof, 2008). Het recent ontwikkelde beweegprogramma Monkey Moves richt zich specifiek op het aanleren van een breed scala aan motorische- en sociale vaardigheden door middel van training in 2 verschillende sporten. De invloed van dit beweegprogramma op het verhogen van de fysiek activiteit wordt in onderhavige studie geëvalueerd. Stodden en collega s (2008) hebben een model ontwikkelt voor het verklaren van de participatie in fysieke activiteit. In dit model wordt de relatie weergegeven tussen de fysieke activiteit, het sportief zelfbeeld en de motorische vaardigheden bij kinderen (Stodden et al., 2008). Volgens het model hebben de motorische vaardigheden invloed op zelfbeoordeling op het sportief zelfbeeld. Een negatieve beoordeling kan leiden tot het ontwijken van fysieke activiteiten. Daarentegen zal een hoge score op de motorische vaardigheden een positieve invloed hebben op het sportieve zelfbeeld, en zorgen voor actieve deelname aan fysieke activiteiten (Stodden, Langendorfer, & Roberton, 2009). Dit zou kunnen betekenen dat kinderen met sterk ontwikkelde motorische vaardigheden zowel meer kans hebben op een fysiek actiever leven als op een positiever sportief zelfbeeld (Stodden, Langendorfer, & Roberton 2009; Seefeldt, 980). Deze motorische vaardigheden worden in dit theoretisch model onderverdeeld in locomotorische vaardigheden en manipulatieve vaardigheden (Stodden, Langedorfer, & Roberton, 2009). Locomotorische vaardigheden zijn basale vaardigheden zoals hardlopen, springen en huppelen. Manipulatieve vaardigheden bestaan uit meer specifiekere vaardigheden zoals gooien, vangen en schoppen (Hoeboer, Krijger, & de Vries, 204). Motorische vaardigheden ontwikkelen onder andere door interactie tussen biologische kenmerken en omgevingsfactoren zoals milieu, sociaal-economische status, het klimaat en de invloed van ouders (Clark & Metcalfe, 2002; Stodden et al., 2008). Wanneer een kind door een van de voorgenoemde factoren sterke motorische vaardigheden heeft ontwikkeld, is de verwachting dat het op latere leeftijd fysiek actiever

4 4 zal zijn en een gezondere leefstijl zal hebben (Stodden et al, 2008; Malina, 996; Breedveld, 2006; Strong et al., 2005; Williams et al., 2008). Naast de motorische vaardigheden draagt ook het sportief zelfbeeld bij aan een toename in de fysieke activiteit (Goodway & Branta, 2003; Piek, Baynam, & Barrett, 2006; Robinson & Goodway, 2009; Robinson, Rudisill, & Goodway, 2009; McCullough, Muldoon, & Dempster, 2009). Sportief zelfbeeld wordt gedefinieerd als de manier waarop individuen kijken naar hun eigen sportieve vaardigheden (Harter, 982). Succeservaringen op sportief vlak hebben een positieve invloed op het sportief zelfbeeld. Een positieve toename van het sportief zelfbeeld zorgt voor toename in de intrinsieke motivatie en prestatiedrang. Deze prestatiedrang zorgt vervolgens weer voor een toename in de fysieke activiteit (Harter, 982; Deci & Ryan, 2000). Daarentegen blijkt dat jonge kinderen een onrealistisch positief zelfbeeld hebben. Naarmate zij ouder worden neemt dit positief zelfbeeld af en komt het meer overeen met de daadwerkelijke vaardigheden (Goodway & Rudisill, 997; Harter, 999; Harter & Pike, 984). Een verklaring van deze afname kan zijn dat kinderen op jonge leeftijd minder last hebben van competitieve gedachten (beter willen zijn dan de ander) in tegenstelling tot oudere kinderen. Daarnaast bezitten jonge kinderen mogelijk niet de cognitieve vaardigheden om een realistische relatie te leggen tussen hun motorische vaardigheden en sportief zelfbeeld (Ruble, 983; Stipek & Iver, 989; Harter & Pike, 984; Nicholls, 978). Jongens hebben, in tegenstelling tot meisjes, een positiever sportief zelfbeeld, betere motorische vaardigheden en zijn meer fysiek actief (Basterfield et al., 20; Cleland et al., 200; Lopes, Rodrigues, Maia, & Malina, 20; Trost et al., 2002; Cole et al., 200; Fredricks & Eccles, 2002; Jacobs, Lanza, Osgood, Eccles, & Wigfield, 2002; Wigfield et al., 997). Jongens scoren hoger op grove motoriek, terwijl meisjes hoger scoren op de fijne motoriek (Junaid & Fellowes, 2006). Uit onderzoek blijkt dat een hoge score op de grove motoriek samenhangt met een positiever sportief zelfbeeld (Piek et al., 2006). Een mogelijke verklaring voor een hoog sportief zelfbeeld bij jongens, is dat veel sporten, en daarin de rolmodellen, meer gericht zijn op de interesses en leefomgeving van jongens (Harter, 2006). De afname van het sportief zelfbeeld, gedurende de jeugd, is voor zowel jongens als voor meisjes gelijk (Cole et al., 200; Jacobs et al., 2002). Daarentegen is de afname van fysieke activiteit groter voor meisjes dan voor jongens (Basterfield et al., 20; Cleland et al., 200). Er bestaan veel interventies om de fysieke activiteit bij kinderen te bevorderen. Uit onderzoek van het Nederlandse instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) blijkt echter dat maar dertien procent van de interventies wetenschappelijk onderbouwd zijn. De meeste interventies zijn met een onvoldoende beoordeeld op uitvoerbaarheid en de effectiviteit op bewegen (Ooms & Veenhof, 2008). Er is dus behoefte aan interventieprogramma s in Nederland, die de fysieke activiteit bevorderen.

