PREVALENTIE VAN WONDEN IN ZIEKENHUIZEN EN WOONZORGCENTRA IN VLAANDEREN

Transcriptie

1 PREVALENTIE VAN WONDEN IN ZIEKENHUIZEN EN WOONZORGCENTRA IN VLAANDEREN Luc Gryson Voorzitter CNC wondzorgvereniging Coördinator WOUND-Ex Expertisecentrum van HUBrussel Directeur WZC Clep Alveringem Een prevalentie studie uitgevoerd door de studenten van het postgraduaat Stomatherapie, wondzorg en weefselherstel aan de Hogeschool Universiteit Brussel WOUND-Ex en de KATHO hogeschool Roeselare in 5 Vlaamse ziekenhuizen, waarvan 1 gespecialiseerde instelling, met samen 17 ziekenhuisbedden en 13 Woon- en zorg centra, samen 125 bedden, geeft ons boeiende gegevens over het aantal bewoners en patiënten met wonden en de verdeling van deze wonden binnen de instellingen. Op dit ogenlik hebben we nog geen onderzoek verricht binnen de thuiszorg. We gaan ervan uit dat vanaf 211 ook hier cijfers ter beschikking zullen zijn. Veel van de resultaten zijn verhelderend en bieden toch wel een zicht op wat binnen de instellingen aan patiënten met wonden aanwezig is. Uit een pilootstudie uitgevoerd in 29 in de Woon- en zorgcentra op een totaal van 556 bewoners bleek dat 5,45% van de bewoners een wonde hadden. Vier bewoners hadden een beenulcus of,64%. Uit de onderzochte drie ziekenhuizen bleek dat in een ziekenhuis 29,1 van de patiënten een wonde hadden en dat,7 % van alle ziekenhuispatiënten een beenulcus hadden.(gryson, 21) Methodologie 8 studenten van de opleidingen postgraduaat wondzorg stomatherapie en weefselherstel HUB en KATHO werden gebrieft over het onderzoeksdoel. De CRF werd voorgesteld en toegelicht. De studenten konden random enkele WZC dan wel ziekenhuizen uitkiezen om de data te verzamelen. Alle bewoners of patiënten van de instelling werden in het onderzoek opgenomen. Alle gecontacteerde instellingen lieten de studenten toe de data te verzamelen. Er werd informatie verzameld over de scholingsgraad van het zorgpersoneel, de leeftijd van het zorgpersoneel. Het feit of er een wondzorgprotocol aanwezig was en het soort verbanden dat gebruikt werd in de instelling. De gegevens werden door onderzoeker één ingebracht en anoniem gemaakt en door onderzoeker twee verwerkt. Resultaten. Er werden 5 ziekenhuizen bevraagd. De ziekenhuizen samen telden 17 bedden met een minimum van 222 bedden en een maximum van 243 bedden. Met een ziekenhuis wordt een fysieke instelling bedoeld dit kan dus een campus zijn van een ziekenhuisgroep.

2 aantal patiënten per ziekenhuis Er werkten 786 FTE verpleegkundigen verdeeld over 19 verpleegkundigen in alle ziekenhuizen samen met een minimum van 37 FTE en een maximum van 276 FTE. In alle ziekenhuizen was een wondzorgprotocol aanwezig. De datum van het protocol maw de start varieerde van 6 jaar geleden tot een jaar oud waarvan één protocol na 5 jaar een herziening had ondergaan. Het aantal patiënten met een wonde varieerde tussen 25% van de patiënten in ziekenhuis A waarvan 82% chirurgische wonden en 44,5% van de patiënten in ziekenhuis D waarvan 65% chirurgische wonden. In de gespecialiseerde instelling E hadden 8% van de patiënten wonden, geen ervan waren chirurgisch. aantal patienten in ziekenhuizen aantal patiënten patiënten met niet chirurgische wonden patiënten met chirurgische wonden patiënten zonder wonden ziekenhuizen Gemiddeld waren over alle ziekenhuizen 69,5% van de wonden chirurgisch van oorsprong. Laten we de gespecialiseerde instelling buiten beschouwing dan waren 74,2 % van de wonden in het ziekenhuis chirurgisch van oorsprong. In het ziekenhuis had 19,52% van alle patiënten een chirurgische wonde