5 5 Het recent ontwikkelde beweegprogramma Monkey Moves heeft een wetenschappelijk onderbouwde visie waarin het Multi Skills principe centraal staat. Monkey Moves richt zich, in tegenstelling tot andere beweeginterventies, expliciet op het ontwikkelen van fijne- en grofmotorische vaardigheden door middel van een zeer divers aanbod aan sportactiviteiten. Bovendien worden ook de sociale vaardigheden op een leuke speelse manier getraind. Bij elke training staat het opdoen van succeservaringen en positief beleven van bewegen centraal ( de voordelen, z.j.). Dit onderzoek richt zich op het onderzoeken van de invloed van het beweegprogramma Monkey Moves op de fysieke activiteit, de motorische vaardigheden en het sportief zelfbeeld van kinderen tussen de 6 en 9 jaar. Tevens wordt er onderzoek gedaan naar verschillen tussen jongens en meisjes en kinderen met zwakke- en sterke motorisch vaardigheden. In lijn met de literatuur is de verwachting dat Monkey Moves een positieve invloed heeft op zowel de motorische vaardigheden, de dagelijkse fysieke activiteit en het sportieve zelfbeeld. Daarnaast wordt verwacht dat jongens op alle variabelen hoger scoren dan meisjes. Tot slot wordt verwacht dat kinderen met een sterke motoriek fysiek actiever zijn in het dagelijks leven dan kinderen met een zwakke motoriek (Skinner & Piek, 200; Schoemaker & Kalverboer, 994). Methoden Participanten De onderzoeksgroep bestaat uit reguliere basisschoolkinderen van 6-9 jaar uit Utrecht die deelnemen aan het beweegprogramma Monkey Moves. De onderzoeksgroep (n=7) bestaat uit 6 jongens en meisjes. In dit onderzoek is sprake van een multiple case study, waarbij middels een voor- en nameting de invloed van de interventie op de groep wordt geanalyseerd. Kinderen die de Monkey Moves lessen volgen zijn allemaal geschikt voor deelname aan het onderzoek mits er toestemming door ouders is gegeven. Ethische verantwoording Dit onderzoek is onderdeel van het beweegprogramma Monkey Moves en uitgevoerd om de invloed van het programma te meten. Onderzoek naar de WMO-plichtigheid van deze studie ontbreekt. De data is tijdens reguliere sportlessen onder toezicht verzameld en met toestemming van ouders. Middels een toestemmingsbrief hebben ouders getekend voor toestemming van deelname. Daarnaast zijn ouders zowel schriftelijk als mondeling op de hoogte gesteld van de inhoud en procedure van het onderzoek. Bovendien zijn de gegevens anoniem verwerkt. Meetinstrumenten Competentie belevingsschaal voor Kinderen (CBSK) (Harter, 982). Om het sportieve zelfbeeld te meten is gebruik gemaakt van de subschaal sportieve vaardigheden van de CBSK. Deze subschaal bestaat uit zes items waar gescoord kan worden op een

6 6 vierpuntsschaal (=helemaal niet waar tot 4=helemaal waar). Bij elk item worden twee stellingen gegeven waaruit het kind het best passende alternatief moet kiezen. Bijvoorbeeld: sommige kinderen zijn erg goed in sport en gymnastiek maar andere kinderen zijn niet zo goed in sport en gymnastiek. Vervolgens moet het kind invullen in welke mate deze stelling van toepassing is op hem of haar. Het kind kan kiezen tussen een beetje waar voor mij of helemaal waar voor mij. Op de sub-schaal sportieve vaardigheden kan een score behaald worden van 6 tot 24. Een hoge score binnen de sub-schaal impliceert een hoge mate van zelfbeeld over eigen sportieve vaardigheden. De CBSK is volgens COTAN betrouwbaar gebleken (Egberink, Holly-Middelkamp, & Vermeulen, 996). De interne consistentie van de sub-schalen sportieve vaardigheden (.70) is voldoende (Veerman, Straathof, Treffers, van den Bergh, & ten Brink, 2004). De validiteit van de CBSK is acceptabel (Veerman et al., 2004). Athletic Skills Beweegparcours (Hoeboer et al., 205). Dit meetinstrument is gericht op het in kaart brengen van motorische vaardigheden bij kinderen en is ontwikkeld voor drie verschillende leeftijdsgroepen (4-6 jaar, 6-9 jaar en 8-2 jaar). In het beweegparcours worden verschillende beweegdomeinen aangesproken waaronder balanceren, springen, lopen en coördinatieve vaardigheden. In dit onderzoek is gebruik gemaakt van het Athletic Skills Beweegparcours 2 voor kinderen met de leeftijd van 6 tot en met 9 jaar. Het niveau van de motorische vaardigheden wordt beoordeeld op basis van de snelheid waarin het parcours wordt afgelegd. Een snellere tijd impliceert een beter motorisch functioneren. Doordat het Athletic Skills Beweegparcours recent is ontwikkeld, is de betrouwbaarheid en validiteit van dit meetinstrument onbekend. Zelfrapportage dagboek fysieke activiteit. Het dagboek wordt gebruikt om het percentage dagelijkse fysieke activiteit van kinderen te meten. Ouders rapporteren per dag, gedurende zeven dagen, welke vormen van fysieke activiteit het kind na schooltijd en in het weekend heeft deelgenomen. Het dagboek bestaat uit blokken van 30 minuten. Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag wordt de fysieke activiteit gerapporteerd tussen 5:00 en 9:00. Op zaterdag en zondag tussen 08:00 en 9:00 en op woensdag tussen 2:30 en 9:00 (Noordstar, van der Net, Jak, Helders, & Jongmans, 206). De mate van fysieke activiteit wordt beoordeeld op een schaal van tot 9. Scores onder de 6 worden beschouwd als geen fysieke activiteit. Scores boven de 6 worden beschouwd als matig tot krachtige fysieke activiteit (Bouchard et al., 983). Bij de verwerking van de data worden de blokken gescoord als actief of niet-actief. Om een percentage van de fysieke activiteit te berekenen wordt het aantal tijdsblokken, die beoordeeld zijn als matig tot krachtig fysieke actief, gedeeld door het totaal van de ingevulde tijdsblokken (Noordstar et al, 206).

7 7 Procedure Ouders van deelnemende kinderen hebben een informatiebrief en toestemmingsbrief ontvangen en ondertekend waarmee zij akkoord gaan met de procedure. De data is verzameld in de maanden maart en mei 207 op de locaties Parkwijk en Wittevrouwen in Utrecht waar het beweegprogramma Monkey Moves wordt aangeboden. Acht studenten hebben data verzameld op drie meetmomenten. Op het eerste meetmoment (T0) is het Athletic Skills Beweegparcours en de Competentie Belevingsschaal Kinderen (CBSK) afgenomen en het dagboek fysieke activiteit door ouders ingevuld. Bij het tweede meetmoment (T) is enkel het Athletic Skills Beweegparcours afgenomen. Dit meetmoment is gebruikt om de betrouwbaarheid van het Athletic Skills Beweegparcours te testen. Het derde meetmoment (T2) betreft de nameting waarbij het Athletic Skills Beweegparcours en de Competentie Belevingsschaal Kinderen (CBSK) zijn afgenomen en wederom is het dagboek fysieke activiteit ingevuld. Analyse Voorafgaand aan de toetsing is gebruik gemaakt van de Shapiro-Wilk test om te beoordelen of de gegevens normaal verdeeld zijn. Hieruit is gebleken dat zowel de scores op motorisch functioneren, fysieke activiteit en sportief zelfbeeld normaal verdeed zijn. De verandering van motorische vaardigheden, sportief zelfbeeld en de fysieke activiteit zijn allen getoetst door middel van een gepaarde T-toets. Om het verschil tussen sterken zwak motorische kinderen te analyseren is gekeken naar het 25 e percentiel laagst- en 25 e percentiel hoogst scorende kinderen op motorisch functioneren. Daarnaast is het verschil in sekse ook meegenomen in de analyse. Om deze verschillen te toetsen is gebruik gemaakt van een gepaarde T-toets. Het Athletic Skills Beweegparcours is nog niet onderzocht op betrouwbaarheid. Om deze reden is er een test-hertest analyse (T0 T) toegepast om de betrouwbaarheid van het meetinstrument te analyseren. Met behulp van de Pearson test is de betrouwbaarheid van het Athletic Skills Beweegparcours beoordeeld. De testhertest betrouwbaarheid T0-T van het Athletic Skills Beweegparcours is goed (rp=.92, p <.0). Om de samenhang te meten tussen fysieke activiteit, motorische vaardigheden en het positieve zelfbeeld is gebruik gemaakt van de Pearson test. Resultaten De onderzoeksgroep bestaat uit 7 kinderen waarvan gegevens op T0 en T2 zijn verzameld. De groep bestaat uit meisjes en 6 jongens met een gemiddelde leeftijd van 6.8 jaar. Invloed Monkey Moves op motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit In Tabel worden de scores op motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit van de interventie Monkey Moves weergegeven. Er is geen significante