3 In de ziekenhuizen verbleven er 7 patiënten met beenulcera( VLU- veneus ulcus, ALUarterieel ulcus),67% van het totaal aantal patiënten, 3 patiënten met een categorie 2 decubitus (PU)of hoger (2,9%), 8 patiënten met een diabetesvoet ulcus (DFU) (,75%) en 21 patiënten met een skin tear (2%). Daarnaast hadden 2.38% van de patiënten wonden van andere oorzaak. Hiervan waren er 4 patiënten met vochtletsels en 6 patiënten met wonden ten gevolge van slechte nagelverzorging. De 13 Woonzorgcentra samen telden 125 bewoners met een minimum van 25 en een maximum van 155 bewoners. Met een woonzorgcentrum wordt een fysieke instelling bedoeld dit kan dus een campus zijn van een groepering van instellingen. Er werkten 18,14 FTE verpleegkundigen verdeeld over 334 verpleegkundigen in alle WZC samen met een minimum van 5 FTE en een maximum van 24,37 FTE. In 1 van 13 instellingen was een wondzorgprotocol aanwezig. De datum van het protocol maw de opmaak varieerde van 24 geleden tot 21 waarvan één protocol na 3 jaar een herziening had ondergaan (26-29).

4 aantal bewoners per instelling (totaal 125) Het aantal bewoners met een wonde varieerde tussen 3,75% van de patiënten in WZC 2 en 24% van de bewoners in WZC 5. In totaal hadden 135 bewoners een wonde of 11,2%. bewoners met en zonder wonden per instelling aantal bewoners bewoners met wonden bewoners zonder wonden instelling

5 Gemiddeld waren over alle WZC 4,56% van de wonden skin tears. Dit vormt meteen de grootste groep wonden in een woonzorgcentrum of 4% van het totaal aantal. nr of patients with wounds nursing homes 11% total patients patients with wounds 89% Er hadden 17 bewoners een beenulcus (VLU) 1,38% van het totaal aantal bewoners, 25 bewoners met een categorie 2 decubitus (PU) of hoger (2,3%), 8 bewoners hadden een diabetesvoet ulcus (DFU) (,65%) en 14 bewoners hadden chirurgische wonden (1,14%). Daarnaast hadden 3.41% van de bewoners (41) wonden van andere oorzaak. Hiervan waren er 12 bewoners met supra-pubis wonde die verzorgd diende te worden en 5 bewoners met wonden aan de voeten die niet diabetes gerelateerd waren. Op te merken valt dat 5 bewoners.5% krabletsels hadden die dusdanig ernstig waren dat ze wondzorg vereisten. Uit het onderzoek blijkt tevens dat de mediaan leeftijd van de verpleegkundigen in een ziekenhuis en een woonzorgcentrum 39 jaar is. Voor de verzorgenden in het woonzorgcentrum was dat 35 jaar en in het ziekenhuis 42 jaar. Zowel in één van de vijf ziekenhuizen als in een van de 13 woonzorgcentra was een verpleegkundige gespecialiseerd in de stomatherapie, wondzorg en het weefselherstel werkzaam (postgraduaat 6 studiepunten). In totaal over de 5 ziekenhuizen werkten er 18 afgestudeerde referentieverpleegkundigen wondzorg (6 daagse opleiding 6 studiepunten)

6 in de 13 woonzorgcentra waren er 23 referentieverpleegkundigen wondzorg werkzaam. In 4 WZC waren er geen werkzaam, in 1 WZC waren er 5 werkzaam. In de drie woonzorgcentra die geen wondzorgprotocol hadden waren er geen referentieverpleegkundigen wondzorg werkzaam. Er is een verschil merkbaar tussen de instellingen die verpleegkundigen extra geschoold in de wondzorg hebben en de instellingen die er geen hebben in het aantal bewoners met wonden. De instellingen die verpleegkundigen met een extra scholing in de wondzorg hadden, hadden slechts 1.3% (minimum 7 % en maximum 24 %) bewoners met wonden. In de instellingen die geen verpleegkundigen, extra geschoold in de wondzorg, in dienst hadden, waren er 13% bewoners met wonden (minimum 12% en maximum 17%). Dit verschil is echter statistisch niet significant. Besluit De informatie door deze ruimere studie aangeleverd bevestigd in grote lijnen de resultaten van de pilootstudie uit 29. Verdere onderzoek dient te gebeuren om te zien of er een verband is tussen het hebben van gespecialiseerde verpleegkundigen in de wondzorg werkzaam binnen de instelling en de prevalentie van patiënten met wonden in de woonzorgcentra. Bibliografie Posnett, J. et al.the resource impact of wounds on health-care providers in Europe. Journal of Wound Care, Vol. 18, Iss. 4, 26 Mar 29, pp Verwerkt door Pascal Van Waeyenberghe. Gryson L. et al. Verwerkte gegevens van een beperkt prevalentie onderzoek verricht door de studenten postgraduaat wondzorg HUBrussel /KATHO Roeselare 29. Onuitgegeven werk. Gryson L. et al. Verwerkte gegevens van een beperkt prevalentie onderzoek verricht door de studenten postgraduaat wondzorg HUBrussel /KATHO Roeselare 21. Onuitgegeven werk.