8 8 verandering te zien voor motorisch functioneren (p =.304), sportief zelfbeeld (p =.532) en fysieke activiteit (p =.595). Wanneer specifiek naar jongens (n = 6) wordt gekeken is er eveneens geen vooruitgang op motorisch functioneren (p =.502), sportief zelfbeeld (p =.00) en fysieke activiteit (p =.59). Ook bij de meisjes (n = ) is er geen significante verandering op motorisch functioneren (p =.5), sportief zelfbeeld (p =.542) en fysieke activiteit (p =.73) gemeten. Wanneer er wordt gekeken verschil tussen kinderen met een sterke motoriek (n=3) en kinderen met een zwakke motoriek (n=3) is er geen significante verandering gemeten bij sterk motorische kinderen op motorisch functioneren (p =.99), sportief zelfbeeld (p =.529) en fysieke activiteit (p =.476). Ook bij motorische zwakke kinderen is er geen significante verandering gemeten op motorisch functioneren (p =.83), sportief zelfbeeld (p =.580) en fysieke activiteit (p =.79). Tabel Gemiddelden, Standaarddeviaties en Significantie Niveau T0 T2 Sig. M (SD) M (SD) Motorisch functioneren Jongens 29.3 (9.63) (7.25).502 Meisjes (9.79) (8.60).5 Totaal 33.8 (7.25) 3.72 (7.82).304 Sportief zelfbeeld Jongens 9.33 (.5) 9.33 (.53).00 Meisjes 8.83 (2.4) 9.67 (2.42).542 Totaal 9.35 (.70) 9.56 (2.07).532 Fysieke activiteit Jongens.47 (.03).44 (.03).59 Meisjes.36 (.4).34 (.).73 Totaal.34 (.).36 (.).595 Noot: *p <.05, **p <.0. Op motorisch functioneren 4 jongens en 0 meisjes op T0 (n=4) en 3 jongens en 6 meisjes op T2 (n=9). Op sportief zelfbeeld 6 jongens meisjes op T0 (n=7) en 3 jongens en 6 meisjes op T2 (n=9). Fysieke activiteit 5 jongens 0 meisjes op T0 (n=5) en 2 jongens en 6 meisjes op T2 (n=8). Samenhang motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit. De correlaties tussen de variabelen op T0 zijn weergegeven in Tabel 2. Er is een negatieve samenhang gevonden tussen sportief zelfbeeld en motorisch functioneren (r p =-.62, p <.05). Deze samenhang is te kwalificeren als een groot effect (r p >.50).

9 9 Tussen de fysieke activiteit en sportief zelfbeeld is geen significante samenhang gevonden (r p =-.30). Tussen motorische functioneren en fysieke activiteit is eveneens geen significante samenhang gevonden (r p =.52). Tabel 2 Gemiddelden, Standaarddeviaties en Correlaties M SD Motorisch functioneren T0 2. Sportief * zelfbeeld T0 3. Fysieke activiteit T0 Noot. Er is gebruik gemaakt van Pearson correlaties. *p<.05; **p<.0 Individueel niveau De analyses op individueel niveau zijn weergegeven in Tabel 3. Uit de ruwe scores van motorisch functioneren op individueel niveau blijkt dat zes (75%) kinderen het Athletic Skills Beweegparcours op T2 sneller hebben afgelegd dan op T0. Twee kinderen hebben het parcours op T2 langzamer afgelegd dan op T0. Uit de ruwe scores van sportief zelfbeeld blijkt dat vijf (63%) kinderen op T2 hoger, en drie (37%) kinderen lager, hebben gescoord op het sportief zelfbeeld dan op T0. Daarnaast zijn twee kinderen (25%) fysiek actiever op T2 vergeleken met T0 en vier (67%) kinderen minder fysiek actief. Ook blijkt uit de analyses op individueel niveau dat er bij twee (25%) kinderen sprake is van vooruitgang op zowel motorisch functioneren, sportieve zelfbeeld en fysieke activiteit. Tabel 3 Analyses T0-T2 op Individueel Niveau Vooruit Gelijk Achteruit n (%) n (%) n (%) Motorisch functioneren Jongens (n=3) 2 (67%) 0 (0%) (33%) Meisjes (n=5) 4 (80%) 0 (0%) (20%) Totaal (n=8) 6 (75%) 0 (0%) 2 (25%) Sportief zelfbeeld

10 0 Jongens (n=2) (50%) 0 (0%) (50%) Meisjes (n=6) 4 (67%) 0 (0%) 2 (33%) Totaal (n=8) 5 (63%) 0 (0%) 3 (37%) Fysieke activiteit Jongens (n=2) (50%) 0 (0%) (50%) Meisjes (n=6) (7%) (7%) 4 (66%) Totaal (n=8) 2 (25%) (3%) 5 (62%) Noot. Alleen kinderen meegenomen in analyse die beide meetmomenten (T0-T2) aanwezig waren (n=8). Discussie Deze studie onderzocht de invloed van het beweegprogramma Monkey Moves op het motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit van kinderen tussen de 6 en 9 jaar. Daarnaast werd onderzocht of er een verschil was tussen jongens en meisjes, en tussen sterk- en zwak motorische kinderen. Onverwacht is er geen significante verandering gemeten op het motorisch functioneren. Dit komt niet overeen met de literatuur waarin wordt gevonden dat meer fysieke activiteit leidt tot sterkere motorische vaardigheden (Fisher et al., 2005; Okely, Booth, & Patterson, 200). Mogelijk is het Athletic Skills Beweegparcours onvoldoende sensitief om kleine veranderingen te meten aangezien er nog geen onderzoek naar de validiteit heeft plaatsgevonden. Daarnaast is de onderzoeksperiode mogelijk te kort om verandering in motoriek te mogen verwachten. Ook is er geen significante verandering gemeten op het sportief zelfbeeld. Dit is in strijd met de literatuur waarin wordt beschreven dat succeservaringen in sport zorgen voor een positiever sportief zelfbeeld. Verwacht werd dat de succeservaringen die worden opgedaan bij Monkey Moves positieve invloed zouden hebben op het sportief zelfbeeld (Harter, 982; Deci & Ryan, 2000). Een mogelijke verklaring voor deze resultaten is dat de onderzoekspopulatie klein is (n=7). Ondanks de kleine onderzoekspopulatie is wel te zien dat 63% van de kinderen vooruit is gegaan in sportief zelfbeeld. Een andere mogelijke verklaring voor het uitblijven van significante verandering, is dat kinderen al een vrij positief zelfbeeld hadden op T0 waardoor zij mogelijk op T2 niet hoger scoorden. Daarnaast beschikken jonge kinderen mogelijk niet over de cognitieve vaardigheden om hun motorische vaardigheden realistisch te beoordelen (Harter, 999; Harter & Pike, 984; Nicholls, 978). Tegen de verwachtingen in is er ook geen significante verandering gemeten op fysieke activiteit. Dit komt niet overeen met het model van Stodden en collega s (2009) waarin wordt beschreven dat de fysieke activiteit beïnvloed wordt door de motorische vaardigheden en het sportief zelfbeeld van kinderen. Daarnaast is het uitblijven van significante verandering ook in strijd met het beoogde doel van Monkey Moves, waarin er wordt gestreefd met het fysiek actiever maken van kinderen. Deze resultaten zijn

11 mogelijk te verklaren doordat er ook geen significante veranderingen zijn waargenomen op motorisch functioneren en sportief zelfbeeld. Daarentegen blijken beweeginterventies uit het verleden matig effectief (Leemrijse et al., 2009, Metcalf, Henley, & Wilkin 202), waardoor het uitblijven van een significante uitkomst niet opmerkelijk is. Het onderzoeken van de invloed van beweeginterventies op fysieke activiteit is moeilijk aangezien de fysieke activiteit wordt onder andere beïnvloed door de directe omgeving, sociaaleconomische status en het klimaat waarin het kind opgroeit (Goodway & Smith, 2005; DiLorenzo, Stucky-Ropp, Van der Wal, & Gotham, 998; Sallis, Prochaska, & Taylor, 2000). Mogelijk is Monkey Moves onvoldoende krachtig geweest om een verandering in fysieke activiteit te bewerkstelligen. Bij de verschillen tussen jongens en meisjes zijn ook geen significante veranderingen gemeten. Wel is te zien dat jongens op T0 op zowel motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit hoger scoren dan meisjes. Deze resultaten zijn in lijn met de literatuur (Basterfield et al., 20; Cleland et al., 200; Lopes et al., 20; Trost et al., 2002; Cole et al., 200; Fredricks & Eccles, 2002; Jacobs et al., 2002 & Wigfield et al., 997). Een mogelijk verklaring hiervoor is dat het Athletic Skills Beweegparcours uitsluitend de grove motoriek meet. Jongens blijken hoger te score op grove motoriek dan meisjes (Junaid & Fellowes, 2006). Bovendien hangt een hoge score op de grove motoriek samen met een positiever sportief zelfbeeld (Piek et al., 2006). Ook is er geen significante verandering gemeten wanneer onderscheid wordt gemaakt tussen sterk- en zwak motorische kinderen. Dit is niet in lijn met de literatuur waarin wordt beschreven dat kinderen met een sterke motoriek fysiek actiever zijn in het dagelijks leven dan kinderen met een zwakke motoriek (Skinner & Piek, 200; Schoemaker & Kalverboer, 994). Mogelijk zijn deze resultaten te verklaren door het feit dat sterk motorische kinderen op T0 al hoog scoorden waardoor het moeilijk was om op T2 hoger te scoren. Daarnaast zijn de niet significante resultaten bij zowel sterk- als zwak motorische kinderen te verklaren doordat er maar drie kinderen tot deze afzonderlijke groepen behoorden. Er zijn verschillende beperkingen aan dit onderzoek te noemen. Een van de belangrijkste beperkingen van dit onderzoek is dat het onderzoek kleinschalig is aangezien het maar op 2 van de locaties van Monkey Moves is uitgevoerd. Een beperkte leeftijdsrange (6-9 jaar) en de afwezigheid van kinderen op T2 heeft gezorgd voor een kleine onderzoeksgroep (n=7) waardoor het moeilijker is een significante vooruitgang te vinden. Een andere tekortkoming in deze studie is dat het Athletic Skills Beweegparcours en het Zelfrapportage Dagboek voor Fysieke Activiteit beiden niet onderzocht zijn op validiteit. Daarnaast geeft de rapportage in het dagboek geen compleet beeld weer van de dagelijkse fysieke activiteit (Chinapaw, Mokkink, Van Poppel,

12 2 Van Mechelen, & Terwee, 200). Ten slotte is de onderzoeksduur mogelijk te kort om een verandering te kunnen meten. Ondanks de beperkingen zijn er ook sterke punten te noemen. Deze studie is een van de eerste studies die jonge kinderen heeft onderzocht op motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit. Ondanks dat er geen significante verandering op groepsniveau te zien is, zijn kinderen op individueel niveau wel vooruitgegaan op motorisch functioneren (75%) en sportief zelfbeeld (63%). De test-hertest betrouwbaarheid van het Athletic Skills Beweegparcours blijkt goed. Dit maakt dit meetinstrument bruikbaar voor toekomstige studies. Conclusie Op basis van de resultaten kan geconcludeerd worden dat de beweeginterventie Monkey Moves niet zorgt voor een significante verandering in motorisch functioneren, sportief zelfbeeld en fysieke activiteit bij kinderen van 6-9 jaar. Daarnaast is er geen significant verschil gemeten tussen jongens en meisjes en tussen sterk- en zwak motorische kinderen. Deze resultaten die niet overeenkomen met het model van Stodden en collega s (2008), zijn zeer waarschijnlijk beïnvloed door het kleine aantal proefpersonen in deze studie. Aangezien op individueel niveau geconcludeerd kan worden dat 75% van de kinderen (n=8) wel degelijk vooruit is gegaan in motorisch functioneren en 63% (n=8) een hoger sportief zelfbeeld heeft. Voor vervolgonderzoek wordt aanbevolen om de onderzoeksgroep te vergroten door op meer dan twee locaties van Monkey Moves data te verzamelen. Om uitval te beperken is het belangrijk om rekening te houden met schoolvakanties van participanten. Om de daadwerkelijke invloed van Monkey Moves te meten wordt aanbevolen in vervolgonderzoek een groep kinderen te selecteren die uitsluitend het Monkey Moves beweegprogramma volgen en op een gelijk moment zijn gestart. Ook wordt geadviseerd het Athletic Skills Beweegparcours en het Zelfrapportage Dagboek voor Fysieke Activiteit te onderzoeken op validiteit.

13 3 Literatuur Babiss, L. A., & Gangwisch, J. E. (2009). Sports participation as a protective factor against depression and suicidal ideation in adolescents as mediated by self-esteem and social support. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 30, doi: 0.097/DBP.0b03e38b33659 Basterfield, L., Adamson, A. J., Frary, J. K., Parkinson, K. N., Pearce, M. S., Reilly, J. J., & Gateshead Millennium Study Core Team. (20). Longitudinal study of physical activity and sedentary behaviour in children. Pediatrics, 27, doi: /peds Biddle, S. J. H., Asare, M. (20). Physical activity and mental health in children and adolescents: a review of reviews. British Journal of Sports Medicine, 45, doi: 0.36/bjsports Bouchard, C., Tremblay, A., Leblanc, C., Lortie, G., Savard, R., & Theriault, G. (983). A method to assess energy expenditure in children and adults. The American Journal of Clinical Nutrition, 37, Breedveld, K. (2006). De tijd als spiegel: hoe Nederlanders hun tijd besteden. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau. Chinapaw, M. J., Mokkink, L. B., van Poppel, M. N., van Mechelen, W., & Terwee, C. B. (200). Physical activity questionnaires for youth. Sports Medicine, 40, doi: 0.265/ Clark, J. E., & Metcalfe, J. S. (2002). The mountain of motor development: A metaphor. Motor Development: Research and Reviews, 2, doi: 0.269/ajssm-2-6A-3 Cleland, V., Timperio, A., Salmon, J., Hume, C., Baur, L. A., & Crawford, D. (200). Predictors of time spent outdoors among children: 5-year longitudinal findings. Journal of Epidemiology and Community Health, 64, doi:0.36/jech Cole, D. A., Maxwell, S. E., Martin, J. M., Peeke, L. G., Seroczynski, A. D., Tram, J. M., & Maschman, T. (200). The development of multiple domains of child and adolescent selfconcept: A cohort sequential longitudinal design. Child Development, 72, doi:0./ Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behaviour. Psychological Inquiry,, DiLorenzo, T. M., Stucky-Ropp, R. C., Vander Wal, J. S., & Gotham, H. J. (998). Determinants of exercise among children. A longitudinal analysis. Preventive Medicine, 27, doi:0.006/pmed Egberink, I. J. L., Holly-Middelkamp, F. R., & Vermeulen, C. S. M. (207). COTAN beoordeling 996, Competentie Belevingsschaal voor Kinderen. Bekeken via Fisher, A., Reilly, J., Kelly, L., Montgomery, C., Williamson, A., & Paton, J. (2005). Fundamental

14 4 movement skills and habitual physical activity in young children. Medicine and Science in Sports and Exercise, 37, Fredricks, J. A., & Eccles, J. S. (2002). Children's competence and value beliefs from childhood through adolescence: growth trajectories in two male-sex-typed domains. Developmental Psychology, 38, 59. doi: 0.037/ Goodway, J. D., & Branta, C. F. (2003). Influence of a motor skill intervention on fundamental motor skill development of disadvantaged preschool children. Research Quarterly for Exercise and Sport, 74, doi: 0.080/ Goodway, J. D., & Rudisill, M. E. (997). Perceived physical competence and actual motor skill competence of African American preschool children. Adapted Physical Activity Quarterly, 4, doi: Goodway, J. D., & Smith, D. W. (2005). Keeping all children healthy: Challenges to leading an active lifestyle for preschool children qualifying for at- risk programs. Family & Community Health, 28, Harter, S. (982). The perceived competence scale for children. Child Development, doi: /29640 Harter, S. (999). The construction of the self: A developmental perspective. New York: Guilford Press. Harter, S. (2006). The self. In N. Eisenberg, W. Damon, & R. M. Lerner (Eds.), Handbook of Child Psychology (pp ). Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons. Harter, S., & Pike, R. (984). The pictorial scale of perceived competence and social acceptance for young children. Child Development, doi: /29772 Hoeboer, J., Krijger, M., & Vries, S. de. (204). Motorische ontwikkeling in relatie tot een actieve leefstijl. Sportgericht,, Hoeboer, J., Krijger, M., Savelsbergh, G., & Vries, S. de. (205). Athletic Skills Beweegparcours handboek versie 2.. Den Haag: De Haagse Hogeschool. Jacobs, J. E., Lanza, S., Osgood, D. W., Eccles, J. S., & Wigfield, A. (2002). Changes in children s self- competence and values: Gender and domain differences across grades one through twelve. Child Development, 73, doi: 0./ Junaid, K. A., & Fellowes, S. (2006). Gender differences in the attainment of motor skills on the movement assessment battery for children. Physical & Occupational Therapy in Pediatrics, 26, 5-2. doi: 0.300/j006v26n0_02 Leemrijse, C. J., Ooms, L., & Veenhof, C. (2009). Evaluatie van kansrijke beweegprogramma s om lichaamsbeweging in de bevolking te bevorderen fase 2. Utrecht: Nivel. Lopes, V. P., Rodrigues, L. P., Maia, J. A., & Malina, R. M. (20). Motor coordination as predictor of physical activity in childhood. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 2, doi: 0./j x Malina, R. M. (996). Tracking of physical activity and physical fitness across the lifespan.

15 5 Research Quarterly for Exercise and Sport, 67, McCullough, N., Muldoon, O., & Dempster, M. (2009). Self- perception in overweight and obese children: a cross- sectional study. Child: Care, Health and Development, 35, doi: 0./j x Metcalf, B., Henley, W., & Wilkin, T. (202). Effectiveness of intervention on physical activity of children: systematic review and meta-analysis of controlled trials with objectively measured outcomes. British Medical Journal, 345. doi: 0.36/bmj.e5888 Monkey Moves (206). De voordelen. Verkregen op 7 maart, 207, van: Nicholls, J. G. (978). The development of the concepts of effort and ability, perception of academic attainment, and the understanding that difficult tasks require more ability. Child Development, doi: /28250 Noordstar, J. J., Net, J. van der, Jak, S., Helders, P. J. M., & Jongmans, M. J. (206). Global self-esteem, perceived athletic competence, and psysical activity in children: A longitudinal cohort study. Psychology of Sport and Exercise, 22, Okely, A. D., Booth, M. L., & Patterson, J. W. (200). Relationship of physical activity to fundamental movement skills among adolescents. Medicine and Science in Sports and Exercise, 33, doi: 0.097/ Ooms, L., & Veenhof, C. (2008). Evaluatie van kansrijke interventies om lichaamsbeweging in de bevolking te bevorderen. Utrecht: Nivel. Piek, J. P., Baynam, G. B., & Barrett, N. C. (2006). The relationship between fine and gross motor ability, self-perceptions and self-worth in children and adolescents. Human Movement Science, 25, doi: 0.06/j.humov Ridgers, N. D., Fazey, D., & Fairclough, S. J. (2007). Perceptions of athletic competence and fear of negative evaluation during physical education. British Journal of Educational Psychology, 77, doi: 0.348/ X28909 Robinson, L. E., & Goodway, J. D. (2009). Instructional climates in preschool children who are at-risk. Part I: Object-control skill development. Research Quarterly for Exercise and Sport, 80, doi: 080/ Robinson, L. E., Rudisill, M. E., & Goodway, J. D. (2009). Instructional climates in preschool children who are at-risk. Part II: Perceived physical competence. Research Quarterly for Exercise and Sport, 80, doi: 0.080/ Ruble, T. L. (983). Sex stereotypes: Issues of change in the 970s. Sex Roles, 9, doi: 0.007/BF Sallis, J. F., Prochaska, J. J., & Taylor, W. C. (2000). A review of correlates of physical activity of children and adolescents. Medicine and Science in Sports and Exercise, 32, doi: 0.097/ Schoemaker, M. M., & Kalverboer, A. F. (994). Social and affective problems of children who are clumsy: How early do they begin? Adapted Physical Activity Quarterly,,

16 6 doi: 0.23/apaq Seefeldt, V. (980). Developmental motor patterns: Implications for elementary school physical education. In Nadeau, C., Holliwell, W., Newell, K. & Roberts, G., Psychology of motor behavior and sport (pp ). Champaign, Illinois: Human Kinetics. Skinner, R. A., & Piek, J. P. (200). Psychosocial implications of poor motor coordination in children and adolescents. Human Movement Science, 20, doi: 0.06 /S (0)00029-X Stipek, D., & Iver, D. M. (989). Developmental change in children's assessment of intellectual competence. Child Development, doi: /3079 Stodden, D. F., Goodway, J. D., Langendorfer, S. J., Roberton, M. A., Rudisill, M. E., Garcia, C., & Garcia, L. E. (2008). A developmental perspective on the role of motor skill competence in physical activity: An emergent relationship. Quest, 60, doi: 0.080/ Stodden, D., Langendorfer, S., & Roberton, M. A. (2009). The association between motor skill competence and physical fitness in young adults. Research Quarterly for Exercise and Sport, 80, doi: 0.080/ Strong, W. B., Malina, R. M., Blimkie, C. J., Daniels, S. R., Dishman, R. K., Gutin, B., & Rowland, T. (2005). Evidence based physical activity for school-age youth. The Journal of Pediatrics, 46, doi: 0.06/j.jpeds Trost, S. G., Pate, R. R., Sallis, J. F., Freedson, P. S., Taylor, W. C., Dowda, M., & Sirard, J. (2002). Age and gender differences in objectively measured physical activity in youth. Medicine and Science in Sports and Exercise, 34, Veerman, J. W., Straathof, M. A. E., Treffers, D. A., Bergh, B. R. H. van den, & Brink, L. T. ten (2004). Compententiebelevingsschaal voor kinderen. Amsterdam: Harcourt Test Publishers. Wigfield, A., Eccles, J. S., Yoon, K. S., Harold, R. D., Arbreton, A. J., Freedman-Doan, C., & Blumenfeld, P. C. (997). Change in children's competence beliefs and subjective task values across the elementary school years: A 3-year study. Journal of Educational Psychology, 89, 45. doi: 0.037/ Williams, H. G., Pfeiffer, K. A., O Neill, J. R., Dowda, M., McIver, K. L., Brown, W. H. & Pate, R. R. (2008). Motor skill performance and physical activity in preschool children. Obesity, 6, doi: 0.038/oby